Бала кезімнен бері үлкендердің әңгімелерін естігенді жақсы көретінмін. Әсіресе тарихи әңгімелерін. Бұл оқиға да сол тойдан кейін, сол ақсақалдың әңгімесі.
«Жылжиды аққу» тағы да басқа әңгімелердің шет жағасын естігеннен кейін мен де ақсақалға жармастым. Жолымыз бір екен таксиге бірге отырдым. Сол өте шыққан жиырма шақты минуттың ішінде әңгіме айтқанды жақсы көретін ата Шәмші Қалдаяқовтың «Сыр сұлуы» әні туралы бір оқиғаны айтып берді.
Күндердің күнінде Шәмші ағамыздың досы үйіне келіп әңгіме барысында «Сырдан да жаны ерке, тістері күріштен де аппақ, жігіттердің барлығы әніне қосатын, Сыр бойы түгел мақтап жататын Саған шабыт әкелген Сырдың құпия сұлуы кім? Қашан көрсетесің?» деген екен. Шәкең де көп ойланбастан «Қатты көргің келген болса осындай күні келеді. Күтіп алуға менімен жүр» депті. Уақыт өте келе Шәмші аға қасына досын ертіп вокзалға келеді. Досы шыдамсыздықпен көзіне іліккен әдемі қыздардың барлығын нұсқап «осы қыз ба?» деп сұрай берген екен. Бір уақытта вогоннан түскен сұлулардың соңынан денелі, еркек шора әйел адам түсіпті. Шәмші досына қарап «Мені сағындарған Сыр сұлуы осы» деген екен. Көзіне басқаша елестеткен досы Шәмшіге ренішті көзбен қарап «Мына әйелдің қай жерін ұнаттың?» депті. Сонда Шәкең: «Досым, Сен менің әнімді түсінбеген екенсің? Оның тәні емес жаны сұлу! Қасыңа келіп сәлемдескенен бастап жанының сұлулығына ғашық боласың» депті.
Тәннің ғана сұлулығына сүйсінбей, Жанның да сұлулығын көре білейік!

Қайран сол Сыр сұлуы қайдасың?!

Кеше тойдан кейін бір ақсақалдың әңгімесін естідім. Әңгіме бала кезден естіп өскен Кәкімбек Салықовтың «Жылжиды аққу» әні жайлы өрбіді.
… Кәкімбек ағамыздың жақын сырласқан досы дүниеден озыпты. Күйбең тіршілікпен Кәкімбек аға жаназасына қатыса алмай біраз уақыт өткеннен кейін туғандарына көрініп қайтайын деп досының ауылына келеді. Досының үйіне келіп қара құлыпты көрген соң көршілерінен сұрастырады. Көршісі «ауылдың сыртында үлкен көл бар, досыңыз дүниеден озғалы бері анасы сол көлдің жағасында отырады» дейді. Көлге барса жағады жалғыз әйел отыр, қарама-қарсы жалғыз аққу жүр екен. Аққу қайғылы үнмен қаңқылдаған сайын, әйел зарлана жылайды. Осыны сырттай бақылаған Кәкімбек Салықов «Жылжиды аққу» өлеңін дүниеге әкелген екен.
Бұл әнді ес білгелі қанша рет естісем де шығу тарихына, оның не жайлы екеніне соншалықты мән бермеппін. Жүрегіме қатты әсер берді. Әнге қайта ғашық болдым. Түні бойы қайталап тыңдай бердім.

«Қатар жүрген күндерді сыйлайықшы,
Біреу ерте, біреу кеш бір құлайды!»

— Іһқее-хеһе-х! — деп Алматыдан бөлем хабарласты. Жазда қыдырып келгенде күннің 40 градус ыстығында қаланы көрсеткен едім. Ал қазір Байқоңыр суық. Бұл жүгермекке енді қайтпек керек? Жұмаділдаев болғанын қайтейін, бұл өзі тарихқа, ескерткіштерге қызығатын адам. Міне, Байқоңыр қаласының тарихи мұражайы бар екенін кеше ғана білдім.

---

Қала мұражайы Мәдениет сарайында орналасқан. 1967 жылы қарашаның жетінші күнінде құрылған. Мұражайда 4 зал бар. Қала тұрғындарының айлықтан айлыққа әзер жететіні себеп болар, оған қоса рубльдің теңгеге деген «шезлонг» қатынасы бар — осыған сәйкес мұнда көбінесе қонақ боп сырттың адамдары келеді. Мұражайға 40 рублімді төлеп кірдім. Иә, мұнда суретке түсіруге болмайды. Жоқ, болады. 50 рубліңді төле де, суретке қалағаныңша түсіре бер. Жалпы, бұдан басқа мәліметті мұражайдың сайтынан іздесеңіз болады: www.museum-baikonur.ru

