«Мен бҰе бұлҒ, дОС?» ©СаянҮш

Бір мың тоғыз жүз тоқсан бірдеңесінші жылдар. Елде жеті жоқтың бәрі жоқ: қант жоқ, нан жоқ, жарық жоқ, бензин жоқ, киім жоқ, темекі жоқ, ет… рас, ет енді — бұрында да толып тұрғаны шамалы еді, тігейіннің. Бірақ ғалымдар бар. Вильсон камерасы түгілі, белсебедінің кәмірін жамайтын да ақшасы жоқ бұтақбас ғалымдар қалайша жаңалық ашыватыр? Ол әдетте былай түсіндіріледі: «аш болса да, жалаңаш болса да, отансүйгіштікпен ғылым жолын тастамады». Әне, біздер қандаймыз деп, мәз боласың, нақ.

Бүгінгі таңда бағалау жүйесі күн санап өзгеріп жатыр, ал нәтиже баяғы жартас — сол жартас. Қандай ұсыныс, пікірлеріңіз бар?

Бастапқы постымда айтқан оқу орным ойымдағыдай білім бере бастады. Ойлаған жұмыс орныма да түсем деген сенімім нығайды. Дәл бір ай үлкен қызығушылықпен кубик рубикті бір жарым минутта жинай алатын болдым. «Алынбайтын қамалдай» көруші едім. Кубик рубикті тек басы мықты жасайтындар ғана жинай алады деп ойлайтын жандарға: Ютюбтан «Александр Рябко кубик» деп іздеу салсаңдар, оның жеті сабақтан тұратын түсіндірме видеолары ашылады. Өте оңай әрі толыққанды түсіндірілген. Мен сол арқылы үйрендім, әрине ол ұзақтау «прослойный метод». Оны жетік меңгерген соң Джессика Фридрих әдісін меңгерсеңіз, кубикті отыз секундта жинай алатындай дәрежеге жетуге болады.
Негізі әлемдік рекорд шамамен алты секундты құрайды. Ең жақсысы, осы видеолар арқылы үйрену тек қара дүрсін алгоритмдерді жаттау емес, логикалық түрде өз басыңызбен де жинауға мүмкіндіктер ашатын жол.
Менің қазір оқып жатқан сабағым ұйымдағы (компания, фирма) қатынастар, жұмысшыларды мотивациялау жалпы HR саласының негіздері. Бұрын ойлаушы едім, бұлар батыстың құдайға қажеті жоқ мамандықтары, псевдобілімдері деп. Ойымнан айни бастадым. Ғылым мен психология сүйенген пайдасы мен маңызы бар сала, білім, тіпті ғылым деп айта аламын.
Сосын мындағы тарихты жетік білетін керекинфошылармен Орбұлақ шайқасы туралы әңгімелесейікші. Қызықты фактілер, Салқам Жәңгір туралы тың информацияларың бар болса бөлісейік. Бірге армандайық, қалай оны фильм етіп түсіретінімізді.

Достар, менің Chesnok компаниясында жұмыс істегеніме бір айға жуық уақыт болды. Осы уақыт ішінде көп байқағанымның бірі — қазақ сайттарына деген интернет-бизнестің оң ниетінің артуы. Ішкі-сыртқы әңгімеге көз тастай отырып қорытынды шығарғаным солшыл (әлде оңшыл?) оптимистік сипатта: жақын арада қазақ блогшылары, қазақ сайттары осы кезге дейін оқта-текте әріптес болып келген ақша берушілермен тұрақты қарым-қатынас орнатады.

Қазір байқасам 1 группада 25-30 адамнан тек бір екеуі ғана сол мамандықты таңдап түскен ал қалғандары жоғарыда аталғандай себептермен түскен. Сіздерде ондай жағдай болдыма? Бүгінгі таңда елімізде қандай мамандық сұранысты қажет етеді? қандай мамандық сұранысты қажет етпейді? Негізі қай бағытты таңдаған дұрыс? Ата-ана балаларына өздері жұмыс жасап жүрген саласын таңдауға мәжбүр етуі дұрыспа? Осы төңіректе ой қозғасақ.

Қазақстандық БАҚ пен блогерлар арасында мемлекеттік тілді меңгерудің мысалдары мен инновациялық әдістері туралы бірінші дәстүрлі үздік жарияланым байқауы іске қосылды. Байқаудың жалпы жүлде қоры 1 миллион теңге. Жеңімпаз 50 грамм салмағы бар алтын құйма мен ақшалай жүлдеге қол жеткізеді.

«Менің әкем де, оның әкесі де, оның әкесі де, оның әкесі де самурайлар болған.» ©Самурай Фигуси.

1960 жылдар. ЖОО-лар. Елде шаруа тастан асып жатыр. Бірақ қыз-жігіттер сонда да, кешкісін оқыса да оқуларына үлгеріп жатыр. Кешке оқиды, сырттай оқиды, әйтеуір оқиды. Алқашқы техникалық толқыннан бірен-сараны болмаса, ұстаз жетіспегендіктен, көбісі бірден оқытушы болып, оқу орындарында қалдырылды.

