Күн де бүгін бұлынғыр-
Сезілмеді леп мүлде.
Тынық күнгі жырым бұл-
Ғашық болам деппін бе?

Ия, ия, солай-
Ғашықпын!
Өң-түсімді білмеймін…
Сезім күйін тасыттым-
Мұңайғанға «күл» деймін.

… Сөйлемесе де ұнатам
Таза қазақ тілінде.
Ән боп шалқыр құла таң
Тау суындай үнінде!
Ия, қызы ол басқа ұлттың
Көзі үлкен… Мұрны да.
Ұнатпаудан бас тарттым
Жазғыр, мейлі, күл, жыла!

Бола берсін жаза мың
Ғашықтықтың сәні бұл.
«Жетпеді ме қазағым?»-
Десеңіз де, бәрібір…

Бұйырмағын айыпқа
Арымды алдына төсесем…
… Сүйіп қалдым,
(Лайық па?)
Шешеннің қызын!
… О, шешең!..

Samsung Electronics Қазақстан, SZH.KZ пен KEREKINFO.KZ сайттары бірігіп ұйымдастырған «Үздік кино сыншысы» атты конкурсына қатысуға шақырамыз. Ол үшін өзіңіздің сүйікті фильміңіз, не жақында көрген жаңа киноңыз туралы пост жазуыңыз керек. Отандық кино ма, әлде шетелдік фильм бе; быт-шытын шығарып, сынап тастайсыз ба, әлде асқақтатып, мақтап жібересіз бе – өз қалауыңыз.

Жеңімпазға арналған сыйлығымыз — HT-F5550K/RU деген күшті үй кинотеатры.


Бір ғана міндетті шарт бар:
әлеуметтік жүйелердегі біздің ресми http://vk.com/samsungkazakhstan мен https://www.facebook.com/SamsungKZ деген топтарымызға жазылуыңыз керек. Біз тексереміз

Тағы бір шарт емес, ниетіміз:
Постыңызда біздің керемет саундбарымыз туралы жазып жіберсеңіз, күшті болар еді! Ол туралы толығырақ:
http://www.samsung.com/kz_ru/consumer/audio-video/home-theater/shelf-type/HW-H550/RU
Samsung Electronics Қазақстан конкурстың шарттарын өзгерте алады. Бірақ, жүлдесі өзгермейді және ақшалай берілмейді. Байқауға ұйымдастырушылар және оларға қатысты адамдар қатыса алмайтынын ескертеміз.
Байқау 26 тамыздан бастап қыркүйектің 8-не дейін жалғасады. Жеңімпазды 9 қыркүйекте жариялаймыз.

Сәттілік тілейміз!

Футболдың әлемдегі №1 спорт екенін бәрі мойындайды. Қазіргі кезде ерлермен қатар қыздар да доп тебуге құштар. Бразилия, Германия, Канада, Қытай, Швеция, Корея, Жапония қыздарының қарқындары керемет. Ал қазақ қыздары ала допқа 80-жылдардың орта тұсынан жақындай бастады. Сол кездегі астана – Алматы қаласында «Мерей» қыздар клубы болған. Бұл команданың 1991 жылы Италияның «Миланымен» жолдастық кездесу өткізгенін біреу білсе, біреу білмес. КСРО құлап, Қазақстан өз алдына жеке мемлекет болған тұста «Мерей» Ресей асты. Қыздарымыз өздерінің мықты екендіктерін ол жақта да мойындатты. Әрине, команда атауы ауысты. Бұрынғыдай «Мерей» емес, ВВС деп аталды. Жақында осы команданың сапында үздік ойыншылардың бірі болған Орынбасар Дәуренбекованы арнайы іздеп барып, әңгімелескен едік. Орынбасар Амангелдіқызы қазіргі кезде Астана қаласындағы №8 Балалар мен жасөспірімдердің мамандандырылған олипиадалық резерв спорт мектебі әйелдер бөлімінің жаттықтырушысы. Танымал футболшы, белгілі бапкермен әңгімені қыздар футболы төңірегінде өрбіттік.

