Балаларына ана тапқан ана!
Арамызда осындай да жандар бар екендігін қазақша оқитын достарым да білсін деп, аударып едім жазбасын. Көпбалалы ана, жетімдер үйінен 11 баланы ғана емес, үшеуінің туған анасын да жанына алған Жанар жайлы біле жүріңіздер! Қолдау көрсетеді деген үмітпен, Айкерім.
«Көбіміздей балаларыңды асырай алмадың» деп 5 баласын мемлекет тартып алған ана да бар. Өзі де жетімдер үйінің түлегі. Сөзбен жеткізілмес қайғы. Анасының мейіріміне зәру өскен жан, баласыз да қалды.
Балалар да аң-таң. Күнделікті өзектерін өртеп жүрген сұрақтарға жауап жоқ. «Анашымыздан бізді неліктен алып кетті? Біз тамақты аз жегендіктен бе? Мына жерде де оңдырып азықтанып жүрген жоқпыз ғой. Ойыншықтарымыздың аздығы ма себебі? Жетімдер үйінде тіпті көрмейміз де ойыншық атаулыны. Олай болса, себебі не?». Уақыт өте баланың анасына деген ұмтылысы бәсеңдей берді. «Балалық бақыт» дегенді де ұмытқандай. Ішкі дүниесінің бар нәсібі — қайғы менен қасірет.
Бірақ, қаншалықты алыста болса да, көзге көрінбестей әлсіз болса да бір үміт оты жүректерін жылытады. Ол үміт — АНА! Баланың тілегі жауапсыз қалмайды. Жетімдер үйі атаулы жүйеден балаларды жұлып алмақ ниеті мен мейірімділікке толы жүрегінің қалауымен бір келіншек келіп оларды бауырына басты. Осы үшін мемлекет оған айына 10АЕК (21 000 ₸) төлейді. Жаңа жанұя қалыптасып қана қоймай, күннен-күнге өсіп-өркендеп жатыр…
Ол келіншекті де түрлі ойлар жайына қалдырар емес. «Анасынан неліктен тартып алды екен? Не себептен асырай алмады екен? Маған берген сол 10 АЕКті туған анасына бермейді неге мемлекет? Сол балаларды тартып алып, қамап қою үшін салынған ғимараттардың орнына, осы ананы баспанамен неліктен қамтамасыз етпеді?
Осы сұрақтардан тыныштығы бұзылған келіншек, балаларға деген маxаббатына қарамастан, балалардың туған анасын табуға бел буды. Тауып та алды… Сыртқы бейнесі тартымсыз болғанымен (күтімі жоқ екендігінің белгісі), жан дүниесінің әсемдігі нұр шашқандай. Кедейлік сыр бергенімен, үй іші таза және жайлы екен. Тағы да бала босаныпты. Ұлы, сүп-сүйкімді, асыр салып ойынға беріліп кеткен. Жасы 3,5да. Оған қоса жүкті екен. Келіншек „бұныңыз қалай? Бұл балаларды да тартып алатын шығар?“ деп, уайымын білдірді.
Туған ана: „мен балаларды жақсы көремін. Тағдыр мені әке-шешесіз қалдырды, оған қоса балаларымнан да айрылдым. Бірақ, мен өмір сүргім келеді. Мен ТІРІМІН! Кеудемдегі жүрек те тас емес, тірі ғой“ деп үн қатты.
Жүздескенде, туған ана келіншекке балаларын жақсы көріп, құтқарып қалғаны үшін қаншалықты қуанышты екендігін де айтты. „Тек бір арманым. Сізге бала болған балаларымды бір көрсем...“
Барлық мән-жайға көзі жеткен келіншек үйіне, балаларына қайтты. Ас ішуге зауқы жоқ. Көз алдында қайғыдан қайысқан ана. Көз алдында сол ананың кішкентай ғана ұлы. Олардың жарытып ас жемейтіндігін де аңғарды. Бірақ, ол кісі не зарланбады, не көмек тілемеді.
Балалары дастарқан басында отырып, бұл келіншектің туған аналарын тауып алғандығын сезбейді де. Келіншектің басында түрлі ой зымырандай зулап жатыр. Бірі: „айтсаңшы-ау! Аналарыңды таптым! Керемет жан екен! Сендерді жақсы көреді екен“ деп жатса. Енді бірі: „Мен ше? Олар есейіп, туған аналарына, мені тастап, кетіп қалса қайтемін? Менің қаншама еңбегімнің зая кеткені ме? Доғар! Қалай болса да, игі істі міндетсіну бұрыс жәйт. Ал, енді қайтем?“
Екі күн дегенде шешім қабылдап қойды. „Туған аналарын жанымызға алу керек. Сонда балалар да бірге болмақ. Кішкентай інілерін де тартып алмайды ешкім“. „Мына әйел алжасқан болар! Осыншама баланың жанына артық ауызды қосып не істемек?“ дер ел-жұрт.
