Гастарбайтердің сахнадағы алғашқы "обломдары"
Әнші горлопан
Мектептің жыныстық емес акт залында өлең айту, тақпақ оқу, скетчтердің бәрінен бұрын, 6-жасымда Шатуновтың «А я хочу, а я хочу опять» деген өлеңін Мәдениет сарайында айтқанмын. Ол кезде "Әнші Балапан" деген сайысқа кастинг жүріп жатқан.
Өткен жоқпын.
Қайғы тұтқын.
Одан кейін, мектепте көтерілісші Емельян Пугачевтың қаһарына ұшыраған жауынгер рөлінде болдым.
Қол-аяғы байланған мен, тұтқынға түсен қайғы-жауынгер кейіпінде «Ты мне не государь, ты вор и самозванец!» -деп қолбасшыға қарсы шығып, бетіне түкіремін. Мені жендет әкетіп, дарға асады. Бітті. Рахат. Ұзақ монолог жаттап қажеті жоқ.
Алайда класс жетекшім шынайы көрінсін деп он секунд шынымен асылып қалуымды сұрады. Біраз талқыдан кейін, «дардан қорқам» деген соң, менің аяғымды көрсетпейтіндей пердемен көлегейлеп, өзім кішкентай үстелге мініп тұратын болдым.
Бір-екі ауыз сөз айтып, қалған уақытты адам мәйітінің рөлінде болу перспективасы маған ұнады. Бірақ, ара-тұра көрермендер арасынан «Қозғалып қойд, уаххаха», «кірпік қақты, хихихи» деген коменттер естіліп жатқан соң, беті-аузымды тыржитып, аяқ астынан жыбырлап қап, билеген сымақ боп, ыржалаңдап балалардың маған деген назарын, одан әрі қолпаштай бастадым.
«Бәрін бүлдірдің Базарбаев! Жыбырлап, ең болмаса өліктің рөлін сомдай алмадың.Тым болмаса 5-10 минут шынымен асып қойғанда мықты көрінер еді, сонша қорқып сен де» -деп класс жетекшім ренішін білдірді. «Аяқ жағыңды пердемен көрсетпей жауып қойсақ та орындыққа мінгізіп қойғанымызды бәрі білді, асып қойып бес минут тұрсаң, сосын жендеттер шешіп алса, шынайырақ көрінер еді.» -деп налыды ақкөңіл апайым.
Медициналық тұрғыда адам 1-2 минут ішінде бұндай эксперименттен жан-тәсілім болу қауіпім бар екенін, ал алғашқы бірнеше секундтан кейін-ақ актерлік талантымен жарқылдамақ түге, саналы ойлау, көру, есту қабілетім жоғалып, жан сақтауға тырысып тырбаңдайтынымды, аузымнан сілекей ағып, көгеріп, көзім арнасынан шығып, тіпті бұтқа жіберіп қоюымның мүмкіндігі зор екенін ардақты ұстаз білмеген болса керек.
Одан аман қалғанымның өзінде, мойнымдағы арқанның ізін әке-шешеме қалай түсіндер еді? Елестетіп көріңдерші.
Қайрат Рысқұлбековтің әруағын ұялту.
Одан кейінгі есімде қалғаны— университетте түрмедегі Қайрат Рысқұлбековті сомдадым. Үстім қан-қан, көйлегім жыртық. Таяқты өлесі жеп алып, күңіреніп отырып, хат жазамын. Сосын жендеттер қолтықтап алып бара жатқанда, үмітсіз жағдайымды мойындап "Қайратом зовусь я по имени, Я плод Казахского семени, Как в жертву приносят овечку для бога, обязан мужчина быть жертвой народу, Расстрелом хотите меня устрашить? Стреляйте ж! Нет страха во мне, только злоба" -деуім керек еді.
Бәрі керемет. Қойылым жақсы. Айтатын текстім де маған. Әттең менттерді еркектер ойнағанда, бір екеуін баспен ұрып, жұлқынып, тым болмаса боевикке айналдыруға болар еді.
Көзінен күлкісі кетпеген қыздар қол-аяғымды кісендеп, нәзік қолдарымен мені сипалап, абақтыдан сүйреп шығаруға күші жетпей, қылымсыған соң, тіпті оларға бұлқынып, жұлқынып қарсыласудың өзі күлкілі болды. Ақыры көрерменге көрсеткеніміз драма емес, Шапито циркінің сәтсіз бағдарламсына претензиясы бар сексуалдық БДСМ ойындарына пародия болды. Одан басқа да сәтсіздіктер көп болды. Бірақ оны жазсам, өмірбаян болып кетеді.
