Бұл төмендегі видеодағы әннің аты. (Авторы: Джейсон Барри) Оның әсерін шығу тарихы еселей түседі. Наурыз айында Канаданың Китченер қаласында хоккейден халықаралық арнайы турнир өтті. Бұл жерде ең маңызды сөз – арнайы. Өйткені, спортшылардың барлығы дамуы кенже қалған балалар. Олардың коньки теуіп, хоккей ойнай білуі міндет емес. Алаңға шықса болғаны. Бастысы көңіл көтеру. Әншейінде мүмкін еместей көрінетін әрекетті дәл қазір істеп көру. Көппен бірге болуды, ортақ мәселені шешуді үйрену.

Блогкемптен естеріңде қалған цитаталармен бөлісе отырыңдар (менің сүйікті тақырыбым).

Әнші Мөлдір Әуелбекованың «Жұлдыздар құпиясы» журналына берген сұхбаты.

— Өмірдегі Мөлдір мен өнердегі Мөлдірдің айырмашылығы мен ұқсастығы бар ма? Өнер иелері үнемі маскамен жүреді дегенге келісесіз бе?
Біріншіден, кез келген өнерпаз үшін өнер – өмір, өмір – өнер. Сондықтан екі жерде екі түрлі болу – екіжүзділік. Өзгелер үшін жауап бере алмаймын, ал менің шығармашылығым – менің өмірімнің көрінісі. Мен шырқайтын әндер менің жан толқынысымның, менің ой-пікірімнің, менің қоршаған ортаны қабылдауымның, менің дүниені түйсініп-сезінуімнен туады. Өмірде басқаша ойлап, өнерде басқаша сайрасам кімге пайда, кімге зиян? Өзіңді жоғалту, мақсаттан таю, тірлікте адасу осындайдан басталады. Екіншіден, өнер иелері үнемі бетперде киіп жүреді деу – стереотип. Шекспир мырза «Өмір – театр, ал адамдар — актерлер» деген екен. Өмір сахнасында бәрінің бір немесе бірнеше бетпердесі бар. Ол әнші, ол мұғалім, ол депутат, ол құрылысшы. Сондықтан белгілі бір топқа ғана теліп қоюға болмайды. Бір білетінім – өнер адамы бетперде киетін бір жағдай бар. Өнерпаз да ет пен сүйектен жаралған адам, оның да өмірінде отбасы, қызметінде қиындықтар туып жатады. Бірақ тыңдаушысын сыйлайтын әнші сахнаға сол жан күйзелістерін бірге алып шықпайды. Іштегі түтінге қалың көпшілікті куә қылмай, сахнада жайнап, халыққа қуаныш сыйлаған жанды не үшін сөге аламыз?

Махаббат туралы талай ақын мен жазушылар жазатынның бәрін жазып тауысқан секілді. Бұл тақырыпқа келгенде Абай атамыздың «Махаббатсыз дүние бос, хайуанға оны қосыңдар» деген сөзі есіме түседі. Меніңше махаббат деген «сүйемін» деген сөзбен, бірге болып, үйленумен анықталмайды, шектелмейді. Ол ғашықтықтан да, сүюден де артығырақ, ауқымдырақ ұғым.

«Жлъямаш, нах», — дерсіңдер, бірақ 2 жылға жуық жүргізушілік тәжірибемде алған әсеріммен бөлісуді жүн санадым. Әңгіме Алматы көшелері жайында.

Өзім машинаны адам ләззат ала отырып айдауы керек деп есептеймін. Қажеттілік немесе мәжбүрлік арқылы «көтензорлықпен» айдасаң — жақсылыққа әкелмейді. Ескі «Пассат» айдағанда оны жақсы сезінгенмін. Бұндайда ойың сан-саққа жүгіреді: «машина жолда бұзылып қалмай ма?», — деп бір уайымдайсың, бұзылған жағдайда әрі қарайғы әрекеттеріңді болжап тағы уайымдайсың, көлігіңнің қалыптан тыс бір дыбысына назар аударам деп тағы көңілің бөлінеді, сөйтіп жүріп жүрген жолыңды да ұмытасың, пробкаға тұрмаудың амалымен баламалы жолдар іздеуге арналған ми бөлігің де істемей қалады. Жолда сөйтіп тормозить етіп тұрғанда айналаңдағылар «бепілдетіп» тіпті мазаңды алады. Сөйтіп әйтеуір А пунктінен Б пунктіне аман жеткеніңе шүкіршілік етіп жүре бересің.

