15 жыл бойы өткен тендер ақыры аяқталды!
Солай, уа, жама'ат! Ұзақтығы жөнінен анау-мынау ИП «Бердімұратова Гүлсина Қасымқызының» діңкесін құртатын, есі дұрыс ахуйн арқасы қозып кетіп, дастан жазуы тиіс бұл — титандар шайқасы, бұл — бітпестей көрінген хай-тек жәрмеңкесі, бұл — кезінде жауын көзіне тура қарап тұрып өлтірген қатал генералдардың өзінің жігерін құм қылған аңыз, жоқ — сага — ақыры аяқталды!
Сонымен, Үндістан француздың Dassault Rafale жойғыштарын жеңімпаз деп таныды! Тұр, Вольтердің әруағы, қуаныштан күл; тұр Гоген, мұның құрметіне шараптан алдырып жіберіп, өзің де түсінбейтін хуеталарыңнан салып кеп жібер!^
Тендердің артқышарттары
2000 жылдары үнді көтриотизмі жаңа қарқынмен оянғандай болды. Өткен-кеткен соғыстардың сабағы — ендігәрі алаңсыз өлең айтып, өзен жағалап билеп жүре беретін уақыттардың өтіп бара жатқанын аңғартты. Митхундар бір түрлі жеккөрінішті көріне бастады.
Сүйекке таңба болатын жәйттер жетіп артылатын. Елуінші жылдары қытай әскері Кашмирге бір оқ та атпастан кіріп-шыққанын үшеу білсе, төртеу білмейді. Үндістан сондықтан Тибет — Қытайдың ажырамас қатыны екенін мойындауға мұрнының астынан болса да мойындауға мәжбүр болған еді. Одан бергі тарихта да дұшпан көтін ашып күлетін жәйттер көп-тін (қараңыз: Бірінші үнді-пәкістан қақтығысы; Екінші үнді-пәкістан қақтығысы; Үшіні үнді-пәкістан қақтығысы… қарамай-ақ қой, дақоя очм!).
Миллениум басында хуйлық өткен-кеткеніне қорытынды шығарғыш болып кетеді. Ендеше қатардағы үнділер де тарихтың тасақ беттерінен кек алуға бел буды. Әрі қорқатын да түк жоқ еді: олар енді — дақоя болатын (2001 жылы — 910 млн нақ!)…
Тендер!
Таулы аймақтардағы қақтығыстарда әуе операцияларының рөлі басым екендігіне тәжірибе жүзінде көзі жеткен Үндістан 2001 жылы кенет адам айтса нанғысыз тендер жариялады. Бұған дейін 20-30 ұшақ ірі партия болып есептелетін қару-жарақ нарығына бірден… 126 ұшаққа(!) тапсырыс түскен кезде, «мен не көрмедім!» деп бұтағымды жеп отыратын анау-мынау жаман шалдың тасы аңырып қала берді! Не керек, әскери ұшақ шығаратын Қытайдан басқа елдердің барлығы Үндістанға лап қойды! Ендігәрі шведтер, әміркөттер, орыстар, француздар тендерде жеңіс үшін үндінің әжетхана-қонақ үйлерінде Мумбайфильмнің құсық фильмдерін тамашалап, өлеңдерін өтірік ләззат алып тыңдауға мәжбүр болды. Ақша үшін не істемейсің, тігейіннің!
Бұл үнділер үшін де, қатысушылар үшін де Исалық азап болған тендер тұтастай 15 жылға созылды! Оның арасында тапсырыс берушілердің бөтекелері барлық жаққа бұрып үлгерді (үнділерде бүйрек болмайтын көрінеді). Сансыз әуешоулар (біз сияқты бейшаралар үшін — көз мейрамы), раджалардың көтін сауатын банкеттер, дипломатиялық ойындар бітпестей көрінген. Жоқ білә, бітті, және жеңімпаз болып — Францияның Dassault Rafale ұшақтары танылды! Өз кезегімізде француздарды бұл тәураттық оқиғада Самсонша қайрат, Дәуітше данышпандық танытып, ақыры жеңіп шыққанымен шын бүйректен құттықтаймыз! Vive la France!
