Солтүстік Қазақстан облысы Мамлют ауданы Новомихайловка ауылындағы фельдшерлік-акушерлік пункт апатты жағдайда тұр.

Бүгін сіз оқып, естіп, көріп жүрген барлық статистикалардың «авторлары», барлық мемлекеттік бағдарламалардың іске асуына мүделлі, азаматтар мен мемлекет арасын жалғаушы, күн-түн, қыс-жаз ештенеге қарамай мемлекеттік идеологияға жұмыс жасайтын мемлекеттің қызметкерлерінің мейрамы.
Статистикаларға жүгінетін болсақ елімізде шамамен 100 мыңға жуық мемлекеттік қызметкер бар екен жәнеде жылына бұл азаматтарға шамамен 600 млрд теңгі жұмсалады екен. Салыстырмалы түрде Жапонияның 128 млн халқына 9 мың мемлекеттік қызметкер қызмет ететді екен. Иә біздің елде мемлекеттік қызметкер көп, оларға ақша көп шығындалады немесе олар жұмыс жасамайды деген пікірлер өте көп. Бірақта сол азаматтардан мемлекетке пайда өте көп. Мен осы жазбада сіздерге ең төменгі сатыдағы жергілікті мемлекеттік қызметкерлер жайлы сөз қозғайтын болам.
Бірден алдын ала кетейн мен ол кісілердің жиналыстар мен алыстан келген азаматтардың концертерінің орынын толтыратын еңбектерін, Партия мен Кәсіп одақтарды жарналары арқылы асырау міндеттерін, мемлекеттік газеттердің тұрақты сатып алушысы екендігін, тіпті соңғы актуалды ЕКСПО көрмесіне жаппай билет алған "Ішкі туристер" екені жайлы сөз қозғамаймын. Бәлкім бұл қызметтер "ҚР мемлекеттік қызмет туралы" заңында жазылмаған заңдар шығар, бірақ бұны олар бұлжытпай орындайды. Мен сөз қозғайтын тақырып ол кісілердің "өкіліктеріне" (компетеция) сай жасайтын еңбектері туралы.
Қарапайым ауыл дүкендеріндегі баға деңгейінен бастап Төтенше жағдай кезіндегі іс әрекеттер, ауыл мен қала халқының мемлекеттік бағдарламаларды түсінуі, оларға сапалы қызметтер көрсетілуі, мелекеттік бағдарламаларға толықтай қатыса алуы, елді-мекендерің көркейуі, жаңа ғимараттардың салынып ащылуы қарапайым жолдардың жөнделуі тікелй сол азаматтардың қызметінің арқасы. Қалаңызда болып жатқан өзгерістер мысалы жолдардың жөнделуі немесе ауылдардағы мектептер мен бала бақшалар ашылуы, жарықтандыру жұмыстары сияқты сізге жағымды өзгерістер қалай істеліп жатқаны сіздерге беймәлім жәнеде оны қатты білгілеріңізде келмейді. Керісінше жол жөнделмей қалса немесе т.б жағымсыз әрекеттер болса білуге ұмтылып тұрасыздар кім жауапты, неге істемеген дегендей. Ал істелгеннен кейін сізге бәрібір. Көп адам осындай жақсы өзгерістерге әкімге немесе басшыларға алғыс айтуға асығады, бірақ олармен қоса бұл жерде қарапайым қызметкерлердің де жұмысы өте маңызды. Қарапайым ауыл аймақтын жағдайы туралы берілген есептен бастап, жөнделетін ғимараттың барлық құжаттары мен олардың қорғалуы. Сол жұмыстар істеліп біткенше қайта-қайта сұралатын есептерге жауап беру сияқты адам жалықтыратын жұмыстар сол азаматтардың тынбай еңбек етуімен атқарылады.
Айта берсек істейтін істері өте көп, бірақ көзге көріне бермейді, себебі олар істеген жұмыс қалыпты істелетін затқа айналғандықтан азаматтар оған қатты бас қатыра бермейді. Мен мемлекеттік қызметкерлерді мақтап, мадақта демеймін, тек қана ол азаматтарды сынап, түк істемейді деген сияқты теріс пікірлерден аулақ болуыларыңызды сұраймын. Қорытындылай келе мерекең құтты болсын Мемлекеттік қызметкер, мемлекет алдыңдағы қызметің адалынан болсын, ел дамуы мен өркендеуіңе үлесінді қосудан таңба дегім келеді!!!