.
Қала балалары әлсіз келеді

– Өткен аптада Қазақстан халқы спортшылардың кәсіби мерекесін атап өтті. Дәл осы күні жас балаларды футболға қабылдадыңыздар. Іріктеу кезеңдері қандай критерийлер бойынша жүргізілді?
– Бұл мектеп жыл сайын әр түрлі жас дәрежелері бойынша іріктеу жүргізеді. Биылғы таңдау 1999 жылы туған және одан кіші балаларға түсті. Бірақ келген балалардың басым бөлігі көңілден шықпады. Физикалық тұрғыдан әлсіз. Тез шаршап қалады. Әйтпесе, футболға деген махаббаттары шексіз, ықыластары мықты.
– Неге онда таңнан кешке дейін қара жұмыс істеп, одан қалса доп қуалап өсетін ауыл балаларын тартпайсыздар?
– Ауыл балаларының қалада туғандарға қарағанда дене күші жағынан мықты болатынын мен де мойындаймын. Бірақ ауылдың балалары алыста, Астанаға келіп-кетулері қиын.
– Сонда балаларды жатқызатын интернат жоқ па?
– Интернат бар. Алыстан келген балаларды орналастырып жатырмыз.
Солардың арасынан бір қызды ерекше атап кеткім келіп отыр. 2002 жылы дүниеге келген. Өте талантты. Қазіргі кезде аралас топта жаттығып жүр. Дұрыстап дайындалса, болашағы зор.
– Жақында Қарағанды қаласында өткен VII Спартакиадаға қатысыпсыздар. Ол жақтағы нәтижелеріңіз қандай болды?
– Бұл жарысқа аумақтардан 7 команда қатысты. Қыздарымыз турнирді жоғары деңгейде бастаған еді. Ұпай саны бойынша алғашқы үштікте келе жатқанбыз. Бірақ соңында бесінші орынға түсіп қалдық. Негізі қыздар футболы барлық өңірде жақсы дамып келеді. Әсіресе, Қызылорда, Қарағанды, Көкшетау командаларының аяқ алыстары қуантады.
– Шәкірттеріңізге кәсіби клубтардан ұсыныс түсе ме?
– Мен дайындаған үш қыз қазіргі кезде «Шахтер-Қарағанды» командасында өнер көрсетіп жүр. Оданда басқа да шәкірттерім бар. Мені қынжылтатыны – Астанада қыздардың кәсби клубының жоқтығы. Мектепті бітіргеннен кейін кейбір қыздардың қайда барарларын білмей абдырап қалатыны сондықтан. Астана еліміздің бас қаласы болғандықтан, міндетті түрде бір кәсіби клуб керек деп ойлаймын.