Мифология мен археологияның талас тудыратын сұрағы “Амазонкалар өмірде болған ба?” сұрағына америкалық археолог Дэвис Кимбол жауап береді: “Иә, олар өмірде болған. Бірақ, аңыз әңгімелерде айтылатындай Түркияның Самсун аймағында емес, Қазақстанда болған”. Кимболдың жаңа кітабында Алтын Адам туралы да қызық мәліметтер бар…

Жауынгер әйелдер – Амазонкалар
Доктор Джаннин Дэвис Кимболдың бұл кітабы дәстүрлі археологиялық кітаптарға ұқсамайды. Тарихшы ғалымдардың келіспейтін, талас тудыратын тұстары көп. Бұлар ғылыми платформада айтылатын нәрселер. Біз тек кітап туралы ғана айтайық.

«Ақ Жайық» газетінде Лаура Сүлейменованың жазған осы бір мақаласын жіберіпті. Сіздермен бөлісуді жөн көрдім. Әрине бұның бәрі баяғыдан-ақ белгілі нәрсе. Және тек бір қалада емес, еліміздің барлық жерлерінде бар нәрсе. Бірақ бәрінің де шегі бар секілді. Сол шекке жеткен де секілдіміз. Сонымен…

2012 жылдың 1 қарашасында Атырау облысында 6 419 шетел азаматы жұмыс жасаған, оның 90 пайызы Қашаған мен Теңіз жобаларында. Бір жыл бұрын трансұлттық компаниялар ҚР Президентінің жанындағы инвесторлар кеңесінің отырысында осы екі жобаға шетелдік мамандарды шектеусіз әкелу құқығына қол жеткізгенін еске сала кетейік.

Таңғы 06.00. Міне Астана вокзалыда көріне бастады.Ия, сол АИФ-қа Шымкенттен келе жатырмын.Ағамның үйіне келе сала Президент Зияткерлік мектебін сұрап жатырмын.Өйтіп-бүйтіп таксилетіп келдім.Іштегі АИФ қызметкерлері жүгіріп, асты үстіме түсіп жатыр(Рахмет).
Сол баяғы қазақшылыққа салып бір сағаттай кешігіп басталды.Ішімізден не болар екен, қалай болар екен деген ой ғой. О-хо Мұрат пен Ерлан ағамыз жүр(Осындай ағаларымыз жүрсе неге қуанбасқа).
Міне Садық сөз бастады.Бәрі керемет, өйткені өзіміздін тілімізде.Бірінші спикерлер шыға бастады.Барлығының ойы Еліміздін ИТ саласын көтеру, Керемет емеспе(маған солай көріндіме білмедім).
Жаңа достар, жаңа мамандар, Жаңа прогресстер, Жаңа жобалар.Бір сөзбен айқанда БӘРІ КЕРЕМЕТ.
Өзіме біраз жұмыстар алып қайттым. ендігі уақытта Нұрлан Жанаймен хабарласып қазақ тіліндегі видеотаспада программалау тілдерін үйрету(Аллаһ нәсіп етсе)
Ұйымдастырушыларға үлкен рахметімді айтам.Осындай форумдар елімізде көбейе берсін.Әмин

Бүгінгі қоғамдағы адамзаттың күйбең тірлігі, тынымсыз еңбек етуі секілді қасиеттердің барлығы кішкентай болса да, әлі зерттіліп бітпеген құмырсқалардың бойынан табылатыны ешкімге таңсық емес. Алайда, жыл өткен сайын ғалымдар құмырсқалардың бізге беймәлім, адамзаттың тұрмыс тіршілігіне ұқсас тұстарын ашуда. Мен сізге солардың ішіндегі таңдаулы үш жаңалықты ұсынамын.

ҚҰМЫРСҚАЛАР НАРАЗЫЛЫҒЫ

Бүгінгі қоғамда түрлі әлеуметтік жағдайға байланысты наразылықтар, шерулер, көтерілістер жиі орын алып жатады. Дәл сондай наразылықтар құмырсқалар арасында да орын алатынын білуші ме едіңіз?