3 күн өткеннен кейін қалаға асығып тұрсам да ауылыма жеткенше шыдамсызданып барамын. Барар кезде Қарқаралыдан әрі қарай 174 км грейдер маған теп-тегіс асфальт боп көрініп, қалаға қайтар кезде 100-бен келген жолым «минный поля» болып 40-60-пен әзер жүріп келемін ғой шіркін. 40 тонналық Шансимандар "өлтіріп" тастаған ‪Бақты‬ ауылының жолын айтсаңызшы. Ауылға оралайын)
Еңбекке (қазір Темірші ауылы, кезінде Еңбек ауылы деген) барған сайын бала кезімде ойнаған жерлерді еске түсіріп аралап шығамын. Барған сайын келмес шаққа деген сағынышым өрши түседі. Көршілермен бір кезекте тұрып су тасыған тәшкеңді де еске алады екенсің. Ауылда тұру оңай емес. Бірақ, бала кез қамсыз ғой. Болмайтын асықты немесе таудың артындағы смаланы проблема қылып жүресің). Осының бәрін өткізіп, есейген шақта еске алудың өзі тамаша!
Қазір, мен доп тепкен, мен су тасыған, мен тах-тах ойнаған, мен тығылыспақ ойнаған көшеде басқа жігіттер үстемдік етуде. Олар сені танымайды. Енді Олар өз биліктерін жүргізуде. Мінездері ауыр, анау-мынау алдауға көнбейді. Тура фотодағыдай жігіттер!

Әр жағындағы приталенный джинсы киіп алған «дерзкий» жігіт тақ мұрагері. Яғни, қара шаңырақтың иесі Рахат ағамның ұлы. Таза ауылдық. Бер жағындағы жігіт Ербұлан ағамның ұлы. Асфальтта туған. Қалалық дегенім ғой) Ауылдың тіршілігіне қанық болсын деп апарып тастайды. Себебі, ауылды көрген бала жаман болып өспейді. Ертең біз сияқты еске алып отыратын болады).
Бірақ, бұрынғыдағыдай свет өшпейді, қаладан хабарласқанда көршіні шақырып келмейді, себебі ұялы телефон ұстайды, ауылдастармен видео касета айырбастап Джеки Чанның киноларын көрмейді, себебі әр үйде ОтауТВ бар…
Эх, біздің кезде жақсы еді деуші еді атам!
Әр шақ өзінше қызық! Ізімізді жалғайтын кішкентайлар қиыншылық көрмей өссе екен! Бейбіт күнде өмір сүріп, қалаған білімдерін алса екен деп тілеймін!

Бауырсақтың дәмі
Блог — BakytgulSarmek ауыл туралы жазуыма арқау болды.

Ауыл демекші, ауылды сағындым. Шағын болғасын, бір-бірін аңдиды да. Кейбіреуінің істейтін жұмысы жоқ, үйінің алдында отырып алып, көшеден өткен-кеткендерге қарайды. Әңгіме керек, өсек керек.

Арнайы „Үздік кино сыншысы“ байқауы үшін!
Бұл жәй комедия емес, әзіл-шыны аралас, лирикалық комедия!

