Орташа Есеппен Қазақ Журналисі
— Қазақша өте жақсы білемін деп ойлайды. Жалпы бар ойы – осы ғана. Бұдан басқа ойларын Инеттен көшіріп алады;
— Міндетті түрде ауылда туған болады (қалада туғандары — орыс редакциясында);
— Онымен сөйлескен адам: «журналистпен сөйлесіп тұрмын!» деп, өзін бақытты сезіну керек деп есептейді;
— Газетке, ТВ-ге біреуді шығару арқылы, оны бақытты қылдым деп есептейді, қарсылық білдірсе түсінбейді.
— Жауабы — сұрақтың ішінде тұрған сұрақтар қоюдан — әлем чемпионы. Мысалы, онсыз да дым айта алмай қор болып отырған менттің бастығына: «Қылмысты осылай алдын алып отырса, нұр үстіне нұр болмас па еді?» деген сұрақ қояды. Бірақ кейде менттер оның да жауабын ойланып отырады.
— Оның ойынша ҚЗда мәселе бітпейді, әсіресе тіл мәселесі және қазақты өте бейшара қылып суреттейді;
— Неге екенін қой білед: Замбия мен Қырғызстан міндетті түрде Қазақстаннан артта келе жату керек деп ойлайды;
— Мақала тақырыптары сәйкесінше “ойбай!” стилінде болып келеді;
— Еркектері алқаштау келеді;
— Интернеттегі материалды сілтемесіз ұрлай салу — талантсыз журналисттің бас кәсібі;
— Ең топас анекдоттардың хас шебері.
— Кез-келген саладан колонка жүргізе алады. Мысалы, 20 гигабайттық флешкілер заманында, 3,5 дискетаның шыққаны туралы анонс жариялайды.
— Спортты әдеби тілмен жеткізеді. Сондықтан, “Ривалдоның жалындай жасып, темірдей тегеурінімен тепкен добы — қарсылас қақпасының қақ ортасында тулап жатыр!” деп үлгіргенше, қарсылас жағы гол салып үлгіреді;
— Ұйқасқа үйір келеді.
— Internet-те, тіпті Ethernet-те аноним пікір айтуға шебер. Нанбасаңдар, осы посттың коменттерін қарай жүріңдер.
Жалпы, «глав.редтерінссс» дегеннен басқа сөз келмей отыр бұларға, нақтың.
P.S егер сіз журналист болсаңыз және мұны оқып отырған болсаңыз, демек сіз Орташа Есеппен Қазақ Журналисі емессіз деген сөз, олар Моймир мен Абай кизеттен басқа қазақша сайттарды білмейді :)
— Міндетті түрде ауылда туған болады (қалада туғандары — орыс редакциясында);
— Онымен сөйлескен адам: «журналистпен сөйлесіп тұрмын!» деп, өзін бақытты сезіну керек деп есептейді;
— Газетке, ТВ-ге біреуді шығару арқылы, оны бақытты қылдым деп есептейді, қарсылық білдірсе түсінбейді.
— Жауабы — сұрақтың ішінде тұрған сұрақтар қоюдан — әлем чемпионы. Мысалы, онсыз да дым айта алмай қор болып отырған менттің бастығына: «Қылмысты осылай алдын алып отырса, нұр үстіне нұр болмас па еді?» деген сұрақ қояды. Бірақ кейде менттер оның да жауабын ойланып отырады.
— Оның ойынша ҚЗда мәселе бітпейді, әсіресе тіл мәселесі және қазақты өте бейшара қылып суреттейді;
— Неге екенін қой білед: Замбия мен Қырғызстан міндетті түрде Қазақстаннан артта келе жату керек деп ойлайды;
— Мақала тақырыптары сәйкесінше “ойбай!” стилінде болып келеді;
— Еркектері алқаштау келеді;
— Интернеттегі материалды сілтемесіз ұрлай салу — талантсыз журналисттің бас кәсібі;
— Ең топас анекдоттардың хас шебері.
— Кез-келген саладан колонка жүргізе алады. Мысалы, 20 гигабайттық флешкілер заманында, 3,5 дискетаның шыққаны туралы анонс жариялайды.
— Спортты әдеби тілмен жеткізеді. Сондықтан, “Ривалдоның жалындай жасып, темірдей тегеурінімен тепкен добы — қарсылас қақпасының қақ ортасында тулап жатыр!” деп үлгіргенше, қарсылас жағы гол салып үлгіреді;
— Ұйқасқа үйір келеді.
