Керекте былтыр TERISKEY -дің анасының туған күніне арнап жазған постын оқып қатты толқығанмын. Енді өзім де ағымнан жарылып сондай жазба жазғым келіп отыр.

Алдымда әлі дегенмен,
Асатын талай белестер.
Мазалап мені жүреді,
Жадымда қалған елестер.

Мектепке әкем апарды,
Жетектеп менің қолымнан.
Қайтқанда неге күлімдеп,
Күтпедің, ана, жолымнан?

Алаңсыз ойнаған жүгіріп,
Есте ме балалық кездерің?
Қас қағым сәтте-ақ ғайып боп,
Зуылдап өтерін сезбедің.

Жоқ онда жасанды қылық та,
Бұлақтай тұп тұнық көздерің.
Сыңғырлап күлгенің сүйкімді,
Балдан да тәтті еді сөздерің.

Бағалай білмедің бірақта,
Есейіп кетуді көздедің.
Оңаша қалғанда ойланып
«Ес біліп, ер жетсем тез» дедің.

Алдымен жеңіл көлік. Артынан ұшақ. Сосын тағы жеңіл көлік. Бір сөзбен айтқанда бір-ақ күнге созылатын, бірақ ұшы да, қиыры да жоқ бітпейтін бір сапар.

Бала күннен қорқатын жалғыз хабары бар-ды. Ол — "Әкең я шешең өлді" деген суық сөз болатын.

Халқымыздың сан ғасырдан бергі даналығына құлақ ассақ, «Адамның бақыты — балада» деген екен. Кез келген адам өзі өмір бойы қуып жете алмайтын бақыт деген құдыретті сөздің өлшемі өмірінің жалғасы ұрпағымен келетініне мән бермеуі де мүмкін. Біреу бақытын байлықтан тапқысы келсе, екінші біреуі даңқ пен атақтан, мансап пен қызметтен іздестіреді. Мұның бәрі түсінген адамға қолдың кірі сияқты нәрсе. Адамға нағыз бақытты — тәрбиелі ұрпағы ғана сыйлай алады. «Адам ұрпағымен мың жасайды» деген сөз тегін айтылмаса керек. Олай болса адам өмірінің мәні — өз ұрпағы.

Әке-шешеміз өмірге әкелді, жарық дүние сыйлады. Білім алу, бақытты балалық шақ мүмкіндіктерін сыйлады.Біз үшін қаншама қиындық көрді, қуаныш сыйласақ жас балаша шаттанды. Жақсылығымызды асырып, жамандығымызды жасырып жүретін ата-аналарға қандай құрмет көрсетсек те артық емес.
«Ата-анаңа не көрсетсең, алдыңа сол келер» деген қазақ халқының тамаша сөзі бар. Осыны кез-келген бала есіне сақтауы керек.
Кейде біздер ата-аналарымызды еркелікпен ренжітіп жатамыз. Ондайда олардың көңіліне ауыр тиетінін ескермейміз. Сондай ерке қыздың бірі болған мен анам мен әкемнің қасынын кеткелі бері, барлығын түсініп жүрмін.
Менің ағаларым мен апаларым әке-шешелерін қатты сыйлайды. Қазір олар олардың үмітін ақтау үшін еңбектеніп жүр. Мен де ата-анамды ренжітпей, олардың сенімін ақтап, жоғары оқу орнына түскім келеді. Оқуымды үлгілі аяқтасам, ең алғашқы еңбекақымды әкем мен анама сыйға тартсам деп армандаймын. Ол үшін, әрине, көп еңбектену керек. Ата-ананың ризалығын алу деген сөз- отбасыңа, Отаныңа үлес қосу деген сөз деп ұғамын.Барлық достарымды аяулы ата-аналарын сыйлауға, құрметтеуге шақырамын. Олардың қабағына ешқашан кірбің ұялатпайықшы.

Өзі бір-екі рет қана көрген қызды бір жігіт алып қашыпты. Жылап-сықтағанына қарамай, қыз жаққа да хабаршылар кетіпті. Жігіт қыздан 5 (норма ғой) жастай үлкен болса керек. Артынан қуғыншылар келген соң қалай екенін білмеймін қыз сол үйге қалуға көніпті. Сөйтіп "құда-құдағи" болып стақандар соғысыпты,қойдың басы мүжіліпті.Он күн дегендеме қыздың киім-кешегін әкеліп беріпті. 15 күн дегенде әлгі қыздың жігіті бар екен, сол келіпті де қызды (уже келіні бір үйдің) алып қашып кетіпті. Оны естіген қыз әкесі күйеу баласына «Екінші қызымды алсаң да ризамын,қызым қарабет қылып кетті» депті. Екінші қызы күйеу баласынан 10 жастай кіші екен. Күйеу баласы да мәрт екен" Жас қыздың өмірін қор қылмаймын" депті. Ал, осы оқиғаға не дейсіңдер?! Қыз әкесінікі дұрыс па,қыздікі ше, алып қашқан жігіттің әрекетіне не деуге болады?

Баяғыда бір кішкентай бала әкесіне: Мен кейін ер жеткенде сенің аяғынды жерге тигізбей арқалап жүремін дейді екен. Ол онын Әке парызы туралы түсінігі болса керек. Уақыт деген құс шапқан өмір емес пе? Ай артынан ай өтіп, жыл артынан жыл өтеді. Бала ержетіп жігіт болады. Ал әкесі қартаяды. Бір күні әкесі аурып қалады. Пәлен жерде емші бар деген сыбыс естиді(ел аузынан баласы мен әкесі сол туралы естіген). Күннің ыстық, шілде күнінде (құрғақшылықта) әке мен бала жолға шығады. Әкесі қатты таң қалады. Бала әкесін арқалап жүреді. Біраздан соң әкесі:
— Балам анау не нәрсе көзім жепей тұр дейді. Баласы барып көріп келсе түйе екен. Баласы:
— Түйе ғой әке, Түйе деп ашуланып жауап береді. Баласы ішінен

Әкем бала болып кеткен ба? Арқалап келе жатқанда тып-тыныш отырмай ма?