– Жігіттермен қатар қыздар арасында да әлем, Еуропа чемпионаттары өткізіліп тұрады. Сол сайыстардың іріктеу кезеңдеріне қазақ қыздары да қатысатынын білеміз. Бірақ, өкінішке қарай, нәтижелеріне көңілі толмай тұр. Еліміздің қыздар командасының германиялық әріптестерінен 0:17 есебімен ұтылғаны есіңізде болар?
– Қазақстан қыздар құрамасы Шымкентте орналасқан. Ұлттық құраманың негізгі ойыншылары жергілікті БИІК командасынан жасақталған. БИІК, өздеріңізге белгілі, Чемпиондар лигасына қатысып тұрады. Сондай-ақ жастар мен жасөспірімдердің U-21, U-17 құрамаларының да базасы оңтүстікте. Жанкүйерлер тарапынан қызығушылық жоғары. Жалақы мәселесі де шешілген. Мен бұған қуанамын. Ал жаңағыдай жеңілістер уақытша құбылыс деп ойлаймын. Қазақ футболы да дамып келеді. Қыздарымыз да жарқын жеңістерімен қуантады әлі.
– Ал бапкерлердің жалақысына көңіліңіз тола ма?
– Біздің елде балалар жаттықтырушыларының жалақысы жетісіп тұрған жоқ. Өте аз. Мен өз саламды жақсы көремін. Кәсіби спортқа өмірімнің 25 жылын арнадым. Клубтық турнирлердің төресі саналатын Чемпиондар лигасына қатысу бақыты да бұйырды. Төрт рет ірі турнирлерде төрешілік еттім. Олардың арасында Еуропа чемпионатының іріктеу кезеңі де бар.
– Орынбасар ханым, сіздің есіміңіз аталғанда сол баяғы Алматының «Мерейі» еске түседі. Біз сол клубты неге сақтап қала алмадық?
– Қазақстанда қыздар футболы 1987 жылы пайда болды. Мен спорттық жолымды «Қарағанды-Олимп» командасында ойнаудан бастадым. Бұл клуб КСРО чемпионатының бірінші лигасында ойнады. Ал «Мерей» – жоғары лигадағы белді клубтардың бірі. «Қарағанды-Олимп» те 1992 жылы жоғары лигаға жолдама алды. Алайда КСРО құлап, аласапыран болып жатқан тұста бұл чемпионат тоқтатылды. «Мерей» Ташкенттің әскери клубының (ЦСКА) негізінде құрылған. Одақ тарағаннан кейін команданы Ресейге әкететін болды. Бұған қарсы болған ешкімді көрмедім. Ресейдің әскери-әуе күштерінің спорттық клубы негізінде жасақталды. Сондықтан команданың атауы ВВС деп аталды. Алдымен 1992 жылдың көктемінде Тольятти қаласында, кейіннен Самараға ауыстырды. Қарағандыдан Светлана Литвинова, Рәзия Нүркенова және мен Ресейге шақырту алдық. Келісімшарт талаптары ұнағандықтан сол жаққа кетуді жөн көрдік.

Мартамен бір алаңда доп тептік

– Самарадағы карьераңыз қалай жалғасты?
– Біздің команда жоғары лигаға қатысты. Алдымен күміс жүлде бұйырды. Одан соң екі жыл қатарынан (1993-1994) чемпион атандық. Жалпы, 1992 жылдан бастап, 2001 жылға дейін бірінші-екінші орыннан төмен түсіп көрмеппіз. Тек қаржылық жағдай қиындаған 2002 жылдан бастап үшінші орыннан беске дейін төмендедік.

Ол кезде футболшылар, бапкерлер құрамы өте жақсы болды. Жатын орын, жаттығу жұмыстары – барлығы көңілімізден шығатындай дәрежеде болды. Командадағы бірнеше қыз Ресей құрамасы алынды. Кейіннен Мәскеу мен Украинадан қыздар келді. Барлығы бізде ойнауға ұмтылатын. Өйткені біз сол кездегі ең үздік команда болатынбыз.
– Қандай халықаралық турнирлерге қатыстыңыздар?
– Екі рет Германияда өткені танымал халықаралық жарыстың чемпионымыз. Одан соң Бразилиядағы ашық турнирде күміс жүлдегер болдық. Ол жерде Бразилия, АҚШ құрамалары ойнады. «Алтын допты» бес рет иеленген атақты футболшы Мартаға қарсы өнер көрсеттік. Бұдан бөлек Кореядағы доп додасын айтуға болады. Чемпиондар лигасындағы ойындарды ерекше атағым келеді.
– Ресейдің төрт дүркін чемпионы деген дардай атағыңыз бар. Карьераңыз аяқтағаннан кейін ол жақта бапкер ретінде қалуға ұсыныс болмады ма?
– Мен спорттық мансабымды 2004 жылы аяқтадым. Осыдан соң төрешілік қызметке кірістім. Бірақ отбасылық жағдайларға байланысты елге қайтып оралуға тура келді. Негізі Рәзия Нүркенова екеуіміз бапкерлік қызметті Ресейде бастаған болатынбыз. Ал тағы бір қазақ қызы Роза бутсысын шегеге бір жыл бұрын іліп, бапкерлікті бастап кетті.

