Мына бетте мектеп формасы жөнінде айтыпты. Сонда айтылғандарға қатысты жазған пікірімді шамалы толықтырып жеке тақырып етіп шығара салуды жөн көрдім.

БҒМ

Форма білім берудің зайырлы сипатына сәйкес болуы тиіс, сондықтан «мектеп формасының үлгісі мен түсі классикалық стиль талабына сай болуы, біркелкі әрі ашық емес, ұстамды реңкте және үш түстен артық түсті араластырмай тігілуі тиіс

Ешбір заңда білуімше «Форма білім берудің зайырлы сипатына сәйкес болуы тиіс» деп жазылмаған. Бұны БҒМ неге сүйеніп мәлімдегені маған қызық болып тұр. «Үлгісі мен түсі классикалық стиль талабына сай болуы керек» дегенге қатысты. Орамал мен юбка етегінің ұзындығы осыған қайшы келмейді. Үйімнің жанында мектеп бар. Қыздардың юбкаларының ұзындығы әркімде әртүрлі болғанымен (біреуде тізеден жоғары, енді біреуде тізеден төмен), бірақ бәрінің формасы ортақ бір үлгідегі киім – клетка юбка, ақ жейде. Сондай-ақ сондай үлгіде киінген басында орамалы бар қызды да көремін – яғни етегі ұзын клетка юбка, ақ жейде. Орамалға бола сол оқушының киімін мектеп формасына сай емес деген пәтуа шығару дұрыс па?

Анти-орамалшылар «діни атрибутика» деген сөзді жаттап алыпты. Православтардың мойынға тағатын крестиктері діни атрибутикаға жатады. Ендеше «діни атрибутика» деп қақылдап қалғандар неге сол (көзге айқын көрініп тұратын) кейбір оқушылардың мойнындағы крестерді байқамайды? «Біз зайырлы мемлекетпіз» деп әлдекімдер оқушының мойнындағы православ крестигіне қарсы шығып жатса, мұнысы сөзсіз Конституцияда бекітілген демократия мен діни көзқарас бостандықтарына қол сұғу болып есептелер еді…

Хиджаб, ниқаб, бурка (киiзден я терiден жүнiн сыртына қаратып тiккен жеңсiз шапан), пәренжі, сикх сәлдесі мен иудей тақиясы («кит» деп аталады) сияқты белгілі бір діни конфессияға қатысты белгілері бар киім киюге тыйым салынады

— дей отырып, БҒМ өкілі хиджаб, ниқаб және т.б. киімдерге емес, шын мәнінде орамал менн ұзын етекке қарсы шығып отыр. Егер оқушылар шынымен де хиджаб, ниқаб, бурка, паранжа киіп келіп жатса, онда әңгіме басқаша болар еді. Бірақ, шындығы сол, хиджабпен күресушілер негізінен мектеп формасына сай киініп, бірақ қосымша орамал да таққан оқушылармен күресіп жатыр емес пе?

Айнұр Әбдірәсілқызы — ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрлігі Дін істері комитеті Дін мәселелері жөніндегі ғылыми-зерттеу және талдау орталығының директоры

Мектеп формасының да көтеріп отырған өзіндік әлеуметтік-тұлғалық жүгі бар. Біріншіден, кез келген форма белгілі бір мекемеге қатыстылықты білдіретіндіктен, тұлғаға сол мекеме алдындағы жауапкершілікті жүктейді. Екіншіден, форма – құқықтық қатынастар шегін айқындайтын бақылау құралы. Қарапайым мысалмен өрнектесек, мектеп формасындағы бала сабақ уақытында көше кезіп жүрсе немесе компьютер клубында ойын ойнап отырса, кез келген учаскелік полиция қызметкерінің оның мән-жайын сұрап, қадағалауға құқығы бар. Үшіншіден, біртекті форма мектеп жасындағы балалардың әлеуметтік тұрғыдан жіктелуіне, психологиялық қысымдардың орын алуына жол бермейді, яғни «бұлақ бастан бұлғанбас» үшін форманың сақталуы қажет-ақ.

