Қарапайым есінеу...

Есінеу – ауызды ашып ауаны жұтып, қайта шығару. Өте қарапайым құбылыс. Өкпеде ауаның алмасуын қамтамассыз ететін қосымша оттегіні ішке жұту. Бірақ жүргізілген тәжірибелер көрсеткендей, өкпеде оттегі толы болғанның өзінде де адам есіней береді екен. Бұл есінеудің қызметі осымен аяқталамайды деген сөз. Осыдан барып есінеудің бастысы қызметтері ауызды кере ашу деген тұжырым жасалынды. Бір жақ беттің салы ауруымен ауыратын жандардың есінегендерін ғалымдар зерттей келіп, есінеу барысында ауыздың сау жағын кере ашқанда еріннің қозғалмай тұрған сал бөлігі де қозғалысқа ұшырайтындығы белгілі болды.
Ғалымдардың келесі зерттеулерінде ұйқылары қанып, күштері тасып тұрған адамдар тобы ең көп, сағатына 24 рет есінеген екен. Бұдан шыққан қорытынды әлемді таң тамаша қалдырды. Яғни есінеу «ағзаны энергиямен қамтамассыз етудің бір жолы». Біз шошығанда, таңқалғанда ауызымызды ашып қосымша күш жинайды екенбіз. Бірақ бұл тұжырыммен адамның ұйықтағысы келер алдындағы немесе спортшылардың жарыс алдында қобалжыған кезіндегі есінеу деген фактыларын түсіндіру мүмкін емес.