Неге бұл жанрды таңдағанын Ермек аға: "Қазақ өн бойында әзілге жақын, оны түсіне алатын халық. Өзіне-өзі күле алатын ұлттың ғана болашағы жарқын болмақ" — деп түсіндірді. Әр түрлі әлеу­мет­тік, саяси-экономикалық, рухани жағ­дай­лардағы келеңсіздіктерге іштей күйіне оты­рып, соны сыртқа әзіл арқылы шығаруға болады. Аталмыш фильм де соның дәлелі. Егер үстірт қарасаң, қарапайым комедия, ал сәл, сәл ғана тереңірек үңілсең, қарапайым комедияның айтары бар екенін түсінесің.
Көрсетілім өтетін жерге 2 сағат ерте келіп алыппын, содан күтуге тура келді, күтемін деп бірнеше кесе шайды қалай ішіп тастағанымды да байқамай қалдым. Сонымен, бәрі жиналып, режиссер мен актерларды ортаға алып сұрақты жаудыратын баспасөз конференциясы да басталып кетті. Фильмнің бас кейіпкері Күлпаш апа: «Шай көп ішсем, жиірек барамын...» дегендей, мен де осы кезде түсіндім, шынымен шайды көп ішіп қойыппын. Не керек, шыдауға тура келді. Маңызды нәрселерді жіберіп алсам, 2 сағат күткенім зая болмақ. Конференция біте салысымен заттарымды жинап, залға асықтым. Ойымда бір нәрсе: «Орын алып, қайта шығу...» Жол жөнекей су сатып алғаным тағы бар. Кезекте ұзақтау тұрып қалған сияқтымын, залға кірсем орын аз екен, ал фильм басталып кетіпті. "Қой, басын көрейін, ортасында шығып келемін ғой..." — деп ойладым да, бос орынға отыра кеттім. Ал, басынан баураған фильм мені жіберсейші сыртқа. Жібермеді, мен шығуға талпынбадым. Енді неге олай болғанына тоқталайын.
Фильмнің айтары көп. Ел телеарналары түсіретін ток-шоуларда шулап талқылайтын мәселелер бұл жерде жеңіл әзіл арқылы жеткізілген. Басты тақырып «Жетпісбайлар мен Сексенбайлар», одан кейін Ермек аға өзі көп жазған, алдыңғы фильмдерінде де көрсеткен ұрпақтар сабақтастығы мен жаңаның ескінің орнын басуы, атасының ісіне ғана мақтана алатын, бірақ өзі сол атасымен салыстыруға да келмейтін ұсақталған ұрпақ, уақыттың зулап өтіп бара жатқандығы жайындағы тақырыптарды қозғаған. Тіпті «Солай боп қалды...»-ларға да бір әзілімен тиіп өтті. Ермек ағаның сұрауы бойынша ары қарай жазбай-ақ қояйын, жазсам қызықсыз болып қалар. Жақсы әзілдерге күліп, күле отырып жылауыңыз мүмкін, бірақ ол соған тұрарлық. Сеніңіз!
Суымды ішіп отырып, бірде жымиып, бірде ішек-сілем қатып күліп, бір кадрға бола көзіме жас үйіріліп 96 минутқа созылатын фильмнің қалай аяқталғанын байқамай да қалдым. Фильм біте сала Ғазиза апа мен Қадірбек атаны кинодағы алғашқы басты рөлдерін жақсы сомдап шыққандарымен құттықтап, сыртқа асықтым…