Осы айтылған үш пунктіні де өте орынды айтылған деп, қол соғуға болар еді, егер оқушылар паранжа киіп, бастан-аяқ ислам мемлекеттеріндегідей киім киіп жатса. Алайда шындығында солай ма екен? Өзім көрген орамал таққан оқушы қыздардың да киімі мектеп үлгісіне сай екенін жоғарыда айтып өттім. Яғни орамалға бола сол өзім көрген оқушының киімінен оның мектеп оқушысы екені білінбей қалды десем бұным қып-қызыл өтірік болар еді…

Досай Кенжетай — философия және теология ғылымдарының докторы, профессор

Ислам дінінде адамдар жынысына қарамастан жаратылысынан тең болғандықтан әйел мен ер адамдарға білім алу бірдей парыз етілген. Бүгінгі жаһанданған дүниеде, зайырлы білім сапасы тұрғысынан еліміз басқалармен терезесі тең болу мақсатын ұстанады. Сондықтан, орта мектепте оқитын кез келген оқушыны дін атрибуттарын желеу етіп, мемлекеттік мекемеде оқшаулануына, даралануына, ерекшеленуіне жол берілмейді. Мектеп жасына жеткен барлық балалар мектептен білім алуы шарт дейтін болсақ, мектеп киіміне қатысты жаңадан бекітілген талаптардан ешкім аттап кете алмайды

«Бүгінгі жаһанданған дүниеде, зайырлы білім сапасы тұрғысынан еліміз басқалармен терезесі тең болу мақсатын ұстанады» деп не айтқысы келгені қызық болып тұр. Өйткені «зайырлы» деген ұғымды тудырған батыс өркениетінің бірқатар алдыңғы қатарлы елдерінде мектепке орамалмен келуге тыйым салынбаған – Британия, АҚШ, Швеция елдерінде. Діни атрибутика дегеніне қатысты жоғарыда жазып кеттім. Енді соңғы сөйлеміндегі ойына көз жгіртейік. «Мектеп киіміне қатысты жаңадан бекітілген талап» деп не айтқысы келіп отырғанын өзі де түсінбеген болса керек. Өйткені ешбір заңда ол жөнінде нақты жазылмаған. Мемлекет мектеп киімі мәслесін шешу міндетін мектептердің өзіне ақырын ғана ысырып жібере салды. Форма түрін әр мектеп өзі бекітеді. Осы орайда, діни атрибутика жөінде айтып, оқушы киімі мектеп талабына сай болуы керек деп отырған профессорымыз егер кейбір мектептер орамалға рұқсат беріп жатса, не дер еді?

Енді орамалға рұқсат етпеген мектептердің уставтарына келсек. Заң бойынша оқушы мектеп бекіткен киімге сай киінуі тиіс екен. Мектептер Қазақстан Республикасындағы оқу орындары болғандықтан және онда Қазақстан азаматтары білім алатын болғандықтан, мектептер өз уставтарын ҚР Конституциясына қайшы келмейтін жолмен жазуы міндетті. Егер мектептің ішкі уставы (немесе тіпті қандай да бір заң) Конституцияда бекітілген нормалар мен принциптерге қайшы келіп жатса, онда мәселені шешу барысында Конституция талаптаы жоғары саналады. Мектеп уставы Атазаңнан биік емес. Атазаңға қайшы ережелер қайта қарастыруды талап етеді.

Мұхитдин Исаұлы — теология ғылымының докторы, исламтанушы

Мектеп – киелі орын. Бүгінгі таңда мектептің киім формасы «хиджабқа» сәйкес келмейді деп, бүлдіршін сәби баланы Алланың ең маңызды парыз еткен ілімінен айыруға болмайды. Баланы мектепке жібермей «жаһил» ету, яғни қараңғы, надан ету – ең үлкен күнә. Ілім алмаған ұрпақтан күні ертең «жаһил», қараңғы қоғам шығады. Біз осыны мықтап түсініп алуымыз қажет

Дін бойынша керемет білгір емеспін. Сонда да ең маңызды бес парыз ішінен бұндай пунктіні естімеппін. Әрине, бұл жайт білім алуды қажетсіз нәрсе етеді демеймін. Бұл жерде исламтанушының ең маңызды парыз дегеніне таң болып отырмын. Ең үлкен күнә деп көрсеткен нәрсесі де біртүрлілеу екен. Ең үлкен күнә Құдайға серік қосу емес пе еді? Осы уақытқа шейін мен басқа ағымның жетегінде жүргендерді тыңдап, солардың материалдарын оқып келгенмін бе, әлде исламтанушы өртеп отыр ма? Егер біріншісі болса, онда ҚМДБ адасып жүр ме?