Ресейде бес қазақ қызы болды

– Ресейде қанша қазақ қызы доп тепті?
– Қазақстаннан Ресейге бес қыз бардық. Олар: Рәзия, Бота, Сәуле, Роза және мен.
– Шыны керек, қазақтардың доп тебе алатынына өзге елдердің күмәнмен қарайтынын білеміз. Сіздер сол жағымсыз пікірді өзгертіп, қазақ қыздарының мықты екенін дәлелдей алдыңыздар ма?
– «Мерей» командасы Ресейге кеткенде ойыншылар ғана емес, клуб басшылары, бапкерлер де сол жақта ауысты. Команданы Алматыдан Самараға ертіп барған Александр Соловьев пен Виталий Шажков болатын. Негізі екеуі де – Қазақстаннан. Бізді де шақырған осы бапкерлер еді.

Мен, негізінен, оң қапталдағы жартылай қорғаушы болдым. Бірақ алаңның бапкерлер қажет деп тапқан кез келген бұрышында ойнай беретінмін. Сөйтіп әмбебап ойыншы болдым (күліп). Үнемі негізгі құрамның ойыншысы болдық. Сондықтан қазақ қыздары өздерінің мықты екендіктерін мойындатты деп ойлаймын. Бірнеше рет маусым соңында үздік 33 футболшының қатарына қосылдым.
Негізі 90-шы жылдары ол жақта қазақ деген ұлттың бар екенін білмейтіндер де болған. Тіпті, біреулер бізді әлі күнге дейін киіз үйде тұрады деп ойлайды екен. Кейіннен барлығы дұрысталды. Ал ойынымызды көріп, ойлары мүлдем өзгерді. Мені екі рет Ресей құрамасына шақыртты. Рәзия Нүркенова, тіпті, КСРО құрамасында өнер көрсеткен.

Рәзияның сегіз шәкірті Ресей құрамасында жүр

– Сізбен бірге жанкүйерлердің көзайымына айналған Сәуле Жарболова деген суперфорвард бар еді. Ол кісі қазір қайда жүр?
– Қазақстанға Көкешова, сосын Сәуле екеуіміз қайттық. Ол қазір Алматы спорт және туризм академиясында жұмыс істейді. Сонымен қатар балалар бапкері де.
– Елге қайтып оралған қыздарды атап өттіңіз. Ал Рәзия Нүркенова неге қайтпады?
– Рәзия 2003 жылы біз ойнаған сол ВВС командасының бапкерлер штабына кірді. Кейіннен бас бапкер болып тағайындалды. Ал қазіргі кезде Ресейдің 19 жасқа дейінгі құрамасында аға бапкердің көмекшісі. Рәзияның 8 бірдей төл шәкірті бүгінгі күні Ресей құрамасында өнер көрсетіп жүр. Сондай-ақ бірінші дәрежелі төреші. Ресейдің спорт шебері. Сондықтан сол жақта қалып қойды. Дегенмен түбі туған жеріне қайтып оралады ғой. Қазақ емес пе?
– Елге шақырып жатса келер ме еді?
– Енді ол ұсынған шарттарға байланысты деп ойлаймын. Егер біздің басшылар жақсы келісімшарт ұсынса, қарсы бола қоймас.
– Өзіңіздің қандай армаңыз бар?

– Қазақ футболының қарыштап дамығанын көргім келеді. Ел футболының болашағына сенемін. Ал басты арманым – Астанада қыздардың кәсіби клубын құру.
– Соңғы сұрақ, өзіңіз қай өңірдің тумасыз? Футболға қалай келдіңіз?
– Ақмола облысының, Қорғалжын ауданында дүниеге келгенмін. Спорттық ғұмырым ауылда басталды. Спорттық жолды таңдауыма алғашқы ұстаздарым Ержан Әбдірахманов пен Болат Амантаевтың ықпалы зор. Содан соң Қарағандыға оқуға түстім. Сол жерде жүріп «Қарағанды-Олимп» командасындасына алындым. Бапкерлер бірден негізгі құрамда ойнатты. Қалғанын әлгінде айттым. Халықаралық дәрежедегі төрешімін. Ресейдің спорт шеберімін. Ресейдің әйелдер арасындағы чемпионатының төрт дүркін чемпионы әрі кубок иегерімін.
– Әңгімеңізге рақмет!
Әңгімелескен – Бек ТӨЛЕУОВ,
«Sport»