---

Ерлік және Еңбек даңқы залы

Мұражайдың ең алғашқы залы. Кеңес Одағы тұсындағы Байқоңырдың тарихы осы залда тұнып жатыр.Алғашқы құрылысшылардың марапаттары осында жиналған. Дауылбаев көкеміз де бар екен.Жо-жоқ, Сталинның шинелі емес. Бұл Байқоңыр ғарыш айлағы құрылысының басшысы болған генерал-майор Г.М. Шубниковтың жеке заттары ғой.Сынақтан өткен зымырандар да көздің жауын алып, көңілімді сергітті.Телеметрические датчики. Артемизайос деген шешесі өзбек грек жігіті Төретамның базарында қасапшы ғой. Сол жігіт телеметрияны "қашықтықты өлшеймін" деп жүр. Телеметрия телемеханиканың әдіс-тәсілдері арқылы бақылаудағы нысанның параметр өлшемі (кернеу, тоқ, қысым, температура т.б.) бойынша ақпарат алу болып табылады.

---

Зымырандық-ғарыштық техниканың даму тарихы және ғарыш кеңістігін игеру залы

Жапонияда, Үндістанда, Францияда, АҚШ-та да ғарыш айлағы бар екен.Ал бұл Байқоңырда 1960 жылы 24 қазанда континентаралық баллистикалық Р-16 зымыранын алғаш рет сынақ ретінде ұшыруға дайындық кезінде орын алған апаттан қаза болған адамдардың құрметіне қойылған ескерткіш. Батыста бұл апат Nedelin catastrophe деген атпен белгілі.Ғарышкерлер мұражайға құр алақан келмейді. Міне, мұражайға жасаған сыйлықтары осы.Ғарышкердің ішіп-жемін «Ну, погодиден» көрген едім. Енді мұражайдан көрдім.Ал мына дүниені көрген кезде астроном болсам деген бала арманы көп оқушы кезім есіме түсті.Көзі жоқтың өзі жоқ деп үн-түнсіз мына кереметті видеоға түсіріп алдым:

---

Этнографиялық зал

Иә, қазақтың дүниесін көргенімде қуанышымда шек болмады. Зал іші жүйелі түрде сапаның сәнін мұрныңа тақап та көрсетіп тұр.Мұражайдың мына дүниесі тіптен ұнады.

---

Көрме залы

Бұл зал шағын болғанына қарамастан қымбат дүниелерімен артық.Ал мына бір дүниеге қызықпай өте алмадым. Алыстан қарағанда түкке тұрғысыз сурет секілді көрінді.

---

Мұражай дәлізі де әдемі безендірілген екен. Бұл жердің де тынысы ерекше. Тіпті, облыс әкімінің мұражайға деген сыйлығы осында ілулі тұр.Мұражай ұжымы интернет деген қу дүниемен таныс екен. Рас-ей, «брат братом силен!»

---

Алдағы уақытта қонақ боп келетін бөлем өзін не күтіп тұрғанын да білмейді. Сонымен қатар мұражайда ғалымдардың дәрістері, ғарыш саласына қатысты фильмдер бар екен. Осындай дүниенің «дәмін» келесіде бөлеммен бірге "өле жегенше бөле жеп" көрермін. Оқырман, сізді де Байқоңырға қонақ болуға шақырамын. Бірге шәй ішеміз… :)

Осы аптада 1500 жылдық тарихы бар Түркістан қаласына жол түсті. Қаланы турист көзімен қарауды ұсынамын.
Ежелгі қалаға тарихи ескерткіштерін және археологиялық орындарын көру үшін Қазақстан халқы мен алыс-жақын шетелдерден жылына 700мыңнан астам адам ағылады. Болашақта ежелгі қалада 4 туристтік орталық ашылады деп күтілуде.


1. Қалаға кіре берістегі қақпа.


2. Бекзат Саттарханов атындағы спорт орталығы


3. Халықаралық Қазақ-Түрік университеті, статистика бойынша осы білім ордасында 14,2 мың студент білім алады


4. Түркістан десе көз алдымызға келетін тарихи кесенеге сапар басталды. Ені — 46,5 м, ұзындығы — 65 м. Орталық залының айналасында әртүрлік мақсатта қолдануға арналған 35 бөлмесі бар

Кесенеде 200-ден астам қазақтың хан-сұлтандары, билері мен жақсы-жайсаңдары жерленген.


Отау құрған жастар осы маңда өміріне естелік қалдырмай кетпейді.
Кесене ішінде фотоға түсіруге рұқсат етілмегендіктен қасындағы тарихи орындарға тоқталамын.


Шығыс моншасы

Қылует — жерасты мешіті-медресесі және мұражайынан көріністер


Шілдехана — жартылай қираған жер асты құрылысы, сақталған бөлігі 2 метр тереңдікте орналасқан екен

Кесенеге келетіндердің біразына экзотикалық жануар болып көрінетін түйеге мініп 5 минуттық бір айналым жасау үшін 500тг төлейсіз.