Айдар Әбуов — философия ғылымың докторы, профессор

Бұл, ең біріншіден, мемлекеттің әртүрлі этникалық және конфессиялық ерекшеліктерге ие азаматтардың ортақ білім алуына жағдай жасау қажеттілігінен туындайды. Егер мемлекет белгілі бір діннің мүддесіне басымдық берер болса мұндай жағдай басқа конфессияларды ұстанушыларға әділетсіздік болар еді. Ал екінші жағдайда, яғни барлық конфессия өкілдеріне білім беру мекемелерінде киімге қатысты толық таңдау беріліп, еркін форма ұсынылатын жағдайда әрбір конфессия өкілдері өздерінің өзіндік ерекшеліктерін көрсетуге тырысып, оқушылар арасында қайшылықтықты қарым-қатынас орын алған болар еді. Мектеп формасына қатысты бекітілген жаңа талаптарға жекелеген діндар азаматтардың біржақты сыни пікір танытуы көрініс беруде. Мұндай сыңаржақ көзқарас ұстануды қате деп санаймын, өйткені әрбір діндар азамат өзінің діни сеніміне барынша құрметпен қарайтын мемлекеттік органның ұстанымдарына түсіністік танытып, өз бойындағы рухани-адамгершілік қағидаттарды жетілдіруге және толық білім алуға талпынуы тиіс. Ең бастысы, бұл талаптар мектеп оқушыларына ғана қойылып отырғанын ескеруіміз қажет

Мектеп үлгісіне сай киініп, тек орамл ғана тақса, оның паранжа, хиджаб, ниқаб емес екенін айтып кеттім. Келесі ойларын қарастырсақ.
Әртүрлі этностар мен конфессиялар туралы сөз қозғаған кезде, ең алдымен мынаны естен шығармаған абзал. Қазақстан Республикасы адам тұрмайтын иесіз елсіз территорияға әртүрлі ұлттардың келуі арқылы құрылған жоқ. Бұл жерді қазақтар иелік етті, мемлекет құраушы ұлт – қазақтар. Тарихи тұрғыда қазақтар батыс әлемінің емес, ислам әлемінің бөлігі болып келді. Күллі қазақ хандарының толық есімдерінің мұсылманша болғаны, тілімізде араб сөздерінің көптігі, жалпы мұсылман дінін ұстануымыз осының айғағы. Батыстың бірқатар зайырлы мемлекеттерінде мектептегі орамалға тыйым жоқ екнін жоғарыда айтып кеттім, дегенмен Франция сияқты кейбір елдер тыйым салды. Оның бұл әрекетін ұнатпағандар тек ислам әлемі өкілдері ғана емес, сол батыс әлемінің өкілдері де онысын құқықбұзушылық деп айыптады. Дегенмен француз билігі бұл әрекетін былай дәйектеді: Франция тарихи тұрғыдан европалық, христиан әлемінің бөлігі екнін айтып, өз құндылықтарын алға тартты. Көршілес Ресей де зайырлы мемлекет, бірақ тарихи тұрғыдан ислам әлеміне жататын Ресейдің Шешенстанында ешкім орамалмен күресіп жатқан жоқ. Өйткені сол өңірдің спецификасы ескерілген. Бұны не үшін айтып отырмын, әртүрлі конфессия мен ұлттар туралы айтқан кезде бұл елдің иесі қазақтар екенін естен шығармаған жөн. Мысалы, біздің мешіттерде азан дауыстап оқылады. Азанның үнін естігенде жыны қозатын кейбіреулер осы үшін шағымданды. Олардың шағымы неліктен қанағаттандырылмады деп ойлайсыз?
Өйткені мемлекет құраушы ұлт — қазақтар, ал қазақтар тарихи тұрғыда ислам дінін ұстанады. Сол секілді орамал мәселесіне тым қатты көңіл бөліп, құлақтан сүйреп проблема жасау, меніңше, дұрыс емес.

«Мег Майерс — музыкадағы жас қыздар туралы стереотиптің көзін жоятын тұлға.»
Nylon Magazine

Қуатты дауыстарға "құлай" салатын адам едім онсызда. Шамамен бір ай бұрын Facebook-тағы досымның бөліскен сілтемесіне өтіп, бірде күңірене теңселіп, тыншу таба қалатын, бірде буырқанып, жан демей, жүрек демей, жолдағысының бәрін жапырып өтетін әлдебір орасан толқынның астында қалдым.

Қазақ интернеті тағы бір сайтпен толықты. Arular.kz сайтын 2007 жылы бір топ блогер қыз ашқан болатын, алайда техникалық себептерге байланысты сайт 1 жылдан кейін жұмысын тоқтатты. Бұл жолы сайт жаңа айдарлармен, сапалы контентпен толығып, жаңа концепцияда ұсынылып отыр. Сайт дизайны да кез келген экраннан оқуға ыңғайлы етіп жасақталған.

