Осы сайттың кейбір резиденттері мені метросексуалдар қатарына жазып қойған. Неге екенін өзім де түсінбеймін. Шындығын айтсам, метросексуалдың кім екенін білу үшін сөздікке үңілуге тура келген. Е, болсам, бола қояйын. Бірақ, бұл үшін киіну өнерінің (иә, бұл да өнер екен) қыр-сырын меңгеру керек қой. Ал, мен болсам кезінде мамам алып бергенді кие салатын қасиетімнен әлі арылғам жоқ, жампозым әкеп бергенді іліп алып жүре беремін.

Қараша. Бұл айдың ауа райы сан құбылып, маған фастфуд көрсетіп тұрғандай. Қарашада біз секілді қараша қауымға арақша мен Керектегі парақша ғана көңілге медеу. Фастфуд тақырыбына тақырып берушінің (админ деп оқу айып емес) қаншалықты емешегі (дұрыс оқыдың, иә) үзілгенін қайдам, қаншалықты әлеуметтік маңыздылығы өзге тақырыптан озық тұрғанын білмедім, жалпы бұйырғаны осы болды енді. Не көрмеген блогиада дейсіз, фастфудты да көрейік.
Турдағы тақырыпты түсінуіміз де не поза, не музыканың төресі секілді болмақ керек. Классикалық түрде түсінейік деп жатқаным. Жедел деген сөзден шыққанын ұқсақ, фастқа жалпы тез жасалатын тағамдардың да көбін қосуға болады. Бірақ олар біздің санамыздағы классика болмай кетеді. Сондықтан, тоқетері, блогерлердің өздері туып бергендеріне баға бере берейікші. Төртінші турдағы төрт тағам түрін талдайық.
Фастфуд тақырыбын жюридің де біразы фасттады. Өй, өзі саусақпен санарлық жюри, бұл турда кәдімгідей алаңғасар фрезершінің бір қолының саусақтарымен санауға боп қалатындай қазы бірден бағалапты. Ертеатқыштықтан құдай сақтасын, бірақ осыған да шүкірлік қыламыз. Мхм, себебі, олардың да пікірлерін шолуға болады!
Жалпы, көріп отырсыздар, шолу кештеу шықты. Оған әлемдегі мұнай бағасының түсіп кетуі, мен ұстап көрмеген айфонның қожайыны андай екені, жазбалар оқудағы қиындықтар (ол жөнінде алда айтамын), менің ішіп жүргенім, үйдің сылағын жасап жатқанымыз, музаның басқа біреумен ішуге кеткені сияқты көптеген себептер келтіруге болады. Әйтсе де…

Әуелі Әйгерім Кеулімжай «құндақ ет» атты қазақша фастфуд неге қолдау таппағаны жайлы ізденеді.
Дұрыс қой, ізденсін.

Жазба тілі жетік, кіріспесі идеяның бастау алғаны жайлы әңгімелеп, таралмау себебін де сонда көрсетеді. Ары қарай — "құндаққа" (хыхы) тағы бір шанс беру үшін өз қолымен жасағысы келген қыздың репортажы. Суреттер — тәуір, тәбет аштырады, бірақ стандарт емес. Оргиядағы белсенділер сияқты: бірі тігінен, бірі көлденеңінен… :)
"… фастфудтың неше атасын ұсынатын нүктелер ашылды." — Осы орынға байланысты «нүкте» ұғымы блогиада сайтында әйел қазы (қатын патша деген тіркес түсіп отыр есіме, хмм :) ) айтатын «калькаға» жақын сияқты көрінеді өзіме. Білмеймін, мүмкін, мен тым әсіре пысықсынып отырған шығармын. Сізге дейін де санаусыз жұрналшы жазып жүр ғой.
" Тамақтану индустриясында " — "әнаңғара, қандай термин" деп тағы айтатын жер екен. Фуд индастри, фэшн оф джал-джая, jent production.
"… табаға май азғантай май жағуды ұмытпаңыз" — дабл-май, ха, менің асты көгергендеу жіті көздерімнен мына тіркес құр қалады деп ойладыңыз ба?
Анаң қара! Лимонды стақанға тіліп кигізіп қойыпты. :) Әхәхәхә. Кретивіңе болайын!
«Мүмкін біздің зейнеткерге осындай мақсатшылдық жетіспеген шығар?» — Мүмкін бұл идея Рахат көкеңнен кейін сіздің зейнетке шығуыңызды күтіп жатқан болар? :) Кө-өп уақыт бар әлі…
Ал қазылардың бірі сізге: «Кейіпкерлеріңіз нарықты зерттеген болса, ол зерттеулері қайда? Қалай зерттеген? Адаммен кездестіңіз бе, әлде жазбаша жауап берді ме? Жазбада шикілік бар» депті. Жалпы өзге де сындары секілді міндеттілігі жоқ ой, бірақ блогер мен журналистің айырмасы да осында. Қызықты қылып, блогердің зейнеткерге қалай хабарласқанын, «3-4 жылдын кеінгі сауалды тыңдап, елең ете қалғанын да» қызық қылып әңгімелеп беруде. Ақырғы нәтижені ғана емес, оған дейінгі жолды да көрсетуде. Ал сіз соны жасамағансыз. Сондықтан айтып жатқаны болар. Сондай-ақ, шынымен дәл қазір нарықты зерттеп, өнімді жылжыту жолдарын қоса салса, іргелі бизнес-жоба болмаса да, мықты еңбек болғалы тұр.
Жалпы қызық, қызық. Ұнады. Осы тақырыпты тауып алып, идеяның өзін таңдауыңызға сындым. +1 қойып кеттім. Өмірдегідей емес, Керекте күшім аз.

Эльвира Ерғалина бичпакеттер дегустациясын жасайды. Деғустация, о, қандай фғанцуз сөзі!

Лапша де, өзің бич-пакет! :) Атамнан қалған ас қатарында екінші ұстап тұр бұл, ал мен, іс арасында айта кетейін, бич емеспін. :) Бірақ жазбаның басына "Іңкәр сезіммен Бөрібай Бекарысқа арналады" деп жазсаң ренжімес едім.
Жазба жеңіл тілмен жазылған, суреттер коллаждалған — бұл жақсы. Әр өнім (кәдімгідей құрмет тұтып, өнім дедім бе-ей?) жеке жіктелген, бірақ пост жалпы әлеуметтік маңыздылығы жөнінен халықтың шіренген тобына еш рөлсіз. Алайда ондайлар бізде аз және блогтар оқуға мүмкіндігі жоқ, сондықтан бәріне маңызды болып тұр ғой? :)
«Биг бонның 100 грамы 406 калорияны құраса, мына ыдыстағы жедел тағам, шамамен, 350 калория.» — 86 грамдық лапшалар жасасын! Қызық математика.
«Соусының түсі шошытты мені. Былай… сыққанда да қойыртпақтанып, ыңғайсыз сезім қалдырады екен.» — ықықықы. Қойыртпақтан келген ыңғайсыз сезім. Ықықы.
"Қоспасындағы кептірілген еттерін ерінбей шұқылап көрдім: кеуіп кеткен қойдың құмалағына ұқсайтын сияқты ма, қалай?)" — Кет-ей бар, жынды ма, мұнда бір қора жұмысшыны ұшындырып қоярсың.
Сіз айтқан Роллтонның халалы шыққанына біраз болды. Бірақ, рас, дәмі сол күйінде. «Сырлы ыдыстың сыры кетсе де...». Қайдағы ыдыс бірақ мұнда…
Жюридің пікіріне қатысты айтатыным жоқ. Посттың бас жағында лапшалардың өндірілу ерекшеліктеріне, қатыру, фасттау әдістеріне көңіл бөлу керек сияқты болды. «Не? Немен? Қайдан? Қанша?» дегендерге қоса қалай қажет секілді.
Жалпы, мұны да біреу жазу керек қой, сол үшін рақмет. Былай бейбайсалды тақырып алды дейін десем… Тур тақырыбының өзі де жетісіп тұрғаны анау. Жасаған қорытындыңыз, негізі, пост оқуды бастамай тұрып-ақ күтілетін нәрсе. Бірақ тәжірибе жүзінде көрсету де бір өнер.
Иә, үлкен рақмет сізге!!! Мұнда үш жұмысшы дұрыстап рақмет айт деп дікілдеп жетіп келді. Алғыстарының түрін… «Жалпы бұл фаст фудтан аулақ болғаныңызды сұрар едім», «Мүлде ішпеймін» деп аяқтағаныңызды оқыған да жоқ, өңшең сорлы!

Маралбек Сағынғанов, "Fast food".

"Қият", «Зина туралы», "Қауіпсіз пост", «Fast food». Ал келесі постыңыздың атауы — «Адам көркі». Түһ, не деген лакон-пакон адамсыз. Құрығанда атауын армансыз ұзартсаңыз болады ғой :)
Пост қысқалығы жөнінен өз рекордтарыңызға түзету енгізуден келесі енгізуге дейін апта өтеді. Иә…
Жазба тілі болғанда, анау ғой, мынандай тілде деп пікір білдіруге де дерек жетпей жатыр. Посттың идеясы қызық, ерекше. Ньюспейпэз мэйн пэйдж ұнады. Алайда шолақ. Тілді, жазуды игергенімді былай да білесіңдер ғой, енді факттерге жүгінейін де қояйын дегендейсіз.
Осы жағдайда тек безендіру, әдіптеу еңбегіңізді ғана бағалай аламыз. Оның өзінде статистиканы терең зерттемегенсіз, әрине. Тура бір, сіздің орныңызда болсам, «Бұны не үшін оқуымыз керек?» деп сұраған қазыға «Ал не үшін айырып жазуым керек?» деп жауап берер едім. Хе.
Жарайды, мұны көрнекі материал ретінде тақырыптық еңбектерде, іс-шараларда пайдалануға болады. Құрығанда, сол үшін бекер еңбектенген жоқсыз. Ал негізі, «зықымды алып болдының» кері ме деймін. :)
Екі тур қалды. Жұдырықты жібіте салмаңыз.

Асқар Базарбай 8 адамға 8 қадамда пицца жасайды.

Сосын 8 саусағын бүгіп (екеуі жоғары шошайған), 8 қырлылығымен 8 баллдан кем алмауы тиіс. Қыртып кеттім, иә.
Постқа келейін.
«Ал біздің жасайтын пиццамыздың бір тілігіне тепсе темір үзетін мұнайшы жігіттер де тояды.» — Сенімділік ұрып тұр.
Ары қарай… қандай браузер арқылы көріп жатсыңдар? Құдайдың керімі мына фаворитің, тіпті постын оқуға да ноутбук ауыстыруға ел жағалайтын болдық па? Қой, үзіліс, біржолата лапша жеп қайтайын.
… О, мынаны қара! Тәуір сайт екен. Ерекше жанр, көрнекі. Музыканы өлтіріп жіберіпсің. Тіл шеберлігіңізден қол шеберлігіңізге көшейік.
"Қол жуып, қамырды илеп, 20 минутқа жылы жерге бетін жауып қоямыз." — Түсіндіңдер ғой, иә? Қолды да, қамырды да 20 минутқа жылы жерге қоямыз! :)
Пиццаның бәрі дөңгелек болуы тиіс деген теориям дұрыс емес екен ғой, ә? Гелиоцентристігім-ай осы!
Ана азаматтар да бір қарық болған шығар. Дәмі жайлы жұмысшылар пікірлері қайда, а? :)
Меніңше, ұсақ-түйектер жетпейді. Кәнігі шаруа қатындар игеріп алғаны ақиқат, ал асханаға жақында жолап жүргендер үшін ингридиенттердің жайылу әдісі мен турау тәсілдері секілді «меліш» моменттер жетіңкіремейді.
Бірақ, жалпы алғанда, вагончиктегі кезекті шағын шедевр! Бұрынғылармен салыстырғанда, оны енді жеуге де болады. :)
Градусты қорықпай төмендете беретін мүмін есебінде жанр ауыстыру батылдығыңызға қолдау білдіре беремін. Оның үстіне, сіздің турнирлік жағдайыңызда шығармашылық еркіндікке ерік бере беруіңізге әбден болады!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Көпәріптілік осымен тәмам. Тур тақырыбының өзі біртүрлі болғандықтан, жазбалар да сан алуан. Қыртам, біртүрлі болмаған турларда да алуандылық болатын. Осы блогерлер келіспейді ғой, ә, бір-бірімен жазба бағыттары жайлы? Сосын ең түсінікті мағынасында ешкім толыққанды мәтіндік пост жазбайтын дәрежеге жеттік. Гамбургер, чизбургер, кола — "өй, ол өткен ғасыр ғой" дегендей… :)
Сөзсауат жөнінде бірқатар блогерге претензия жоқ. Қожабекова бастап, Бекарыс қостап, грамматика, орфография жағын жөнге салып жіберген сияқтымыз. Гы. :)
Үшінші турдан кейін әлеуетті күміс һәм қола медалистер орындарымен ауысқалы тұр. Тіпті бесінші қазы бағаламағанның өзінде осыған жуық. Өткен турдың сжаңғырықтары.
Негізі, соңғы турға дейін тартыс қызық болмақ. Қызда-ар! Еркекпін ғой, бір құпия айтайын: Финалда фингалға дейін төбелесу керек. «Егер сіздің әлсіздеу құрбыңыз жоқ болса, мүмкін, онда ол сіз боларсыз» демекші… қоттап-қоттап жібергендей ме… :)
Асқар мен Маралбек, сендерге не дейін… Арамызда түбі жетпес шыңырау, не деген маньяксың, құрғыр-ау! Гигок!
Жюри, финалда қаталданып жатсыздар аздап. Ақыр таянған шақта аянған несі бар дейсіз, дұрыс. Бағалау деген процесс оңай емес, мадессіңдер.
Жоба менеджері мырза, блогиаданың ресми сайтындағы қатысушылар тізімін не финалист төртеуін ғана, не барлық 32+-ті жазып қойсаңыз жөн-ау. Блогерлерден тәптіштікті талап еткен тәлпіштік сізге де мойнын бұрсын енді деп жатқанымыз. Әйтпесе, не балық, не халық емес тәрізді.
Бөрібай, бар, демалшы оттамай. Болмаса, сөйлей бермей, ұйықта. Е-е, екеуінің мағынасы бір екен ғой.
Finita la recensione.

p.s. Суреттерге қатысты авторлық құқық талаптарын қойып жүрмеңдер, сендердің қамдарың нақ дәл!
Превьюдағы садо-сурет Қоңырбай Қазақтың реинкарнациясы — Медет Жансановтікі.

