31 мамыр — Ашаршылық пен саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күнінде көптен жоспарлап жүрген КарЛаг мұражайына жолым түсті. "Қаралы күн" деп айта салғанмен, бұл қайғы-қасіретті қазақ ұмытпауы керек. Ұмытпау деген бір бөлек, бұл кешірілмейтін зұлымдық! Шіркін, сол солақай саясат болмағанда қазақтың саны әжептәуір болатын еді-ау! Ашаршылықты қолдан жасау үшін қандай қатыгез адам болу керектігін елестете алмаймын.
1. Сталинизм

2. Шаш ал десе бас алар

3. КарЛаг басшысының кабинеті

4. Хатшының орны

Мұражайда камераның «вспышкасын» қолдануға тыйым болғаннан кейін барлық фотоларды ұялы телефонға түсірдім.
5.

6. Абақты

7. Зындан

8. Жазалау камерасы

9.

10.

11. Зертхана

12. Айдаудағы адам

13. Ажалын күткен әйел

14. Ленинизм

15.

16.

17. Тәркілеу

18. Сананы сыммен торлаған кезең

19.


1 сағат жүріп көргенімді суретпен жеткізуге тырыстым. Бірақ, көзбен көргендегідей әсер алу қиын. Қайғылы әуенмен сүйемелдеп тұратын абақтыға кіргеннен-ақ бойыңыз шымырлап қоя береді. Мұражайда муляждардан бөлек құнды құжаттар да бар. Қазағым деп еңіреген зиялы қауымның суретін осы мұражайдан көргенде Голощекинді тірілтіп алып қайта өлтіргің келеді.
Бұндай қорқынышты жағдай ендігәрі адамзаттың тарихында болмаса екен!

КарЛаг мұражайын көрмегендер болса келіп көруге кеңес беремін! Мекен-жайы: Қарағанды облысы, Долинка кенті, Школьная көщесі 39. Дүйсенбі күні демалыс.

Күнделікті түсіріп жүрген суреттерімді @erzhan_khamitov инстаграмға салып отырамын. Қызықтырып жатса тіркеліңіз)

Негізі, Google-да видеоларды жүктеп алудың неше түрлі әдістері бар. Алайда ондай жағдайларға әлі тап болған жоқпын. Қажеттілік туындап жатса, Google әрдайым көмек беруге дайын ғой.

«Асыл арнадан» қызықты видеоларды жүктеген едім. Сөйтсем, жүктелген нұсқасында бейне сапасы нашарлау. Видеодағы жазулары да анық көрінбейді. Жақсы сапада тек онлайн нұсқасында ғана көруге болады екен. Дегенмен, ертең енетке ақысы төленбей, орыстар уақытша өшіре тұрса, notebook-ты ақтарып, қызықты нәрселерді көру керек қой. Ол кино да болуы мүмкін, болмаса шағын видеолар топтамасы.

Google Chrome-нан іздедім жауаптарын… Тапқандай болдым. Бірақ sublimevideo-дан қалай жүктеуге болатынын таба алмадым. Есесіне, маған жақсы сападағы нұсқасы қажет еді. Бұған дейін Google Chrome-да uppod-тан видеоның сілтемесін қалай оп-оңай суырып алуға болатынын қарастырып алған едім. Бұл жолы да сілтемесін солай алғалы жатыр едім, видео uppod-та болмай шықты. Sublimevideo-ға дәл осы uppod-қа қолданған әдісті қолдандым.

www.youtube.com/watch?v=oaixWQhoBew

Қай видеоны жүктегіңіз келеді, соның үстінен бассаңыз, онлайн нұсқада көруге арналған парақшасы шығады. Сонда ашық жерінде мышқының оң жағын басып қалсаңыз, бірдеңе деген нәрселер шығып, сонда «просмотр кода элементаны» басасыз. Сөйтіп, Network басылады, мышқының көмегімен видеоның play-ін басасыз. Сәл төмен түсіріп HD дегенді басып, ол әппақ боп қосылған соң, төмендегі кестеден тағы бір жазулар пайда болады. Сол жерден видеоның атын тауып аласыз, мұқият қарасаңыз, видео сілтемесінде «jaqsi_sapa» деген сөз кездеседі. Ал кестенің бас жағында төменгі сападағы нұсқасының сілтемесі тұр. Әлбетте, сіз жақсы сападағы нұсқасын жүктеу үшін әлгі кестедегі видеоның аты жазылғанның үстінен бассаңыз, оң жақтан headers ашылады. Сонда аштыпыпыдан басталатын сөзді видео форматының аты жазылған жерге дейін белгілеп, көшіріп аласыз да, Chrome-да сілтеме жазатын жерге апарып «бац!» ...enter-ді басып қалсаңыз, жаңадан қап-қара түнек ашылып, видео да қосылады. Содан сақтап аласыз ғой, өпшім.

P.S. Қызылтүп (Youtube) қолдана алмайтын да адамдар бар ғой, бар! Сталиннің сөзімен аяқтасам: Работать надо, а не митинговать. У каждой ошибки есть имя и фамилия.

Зерттеу жұмыстарыма байланысты деректерді ақтарып отырғанда мына құжатқа көзім түсті. Қазіргі журналистің халі Сталин дәуірінде не болар еді:

«Беломестная – Сабынино – Авдеевка аудандарында 1943 жылдың шілде айының 5-сі мен 17-сі аралығында неміс басқыншыларымен болған ұрыста, ауыр жараланған миномет командирін ауыстырып, қарсыластың 100 жуық жаяу әскерін жойып, шабуылды тоқтатты, 1 станокты және 2 қол пулеметін құртты.

Үкіметтік награда – «Қызыл Жұлдыз» орденіне лайық»

Түс деуге де қолым бармай тұр, еске алу — десем, шындықтың ранчосына жақынырақ болар. Очм, ұйықтап жатып, ертедегі бір кадрды айна-қатесіз қайталап көрдім дә*.
Очм, көршім Сержан ата таң ата ауласындағы сәкіде ұйықтап жатқан үлкен жанұясының апшысын қуырвататын:
— О, мәжігүндер**, кещелер***, жатыпішер ептібайымайдтар, тал түс болды ғой, алты болд

1930 жылдар. Коллективизация, жаппай колхоздандыру. Алдында ғана жеке меншікке рұқсат бергендей Совет Үкіметі (Новая Экономическая Политика), енді халыққа шұлығымды жеген екенсіңдер деп, малын тартып алуда. Сол күндердің бірінде Кәрібай амиго вокзалдың ауласында жігіттермен арақ ішіп отырады. Жалпы, сондай өздігінен бір жартылықты жұқалайтын жер боп кеткен екен вокзал маңы. Аздан соң көршілер саясат айтып, даурыға

Ертең сонау қуғын-сүргін жылдарының құрбандарын еске алу күндері. Бұл жылдардың жұрттың жүрегіне салған жарасы жайлы айтқанымызбен салмағын сезіне алмаспыз. Менің әкемнің әкесі (атам) Халық жауының баласы. Әлі күнге есіне алып айтып отырады. Бала