Бірінші қадам. Көбінде киножанр әдеби жанрмен анықталады. Кейде киносын көрмей жатып әдеби нұсқасын оқуға кеңес беріледі. Кеңеске жүгініп, киберпанк жанрындағы жазылған әңгімені оқи бастадым. Рецензиясында ең танымалы делінген. Танымалы болса да, маған жақпады ма, аяғына дейін оқып тауыспадым. Қайдағы бір қараңғы, бүлікке толы заман сипатталады. Бас кейіпкер заңға қарама-қайшы немесе заң бұзылатындай шекте қимылдайды. Сонда жанрдың қызығы неде? Аяғына дейін қызығын күтіп оқи түсуім қажет пе еді?
Танымал дегені көпшілік оқырман мазмұнын ұнатқанында болар. Неге жанрды қабылдамадым? Сондықтан жанрды түсінуге екінші рет бел байладым.

Екінші қадам. Осы жанрға қатысы бар-ау деген киноны қарап көрдім. Әдеби және кино нұсқасында жанр өзін қалай ашатынын салыстырмақшымын. Кинода баяндалатын оқиға болашақта орын алады. Технология, соның ішінде ақпараттық технология, кибернетика — дамыған қоғам. Сонымен қатар әлеуметтік құлдырауды және «әлеуметтік құрылымның» айтарлықтай өзгерген құрылымы сипатталады. Технологиялық дамудың шарықтауы және қоғамның құлдырауы бір-біріне қарама-қайшы жағдай, керісінше, технологиялық даму жоғарылаған сайын қоғамның әлеуметтік жағдайы дұрысталуы керек емес пе? Жанрды байқап, түсінгенім осы.
Үшінші рет жанрды түсінуге әрекет жасауымды Википедиядан бастадым.
Үшінші қадам. Киберпанк сөзін жанрдың атауы ретінде Гарднер Дозу алғашқы рет қолданыпты-мыс (1980-ші жылдары). Уильям Гибсонның шығармасына рецензия жазғанда, «High tech. Low life» «жоғарғы технологиялар, төменгі деңгейлі тұрмыс» деп жанрдың критерийін анықтапты.
Содан ой түйдім. Киберпанк жанры ғылымның, техниканың мүмкіншіліктерін көрсетеді. Сондықтан фантастика жанрының бір құрама бөлігіне айналды. Яғни, Дозудың критерийіне сай келген фантастиканың бір түрі. Ұмытып барамын. Түсініксіз болған әдебиет, кино жанры Киберпанк маған өз сырын ашты. Қуанғандықтан, «мен көрген кино» дей бере:
-Ең танымалы, культті кино, яғни, өз қалаушылары және табынушылары бар «The Matrix» (Матрица). Киноны түсірген режиссерлер Лана және Эндрю Вачовски («Вачовски ағайындылары» атымен белгілі жұп).
Кино келесі сюжеттен басталады. Бас кейіпкеріміз — жас жігіт Томас Андерсон екі түрлі өмір кешеді. Күндіз үлкен кәсіпорынның программалаушысы, түнде Нео атты хакер. Бір уақытта дербес компьютеріне түсініксіз, орынсыз, күтпеген жерден:

-The Matrix has you (сен матрицаға тиесілісің), — деген жазуды оқиды. Осы сәттен шым-шытырық оқиға басталып, жалғасын табады.
Кейіпкеріміз жиырмасыншы ғасырдағы адамзаттың дамуының ең шарықтауына жеткен мезеттегі дамыған қалада өмір кешеді. Бірақ, бұл әлем — кейіпкеріміздің нағыз әлемі емес, компьютер жадысындағы, яғни, матрицадағы әлем. Кейіпкеріміз ұйқылы-ояу жағдайда.
Жасанды интеллект, Архитектор атты программа осы виртуальді әлемді матрицада жасап шығарады. Сонда нақты өмір қайда? Виртуальді емес, нақты жер бетіндегі адамзаттың өмірі ше?
Аспанды қараңғы бұлт басқан. Жердің бетіне күн сәулесі нашар өтетін болашақ заман. Машиналар және адамдар соғысында күн батареясы арқылы қуаттанатын машиналардың жұмысын тоқтату үшін адамдар ашық аспанды қолдарымен қара бұлтпен торлайды. Бірақ, бұл амалдары машиналарды тоқтатпады. Адамзаттың кішігірім бір бөлігі жер бетін басқан машиналардан қашып, жердің қойнауына жасырынады. Енді жер беті адамзаттың бесігі емес. Жер бетін машиналар билеген заман. Өзге адамдар бар ма? Бар. Олар инкубаторда ұйқылы-ояу кейіпте өсіріледі. Күн көзінің қуатынан айрылған машиналар адам денесінен қуат алуды меңгеріп, инкубатор жасайды. Инкубатордағы адамдардың миы жүктемеге -«компьютерге» қосылған. Жүктемеге қосылған ми денеге көп қуат бөледі және инкубатордағы дененің дамуына ықпал жасайды.