5. Қалалық Жеңіс саябағы. 1941-1945ж. Ұлы Отан соғысы қатысушыларына арналған ескерткіштер орнатылған


6. Түркістандағы ірі сауда орны, тауар мен қызметтердің Қазақстан бойынша арзаны осы жерде дейді. Қала бойынша халықтың ең көп шоғырланған жері. Қала халқының басым бөлігі шағын кәсіпкерлікпен айналысады.


«Современный» қайыршы


Арба сүйреп, аяқ киім жөндеп нанын адал тауып жатқан халық та жеткілікті



7. 2000 жылы ашылған Түркістан қаласының сазды-драма театры


8. Саяхатты аяқтайтын вокзал :)

Санитарлық-гигиеналық талаптарға сай емес Түркістанның арзан кәуабын осы жерден табасыздар.

Қазақ даласында әлі де сыры ашылмаған мекендер, есткерткіш жазбалар көп. Соның бірі Ырғыз жағасындағы елді мекендердегі балбал тастар, сонау ертеден қалған қорымдар, бүгінге дейін қай тілде жазылғаны белгісіз, сыры ашылмаған тасқа қашалған жазу, таңбалар.
Ертеден ел аузында жүрген аңыз Ырғыз өзенін, кезінде арнасына сыймаған дария болған деседі. Сол дарияның жағасын мекен еткен қазақ ауылын бір күні қалмақтар шауып, қыз-келіншектерін күңдікке әкетеді. Солардың арасында бір жүкті әйелде бар екен.
Ол әйел қалмақтың батырын сұлулығымен таңқалдырса керек, жүктілігіне қарамай өзіне тоқал етеді. Айы-күні жеткенде қыз босанады, бірақ қалмақ батыры ұл тумағанына қуанып, қыздан қауіп күтпей, сәбиді өлтірмейді.
Қызда бойжетеді. Анасы қалайда қазақ жігітіне қосуды ойлап, қазақ тұтқындарды жасырын бақылап, қызына лайғын таңдай жүреді. Бір күні көзі мұрты енді тебіндеп келе жатқан жас қазақ жігітіне түсіп, түнделетіп келіп, қос ат пен қызын ерте келіп, жігітке аманат етіп, батасын беріп, қазақ даласына бағыттап, қашырып жібереді.
Қыз бен жігіт жол бойы тіл қатыспаса да бір бірін іштей ұнатып қалады. Түнімен, күнімен тұлпарларының шабысын тоқтатпастан қалмақ қуғыншыларын жолда адастырып кетеді.
Бір дарияның жағасына келгенде қыз бен жігіт тынығап, суға шомылып алуды жөн көреді. Сөйтіп суға шомылғалы жатқан қызды ордалы жылан шағып өлтіреді. Жігіт оны шың басына жерлеп, үстіне қаластырып тас үйеді.
Бүгінде ол жерді «Мәні шыңы» немес «Мәні қыз тауы» деп атайды, Алайда ол жерде қорымдар, құлпытастар көп. Ордалы жылан да кездеседі, тау етегі, төбесіне дейін толған ұлу қабыршақтары. Тастарға қашалған таңбалар, жазулардың мәні әлі зерттелмеген, белгісіз, құпия күйінде жатыр.

АҚШ-тың әдіре қалғыр тыңшы спутнигі түсірген суреттер екен.


«Байланыс үйі». Өзіміздің тілде «Домсівәз». Қазіргі таңда Байқоңырдың бүкіл телефон, пошта қызметтері осы жерде атқарылады.

«Гагарин старты»

Көшелер


Гөспитіл


Үйлер


Әскерлік саябақтағы би алаңы, яки әке-шешелеріміз осы жерде билеген

Жағалау. Ұзын жағалау ғой.

Бақылау пүнкіті сол. Кезінде «Жұлдызды қалашық» болған.


Қазан төңкерісіне 50 жыл болған кезде...

Ленин алаңы. Орталық алаң. Қазір мұнда Лениннің ескерткіші бар «ана жақта» деп көрсетіп тұратын. Орталық қонақүй де осында. Байқоңырда көптеген ғимараттар бір-біреуден ғана ғой. Бір қызығы, соның бәрін «орталық» деп қосып атайды.

Орталық қонақүйдің құрылысы

Пелімен пісіретін жер. Пелімен жемегелі қай заман

«Сатурн». Қаладағы мәдениет орталығы.

Стадион салынып жатқан кез


Театральная көшесі. Қазір Королев даңғылы-ау деймін.


Қызыл әскер кезінде басты штаб болған жер. Қазір ЦЭНКИ-дің басты ғимараты. Ал арғы жағында универмаг тұр. Бала кезімде ішіне кіргем. Қазір жабық-қо-қо-қо!