«Соңғы уақытта қоғамда орын алған тастанды балалар проблемасы, бойжеткендер арасындағы суицид, әйелдердің тұрмыстық зорлық-зомбылыққа душар болуы, басқа да келеңсіз жағдайлар қыз-келіншектер арасында білімнің, психологиялық ақыл-кеңестің болмауынан хабар береді. Қазіргі таңда, бұл функцияны атқаратын қоғамдық институттар да, бұқаралық ақпарат құралдары да, тіпті ата-аналардың осы мәселеге келгенде салғытттық танытып отыр. Сондықтан да қыз-келіншектерге ақыл-кеңес беретін, қызықты материалдар ұсынатын сайт ашу көптен бері ойда жүрген жоспарымыздың бірі еді» дейді ұйымдастырушылар.

Сайт тек тәрбиелік-тағылымдық міндетін атқару үшін ғана емес, танымдық, коммерциялық мақсаттарда құрылған. Қазір сайтта «Сұлулық», «Сән», Отбасы", «Денсаулық», «Сезім», «Тағам» айдарлары бар. Сондай-ақ сайттың бұрынғы нұсқасындағы мақалалар да сақталған. Болашақта сайт аясында психологиялық кеңес, сұрақ-жауап бөлімдері ашылып, қыз-келіншектердің форумы құрылмақшы.

Сайт адресі: arular.kz

Сәлем, достар. Араларыңызға жасырын атпен келіп қалдым. Өкінішке орай, солай болып тұр енді. Көөөөөөөөөөп нәрсе жазғым келеді. Себебі, іщімнен сөйлеп шәршәәәәәәп кеттім. Блог жазып бастайын деген ой болғанымен, форматқа сәйкес келе қоймайды — ау. Сондықтан сіздерден үйренерім көп болар деп сенемін.
Вл, енде неге мен жасырын атпен тіркелдім? Осыдан 3 — 4 жыл бұрын агенттің дәурені ұрып тұрған кезде бір жігітпен таныстым. Дұрысы, таныстырды. Әңгімеміз сәлемдесуден арыға бармайды. Бір іш пысқанда осылай жасырын логинмен достық ұсындым, әңгімеміз жарасып, авасында суреті жоқ қыз бағы жанып «звезда» болып кетті. Сондағы қызғанғаным — ай))) Сол кезден қалған әдет па, әлде бойда қалған комплекс па, мүмкін басымдағы таракандардың әсері болар. Ең дұрысы, өз атыммен бастауға батылым жетпегені шығар.

Менің кім екенім де, есімімнің де әзірге маңызы шамалы. Әзірге сәттілік тілеп қойсаңыздар екен. Дәм — түз бұйырып, сіздермен жүздесудің сәті түсіп жатса, шошып кетпейтіндеріңізге сенсеңіздер болады)

Қыркүйектің 26-27 күндері Астанада Мәжіліс Спикері Нұрлан Нығматулиннің төрағалығымен Инновация, технология және білім мәселелері жөніндегі Астана Парламентаралық форумы өтті. Аталмыш жиынға 20-дан астам елдердің парламент депутаттары, саясаткерлері мен сарапшылары, сондай-ақ, халықаралық ұйымдардың өкілдеріқатысты.Форум қатысушыларын құттықтаған Мәжіліс Төрағасы елімізде алғаш рет ұйымдастырылып отырған осы форумның Қазақстан тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейтойы қарсаңында өтуіне айрықша назар аударды.



Форум аясында «Rixos President Astana» қонақүйінде елеулі танымдық маңызы бар сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалардың көрмесі ұйымдастырылды. Көрмеде Мемлекеттік тарих, Әдебиет, Шығыстану, Философия, Археология, Экономика, Тарих институттарының туындылары, сонымен қатар ҚР Білім және ғылым министрлігі Ғылым комитетінің ­­ Ғылыми кітапханасындағы өте құнды сирек кітаптар мен қолжазбалары қойылды.



Ұйымдастырылып отырған бұл шараның ең көне жәдігері — ХІХ ғасырда Стамбулда басылып шыққан қасиетті Құран кітабы. Бұл еліміздегі ең көне кітап деуге болады.

