Көк велосипед
Мынау да баяғыда жазылғандардан..Қазір сол балалық шағыма қайта барып қайттым… Балалық шағыма саяхат жасап қайттым… Сіздермен бөліскім келді…
*****************************************************
… Мойынқұм аулына қанша кісінің жолы түсті екен білмеймін… Менің кіндік қанымның тамған жері сол Мойынқұмның Талды-Өзек ауылы болатын… Жан-жағы құм мен сексеуіл… Сол ауылда сегіз жасыма дейін тұрдым..Құдық деген нәрсе жоқ болғандықтан біздің ауылға арнайы машинамен су әкеліп ұлкен цистерналарға толтырып кететін ауыл жамағатына… балалығымның ең қызықты күндері сонда өтті…
Алдымда екі ағам бар… Шешем аудандағы орталық ауруханада қызмет істегендіктен күнде сол аудан мен ауыл арасында қатынап тұратын cары автобустың жолын кұтетінбіз..Әкем де ауыл шаруашылығы қызметкері, қойлы ауылдарды шарлайтын да тұратын… сол үйде маған күндіздері қарайтын сол екі ағам болатын.
Жаз кұндері ауылдың қасынан ағып өтетін каналда шомылуды ерік қылатын әдетіміз. Сол кей кездері үйді жауып, кілтті қалтаға салып алып кететіндіктен, уақыттың қалай өткенін байқамай қалатынбыз. Сол үшін жұмыстан шаршап келген шешеміз үйге кіре алмай сыртта қалып талай сазайымызды да берген. Содан бізге сол каналға баруға тыйым салды бір күні. Оған ауылдың қай баласы көнер дейсің, мектептен келе салып, киімдерді шешіп тастап қайта тарттық ертесі сол каналға…
Мен ол кезде жүзу білмеймін, екі ағам да шешемнен әбден сыбағалы болғандықтан мені қарауылға қойып шомылатынды шығарды. Ал мен болсам, каналдың қасындағы ауданнан келер жол көрінетін төбешіктің ұстіне шығып алып, сары автобусты күтетінмін. Сары автобус көкжиекте көзге ілінгенде “Ержан, Нұржан сары автобус” деп үйге қарай зымырай түсем, артымша екі ағам да маған қосылады. Үш ұлды отбасы болғандықтан үй жұмыстары біздің мойнымызда..Үйге келе сала апыл-ғұпыл үйді тазалап отыра қаламыз. Шешем көршілермен сәлемдесіп азын-аулақ әңгіме шертіп жеткенше үйді тап – тұйнақтай қылып жиып бауырларыммен бірге сабақ оқып отырамыз. Шешемнің қуанышында шек жоқ. Сосын тамақ дайындап бізді еркелетіп ойнап жүріп дастархан жайылған уақытта әкем келеді…
Ең қызықты сәтте сол бақытта сол ғой.
Әлі сағынам сол сәттерді, өкінішке орай сол сегіз жасымдағы жадымда қалған сәттер ешқашан жалғаспады… Сондықтан менің сегіз жасар кезім есімде ерекше орын алды да қалды…менен хабарсыз, менің қалауымсыз, менің пікірімсіз үлкендер менің ең бақытты сәттерімді қиды да жіберді…
Мектебімнің екінші класын бітірген жылдың жазында Шу өңірінде тұратын нағашы ағам келіп бізді алып кетті. Көшіп кеткеннен кейін менің ақ итім «Тұйғын» қалып қойып, нағашымды қинап қайта келгенім есімде. Содан шешем мені нағашыларымның қолына аманат етіп, екі ағаммен Алматыға жол тартты.