1970 жылдар. ЖОО-лар. Көзі ашылмаған қаззақтың ең бақытты онжылдығы десем, ешкім тасымды шауып алмас. Көңіл — көтеріңкі, қалалық қаззақтар табы пайда болды. Епті, ең

(Жалғасы. Басы — «Профессордың өлімі»)

«Шегетін де дым жоқ қой мұнда!»© Akzere

Шырылдаған телефон дауысы алыстан талықсып жеткен. Тұрмас та еді, әйелі «Альв, Альв, сені телефонға шақырып жатыр» деген соң барып, майкасын көтеріп, бір бүйірін тыр-тыр қасыған күйі асүйдегі қызыл телефонға беттеді.

"Әбеке, мектепке келіңіз тездетіп. ОблОНО-дан адамдар келеді. Қазір. Әлі шықпапты, жаңа Уна Жібековна хабарласты". Тәрбие ісі жөніндегі меңгеруші самбырлап қоя берді.

"І-і-і… Қазір… ана… не...", — ұйқысын аша алмаған күйі бұл қолымен бақша жақты көрсетіп сөйлеп кетті, — «Айнәзиға айт, қағаздарды бір қарасын. Сосын жақын тұратын оқушыларды үйлеріне жібер, костюм, блузкаларын киіп келсін. Алдыңғы қатарларға отырғызар. Таак… Техничкалар само собой… Е-е-е… Пока осы. Сосын жақсылап тамақ дайындап қойыңдар».

Алдағы уақытта еліміздің мектептерінде оқушыларының демалыс уақыттарына өзгерістер енгізілуі мүмкін. Бұл туралы Білім және ғылым министрлігінің сайтында жарияланған «Мектеп оқушыларының жазғы демалысының құрылымдық өзгерісі туралы» атты министрдің осы мәсеге қатысты жұртшылықтың бұрын жолданған сауалдарына берген жауабында айтылған.
Бұл сұрақ, әрине, әр түрлі жағдайларға қатысты мәселелерден туындаса керек. Осыған қатысты менің бір қосарым — мектеп демалыстарын өзгерту елдің шығыс және солтүстік өңірлерінің қолайына ыңғайлы келер еді деп ойлаймын. Өйткені осы өңірлерде қыстың қаһарлы келіп, аязды күндер 20-30-ге созылатыны бәріне белгілі. Осы уақыттарда өңірдегі мектептерде сабақтар қысқартылып, жұмыс бағдарламасынан қалыс қалып жатады. Сондықтан осы аймақта сол суықтардың уақытын демалыс қылып, жаз маусымында оқыса елге ыңғайлы болар ма деген ой ғой.
Сурет мына жерден алынды

«Оқыту бағдарламасынан әдеп сабағын алып тастағаннан кесірінен білім алушылар ешқандай этика, эстетика дегенді білмейді» © maskarbaeva www.kerekinfo.kz/blog/7114.html

Әдеп, әдеп, әдеп… Біз осындай пән оқыдық па?.. Айтпақшы, тұра тұр, оқыдық!.. Бірақ, пәннің не туралы екенін ақыры есіме түсіре алмадым. Бір есте қалғаны сабақты класс жетекшісі (негізгі мамандығы математика пәнінің мұғалімі) өткізетін. Очм, оқи тұра оқымадық десе де болады. Және бұл жалғыз мысал емес. Тағы бір пән "Құқық". Осыдан тіпті олимпиада өтетін еді. Ал, бізге сабақ берген әдебиет пәнінің мұғалімі. Сызу — физик сабақ берді, әлде берген жоқ. Бұл сабақтың дұрыс өткен күні, кәдімгідей циркуль, сызғыш ұстап отырғанымыз есімде жоқ. Ән-күй — ағай сүймелдеп отырады, біз бәріміз қосылып ән айтамыз. Жиі айтылатын ән «Айттым сәлем, Қаламқас». Бірде, ағайды көндіріп «Не жаздым мен жаным саған» дегенді әнді айтқанбыз, завуч естіп қалып, бізді қойшы, ағай жаммман косякқа кірді. Ең сорақысын айтайын, менің аттестатымда «шеттілі (ағылшын) 5» деп жазулы тұр. Ағайындар мен мектепте ағылшын тілін оқыған да жоқпын. ))) Бірақ, беске шықтым. Күшті парадокс иә!)))
Иә, айтпақшы аттестатым қызыл))))

Әкесі тоңмойын баласына келіп:
— Балам-ау, балық аулап, сатып кәсіп қылсаң нетті? — десе, баласы:
— Қойшнақ, ондай жұмыстың — шешесін! — депті.
Әкесі тағы бірде келіп:

Туарег халқының әфсанасы: "Өсиет"

-Еее шешесстің, менің де демім бітті. Келіңдер нақтың, бір өсиет айтайын — депті хал үстіндегі шал балаларына. Он төрт баласы дереу жетіп келіпті.
— Маған бір шыбық әкеліңдер!-депті шал. Балаларының бірі дереу бір тал шыбық әкеп беріпті.

