Журналистерді аккредитациядан өткізу не үшін керек?

*бұл сурет ОКҚ сайтынан ізеттілікпен сызып әкелінді

Сіз үшін маңызды, журналистер үшін күнделікті бір шара өткізген кезде аккредитация мәселесі туады.
Әдетте, басшылық оны алдын ала өткізіп, күнібұрын нақты кім келетінін білгісі келіп, қатты алаңдайды. Баспасөз хатшысының мазасын алып, 14 минут сайын шақыртып, тізім көрсетуді талап ете береді.
Жалпы, алдын ала тіркеу деген кімге керек, жалпы — керек пе?
Бұл туралы бүгінгі лекциямда.

Журналистерді шараға алдын ала тіркеу қажет жағдайлар:

1. Ірі шара өткізерде: ілуде бір болатын мемлекеттік, мәдени, спорттық, экономикалық, салалық шараларға аккредиттелу міндетті түрде болуы керек. Оның қатарында АЭФ, олимпиада, фестивальдар, түрлі машинақұрастырушылар, кукла жасаушылар конгрестері, театрлар мен опералық труппалардың фестивальдары, т.с.с. болуы мүмкін.
* Не үшін: Мұндай шаралар кезінде журналистерге арнайы бейдждер жасалады, олар кей шараларға қатысуға ерекше құқы бар. Оның сыртында шара аяқталған соң мониторинг жүргізу ыңғайлы болуы үшін, сондай-ақ есеп беру мақсатында журналистердің бас-басына санақ жүргізу өте қажет.

2. Мемлекеттік орган жанында тіркелу: бұл ақорда, үкімет, парламент және мемлекеттік органдар өткізетін барлық шараларға тікелей қатысу құқын береді. Дегенмен, оның да заманы өтіп барады, себебі орган релиздері аккредитациядан өтпеген журналистердің де поштасына жіберіле береді, одан бөлек — заң бойынша кез келген ақпарат 3 күн ішінде органның сайтында тұруы қажет. Ал массмедиа өкілін тек осы себеппен қайтарып жіберіп, шарасына қатыстырмау — өте дұрыс емес қылық. Мұндай науқан 1 қаңтарда басталады, аккредитация жыл аяғына дейін күшінде болады. Қажетті құжаттар — жеке куәлік, 3*4 суреттің 3 данасы, өзімен алып жүретін аппаратураның (фотоаппарат, диктофон, видеокамера, микрофон) СЕРИЯЛЫҚ номерлері. Сериялық номер кәдімгідей есік аузында тексеріледі. Сериясы сәйкес келмесе — аппаратураңызды сыртта тастап кетуге тура келеді. Сонымен қатар кейбір органдардың қоршалған аумағы болса, паркингке тұру құқығы үшін көлігіңіздің деректері қажет. Сізге ПРОПУСК деген мөрі басылған жалпиған қағаз беріледі. Шараларға келген кезде сол парақты лобовойға жапсырып, кіре бересіз.
* Не үшін: басын түгендеп отыру үшін. Басқа себебін көріп тұрған жоқпын.

3. Пресс-тур ұйымдастырылғанда: тұрған/отырған қала/ауданнан тыс жерде болатын шараға (үдемелі бағдарлама бойынша проектілерді аралау, әлеуметтік маңызы бар объектілер — қалалық свалка, хоспис, мемлекеттік мекемелер — түрме, колония немесе стратегиялық нысанды аралау, т.с.с.) шығу кезінде керек.
* Не үшін: барған жерде шай-пайды адам басына шақтау үшін, сізді жоғалтып алмау үшін, таратылатын материалдарды шақтап даярлау үшін, автобуста орын жету үшін, стратегиялық нысанның охранниктеріне тізім беру үшін.

4. Сіздің өңірге бір ірі лауазымды тұлға келгенде: ел президенті, премьер-министр келсе ғана. Қалған тұлғалар әдетте көшпелі отырыстарға келеді, ал оған келетін — жергілікті журналистер. Оларды түрінен танисыз, сондықтан алдын ала тіркеп қажеті жоқ. Ал президент немесе премьер келсе — олардың арнайы күзет қызметкерлері болады, оларға журналистердің аты-жөні, жұмыс орны және аппаратурасының сериялары жазылған тізім міндетті түрде керек.

Басқа ешқандай шара үшін аккредитация беріп/алып қажеті жоқ.
Неге?
Өйткені сіздің шараның, ең басында айтылып кеткендей, сіз үшін ғана маңызы зор, ал журналистер үшін ол — күнделікті барып жүрген жұмысы. Сондықтан, шақыру кезінде хатта мідетті түрде «есік ашық» деп көрсеткеніңіз дұрыс.

Сіз күтпеген, басшыңыз не өзіңіз онша жақтырмайтын журналист шараңызға сау ете қалса не ету керек?
ЕШТЕҢЕ!
Қарсы алып, орнына жайғастырыңыз. Медиа өкілінің кез келген ақпаратты алуға құқығы бар. Сәйкесінше, оны шектеп, пресс-конференцияға кіргізбеуге сіздің де, сіздің ұйым/мекеме басшысының да ешқандай құқығы жоқ. Есесіне, дегеніне салып, ақыры айдап шықсаңыздар, ол журналистің сіздің ұйымға прокуратураға шағымдануына толық құқығы бар. Осыны байтаңдағыш басшыға міндетті түрде ескертіңіз.
Жалпы, журналист негатив жазбауы үшін онымен қарым-қатынасты қалай құру керек екендігін өткен жазбамда айтқанмын. Басты қағида — тату-тәтті өмір сүру, журналист басын құрметтеу.