Әрі қарай — тендерге түрлі уақытта қатысқан ұшақтарды олардың сипаты және хуяк келу себептерімен тізіп шықсақ.
Boeing, АҚШ — F-18 Super Hornet.
Әміркөттерде жынд әнек бар. «Егер әскери ұшақ көргің келсе — Техастан жер ал: ол жерге Douglas міндетті түрде құлайды» деген. Ендеше F-18 Super Hornet — сол хуйгілі McDonnell Douglasтың ұшағы. 1997 жылы бұл компанияны Boeing ішек-қарнымен қосып сатып алды. Енді қара — тендерге апарыпты нақ. «Далада қалмасын, тиын істейік шешесс» дегені бесенеден белгілі. Тендерде мүмкін — өз класындағы ұшақтардың арасында финалға дейін жетіп қалар ма еді, кім білген. Бірақ үнділерге БҚШ дипломатиясының қысым көрсетпек болған әрекеті ұнамай қалса керек. Сондықтан махатмасстардың алғашқы «жоғалнақ!» деген ұшақтардың бірі осы болды. Оның үстіне, үнділер борт радарын басқаратын программаның кодын беруді сұраса керек, сиплюсплюсстер өңшең. Өсектерге қарағанда, әміркөттер бұған қатын құсап аңырап қоя беріпті. Шешесстің.
«Объединенная авиастроительная корпорация» Ашық Акционерлік Қоғамы, Ресей — МиГ-29 және СУ30-МК ұшақтарымен.
Мұның алдында үнділерге танкілерін-зымырандарын өткізіп жүрген орыстарда дәме болғаны анық. Тіпті Дәмегүлдің іш киімінен
біраз көлемділеу болды деуге болады. Бірақ үнділер баяғы достық-бауырластықпен ала салатын болса, тендер жариялап тігілмес те еді. Оның үстіне, ельциндік ұлы ішістен енді ес жия бастаған Русьтің қауқары барлығына белгілі еді. Төстен итеріп, бірден кетнақ демегені — ұшақтардың мықтылығынан гөрі, әлі де көне ұшақтардың көптігінен болар. Ертең оларға қосалқы бөлшектер керек қой, шешесстің.
Бірақ орыс ұшақтарының басты масқарасы ретінде мына жайт айтылады. Очм, орыстар МиГ ұшағын көрсетеді. Ұшақтарын мақтап жатып, зымырандарын сипаттауға кіріседі.
— Зымырандар, — дейді презентатор салтанатпен, — суперептібайымайдзаманауи нысана көздегіш жүйенің көмегімен дәл тиеді!
— Жақсы, бірақ енді, сол суперептібайымайдзаманауи нысана көздегіштің өзі қай жерде орналасқан? — деп сұрайды үнділер кебіндерінің сыртынан тастарын тыр-тыр қасып.
— Оны жасап жатырмыз, бұйырса… 2020 жылға дейін өндіріске шығады...-деп күмілжиді руссо саудагеро.
Үнділердің сезімдері туралы дерек жоқ, бірақ мына міскінді көттен бір теуіп қуып шыққысы келгендері анық.
SAAB, Швеция — Gripen ұшағымен.
Анау айтқандай кемшілігі туралы дерек аз. Бірақ арзандат десең — арзандата салатын, үнді ауа райына келтір десең — келтіріп әкеле қоятын шведтердің денсаулығы күмән тудырса керек. Кейде тез біте қойған шаруадан сен де қорықпайсың ба мысалы, нақ!
Оның үстіне мұның алдында Бразилия алайын деп тұрып алмай қалды бұл ұшақты. Бразилия алмағанды алдық деп, ертең қаратабан оппозиционерлер зайып ал қылад деп алмаған шығар шешессті.
EADS, Англия+Германия+Испания+Макарония — Eurofighter Typhoon ұшағымен.