Бас кейіпкеріміз -инкубаторда өсіп жатқан адамның бірі. Инкубатордағы әр адамның миы матрицаға қосылған. Олардың әрқайсысы матрицада өзін жеке тұлға деп қабылдап, кәдімгі өмірдегідей бір-бірімен қатынасады. Үйленеді, үй-ішін бала-шағаға толтырады және қартайып өледі.
Инкубаторда өсіп жатқан әр адамның миы матрицамен тығыз байланысқаны соншалықты, мысалы, матрицаға қатысты біреу-міреудің өмірі тоқтаса, онда оның инкубатордағы денесі жансызданады.
Нақты әлемде машиналарға қарсы адамдар партизан шайқасын жүргізуде. Сырттан жасырын келіп, матрицаға (компьютер жадысына) қосылу мүмкіншілігі адамдардың жеңісіне үміт береді. Адамзаттың азаттыққа деген күресі матрица ішінде виртуальді әлемде басталады.

Кинода бір-бірімен оңай түйіспейтін күрделі сәттер бір-бірімен сәтті тұтасқан.
«Матрица» (1999) киноэкрандарға шығып «Матрица қайта жүктеу» (2003, мамыр), «Матрица революция» (2003, қараша) деген атаулармен жалғасып, кинобаянның үштігін құрады.
Өкінішке орай, фантастиканы жанр ретінде қабылдамаймын дегендер де табылды. Жұмсағын да, қаттысын да. Киберпанк жанр ретінде қабылдамаймын деп асығыс шешім қабылдағандардың арасында өзім де болдым. Киберпанк сөзі екі сөзден тұрады, осы сөздерді дәлме-дәл аударсаңыз, кибер-қоқыс деген сөз шығады. Жанрдан жиіркену үшін осы да жеткілікті шығар. Киноны үстіртін, алғаш көргенімде, атыс-шабыстарды жаңаша көрсетіп, арзан көрермен жинайтын кино деп қабылдағанмын. Қателесіппін. Әрине. Матрица киносында атыс-шабыс баршылық, атыс-шабыс тек негізгі сюжеттің әрлеуі, негізгі мазмұны «технократиялық коллапс және адам».

Kaztube.kz порталы мен Әдебиет порталы бірігіп жасап жатқан «Бейнепоэзия» жобасының кезекті санын көрермендерге ұсынамыз.
Бұл жолы керемет әнші Құрмаш Маханов Серік Қалиев ақынның «Бес парыз» өлеңін оқиды.

Әншілеріміздің әншіліктен де басқа қырын көріңіздер. Порталымыздың Бейнепоэзия айдарындағы басқа жұлдыздардың да өнерін тамашалауға шақырамыз.

Азаматтардың мемлекеттiк оқу орындарында тегiн орта бiлiм алуына кепiлдiк берiледi. Орта бiлiм алу мiндеттi. Бағымызға конституцияда осындай бап бар.
Бір айдан соң жаңа оқу жылы басталады. Мұғалімдері білікті, оқушылары ынталы, ірге тасы биік, білімі нық мектеп мемлекеттің әулеметтік институтының бірі.
Жазба тақырыбыма келсек. «Құбыжықтың жазбалары» интернет көзінің шартты түрде атауы. Ішінде химия жалған және қиянат әкелетін ғылым, гравитация жоқ, кәдімгі табиғи тастың жаны бар, күн жүйесінде тағы да екі күн пайда болуы тиіс еді (олар газ планетасы айналып, салмағы кіші болғандықтан тұтанып жанбай қалыпты), фотосинтез өсімдік әлемінде жоқ. Автордың негізгі ойы мектептерде жалған білім беріледі дегенде. Көптеген дәлелдерін келтірген. Дәлелдеріне сену оңай. Жазбасының тілі жеңіл, оңай оқылады.
Келесі жазған жолдарымды жоққа шығаруға физик мұғалімдеріміздің білімі жеткілікті шығар.


