Стақандастарым. Ғапон.

Ғапон — менің көршім. "Құдай қосқан!" деп, Шиваның көтін шелек қылмай-ақ қояйын нақ. Жанымызда құлап тұрған қараша үй бар-тын. Қарашаның* бір күні сол үйде алдымен әйел пайда болды. Келесі күні еркек — Ғапон пайда болды. Сценарий бойынша, үшінші күні бала-шаға келе ме дегем. Жоқ. Үй тұрғындары осымен тәмам болды.

Қора-қопсымыз тиіп тұрғасын, бірі бірімізді күнде көретін болдық. Мен мал (тура мағынасында) жайлаймын, ол болса, фаунаның түр-түрін сояды да жатады. Киікті былай қойғанда, қарсақ, қасқыр, түлкі, қоян, очм, қанжығасы майлы көршіге тап болғанымды бірден аңғардым. Кейде қораның шиінің арасынан қызықтап қарап тұрған маған жалт қарап, «ааа шешесс, сен бе еді. Ережептің қасынан өте беріп едім, екі бұлдырық отыр! Тартып жіберіп едім — мінеки енді!» дейді. Лібә, жәй өтіп бара жатқандағысы мынау болса, әдейілеп аңға шықса — қызыл кітаптың аффтарлары асылывөлетін болар деп қ ам жеп те қалам.

Не керек, қорада бірдеңелерді міңгірлеп, күңк еткен фразалар алмасып жүрген бір күні Ғапон ту сыртымнан:
— Ей нақ! — деді.

Жалт қарадым. Мен өзімше ыңғайсызданып, тек сығалап жүрген қамыстың арасын енегін айырып тұрып аршып, басын кіргізіп алыпты.

— Не болд нақ?

— Ішесің бе?..

Байқағаным, Ғапон пайдасын жібермей ішеді. Бірақ санасып-есептесіп отыратын да сабазың ол емес. «Алдырыңдар тазасын, шешесін!» — деп, ортаға қызылқұйрық елуліктерді шашып тастағанда, анау-мынау мен деген мәрт пяншіктерді шошытады. Жігіттік мырзалық пен маскүнемдікті сәтті үйлестірген ғақылия жан.

Тағы да жақсы жері, өлердей мас боп тұрса да, мылтықты қауіпсіздіктің барлық канондарына сәйкес ұстайды. Ішівалып аулада мылтық ататындарды, мылтықты иығына аузын жоғары қаратып іліп алатындарды, отырған құсты ататындарды жеке ұставалып, міндетті түрде аңын шығарады, келесіде ертпейді. Ал біреуді атам деп қоқиятындарды тіптен жек көреді, олар Ғапон үшін адам есебінен мәңгіге шығарылып, өлікке айналады. Иә, ертеңіне «еу өлік, мыдыгел э!» деп, басын жаза алмай есі кетіп жүрген бейшараны тіптен тықсырады. Ғапонмен татуласу мүмкін емес. БҚШ-та тұрса, мықты шерифф болар еді деп қиялдайтынмын.

Амал не, қалай ғайыптан пайда болды, солай бір күні жоқ болды. Көршілік екі жыл екі күндей де болмапты. Кейде әлдебір жануардың көт жағынан еңкейіп, бұқпантайлап аңдып бара жатқанын көремін түсімде. Қай жерде жүрсе де аман шығар деймін сосын оянғасын…

---

* — тавтология Marco ға ұнамаса да солай, шын айтам, Marco !

Иллюстрация: Василий Шульженко