Мұның алдында жеңіске бір қадам қалған көрінеді. Өсектерге қарағанда, әлгі орыстар сияқты — моторына қатысты бірдеңесін
болашақта болады деп міңгірлегенге ұқсайды. Бұл жәйт үнділердің тасын біржола түтетіпті-міс.
Сонымен, Үндістан француздың Dassault Rafale жойғыштарын жеңімпаз деп таныды! Тұр, Вольтердің әруағы, қуаныштан күл; тұр Гоген, мұның құрметіне шараптан алдырып жіберіп, өзің де түсінбейтін хуеталарыңнан салып кеп жібер!^
Тендердің артқышарттары
2000 жылдары үнді көтриотизмі жаңа қарқынмен оянғандай болды. Өткен-кеткен соғыстардың сабағы — ендігәрі алаңсыз өлең айтып, өзен жағалап билеп жүре беретін уақыттардың өтіп бара жатқанын аңғартты. Митхундар бір түрлі жеккөрінішті көріне бастады.
Сүйекке таңба болатын жәйттер жетіп артылатын. Елуінші жылдары қытай әскері Кашмирге бір оқ та атпастан кіріп-шыққанын үшеу білсе, төртеу білмейді. Үндістан сондықтан Тибет — Қытайдың ажырамас қатыны екенін мойындауға мұрнының астынан болса да мойындауға мәжбүр болған еді. Одан бергі тарихта да дұшпан көтін ашып күлетін жәйттер көп-тін (қараңыз: Бірінші үнді-пәкістан қақтығысы; Екінші үнді-пәкістан қақтығысы; Үшіні үнді-пәкістан қақтығысы… қарамай-ақ қой, дақоя очм!).
Миллениум басында хуйлық өткен-кеткеніне қорытынды шығарғыш болып кетеді. Ендеше қатардағы үнділер де тарихтың тасақ беттерінен кек алуға бел буды. Әрі қорқатын да түк жоқ еді: олар енді — дақоя болатын (2001 жылы — 910 млн нақ!)…
Тендер!
Таулы аймақтардағы қақтығыстарда әуе операцияларының рөлі басым екендігіне тәжірибе жүзінде көзі жеткен Үндістан 2001 жылы кенет адам айтса нанғысыз тендер жариялады. Бұған дейін 20-30 ұшақ ірі партия болып есептелетін қару-жарақ нарығына бірден… 126 ұшаққа(!) тапсырыс түскен кезде, «мен не көрмедім!» деп бұтағымды жеп отыратын анау-мынау жаман шалдың тасы аңырып қала берді! Не керек, әскери ұшақ шығаратын Қытайдан басқа елдердің барлығы Үндістанға лап қойды! Ендігәрі шведтер, әміркөттер, орыстар, француздар тендерде жеңіс үшін үндінің әжетхана-қонақ үйлерінде Мумбайфильмнің құсық фильмдерін тамашалап, өлеңдерін өтірік ләззат алып тыңдауға мәжбүр болды. Ақша үшін не істемейсің, тігейіннің!
Бұл үнділер үшін де, қатысушылар үшін де Исалық азап болған тендер тұтастай 15 жылға созылды! Оның арасында тапсырыс берушілердің бөтекелері барлық жаққа бұрып үлгерді (үнділерде бүйрек болмайтын көрінеді). Сансыз әуешоулар (біз сияқты бейшаралар үшін — көз мейрамы), раджалардың көтін сауатын банкеттер, дипломатиялық ойындар бітпестей көрінген. Жоқ білә, бітті, және жеңімпаз болып — Францияның Dassault Rafale ұшақтары танылды! Өз кезегімізде француздарды бұл тәураттық оқиғада Самсонша қайрат, Дәуітше данышпандық танытып, ақыры жеңіп шыққанымен шын бүйректен құттықтаймыз! Vive la France!
Әрі қарай — тендерге түрлі уақытта қатысқан ұшақтарды олардың сипаты және хуяк келу себептерімен тізіп шықсақ.
Boeing, АҚШ — F-18 Super Hornet.