Бұнысына келіншек: туған ана туған балаларын жетілдіріп тәрбиелеуге көмектессін. Егер ол кісіден кішкентай баланы тартып алардай болса, балалар үйінен мен алып кетуім керек болады. Себебі ағайындары менде ғой. Ол үшін тағы күтуші де жалдауым керек болады. Қайтемін оны, туған анасы барда?»
Алысқа терезеден көз жүгірткен балалардың анасы келіншектің ұйытқып бұған келе жатырғанынан бейxабар. «Жүр, бізбен бірге бір шаңырақтың астында бол. Ендігәрі, балаларыңды аңсап, жас төкпейсің» деген сөздерді есту ойында да жоқ. Естіген сәт: «Алла ұлық һәм мейірбан ғой. 10 минут берші, заттарым көп те емес, салып алайын» деп жауап қата алды.
Келіншек пен балалардың туған анасы үйлеріне де жетті. Қыздары құшақтарын айқара ашып қуанғанымен, ұлы жақындай қоймады. Ол әлі де ренжулі. Әлі де есінде. «Сен бізді тастап кеткенсің» дейді. Тым-тырыс болды да қалды. Барлық балалар ананың жауабын күтіп, бір-біріне жалтақтайды. Келіншектің көзінен жас ытқып шығып: "өзіндей тірі жанға қаншалықты қатігез бола алатын еді адам баласы" дегені естілді. «Осынша жетімді қанатыңның астына алдың деп, біраз адам көмектесіп жатыр маған. Ал, кезінде осы әйелге қол ұшын созғанымызда, сегіз жылға созылған қайғылы оқиға да орын алмас па еді!»
Дегенменен, мемлекетіміздің өз аналарына деген әділетсіздігі сөзсіз. Балаларды тартып алудың қажеттілігі бар ма еді? Асырап алған әйелдерге, бала 18 жасқа толғанша төленетін 10 АЕКті туған аналарына берілсе қаншама адамның тағдырына ықпалы болар еді? Осынша қайғыға батқан жан болар ма еді? Осынша аты шыққан, әсерлі, әдемі, мейірімді істерге де мұқтаж болмас па едік? Бұл істер болмай-ақ та қойсын, қайта жанұяның сақталуы маңыздырақ емес пе?
Қорытынды: мемлекетіміздегі балалардың жетім үйлеріне баруының алдын алу — ең маңызды істердің бірі болып танылуы керек. Бұған қоса, мемлекетіміз жетім үйлеріне қыруар қаражат жұмсауда. Неге?
Бұл жазба арқылы әлеуметтік жағдайы төмен жанұяларға көмектесіп жүрген барша жанға АЛҒЫС білдіремін. Қаһарман мен емес, сіздерсіздер!
© Жанара Байжулдинова (фб)
«Көбіміздей балаларыңды асырай алмадың» деп 5 баласын мемлекет тартып алған ана да бар. Өзі де жетімдер үйінің түлегі. Сөзбен жеткізілмес қайғы. Анасының мейіріміне зәру өскен жан, баласыз да қалды.
Балалар да аң-таң. Күнделікті өзектерін өртеп жүрген сұрақтарға жауап жоқ. «Анашымыздан бізді неліктен алып кетті? Біз тамақты аз жегендіктен бе? Мына жерде де оңдырып азықтанып жүрген жоқпыз ғой. Ойыншықтарымыздың аздығы ма себебі? Жетімдер үйінде тіпті көрмейміз де ойыншық атаулыны. Олай болса, себебі не?». Уақыт өте баланың анасына деген ұмтылысы бәсеңдей берді. «Балалық бақыт» дегенді де ұмытқандай. Ішкі дүниесінің бар нәсібі — қайғы менен қасірет.
Бірақ, қаншалықты алыста болса да, көзге көрінбестей әлсіз болса да бір үміт оты жүректерін жылытады. Ол үміт — АНА! Баланың тілегі жауапсыз қалмайды. Жетімдер үйі атаулы жүйеден балаларды жұлып алмақ ниеті мен мейірімділікке толы жүрегінің қалауымен бір келіншек келіп оларды бауырына басты. Осы үшін мемлекет оған айына 10АЕК (21 000 ₸) төлейді. Жаңа жанұя қалыптасып қана қоймай, күннен-күнге өсіп-өркендеп жатыр…
Ол келіншекті де түрлі ойлар жайына қалдырар емес. «Анасынан неліктен тартып алды екен? Не себептен асырай алмады екен? Маған берген сол 10 АЕКті туған анасына бермейді неге мемлекет? Сол балаларды тартып алып, қамап қою үшін салынған ғимараттардың орнына, осы ананы баспанамен неліктен қамтамасыз етпеді?
Осы сұрақтардан тыныштығы бұзылған келіншек, балаларға деген маxаббатына қарамастан, балалардың туған анасын табуға бел буды. Тауып та алды… Сыртқы бейнесі тартымсыз болғанымен (күтімі жоқ екендігінің белгісі), жан дүниесінің әсемдігі нұр шашқандай. Кедейлік сыр бергенімен, үй іші таза және жайлы екен. Тағы да бала босаныпты. Ұлы, сүп-сүйкімді, асыр салып ойынға беріліп кеткен. Жасы 3,5да. Оған қоса жүкті екен. Келіншек „бұныңыз қалай? Бұл балаларды да тартып алатын шығар?“ деп, уайымын білдірді.