Жағалығына жазығы беймәлім қызыл түлкіні өңгеріп алған ана әртіс жігіт нағыз өнердің киесін ұққан майталман екен. «Балқадишаны» зарлана айтып, көмейінен өксік толы әуенді әуелеткенде тойда отырған кейбір қатындар сүйегі қурап кеткен Балқадишаны қарғады-ай келіп, «Осындай жігіттің төресін еңіретіп қойған Балқадиша бетбақ екен» десті. Ән аяқталысымен ду-ду соғылған шапалақ пен қошеметке мас болған әртіс жігіт күлімдеп, самайынан тамшылай аққан терін иығындағы түлкінің құйрығымен бір сүртіп тастап, қолын кеудесіне қойып еңкейіп жұртшылыққа ілтипатын білдіруді ұмытқан жоқ. Өнерің үстем болсын деп нағашылар, құдалар, достар, жұмыстастар атынан беріліп жатқан шашуларды түлкі шапанының қалтасына сүңгітіп жатты. Шапан қалтасы әдейілеп терең етіп тігілсе керек.
Той қауымына қызмет етіп жүрген даяшы Әсемгүл аққұман ұстаған білегі дір-дір етіп әртіс жігіттен көзін ала алмады. Жасы елуді еңсеріп қалса да ашық-шашық иығына қоса омырауын ақырып кеткен қамырдай төгілтіп қойған сары шашты әйелдің жалаңаш етіне шай құйып алды. «Ах, ты, саплячка!» деп басталған айқай әртіс жігітке көрсетіліп жатқан қошеметтен асып түсті.
Дәретханадағы айнаның алдына келіп еңкілдеп жылады Әсемгүл. Табанынан таусылып жүріп табатыны екі мың теңге, оның үстіне долы әйелдердің айқайы мен сылқым қыздардың еркелігі жүйкесін жұқартатынын қосыңыз. Әнші болып туылса жаңағы әртіс жігіттей бұның да қалтасы қампаяр еді, гүлді көйлек киіп бұл да тойдың гүліне айналар еді. Жылап тұрып айнаға қарады. Домбығып ісіп кеткен сығыр көзі мен әлсін-әлсін су ағып пышылдап тұрған тәмпіш танауы әншіліктің ауылы алыс екенін айтып-ақ тастады.
«Сексен қыз серуенге шықса дағы...»
Жаңағы қоңыр әдемі дауыс дәл қасынан шықты. Шапанын шешіп тастап, ақ көйлек, ақ шалбар киген әртіс жігіт дәл жанына келіп тұр.
-Жылама, атың кім?
-Әсемгүл.
-Әсемгүл… Әсемгүл… – қапелімде бұнымен аттас қызға шығарылған әндер ойына келмеген соң басын қиқаң еткізіп бір қозғады да, — той біткенше кетіп қалма,-деп қалтасына қолын салып жіберіп, әркімнің алақанының тері мен кіріне тойып тұрған үш-төрт қағаз ақшаны уыстап алды Әсемгүлдің алақанына тастай сала асығыс шығып кетті.
Торғайға тұзақты қалай құрушы еді? Жем тастайтын алдына алдаусыратып… Әсемгүлдің жем, торғай, тұзақ туралы ойлауына әлі ерте, ақыл-ойы пісіп жетілмеген педагогикалық колледждің екінші курс студенті еді бар болғаны…

Той аяқталды. Өнер көрсеткен әртістер өзара даурығып алған.
-Сен бүгін Сәкеннен көп тапқан сияқтысын ақшаны.
— Сәкенге жете алмадым.
-Сәкенге оң мың жетпей қалды, — деп тапқан табыстарын Сәкеннің межесімен салыстыруларына қарағанда орталарындағы мерейі үстемі де, беделі биігі де Сәкен болса керек.
Жаңағы маңғаз, асқар таудай биік өнер иелері той тарқасымен пәс болып қалған. Әр үстелден артылып қалған орта шөлмек арақтарды бір-біріне араластырып ішіп, шеті тістелген тауықтың бұттарын ұрттары бұлтыңдап кеміріп отыр.
Тойхананың кіреберісінде тұрған Әсемгүлді көп күттірмей Сәкен де шықты сыртқа.
Іші толған домбыра, гитара, микрофон, темір-терсек, тіпті үкілі сәукелеге дейін тиелген машина отырып Әсемгүл Сәкенмен бірге келе жатыр. Қайда барамыз деп сұрау да ойына келмеді Әсемгүлдің.
Құрқылдайдың ұясындай бір уыс жатақхананың бөлмесіне ертіп алып келді.
-Ән айтып беремін,-деді Сәкен ішке кірерінде. Ән айтудың соңы Әсемгүлдің жігіт атаулымен алғаш рет сүйісуіне ұласты.
«Апам біліп қалса ше, апам біліп қалса ше? Өлтіреді мені» деп тұншыға сыбырлағаны Сәкеннің жағымсыз ыңыранған дауысынан асып кете алмады, өзінен басқа ешкім де естімеді. Қызығушылық пен қорқыныш алма кезек ауысқан сезімнің еркіне еріп есі кіресілі-шығасылы Әсемгүл жағдайды пайымдап та үлгермеді.
Сәкеннің салмағына езіліп, мыжғыланып, жансызданып қалған екі санын сипалап отырып:
-Біз үйленеміз ғой, иә?-деді Әсемгүл.
Сәкен жуап қайтармады. Орынынан тұра беріп, аяқ астына шалқасынан жатқан домбыраға сүрініп қала жаздады да, теуіп жіберді. Дыңғыр-дыңғыр етіп түсініксіз әуен шығарған домбыра өкпелеп қалғандай бір бұрышқа сарт етіп барып құлады.
Әсемгүл де темір кереуетті сақыр-сұқыр еткізіп жалп етіп етпетінен сұлқ құлады да, сыңсып жылап қоя берді.
-Тағы да ақша берем, үстіңе күшті көйлек сатып аласың,- деген Сәкеннің сөзін естімеді де.