Автор жердің тартылыс күші оның бетімен жоғары тарқамайды. Жердің бетінен жоғары тарқаса, геостационарлық жер серігін өзіне тартып жерге құлатар деп жазыпты. Оның ойынша жасанды жер серігі көрінбейтін белдеудің үстінде тұр (жер серігі орбитаны құраған көрінбейтін белдеу бойымен рельстерде сырғанап жүреді). Дәлелсіз жазба еместігін еске сала кетейін. Әрбір сөзінде мән бар.
Дәл осындай ойды жоққа шығарып 1686 жылы Исаак Ньютонның Philosophie naturalis principia matematica кітабының баспагері Гожер Котестің кітапқа жазған алғы сөзінде жазылған.
Неліктен жұлдыздар секілді жанып көрінген планеталар Темірқазықты айнала қозғалмайды, жер бетіне қатысты ұшқан дене неліктен доға жасап барып жерге құлайды? Біріншісіне Кеплер, екіншісіне Галилей және Ньютон жауап берді деп классикалық білім тарихында есімдері қалды.
Гожер Котестің, Кеплердің, Ньютонның оппоненттері қазіргі заманда да табылады. Олардың да өз шындығы бар шығар. Бірақ отандық оқулықтарды, жалпы оқытудың мәні сынға алынып жатқанда, «Құбыжықтың жазбалары» оқушыларға пайдасын тигізбейді. Құбыжықтың жазбалары мектеп мұғалімдерінің біліміне және біліктілігіне сын. Егер осындай сынға тап болса, сүрінбей өткенін тілеймін.

Гожер Котестің жазғанын Иссак Ньютон «Математические начало натуральной философии», Л.С. Полака редакциясымен 1989 жылы Москвада «Наука» баспаханасынан шыққан кітапбының электронды көшірмесінен таныстым. 1686 жылғы латын тіліндегі түп нұсқадан 1936 жылы А.Н. Крылов аударыпты. Сол аударма кітапқа негіз болыпты. Бір қызығы кітаптың бас жағы кәдімгі қазіргі физика кітабына ұқсас.

PS: Қажет дегендерге құбыжықтың жазбаларына сілтемені жіберемін. Сілтемені ашық көрсетсем, оны жарнамалағанмен тең.

Сабина Алтынбекова — 19 жасар ақтөбелік волейболшы қыз. 19 жасқа дейінгі Қазақстан Ұлттық Құрамасының ойыншысы. Тайпейде өтіп жатқан турнирде оны байқап қалған қытайлықтар әп сәтте интернет жұлдызы қылып жіберді. Танымал 9gag.com сайтына суреттері қойылған Сабинаның жаңа фанаттары кейін волейболшы қыздың Инстаграм фоллоуерлары санын көбейтіп жіберді. Дәл қазір 150.900 (23/07/2014 15:24) фоллоуеры бар. Фанаттары оны ойыннан кейін де күтіп, түрлі сыйлықтар беруде. Интернетте де оның түрлі аниме суреттері шықты. Сондай-ақ Сабина турнирдің ең әдемі қызы атағын да алып үлгерді.

Болашақта спорт жұлдызы бола ма белгісіз, бірақ қазір Қазақстандағы ең көп Инстаграм қарарманы бар жұлдыз Сабина шығар? Жарнама жұлдызына айналуы да оңай бұдан кейін.