Қаланың қаңсығы далада таңсық болатыны бар. Құмкөлде пиццериялар да, «макДулатстар» да жоқ, сондықтан кішкентай вагоншықта пиццаны ыстық тамақтан жалыққанда өзіміз жасаймыз.
Өз басым, ресми жиындарда ортаға қойылатын пиццаның бір тіліміне ешқашан тойған емеспін. «Тоймадым» деп, ортаға қайта-қайта қол созуға да ұялады екенсің. Ал біздің жасайтын пиццамыздың бір тілігіне тепсе темір үзетін мұнайшы жігіттер де тояды.

Тойымды канадалық «Пепперони» пицасының негізінде жасалған (пепперонисіз) пицца мәзірі мен дайындалу ережесін төмендегі сілтеме арқылы өтіп, өз бағаңызды беріңіз.

---

---

Ұнаса, бөлісе отырыңдар. Өле жегенше, бөле жейік!

Фастфудтың да фастфуды бар :) Асқазаның «сигнал» бере қалса, арзан әрі тез деп, бичпакетке тұра жүгіретініміз бар. Бұл жеделдің жеделі саналатын тағамның дәмін татып көрмеген адам жоқ шығар бұл өмірде :)

Осы жедел тағамның дүкен сөрелерде тізілген неше түрі тұрғанмен, екі-үшеуінің ғана «тұрақты» тұтынушысы болыппын. Блогиада үшін бәрінің дәмін көрмекке бел будым. Зерттеу десем бе екен, дегустация десем бе екен…

---

Биг бон

180 теңге
Керден кеседей ыдысқа салынған Биг бонға қарны шұрқырап тұрған адамның өзі тоятындай. Үлкен дегенім ғой. Ішінде кеспесінен бөлек соус, кептірілген көкөністер және дәмдеуіш бар. Өзіміз ішіп жүрген көжелердің құрамын кептірсек, осындай көлемде болар ма екен, білмедім. Әйтеуір мына титімдей қоспалар бір порция үшін аз секілді, меніңше. Бірақ, дәл осы маркалы өнім — қоспасы молынан салынатын өнім.
Кеспе 5 минуттың ішінде пісті. Бір түрлі иісі бар, бензиннің иісін сезетін сияқтымын ба… Қамыры қатты, езіліп кететіндерге қарағанда осы жақсы.
Құрамына қарасақ, соусы мен дәмдеуіші толған химикат. Сыртына айқайлатып жазып қойған сиыр етінің өзі ароматизатор ғана боп шықты. Сала құлаш боп созылып жатқан осынша құрамның арасынан түсініксіз «аторлардан» (регулятор, ароматизатор) басқа ештеңе таппадым.
Биг бонның 100 грамы 406 калорияны құраса, мына ыдыстағы жедел тағам, шамамен, 350 калория. Мүсініне алаңдайтын сылқымдар үшін қорқыныштылау тағам.

---

Биг ланч

170 теңге
Мынабір құтыны қолыма алғанда шайқап көрдім, салмағын байқап көрдім. Сүйек деген әдетте ауырлау болушы еді… Құрамына үңілсем, сүйек тұрмақ, қой еті де жоқ, жәй ғана "қой еті" деп аталатын иістендіргіш бар. Қорабы әдемі оюмен көмкерілген бұл өнім Ресейде шығады да, Алматы қаласында импортталады екен.
Жоғарыдағы Бигбоннан үлкендеу қораптың ішінен дәл сондағыдай кепкен көкөністер, соус, дәмдеуіштер шықты. Кеспе көлемі де бірдей, қампиып тұрған қорабы ғана. Соусының түсі шошытты мені. Былай… сыққанда да қойыртпақтанып, ыңғайсыз сезім қалдырады екен.
Кеспесі 4 минутта пісе қалды. Бұрын-соңды дәмін татып көрген емес ем, Бигбоннан тәуірлеу екен. Өткір иіс жоқ. Кеспесі жұмсақтау, «не приятно» демесең, былай анда-санда ішке қылғыта салғанға болатын сияқты. Бірақ, 90 грамм Биг ланчтағы 400 калорияны құрту қиынға соғып жүрмесе болды да. Құрамын Бигбонның қорабынан көшіріп қоя салған ба деп қалдым, «пәшти» бірдей.

---

Доширак

150 теңге
Студент күнімде сүйікті кеспем еді. Қазір мүлде ұнатпай кеттім. Жо-жоқ, менсінбей кеткен түгім де жоқ. Кеспе емес, резіңке жеп отырғандай болам. Дәмдеуіші мен кептірілген көкөністері бар бұ Доширактың бір плюсы — шанышқысында. Пойызда кетіп бара жатып, жолдан ала салғанға өте тиімді. Құрамы тым майда әріптермен жазылған. Қытайдың тағы бір қулығы шығар дейін десем, бұл өнім Ресейдікі боп шықты. Қоспасындағы кептірілген еттерін ерінбей шұқылап көрдім: кеуіп кеткен қойдың құмалағына ұқсайтын сияқты ма, қалай?) Жоқ, бұл — қуыршақтың еті болар, а? Пластмассадан жасалған сияқты :) Бәрінен бұрын дәмдеуішіндегі қызыл бұрыштың көптігі ғой елдің асқазанын «жаулап жүрген», иә? Елдің демей-ақ қояйын, маған сонысымен жағады Доширак. Бірақ, қазір жемеймін))).
Жарар, өнім туралы айтайын. Кеспесі 5 жарым минуттай уақыт өткенде жеуге болатын түр берді. Әнебір ағараңдап жүрген кептірілген бірдеңені біресе картопқа, біресе қозықұйрыққа ұқсатам. Оны тісіме ұйкеп көрсем, резіңке үйкегендей ғычық-ғычық деген дауыс шығады. Байқұс асқазаным-ай, кезінде қалай қорлағанмын сені((.

---

"Қытай кеспесі"

240 теңге
Оһ, менің шатырым кететін кеспе :) Иә, өте-өте ащы. Сондықтан ғана шығар, бичпакет жегім келе қалса, дүкен сөресінен алғаш іздеймін осы қызыл құтыны. Хехе, сіз де мен секілді Қытай кеспесі деп ойлап отырсыз ба? Бұл — кәрістердің рамены. Кепкен көкөністерін қораптың ішіне кеспемен бірге төге салыпты. Кішкене қалтадағы дәмдеуіші аз. Аз болса да, аузыңды өртеп жібереді. Өртемей қайтсін, 80 пайызы қызыл бұрыштан тұрады. Әрі энергетикалық құндылығы да аздау (басқаларына қарағанда), дәл осы құты 300 калорияның ар жақ, бер жағындағы өнімді сыйдырып тұр. Дәмін көрген 7 кеспенің ең ащысы. Кеспесі 6 минутта піседі.

---

Роллтон

50 теңге
Құдай бере салған сары Роллтон-ай! Ыстық сумен бұқтырып алып, үстінен кетчуп-майонезді құйып жіберіп, терлеп-тепшіп жеп алатын Роллтон-ай. Бірақ, студенттік өмірім қалай аяқталды, солай бірден ұнамай кетті бұл кеспе. Кеспесі тым езіліп кетеді, дәмдеуіші өте аз, ыңғайлы ыдысы жоқ. Әлде «арзанның сорпасы татымасқа» иланып жүр ма екенмін, білмеймін. «Бұл кеспенің қорабында аз ғана дәмдеуіші мен көзге тамызарлықтай сұйық майы бар,» деп таныстырып жатқаным артықтау боп кетер. Алайда, оң жақ төменде пайда болған «Халал» бергісін нұсқап өткім келіп тұр. Бұрын мән бермедім бе екен, әлде кейін пайда болды ма, жақсы жаңалығы бар екен. Бірақ, дәмі сол күйі екен. Онсыз да үгітіліп тұрған кеспесі баяғы әдетіне басып, 3 минутта пісе салды да, одан көбірек күткеніме шыдамай, езіліп кетті. Қалай болса да, бұл марка Ресейге көп табыс әкелген сияқты. Қазақстанда әлі күнге сұраныста.

---

Карлығаш

50 теңге
Қанша көріп жүрсем де, сыртында "қазақ" тілінде жазу барын байқамаппын. Өйткені, қорабының өзі сүйкімсіз еді. "Қазақша жазусымағы бар Қытайдың бичпакеті не деген сұрықсыз" еді деген оймен қорабын төңкеріп қарасам, Қырғызстанның өнімі боп шықты. Анаңғара, жұрттың қаңсығы сатылуда бізде. Қаңсық емей немене, 4 минутта дайын болған тағамның иісі тышқан өлтіретін дәріге ұқсайды. Ауылда сарайдың бұрыш-бұрышына сеуіп қоятын удың иісі келді мұрныма. Өңменімнен өтіп кеткендей болды. Түсі де күдікті. Әрине, дәмін татқан жоқпын.

---

Лаззат

50 теңге
«Халал» деген жазуымен көзіме жарқ ете қалған Лаззатты Карлыгашқа қарааап тұрып, "Қазақстанда жасалған шығар" деп ойладым. Ресейдің мүфтилері Кеңесінің келісімімен шыққан бұл өнімнің халал екеніне қалай көз жеткізерімді білмеймін. Қорабында жазылған құрамында басқа да лапшалардан артықшылық жоқ. Бәрінде кездесетін натрий глутаматы мұндада бар, дәм күшейткіш, хош иәстендіргіштер де жазулы тұр. Калориясы 460-тан асады. Мүмкін кеспенің өзі мен дәмдеуішінде өзгешелік бар шығар? Айырмашылық бар екен, иісі Карлыгаштікіне қарағанда жұмсақтау. Бірақ, иіс бар. 3 минутта піскен Лаззаттың кеспесі де біраз тұрса, езіліп кетеді.

---

"Бәрінің дәмін татқанда не шықты? Қайсысы жақсы, қайсысы жаман екен енді?" деген сұрақты дауыстап айтып та үлгерген шығарсыз?! Ешқайсысын мақтамаймын. Жалпы бұл фаст фудтан аулақ болғаныңызды сұрар едім. Өйткені, құрамын толықтай оқып шықтым, өңкей иістендіргіш, дәм күшейткіштер, бояулар, тағысын тағы. Кеспе жасалған қамырдың да, қоспалардың да ағзаға артық калория бергеннен басқа еш пайдасы жоқ. Қуаты өте аз болғандықтан қарын тез ашады. Сосын дәл осы фастфудты жиі тұтынудың соңы салмақ жинауға алып келеді.
Лапшаны қарныңыз ашып тұрғанда жемеңіз, сол сәттегі тамаққа деген құмарлық нашар иістерді сездіртпей қояр…
Анда-санда ішіп тұруға да батылым бармайды енді. Мүлде ішпеймін.

2010 жылдың жазында қазақстандық интернет-басылымдарда қазақша фастфуд туралы жаңалық бұрқ ете қалған болатын. Олардың айтуынша, астаналық зейнеттегі әскери қызметкер, инженер Рахат Икибаев қазақ ұлттық тағамдарын популяризациялау мақсатымен қазақша фастфуд дайындау әдісін ұсынған. Оның бұл бастамасы жастар тарапынан қолдау тауып, тіпті «Ас-stars» атты қоғамдық бірлестік құрылатыны туралы айтылыпты. Және де оның бәрі – пайда табу емес, ұлттық мәдениет пен тілдің қайта жаңғыруы үшін делініпті. Басқа мәлімет жоқ.

---

Содан бері аттай үш жыл өтіпті. Қалада дөнер дүңгіршектері көбейіп, үлкен-үлкен сауда-сауық орталықтарының фудкорттарында фастфудтың неше атасын ұсынатын нүктелер ашылды. Ал қазақша фастфуд ұсынатын бір де бір тамақтану орны жоқ екенін өзіңіз де біліп отырсыз.

Сонда сол бір ұлы идея қайда қалды? Жанбай жатып өшкені ме? Мүмкін бар да шығар? Біз білмей жүрген болармыз? Қооой, мүмкін емес. Әйтеуір бір еститін едік қой, бар болса. Не де болса, идея авторының өзінен сұрап көрген жөн болар.

Интернеттің арқасында Рахат Икибаевты еш қиындықсыз таптым. Ұлттық тағамдарға қоса, басқа да қозғалыстардың басы-қасында жүрген азамат екен.

