Оптикалық иллюзия — шындыққа жанаспайтын нарсені көзге көрсету арқылы таңданыс тудыру, қысқаша оптикалық көз бояушылық. «Иллюзия» сөзі латын тілінен аударғанда "қателесу, адасу" мағынасын береді. Өзіңіздің көзіңізге қаншалықты сенетініңізді байқап көріңіз:

Былтыр интернетте «WiFi 25» атты шоу пайда болған-ды. Тұңғыш рет ҚазНетте жарық көрген интернет-шоу жастардың қызығып көретін бағдарламасына айналып үлгерді. «WiFi 25»-тің құрамы небәрі төрт адам ғана: Нұрмахан Мұқанұлы, Нұржан Еркінұлы, Әбіл Есентай, Махамбет Бейбітшілік. Солардың бірі, бұрынғы «Сөз тимесін» КВН командасының мүшесі Нұрмақанды әңгімеге тартқан едік. 


–Нұрмахан, сенің  шымкенттік екеніңді білгеніміз-бен, нақты туған жеріңнен хабарымыз аздау екен...
– Туған ауылым – Оңтүстік Қазақстан облысындағы Тұрбат ауылы.  Шымкенттік, қазығұрттықпын дегеннен гөрі Тұрбаттанмын деген ұнайды. Өйткені, Тұрбат атауы құлаққа өзгеше естіледі. Көпшілік қыстыгүні әлеуметтік желідегі «статусына» «Дубайда, Гоадамын» деп жазып қояды ғой. Мен «Тұрбаттамын» деймін. Көбісі «Ол қай жақта? Пәкістанда ма?» деп қызығады.
– Мамандығың аудармашы екен. Медиа саласына қалай келдің?
–Ясауи атындағы халықаралық университетке түсуіме КВН әсер етті. Ол кезде «Көз тимесін» командасы премьер-лигада дүрілдеп тұрған еді. Сол жігіттермен бір университетте оқысам,

Микрофибра — полиэфир талшықтарынан жасалған мата, алғаш рет Жапонияда 1956 жылдан бастап шығарыла бастапты. Қайдағы жоқ матаға бола пост арнады демеңіздер. Себебі микрофибраның үй шаруасындағы кереметтерін көріп жазып отырмын.
Микрофибралы сүрткіштер /шаң сүрту, еден жууға және т.б./ кейбір сауда орындарында ғана кездеседі, бағасы қымбат емес. Бір сүрткішін 2-3 жыл пайдалана беруге болады.
Төмендегідей түрлері ең көп кездеседі.

Микрофибралы сүркіштер несімен мықты:
Біріншіден, артынан талшық, із қалдырмайды. Яғни, бір сүртіп шыққан жеріңіз алақ-жұлақсыз тап-таза болып қалады. Әсіресе, айна, терезе беттерін сүрткенде бұрынғы көріп жүрген қорлықтарыңызды түгелдей ұмытасыз.
Екіншіден, шаңды бірден «сіңіріп» алады, бойына жинақтайды. Құдды желім сияқты.
Үшіншіден, суды эффективті «сіңіретіндігі» себепті, тазалаған жеріңізде ылғал қалмайды. «Влажная уборка» жасағанда таптырмас құрал.
Төртіншіден, майды қиындықсыз және тез тазартады, ең бастысы химиялық қосындылар мен құралдарсыз. Яғни газ плитасының бетін микрофибра сүрткішіңізбен бір-екі рет сүртіп өтсеңіз-ақ жылтырап сала береді.
Нені ескеру керек: Мұндай сүрткішті ыстық суға жумаңыз, ыстық батареяға ілмеңіз.
Сатып аларда, мұқият болыңыз. Микрофибраның мақсатына қарай әр түрлісі болады. Жалпы шаң сүртуге біреуі, еденге біреуі және соңғысы «полировка» жасауға арналған түрінен біреуін /ох, қалай жылтырататынын білсеңіз ғо/ сатып алсаңыз үйді рахаттана болмаса да, жақсы көңіл-күймен тазалайтын боласыз.