Мектептерде неге ер мұғалімдер саны аз? деген салау әркімнің ойында жүрер. Кезінде аталарымыз ауыл молдаларынан хат танып жағдайы келгендер одан әрі білімдерін жетілдірген еді. Ал, қазір мектептерге барсаң әйелдер қауымының саны басым. Осыған байланысты сіздер қандай ойдасыздар. Неге әйелдер саны басым. Жалып елімізде қай уақыттан бастап ер азаматтар білім беру қызметтерінен алыстай бастады.

Үнді елінде өте даңқты музыкант болған екен. Даңқының жатқа тарағаны соншалық, шәкірті болуға көп жан құлшыныпты. Бір күні сол кісіге дәріс алуға екі кісі келіп, өтініш білдіреді. Бір кісі жарлы екен де, екіншісі бай екен.

«Менің алдыма келуге не себеп болды?»-деп сұрақ қойған ұстазға жарлы былай депті:
— Мен өмір бойы музыка үйренсем деп армандап келемін. Дәріс алуға ақшам болмай жүмыс істеп, міне бүгін келдім.
— Мен атақты музыкант болғым келеді сіз секілді. Осы уақытқа дейін мені ешкім түсіне қоймады, мүмкін сіздің дәрісіңізден кейін реті болар деп келіп тұрмын,- деген екен екінші кісі.
Содан ұстаз жарлыны он рупийге, байды жиырма рупиймен оқытуға келісім беріпті.

«Бұл қалай? Екеуіміздің алмақ дәрісіміз бірдей, менің музыкалық сауатым бар, неге мен екі есе төлеу керекпін?»-деп сұрапты ана кісі.

«Саған білім беру үшін мен екі есе күш жұмсаймын. Алдымен, санаңдағы қате білімді жоюым керек, содан соң орнына жаңа білім құюға күш саламын»-деген екен атақты музыкант.

Бұл әңгіменің пәлсапасы: Ұстаз алдына білемін деп емес, білгім келеді деп келмек керек.

Тарихта төбеден жай түскендей болатын түрлі ғылыми жаңалықтар болып жатады. Кейбіреулері қолданысқа тез ие болып, халықтың тұрмыс-тіршілігіне тез сіңісіп жатса, қайсыбіреулері алғашында еленбей кейінірек өзіне назар аударып жатады.
Әрине, жаңалықтардың барлығы дерлік өзінің қолдаушылары мен қолданушыларын жаңа қадамға, қоғамдық жаңаруға итермелейтіні анық. Кей жағдайда, жоғарыдан жасалатын жаңа қадамдар мен жаңа үрдістер қолданшуларына түсініксіз болғандықтан өзіне бөлінген қаржыны ақтамайтыны белгілі.
Қандайда болмасын Империя заман талабына сай жарыста реформатор ретінде әрекет жасайды. Үкімет тарапынан қолданушыларына жасауға мәжбүрлейтін жаңа қадамның, түсінуге мұрсаты болмай жатқанымен санаспайтын талпыныстардың елге берері не? Жәй ғана талпыныс күйінде қалатын кезекті науқан болатыны анық. Мұндай қадамдар елді болашақта өздігінен алға аяқ баса алмайтын дәрежеге әкелмесіне кім кепіл? Болшаққа стратегиялық қадам қалай болғаны дұрыс?

Күннен-күнге аудиокітаптар кеңінен қолдануда. Ол әрине негізсіз емес. Көзбен оқудан шаршаған, тыңдау арқылы жақсы қабылдайтын адам аудиокітап арқылы біраз ақпараттарды біле алады. Түрлі аудиоспектакльдерді тыңдауға болады. Мысалы мен, жақында «Над пропастью во ржи» кітабының аудио нұсқасын тыңдадым. Өте ұнады.
Интернетте ағылшын, орыс тілдерінде аудиокітаптар өте көп. Онда көркем әдебиет, тілді үйрету, ғылыми кітаптар т.б. толып жатыр.
Аудиокітап арқылы шет тілдерін әжептәуір меңгеріп те алуға болады дейді мамандар.
Жалпы аудиокітап деген бұрынғы кездегі пластинкалар деп те айтуға болады. Бұрында осы пластинкалар арқылы ертегі тыңдауға болатын. Жас бала осылай есту арқылы есте сақтауды (слуховая память) дамытады.
Ал қазақ тіліндегі аудиокітаптардың жағдайын қарастырайық. Он шақты ертегіні жүктеп алуға болады екен. Дүкенде Абайдың қарасөздері, «Абай жолы», бар дейді. Одан басқасы жоқ.
Бірақ өкінішке орай, мынадай ағымдар бұл жұмысты ертерек қолға алған екен. Мысалы, мына сайтты қарап көріңіз.
Табысқыңыз келсе