Ассалаумағалейкүм уа, кереки жамағат.

Астана қаласында 29.06.2013 жылы (сенбі күні) сағат 8:30 «Алатау» спорткомплексінде журналисттер арасында футболдан турнир өтеді. Керекинфолықтардан құралған команда да қатысады. Келеміз қолдаймыз!

Тізесі шығып кеткен тақырып екенін білемін, және дәл мына жердегі талқылау ештеңені де шешпейтіні түсінікті. Әркім өз ойында қалады. Бірақ та…

мына келіншектің

Әбіләкімнің: «Жақсы қатын алсаң күнде қыз,
жаман қыз алсаң сол түннен кейін бәрібір қатын болады» деген сөзінен кейін ойланып қалдым…
Осы "қатын" сөзі жаман мағына білдіре ма әлде…
Тарихта олай емес секілді (осы жерде мамандығым тарихшы екенін тек сіздердің емес, өзімнің де есіме салып қояйын ). Мысалы, «Бабаджа хатун» — вряд ли (осы сөздің тура мағынасындағы аударылуын жазсаңдар түзеп қояйын) жаман әйелге қауым мавзолей салады. Логикаға сай келе ма?
Тағы бір мысал, "Қатон-қарағай" — жер аты. Бұл жерде ауыспалы мағынада қолданып тұрған секілді.
Осы және басқа мәліметтерді салыстыра отырып қарасақ, қатын сөзінің түп-төркіні СҰЛУ деген сөз ау деймін. Кейінірек басқа мағынаға ауысып кеткен (қазір жаман еркекті "қатын" дейді мысалы)…
Ал атам қазақ жабайы… тойыс жұбайларын "Әй, қатын" деп шақыратын болған (қазір де қолданад, бірақ көп емес).
Соған қарағанда жаман сөз мес ау дим… Бастығым айтатын: "қатын болу мәртебе" деп , әрине басқа мағынада… Айтуынша қатын сөзі — бұрынғы уақытта семьяға, кланға әжептәуір қызмет істеп, дәрежесі көтерілген әйел адамдарға таңылады.
Сіздер қандай ойдасыздар?
Қатын болу оңай ма?

Өткен ғасырдың басында шығып тұрған қазақтың бір басылымында Байбатыр Ержан деген авторы мынандай жұмбақ жасырған екен:



Бала көтеріп тұрған бір қатынға біреу:

— Бұл көтеріп тұрған бала өзіңізге қай жағынан жақын болады? — деп сұрағанда, қатын:

— Баламның баласы, байымның інісі деп жауап береді. Бұл қалай?

Ал енді, Ахтунг: Осы жұмбақты бүгін шешкен адамға 8756 теңге сыйлық беріледі. Ертең шешсе, мың теңгесі кем, солай кеми береді күн өткен сайын.

sekentai.wordpress.com
Сурет: oyu.kz

Бүгін, ертемен күндегі тәртіп бойынша, жұмысқа шықтым, бір машине жол бермей түйісіп қалдық (бамперім болмаса). Дереу тоқтап түстік (екі шопыр) сол-ақ екен, әлгі машинеден бір келіншек (қыз да болар бәлкім) шығып жібермесі бар ма. Мен де, виноват шопір де қарап тұрмыз. Апай дейін десем жас, қарындас дейін десем жіберіп жатырғаны кемпірлердікінен жаман. Менікі бамперім болар болмас сызылған, анадайды көріп құрсыншы деп уже кешіріп тұрмын, оның екі есігі сызылған нормально. Краскілеу керек. Маған айтад сен виноватсың дит әлгі әйел. Ал ана шопыр ештеме айтып тұрған жоқ, кешіргесін кеткісі келіп тұр.
Содан қоймастан Гәй шақырдық. Келп сызып берді, мен притензиям жоқ деп бердім. Әлгі байғұс келіншегі, не апасының кесірінен есігімен қоса ДТП жасағаны үшін штарап төлейтін болып кетті.