"Қайрат дегенім атым бар"-ды өзің аудардың ба?
Бір рет ауылдың клубының ұжымымен бірігіп мектеп Қайрат Рысқұлбековтың жыл сайынғы қайталанып тұратын «жылататын» эпизодын қойдық. Мен надзиритель болып ойнадым. Бұрын тәп-тәуір репетиция жасап жүргенбіз. Дәл сол қойылым болатын күні, акт залына ауылдың құрметті азаматтарын жинап алып келіп, көріністі қоямыз дегенде менің тамағыма суық тиіп қалады ғой, әкесс. Содан микрофонға сөйлеген әр сөзімді жөтелмен сүйемелдеумен болдым. Очм, қойылым шықпай қалды.
Орыс әдебиетінің кешінде де мектептің акт залы лық толы еді. Орыс тілінен салыстырмалы түрде жақсы болғаным үшін, поэзия формасындағы бір шығарманы айтуды тапсырды. Менің нашар қасиеттерімнің бірі — жаттауға жоқ екендігімді олар бұл жолы ескермеген сияқты. Жалпы сахнадан тақпақ-өлең оқысам, міндетті түрде ұмытып, тұрып қалып, орталарға пауза тастап айтатын едім. Сол әдемі орыс әдебиетіне арналған кештің де сәнін кетіргендер қатарында болдым.
Соңы абзацтың аяғын оқып күлгенім-ай.
Орысша оқыған сияқтысың.
Сосын 3 класта оқып жүргенде бірінші рет сахнамен танысып, Лениннің түрмеде кітап жазып отырған рөлін сомдағанмын… Ленинді ойнайтын баланы таңдағанда мұғалім, маған «сенің маңдайың Лениндікіндей кең екен» деген себеп айтып еді… Ол кезде мойынымызды қызыл галстук байлаған пионерміз..Ұлы адамның рөлін сомдау асқан құрмет еді ғой…
Сценарция бойынша Ленин түрмеде нанның қамырына сауыт жасап, ішіне сүт құйып сонымен оқып отырған кітабының беттеріндегі ашық жерлерге жазып отырады… Бұны аңдып жүрген күзетші, есіктегі тесіктен сығалап қылмыс үстінде ұстайды дағы, "қап, бәлем, ұсталдың ба" деп есікті сықырлатып ашып болғанша Ленин қамыр сауытты жеп қоятын… Ал күзетші кірген кезде кітап оқып отыратын… Кітапты қараса ештеңе жазылмаған… Кейін сол кітапты сыртқа беріп жібереді… Оның үзенгілестері кейін сол бетті отқа жақын ұстағанда сүт қарайып шыға келетін болған… Сөйтіп олар Лениннің оларға жазған хатын оқып тұрған…
Бұл қаншалықты өтірік шын, білмеймін… бірақ сол кезде керемет бір ерлік, романтика болатын біз үшін..)))
Бірақ мектепте ондайды айтпаппыз, "Құстар қайтып барады" болмаса
Сосын бірінші класста 9 майға «Мен қазақ қыздарына қайран қалам»-ды айттым дуэтпен, екінші класста «Айгөлек»-ті айттып, подтанцовкада класстың 4 қызы бар өте сәтті шықты орындауым. Сосын бұзыла бастадым (өнерге деген құлшыныс азайды), 3-ші класста "Ұр тоқпақ" ертегісіндегі кемпірді ойнатты, содан ващще жүрегім айныды активистка болғым келмей қалды.
Сосын көбінесе «эрудит», «21 ғасыр көшбасшысы», нешетүрлі жарыс, олипмиадаларға ғана қатысатын болдым. Логикалық есеп дегенге мықты едім. Есіл дертіп ребус, шарада шешу етін (көзілдірік киген Бэттиді елестетіп кетпеңдер, нормы қыз болғанмын).
Жұмысқа алғаш орналасқанымда жақсы көршім болды, тура менің қасымда отырады Дидар деген ағай. Бір күні қасыма келіп:
Я пришел к тебе с приветом,
Рассказать, что солнце встало, деді, ұзақ ойланбастан жалғастырайын ба десем анау ағай күліп жіберіп неге соншалықты оқымыстысың дегені, өзім ұялып кеттім ))
русча оқығанмисин?
