Сәтімжан Санбаев есімді жазушыны бүгін тұңғыш рет естідім. «Аруана» повесі әлем классиктерінің антологиялық жинақтарында Киплинг, Толстой, Джек Лондон, Хемингуэй және т.б жаузшылармен бірге орын алғанын естіп, таң қала жүріп, бірден әлгі повесті тауып алып оқыдым.

Сәтімжан Санбаев 1939 жылы 16 қыркүйекте Атырау облысы, Мақат селосында туған екен. Шығармаларын орыс, қазақ тілдерінде жазған. 17 беттен тұратын «Аруана» повесін Қалихан Ысқақ орыс тілінен қазақ тіліне тәржімалаған.

Бір ай вахта өтіп жатыр бір жылдайын,
Кәсібім сол таңдаған, не қылайын,
Әрбір күн бір дәуірдей болса дағы,
Төрт көз болып күтіп жатыр, менің айым.
Бір-бірімен үй мен дала кезектесіп,
Арлы-берлі жүремін желдей есіп,
Той-томалақ менсіз де өте жатар,
Талайларсыз жүр ғой әлем ғұмыр кешіп.
Шыр айналған дүние тоспа мейлі,
Шай үстінде әңгімеңе қоспа мейлі,
Қызым әне суретіме қолың сермеп,

Қарашаның бір түнінде Кәмшат деген алтын адам бөлісіп еді осы өлеңмен агентте  Like!

Жаңбыр. Жанарда мұң.
Жалғыз келем!
Жасым-көл. Өлең-үміт таңда үзбеген!
Санама сәуле берген сыңғырлы саз,
Сағымға сіңбек пе енді сар күзбенен?!

Бұйра бұлт басқа салып бар салмағын,
Бұлыңғыр көшке ілесті кәусар жаным!
Менің бар ғұмырымды елестетед,
Шалшыққа құлап жатқан тамшы-арманым!

Муза жоқ.
Жүректе сол әппақ еді,
Мұз құсап еріп кетті-ау мақта реңі.
Бос қиял, бос арманды жетегіне ап,
Бос үміт күтіп отыр бақта меніঀ
Сол.
Енді жүгірмеспін жүрекке еріп,
Мұнардан құласам да мұң өткеріп.
Көңілім күлге айналып кетіпті ғой,
От іздеп жүргенімде түнекке еніп!

Маңдайда жазу тұрса шырмалып ап,
Ештеңе ем болмайды мұңға бірақ.
Алдыма шашып тастап алтындарын,
Сыбдырлап сыр айтса да сырғалы бақ!

Көктемде қатар жүрген көш басы едік,
Күз келіп бола алмады дос та серік!
Бос бақта жалғыз өзім босып жүрмін,
Бос сағым,
бос сезімге
босқа сеніп.

Р.Ә.

Сағыныш. Біреуді сағыну күнә ма екен? Шыдай алмаймын. Оған барып қатты сағынғанымды жеткізгім келеді. Ол кетіп қалмағанда ғой. Бірақ, кетуге тура келді. Күні-түні ойлаймын. Қатты сағындым. Сол адам маған сонша қымбат.