Бүгін түнде Астананың миллионыншы тұрғыны дүние есігін ашты. Сағат 01:00 №1 перинаталды орталықта қыз туды. Ол ата-анасының тұңғышы. Анасы – №9 «Нұршашу» балабақшасының тәрбиешісі Арайлым Мұхамедьяр (1994 ж.т.), әкесі — «Астана-РЭК» маманы Олжас Мұхамедьяр (1992 ж.т.).

Қала әкімі Әсет Исекешев ерлі-зайыптыларды құттықтап, пәтер кілтін табыстады. Жас отбасы ата-анасымен тұрады, сондықтан бұл олар үшін нағыз тосын сый болды.

«Бүгін мен үшін қос мереке – әкемнің туған күні және қызым дүние есігін ашып отыр. Оның үстіне, пәтер кілтін табыстады. Мемлекет басшысына алғыс айтамын, жасалған жағдайлардың арқасында сап-сау қыз тудық. Ай сайын, жыл сайын халқымыздың саны арта берсін деп тілеймін. Әке мен ана болу бақытын әркімнің басына берсін», — дейді қызының есімін Саида деп қойған бақытты әке.

18 жылда ерлордада бала туу көрсеткіші екі есеге өсті, ана мен сәби өлімі 5 еседен артық төмендеген. Бұған Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың мемлекеттік денсаулық жүйесіне баса назар аударуының арқасында қолжеткізілді. Күн сайын елордада 75-80 бала туады. Өткен жылы Астанада 26110 нәресте, ал үстіміздегі жылдың бірінші жартыжылдығында 13740 сәби дүниеге келген. Қаладағы перинаталды орталықтардың барлығы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бағдарламасы бойынша қауіпсіз ана қағидаты бойынша жұмыс істейді.

astana.gov.kz/kk/modules/material/10907

«Қазпочта» АҚ трансформациялау, бизнес-үрдістерді оңтайландыру, автоматтандыру, инновацияларды енгізу, жаңа пошталық және қаржылық өнімдер мен қызметтерді нарыққа енгізу арқылы ауылдық бөлімшелердің қамтылуын арттыру бағытында ауқымды жұмыс жасап келе жатқаны белгілі.
Осындай жұмыс барысындағы өзгерістер мен жүргізіліп жатқан реформалардың тиімділігін ендігі жерде компанияның ауылдық жердегі тұтынушылары да қолдана алатын болады. Оның нақты дәлелі — «Salem, Mobile» жобасының Ақмола облысы, Шортанды ауданындағы іске қосылуы.
Бұл жобаның іске қосылу барысын реті-ретімен баяндасақ.


22 маусым күні «Қазпочта» АҚ Басқарма төрағасы Бағдат Мусин, Ақпарат және коммуникация министрі Дәурен Абаев, «Самұрық-Қазына» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Елена Бахмутова және бір топ журналист Шортандыдағы «Salem, Mobile» жобасының іске қосылу шарасына қатысты.



Шортандыдағы «Salem, Mobile» жобасы «Барвиха» дүкенінде іске қосылды.



«Барвиха» дүкенінің тұтынушысы мен сатушысы. «Salem, Mobile» жобасы дәл осындай ауыл тұрғындарына ең қажеті әрі оңай жүйе.



Шортанды ауданындағы «Барвиха» дүкеніне орнатылған «Salem, Mobile» құрылғылары.



«Salem, Mobile» – деген не? Ол – бүгінде әрбір адамның ажырамас бір бөлшегіне айналған түрлі моделдегі ұялы телефон арқылы кез келген қаржылық оперцияларды ауылдан шықпай-ақ, жүзеге асыруға болатын озық технология. Ақша алу үшін банкомат іздеп сабылудың керегі жоқ. «Salem, Mobile» қызметін тұтыну үшін Сіз төлем картасын Post.kz сайтына тіркейсіз. Бұл тіркеуді интернет болған жағдайда үйде, кеңседе немесе Қазпошта бөлімшелерінде жүзеге асыра аласыз. Сөйтіп, тауар алу үшін USSD-командасы (қысқа хабарламалар жіберу қызметі) арқылы *499# нөміріне дүкеннің реттік саны бойынша хабарлама жібересіз, сол сәтте төлемнің жүзеге асқаны туралы хабарлама келеді. «Қазпочта» АҚ Басқарма төрағасы Бағдат Мусин ең қарапайым ұялы телефон арқылы «Salem, Mobile» қызметін қолдануға болатынын айтып тұр.