Ағамның жаңа алған судай жаңа көк велосипеді маған бұйырды да қалды. Ағам сол көк тұлпармен мені талай мінгестіріп алып ауылмен аудан арасын жалғайтын түп-түзу асфальт жолда талай зуылдататын. Кешкі ұясына кетіп бара жатқан күнмен жарысатынбыз ағаммен бірге. Маған «ананы қара бізден қалыспайды» деп оданда әрмен жылдамдығын арттыра түсетін. Мен оған аң-таң, «аға неге қалмайды бізден?» деймін, ал ол болса «қазір пәлем тұра тұр» деп тісін қайрап алады да тік келе жатқан жол біздің үйдің көшесіне бұрылғанда бұрыла қояды. Сосын масаттана маған қарайды да «Әне көрдің бе енді артымызда қалып қойды» деп артты меңзейді. Менде басымды бұрып шынымен ақ күннің артта қалғанын көріп ағаммен мақтана түсем. «қазір үйге жетейінші әке шешеме айтып берем ағамның батырлығын» деп үйге асыға түсем.
Мені таң қалдырғаны тек үйреткенде болмаса жекеше тебуге ешқашан рұхсат бермейтін ағам ілезде есейді де кетті. «Енді бұл сенің велосипедің» деп маған беріп кете барды. Негізі ағам сол көк велосипедін маған бергенде балалығымен қоштасып жатты. Ал мен болсам сегіз жастағы әр баладай көк велосипедке қол жеткізгеніме қуанумен айналамда болып жатқандарға еш мән бермеппін.
Сол жылдың жазын көк велосипедпен нағашымның аулындағы балалардың бәрінің көздерін қызықтырып жүріп өткіздім де, бір жыл сол ауылдың мектебінде оқыдым.
Келесі жылдың жазында шешем келіп мені Алматыға алып кетті. Ең соңғы балалық пәк қуанышым сол болған шығар. Тек қана телевизордан көріп елден естіген үлкен қалаға жол тартып бара жаттым. Негізі сол шыққан жолаушылығым маған сол балалық шаттық сәттерімнің соңы да екенін талай жасты өткізіп барып ойлануға мұрша таптым…
Сегіз жасар сол бала бейне есіме түскен сайын езуіме күлкі келіп бар сол өткендер кеше ғана болғандай көз алдымнан кетпейді..үлкендердің дұрыс деп шешкендері сегіз жасар бала, мен үшін қаншалықты дұрыс екен? Немесе жаңа алған көк велосипедінің қызығын көре алмай, ерте есеюге мәжбүр қалған ағам ұшін? Немесе әп сәтте тиылған сол балалық үшін?
Білмедім… біле алмадым…
Мен «Мәссаған» порталы арқылы қазақ блогтарына ең алғаш бас сұққан жылдары, әр нәрсенің қыр-сырына, тірліктің әрбір бедеріне мән беріп, бақылап, ой қорытып отыратын Бекжан мен Ақзеренің блогтарындағы жарияланып отыратын жазбаларды жібермей оқитынмын. Блог жүргізуге қызығушылық оятқан да осы блогтар еді.
Көк велосипед, сол үзілген балалықтың символы ғой… Алданыштың да..Өмірдің сол кездеріне қарасам қатты ойға кетем… Бүгін мысалға сол шақтар менің өмірімнен емес, басқа біреудің өмірінен үзінді сияқты болып көрінеді… Басқа бір Бекжаннын хикаясы…
каналға барлық ауыл баллары құмар ғо деймін а))) кезінде бізді де үйдегілер ұрсып жазалаушы еді((((
Мен негізі суға шомылуды 24 жасымда үйрендім :)
;)
«Сол кей кездері үйді жауып, кілтті қалтаға салып алып кететіндіктен, уақыттың қалай өткенін байқамай қалатынбыз. Сол үшін жұмыстан шаршап келген шешеміз үйге кіре алмай сыртта қалып талай сазайымызды да берген».
Кішірек кезімде кілтті жасырып, есікке «Кілт шелектің астында» деп мамама записка қалдырып кеткенмін:))
musiclist.org.ua/song/353930.html
алматтың әкімі жақс бастама жасады. өткен жылдар прям әр сенбілікте веложарстар ұйымдастырып, оқып/көріп мәз боуч едім.