Авторы: Ернар Алмабеков

Бұл турда көшеден наурызкөже сұхбат жасап, ұпай жинау ойда болды. Ел жаққа барып, қора-қопсы, үй-жайдың бұзатын жерін бұзып, қосатын жерін қосып жатқандықтан көшеден өткен ауылдастарыма әңгіме арасында сауал тастай отырып жасаған сауалнамамды қабыл алуларыңызды сұраймын.
Жаз мезгілі қазақтың той-томалағының көбейетін шағы. Сауалнамам осы төңіректе өрбіді. Бұған қуанышпен қатар жүретін, кезектесіп отыратын, өлік-тірікті де қоса алдым.
Сауалнамаға жауап берушілердің 59 пайызы 5-6 мәрте жұрттың қуаныш-қайғысын бөлісіп қайтады екен. Сондай-ақ, бұл топ барған жеріне кемінде 5-10 мың теңге (кейде қомақты сомма беретін жөні келеді) көлемінде ақша тастап кетіп отырады.
Келесі 21 пайыз ауылдастарым бұндай жиынға 2-3 рет бас сұғып, 5 мың теңгеге дейінгі қаражатты қажетті жандарға тастап кетеді.
Айына бір рет ұялғаннан не болмаса реті солай келгендіктен той-томалақ, өлік-тірікке бас сұғатын 12 пайыз жерлестеріме де бір мәрте шапалақ ұрып қоюларыңызды сұрағым келіп тұр. Бұл кісілер қолтығына бір шапанын қыса жүргенді ұнатады екен.
Бұл сауалнаға «Бармаймын» деп жауап берген көбіне 16-20 жс аралығындағы жастар. Ондай жерлерге ата-аналарымыз барса немесе ақша жазылса жеткілікті деп есептейді.

Айтпақшы, Бразилияда өтіп жатқан футбол бәсекесін жатпай-тұрмай қадағалап жүрген ауылдастарымның санын білгім келген. Ойлағанымдай бұған бас қатырып жүргендер шамалы екен. Оның да себебі бар. Қазір ел жақта шөп шабу науқаны, егін оруға дайындық және бар. Егер менің қолымда 4 саусақ қана бар болар болса, футбол жанкүйерлерін санағанымда оның бірі артық қалар еді.

«Адамның күні адаммен, жануарлардың күні мал дәрігерімен» деген қағиданы қос қолдап ұстап алып, мал дәрігерінен сұхбат алуды жөн санадым. Көп іздеп әуре болғаным да жоқ. Көптен бері ойымда жүрген бір адам бар еді…
Қаладан мал дәрігерлерін тауып алу сұхбаттасу қатты қиын шаруа емес. Бірақ бұл кісіге бүйрегімнің бұруын екі себеппен түсіндіре кетейін. Біріншісі, бұл кісінің ұлтының қазақ болуы, екінші себебім, ол кісі екеуміз фамилияласпыз. Сонымен, Жақыпов Жұмабай Қаппасұлының жұмыс орнына келдім. Сыртта итін, мысығын құшақтаған екі-үш адам кезек күтіп тұр. Ішке ендім. Кіре беріс бөлмеде жеңгеміз отыр екен.
-Сәлеметсіз бе? Жұмекең өзінде ме?
-Өзінде, бір итті тексеріп жатыр.

«Фотореп дегеніміз бүгін немесе кеше түсірген суреттер топтамасымен репортаж жасау» деген қағида болмағандықтан мына бір дүниемді көрген жандар «Фотореп емес» дей қоймас.
Қазақта «Ат жалын тартып мінгелі» деген жақсы бір сөз тіркесі бар. Өкінішке орай бұл тіркесті көп қолдана бермейді екенбіз. Өмірімнің өсу сатылары бойынша көрсетіп отырған түрім осы.
Көп сөйлеп созбай суреттерді сөйлетіп көрейік (Өзім жоқ суреттердің барлығын өзім түсіргенмін)…

— Мама айтшы анаған маған мультик көрсетпей жатыр.
— Әй таласпаңдар.
— Бер деймін пультті, бееер.
— Көкем-ау ана бөлмеге барып көре бермейсіңбе.
— Қойш мам осында көргім келіп тұр.

Өткенде бір танысымның үйіне барғанда 3-4 жасар балаларының осындай дау-дамайларына куә болдым. Сіздергеде таныс шығар,әсіресе кішкентай балалары бар үйлерге.

