The Плагиатор

«Мен бҰе бұлҒ, дОС?» ©СаянҮш

Бір мың тоғыз жүз тоқсан бірдеңесінші жылдар. Елде жеті жоқтың бәрі жоқ: қант жоқ, нан жоқ, жарық жоқ, бензин жоқ, киім жоқ, темекі жоқ, ет… рас, ет енді — бұрында да толып тұрғаны шамалы еді, тігейіннің. Бірақ ғалымдар бар. Вильсон камерасы түгілі, белсебедінің кәмірін жамайтын да ақшасы жоқ бұтақбас ғалымдар қалайша жаңалық ашыватыр? Ол әдетте былай түсіндіріледі: «аш болса да, жалаңаш болса да, отансүйгіштікпен ғылым жолын тастамады». Әне, біздер қандаймыз деп, мәз боласың, нақ.

Кейбір ғалымдар тіпті «Америкаға шақырвед, бірақ жаңалығым отаныма керек деп, кетпей отырм» деп, қорс-қорс жльап жатушы еді. "Әжесс-ай, әттең қолдың қысқалығы" деп, сен де қосыла жылайсың.

Енді қазір бар ақшаны жұмсауға тіпті фантазия жетпей жатқан заманда*, ғалым бұтақбастар ұшты-күйлі жоқ. Қайда нақ? Сүйтсек, Интернет отандық ғылымға, дәлірегі — оған пародияға кәдімгідей ауыр соққы болған екен.

Кез келген еңбекті енді үлкен библиографиялық қорлар арқылы қудырып алуға болады. Сол кезде ғылыми баукеспеліктің түр-түрін көресің. Анау универдегі сәлеміңді әрең алатын професор бар емес пе? Берме нақ оған сәлем! Оның еңбегінің түйінді жерлерінен ал да, мысалы Антплагиат жүйесінен қудырып көр! Шошып кетпе, кейде тіпті… Ньютоннан, Аристотельден де тігіп кеткен болуы мүмкін. Ашетері, енді шекара ашылып, грантқа ақшаны төккен кезде, баяғы ғалым-бұтақбастар көтіміз ашылып қала ма деп, ЖОО аумағындағы «сыйлы» ғалым боп қалуды жүн көріп отыр.

Айтпақшы бұл жерде қызық парадокс бар. Орыс тіліндегі еңбектерден ұрлап, қазақшаға аударып басқан ғалым-бұтақбастардың арты әзірге ашылмайды. Себебі, қазақша тексеретін библиографиялық қор әлемде жоқ. Диссертацияны қаззақша "қорғап", басы істеп кеткендерді жасанды бүйректен құттықтаймын! «Жаңалықтарыңның» сынақ моделін жасау кезінде өрескел қате кетіп, жантүршігерлік жағдайда жан тапсыруларыңа шын жүректен тілектеспін!

Очм, ғылым — патшалық Ресейде де, СССР-де де, Қазақстанда да ешқашан болмаған. Сол, Аристотель бұтақбас шарапқа тойвалып, Аполлонның мүсінінің бұтағына сүйеніп тұрып жазып кеткен қарапайым заңдарды тұрмыста пайдалана алсақ та жетеді. Жындронды қаллайдерді біз әлі түсінбейміз, оның нәтижелерін біз іске асыра алмаймыз. Оқымаңдар нақ!!! Жаппай егістікке шығыңдар ептібайымайдтар!