«Барвиха» дүкеніне орнатылған «Salem, Mobile» құрылғысымен қалай жұмыс істеу керектігін «Қазпочта» қызметкерлері егжей-тегжейлі түсіндіріп тұр.



Ауыл тұрғындары өз ауылындағы «Қазпочта» бөлімшесіне барып немесе интернет болған жағдайда үйден, кеңседен төлем картасын Post.kz сайтына тіркейсіз. Сөйтіп, тауар алу үшін USSD-командасы (қысқа хабарламалар жіберу қызметі) арқылы *499# нөміріне дүкеннің реттік саны бойынша хабарлама жібересіз, сол сәтте төлемнің жүзеге асқаны туралы хабарлама келеді. «Salem, Mobile» төлем қызметіне қосылған соң, оны пайдалана беруіне болады. Мысалы, Ауыл тұрғыны дүкенге келеді. 80 теңгеге нан алғысы келсе, телефоны арқылы 80 теңгені дүкеннің шотына (əр дүкеннің өз реттік нөмірі арқылы) аударады. Осылайша, қажет тауарыңызды алып, кете бересіз.



«Salem, Mobile» қызметі уақытыңызды, ақшаңызды үнемдеуге таптырмайтын дүние. Егер қолыңызда дайын ақша жүрсе, оны жаратып жіберуіңіз мүмкін. Ал, «Salem, Mobile» ақшаңыздың қажетсіз дүниелерге шашылып кетпеуіне мүмкіндік береді.



«Salem, Mobile» қызметінің алғашқы қолданушысы – Татьяна Зизяк, Ұлттық кәсіпкерлер палатасының Шортанды ауданындағы мүшесі.



«Қазпочтаның» ауылға ұсынып отырған қызмет түрлері «Salem, Mobile» жобасымен ғана шектелмейді. Ендігі әрбір бөлімшеден жіберген/келген сәлемдемені өзіңіз келіп, терминал арқылы төлеп жасап, суырмаларда тұрған сәлемдемелер ішінен өзіңіздікін алып кетуіңізге болады. Бұрынғыдай кезекке тұру, күту, сәлемдемені қаптап, орап, оған алаң болмайсыз. Сәлемдемелер супермаркеті – электронды кезек. Сәлемдемелер супермаркеті бұл – Қазақстан бойынша сәлемдеме алу/жіберу, өзіне-өзі қызмет көрсету орталығы.



Сәлемдемелер компанияның арнайы қораптарына салынып, жөнелтіледі. Сондықтан, жіберуші бұрынғыдай сәлемдемесін өз орап, әуреге түспейді. Бұл – сәлемдеменің қауіпсіздігінің кепілі.



«Қазпочта» АҚ Басқарма төрағасы Бағдат Мусин жаңадан қосылып жатқан сәлемдеме жіберу/алу жүйесінің тиімділігін, қолданылуын түсіндіріп тұр. Ал, министр Дәурен Абаев компанияның жаңа қызметтерін көзімен көріп, қолы мен ұстады.



«Қазпочта» ұсынып отырған тағы бір қызметі — postmarket.kz сауда алаңы. Сіз бұл қызмет тегін тіркеліп, есептік-кассалық қызмет, теміржол билеттерін сату/алу, тауарларды жеткізу және тағы басқа қызмет түрлерін пайдалан аласыз.


Ауыл тұрғындары үшін бұл қызметтің тиімділігі зор. Себебі, Сіз ет, сүт, бақша өнімдеріңізді ауылдан шықпай, қала тұрғындарына саудалай аласыз. Яғни, жол шығыны, тасымал тағы басқа қиындықтардан құтқарады.



«Қазпочта» АҚ ауылдық жерлерде жүзеге асырып жатқан жаңа, ыңғайлы әрі тиімді, қолжетімді жобалары министр Дәурен Абаев өз көзімен көріп, журналистерге жобаның қарапайымдылығы мен қолжетімділігін жан-жақты түсіндіріп берді. Министр 2020 жылға дейін ауылдардың 80 пайызы осы жобалармен қамтылатынын айтты.

Ақтөбе қалалық орталық мешітінің бас имамы Серікжан Еншібайұлымен сұхбат.