Әлі есімде менің де шамамен 3-4 жасар кезім (суреттерге қарап жасымды жобалап отырм) үйдің төргі бөлмесінде төбесі ақ кестелі орамалмен жабылған бетінде әйнегі бар төртбұрыш,қасында өне бойы түгел тесік-тесік, бір жақ жақтауында розеткасы бар құрылғы тұратын. Үлкендердің айтуынша ол телевизор, ол кезде телевизордыңда не екенін білмейтінмін себебі ол телевизор жәй тұрғаны болмаса көрсетпейтін кеңестік «Весна» деген теледидар еді. Бірде әкем үйге бір орысты алып келді. Орыс теледидардың артын ашып бірдеңені қыжылдатып – быжылдатып әйтеуір кешкісін үйдегілер төрт көзі түгел болып теледидардың алдында отырды. Теледидардың не екенін осылай білдім. Жөнделген теледидардың қызығы ұзаққа бармады, үйдегілердің мынаның лампасы тағы күйіп кетіпті деген сөздерін естіп қалғаным бар қысқасы ол теледидар қайтадан қаңырап тұрды. Содан кейін қай кез екені есімде жоқ әлі мектепке бармаған кезім үйде кәдімгі қытайски кішкентай теледидар пайда болды. 2 канал көрсетеді Хабар, ОРТ. Қытырт-қытырт еткізіп құлағын бұрап алма кезек екі каналды алмастырып көреміз. Ол кезде кешке екі күннің бірінде кешкісін ауылда свет өшіп қалатын, ал әлгі теледидар мотоциклдің аккумуляторымен де қосыла береді екен. Свет өшкен күні маңайдағы көрші көлем, ауылдың екінші жақ шетінде тұратын туыстар барлығы кешке «Тоғысқан тағдырлар» деген сериалды көруге біздің үйге жиналатын. Ал мен анда санда мультфильм көргеніме мәз болып жүретінмін.

Жазда ауылға барғанымда гараждан бірдеңе іздеп жүріп ескі-құсқы заттардың арасынан шаң басқан әлгі теледидарға көзім түсті. Әлі бар екен. Кезінде бір үйге ғана емес, бүкіл маңайға қызмет еткен теледидар қазір ешкімге керексіз қоқыс болып жатыр.

Ауылдағы сыныптас досым той жасаймын, той жолдас бол деп қолқа салғаннан кейін ауылға тойға барып қайттым. Ауылдың тойы өзіндік ерекшеліктерімен қызық және есте қаларлық. Әсіресе «гулянкасы»!











Мұның барлығы дайындық жұмыстары. Қызықтың барлығы жолғы шыққанда басталды. Той жолдас болып лимузинде отырғанымды қайтейін, артымдағы «лицензиясы» жоқ шопырлар арсың-гүрсің, алдына шығуға таласып, тар жолда жарысты бастап жіберді.
Бізде ауылда, гулянкаға баратын жер біреу-ақ, ол Сырдың жағасы және Сырға салынған көпір.




Биледік, күлдік кеш болды. 15 машина барлығы. Енді қайтуы бар. Шопырлардың барлығымен сөйлесіп шығуға тура келді, «жәй жүріңдер, Құдай үшін» деп. Сөйтіп жайғастық машинамызға.

пысы. бір күн, бір сәттік ғұмыр осылай өтті.

Ел жаққа барған соң ауыл тірлігіне араласпасаң тағы болмайды. Екі қолды желкеге қойып, екі тістің арасынан «шырт» түкіріп жататындарды ол жақта ұната қоймайды. Сондықтан да айт алдында ауылға барған мен ауыл тірлігіне бел шеше кірісіп кеттім. Ағамның жаз бойы шапқан шөптерін тасыдық.

