Ақтауда "есірткіні" қалай өртеді?

Ескерту: Материалда азаматтарға күш қолдану белгілері бар суреттер қолданылған. Жүйкесі жұқа адамдарға оқуға кеңес берілмейді.

Маусымның 26-сы бүкіләлемдік есірткіге қарсы күрес күні болып белгіленгендіктен республиканың түкпір-түкпірінде нашақорлықққа, онымен күреске қатысты түрлі шаралар өткізілді. Соның бірі Ақтауда 14 шағын ауданда орналасқан «Астана» ойын-сауық орталығының алдында өтті. Егер қалыпты флэш моб, «УУУ» деген сияқты "өтірік" акция өтсе жазбас едім. Бірақ осы жолы ҮЕҰ мен Маңғыстау облыстық ІІД Есірткі бизнесіне қарсы күрес бөлімінің қызметкерлері ұйымдастырған оқу-жаттығу-көрінісі қызық әрі көпшіліктің назарын аударды. Каспийдің жағалауына жиналған халыққа арналған шоуға біз де барып қайттық.

Сол күні Твиттерде Ақтауда қала ортасында есірткі өртейді деген ақпаратты көзім шалып қалды. Одан қалса ІІД баспасөз қызметі «ЕСІРТКІ ӨРТЕЛЕДІ» деп баттитып тұрып хабарлама жіберіпті. Есірткінің көзін жою сәтін күнде көруге мүмкіндік бола бермейтіндіктен (олар күнде өртемейді де) барып қайтайын деп шештім. Бір жағынан шын есірткіні өртегенде иісіне адамдар уланып қалмай ма, қалай жүзеге асады, қауіпсіздік тұрғыдан қалай болады? деген секілді сауалдарға жауап табу керек болды.

Жиында алдымени ІІД қызметкерлерінің техникалары мен арнайы жасақтары біріге отырып, есірткі бизнесімен айналысатын қылмыскерлерді құрықтау операциясын, тәркіленген есірткінің көзін жою операциясын демонстрациялады.

Кешкі 19:00-де басталуы тиіс шараға 19:30-дарда бардым (кеш бастайтындарына ет үйренген)

1. Көліктен түскен бойда мынадай көрініске тап болдым. Қаз қатар тізіліп тұрған әскерилер «Астана» ойын-сауық орталығының алдындағы жолдың екі жағын қоршап алыпты. Сырт көзге қорқынышты көрінеді екен.



2. Итімен жолды қоршап тұрған кинолог жігітті сөзге тартып, есірткілер туралы, жоқ дегенде иті туралы ақпарат ала қояйын десем, тәртіпке бағынатындығынан болуы керек «бастығымнан рұқсат сұраңыз» дегеннен басқа жақ ашпады. Жоқ дегенде итінің де атын айтпай қоды.


3. «Астананың» алдынан өмірі мұндай қоршау көрмеген қала тұрғындары аң таң болысып, солдаттарды, үйіліп жүрген полицейлердің қиымылын бақылап суретке түсіре бастады.


4. Салауатты өмір сүру орталығын қалыптастыру қызметкерлерінің айтуынша, шараға 2000-ға жуық адам қатысты.


5. Бір сөзбен айтқанда ҚР ІІД мен Қорғаныс министрлігінің біз көрмеген көлігі мен техникасын көретін күн болды.


6. Өздерімен өздері шабылып елдің бәрін көлік жүретін жолдан қуып жүрген полицейлерден басқа «Есірткіге қарсы» акциясын ұйымдастырған жастар шарларымен топырлап, классикалық шуларына басып, шарларын арқалап, көпшіліктің назарын аударды.


7. Жастардан бөлек «Арлан» арнайы жасағы операцияның басталуын күтіп тасада тұрды.


8. Акцияны желеу етіп қала тұрғындарының назарын өзіне аударған ұйымдастырушылар барлық тұрғындарды есірткі бизнесімен айналысатын қылмыстық топты қолға түсіру операциясын тамашалауға шақырды.


9. Жол бойын қоршап тұрған комуфляждағы солдаттар тұрғындардың межелі сызықтан өтпеуін қадағалап, кейбіреулерін артқа итеріп тұрды. Межелі сызықтан өтуге операторлар ғана рұқсат алды.


10. Операция басталды. Есірткіні елге әкелуші мен оны таратушылар көлігі бір- бірімен кездесуге келе жатыр.


11. Теңіз жағалауындағы көрерменнің бәрі дерлік жиналды. Бәрінде интрига. Енді не болады деп күтіп тұр.


12. Дистртбьютрлар есірткінің («марихуана» немесе «гашиш» шығар мөшекке салғанына қарағанда) кезекті партиясын алыпсатарларға әкелгелі жатыр.