Туған ана: „мен балаларды жақсы көремін. Тағдыр мені әке-шешесіз қалдырды, оған қоса балаларымнан да айрылдым. Бірақ, мен өмір сүргім келеді. Мен ТІРІМІН! Кеудемдегі жүрек те тас емес, тірі ғой“ деп үн қатты.
Жүздескенде, туған ана келіншекке балаларын жақсы көріп, құтқарып қалғаны үшін қаншалықты қуанышты екендігін де айтты. „Тек бір арманым. Сізге бала болған балаларымды бір көрсем...“
Барлық мән-жайға көзі жеткен келіншек үйіне, балаларына қайтты. Ас ішуге зауқы жоқ. Көз алдында қайғыдан қайысқан ана. Көз алдында сол ананың кішкентай ғана ұлы. Олардың жарытып ас жемейтіндігін де аңғарды. Бірақ, ол кісі не зарланбады, не көмек тілемеді.
Балалары дастарқан басында отырып, бұл келіншектің туған аналарын тауып алғандығын сезбейді де. Келіншектің басында түрлі ой зымырандай зулап жатыр. Бірі: „айтсаңшы-ау! Аналарыңды таптым! Керемет жан екен! Сендерді жақсы көреді екен“ деп жатса. Енді бірі: „Мен ше? Олар есейіп, туған аналарына, мені тастап, кетіп қалса қайтемін? Менің қаншама еңбегімнің зая кеткені ме? Доғар! Қалай болса да, игі істі міндетсіну бұрыс жәйт. Ал, енді қайтем?“
Екі күн дегенде шешім қабылдап қойды. „Туған аналарын жанымызға алу керек. Сонда балалар да бірге болмақ. Кішкентай інілерін де тартып алмайды ешкім“. „Мына әйел алжасқан болар! Осыншама баланың жанына артық ауызды қосып не істемек?“ дер ел-жұрт.
Бұнысына келіншек: туған ана туған балаларын жетілдіріп тәрбиелеуге көмектессін. Егер ол кісіден кішкентай баланы тартып алардай болса, балалар үйінен мен алып кетуім керек болады. Себебі ағайындары менде ғой. Ол үшін тағы күтуші де жалдауым керек болады. Қайтемін оны, туған анасы барда?»
Алысқа терезеден көз жүгірткен балалардың анасы келіншектің ұйытқып бұған келе жатырғанынан бейxабар. «Жүр, бізбен бірге бір шаңырақтың астында бол. Ендігәрі, балаларыңды аңсап, жас төкпейсің» деген сөздерді есту ойында да жоқ. Естіген сәт: «Алла ұлық һәм мейірбан ғой. 10 минут берші, заттарым көп те емес, салып алайын» деп жауап қата алды.
Келіншек пен балалардың туған анасы үйлеріне де жетті. Қыздары құшақтарын айқара ашып қуанғанымен, ұлы жақындай қоймады. Ол әлі де ренжулі. Әлі де есінде. «Сен бізді тастап кеткенсің» дейді. Тым-тырыс болды да қалды. Барлық балалар ананың жауабын күтіп, бір-біріне жалтақтайды. Келіншектің көзінен жас ытқып шығып: "өзіндей тірі жанға қаншалықты қатігез бола алатын еді адам баласы" дегені естілді. «Осынша жетімді қанатыңның астына алдың деп, біраз адам көмектесіп жатыр маған. Ал, кезінде осы әйелге қол ұшын созғанымызда, сегіз жылға созылған қайғылы оқиға да орын алмас па еді!»
Дегенменен, мемлекетіміздің өз аналарына деген әділетсіздігі сөзсіз. Балаларды тартып алудың қажеттілігі бар ма еді? Асырап алған әйелдерге, бала 18 жасқа толғанша төленетін 10 АЕКті туған аналарына берілсе қаншама адамның тағдырына ықпалы болар еді? Осынша қайғыға батқан жан болар ма еді? Осынша аты шыққан, әсерлі, әдемі, мейірімді істерге де мұқтаж болмас па едік? Бұл істер болмай-ақ та қойсын, қайта жанұяның сақталуы маңыздырақ емес пе?
Қорытынды: мемлекетіміздегі балалардың жетім үйлеріне баруының алдын алу — ең маңызды істердің бірі болып танылуы керек. Бұған қоса, мемлекетіміз жетім үйлеріне қыруар қаражат жұмсауда. Неге?
Бұл жазба арқылы әлеуметтік жағдайы төмен жанұяларға көмектесіп жүрген барша жанға АЛҒЫС білдіремін. Қаһарман мен емес, сіздерсіздер!
© Жанара Байжулдинова (фб)
бірақ өздері дәулетті кісілер болғандықтан, оған қарап қалған емес. сомасын айтып, бір күліп алғанбыз.