деп ішінен қатты ашуланады
Біраздан соң әкесі тағы да сұрақ қояды:
— Балам анау не нәрсе? лейлі
— Баласы Түйе әке, Түйе деп жауап береді. Баласы қатты шаршап шөд қысып тұрады. Ал Әкесі аттын үстінде келе жатқандай жайбарақат отыр.
Тағы да уақыт өткен соң артық сұрақ қояды.
— Балам анау не нәрсе? деп үшінші рет сұрайды. Баласы бұл жолы:
— Жаңағы түйе ғой Әке, Түйе деп айғайлап жібереді. Әкесі:
— Тоқта балам мені арқаннан түсір деп ренжиді. Баласы:
— Әке керегі жоқ дейді. Әкесі арқасынан түсіп:
Балам мен елге қайтамын. Тым болмаса сұрағыма дұрыс жауап берсен болатын еді. Сен менің бір еркелігімді көтере алмадын. Не де болса ашумен жауап қайтардын. Сенің кішкентай кезінде Айды анау не Әке деп жүз рет сұрағанда мен ерінбей жүз рет жауап бердім. Сені еркеледім. Ал сен менің еркелігімді көтермедін. Балам егер сен менің бір еркелігімді көтергенде жазылып кетер ме едім? Бірақ мен сені олай ойламағанмын. Сен Әке еркелігін көтере алмадын — деп әкесі баласына айтып, қатты ренжіпті.

Оралхан Шоқанды сүйді. Өзі мыңды айдаған байдың қызы, әкесі кәмпескеге ілініп, айдауда жүр. Шоқан "қаратаяқ", шолақ белсенді. Қосылды екеуі.

Әкесінің әлденені есептеп, жазып отырғанын көрген Асан есімді бала өз бөлмесіне жүгіріп кеп, ойына алған нәрсені орындауға кіріседі. Анасына көрсеткен азын-аулақ көмегі үшін ақша сұрамақшы болады.
Келесі күні анасы ас үйдегі үстелдің үстінен бір қағаз тауып алады. Ондағы жазу мынау екен:
«Анасының ұлы Асанға қарызы:
-дүкеннен сөмке тасығаны үшін – 550 теңге;
-хаттарды поштаға салғаны үшін – 300 теңге;
-жақсы бала болғаны үшін – 1500 теңге;
-гүлдерге су құйғаны үшін – 900 теңге;
-Барлығы – 3250 теңге»

Бір қария:
— Балам үй сатып алғанда иесінен "өзің салдың ба? әлде "Әкең салды ма осы үйді ?" деп сұра,-дейді.
Баласы үй сатып алуға хабарландыру бойынша келеді, үй бағасы да дұрыс.Сосын иесінен сұрайды:
— Бұл үйді өзіңіз салдыңыз ба? жоқ Әкеңіз сады ма?,-деп.
— Әкем салған.
Келесі хабарландыру бойынша барса үйдің бағасы аса қымбат. Дәл сол сұрақты осы үйдің де иесіне қояды. Ол өзі салған екен.

Мораль: Әкенің еңбек терін балар бағалай бермейді…

Осыдан 59 жыл бұрын апам Мәйке дүниеге Асанкелді деген ұлды алып келіпті. Сол баланың бүгін туылған күні екен. Яғни, менің әкем Асанның туылған күні. Әкей туралы не айтсам болады? Елдің бәрінің әкесі жақсы. Менің әкем өзгеден ерекше, артық деп айту әбестік болар. Әркімнің өзіне тән ерекшелігі болады емес пе? Мен бүгін әкемнің маған ұнайтын екі ерекшелігін айта кетейін. Ең біріншісі — әрине, әкемнің адалдығы, кісі ақысын жемеуі. Бір жолы кісі шақыратын болып үйге лепешкі алады. Сатушы қателесіп кетсе керек, әкейге артық екі мың теңге беріп жіберіпті. Сатып алған заты көп, басы ауырғандықтан ақшаны санамастан үйге кетіп қалады. Ал, үй дегенің ауылда.

Қасы көзі қап қара, қолаң шашты қыз,
Жеңіл табиғат, түнгі көбелек, ессіз.
Қасы көзі қап қара, қолаң шашты қыз,
Келешегі жоқ, түнгі көбелек, ессіз.

Сүйіспеншілік, сенім, қолдау, қорғау көрген бала өзіне сенімді, ашық-жарқын және ақжүрек болып өседі. Алдау-арбауға ұшырап, қағажу көріп өскен бала жігерсіз, сенімсіз, ынжық болады.

Көңіл бөлінбей өз бетімен өскен балалардың әлсіз, зиянды

Соңғы кездері ерлі-зайыптының арасына түсіп, ажырасуға апаратын тағы бір тың себеп пайда болды. Ол – интернет. Өйткені, қазір ғаламторда жедел хабарлама ар-қылы сөйлесетін бірнеше қызмет түрлері бар.

technosyndrom никімен танымал Ерлан Оспан бүгін 2-ші рет әке болды. Екінші ұл келді өмірге! Ерланды КерекИнфо атынан құттықтай отырып, сәби мен анасына зор денсаулық, ұзақ өмір тілейміз!