«Бізде тіл мәңгүрттігімен қатар ас мәңгүрттігі де бар (әнаңғара, қандай термин). Өзіміздің ата-бабамыз ойлап тапқан ұлттық тамақтарды дамытудың орнына өзге елдің мәзіріне әуеспіз. Мен зейнетке шыққан соң нарықты зерттей бастадым. Фастфуд тамақтардың жастар арасында үлкен сұранысқа ие екенін көріп, «неге фастфудтың қазақша түрін тұтынбасқа» деп ойладым. Ол бастамамды студент жастар да қолдап, олармен бірге арнайы декорациялармен, ұлттық киімдермен презентация ұйымдастырып, бірнеше рецептілерімізді ұсындық. Мәзірде «құндақ ет», «жұмбақ ас» сынды тағамдар болды. Презентация туралы сюжеттер түсіріліп, жарыса жаңалықтар жазылды. Айтпақшы, сол кезде бұл тақырыпқа қазақтілді басылымдар еш қызығушылық танытпады. Тамақтану индустриясында бизнесмендерден бұл идеяға реакция болмады, мемлекет тарапынан да қаржылай қолдау көрсетілген жоқ. Ұлттық кулинария мәдениеті жұлдыздарын біріктіретін «Ас-stars» атты қоғамдық бірлестік те осы себептен құрылмады. Сөйтіп қазақша фастфуд құр идея күйінде қалды.»

Ағамыз осылай дейді. Және қолдайтын адам болса, ол идеяны әлі де жүзеге асырғысы келетінін айтады. Ал меніңше, есеп әуел бастан дұрыс қойылмаған сияқты. Қаржылық пайданы мақсат тұтпай, құр ұлттық құндылықтарды дәріптеуге инвестор табам деу – кешіріңіз енді, тым…

Жарайды, инвестор іздеу мәселесін былай қоя тұрып, «қазақша фастфуд қаншалықты дәмді?» «қаншалықты фаст?» және ең бастысы «ол сұранысқа ие болуы мүмкін бе?» деген сұрақтарға жауап іздеп көрейік. Ол үшін бар амал – оны өзің дайындап көру сияқты. «Құндақ ет» — «блатнойлардың»«беш», ал өзіміз «асылған ет» деп жүрген тағамның өзгертілген түрі» деген болатын ағамыз. Түсінгенім — ет, анау-мынаусы жаймаға оралады. Нақты дайындалу технологиясын жөндеп сұрап алмаппын. Екінші рет ағамызға хабарласудың сәті түспеді. Амал жоқ, үйдегі Әсел құрбым екеуміз дайындау әдісін елестетіп, және оны мейлінше фаст қылуға тырыстық.

1. Мұндағы ең ұзақ пісетіні – ет. Оны алдын-ала пісіріп алудың еш сөлекеті жоқ деп шештік.


2. Одан кейінгісі қамыр. Оны да фаст-фуд нүкте иелері бір күнге жетерліктей алдын-ала жайып, кептіріп қоюларына болады. Тіпті өлшемі үлкендеу дайын жаймалар да бар.


3. Картоп пен сәбізді әлсін-әлсін порция-порциямен пісіріп отыруға болады.


4. Қалған көкөністерді «выкусымызға» қарай шикілей немесе қуырып қоса береміз.


Мінекей, біз енді клиенттердің тапсырысын орындауға сақадай саймыз: жайылған қамыр, піскен ет, сәбіз, картоп және шикі тәтті бұрыш, пияз, қызанақ, аскөк.


Содан клиент келіп «маған бір құндақ ет беріңізші» деген кезде:

Сартылдап қайнап жатқан сорпаға/суға қамырды салып жіберіп, 5-10 минуттан кейін аламыз.

Ең қиыны – көлемі үлкендеу болғандықтан жайманы жыртып алмай түсіріп алу. Осы жерінде аз мұз терлеп кеттік. Дегенмен, мұны тәжірибе мен техника арқылы ретке қоюға болады деп шештік.

Тамақтың ішкі құрамын дайындауда 2 нұсқасын жасап көрдік:
Алғашқысы — қамырға орамастан бұрын піскен ет, картоп, сәбізді басқа көкөністермен бірге майға қуырып алу жолымен жасалады.

Оған уақыт кетпейді, қамыр пісіп жатқан кезде параллель істеуге болады. Бұл әлгі майлы тамақты ұнататындарға.


Ал майлы тамақты жақсы көрмейтіндер үшін ет және көкөністерді сол күйінде қамырға орау.


Қамыр – ол лаваш емес, тағамды әлгі қағаз қораптарға салдым дегеннің өзінде жылп-жылп етіп, ішінің бәрі шашылып қалады.


Сондықтан құндақ етті клиентке ұсынбас бұрын екі жағына 2-3 минуттан уақыт беріп духовкаға салып аламыз (табаға май азғантай май жағуды ұмытпаңыз). Сол кезде қамыр сәл қатайып, қабысып, ұстауға ыңғайлы болады, кей жерінің сәл қызарып, қытырлауы тағамды тек қана дәмді ете түседі.
Құндақ ет дайын! Қымызбен тарта беріңіз.


Немесе сорпамен, ахаха))))


Өте дәмді!

---

Негізі, қазақша фаст-фуд идеясы соншалықты абсурд емес сияқты. Өзімізден бөлек шетелдіктер үнемі келген кезде жергілікті ұлттық тағамды жеп көргісі келеді. Оны мен университетке конференцияларға келген қонақтарымыз бірінші кезекте ұлттық мәзірі бар тамақтану орнын сұрайтынынан білемін. Ал біз сол кезде ештеңе ұсына алмай ұяламыз.
Жазушы Эдуард Топольдің «Астро. Кассиопея ашынасы» атты кітабында әйгілі KFC брендінің негізін қалаушы Харланд Сандерс туралы мынадай жолдар бар:

Азғантай зейнатақылы зейнеткер Сандерс «11 шөп түрінен жасалған тұздықта қуырылған тауық етін дайындау рецептімен адамзатты құтқарамын» деген албырт идеясын жалау етіп, жол бойынан «Қуырылған балапан» атты кішкентай мейрамхана ашуға бірнеше жүз немесе тіпті бірнеше мың инвесторлардан ақша берулерін сұрап шықты. Мыңдаған инвесторлар «жоқ» деп жауап берді (қай есі дұрыс инвестор 65 жасар шалға ақша құяды?). Бірақ мың бірінші инвестор тәуекел етіп, оның сұраған ақшасын берді. Осылайша жол бойындағы ең алғашқы Kentucky Fried Chicken ашылды, ал 10 жылдан соң Сандерс Америка кәсіпкерлігінің аңызы мен символына айналды.

Әрине бұл көркем шығармадан үзінді, бірақ тура осы оқиғада анау айтқан әсірелеушілік болды деп ойламаймын. Мүмкін біздің зейнеткерге осындай мақсатшылдық жетіспеген шығар?

TABULA RASAны қоқыспен толтырайық, сонда кез-келген халықты қадап тастаймыз

Жоғарыдағы цитатаның авторы өзім, бірақ әр бөлігін әлдеқайда милы да сыйлы пенделерден сызып кеткем. Адам санасын ақ параққа теңейді ертедегі батыс философтары. Соған қандай сызба сызасың, не жазасың, сонымен кетуге әзір. Қай заманда болмасын актуал тұжырым.
Әрине, бұл тур бұрынғы турдан өзгерек. Әрине, сексуалды қауіпсіздік жайлы жазу ақпараттық қауіпсіздіктен гөрі жағымдырақ. Әрине, бұл турға шолу жазуымды тек жұмыста жүрмегенім ғана құтқарып тұр.
Не болса да, сіздерде — финал, менде — демалыс. Кеше түнімен ішіп едік, бүгін тым ақылды посттарды оқуға шама болмай тұрғаны. Бірақ, басталған бөтелкені соңына дейін бітірмей тастама дейтін халықпыз ғой. Жазайық енді бұған да. Оның үстіне, жюри да мен жазбасам, бағаламайтын болып алыпты…
Шынымды айтсам, ақпараттық қауіпсіздік ұғымын менің түсінуім — орташа статистикалық адамдікіндей (ха, бірақ басқа сұрақтарда орташа статисткалық адамның түсінігі менікінен төмен). Тікелей логикаға салып, оған технологиялық та, идеологиялық та қатерден сақтануды, жалпылама қате БАҚ мәліметтері мен арнайы мақсатты дезинформацияны да тоғыстыра беруге болады деп қабылдай беремін. Менікі қате дейтін эксперттеріңе "қақпайды, за мной тысячи из народа, ибо я қарапайым оқырман өкілімін" деймін. Білмеймін, ненің жоқ екенін айтатын шолу емес, не бар, сонымен жұмыс жасауға тура келетін тақырып болып тұр. Осындай тур.
Сәл қайырылысаң, артыңның ашықтығын аңдып тұрған Ресей, ел ішінің ірімшікке қақалып өлгір іріткі салғыштары да бар кезеңде Сабинаның синдромы да қазақ қыздарына қысықкөздердің назар аударту екенін біліп тұрмыз. Сондықтан анықтамасы ауырлау болғанымен тақырып бойынша өзектілік жағынан админге айтар айыбым жоқ. Ал егер финалистер аузымды аппақ, құлақты спагеттиге толтырылған қылып кетсе, онда бұл да ақпараттық қауіпсіздікке тұздық болатын тағы бір тамаша көрінісі…
Болды ма? Атқа мінейік онда…

Маралбек Сағынғанов қауіпсіз пост жазып шығыпты

Ол үшін тіпті цензуралық резеңке пайдаланбаған да. Себебі, кейбір лауазымды тұлғаларға тілі тигенін көруге болады.
Жазба классикалық саяси сараптамаға ұқсайды, бірақ кей тұстары — кәдуілгі журналистік мақала. Қысқа да нұсқа қайырыпсыз. Демде бітіріп тастадым (Эх, өткен турдың тақырыбы болғанда сәтті каламбур жасайтын едім).
«Бірақ, халық Келімбетовке екібастан сенген жоқ» — Гыгы.
Мемлекетке біраз сын айтқан екенсіз. Жөн. Оның өз «косяктарын» көрсете отырып, өзгеден талап етуі жайлы тұшымды ой. Енді бізде солай, "Қазаншының өз еркі..."
«Ақпараттық қауіпсіздік тұрғысында сыртқы күштердің ықпалынан бұрын іштегі біліксіздік қорқынышты.» — Меніңше, жалпылама айтуға бұл күмәнді тұжырым, бірақ тура қазіргі біздің жағдайда осылай болуы ықтимал. Алқаштың пікірін қайтесің, сол үшін жалақы алатындар айтсын бұл жөнінде.
«Мәселен, мемлекеттік арналардағы жаңалықтар жүргізушілерінің әрбір қатесін (деректік қате былай тұрсын, тұтығып қалғанын, түшкіріп-жөтелгенін) санап отыратын арнайы маман барын білетін бе едіңіз? Енді біліп жүріңіз: бар ондай адам» — «Білә...» дегеннен басқа сөз саусағыма сыймай отырғаны…
"Әйтпесе Маралбек жұртты жаппай жалған ақпарат таратуға шақырды деп, өзімді соттап жіберіп жүрер" — Осындай оймен аяқтау — логикаға сай, қарапайым шағын тапқырлық. Бұл жөнінде бірдей ойлаппыз.
Суреттермен безендіру «в тему». Жұп-жұмыр бір ойды қысқа постқа себелей сыйдырған екенсіз. Танымдық тұрғыда жаңалықтар да болды. Дей тұрғанмен, бірдеңе жетпей тұр өзіме. Кеттім, басқа блогерлердің жұмыстарын қарап қайтайын. Мүмкін, со жақтан табармын, мүмкін сізде бәрі орнында, олардікі — «так себе» екенін ұғынып келермін. :) Жақсы жазба!
пы.сы.-сымақ. Иә, сосын постыңыздың соңғы сөзі қате жазылған.

Эльвира Ерғалина деген керемет қыз өзі әуелі алдап алып, сосын халық неге сенгіш? деп қынжылады. Қызық өзі.

Блогер ханым бұқараның қоғамдағы ақпаратқа төзімсіздігі жайлы ой толғайды. Өзі кәнігі маман болып табылатын интернет желісі бұған көмекке келген екен. Классикалық ақпараттық қауіпсіздік ұғымымен шаруа-шатағы қанша екенін білмеймін, бірақ мұндай да бір пост күтілгені рас.
Жазба тілі блогерлік, таза эльвиралық. Суреттер тек инеттің скриндері екені аздау, бірақ видео қосылғанда салмақты.
"Әйтеуір Астанадағы Керуен мен Хан шатырдың футкордына келген халықтың жартысы KFC алдында тұрушы еді" — Жалпы әлеуметтік желі қолданушыларында бар қателік. «Фуд» сөзі «тағам» дегеннен шыққан, "қадам" дегеннен емес. Сәйкесінше, «фуд-корт». Қожабекова бибі, маған ырзасыз ба? :)
Сіздің орныңызда болсам, Айнұр Тұрсынбаеваның статусы арқылы атақты адамдардың әлеуметтік жауапкершілікті толық сезінбейтіндігі, кей танымал кісілердің ақпаратты тексеруге миы жетпейтіні жайлы қатаң тұжырым жасар едім. Бірақ мен сіздің орныңызда емеспін, өзімнің сасық көйкімде отырмын. Ал сіздің шартты этикетіңіз — танымалдылық ынтымақтастығыңыз шығар… :)
«Артынан дезинформация екенін айтқанда, дереккөзін тәптіштеп тексеріп алмағанына талай редактор өкініп қалды-ау.» — Білмеймін, бұл елдің редакторларына сабақ та болмас, өкінбес те… :)
Сізге сенетін инеттегі жұртты түсінбеймін. Сіз же нағыз қу тентек қызсыз ғой! Ана саусағыңыздағы сақинаны айтам да… Енді шынымен сондай жүзік бұйырсын сізге…
Видео боп қалады. :) Күн суықта жасалған тәжірибе көрсеткіші, негізі, сенбегендер көбірек екенін көрсетті ғой. 60 та 40, 70 те 30, шамамен солай. Қоғамда да ақпараттық қойлар мен арландар саны да солай ма?.. :)
Жазбаны кеңестер арқылы аяқтауыңыз — бұл жолы логикаға сай. Қызықты пост.
«Сақтанғанды Құдай сақтайды, жалған ақпарат жолықпасын!» — Әумин.