Анна Петровнаның мұрынбоқ кезі десең, ә-на-ққ! Саябақтағы субұрқақ қой.

Төретам вокзалы. Байқоңыр жоқ кезде, мұнда Төре деген кісі жалғыз тамда тұрған екен. "Ғасырдан да ұзақ күнді" немесе «Боранды бекетті» оқысаңдар, ішінде Байқоңырға, Төретамға қатысты әңгімелер айтылған болуы керек. АнтиАйтматовшыларды прошу не беспокойИТ!

Әрбір адамның өзіне туған жері ыстық, әлбетте. Мен 19(...) жылы Байқоңыр қаласында дүниеге келгем. Байқоңыр қаласының тарихы қызықтырса, Google-дан іздесеңіз болады. Егер қызықтырмаса, онда Google сізге көмектесе алмайды. Дегенмен, әркімге өз туған жерінің алғашқы суреттері қатты қызық болуы керек. Ескі суреттерді айтамын да. Мен де Байқоңырдың ескі суреттерін іздеп таптым. Кейбір суреттер монтаждың арқасында ескіге айналған болуы да мүмкін. Жалпы, Байқоңырда болған адамдар «таза қала» деп жатады. 1955 жылы құрылысы жүргізіле бастаған. Ленинск қаласы деп аталып келген. Оның алдында құпия болуы үшін сандармен белгіленген. Байқоңыр деп қоңыр топыраққа бай өлке болғандықтан аталған. Өкінішке қарай, өңірдің қазіргі жағдайы басқаша. Протондар ұшып, озон қабаты тесіле берген соң, күн сәулесіне шомыламыз. Кейде «гептил» жейміз. Мутанттар туылмай жатыр. Туылса, "Өрмекші адамның" жалғасы осы қалада түсірілмек. Қызылорданың ағаштары кедергі болмас. Қайдааа!? Қызылорда Байқоңырдан 250 км жерде орналасқан. Қызылордаға бізден гөрі Шиелі жақын. Қалғанын география пәнінің апайы үйрете жатар. Сонымен, суреттер сөйлейді. Сөйлегенде көпіріп, былшыл етіп, аузы жабылмайын деп тұр.

Алғашқы қазық


USSRstagramға суретке түскен екен

Алғашқы жылдар...




Алғашқы қызметтік мекеме

Әскери казарма. Полигон штабы



Саябақ



Қала. 1960 жылдар...








Бақылау пүнкіті. Мұнда орыстың мілсәлары құжатыңды тексереді. Құжат болмаса, қаланы айналып, қираған қоршауларынан өтесің.

Қызыл әскер көрген балалар футбол ойнап жүр. Әпісерлердің балалары шығар.

Интернетке Қожа Ахмет Ясауи кесенесіне шұғыл жөндеу жұмыстары қажет деген ақпарат шыққан кезде біраз адамның елең ете қалған еді.

Маңғыстау жерімен байланысты аңыздар мен тарихи деректер қажет еді. Ел аузында жүрген аңыздардың түрлі версиялары мен қызықты оқиғалар жинап жатыр едік. Халқым, көмектесіңіздерші. Бекет ата туралы және тағы да басқа 362 әулиенің тарихын білетіндер болса бөлісе отырыңыздаршы. кітапқа жазылған тарихқа қарағанда ел аузында жүрген аңыздар көбірек қызықтырады. Рахмет!!!

Аштық туралы біз не білеміз? Ана жерден, мына жерден шала-шарпы естігеніміз бар, қазақтың қырылғаны туралы оқығанымыз бар.

Негізгі кейіпкерлер өмірден алынған, әңгіменің көп бөлігі ойдан шығарылған. Тарихи факт емес, әңгіме ретінде қабылдаңыздар.

Тағдырына соғысты өткеруді жазған Бөлеубай ата және Женя апа, сіздердің аруақтарыңыздың Құрметіне!
Уақыт тоқтаған емес, секундарын минутқа, сағаттарын тәулікке, жылдарын-жылға қосқанда отыз жыл өтіпті. Жаз шыға үй іші мені ылғида жоғалтып жүретін.
-Біздің кішкетай ұлды көрдіңдер ме?
-Көрген жоқпыз.
Дәл сол мезетте көрші Бөлеубай ата мен Женя апаның үйінің ас ішетін бөлмесінде отыратынмын. Жеген-ішкенім есімде жоқ, бірақ қолымда ұстаған үлкен күміс ас қалақ еміс-еміс көз алдыма елестейді. Үзік-үзік болып есте қалған тәтті естеліктердің бірі.