— Internet-те, тіпті Ethernet-те аноним пікір айтуға шебер. Нанбасаңдар, осы посттың коменттерін қарай жүріңдер.
Жалпы, «глав.редтерінссс» дегеннен басқа сөз келмей отыр бұларға, нақтың.
P.S егер сіз журналист болсаңыз және мұны оқып отырған болсаңыз, демек сіз Орташа Есеппен Қазақ Журналисі емессіз деген сөз, олар Моймир мен Абай кизеттен басқа қазақша сайттарды білмейді :)
журналист екеніңізді ескере отырып, қайталап айтайын: бұл жерде барлық журналистер осындай делініп тұрған жоқ. орташа есеппен қандай болатыны туралы жазылған.
8 класс математика оқулығынан...)
Мен де, сен де, үкімет те орыс журналистикасының дамуына көмектесіп жатқанымыз жоқ, өміршеңдігін арттырып жатқан жоқ. Нарықтық заман. Кім мықты сол жеңеді. яғни, кімнің сатып алушылары, оқырманы көп — сол.
Қазақ тілді жур-стер мақаласында "қазақ үшін, қазақ елі" үшін жазса, оны өзге ұлт өкілдері неге оқысын. Оларға арналмаған ғой. Егер мен Қазақстандағы өзге ұлт өкілі болсам, маған арналмаған, тек қазақтарға арналған мақаланы неге оқуым керек?! Мені қазақстандық деп санамайды екен (тілді білсем де), мен оны оқымаймын!
Қазақ жур-стері жауыр болған тақырыптарды қозғай бермей, экономика, геосаясат, адамның жеке өміріне, қоғамдық өміріне пайдалы мақалалар жазсын, сонда бәлкім оны біреулер оқыр. Өзге тілдегі газет-журнал оқитындар, қазақ газет-журналдарына қызығушылығы оянар. Сол үшін тіпті тілдік білімін көтерер.
Ең бастысы, "қазақ елі үшін ғана" деп шеттетпеу керек! Менің айтпағым, орыс не басқа тіл жур-касын дамытайық емес, қазақ жур-тері мақалаларында, радио-телеэфирлерінде қазақ ұлтына ғана емес, сөздерін өзге ұлттарға да бағыттаса. Меніңше, олар өзге ұлт түсінбейтініне үйреніп алған сияқты.
Мәселе рейтингте емес, қазақ тілінің статусында. Қазақ тілінің статусын түсіріп отырсыз сіз. Бір ғана ұлтқа қатысты қылып. "Өзге ұлттар оқымасын, оларға қазақ тілін оқып та керегі жоқ, білмейді де" дегенді білдіреді сіздердің позицияларыңыз.
Мысал үшін, аудиторияда 10 кісі отырса, ал сол 10-ның тек алтауына ғана қарап, аттарын атап, сөздерімізді ғана бағыттасақ. Қалған ескерілмеген 4 кісінің реакциясы қандай болуы мүмкін?! Позитивті болатынына күмәнім көп, тыңдамайды да. Түсініп тұрса да тыңдағысы келмейді. Себебі адамға назар керек. Сол сияқты оқырман аудиториясы.
Міне, бұл нақты ұсыныс.
мен танитын біраз журналистер бұл мақаланы нормально қабылдады. «лібә, дұрыс қо на» дегендер де болды.
— ОЕҚЖ түрлі байқаулар, стипендияларға қатыспайды. Ескерту: «Ана тілің арың бұл, ұятың боп тұр бетте» деген сыңайдағы байқау болса қатысады.
— Өз пікірін оқырманға/көрерменге/тыңдарманға таңуға құштар. Қазақстан мұнай-газ қорының АҚШ қор нарығындағы бағалы қағаздардың бағасының өсуіне қалай әсер еткендігі жайлы арнайы экономист-сарапшының пікірінің орнына өзінің пікірін бергенді ұнатады.
— Журналист бола тұра журналистиканың соңғы тенденция, трендтеріне мән бермейді.
— Жасы жиырма бестен асқан соң қабағын түйіп алып, аса бір салмақты, сабырлы, маңғаз, тәкаппар күйде жүреді.
— 4 баспа табақ беттің екеуіне майда әріптермен мақала шығарғанды қош көреді.