Әйгерім & К ақпараттық қауіпсіздікті осылай түсінеді. IT-гарем, көтек!

Қалай? Алақандағыдай! Ақпараттық қауіпсіздікті техникалық жағынан қамтамасыз ету. Тұжырымдар шайқасы осы жерде туындасын, бірақ оған менің бір чекушкім де қисаймайды. Менің ісім — пост шолу.
Уоу, уоу, суреттегі арпа ішінде бір тарыны қара! Бидай? Қой, бұл қыздың келген аймағында тары авторитет.
Не дейін, жазба тілін итім біліп пе? Мына видеолардан гөрі порно көргенім дұрысырақ екенін біле тұра, түсінуге тырысып қарайын.
О, о, о, о, о, о, о! Таза хардкор! Неткен еңбек! Мидағы садо (садықпен шатастырмаңыз)!
Кодеоның ай-ти әлемге родеосында дауыс берудегі пошталарға қатысты мәлімет қызық екен. Супер! Сосын Зейнолла Кәкімжанов деген кезіндегі атақты саясаткер ғой, танымағандарың не? :) Програмиспісің деген… Сосын ана уникалды пошта қылып, алдап кетуден сақтанудың әдісін айтпады ғой ана бала :)
Садықтың ақпараты да қызық екен. Үш алқашымда аккаунт жоқ, енді мен не істеймін? :)
Анау Райымбек скайппен бе, телефонмен бе, әйтеуір даусына кедергілер бар сияқты. Солай түсініктеме беріп жатыр ма?
Ақпарат ұғымын таза ай-ти мамандығы жағынан түсінгеніңіз жайлы ештеңе айта алмаймын. Санаға әсер ету жайлы жазудан бас тартыпсыз, былайша айтсақ. Осы күйінде қабыл алдым.
Жазба таза еңбек екен. Жас програмистерге таптырмас, тәжірибелілері де лақтырмас мәліметке толы екен. Скинсұхбат суреттеріне, коллаждарыңа +5, еркектерді жегіп тастапсың. Дұрыс, жегіп тұр.

Асқар Базарбай алаңдап жүріп арандап қалмау жолдарын көрсетеді

Сыртқы ақпараттық шабуыл үлгісі жайлы танымдық, тіпті одан бұрын тәжірибелік ақпаратқа толы пост. Жазба тілі — таза блогерлік, «ми шаю» процесін жіті жіктеген екенсіз. Суреттер алуандығы, ретті таңдалуы жақсы. Бірінші коллаж — мағыналық тығыз дүние.
Ақпараттық қорғаныс әдістерін көрсеткен кездегі ұсынған мысалдарыңыз тым қарабайыр сияқты (әлде мен тым ақылды төменгі таппын ба?). Бірақ жалпы логикасын түсіндіріп тұр.
«Пупкин мен Әбдразақтың арасында жеккөрудің оты жанды да қалды. Ал жеккөру бар жерге жанжал өсіру де сөз емес — кетшей бар, жек көру бөлек жазылады
Берілген кеңестерге не айтуға болады? Ештеңе. Бәрі орнымен, бәрі жөн. Не алып-қосарымды білмеймін. Мүмкін, мерекелік лента қосармын, сыртынан орап посттың? :) Посттың әлеуметтік маңыздылығы жоғары, жалпы кезінде Гүржістан мен Ресей қақтығысында айқын көрініп еді мұндай технологиялар, қазір де жалғасып келеді.
Шопырыңыз Нұрматтың логикасына күмән жоқ. Жазбаны аяқтау кішкене салиқалы ма, ұзақтау ма, болғаны қажет еді.Сонда да жазбаны қорытуға, сіздің тілмен айтсақ, рационалистік шешімнің ең жақсысы таңдалды деп санағанның өзінде де »ешкім тасыңды шауып алмайды" деп аяқтау тек сіздің ғана ойыңызға келер...
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Сонымен, Маралбек мемлекеттің мәселесі мен ел ішілік ахуалды айшықтаса, Эльвира жалпы бұқаралық, оның ішінде интернеттегі дезинформациядан сақтануды ұсынады. Әйгерім таза ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің әдістерін технологиялық тұрғыда көрсетіп, Асқар сыртқы жаудан қорғануды көздейді. Міне, міне! Ақпараттық қауіпсіздік деген мен сияқты өлімді өлімтіктің, оқшау оқырманның санасында — осының бәрі, осының жиынтығы. Қазақ блогерлерінің бірлігі жасасын! Тіпті бірін-бірі қуаттап тұрғанын қайтерсің! Асқардың «2. Атақты адамдардың айтқаны — ақиқат» дегені мен «айқұлақАйдың_нұры» аккаунтының айтқанын қалай тоғыстырмайсыз? Бірақ, бағалау кезінде көзқарастар қиыстығы әсер етіп жатса, еш таңғалмаймын. «Жюри знает лучше нас»…
Содан кейін кішкене турнирлік кестені шұқығым келіп тұрғаны. Екінші орын үшін талас айрықша арпалысты болып тұр. "Қыз блогерлердің ішінде бірінші орынмын нақ!" деп айтуға кімнің қалауы жоқ дейсіз, иә? Хахаха!
Жалпы, тарихтың тарам тармақтарында талай спорт жарыстары, ел чемпионаттары қалай болғанда да соңғы турға дейін алысудың артықшылығын көрсеткен еді. Жеңсең, жұлып алып кетесің, жеңілсең, жанкүйер алдында адалсың. Мысалы, өз алдыңа шартты түрде Х (қыздар — 260 ұпай:) ) ұпайға жету деген меже қойып алсаң болады. Жалпы өзі енді қанша тур қалды? Үш? Финалдың белортасын келіп қалыппыз ғой. Ал, енді бір күшенсеңдер, шығып қалады. :)

Жұмыстарды блогерлер қалыпты алып шықты. Біз де қалыпты оқып шықтық. Біз де маладес, олар да жарап тұр.
Ал жазбаны неге қауіпті пост деп атадым? Себебі, енді осындай топалаң ішіс болып жатқандықтан, тақырыбы «опасян» осы турды пайдаланып, өзімнің Асқар Базарбайдың фейкі екенімді ашқым келеді. Әқәқә. Миларың шатасып өліңдер! Сену-сенбеу өз құзырыңызда. Посттардан алған тағылымдарыңыз жар болғай.
Кеттім, фаст-фуд жеп қайтайын. Алдағы турға моральдық-қарындық даярлық.

p.s. Суреттер ауылдағы Рәбиға апамның қойын дәптерінен алынған жоқ.

Бір ел ішінде белгілі бір топтар арасында өзара жек көрушілік тудыру, сол үшін ақпаратты барынша бұрмалау— басқыншылық саясаттың сүйікті амалы. Украинадағы жағдай жалпы елдегі алаңдаушылыққа оң әсер етпеді. Ақпараттық соғыс майданында жақтасты анықтаудан бұрын шындықтан алыстамау мақсат болса, сіз бен біз ескеруге тұрарлық біраз жайттар бар.

---

Осыдан жарты ғасыр бұрын Қытай коммунистері тұтқынға түскен АҚШ жауынгерлерінің миын шаю үшін мына бір әдісті жиі қолданған-мыс:
«Алдымен, Америкаға қарсы өте жұмсақ сынды мойындатады. «АҚШ— мінсіз емес», «Социалистік елдерде жұмыссыздық болмайды» деген ойды мойындау бәрінен де оңай ғой. «АҚШ— мінсіз емес» деген адамға, «Неге мінсіз емес?» деген сұрақ қойылады. Содан кейін, одан АҚШ қоғамының өзекті мәселелерін тізіп жазу талап етіледі. Сөйтіп, астына қолын қойдырады...»
Әрі қарай, миы шайылған америкалық еліне қайтады да, елінде коммунистік ойларды тарата бастайды, сәйкес ұйымдарды жақтай бастайды.

---

Таныс жағдай ма?

Меніңше, тап қазір елімізде дәл осындай «ми шаю» әрекеттері жүріп жатыр. Мен әрине, саясаттанушы емеспін және ондай арандатудың аяқтары қайдан өсіп шыққаны туралы айта алмаймын. Бір білерім — араздықтың өршуі үнемі ақымақтардың алаңдаушылығы мен арандатушылардың айла-шарғысына жүгінеді. Бірі бастаса, екіншісі қостайды. Осылайша, тарихи реніштер, дәстүрлік айырмашылықтар мен дүниетанымдағы қайшылықтар интернетте және шын өмірде қақтығысқа әкеп соқтырады.
Араздықтың ушығуына аңғал адамдардың стереотиптері мен үрейлері, сондай-ақ логикалық қателері себеп боп жатады.

---

Логикалық қателер

Логикалық қателердің түрлері көп, интернеттегі саяси үгіт-насихат пен полемикалардан жиі байқауға болатындары мыналар:

1. «Есеп білмеген — есек»
Себеп-салдарлық байланысқа қарағайдың қалың бұтағын қойып, өзіне ыңғайлы қорытынды жасағысы келгендердің жиі ұрынатын қателігі. Мысалы:
«Сен Ресей қайғысына қуанбайсың — демек, сен нағыз патриот емессің!»
Шикілік қайда? Шын мәнінде сенің Ресейдің қайғысына қуанбағаның ештеңе білдірмейді. Яғни, сенің Ресей қайғысына қуану-қуанбауың таза күйінде өз еліңнің өркендеуіне ешқалай да әсер етпейді.



Ұқсас қате — адамның жеке басының кемшілігіне қарап, оның пайымына баға беру.
«Алкоголь — зиян» деп жүрген Жалғастың өзі кеше сыраны сылқытып жатыр. Демек, «алкоголь зияны» — оттаған әңгіме.
Солай ма?
Жоқ, әрине.
Себебі, Жалғас сыра ішсе, алкогольдың зияны азайып кетпейді.
Түсінесіз бе, адам зиянын өзі мойындай тұра істейтін әрекеттері бар. Бұл сәйкессіздікті екіжүзділік деңіз, адам бойындағы ішкі арпалыс деңіз, шындығы сол, әрекет пен түсініктің бір жерден шығуы — ой дұрыстығының не бұрыстығының өлшем бірлігі емес.

Тағы басқа нұсқалары:

• «Көше жаргонын қолданатын адам салмақты ой түйе алмайды» (Еш байланыс жоқ. Сөз ой білдіру құралы. Сигналдық жүйе ғана. Адамның әлдебір сала не құбылыс жайлы біліктілігі оның тікелей сол саламен қарым қатынасына, тәжірибесіне және ол туралы оқыған түйгеніне көбірек байланысты. Қолданатын жаргон не диалектіне емес).
• "Ұлтшыл адам — фашист" (Шын мәніндегі фашизм өзінің атасы Бенито Муссолинимен бірге өлген болатын. Содан кейін «фашист» сөзі жай «оңбағандар» деген мағынада қолданылады). Мәселе нацизм жайлы болса, ол да қате. Ұлтшылдық әртүрлі көріністе жүзеге аса алады: демократиялық жолдардан бастап, авторитарлық жүйеге дейін. Ал фашизм мен нацизм — әрдайым тоталитарлық, күштеуге, өзге ұлттарға деген өшпенділік пен кемсітушілікке негізделген.

2. Атақты адамдардың айтқаны — ақиқат
Бұл да алдыңғы қатенің бір түрі.
Айталық, «Жомарт Төреханұлы «Темекі тартпаған, тәлібті атпаған қазақ — қазақ емес» дейді. Жомарт он жерден спорт шебері, он бес жерден «батыр» атанса да, бұл жайт бәрібір, оның айтқан сөзіне қисындық салмақ бермейді. Бірақ, көбісі пірінің харизмасына иланып, оның сөзіне еш күмән келтірмейді. Сондықтан, қарапайым адам тұрмақ, бұл қате пайымның қақпанына ғалымдар да жиі түседі.
Атақты спортшылар, беделді әнші-ақындар, қандай да бір салада жетістікке жеткен тұлғалар арқылы партияның не белгілі бір ұйымның мүддесін насихаттау да адам санасының осы бір кілтипанына сүйенеді.

3. Жалқы мысалдарға сүйеніп, жалпы заңдылық шығаруға тырысу немесе «көпке топырақ шашу»

Топтың бір-екі жеке өкілінің әрекетіне сүйеніп, бүкіл категория туралы қорытынды жасау.
«Егер Хомо Сапиенс өкілінің бірі қоймен жыныстық қатынасқа түскен болса, онда әлемнің барлық адамдары шеттерінен — қойсіг… кешірерсіздер, зоофил».
Саған күлкілі шығар, ал ақпараттық кеңістігімізде осы пішіндес лапшаны дәлірегі «вермичленді» шайнамай жұтып, әрі қарай тарататын кеңкелестер көп. Қауесеттердің 90 пайызы осындай жалпыны жалқыдан айыра алмаудан шығады.
«Еуропа — гейлер мекені»
«Сақал — террорист»
т.б.

---

Арандатушы "қажетті" жауап алу үшін, сұрақтың құрылымына «вирус» тығып жіберуі де мүмкін. Былайша айтқанда, софизмдерді.

Мысалы:
««У» елінде үнемі қысым көргенді қалайсыз ба, әлде емін-еркін «Х» елінде тұрғыңыз келе ме?»