Әлемге әйгiлi Спaртaлықтaрдың рухы қaзaқтaрдa дa болғaн. Мысaлғa ежелгi Спaртaдa бaлaлaрды жетi жaсынaн соғысқa дaйындaп, қылышқa жaқын өскенiн қaлaғaн. Спaртaны қоршaйтын қaмaл сaлғызбaғaн. «Бiздiң қaмaл — бiздiң жaстaрымыздың қылышының ұшы» деген. Біз де ұлдарымызды екі жасынан атқа отырғызып, 7 жасынан садақ атқызып, 13 жасынан шайқасқа қатыстыратын болғанбыз. Нaғыз қaзaқ соғыстaғы бaтылдықты қaтты бaғaлaғaн.

Ұлылардан ұлағат алайық!
Көп адам дүниеге бой алдырған,
Бой алдырып, аяғын көп шалдырған,
Өлді деуге бола ма айтыңдаршы,
Өлмей-тұғын артына сөз қалдырған. (Абай ата)
Ықылым замандарда Қырық қақпалы Сайрам шаһары әлемді билеген Қазақ Қаһаннаның астанасы болған. Сақтан, Қазақтан, Алаштан тараған сансыз (жаратушы нұрына бөленген) бабаларымыздың мекені болған қала. Сансыз бабаны кейін тарихатымыздың дұшпандары арабтан арнайы келгендердің қатарына қосып, ислам дінін таратушы деп, немесе сөз астарын ұқпайтындар саны жетпес дегендей өзгертіп жіберген. Сансыз деп жоқтан бар болуды, бірді атасақ немесе сол Алланың бірлігін, ерекше хикметті меңгеруді айтады. Құранда сендер білмейтін қаншама пайғамбарлар бар ескерткендей исламнан бұрынғы түскен кітаптардан «Ақиқат» негізін қалаған қазақ жерінде 63 пайғамбар және 28 елші жалғастырушы болып 91 кітаптың сөзін «Насят» деп ұрпақтарға аманат қалдырған. 92-ші кітаптың аты «шариғат» болып Мұхаммед пайғамбарымыздың өсиеті мен ізгі амалдары болып табылады. Сондықтан сол 92 кітаптың амалдарынан Құран түсіп тұратын, заманына қарай амалдар нәтижесіне, ел ішінен болған ерекше қасиет берген құлына, аянмен құран аяттарының құпияларын үйретіп отыру арқылы ғана адам баласы ақиқатқа қосылып бірігіп сансызға айналып отыру шарт. Сансыз болғандарды Бір Алла деп, жаратушының тәңірлік сипаттарының жоғарғы сатысын айтады. Шариғат амалдарын шежіреге, ғұрыпқа біріктіре отыра тарихатқа өтіп, тарихатта тылсымнан періштелерден, сабақ бата алу (уахи) арқылы ақиқаттың жаңа белесіне өтіп, өткен және болашақпен кездесіп, шежірені жалғап отыру керек. Бұндай діннің бірлену нәтижесінің адам парасаттылығын қалыптастырып оның көрнісі шабыт атты пыраққа мініп, сөз ғылымын меңгеріп, білімді жетілдіріп жоғарғы өркениетті меңгеру болып табылады. Діннің тарихы, ұлтық бейнесі ірге тасы немесе тамыры «Ғұрыпнама» ( елдің Құраны) болып төрт белгімен беріліп отырады;
1. Ай жүзіндей жарқыраған «Нұрлы шежіре».
2. Айтсаң айнымас «Асыл шежіре»
3. Көрсең көзің тоймас, ұрпақ аумас «Алтын шежіре»,
4. Атасының борбайын, анасының ойбайын айтар «Аңыз шежіре» (Асан Қайғы)
Бірінші белгісі; Әрбір пенденің, шабыт, шығармашылық өкілінің, діншінің айдың жүру жолдарымен, жыл өзгерістеріне, құс жолының қозғалысына байланысты түс, аян көру арқылы, әрбір адам баласына жеке берілетін оқиғаларды, халықтар шежіресімен, негізгі заман кезеңдерімен шындыққа шығарылған тарихи нақты деректер әр түрлі белгілермен, таңбалармен жазылып, құпия сақталып ұрпақтарынан аманатқа қалдырып отырады. Және киелі кітаптармен расталады. Екіншісі; ауыз әдебиетімен болған оқиғалардың жыраулармен, ақындардың, сыпыра шежірешілердің айтқан өсиеттерінен өткеннен үгіт алу арқылы беріледі, яғни халықтың жадында сақталған оқиғалар тізбегі. Үшіншісі; жазба, сызба, таңба түрінде қалдырған мұралар, жәдігерлер, таңбалар арқылы оқылады. Төртіншісі тарихи оқиғалардың аңыз арқылы әртүлі «әлқисаларды» сол жоғарғы деректермен салыстыра отыра ғалымдардың зертеулерінен шығармашылық өнермен, романдар, кино т.б туындылар арқылы толықтырылып жазылады.