Күнделікті өмірдің жүріс-тұрысында аяқ астында пайда болған көрініс өз кезегін алады. Соның ішінде жақсысы да бар, жаманы да бар. Ұсақ-түйегі лезде көңілден кетсе -кейбіреулері жылдар бойы мазалайды. 2010 жылдар тұсында, жаз айында, жылдар бойы мені мазалайтын көрініске тап болдым.
Жұмыстан қайтқанда МСБ-2** ауруханалар ғимараттарының сыртымен айналып өтіп, автобус аялдамасына жетіп, әрі қарай автобуспен жолымды жалғайтынмын.
Автобус аялдамасына төте жолмен де жетуге болады. Ауруханалар ғимараттарының аулалары арқылы жүрсем болғаны. Бірақ ырымдап жүрмеуге тырысатынмын.
Ауруханалар ғимараттары үш жерден кіріп-шығатын қақпалары бар темір дуалмен қоршалған.
Темір дуал қоршаудың бойымен келе жатсам, жаңбыр суы дәл одан шыққан қақпаның тұсында көлшіп жиналыпты. Әрі қарай жол жалғаудың мүмкіншілігі жоқ болғандықтан, ауруханалар ауласын кесіп өтіп, автобус аялдамасына шықпақшы болдым.
Ауруханалар ғимараттарының араларымен келемін. «Өкпе аурулары» келесі ғимарат «қатерлі ісік… аруларды емдейтін..»,- деп іштей ойымды аяқтап үлгерген жоқпын алдымда кенеттен пайда болған көріністен тұрып қалдым.

«Бауырым қалайсың?», «бауырым не істеп жатсың?» «бауырым...» деген сөзді күнделікті өмірде көп қолданамыз. Бірақ шын мәнінде олардың барлығы сенің «бауырларың» ба? дегенге көз жүгірте бермейміз. Бір ата-анадан туылғандар ғана шын мәнінде бауырлар деп есептеймін. Бауыр дегенің туысқандық жақындықтың ең жоғарғы сатысы деп түсінемін. Алла шүкір отбасында 5 жанбыз. Мен негізі отбасында 4-ші, ұлдардан ортаншысы боламын. Менен кейін, отбасымыздың кенжесі Нұрқаділ деген інім. Бүгін осы інім жайында жазсам деп отырмын.

Отбасы тәрбиесінде тете өскен балдардың бірі-біріне бауырмашылдығы жақындау болады, өзгесімен салыстырғанда. Кішкентайымнан артымнан ерген інімді ұрмақ түгілі, қатты ұрсуға да қимайтын едім. Ия, бір ғана сәт есімде, мектеп оқып жүргенімізде 3-4 ші сынып кезі болса керек, ауылда ауызашар өткізетін болдық. Ол уақытта қасиетті рамазан айы қыс мезгіліне сәйкес келетін. Інім екеуміз түстің кезінде үйге жағатын отын дайындап жатып, бір нәрсеге жұмсағанымды айтқан тілімді алмай қойып, ұрып жылатып қойғаным бар. Сонда інімнің «мен саған не істедім» айтқан сөзін естіп, енді қолымды көтермеспін деп өзімен серт берген едім. Жаным ашығаны сондай өзімнің де көзіме жас келіп еді.

Мектеп кезінде, басқа балдар сияқты ойын десе ішкен асымызды тастай сала кірісіп кететінбіз, бірақ әкеміздің кешке ұрысатын сәтінен қорқып, сабақтан келе салып, малдың астын тазалап, отын бұтап, майда-шүйде үйдің шаруаларын бітіріп тастап, кететінбіз ойынға. Мен 9 сыныпқа өткен кезімде, (2002 жылы) СЕГА сатып алдық. Содан күздің уақытынан басталған сега ойынымыз қысымен жалғасып, көктемде тоқтадық. Сонда да ініміз екеуміз жаңағыдай, кешкі асымызды апыл-ғұпыл іше сала, салқын болғанын қарамай үлкен залға кіріп алып, сега ойнайтын едік.