Ол мөп-мөлдір, мұңды айтам! Олай дейтінім, бұл мұң-махаббаттың азабы емес (ол жастан өтіп те кеттік қой). Қайғының зары емес (Құдайға шүкір, басым аман, бауырым бүтін). «Анаған жетпедім-ау»,-деген байлыққа құмарлық емес (бас аман болса, басқасы табылар деген қазақпыз ғой). Алайда, өзге шаруадан қолым босап, өзіммен-өзім қалғанда менің санамда тұратын мұң. Тіпті бұл менің ішмдегі, ойымдағы құрамдас бір бөлшегім секілді. Онсыз өзімді түкке тұрғысыз адам сезінемін. Онсыз жалғызсыраймын. Алайда, бұл не мұң? Неге мен бұл мұңымнан арыла алмаймын?
Қыз баланы «жат жұрттық» деген, қазекем, сол қыз баланың әрқайсысында ата-ана, ел-жұрты, бауыр-туысына деген сағынышы, өле-өлгенше тіпті мәңгілік қалатынын ойлады ма екен?! Сол әрбір қыз балада, осынау сағыныш пен аңсаудан тұратын, елі мен жеріне деген таусылмас сағыныш тұнған мөлдір мұң боларын білді ме екен?!
Мамам, өзімнің осы бір мұңым, менің анамың оңашадағы көкірегін кере күрсінетінімен ұқсас секілді. Тіпті, бауыр-туысынан жыраққа, күйеуінің артынан еріп кете барған анамның, оңашада неге терең күрсінетінін енді түсінгендеймін. Оның көкірегінде сағыныштан, ата-анасы мен бауырын аңсаудан туған үлкен мұң бар екен-ау! Сонда менің мөлдір мұңым, анамың осы бір сағынышының тамшысындай ғана екен ғой. Тағдырына бой ұсынып бар өмірін тек балалары мен отбасына арнаған менің анам секілді әйелдер қаншама…

Кеземін, кеземін еш тынбаспын,
Сенің нұрлы көздеріңді сағындым.
Жанамын мен, жанып еш бітпеспін,
Еркелеген сөздеріңді сағындым…

Нұр шашады армандарым, жақсылыққа үмітпен,
Тізіледі жоспарларым, мақсатыма адымдап …

Күрсініп Аспан,
Күңіреніп Жердің жүрегі,
Күдікті ойлар басыма қайта түнеді.
Күзгі бақтардың көкірегінде түн қалғып,
Көшені кезіп… каңғыбас бір жел күледі.
Сағыныш-бұлбұл санамда сайрап бұл түнде,
Қызғаныш-төбет ми бөлмелерін

Сен де мені сағынарсың,
Ашса қауыз гүл бақта.
Іздеп мені сабыларсың,
Мен жүрмейтін бір жақта.

Бұлттан бейнем түзілгенде,
Мені аңсарсың бір күні.
Іштен әуен сезілгенде,
Қобалжисың біртүрлі.

Талдан, таудан сұрап мені,
Таба алмасаң,

1. Сен жанымда жүрсең,
Сен жадырап күлсең,
Бақыттымын мәңгі асыл арманым.

Менмұндалаған биік таулардың төскейінде туғандықтан ба, даланың сұлу табиғаты мені әлі күнге дейін өзіне

Менің ауылым (2009 жыл. жаз айы)


елітіп әкетеді де тұрады, шіркін. Маңайына жақындаған сайын тылсым дүние тынысымды ашып, көкірегімді керемет бір сезімге толтырып жібереді… Ондайда табиғат ананың құшағында қала бергің, қала бергің келеді ғой, тәйірі… Мейлі қыстың қақаған аязында барсам да, туған жердің топырағы қашан да мені ыстық ықыласымен құшағын жая қарсы алады. Алла мен ата-анамнан кейін, мені мейіріміне бөлеген де осы – туған жерім!

осы каналды сағындым

«ДәрTV: бүгінгі бағдарлама

3.00 Тауық.
3.05 Дәруішөлген әнұраны (Бұйрық ӘБ-101/3: Аяқтарыңды бүйректеріңе қойып тыңдаңдар, ептібайымайттар!.. Анджела Мейірқұлова).
4.00 «Қайыршы таң, Дәруішөлген!» Сазды-балшықты бағдарлама.
5.00 «Малақов — ». Арамшөп шайымен ішек шаю.
5.55 «Шешеңнің аңы», құбыжық фильм. Досыңның шешесі Кайман аралдарындағы демалыстан қызық мақұлық әкелді. Күндіз шықылықтап көңіліңді көтергенімен, түнде де шықылықтап ұйқы бермей, ақыры досыңның шешесінің аңын өлтіруге бел будың…
7.00 Жаңалықтар.
7.30 «Дәрэнерго АҚ сағаты», тоқ-шоу.»