АҚШ-ның Солтүстік-Шығысында Protomognathus americanus атты құлиелнуші құмырсқалдардың бір типі мекендейді. Һәм олар Temnothorax longispinosus атты басқа бір типке үнемі шабуылдар жасап тұрады. Ол үшін олар ересек құмырсқаларын өлтіріп, жұмыртқаларын алып кетеді. Кейін сол алып кеткен жұмыртқалар өсіп шығып, олардың құлдарына айналады. Сол құл-құмырсқалар қожайындарының жұмыртқаларын бағып қағып, асырап, оларды қауіптен қорғап жүретін көрінеді. Бұндай құл-құмырсқалар Protomognathus americanus типінің бір калониясында 30-дан 60-есеге дейін жетуі мүмкін.

Сондай-ақ Protomognathus americanus құмырсқалары байырғыдан құлиеленушілікпен айнлаысқанымен, кейде олардың құлдары «наразылықтар, көтерілістер» жасап тұрады. Құлиеленуші құмырсқалардың балапандары өздеріне ғана тән, айрықша феномендер бөле бастаған кезде, Temnothorax longispinosus құмырсқалары өздерінің емес, бөтен біреудің ұрпағын асырап жатқанын бірден түсінеді екен. Сол кезде құл-құмырсқалар олардың жұмыртқаларын асыраудан бас тартып, тіпті оларды өлтіруге дейін барады екен.

Бір қызығы құлдардың бұндай наразылықтары өздеріне еш қандай пайда да, бостандық та әкелмейді. Алайда, қожайындарың саны азаяды. Бұл өз кезегінде, наразылықтардың көп орын алмауына әкеледі.

САНАСЫЗ ҚҰМЫРСҚАЛАР САНАЙ АЛАДЫ

Құмырсқалардың бір-бірімен байланысып, тілдесетіні ғылымға жаңалық емес. Алайда Сібір ғалымдары құмырсқалардың тек сөйлесіп қана қоймай, олардың тіпті санай алатын қабілеттері бар екенін анықтаған. Олар қосуды, алуды, тіпті қарайпайым есептерді шығаруды да біледі екен.

Зерттеу нәтижесі қарапайым. Бір үлкен тығыздыққа шытырман (лабиринт) орналастырып, оның ішіне дымқылданған мақталар орнатады. Ал оның біреуін тәтті сиропқа малып қояды. Содан соң, сол шытырманға барлаушы-құмырсқа келіп, қай жерде қандай азық бар екенің анықтайды. Құмырсқа илеуіне қайтып келіп, мұртшаларын тигізу арқылы, азықтың қай жерде тұрғанын басқа құмырсқаға хабарлайды.

«Осы жолмен тіке жүресің, сегізінші бұрылыстан кейін оңға бұрыласың, содан соң қайта солға екі рет бұрыласың». Шамамен осылай хабарлайды олар бір біріне. Содан соң құмырсқалар сол азыққа ұмтылып, еш қәтесіз азығын табады екен.

ҚҰМЫРСҚАЛАР ИНТЕРНЕТІ

Жалпы интернет деген ғажап кеңістіктің адам қолынан жасалған, сондықтан ол тек адамдар арасында ғана қолданылатын дүние һәм оның жан-жануарлар арасында болуы мүмкін емес екеніне сенімдісіз бе? Ендеше, қәзірден бастап ол сеніміңізден арыла беріңіз.

Стэнфорд университетінің ресми сайтында жарияланған мәлімдемеге сүйенсек, аталмыш университеттің биологтары мен есептеуіш жүйелерінің мамандары орақшы-құмырсқалардың әрекеттері интернет трафигін басқаратын протоколдарға ұқсастығын анықтаған

Құмырсқа мен интернетті салыстыратындай ортақ еш нәрсе жоқ ғой деп таңданарсыз. Алайда Стэнфорд университетінің зерттеушілері орақшы-құмырсқалардың азық іздеуге жіберілетін жұмысшылардың көлемін анықтауы, интернет протоколдарының деректерді табыстаған кездегі (Transmission Control Protocol ) каналдың көлемін анықтауынан айнымайтынын дәлелдеген.

Ғалымдардың пікірінше құмырсқаларды тереңірек зерттеу байланыс технологияларының одан әрі дамуына ықпалын тигізбек.

Биолог Дэбора Гордонның айтуынша, әлемнің түкпір-түкпірінде құмырсқалардың 11 000 түрі бар, олар не бір түрлі экологиялық проблемаларға душар болып жатырса керек.

Мұратбек Әл-Атырауи