— Журналистік бейтараптық, объективтілікті ұнатпайды, я биліктің қас жауы, я қандыкөйлек жолдасы. Тек билік қана емес, барлық тарапта сондай.
Жоғарыда толығымен үзінді келтірілген Қисықтың сөздерінің негізінде, «Жаңалық атаулыны бидғат санайды» деген пункт қосса бола ма, уа жамағат?
қыртындықорытынды сөзі де «Сонда бұл қалай?» типіндегі сұрақпен аяқталады«на то пошло Ая маған ешкім емес»
Есіңде бар ма жас күнің,
Кімді көрсең — бәрі дос.
Махаббат, қызық, мал мен бақ,
Көрінуші еді досқа ортақ.
Үміт жақын, көңіл ақ,
Болар ма сондай қызық шақ?
Құдай-ау, қайда сол жылдар,
Махаббат, қызық мол жылдар?!
Ақырын, ақырын шегініп,
Алыстап кетті-ау құрғырлар.
-Радиодан кейде орыстардыкін тыңдасаң әрбір жерде әр әнге болсада түсініктеме беріп, адамды елітіп әкетеді ал біздікілер көңіл-күйінің жоқ екенін бірден білдіріп қояды. Амал жоқ орыс тілділерін тыңдауға көшесің.
— айтатын тақырыптары тек саясат, дін жәй адамдардың өміріне қатысты ештеме жоқ.
— толып жатқан жұлдыздармен байланысты журналдар, ашып оқығың келмейді.
Келіспеймін! Көпшілігі Интернеттен де көшіре алмайды! Ол үшін Интернет деген бір алынбас қамал немесе арасында қасқыр көп жүретін орман сияқты!
Интернеттен көшірсе АЙНАЛАЙЫН! дер едім. Әттең…
А то робот үкіметтің — робот комментаторларынан ешқашан құтыла алмаймыз…
Футбол коментаторлары дәл жанында отырған Цыбулиннен үйренсе, сұраса да болады ғой. Цыбулин ресейлік комментаторлардан асып түспесе кем түспейді. Орысша коментаторлардың ішінде тағы бір жас жігіт шығып келе жатыр,Қазақстан Әзірбайжан матчын жүргізген, жаңадан бастағандықтан оның да қателіктері бар, бірақ уш төрт жыл комментатор болып жүрген қазақ комментаторларынан жақсы.
Орташа Есеппен Қазақ Журналисті емесстерқай жаққа өтсін?жарылдым оқып
2. Биліктен өлердей қорқады.
3. Халықтың ақиқатқа шөлдеп отырғанын білседе, халықты жалықтыратын тақырыпта жазудан шаршамайды.
мына мақала 2 жыл бұрын жазылды. осы уақыт ішінде журналистермен көп араластым. көбісі жазылғандармен келіседі, бірақ көп нәрсе редакторларға байланысты екенін түсіндірді. солайы солай шынымен.
газеттерді модернизациялау туралы нұсқау беріпті. газеттер бұрынғыдан да сапалы болулары керек енді.
Газетті пайдаланар алдында оқыңыздар.
алып тастадым маймылды.
негізі жазылғандардың бәрі жаман нәрселер емес қой, орташа сипаттамасы жасалған.
Жалпы, Қазақстандағы кез-келген саланың маманын алып қарасақ осы «төмендеу» деңгейде. Арасында бірен-саран бастары мықты істейтіндер бар. Жалпы алғанда керемет дей алмаймыз.Дұрыс, өстіп жазу керек, айту керек. Естері дұрыстары алға жылжиды, білім жетілдіреді. Қазір жастар бар, жақсы жазатын.Бірақ оларға да мүмкіндік көп жағдайда берілмейді. Солардың уақыты келгенде дұрыс журналистика қалыптасар.
депті. Сол кәменттің иесі алып жариялаған сияқты. Қателесуім де мүмкін, әрине
Ақ сақалды шал көрсем Кенекең деп қаламын...»
Өткен жылы мына бір газетке Асель Назаралі деген біреу, менің 2010 ж. қазан айында «Оңтүстік Рабат» газетінде шыққан «Ботпайқырылған» атты мақаламды өз атынан ойланбастан бере салды… Менін айтқан дауыма «пысқырмады» да?
«Менде керемет сюжет бар» қауымдастығынан ба дерсің.