Сұрақтың қулығы мен сұмдығын көрдіңіз бе? Ал әрі қарайғы сценарий арандатушының бұрмалаушылық шеберлігіне байланысты. «Ортақ тұстарын ұмыттыр, айырмашылықтарына екпін қой — мінекей, өмірінде бірін-бірі көрмеген Вася Пупкин мен Әбдразақтың арасында жеккөрудің оты жанды да қалды. Ал жек көру бар жерге жанжал өсіру де сөз емес. Небары бұл екеуін бір жерде түйістіретін үлкен шара керек.
Ендеше, сәл қыртысқа күш салып, арандатушыға қарсы сұрақ қоюға болады ғой? ««У» еш қысым көрмей-ақ, емін-еркін тұра берсек болмай ма?!» деген сияқты немесе "Өзімізге қажет қоғамды ешқайда қосылмай-ақ, біртіндеп соға берсек болмай ма?" деген сияқты.

---

Таңдау аясын арандатуға ыңғайлы етіп шектеу.
««А» тарабына қарсысыз ба, «Б» тарабына қарсысыз ба?!»
Екеуімен де дос болу мүмкіндігі көтімен ойлайтындардың назарынан тыс қалады да, өлім мен өмір мәселесі болатындай жағдай туындамаса да, айдың күні аманда екі тараптың біріне қарсы болуына тура келеді.

Біреуден осындай сұрақтарды естігенде, «Сен голубрй екеніңді мойындайсың ба?» деген бала кезіміздегі қағытпа сұрақ есіме түседі. Бұған «иә» десең де бәлеге қалдың, «жоқ» десең де келеке боласың. Сондықтан, сұрақтан бір шикілік көрсеңіз, қарсы сұрақ қойып, сұрақ қоюшы сізге анық, түсінікті нұсқалар ұсынбайынша жауап бермеңіз. Әлгі Голливудтағы киноларда полицайлар айтпақшы: «Сотта үндемеуге хақыңыз бар. Айтқаныңыздың барлығы сізге қарсы қолданылуы мүмкін».

Өкініштісі, қоғам ішінде өмір сүргендіктен миыңызды ақпараттық шабуылдан толық оқшаулаудың жолы жоқ. Ал ықпалын азайтқыңыз келсе мынаны байқап көріңіз:

1. Күмән келтіру. Құлағыңа жеткен әрбір хабардың шын-өтірігіне күмән келтіру. Газеттегі мақалалар мен кешкі жаңалықтардан бастап барлығын — досыңның пікіріне дейін, сүйікті әртісіңнің, ақыныңның, депутатыңның пікірі, туған әкең, тіпті өз пікіріңді де күмәнға алу.

---

2. Құр күмәнданып қоймай, ақпаратты объективті деректерге, өмірлік тәжірибе және арнайы эксперименттерге сүйене отырып терістеу/негіздеу .

---

3. Логикалық сауаттылығыңды арттыратын кітаптарды, мақалаларды оқып тұру.

---

4. Рационалды ойлау дағдысын қалыптастыру. Атынан шошымаңыз. Қысқа қайыратын болсақ, рационалды ойлау дегеніміз — мәселенің ең оңтайлы шешімін таба білу ғана. Ол үшін жоғарыда айтылғандарға қоса психикамыздың түрлі кілтипандарын да ескере жүрген дұрыс.
Мәселен, адамның әдемі ұйқаспен, поэзиялық көркемдікпен айтылған ақпаратты шындыққа балайтыны бар ғой. Сондай-ақ, адамдар білмеген тұсын қиял-болжаммен толтыра салуға, "өмірде кездейсоқтық пен әділетсіздік болмайды" деп ойлауға, түсінбейтін нәрсесін жек көруге бейім. Одан әрі, астар жоқ жерден астар іздейтіні, ыстық күні жылы киімнің, суық күнде салқын сусынның рахатын түсінбейтіні тағы бар. Міне, осы сияқты толып жатқан «багтарымыздың» барын ұмытпаған дұрыс.

---

Гуманитарларға жоғарыдағы тізім тым күрделі һәм ұзақ мерзімдік талап көрінcе, мыналардан бастап көруге болады:

5. Әр қабылдаған шешіміңді толық бақылауыңа алу. Әрбір шешімнің саналы таңдау нәтижесінде қабылданғанына көз жеткізу. «Бүгін ертерек ұйықтаудан» бастап « фейсбуктағы наразылар тобына қосылуға» дейін. Шешіміңізге көңілжықпастық әсер етті ме? Қолайсыздық па? Көпшілікке еру ме біреуге еліктеу ме? Мотивтерің қандай?

---

6. Әр айтылған пікірге жан-жақты оң және теріс пікірмен, қосымша дереккөздер ұсынған ақпаратпен танысу. Бір мәселеге келіспей жатқан екі жақтың да келісетін, келіспейтін тұстарын анықтап алмай, ой қорытуға асықпау. Иә, айтпақшы теледидардан көрген, интернеттен көрген видеодәйектер бәрібір өз көзіңізбен көргенге жатпайды.

---

7. Ара-тұра өзіңе «бұл маған қойыма керек?» деген эгоистік сұрақ қоюдың да еш сөлекеті болмаған.

---

8. Ақпарат тұтыну кезінде көңіл-күйіңді бақыла. Саяси-әлеуметтік мәселені қозғайтын қандай да бір жаңалық сені кенет ерекше қуантса, ашуландырса, аяушылық не үрей тудырса, көңілің саябырсып, тынышталғанша үзіліс жасап жіберуден ақылды шешім жоқ. Сабыры қашқан, ашулы «ақкөздің» ақиқатты қабылдауы да көмескі.

---

Ал егер әлдебір өзекті мәселе бойынша өз жеке көзқарасың жоқ болса, менің шопырым Нұрмат сияқты «Қой знает...» деуге болады… «Неге?» деп жағаңнан алған адамға, «әлі қалыптаспады» немесе тап сол Нұрматша «онда өзім болғам жоқ — айта алмаймын» десең, ешкім «тасыңды шауып» алмайды.

Сәлем, достар! «Ақпараттық қауіпсіздік» тақырыбына тағы да онлайн-сабақтар легін жалғастыруды жөн көрдім. Бұл жолғы скринкасттарымның ерекшелігі – оған өзімнен бөлек қонақтардың қатысуы. Яғни «скринсұхбат» деуге болатын шығар. Скринсұхбатқа қонақ ретінде Codeo.kz cайтында IT-салаға қатысты тұрақты түрде танымдық посттар жазып жүрген энтузиаст жігіттер, достарым, IT-мамандар – Нұржол Табиғат, Садық Шерімбек, Абылай Әділханов, Ерлан Қамыров және Райымбек Егембердіні шақыруды жөн көрдім.

Ендеше кеттік, скринсұхбаттарды тыңдайық/қарайық!

Бұл скринсұхбатта Нұржол Табиғат Ақпараттық қауіпсіздік шараларын ұйымдастыру және оның құрылымына шолу жасап өтеді.

---

Скринсұхбатымыздың бұл бөлігінде Садық Шерімбек қарапайым қолданушыларды жеке ақпараттарды сақтаудың жолдары, жеке құпия сөздер мен әлеуметтік желі аккаунттарын қорғаудың басты қағидаларынан құлағдар етеді.

---

Абылай Әділхановпен болған бұл скринсұхбатымыз қазіргі интернетте болып жатқан әрқилы байқаулар мен дауыс беру жүйелеріндегі қателіктердің алдын-алу шаралары практикалық тұрғыдан өрбиді.

---

Бұл бөлімде Ерлан Қамыров Linux амалдық жүйелерінің ақпараттық қауіпсіздік потенциалдары, серверлік жүйелердің үлестері мен артықшылықтары бойынша сөз қозғайтын болады.

---

Райымбек Егембердиев өзінің сұхбатында қазіргі таңдағы веб-сайттардың басты қатері болып саналатын DDOS шабуыл туралы және одан қорғанудың технологиялық шешімдері жөнін сөз етеді.

Codeo Team жігіттерімен бірге жұмыс жасау ұнап қалды. Құрамға қосылам-ау деймін :) Осы скринсұхбат форматын бөлек командалық жоба қылып алып кету ойымызда бар. Сәттілік тілеп қойыңыздар!

Коллаждарды әзірлеген Садық Шерімбек және Абылай Әділханов

Он жыл абақтыда отырып келгіңіз келеді ме? Мен оңай жолын ұсына аламын. Жоқ, қарулы ұрлық жасап, қыз зорлап, адам өлтірудің қажеті жоқ (ол үшін бес жыл алып, амнистиямен босап шығуға болады). Бар болғаны өзіңіз ара-тұра (мүмкін, үнемі) онсыз да жасап жүрген істі мемлекеттік деңгейге жеткізу керек. Ойланып көріңізші – мемлекеттік деңгейдегі қылмыс. Есіміңіз Әбілязов, Әлиев, Рысқалиевтердің қатарында аталады. Ал сіздің әрекетіңізден келген шығын тіпті орасан болуы мүмкін.

Instagram желісін бірден шарлап кеткен құрттаған KFC өнімі естеріңізде ме? Одан кейін әлеуметтік желінің бәрі «шулап» жатты. «Ойбай, Астанадағы KFC дәмінен құрт табылыпты, құрысын, фастфудтан аулақ жүрейік!» деп ұрандатқан халық ақпараттың рас-өтірігі жайлы ойланған да жоқ, әйтеуір «халықты алдап-соққан» киэфсиліктерді жек көре берді.
Негізі ол фотоның әу бастағы мақсаты сол болатын — танымал KFC брендінің репутациясына нұқсан келтіру, тұтынушылар санын азайту. Қыркүйек айының басында шетелдік сайттардың бірінде қасақана пайда болған бұл фото бізге бір айдан соң жетті. KFC өніміне жасалған қастандық шетелдегі халықты да сендірген сияқты. Алайда, аталған фастфудтың Фейсбуктегі ресми парақшасы «суреттегі тағамның өз өнімдеріне түк қатысы жоқ екенін, әдейі таратылған жалған ақпарат» екенін хабарлады.
Әрине бұл шу арқылы қанша зардап шегіп, табыс пайызы нешеге азайғаны тек өздеріне ғана аян. Әйтеуір Астанадағы Керуен мен Хан шатырдың футкордына келген халықтың жартысы KFC алдында тұрушы еді, "құрттаған" фото шыққалы бері 4-5 адам қарасын ғана көретін болыппын. Мүмкін халық аз жүретін уақытқа тап келген шығармын, кім біледі…

Мұны несіне есіме алдым? Бұл әрекет — дезинформация деп аталады. Яғни, қандай да бір арам пиғылмен, біреуге (немесе тауарға, т.б.) зиян тудырып, репутациясына нұқсан келтіру үшін, халықтың ойын теріске бұру үшін таратылған жалған ақпарат.

Дезинформация — [ фр. des — теріс, фр. information- ақпарат] — қоғамдық сананы жаңылыстырып, онда қандай да бір реакция тудыру мақсатын көздеп, ақиқат ретінде таратылатын жалған ақпарат. (Википедия)

Дезинформация саясатта да, тұрмыста да, бизнесте де, барлық салада кездесе береді. Оны таратушының журналист болуы шарт емес. Дезаны сіз де, ол да, тіпті, мына біз — блогерлер де тарата аламыз.

Блогер демекші… өзіміздің Ернар Бекенов пен Дінмұхамед Зиядиннің 1 сәуір қарсаңында жасаған "әзілін" де ұмыта қойған жоқ шығарсыз? Kinostan.kz сайтына «Шақан-шері» киносының түсірілетінін, оның Голливудта экранизацияланатынын жазған еді. Әп-сәтте жаңалық таратушы «алып» сайттарымыз көшіріп басып, халықтан «сүйінші» сұрап жатты. Артынан дезинформация екенін айтқанда, дереккөзін тәптіштеп тексеріп алмағанына талай редактор өкініп қалды-ау. Қайта сабақ болды десек те, халықтың сенімін арқалаған журналистер жауапкершілікті әлі де сезінбейтін секілді ме, қалай?

Жалған ақпаратты жеткізушіні жазғырмай қоя тұрайық, жалған ақпаратты қабылдап алушы біздің халық кез келген инфоның бәрін жұта бере ме? Неліктен сенімді кейіппен жазылған жазбаның бәрін шын деп ойлайды? Өмірде де солай ма екен әлде бұрмаланған жаңалыққа сендіру қиын бола ма?

Осы сәтте төбемдегі «лампочка» жана қалсын! Адамдардың ақпаратты виртуал мен өмірде қалай қабылдайтынын тексеріп көргім келді. «Ақпаратты растауымды талап етіп, қандай да бір сұрақ қояр ма екен» деген оймен аз-маз эксперимент жасадым.



Әпкемнің «той саған да жұғысты болсын» деп сыйлаған жүзігін атсыз саусағыма тағып алдым да, суретін Фейсбукке жариялап жібердім. Ал, ақ батасын жаудырсын жұрт. Әрине, бақытты болуымды тілеген виртурал достарыма алғысым шексіз. Бірақ, басылған 346 лайк пен жазылған 75 пікірдің арасынан 1-2 ғана «менің күйеуге шығатыныма» күмән келтіріп, жекеде 1 адам ғана тұрмыс құратынымның рас-өтірігін нақтылады. Неге шылдыр шүмегіме жүзік тақсам, той болуы керек? Жүзік сол саусағыма ғана шақ болса ше? Неге адамдар өзінің қабылдағанын шындық деп ойлайды? Өзімнен неге нақтылап сұрамасқа? :)

Мүмкін экраннан «есіткен» ақпараттың астындағы пікір басқа адамның қабылдауына әсер ететін шығар?! Бәлкім, қасына келіп, «жаңалық» айтқанда ғана оған күмәнмен қарап, ақпараттың «шығу тегін» сұрайтын болар?! Соны анықтамаққа камераны алып, көшеге шықтық.

(Астанада күн суық, осылай бүрсеңдеп жүрдік. Ол жалған емес енді :) )

Дезинформацияны қалай анықтауға болады?