Үйдегі кішкентайлары біз болғандықтан, ағам, әпкелерім қалаға оқуға кеткенде, үйде анамыздың шаруасына қолғабыс тигіздік. Үйді мен сыпырсам, полды інім жуады. Палау істейтін сәбізін ашып, екеуміз турап береміз. Қонақ келсе, көрпе салып, дастарқан жайып, шайға дейін демдеп береміз. Пельмен түйіп, әйтеуір барынша анамызға көмек қолын созып тұрдық.

Осылай жүріп ер жеттік. Әрине айтқанға оңай, бірақ, тағдырдың бізге бізге жазған қиындықтары алдағы өмірімізде күтіп тұрған екен. Екеуміздің студент шағымызда Әкеміз қайтыс болды. Әрине оңай болмады. Мен оқудан кейін, әскерге кеттім. Әскрге кетіп бара жатқанымда інім шығарып салуға келмепті, өйткені, көңілім босайды деп. Әскерде жүріп, інімді қатты сағынатынмын. Кейде қолыма сотка түсып қалғанда, інімнің нөміріне смс жазып тұратынмын.

Кейде маған көңілі толмай қалса, ұрысып та алады. Әйтпесе, былай жасасай деп айтып отырады.

Студент кезімде, үйге достарым, сыныптас қыздар да келіп тұрады. Сонда бірінші інімді көріп, «Дарын сен ба? Қалайсың?» деп амандасса үндемей, жымиып қана амандасады екен, Кейін маған айтып отырады, «мә, інің екеуің қатты ұқсайсыңдар» деп. Тіпті, кей қыздар ініме "ғашықпын" деп айтып жатады. Саған қарағанда красавчик екен деп. Жолдас балдарым айтады, "ініңді көріп Дарынның бойы шөгіп кеткен ба, бойы осындай кіші ме еді" деп ойланып қаламыз деп.

Сөйткен інім де қазір жасы 23 ке толып, оң-солын ажыратып, жұмысқа араласып, ертең кім боламыз, не істейміз деп, үлкен азамат болып келе жатыр. Аллаға шүкір деймін осыған да. Ең бастысы бауырларымның амандығы. Ауызбіршіілігі жоқ үйде береке деп тұрақтамайды деп, отбасымызда жоғын толтырып, барға қанағат етіп, ел қатарлы күн кешіп жатырмыз. Мына фото 04,05,2013 жылы Алматыдан келген күні кешкісін түстік. Қазір, түрлі жағдайларды естіп жатамыз. Алла білгенімізден жаңылдырмай, інімнің, және өзім жақсы көретін барша отбасы мүшелерін, бауырларымның бақытты өмір сүргенін қалаймын!

Әзіл, қалжың, анекдот. Әрине, бұның бәрі жанға ерекше қуаныш, күлкі сыйлайтын әңгімелер. Алайда, кейбір анекдоттар бір қарағанда жәй күлкі үшін шығарылған дүниеге ұқсағанымен, дұрыстап ойланып қарасаң, астарында философиялық ой жатады. Менің қазіргі мақалама арқау болған осындай бір анекдот.

Бір кездері өмірде қой аузынан шөп алмас ең аңқау адам болыпты. Сол адамның аңқаулығын пайдаланып жұрт оны үнемі алдап кете беретін. Жұрттың қулығынан шаршаған әлігі Аңқау іштей өшігіп «Осы жұрт мені үнемі алдап кете береді. Ендеше неге мен де оларға солай жауап қайтармаймын» деп, біреуді алдамақ болады. Сөйтеп ақыры мақсатына жетеді. Өш алып айызы қанған Аңқау үйіне оралып:

— «Мен біреуді қатырып тұрып алдадым» деп, Жолдасына мақтанбасы бар ма.