Халықтың жүрегі кірлеп, есту қабілеті әлсірегенде сөздің құны жоғалып, ойлау жүйесі өзгеріп, басқа елдің сөз отарына ұшырау, тарихи оқиғалар жалғасы яғни сөз соғысы, ақыл ойдың соғысы, жер бетіндегі халықтар арасында алмасып, айналдырып отыру жаратушыдан тұрақты берілген сынақ деп біліңіз. Ондай соғыс ғасырларға созылып ақырында бір елді, екінші сөз үстемдігін алған ел, отарлау арқылы нәсілдік сипатын өзгертіп, сіңіріп тілін өзгеріске ұшырата білсе, ондай ұлтта тілімен бірге жоғалып отырады. Бұндай ақпараттық соғыс негізінен сақтардан басталып әлем түрленіп, қайта сақтардың негізгі ұрпағына тектілерге шабуыл жасап, қайта жұтылып, түрленіп отыру жер жүзіндегі тарихи оқиғалар шежіресі «Насият» болып жазылып, «Бес таңба» деп аталып, кейіннен Мұхаммед пайғамбарымыз «Із бөрі» деп ат қойып кетіпті.Ол кітапты аятта; «Рас білеміз. Өйткені олар: «Құранды Мұхаммедке бір адам үйретеді» дейді. Олардың ұйғарған адамының тілі бөгде. Ал бұл Құран ашық Арап тілінде» (16-103) Құраннан басқа құпия тілде шариғат істерін көрсетуші басқа тілде кітаптың (Құранның- шариғат негізі) болғанын осы аят растайды. Және сол кітапты апарған Укаша сахабаның Михсан яғни Сансыз баба ұрпағынан тарап, басы пайғамбарымыздың аяқ жағында жерленуі жеткілікті дәлел емес пе? Сол «Бес таңбаның» төртіншісін аңызын, халық оқыпта көріп те баспасөз беттерінде жазылып та жатыр. Үшінші белгісі болып табылатын нақты таңбамен теріге жазылған кітапты аталар аманатын; Көрсең көз тоймас «Асыл шежірені» ұстайтын да уақыт келер. Әзірше екінші түрі, ауыз әдебиетімен таралған «Айтсаң айнымас асыл шежіреден» сыпыра шежіреші Алиасқар Байғұтұлының (1898-1981) қалдырған мұрасынан танысып көрейік;
Жұмыр жердің бетін дүр сілкіндірген және әр қашанда әділдіктің жолын ұстанған, қаһары мен қайрымдылығы тең болған тектілерден шыққан қаһандар, патшалар, Гүрхандар, Хандар, Баһадүрлер, Шешендер, Көсемдер;
1.Кер Сақ-аб сансыз Баба! –Данышпан.
2.Күрең Алаш Сақ-аб қаһан.-Баһаул!
3.Алаша қаһан баһаул!
4.Қазақ, Созақ қаһан-«Баһан-бастар»!
5.Қыпшақ «Атауұлы» (Атила) каһан Баһаул!
6.Тоны Көк білекті қаһан!
Бұл дерек шежіреден ұлағат алсақ; Сақтан шыққан қаһан, баһаулдер әлемді өзіне қаратып, сақ мәдениетінің жазу сызу үлгі өнегесін таратып, әділетті заңдарды шығарушы «Ғұрыпнама» негізін қалаған; Сақтың алты ұлынынан тараған ғұламаларды ел басқарушыларды «Сақ-аба» (қожалар-әмір иелері) яғни адамзатқа Адам атадан бастап түсірілген негізгі атаулар жүйесінде қалыптасқан «АБ» әліппені кейінгі жаратушы тарапынан берілген, түсірілген нұсқауларды «А» әліпбиіне жалғастырып таратушылар. Жер жүзіндегі барлық ғұламалар тегі «АБА»-лардан өсіп өніп араласып таралып отырады. Құран сөзі болашақта құпиясы шешілетін «ОВ» әліпбиі (Крилица) Адам атаға түсіндірілген «А» әліпбиінің жетілдірілген үнді түріне жатады. «Крилица» деген Кер атадан тараған; Кер-аб, Кер-шүк, Кер-ай бабаларымыздан қалған үш түрлі сызба таңбалар жиынтығы яғни Адам ата Нұх пайғамбар қауымынан хабар береді. Енді «Айтсаң айнымас асыл шежіре» өзгерту қиын өлеңмен берілген өсиеттерден мағлұмат іздеп көрейік!
Кер Сақ –аб Тұтқа Кербұлқа қаһан! Санның басы Кер Сақ-аб,
Елтеріс қаһан-Данышпан «Ертіс» Сансыз Баба Сайрамдағы,
«Керүкі Темір Құтылық» қаһан! Мұхаммедте іздеген Кер Сақ-абты!
Амур Дария Забур патша-«Тұрант»! Ол Алланың елшісі пайғамбары!
Сауран Дария Жамушын патша «Сурант»! Алты Алаш алтын тамыры жұмыр бастың
Сары –Оғлан Қарахан патша «Тараз» Жалған деп тіршіліктің бұлағын кім айтады?
(Жүсіп Баласағұн)