Виртуалда қандай да бір ақпаратты көзіңіз шалса, оны таратпастан бұрын:
— алғашқы дереккөзін немесе ақпаратты ресми сайттардан іздеңіз;
— оқиға орын алған жерде түсірілген фото не видеоны іздеңіз;
— ақпарат жарияланған сайттың салмағына қараңыз. Жақында ғана ашылған, жазбасы аз сайттарға күмәнмен қараңыз;
— митинг, апат, шабуыл, тағы сол сияқты шаралар орын ала қалса, сол жерде смартфоны бар кез келген адам фото не видео түсіріп, жүктейді. Бірнеше адамнан фото/видео іздеңіз;
— ақпаратты шет тілінде іздеп көріңіз;
— фотоны URL-ы арқылы тексеріңіз.
Осы әрекеттердің бәрі ақпаратты расқа шығарса, ойланбастан халыққа тарата беруіңізге болады :)

Өмірде біреу сізге келіп, қандай да бір ақпарат айтып жатса:
— алдымен оның аты-жөнін, мамандығын сұраңыз;
— журналист болса, қай баспа, арна, сайттан келгенін сұрап, оны растайтын құжатын талап етуіңізге де болады;
— сізге ақпаратты жеткізгендегі мақсатын сұраңыз;
— сізді қандай да бір шараға шақырса, бірден келіспеңіз, интернеттен сол шара туралы ақпарат іздеңіз. Арнайы ұйымдастырылған бүліктің құрбаны болып шығуыңыз да мүмкін;
— бөтен жандар ұсынатын тегін нәрсеге, себепсіз сыйлыққа күмәнмен қараңыз.

Сақтанғанды Құдай сақтайды, жалған ақпарат жолықпасын!

Көтек, етек! Өй, әрман, сендермен амандасып отыратын жағдай жоқ.
Қай жерде секс деп жатыр, қайсы, қайсы? Ммм, Асау ботаңды ұрайын тақырып берген… Өзі тәндік аштықта жүрген адамға осындай тақырыптар оңай тиеді деп ойлай ма? Жақсы ма сол ал енді?
Жарайды, жюрилер жылдамдығынан қайыр күтпейтін бұл заманда өзіміз-ақ шолуды бастап жасай береміз. Жюрилердің тек бағалауда ғана жылдам емес екендеріне сене отырып, либидо ликбезі жайлы жазылған жазбаларға назар аударайын.
Әлқисса, заманымыз бұзылып түзеліп, секс жайлы орнымен айта бастағанымыз жөн боп тұр. «Біл, бірақ былапыт болма» деген сөздің қайнар көзін өздерің іздеп тауып алыңдар, бірақ тұжырыммен толығымен келісемін. Бұл жайлы түсіндіру мен сырласу да ретімен, асықпай, бабымен болуы тиіс… Тура процестің өзі секілді… :)
Сонымен, демагогияны қоя тұрып, финалистерге кезек берейік. Альфонстар емес, бірақ секс арқылы ұпай жинағандар, хех…

Әуелі Маралбек Сағынғанов зина туралы сыр шертеді

Жоқ, қиялдамаңдар, Зина деген көңілдесі болмапты, өкінішке орай. Нина, Валентина, тіпті Күлайна деген бұтсеріктері де болсашы! Ноу, найн, нема.
Жазбаның тілі ойнақы (қойнақы). Блогер (журналист?) әдейі осындай стильді таңдап алған, тағамның тұздығын жақша ішіндегі сыртқы кәменттермен беруді құба құп көріпті. Кәртіңкелер кішкентай (бұл тақырыпта негізі не нәрсе де үлкен болғаны жақсы :) ), бірақ бірыңғай стандарт үшін сэнкс. Тиянақтылық белгісі.
Коммент-арийлер (дефис кездейсоқ деп ойлап тұрсыңдар ма?) біршама тапқыр, үйлесімді. Бірақ екінші абзацтың соңына қарай жақшалар көптігінен үзіктерді жалғауым қиындап кетті. Мен де жақшалауымды қоя тұрам-ау деймін сондықтан.
Ары қарай тығыздығы сейілген, орынды.
"Зина жасады демесеңіз, өлімнің ішіндегі рахаты сияқты ма өзі, қалай?)" — мхм, дәл солай сияқты. :)
"...әлгі пенделер керуертті сықырлатпас бұрын" — керуертті? Диалекто? Сіз бұған қоса мереует деген асыл тас бар десеңізші! :)
«Аяғы 43 (менікі 41-42) және одан да үлкен жігіттердің кезекті етектің соңынан елпеңдеп ере кету ықтималдығы жоғары екен» — Менің рәзмерім 45, неге жолым болмайды онда?
"...әлі былғанбаған жыныстық санасы" — ықықы.
Пост сүйкімді, иесі секілді адал. Тіпті автордың жүрек қалауымен жазғанына да сеніп тұрмын. Алайда жыныстық сауаттылыққа шартты түрде ғана байланысты. Соңында қалай тоғысатыны жайлы түсіндірген кезде бәрі айқынырақ болды. Бірақ кішкене өзіңе «додумать» ету керек.
Әлі оқымадым ана бәтшағарлардікін, әйтсе де танымдық, ақпараттық-фактілік жағынан бәрін айырып алатынына сеніп тұрмын. Маралбектің басымдықтарының бірі де осында ғой, сол жағын құлаштап пайдаланған екен. Тек зайырлы қоғам мүшелеріне ғылымнан артық объективті дүние болмаса да, сену-сенбеу де әркімнің өз құзырында қала бермек. Өз өмір сүру образдарына, өз құпиялары мен ашылмауы тиіс арттарына орай. Әйелдерінің көзіне шөп салып қойған британ ғалымдары адалдық — ақымақтардың ісі екенін дәлелдепті. Ғылым. Ха.

Эльвира Ерғалина ұл-қыздардың сексуалды толғаныстарын 16+ оқырманға ұсынады

Еуропа плюстің әуенімен «Он алты плююююс» деп созып барып, бастап оқиын жазбаңызды.
Блог-жазбаңызды жас тентектердің пікір-сауалдарын талдап, тұжырымдар жасап, баяндау арқылы жазған екенсіз.
"Үш жылға жақындап қалды, өзім қолға алған aikarakoz.kz сайтында жыныстық қатынас туралы айдар бар" — басқа да айдарлар бар ма не? :)))))
«Ол айдарды жүргізгендегі мақсатым — титтей де болса жыныстық сауаттылыққа үлес қосу» — өләәәә, саяси құжаттардың тұжырымдамасы мен ресми пресс-релиздер құсатқаны несі! Шараның мақсаты — еліміздегі патриотизмді дамытуға үлес қосу. Гы. Ой, жарайд, ақиқат сөйлем, сонда да мұндай сыңай көзге күйік, тізеге таптаурын болған.
«Гугл арқылы ең көп ізделетін сөзді де ішіңіз сезіп отырған шығар.» — шынымды айтсам, ішім емес. :)
"… жиі мазалайтын сұрақтың ең көбі— пəктік белгі" — мұнда бір кілтипан бар. Өй, мұнда кілтипанның крутойы былай да бар ғой, сөйлем құрылымында да бар деймін.
А-а-а, огнетушитель әкеліңдер! Принтскриндерің өртеп жатыр. Соның негізінде ғана тамаша пост жазып шыққан екенсіз. Өткен аптадағы стильге ұқсайды, бірақ бұл жолғы негіз — комментарийлер.
Ой, ой, джаман эй… 11 жасынан мастурбатор болып өлді ме екен, ана қаншық?!
«Статистикаға сүйенсек, əлімізде əрбір үшінші отбасы ажырасып жатыр екен. Ажырасуға алып келетін бірден бір себеп — жыныстық сауатсыздық» — Айтыңқырап жібердім деп ойламайсыз ба?!
Жақсы, жақсы пост. Жазбаны Қазақстанның балғын бейтәніктері құтқарып шығыпты. Егер осынау деректер іргелі статистикамен негізделсе, әлеуметтік маңыздылығы да жоғары пост деп санаймын.

Әйгерім Кеулімжайдің акушер-гинеколог Гүлбану Құсайынованың пікіріне сүйене отырып, вумбилдингтің денесінен 
тірі организм шығарып көрген әйелдерге панацея екенін дәлелдейді.

Жазба тілі… Мына тақырып аясында тіл жайлы айту да біртүрлі екен. Жазба стилі жинақы, артық-кемі жоқ.
О, кейіпкер елдегі жалғыз маман екен ғой. Да ну, Гүлбану, сенікі не вумбилдинг?
«Одан ары қарай тағы элиталы секске жаттықтыратын құрылғылар бар.» Ақсүйек қатындарға арналған ба? :)
"...қынаптың кеңейюі" — кешіріңіз, бұл жер ерекше, дегенмен, кеңеюі сөзі сол баяғыша жазыла береді. :)
Сосын біресе көтеу, біресе геморрой деп бейстандарттап кеткеніңіз не? Брр, жарайды, қайсысы болса да онша емес сөз.
Сіздің постыңыз мәселе жайлы айта келіп, оның шешу жолын тіке айтып берген бірегей пост екен. Күлкі күлкімен, кірісе салысымен зырылдатып оқып шықтым. Өте пайдалы пост, (әсіресе, әйелдерге деп жазғым келді де жазбай қалдым). Жыныстық сауаттылық қой кәдімгідей. Несімен андай, і-і-і, шешімімен.
— Муранивский мырза, өміріңізді неге арнадыңыз?
— Жалпы айтсақ, спортқа. :)
Жаттығайық, ханымдар! Ә, иә, айтпақшы, мынандай суреттер жасай берсін!

Асқар Базарбай секс туралы біз сенетін 6 өтіріктің (+18) құйрығы бір-ақ тұтам екенін жазады.

Құйрығы бір-ақ тұтам. Құйрығы. Уахаха, онша секси емес, жыпырылған бірдеңе десейші.
Жазба бұрын қалыптасқан жолмен, әдіспен жазылған. Бірнеше түйін түйінделген жеңіл сарказмды пост.
"… тасымыз сыздап, тасақ жыбырламайынша" — кхм-кхм.
" Ал кей қыздарда ол туа бітті жоқ." — өй, қызық емес қой. Қалайша-а?
Әйелдер секс туралы еркектерден аз ойлайды дегеннің миф екенін айтқаныңыз қандай жақсы болған. Қара бұларды-ей, бізді тамақ, бұт нәпсі, тышудан басқаны білмейтін мақұлық етіп көрсетіп. Мына кітаптың авторы да ақшаны тауып кетті-ау қырып.
«Сосын отырады форумдарда, жеке ба… көтінің мәселесін трольдарға талқылатып.» — ыхыхы.
Постқа көңілі толмағандар табылатынын сезіп отырмын. Бұрынғы сарынды көргендей, кейбіреулер жаңа сарын іздеп… Оны Асқар Базарбай брендінің жоғарғы деңгейге көтеріліп, оқырман өз сұранысын бұлттан басым көтеріп, пұшық дәмелерін өз метр 70-терінен де биікке көтеріп тастауында. Инстинктивті тұрғыда ми-жарылыс сұрайтын болып алған, әскерден жігітін күтетін қыздан бетер күтеді. Гы, иә, сәтсіз теңеу. :)
Жазба сапалы, өзіме керек нәрсемді мен алдым.
Сонымен, Маралбек зина жасамаудан жыныстық сауаттылық іздесе, Эльвира жастардың мұңын мұңдайды. Әйгерім әйелдерге әдіс тауып беріп, Асқар жігіттердің псевдосенімдерін жоққа шығарады. Сауатты посттар. Үш блогер жан-жақты, біраз мәселенің басын шалып кеткен. Олардың басымдықтары да осында. Әйгерімнің посты мәселенің өзімен қоса шешіміне (соған ғана арналған жеке дара :) ) рөл бергені үшін оқырмани көңілмен бәрінен жоғары бағалап отырмын.
Блогерлердің стилі, тілі қалыптасып қойған осынау ақтық кезеңде бірінші кезекке тақырып таңдау, форма таңдау шешімдері шығатын сияқты. Өзгеруге бейімділік те, қай тақырыпты қалай беруді білу де аса маңызды. Мысалы, суретші қай жерде Т, қай жерде ТМ қарындаштарды қолдануды білетіндігі секілді…
Не ұнамады? Бірде-бір блогшы стриптиз жасамады. Ха-ха, жарайды, екеуінен ғана керек еді де негізі. Эльвира теориядан практикаға көшпеді, сайтыңды! Әйгерім, ескі посттарыңды ақтарып отыра берейін бе енді, пластикаңды?! Эх, бір кем дүние.
Болдым. Қомпыту толғаныстарыммен жалғыз қалдым. Осы тақырыпқа шырмалдым. Келесі шолу болмай қалуы мүмкін.
Ізгі ниетпен, Бөрібай.
Отыз бірде жасым бар,
Көпті көрген тасым бар,
Еркек тоқты құрбандық,
Қасим десең қасыңдар!
Сау боп тұрыңдар, онминуттанкемболмағырлар!

p.s. Кеттім мен, Надюхаға телефон шалайын. И что такого, что ей 47? Мен «ужы» сауаттымын ғой.

Суреттерді бір жерлерден сызып кеттім, есімде жоқ.

«Вумбилдинг» терминін ең алғаш тұрмысқа шығып, жас босанған құрбымның аузынан естіген болатынмын. Тіпті ол әлдебір әйелдің қынабымен ауыр темірді қысып көтеріп тұрған видео сілтемесімен бөліскенде, «сонша зерттеп, соңына түсетіндей не көрінді екен оған?» деп қалғаным рас. Босанған соң әйелдерде не түрлі мәселелер пайда болатынын мен қайдан білейін. Мәселенің төркіні жай «извращенский» қызығушылықта емес екендігін акушер-гинеколог маманмен сұхбаттасқан соң ғана түсіндім.