— «Кімді алдадың?» дейді, Жолдасы оған таң қалған жүзімен.

— «Таксисті алдадым» деп еңсесін көтеріп кеп айтады.

— "Қалай алдадың" десе, әлігі Аңқау байғұс:

— «Ақшасын төлеп, бірақ мінбей кеттім» депті.

Бұдан кейін, бұл Аңқаудан асқан ақымақ жоқ шығар дерсіз. Бірақ қателесеcіз. Неге, өйткені ондайлар толып жүр. Олар көп жағдайда университеттер мен колледждерде жүреді. Яғни олар — аңқау студенттер.

Иә, иә. дәл өзі. Ата-анамыз үстіне көйлек алмаса да соңғы тиын тебеніне дейін беріп бізді оқытып жатыр. Ал кейбіреуіміз ата-анамызға масыл болмай, түске дейін оқып, түстен кейін жұмыс жасап, ақша тауып, бар жалақымызды оқудың ақшасына жұмсаймыз. Бірақ көбінесе сабағына салғырт қарайтындар, осы жұмыс жасап жүргендер. Бірақ олардың артықшылығы оқу ақысын уақытылы төлеп тұрады. Тек қана олар емес, бәріміз де ақшамызды кешікпей төлеуге тырысамыз. Қарызымыздан құтылғаннан кейін үстімізден ауыр жүк түскендей болады. Бірақ, бұл жерде тағы да «Бірақ» бар. Біздер әйтеуір университетке барымызды беріп жатырмыз, (тағы да) беріп жатырмыз. Оның ішінде заңдысы да бар, заңсызы да бар. Мұғалімге жәй «сыйлық» ретінде беретініміз де бар. Алайда, өзіміз не алып жатырмыз? Жалпы, университетке біз білім алу үшін, үйрену үшін келеміз. Бірақ сол білім бойымызға сіңіп жатыр ма? Әлде сол Аңқау кейіпкерімізге ұқсап, ақшасын төлеп, бірақ оқымай бәрін қатырып жүрміз бе? Осы хақында ойланайықшы. Бәрімізге белгілі, біздер (студенттер) қазір сессия деген майданды басымыздан кешіп жатырмыз. Тағы да сол өзін айлакер көрген Аңқаудың кейпіне еніп жатырмыз.

-Қай жерің аурып жүр, жүрегің ба? Көктем мезгілі дегендей — деп бір танысым миығынан күлді…
-Ол ауруға антивирус орнатып алғам — дедім.
-Антивирусыңды маған да орнатып берші…
-Сен некелескенде жүрекке антивирус мәңгілікке орнатылмап па еді?
-Жүрек құрғырға ешқандай антивирус әсер етпейді екен ғой дейді…
Осы жүрек құрғыр қашан ақылмен санасар екен?

(Шап тұсы. Басы — мында
)
Кез келген бәле-жаланың жаман аты болады, ұсқынсыз кескіні болады әрі айтып келмейтін жаман қасиеті болады. Солардың бірі, тіпті бірегейі — журиктер. Олар жиылып — журье деп аталатын топ құрайды.
Дегенмен, түрменің быламығын да "ішінде ет бар ма екен?" деп, аударыстырып жейтіндер болады. Ендеше, «уа мұғжыза жан, сонша ғайбаттағаның не, бәлкім ішінде іліп аларлық бір ептібайымайд табылып қалар?» деп, өртеуге апара жатқан журиктердің вагонына жармаспағын. Тексерілген: жоқ! Ал егер қоймайтын болсаң, сипаттап беріп құтылайын шешесс.
1. «Болттар». Бұларда үнемі мақала бар. Бұларда үнемі дайын видесюжет бар. Бұларда үнемі