Енді Хасан Азаннуринни Омар Хаямның айтқандарынан:
Ия Алла, аян берші сұрағыма Қазығұрт қоңыраулы «Кемелі тау!»
Бас иемін Киелі Құраныңа! Киелі Анадай «Балбалым – ау»
Қазақ Қаһан туылған Қазығұртта Осы айтқаным жете құлағыңа?!
Бір күні жәдігөйлер тұрады ма? Бес Ана, Көш Ана, Ду Ана бар!
Қазақ Қаһан көтерілген биік шыңға Тоқсан екі ұл бергенсің құрсағыңа!
Жөгіттерде тырмысып шығады ма? Қазақтан тараған осындай ұрпағы бар.
Әділдікті бұрмалап жолын байлаған Бас иген ғалам жартысы Қыпшағыңа!
Мұхаммед пайғамбарға қастық ойлаған, Меккеге қорған болған Бағдат едік,
Жәдігөй жөгіттерге жол бермеші! Бағдатқа бақ қондырған Қазақ еді!
Келмесін қос емердің бұлағына Қазақты Қаһан еткен Кер Сақ Аб еді
Қазығұрт тектілер шыққан киелі тау! Ер Қазақ, Мәулім Қазақ, мейрім Қазақ!
Дәулетің дәуіріңде тасығанда Өшпейтін өрнегі Нұр Өсиет бер!
Аузыңа Төрт Құбыла да қарап еді Мені де мәңгілікке жаратпаған
О, Тәңірім! Тектілердей қасиет бер! О, жалған! Сен бір неткен қонақ едің?!-деп
Шайыр бабамыздың жаратқаннан сұраған Нұр Өсиетінің тарихын яғни шариғат негіздерінің қалай пайда болғанын Сырым Дат ұлының Бұхара әміршісіне айтқан ескертуінен іздеп көрейік;
Сарт садағам тыңдап қой ақиқаттан! Қожалар тектіміз деп ауып шыққанда,
Ақарыс, Бекарыс-ау, Жанарыс деп Кербалада Етүрейлер жолын тосқан.
Қозғайсың өзіңе тартып шариғаттан Қырылып арап, парсы Кербалада.
Қазақ Қаһанды айтуға дәтәң шыдымас Пайғамбарды шөлге тастап тұра қашқан.
Жаһанның Машқұр-санат Бәйтерегі. Қол шыққан жер қайысқан Қазығұртан!
Қазақты қалай қосасың Әлімсақтан «Бестаңба» Кер Сақабтың «Ғасыр- табағын»
Қазақтың алты ұлына әлем қараған Керейлер Мұхаммедтің қолына ұстатқан!
Алаш- Қаһанды ұмытпа арын сатқан Ақиқаттан Шариғатқа қасиет бітіп,!
Құранда да Алты ұлының аты мәлім Өсиет қалған «Насият» деп Арыстан баптан. Жаһаннамға аттандырайын ба жанын сатқан? «Ізбөрі» бұрынғы аты «Бестаңбаның»
«Құрайыш» Ар мен Ғұнның жетінші ұрпағы Алланың құдіретімен ілім түскенде,
Мұхаммед анасынан туылғанда Бес- сақаба оқып шығып осы кітапты,
Тектілер жөгіттердің ханын құлатқан. Құранға «Бестаңбаның» нұрын шашқан!
Жөгіттер «Етүрей» боп дінге кірді Исі мұсылман ағылып Түркістанға
Тектілер төрт құбыланың бәрін алды деп
Дауыл тұрып, ғаламатты құйындатқан,
Өтің жарылып аузыңа келсін
Өтірікке атасы жоқ Сырым Датқаң!
Сонда Бұхараның бас имамы орнынан тұрып:
-«Уа Сырым Датқа! Ақиқат пен шариғат егіз, бірақ бізге «Бестаңбаны» ұстатпайды, сондықтан біз Бір Алланың құзырына бас иеміз. Ал «Бестаңбаны» әркім ұстаса, адам баласы «Қазығұртың» тасына дейін арқалап, әркім өзін текті санап, жер бетінде қан төгіс тоқтамайды» -деп Құраннан аят оқып, Сырым Датқаға ырза болып; -«Біз сізге нала болмаймыз, сіздей пенде туылмайды, жаназа екі жуылмайды. Әділдік сіздің ауызға балын тамызған екен, жолыңыз болсын» — деп шығарып салады.
Араптардың дін соғысының шежіресінде де, пайғамбар өсиетіндеде кер ат мінген қара киіммен тұмшаланған атты әскердің келіп жеңіліске ұшырап жатқан сахабалр арасында соғысып жауды күйрете жеңгені жазылады. Бұл қазығұртан қыпшақ әскерлерінің аянмен көріп, пайғамбарымызға жәрдемге барып әрі «насият» кіәтабының көшірмесін апарғанын және сол кітап арқылы шариғат негіздері қаланғанын растайды. Укаша сахаба атасынан аманат теріге жазыған өсиетті алаып келді деген растайтын әңгіме де бар. Сонда Укәша сахабаны жалғыз барды деп кім айтады. Және онымен бірге болған Ерқоян, Құттықожа т.б көптеген сахабалардың да болғаны тарихи шындық емес пе? Сол соғысқа қатысқан жауынгерлерді діншілер періштелер деп түсіндіреді. Ол Құран ғылымына қайшы; «Періштелер түскенде сендерге мұрша берілмейді, шақ салынады» деп ескерткен. Екі періштенің өзі бүкіл Садам қаласын асты-үстіне түсірді емес пе? Олай болса арап діншілерінің шежірені өзгертіп дінде үстемдік, әлемде билік құру мақсатындағы нақты болған оқиғаларды өзгерткен, деректерді тыққан жәйларын бар екенін болашақта табылатын теріге жазылған сақтардың Адам атадан бастап жалғасты жазылып келе жатқан, Шыңғысқан атамыздың тықтырған қазынасын ашылуына ұлықсатың түсетіні даусыз!