---

Вумбилдинг (орысш. ВУМ (Вагинальные Управляемые Мышцы) – «басқарылатын қынап бұлшықеттері», ағылш. building – «құру, жасау, дамыту») терминін ең алғаш енгізген В.Л. Муранивский деген орыс. Атауы айтып тұрғандай, вумбилдинг – жыныстық қатынас кезінде аталмыш бұлшықеттерді басқару дағдыларын меңгеру.

---

Муранивскийдің мұндай фитнес түрінің негізін қалауға ең алғаш рет өзінің қынап бұлшықеттері табиғатынан ерекше дамыған шығыс әйелін кездестіруі себеп болған екен. Әлгі қасиетінің арқасында ол әйелге онсыз да көп адам құмар болғандықтан қарым-қатынастары ұзақ болмапты. Ресейге келген соң, Муранивский бұл туралы көп ойланып, ол бұлшықеттерді жаттығу арқылы да дамытуға болады деген қорытындыға келген. Осылайша жаттығу методикасын және түрлі тренажерларды ойлап тапқан. Қазір тіпті аты дардай «В.Л. Муранивский атындағы Ресей вумбилдинг федерациясы» да бар. Федерация түрлі тренингтер өткізіп, вумбилдинг инструкторларын дайындайды және оларға сертификат береді.

Алғашында тек секс сапасын жақсартуға бағытталған фитнес түрі қазір медицинамен байланыстырылып, «көптеген сырқаттардың алдын алуға көмектеседі» деген тұжырымды қалыптастырып келеді. Федерацияда тренингтен өткен вумбилдинг инструкторларының бірі, осы салада жүрген жалғыз қазақстандық акушер-гинеколог Құсайынова Гүлбану Жоламанқызы осындай пікірде. Ол №2 босану үйінде алғашқы болып осы вумбилдинг негізінде «Босанудан кейінгі сауықтыру» бағдарламасын бастады. Ендігі сөз кезегі – заманауи дәрігерде.

«Босанған әр әйел вумфитнеспен айналысу керек»

«Бізде босанған әйелдің денсаулығымен, оның босанудан кейінгі реабилитациясымен ешкім еш жерде айналыспайды. Біздің медицинада ең бастысы – әйелді айы-күні толғанға дейін бақылап, аман-есен босандырып алу ғана. Ал босанғаннан кейін әйелде шыжың, көтеу тәрізді сырқаттар мен қынап қабырғасының төмен түсуі, қынаптың кеңеюі сынды мәселелер пайда болуы мүмкін. Әйелдер босанған соң осындай түрлі қиындықтармен жалғыз қалады.

Көптеген әйелдер оргазмды онсыз да сезінбейді, ал босанған соң тіпті сезімталдығы жоғалып кетеді. Қынап жолы кеңейгеннен секс сапасының нашарлауы екібастан. Ал бұл еркектердің әйелдеріне деген құштарлығы жойылып, көзге шөп салуға әкеліп соғады. Осылайша ажырасу көбейеді. Әйелдер бұл мәселе турасында ешкіммен кеңесе алмайды, ары кетсе акушер-гинекологынан сұрайды. Олар өз кезегінде «енді ондай-ондай болады, туған балаң ірі болды ғой» деп жұбатып, ең аяғы хирургиялық тәсілмен қынап каналын тарылтуды ұсынуы мүмкін. Ал мен келіншектерге босанған соң ешқандай хирургиялық тәсілді қолданбай-ақ жыныс бұлшықеттерін қалпына келтіруге болатындығын айтып отырамын. Ең құрығанда вумфитнеспен айналысу бастапқы қиындықтарды жояды.»

«Вумбилдинг дегеніміз...»

«Вумфитнес – вумбилдингтің алғашқы сатысы болып табылады. Оған Никитина автономды жаттығу құрылғысымен Кегель жаттығуларын жасау жатады. Яғни Кегель жаттығулары жыныс бұлшықеттерін жай жиыру болса, бұл – құрылғымен жиыру, яғни бұлшықетке қосымша күш түсіру. Бұл жаттығулар зәр жіберіп қою, көтеу тәріздес ауруларды емдеп, қынап қуысын тарылтады.

Вумфитнес сатысынан соң әйел өз еркімен келесі Муранивский пневматикалық жаттығу құрылғысына көше алады. Ол құрылғының бұлшықетті жиыру күшін көрсетіп тұратын манометрі бар, және алдыңғы Никитина құрылғысы тек қынаптың төменгі бұлшықеттерін жаттықтыруға арналса, бұл қынаптың барлық бұлшықеттерін күшейтуге арналған және секс сапасын жақсартады.

Осы құрылғымен жоғары нәтижелерге жеткен соң, металдан жасалған Никитина жүк жаттығу құрылғысына көшуге болады. Бірақ жатыр мойны төмен түскен әйелдерге бұл құрылғымен жаттығуға болмайды. Одан ары қарай тағы элиталы секске жаттықтыратын құрылғылар бар. Олар туралы үйренгісі келген адамдар біле жатар...»

«Перзентханада топтық тренинг бастадым»

«Негізінен жаттығуларым индивидуалды болып келеді, неліктен екені түсінікті шығар. Бірақ екінші перзентханадан топтық «босанудан кейінгі сауықтыру» бағдарламасын бастап жатырмын. Бұл еліміздегі осы бағыттағы ең алғашқы және жалғыз бастама. Ол жерде ең алдымен тренажерсыз қарапайым Кегель жаттығуларын үйретемін. Босанған әйелдер жаттығуға жиі келе алмайды, сәбилерінің қасынан шыға алмайды. Сондықтан оларға Кегель жаттығуының әліпбиін 2 сабақта үйретіп жіберуге тырысамын. Ал вумбилдингпен тереңірек айналысқысы келгендер кейін жеке сабақтарға жазыла алады. Себебі тренажер бағалары да арзан емес. Бір ғана автономды жаттығу құрылғысы 40 мың теңге тұрады. »

«Қазақ әйелдері жаттығуға жасырынып келеді»

«Вумбилдингтегі негізгі контингентім – өзім босандырған 25-40 жас аралығындағы келіншектер. Оның ішінде қазақ қыз-келіншектері көп. Яғни оларға босанған соң шыжың, геморрой сынды ауруларды емдеу үшін және қынаптың кеңейюі, қынап қабырғаларының төмен түсуі секілді мәселелерді жою үшін жыныс бұлшықеттерін қатайтып, тартып, қалпына келтіруге көмектесемін.

Одан бөлек естігендер тренингтерге жазылып жатады. Олардың жеке өмірі, мамандықтарын білмеймін және ол маған қызық та емес. Өздері де айта бермейді, себебі менталитетке сай болмағасын ұялады. Тіпті бір әйел маған сегіз ай бойы жалған есіммен келіп жүріпті. Кейін шынын айтқанда мен ренжіген де жоқпын.»

«Вумбилдинг босанбаған әйелдерге де пайдалы»

«Вумбилдингпен айналысу әйелдердің болашақта жеңіл босануына септігін тигізеді. Сонымен қатар көптеген әйелдерде жыныстық қатынас кезінде ауыру, дискомфорт сезімдері, қуық немесе тік ішекке қысым болады. Соның әсерінен өмір бойы жыныстық қатынастан ләззат алмай өтеді. Осындай сұрақтармен келетіндер көп. Ал мұның бәрі жыныс бұлшықеттерінің әлсіздігінен. Вумбилдинг жыныс бұлшықеттеріне түсетін қысымға қарсылық көрсетуге дағдыландырады. Тағы бірде «вагинизмге» ұшыраған жас келіншек келді. «Вагинизм» — алғашқы жыныстық қатынас тым ауыр тигеннен жатыр-қынап бұлшықеттерінің жиырылып қалып, еркектің мүшесін кіргізбей қоюы. Оның бір жағынан психологиялық факторлары да бар, дегенмен физиологиялық тұрғыдан да емдеу керек. Оған да вумбилдинг көмекке келді.»

---

«Вумбилдинг – ең алдымен әйелдің денсаулығы, содан соң ғана ерлі-зайыптылар арасындағы гармония» дейді еңбек өтілі 14 жыл құрайтын акушер-гинеколог. Тренингтердің түрлері және олардың бағасы туралы Гүлбану Құсайынованың жеке блогынан біле аласыз.

Фото сұхбат берушінің жеке мұрағатынан

Қай дінді алып қарасаңыз да құдай қосқан жарыңның көзіне шөп салу – күнә. Исламда мұны «зина» дейді (осыдан кейін қазақтың зинақор деген сөзінің шығу төркінін түсіндіріп жатудың да қажеті жоқ). Христиан діні де (бөлмей-ақ) зинаға қарсы. Апостол Павел «Мұның тіпті атауы болмауы керек» дейді. Буддистер болса жарының көзіне шөп салуды зорлаумен теңестіреді.

Кхм… бұл тақырып та келді… :)

16 жасқа толған жастарға ата-анасымен бірге отырып оқуға рұқсат етілген жазба

Үш жылға жақындап қалды, өзім қолға алған aikarakoz.kz сайтында жыныстық қатынас туралы айдар бар. Ол айдарды жүргізгендегі мақсатым — титтей де болса жыныстық сауаттылыққа үлес қосу.
«Жұрттың бәрінің бұл саладағы сауатын жапырып арттырып жатырмын» демеймін. Орысша-ағылшынша сайттарды аралай бермейтін қыз-жігіттерге аз ғана ақпараттың да пайдасы тие ме деген есекдəме…

Айқаракөз сайтындағы ең көп оқылған ТОП-10 жазбаның жетеуін жыныстық қатынас тақырыбы алып тұр. Гугл арқылы ең көп ізделетін сөзді де ішіңіз сезіп отырған шығар. «Төсек төңірегіндегі әңгіменің бәрі халықты қашанда қызықтырған, қызықтыра да береді». Алайда, осы жазбалардың әрқайсысының астына түскен 300-350 пікірді, жолданған сұрақтарды қарап отырып, мұндай ақпараттарды қызыққаннан емес, өзі білмегеннен іздеді деген тұжырымға келдім.
Өйткені, ана қызына, әке ұлына дамып келе жатқан мүшелердің алғашқы белгілерінен бастап, оның атқаратын қызметтерін бір-ақ сөзбен түсіндірген: "ҰЯТ БОЛАДЫ!"

Есімде, қыз болып, етекті қымтап ұстауымыз керек екенін алғаш рет сынып жетекшімнен есіткем. Онда да, гинекологтар келіп, қыздың ағзасында болатын алғашқы белгілер туралы арнайы сабақ өтті. Анам да айтқан, тек кейін… есейіп қалғанда. Сол баяғы "ұят боладымен" қысқа қайырған. Жо-жоқ, аналардың бәрі ондай демеймін, баласына бәрін жіті түсіндіретіндері де бар, бірақ, аз.
Мектепте ер мен əйелдің ағзасы туралы түсіндіретін бір ғана сағат бар. Оған қатысқың келсе, сол күні ауырып қалмай, мектепке келуің керек.Бірақ, бізде сəл басқашалау болды. Дəл «интимді» тақырыпқа келгенде анатомиядан беретін Қуат ағайымыз ауырып қалған))).
Қазір баяғы "ұятсыз" видео кассеталардарды, дисктерді жалға алып, оны үйде ешкім жоқта тығылып көретін заман емес. Қыздар анасынан сұрауға қорқатын, жеңгесімен сырласуға ұялатын тақырыптарды дереу интернеттен іздейді. Тіпті болмай жатса, сұрағын қояды.

Айқаракөздің жыныстық қатынас туралы жазылған кез келген жазбасын ашып қарасаңыз, жазба астында «пышырлап» тұрған сұрақтарды көресіз. Оқырмандардан келген. Сол сұрақтар арқылы біздің жастарға қай жағынан ақпарат жетпей жүргенін білуге болады.

Бойжеткенге ой жетпей жүр

Қыздарды, оның ішінде 15-20 жас аралығындағы бойжеткендерді жиі мазалайтын сұрақтың ең көбі — пəктік белгі. Оның қалай орналасатыны, қалай бұзылатыны, қандай жағдайдың қауіпті екені туралы көп сауал қойылады. Тіпті өзіндегі пəктік белгісінің бар-жоғын анықтау үшін салдары өкінішке əкелетін əрекеттерге барып жатады.

20-23 жас аралығындағы нəзік жандарды толғандыратын сұрақтардың екіншісі — пəктік белгісінің бар-жоқтығы. Жігітінің «сыртынан, жанынан көремін» дегенінің шын-өтірігін айыра алмай, дал болады. Əрине пəктік белгінің не екенін білмеген адам оған төнетін қауіпті де білмейді.

Қыздарды мазалайтын сұрақтардың үшінші сатысы пəктік белгінің қалпына келуі жайлы. Білместіктің салдарынан туындайтын олқылықтың орнын толтырғысы келеді, бірақ, қалай?

Айқаракөз — қыз-келіншектердің сайты болғанымен, жігіттер туралы жазбалар жарияланып тұрады. Жігіттердің де жөн сілтер ақылшысы болмай, интимді мəселесіне жауап берер жан іздейді екен.

Азаматты қай сұрақ мазалапты?

Жігіттер қауымынан жолданатын сұрақтардың үздігі — алған жарының пəктігі туралы. Пəктік белгіні көрмесе, мүмкін əйелін ақтап алғысы келер, мүмкін өзіне сенімді болғысы келер, əйтеуір қандай да бір ақпар білгісі келеді.

Жігіттерден келетін "құпия" сұрақтардың екінші орнында жыныс мүшесін үлкейту мəселесі тұр. Өзінікіне көңілі толмайтын жігіттердің қатары едəуір көп екен.