Әміркөттерде жынд әнек бар. «Егер әскери ұшақ көргің келсе — Техастан жер ал: ол жерге Douglas міндетті түрде құлайды» деген. Ендеше F-18 Super Hornet — сол хуйгілі McDonnell Douglasтың ұшағы. 1997 жылы бұл компанияны Boeing ішек-қарнымен қосып сатып алды. Енді қара — тендерге апарыпты нақ. «Далада қалмасын, тиын істейік шешесс» дегені бесенеден белгілі. Тендерде мүмкін — өз класындағы ұшақтардың арасында финалға дейін жетіп қалар ма еді, кім білген. Бірақ үнділерге БҚШ дипломатиясының қысым көрсетпек болған әрекеті ұнамай қалса керек. Сондықтан махатмасстардың алғашқы «жоғалнақ!» деген ұшақтардың бірі осы болды. Оның үстіне, үнділер борт радарын басқаратын программаның кодын беруді сұраса керек, сиплюсплюсстер өңшең. Өсектерге қарағанда, әміркөттер бұған қатын құсап аңырап қоя беріпті. Шешесстің.«Объединенная авиастроительная корпорация» Ашық Акционерлік Қоғамы, Ресей — МиГ-29 және СУ30-МК ұшақтарымен.
Мұның алдында үнділерге танкілерін-зымырандарын өткізіп жүрген орыстарда дәме болғаны анық. Тіпті Дәмегүлдің іш киімінен
біраз көлемділеу болды деуге болады. Бірақ үнділер баяғы достық-бауырластықпен ала салатын болса, тендер жариялап тігілмес те еді. Оның үстіне, ельциндік ұлы ішістен енді ес жия бастаған Русьтің қауқары барлығына белгілі еді. Төстен итеріп, бірден кетнақ демегені — ұшақтардың мықтылығынан гөрі, әлі де көне ұшақтардың көптігінен болар. Ертең оларға қосалқы бөлшектер керек қой, шешесстің. Бірақ орыс ұшақтарының басты масқарасы ретінде мына жайт айтылады. Очм, орыстар МиГ ұшағын көрсетеді. Ұшақтарын мақтап жатып, зымырандарын сипаттауға кіріседі.
— Зымырандар, — дейді презентатор салтанатпен, — суперептібайымайдзаманауи нысана көздегіш жүйенің көмегімен дәл тиеді!
— Жақсы, бірақ енді, сол суперептібайымайдзаманауи нысана көздегіштің өзі қай жерде орналасқан? — деп сұрайды үнділер кебіндерінің сыртынан тастарын тыр-тыр қасып.
— Оны жасап жатырмыз, бұйырса… 2020 жылға дейін өндіріске шығады...-деп күмілжиді руссо саудагеро.
Үнділердің сезімдері туралы дерек жоқ, бірақ мына міскінді көттен бір теуіп қуып шыққысы келгендері анық.
SAAB, Швеция — Gripen ұшағымен.
Анау айтқандай кемшілігі туралы дерек аз. Бірақ арзандат десең — арзандата салатын, үнді ауа райына келтір десең — келтіріп әкеле қоятын шведтердің денсаулығы күмән тудырса керек. Кейде тез біте қойған шаруадан сен де қорықпайсың ба мысалы, нақ!Оның үстіне мұның алдында Бразилия алайын деп тұрып алмай қалды бұл ұшақты. Бразилия алмағанды алдық деп, ертең қаратабан оппозиционерлер зайып ал қылад деп алмаған шығар шешессті.
EADS, Англия+Германия+Испания+Макарония — Eurofighter Typhoon ұшағымен.
Мұның алдында жеңіске бір қадам қалған көрінеді. Өсектерге қарағанда, әлгі орыстар сияқты — моторына қатысты бірдеңесін
болашақта болады деп міңгірлегенге ұқсайды. Бұл жәйт үнділердің тасын біржола түтетіпті-міс.
қару темасына жаза түс, автор,
сонда француздардың ұшағы чики чики болған ба?
десең :)))