Бір сәтке өзімізді уақыт мәшинесімен саяхаттап жүрміз деп елестетейік… Тарихта болған қандай оқиғаларды өзгертер едіңіз, енгізген өзгерістеріңіз неге алып келеді деп ойлайсыз?)

Мені бір сұрақ толғандырып жур. Сізге кулкілі болып көрінер))) Осы біз мектепте 11 сыныпқа дейін Қазақстан және Дуние Жүзі тарихын окып келдік. Бірақ заман бір орында тұрмайды ғой, әр жыл, әр болған әлемдегі оқиғалар тарих болып қалатыны сөзсіз. Біз сол байырғы сонау тас дәуірлерінен осы 2000 жылғы болған жайттарды оқып келдік. Ал болашақта мысалы 20 жылдан сон менің баларым немесе немерелерім осы букіл тарихта қалған жайттарды оқып улгереді ма екен жоқ әлде оның барі пән бағдарламасында қысқартылады ма екен деген сурақтар мені тоғандырып жур.

Бұныснес Репаблик ДәуЧлен (БРД) үкіметі әдейілеп жіберген барлаушы ішпиөн «Біздің ауыл» блогының авторы «Аңсар»-дың виртуалды ақыры неден болды?


2009 ж.

Емін еркін клавасына алабай кіріп, қанден шығып жүрген амиголар «православиелік» реформаларға да, жан-жақтан жауған көтриоттар, қаумалаған әсіре діншілдердің қуғынына төзе білді.
Десек те Интернеттің БАҚ құралдарымен теңестірілуі, Daruisholgen.com петапорталының, juldyz.kz -ән-әуен сайттарың жабылуы бір охуйға болды.

Мегабоқжағыстың жанама алғышарттарына кейбір әншілердің әнді тегін таратумен күресіп, диск алуға ақшасын қимайтын жарлы-жақыбайдан әндерін қорғауын да жатқызуға болады.

Не керек, 2009 жаз ортасында партизандық қақтығыстар басталды да кетті.

Бір жағында «Біздің Ауыл» блогының иесі Аңсар (тақырбас болатын) бастаған фундаменталисттік диверсиялық топ, екінші жағында Рейхспроктолог Сатыбалды Багратионұлы бастаған қарусыз дәруіштердің ара қатынасы шиеленісе түсті.
Аталған жағдайлардан соң, орын алған "Қасиетсіз Интифад" операциясының майданы қатысушылардың жеке блогтарында, әлеуметтік желілерде, өзге қазақтілді сайттардың біразында өрбігені жайлы куәліктер аз емес. Бірталай жәдігерлер күйіп кетті. Бірақ аман қалғандары да бар.

Мәселен, мына сурет.


Қасиетсіз Интифад” – Хуенардо Да Винчи 21 ғасыр ( масло, холст, Саян3-тің фотигі, МS Paint). Жоғары сапада көру үшін мында басасыз.

Бұл операция «Біздің Ауыл» блогының Award-KZ интернет сайысына шұғыл дайындық кезеңіне сай келді. Боқжағыстың немен біткені туралы Өмірзақ Шульцтің материалдарын біразымыз көрдік. Десек те, көрмегендер көріп, көргендер тағы қайталап, блицкригтен кейінгі, сол бір көт қуантар сәттерді тасынан тағы кешсе артық болмас.

«Есалаңға» (ака Жақабай Ширақ) аудармаға және субтитраларға нақметтен бөтен айтарым жоқ.
Барлығыңды алдағы мейрамдармен құттықтаймын.