Қайда журсем естен кетпейсін
Көңілімде менің көктейсің
Бір жалын бар бойда сен жаққан
Жүрегімде мәңгі өшпейтін

Гүлімдей жайнап, асырсалып ойнап
Еркелеп өскен ауылым, — деп Нұрлан Өнербаев ағамыз әндеткендей туып-өскен жерің қашанда ыстық қой. Еңбек демалысын өткеріп, «комфорт аймағымен» қайта қауышып, тіршіліктің қамымен жүргенде екі ай уақыт зымырап өте шығыпты. Атамның көзі барда бір айдан артық уақыт ауылға бармау мен үшін үлкен күнә болатын. Мерекелік демалыстарды айтпағанда сенбі, жексенбі күнгі демалысты пайдаланып, Атам мен жаңа өсіп келе жатқан қарындасымның сыбағасын ала сала ауылға асығатынмын.

«Егер жүз адамның аяқ киімі сенікіндей болса, бұл мода емес. Бұл-әскер» © satibaldi

Кәдімгідей үкіметтің сайтан алғыр жұмысына кірісіп кеткеніме айдан асыпты. Есеп-қисап, құжат деп жүріп өтіп жатқан өмір-ай. Осыдан тура 1 апта бұрын жұмыс орным іссапарға, яғни қазақша айтсам командировкаға жіберді. Тапсыраларымды алдым, құжаттарымды дайындадым, баратын жерім хуйяк деген бір жердің бетінде, бетінде болғанда шетінде жатқан ауыл еді.

Бала кезімізде ауылда «айттық-айттық» деп әр үйге бас сұғып шығушы едік. Үлкендер 1 теңге, 2 теңгеден (қазіргі 100 теңгемен бірдей), ол болмаса тәтті-тақасын беріп шығарып салатын. Жантай деген сотқарлау бала болушы еді. Бірде балалар ауыл үлкендерінің бәрін тауысып келе жатса, алдарынан бір апа шыға келіпті. Балаларды көре қалған апа бір-екі теңгесін аяп, айттықты балаларды бұрын сұрап «Айттық» деп қалыпты, сөйтсе апаның қылығына ашуы келген Жантай «Кө..ң айыртық» депті де жүре беріпті… Сондай қызықтар болып тұратын. Қазір өйтіп айтшылау жоқ екен ауылда. Сағынамын сол күндерді…  
ОРАЗА АЙТ ҚҰТТЫ БОЛСЫН ДОСТАР

Ауылда өстім өзім. Ауылда жаз келісімен аяқ киім дегеннің не екенін ұмытасың. Жалаң аяқ шауып жүргенің. Күзге қарай аяғың күс-күс болып, табаның жарылып, қысқа қарай қалпына келеді. Ауылда ойынның неше түрі бар. Кейде дарияға шомылуға барасың. Жолда аяғыңа міндетті түрде «тікенек» кіреді Әсіресе, табаныңа кірсе жәмән болад. Алынуы қиын. Ал сіздерге сұрақ «Аяққа тікенек кіреді ма?»
гөгілден тікенектің суретін таппаған соң осы суретті қоя салдым. Бірақ, мұндай тікен деп ойлап қалмаңыздар, бұл тікенек аяқ қана емес, қай жеріңізге кірсе де оңдырмайды)))

Байтақ Қазақстанның оңтүстігінде Отырар ауданына қарағанымен тіршілігі Түркістан қаласымен біте қайнасқан Балтакөл деген ауыл бар. Уикипедия ауылда 4200 дей адам бар деп жазыпты. Рас шығар. Ауыл Сырдарияның бойына жақын орналасқан. Отырар ауданының ең шеткі нүктесі. Ауылдың батысы сексеуілді құм. Кезінде сол құмның арасы мыңғырған малға толған дейді. Балтакөл жақын аумаққа тары, қауынымен танылса, республикалық басылымдарға әр көктем сайынғы Сырдарияның тасуымен ілініп тұрады.
Балтакөлдің қазіргі тіршілігі былай жаман емес. Ауылдың атын шығарған Сырдағы өткелге бетон көпір салынды. Мемлекеттік бағдарлама бойынша балабақша, аурухана қолданысқа берілді. «Таза су» бағдарламасы бойынша ауыз су да тартылды.