— Балабақшада әлгі «түйе бойына сеніп жылдан құр қалыпты» деген ертегідегі жылқының рөлі (сәтті шықты);
— Бастауышта «Репка» ертегісінде репканың рөлі, «Яблоко» деген қойылымда қоянның рөрі (сәтті шықты);
— 5-класста нашар оқитын оқушының әжесінің рөлі (сәтті шықты);
— 7-класста нашар оқитын оқушының рөлі (сәтті шықты);
— Ағылшын тілінде «Белоснежка» ертегісінде басты рөл (сәтті шықты, ол кезде расымен-ақ сүйкімді едім);
— Екі езудің "әскердегі 1 күн" деген қойылымында солдат рөлі (муахахахаха, сверхпазззорный қойылым болД)
— т.б. цуніксіз рөлдер.
— Ақбозат Төлеген қайдааа?????
— Ихохооо
— Ақбозат Төлеген қайдааа?????
— Ихохооооо
«стрәшнина» деген сөзі бар
мына қыз күшті ойнайды, Нұрлыбекке енді сөз жоқ
Жалпы «Екі езу» онша ұнай бермейді, сол есімде қалғаны тек "әскердегі 1 күн"
Маған ұнағаны сізге ұнауы шарт емесс©
Нұрлыбек, Нұрлыбек деп қара басып. Нұрдәулет қайтыс болды(((
Зато өзіміз күлдік
А так Жетісайский мини-театрлардың әртістерін мен де танымайм.
— Оооо, қалай аталады?
— Наурыз.
Әңгөштің есіне түсті
— мәә, қыздар шаштарың қайда?
— кеше линейкада апай алдырып тастад, шашымыз биттеп кеткен
Кезінде Бондарчук пен Бекмәмбетіп сақал жұлысып таласқан қазақтың қызы кім деп жүрсем
— Екі езудің "әскердегі 1 күн" деген қойылымында солдат рөлі (муахахахаха, сверхпазззорный қойылым болД)
Өзің күле бермей, айта отыр бізге де...Қалай сәтсіз болды? Шамамен сол кезде білген шығарсың, әртістікпен пицца тауып жемейтініңді?
Ал әлгіні… Есіме де алғым келмейді, муахахахаха))))
-Аға, шәй қояйын ба?
-Қоя бер, қоя бер,- деп киініп кетіп барады дит) («Базар жоқ»)
Барлық бақталастарымыз кілең Бай мен кедей, Абай, Хуямбас батыр дегендермен шығып жатқасын, Гамлетті түсінбес деп, ағай тиып тастады.
— Сосын, былай мектепішілік сайыс-майыстардағы скечтердегі ойнаған рөлдерімді ұмытып қалдым;
— Универде Абайдың жас кезін ойнадым. Лібә, дауыс қою үшін, театрдан адам шақыртты нақ. Ойлағам сонда, бұған дейінгім, қойымдыкі екен ғой деп.
— Факультеттің КВН командасында бір маусым ойнадым. Приколдарымыз не недогон, не перегон болып кеткесін оны да қойдық.
— Қазір, серьезный қызметкер рөлін сомдап жүрк
Мектептің тұрақты әр мереке-мейрамдағы нөмірі біздің кластың билері мен гимнастикамыз еді Неге екенін, бізден өзге ешкім билеген де, гимнастика көрсеткен де емес. Көтерілгеніміз соншалықты, ауданнан аспадық
Қойылымдарға қызығушылығымның барлығы да букварьмен қоштасудағы муха-цокотухадан басталған еді. Скетчтерде кемпірлерді күшті салатынмын, сол кемпірден өзге рөлді бермейтін болды кейін . Сол кезде дауысым зор болған екен деймін де, микрофонсыз шығатын едім. Ал, қазір аудитория тұрмақ қасымдағы кісі зорға естиді мені
Әліппемен қоштасуда әлі жалғасып келе жатқан травмы алған едім, Әйгерім апайым құлағыңды аю басып кеткен деп ән айтқызбай қойған, бірақ неге екенін мектеп хорының құрамында бар едім
Кейін солардың бәрі басқа мектепке ауысқанда ұмытылды. Ол мектепте ешқандай қоғамдық жұмысты көрмедім, өкінішті жылдар болғанымен есте ол мектеп
1-ші курста Наурызда Тазша баланы ойнадым.