Азаматтарды толғандырып жүрген мəселенің үшінші сатысы жыныстық аурулар жайында. Қандай да бір кеселге ұшырап қалудан қорқатын жігіттер де аз емес…

Кейде езуіңе еріксіз күлкі үйіретін сұрақтар да келеді. Əрине, бізге ғой күлкілі, ал, сұрақ жолдаушылар қандай да бір кеңеске, қолдауға зəру.

Мұның себебі ана мен қыздың құрбыдай сырласпауында, ананың бой жетіп келе жатқан қызының ағзасындағы əрбір құбылысқа бей-жай қарауында; əкенің ұлына салмақты əңгіме айта алмай, «бəрін көше үйретеді» деп ойлауында.
Қайбір жылы депутат Айткүл Самақова: — «Мектептерге жыныстық ағартушылықты енгізген жөн,» — деп жақсы бастама көтерген еді. Оның соңы «ойбайға» ұласып, баяғы "ұят боладымен" аяқталды.
Статистикаға сүйенсек, əлімізде əрбір үшінші отбасы ажырасып жатыр екен. Ажырасуға алып келетін бірден бір себеп — жыныстық сауатсыздық.

Сіз есейіп келе жатқан ұлыңызбен, қызыңызбен ашық əңгімелесуге дайынсыз ба? Балаңыздың табиғат заңдылығын түсінуін өз қолыңызға аласыз ба, əлде өзіне қалдырасыз ба?

Көне қарлұқтардың аңызы бойынша, көбелектердің уақыт санауымен бағзы заманда, мыңдаған ұрпақ келіп-кеткен өте-өте ерте заманаларда бір Әкімші болыпты. Ол бір ақылды, бірақ жауыз, рухани қаніпезер екен. Өзі сол кезеңде тілі мәйекті, ойы дәйекті қауымды жинап, жаылнама жаздырып, әр азынадан кейін жазмыштың жазғыштарының жіктеу тізімін жасап жүреді екен. Тізімнен тізімге, саннан санға, сөйтіп бір күні ол тілдері текті, саусақтары ептілерге өздерің жасаңдар осындай тізім деп серкені ортаға тастай салыпты. Өздері тізім ішіндегілерге солай айту дегеніңіз енді… Бұдан асқан аморальдылық (бөлшектемей оқыңдар бұл сөзді!) болар ма?
«Неге бұл жолы осылай жасадыңыз? дегендерге», ол: «Бықақ, бықақ» деп қарқылд… Ә, жоқ, бұл жерде ол бұлай қақалып қалыпты. Содан кейін ғана «Ахаха, ахаха» деп күле беріпті.
Ұзын қоңырқай қызғылт шымылдық.
Бұл аңызды есіме алмас па едім, егер де түнімен қуып ішіп, аузыма саусағыма келгенді шатып отырмағанымда… :) Хыхы.
Қазақ деген қызық халықтың алғашқы блогиадасының ақтық кезеңінің 6-туры «Рейтинг» деген тақырыпта қазір жойылып бара жатқан қыздардың бұрымындай өрілгенін өздерің де білетін шығарсыңдар.
Алты алаш үшін алтыншы турға алты ауызым.

Әйгерім Кеулімжай суреттерін тамаша орналастырып, "Кофеханалар шеруі" атты қызықты пост жазып шығыпты

Тілге кофехана деген сөз еніп кетті ме не, мен басқа тірліктермен жүргенде? Пысық, пысық…
Тек екінші кофехананы сипатталғанда ұққанымыз — рейтинг бойынша төмендей түседі бұл тізімде. Бұл априори соңғы кофеханалардың минусы көптеу болуы тиіс екендігін меңзейді. Алайда, бжик! Соңғылары, мысалы, Рафе — онли пазитиф. Жүйе, ханым, жүйе.
«Бағалары шамалас орындар дизайны мен қызметіне байланысты приоритетке ие болды.» — басымдық деген, әрине, көп мағыналы, сонда да қолдануға болады. Ол ренжімейді.
Артықшылық па, кемшілік пе, өздеріңіз саралаңыздар – мәзірде спирттік ішімдік мүлде жоқ. — Әлбетте, кемшілік! :)
"… алдын-ала брон жасамай жай соғып тамақтанып кете салам деу – далбаса болып қалады." — брон жасау, қықы.
«Бірақ мына бір есіктен өтсеңіз КFC-ге топ ете қаласыз, ал онда әлгі тауықтар бар, хехе.» — "Әлгі тауықтар!". Гениалды тіркес. Несі дейсіңдер ме? Білмеймін, бірақ қолданатын боламын.
«Кофе – тек қана сылтау» демекші, әрине біз кофеханаға тек кофе үшін бармаймыз. Тыныш та жайлы кофехана — құрбылармен сырласуға немесе махаббатыңмен кездесуге таптырмайтын жер. — «Жәлеп – тек қана сылтау» демекші, әрине біз кофеханаға тек кофе үшін бармаймыз. Тыныш та жайлы жәлепхана — құрбылармен сырласуға немесе махаббатыңмен кездесуге таптырмайтын жер. Уахахаха!
Тақырып таңдалуы — нормада. Жақсы, тірі пост.

Маралбек Сағынғанов осы блогиаданың үздік ондығы жайлы толғанады

Менің ойыма да келген тақырып. Қызық екен.
Соңында „Айтпақшыдан“ кейін „Иә, айтпақшы“ деп тавтолог болғаны болмаса, Маралбекктің идеясы қызық. Қысқа қылып жазуды дәрімен ішіп тастай алмайсың. Флакондап па, лакондап па тастаған екен, әйтеуір. Сонда да әй, тәуір.
Қарапайым формула, жеке өзіме идея қызық болды. Бірақ қандай стиль — сондай шолу.

Асқар Базарбай, "Туыстығы адам сенгісіз 10 хайуан".

Енді шіли адам сенгісіз деп, әсірелемесең де болады ғой. „Нәрмәлні“ айтсаң, сенеміз ғой. :)
Тақырып таңдалуы ұнаған жоқ. Жануарларды жек көргенім емес, олар дәмді. Әлеуметтік маңыздылығы жөнінде өзгелерден қалыс қалды. Құрма ли, олар танымдық дүние жазса, осыны айтпас едім. Бірақ…
»Демек, Мараға қояннан бұрын өз «әулеттен» шыққан кәдімгі теңіз шошқасы әлдеқайда жақын екен." —
«Ну, енД… «мәңгі» дегенде арқам қозып кетсе керек, 10-15 жылдай дейікші». — Арқаң болса, болар.
«Ал жайраны қазақтар «тағылан» және „үлкен кірпі“ деп атағаны жөнінде деректер бар». — пайдалы-ақ ақпарат.
Тала тағысы — дала дағысы. :) Ақиқат орта жағында шығар.
Мыналар ше, ехидна мен үйректұмсық — ой, бұлардың туыстығы жайлы үнемі біліп жүретінбіз ғой. Егіз ұғымдар. Аудиалды. «Балалар, үйректұмсық пен ехидна — туыстар» деген үйрек тұмсықты апайымның аузынан «ехидно» шыққан фраза әлі есімде.
Ех, жалған дүниедегі сорлы мақұлық — үйректұмсық секілді көрініп кетті өзіме. Бірақ, біз білмейтін тылсым сырлар көп қой…
Жалпы, тақырыпты өз кәйпіңізге таңдасаңыз да, рейтинг қызықты. Негізгі себебі — …

Эльвира Ерғалина той-бизнестегі әншілер райдері жайлы жазады

Мхм, қызық тақырып. Ақшасы барлар үшін.
Жазба жаныңызға жақын, жұлдыз құрбым. «Менің жазбагерлігім аса кең ауқымды, алуан бағытты: Мен кейде Х жайлы жазам, кейде Х жайлы жазбаймын!» депті баяғыда біреу. :)
«Мұны той-бизнестегі тәжірбиесіздігі дегеннен гөрі, тым қарапайымдылығы деген дұрысырақ болар.» — «Тәжірибе» сөзінің орфографиясы мен орфоэпиясы әртүрлі. Дей тұрғанмен… Назгүл әпкеңнің құрметіне зарлатпай-ақ жазайық жөнін.
Әрине, алты жұлдызды қонақ үйлер пайда болса, бірден соны таңдар еді. — ??? Өзім екіжұлдыздыдан асқанына жатып көрмесем де, бар екенін естігенмін. Ә, Қазақстанда ма? Жәрәйд.
Әрине, өзге жұлдыздар мен жұлдызсымақтардың бәрін сұрап, зерттеп шығу мүмкін емес. Кейбіреулері — жұлдыз емес, бірақ жарқырауы Поляр жұлдызындай. Ал ол уақытша. кейбіреулері болидтер, кейбіреулері астероид. Энергияңды сорып алатын атаңа нәле қара құрдымдар да бар! Ой, қысқасы, айтайын дегенім, осы табылған\таңдалған жұлдыздармен рейтингтің өзі де еңбек, жарайсыз!
«Ақпарат әншілердің өзінен, продюсерінен және администраторынан алынды.» — Өртец екенсіз!
Журналистік жазбаға айналмас үшін жеке блогерлік қорытынды жетпей тұр. Жалпы, сапалы жазба.
Қысқаша осылай деп түйейін.
Бірақ, жалпы, мына жазғанның бәрін оқымай-ақ қойсаңдар да болар еді. Хә, енді оқып қойғасын, не пайда? Оқымасаң да мейлі дейтін себебім — алда менің де жеке рейтингім бар. :)
Сонымен, бұл турдағы ең үздік, ең қызық, ең тартымды дүниелер. Бұл менің бар болғаны өзімнің жеке об субъективті ойым екенін естеріңе кейін де салам. Ал рейтинг 11 сатыдан тұрады. Мен өз ондығымды жазам, сондықтан 11 сатыдан тұрады. Осындай математика!
11. Осы турдың тақырыбы біздің қит еткен хит еткен парадымызды ашады. Қызық тақырып! Жалпы, түснесіздер ме, бұл тақырып болмаса, бұл рейтинг те болмас еді!
10. "Әлгі тауықтар" деген тіркес! Маған мейлі, солай шештім. Мұны тек тауықтарға ғана қолданады десеңдер, қателесесіңдер!
9. Блогерлер еңбекқорлығын қоямын. Әсіресе, аяқпен барып, көруге не телефонмен хабарласып, сөйлесуге мәжбүр болған қыздардың еңбекқорлығы. Адам еңбегімен һәм моргта ғана танылады. Еңбектенейік.
8. «Осы күнге дейін қазыларlfy ең жоғары балл алған 33 жазбаның жиырма бесі финалистерді екен (менікі үшеу-ақ).» дейді Маралбек. — Қолдың қалт еткен қателігі тамаша өң беріп тұр. Тура бір фавориттердің аутсайдері "Қазылар, фу!" деп жазып қойғандай. Қалжың, әрине. Жюриге барахол… брр, базар жоқ. Сонда да бұл тіркес рейтингте орын алады. Түзетпеңіз!
7. Бұл орынға Әйгерім кеулімжайдың мына бір инста-скрині орналасады. Өзгелері де қызық, бірақ осы орысбайлығы мен миррор-селфиі рейтингіме енді. Әлде енД. :)
6. Дельфиндер мен сусиырлардың арасында қыз алысуға болмайтындығы. Кімде бірінші орында, кімде бесінші орында.
5. Қоюлап көрсетілген ерекше райдерлер. Джиптері ақ, аз адамға биіктен тойхана жалдап қойған әулетке алғашқы бестіктен тек Қайрат Нұртасты ғана шақырады ма сонда? «Орамал тон болмайды, жол болады» деген дана халқым, әсіресе таза орамал болса. :)
4. Түсіндірме қажет емес шығар. 3. Асхат Тарғынның бірінші орыны. Оу, неткен райдер! Неткен кербездік… Сіз де қыңыр екенсіз, Эльвира. Бірінші орынға қойып. Тек айта барыңызшы: кіндікке сақина салған қыздың кіндігі бір күні сауысқанның ұясында жатады, Асеке… Мария Магдалена, өзің сақтай гөр!
2. Асқар Базарбайдың жеткізу, жазу стилі. Осы жазбасында да айрықша көрініпті. Бағанағы жерде «Негізгі себебі — ...» дегенімді енді айтып отырмын. Айуан тақырыбы демекші, «Акела мүлт кетті! Акела мүлт кетті!» деп айқайлайтын шибөрілер (ортақ түбір менің онымен туыстығымызды білдірмейді) пайда болмасын деп тіледік. Ол үшін соңғы қос турда да «коала» болмаңыз, «мангуст» болыңыз!
1.…
Бұл тармақты мен әр көзі қарақты және құрметті оқырманның өзіне қалдырдым. Жарайды, кімді алдайын, көзі әншейін фотодәнекерлік функцияны атқаратын, жай ғана оқырманның өзіне қалдырдым дегім келген. Саяси корректілік. Қысқасы, өз үздік дүниеңізді өзіңіз қойып алыңыз!
Естеріңе салам дедім, саламын: Шын мәнінде, бұл рейтинг те субъективті дүние. Сондықтан, іс жүзінде бәріне бридж, ой… покер болуы тиіс! :)
Ал блогерлерге рақмет!
Өзі жоқтың сөзі жоқ, жюри пікірі жайлы бүгін ештеңе айтылмайды. Оқырмандар пікірі менің қарауыма импотент, ой, тұрмайды. Сондықтан, бастығы келгенде порносайттарының сілтеме іздері компьютерінде қалып қойған офис қызметкері секілді жағдайға қалмас үшін, мен кетейін. Прораб келгенде, қазақша сайтта тым ақылды сөздер жазып отырған сылақшыны көрсе, түсінбей қалып жүрер.
Қош, ағайын! Егер менің жазғандарым миларыңа сыймайтын болса, целлофан пакет алып отырып оқыңдар!