Сұхбатқа сілтеме

Табысты болу үшін жетістікке ықпал ететін әдеттерді қалыптастыра отырып, өзіміздің дамуымызға әсер беретін, күшті мінезді тәрбиелеу керек. Ал жетістікке жету жолында қандай әдеттер бізге кедергі болуы мүмкін?

1-ші әдет. Қарсылық
Егер өмірде бір нәрсе ойдағыдай болмаса, жан-жаққа қарамастан бірден шабуыл жасаймыз. Жүйке-жүйемізді тоздырамыз, күш-қуатымызды жұмсаймыз, кейде кездері өмірде өзгермейтін тұстарды білетұра, бірақ оған мойынсұнбастан қарсылығымызды білдіріп жатамыз.

Енді талдау жүргізіңіз қалай және қай жерде қарсылық көрсеттіңіз. Сіздің қарсылығыңыз жақындарыңыздың көңіл-күйлеріне, жұмыстағы өзгерістерге қалай әсер кеткеніне назар аудардыңыз ба? Адам өз мінезін әрқайсысына әр қырынан көрсетеді.
Біреуге айқайлап мінез көресетеді, басқасы ренжиді, ал үшіншісіне келгенде кетеді тұңғиыққа батып. Бұндайдың нәтижесі әрқашан да бір – нашар, бұзылған қарым-қатынас.Бұндай күрделі мәселелерді басқаша шешу керек. Ымыраға келу керек. Агрессия және негативті болдырмау үшін барлығын сол қалпында қабылдау керек. Бұл сізді шыңдай түседі. Жағдайды өзгерту үшін өз көзқарасыңызды өзгерту қажет. Барлық жерде, кезкелген уақытта позитив іздеп жүру керек…

2-ші әдет. Өзіңді құрбан сезіну
Бір адамдар бар өз жауапкершілігі мен өзінің сәтсіздіктерін біреудің басына аудара салады. Олар барлығын мемлекеттен, басшылардан, болмаса ата-аналарыннан көріп, бүкіл сәтсіздіктерін өзінен емес, солардан іздеп, жылап отырады.
Негізі шын мәнінде, барлығы дұрыс көзқараспен қару керек сияқты. Бұл жерде әркім өз өміріне жауапты, өзімізге алған жауапкершілікке өзіміз жауапты болсақ, бұндай оқиғаға тап болмаспыз.

3-ші әдет. Барлығын сынау
Адамдар негізі сынауды қатырады. Бір нәрсені ойлап таубдан гөрі, оны бағалап сын атқан оңай көреді. Кейде тіпті меселеге кірместен бұрын, бағасын беріп, болжап жатады. Сондайлардың жансақ пікірлерінен айналасындағы туыстары, қызметтестері, достары сөзіне еріп жатады. Бұндай адамдармен қарым-қатынас құру қиын әрі жағымсыз.
Мұндайда өзіңіз үшін не маңызды екенін шешіп алу. Әрқашан дұрыс таңдау жасап, қоршаған ортаңызбен жақсы қарым-қатынаста болу.

4.-ші әдет. Бақылау
Өз көзқарасыңыды тықпалап, біреуден талап етіп, біреудің барлық тапсырмаларын орындап, айналаңдағы болып отырған жәйттерге, тіпті тырнақтай мәселерге арласып, бақылауға алу бұл қоршауыңыздағыларға теріс ой немесе агрессия тудырады.
Бұндай әдеттерден құтылу үшін, айналаңыздағы адамдарды ынталандырып және шабыттандырып, өзіңе тиісті жұмысты істеуді талап ету керек, сонда ғана нәтиже шығады.

5-ші әдет. Өзіңді әрдайым барлық жағынан дұрыс деп сезіну
Басқа адамның сөзін естуге және көзқарасын қабылдамау. Айналасында болып жатқан нәрселерге бір қөзқараспен қарау. Бұндай әдеттерден құтылу үшін басқа адамды тыңдап және пікірін естуге үйренуіміз керек. Бұл ең даулы мәселелерді шешу кезінде көптеп көмектеседі деп ойлаймын.

Енді өзіңізге сырт көзден қарап көріңіз. Қайсы әдеттер сізге тән? Сіз бұл әдеттерді дұрыс ұғынсаңыз өзіңізбен жұмыс жасаудың алғашықы қадамдарыңыздың бірі болады есептеңіз. Өз әдеттеріңізге талдау жүргізіп, сіздің табысқа жетудің жолда кедерге болатын әдеттердің анықтаңыз. Оларда құтылу жолын іздестіріңіз. Ол сізге қоршаған ортағызбен жақсы қарым-қатынас құруға және сіздің мақсаттарыңызға жақындата түседі.