13. Бірі ақша, екіншісі наша беріп, тауар алмасымы болып жатыр.


14. Жұрттың бәрі мойындарын созып тұрып қарап, жастар жағы қызықтап тұр. Осы кезде: «Внимание будьте осторожны» деген ескерту естілді.


15. Қайдан шыққаны белгісіз мынадай «ТИГР» көлігі жолдың қақ ортасына атып шықты. Төбесінен бір солдат тұрып Калашниковпен қорқыту үшін пытырлата оқ жаудырды. Жиналғандардың таң қалғандығына шүбәміз жоқ.


16. Жолдың арғы бетінен Хаммер тектес әскери көлік келіп дистрибьютрлар көлігінің жанына қисая тоқтай қалды да ішінен арнайы жасақ топырлап түсіп күдіктілерге жерге жату туралы бұйрық берді.


17. Ана жерде жатып қылмыскердің ролін сомдаған жігіттер ІІД қызмет етеді екен. Шет жақта қылмыскердің рөлін сомдағандардың бірі менің танысым болып шықты.


18. Арнайы жасақтың солдаттары «күдіктіні» жерге жатқызып, қолына кісен салып жатқан сәт.


19. Есірткіге қарсы күрес бөлімінің қызметкерлері көліктерді тексеріп жатыр.


20. Есірткіні тәркілеу процесі.


21. Балалар кино көргендей тамашалады.


22. Кинологтардан тұратын жасақ оқиға орнына келіп жатыр.


23. 3-4 иті бар құрам тығылған нашаларды іздеу үстінде.


24. Арландағылар қатаң. Қылмыскер рөлін сомдаған жігіттерді тексеріс біткенше жерден тұрғызбады. Жалпы қылмыскерлерді ұстау процесі 15 минутқа созылды. Оперативті түрде қимылдаған олар қылмыскеирді бір бөлек, есітркіні бір бөлек алып кетті.


25. Білуімше, тәркіленген есірткіні сол мезетте көзін жоймайды. Ең алдымен хаттама толтырылып, сараптамаға жолданады. Нәтижесі белгілі болғаннан кейін есірткіні жою күні белгіленіп, куәгерлер алдында көзі жойылады. Бірақ оқу-жаттығу болған соң ІІД қызметкерлері есітркіні сол мезетте жою процесін көрсетті.


26. Белгіленген ереже бойынша есірткі немесе есірткі тектес заттардың көзін жою барысында мына тұлғ, алардың болуы міндеттеледі: прокурор көмекші, тергеуші, нарколог, криминалист.


27. Бензин құйғаннан өрт тез тұтанып, айнала көк түтін болды.


28. Айта кету керек, ІІД қызметкерлерінің нені өртегені белгісіз болып қалды сол күйі. Жиналғандардан сұрағанымызда анық марихуана емес екендігін айтты. Сол жердегілер жоңышқа деді. Рас өтірігі белгісіз. Бірақ, шөптің жануынан пайда болған иіс қолқаны алып, басты ауыртты.


29. Мамандар процесті тіркеп, бейнетаспаға түсіріп жатыр.


30. Тұрғындар да қалар емес. Қоршау сыртында тұрып, «есірткінің» жану пороецтерін ұялы телефондарына жазып алып жатты.


31. Жиналғандарды өртке жақындатпау үшін солдаттар «коробка» жасап периметрді қоршады.


32. Айнала көк түтін. Демалу қиындап кетті. Бірақ солдаттар орындарынан тапжылар емес.


33. «Астана» ойын-сауық орталығының жанында оқу жаттығу көрінісін ұйымдастыру жақсы идея. Әрі бері өткеннің бәрі көз қиығын салып өтті.


34. Fдам қатары біресе азайды, біресе көбейді.


35. Көлік қозғалысы да қалпына келді.


36. МО ІІД Есірткімен күрес бөлімінің бастығы Мерей Жүсіпов оқу-жаттығу туралы интервью беріп жатыр.


37.


38. Оқу- жаттығу аяқталған соң акцияның аясында «Біз есірткіге қарсымыз» деген футболкалар мен кепкалар таратылды. Қолдарына футболка тиген студенттер оны лезде киіп алды.


39. Оқу жаттығу аяқталған соң акцияға қатысқандарға «Біз есірткіге қарсымыз» деген футболкалар мен бас киімдер таратылды. сол акцияға қатысқандардың дені алғанымен, көшеде ойнап оқу жаттығуды көріп жүрген балалалрға жетпей қалды. Бәрі қиылып сұрап еді, бірақ қалмапты. Айналшақтап бізге берілген футболкаға көзі түскен соң бас киім екеуін сыйлай салдым. Мәз болып қалды. Келесі жолы студенттерге емес, балаларға көп назар аударылса екен деген тілекпен үйге қайттық.