Кең сарайдай лашығында көсіліп жатқан Жиреншенің айтқан сөзі ХХІ ғасыр қазағы үшін де аса өзекті болатынын кім білген. Мүмкін, шешеннің іші сезген де шығар. Қалай десек те, Жиреншенің жағдайы қазіргі көп қазақтан артық болғанына дау жоқ. Оның боз үйі, ең бастысы, өз үйі бар еді.

Роза Рымбаева, Нұрлан Абдуллин, Әли Оқапов және ақтаулық рэп-орындаушы Үлкен Жайынның (Big Som) бірлескен «Беш» жұмысы тыңдармандар арасында үлкен резонанс туғызды. Осы уақытқа дейін бұл ән айналасында біраз пікірлер де айтылған болатын. Дегенмен, менің постым бұл жұмыстың ұлттық құндылықтарға деген сәйкестігі жөнінде емес, жұмыстың сапалық деңгейі туралы болмақ.

Бірден айта кетейін, «Беш» әнін тыңдар алдында, ютубта Стиви Уандердің өлеңдерін тыңдап отырған едім. Сондықтан болар, клипті көру барысында көңіл-күй «тамсану» режимінен «есеңгіреу» режиміне ауысты. Басқаша айтқанда,
моншадан шыға берісте, абайсызда сүрініп, балшыққа құлап қалған сияқты болдым.



Бір қуаныш, бір қайғы
Дегенмен, «Беш»-тен Нұрлан Абдуллиннің әлі тірі екенін біліп, қуанып та қалдым.

Ән туралы
«Беш» әні Тимати мен L’One-ның «GQ» өлеңіне пародия екені бүгінде бәріне белгілі. Мүмкін сондықтан болар өлең сөздері де, клиптегі негізгі кадрлар да ресейлік нұсқамен салыстырғанда үлкен өзгеріске ұшырамаған. Айтпақшы, пародия жасау авторы алматылық шоумен Александр Шумский екен.

Бұл ретте ең басты сұрақ «Мұндай жұмысты не үшін шығарды?» (орысша айтқанда «нафига»). Мүмкін бұл жобаға қатысушылар қазақтардың сүйікті тағамы туралы ән халық арасында «бригол болады» деген интуициялық сезімге негізделген болар. Шынымен, соңғы уақытта көптеген әншілер арасында ұлттық темаға жүгіну кең таралған құбылыс. Бірақ, бұл жолғы спекуляция сәтсіздікке ұшырады. Мұның себептері көп-ақ. Ең бастысы, тыңдармандардың "әзілді" түсінбеуі десек болады.

Айта кететін жайт, пародия болғандықтан, «Беш» әнін еріксіз түрде ресейлік нұсқамен салыстыра бастайсың. Осылайша, қайырмадағы Роза Рымбаеваның дауысы — өте сәтсіз таңдау екенін айтуға болады. Рымбаева «партиясын» ресейлік прототипте жас әнші орындайды (Надежда Бабкина емес).
Клиптің видеосы мен аудиосы сәйкес келмейтіндігін еске салып қажеті жоқ шығар.

Би туралы
Клиптегі ең қызықты сәттер Рымбаеваның хаотикалық конвульсияларымен, яғни биімен байланысты. Роза Қуанышқызының керемет «па»-лары 2:36 минуттан басталады. Негізі біздің эстрадада жақсы билейтін адамдар өте аз. Бүгінгі күнге дейін маған белгілі тек Досымжан Таңатаровтың би мектебі: орныңда тұрып алып, билеген кейіп таныту және кез-келген әнге келетін "әмбебап" қимылдар жасау. Сондықтан, бұл таң қаларлық жайт емес.

Ал, Оқапов мырза өз кезегінде тәуір билейтіндігін көрсетті. Тіпті, өлең сөздерінде Әли Оқапов пен Майкл Джексон арасында жасырын параллельдер жүргізіледі. Бірақ, Майкл Джексон — ең алдымен керемет вокалист, дарынды композитор және өте еңбекқор афроамерикандық екенін ұмытпау керек. Кейін ғана барып ол талантты биші. Осы себепті мұндай теңеулер орынсыз.

жалғасы бар

Өткен жылдың күзінде-ау деймін, бір танысыммен шәй ішуге отырдық. «Шөп те өлең, шөңге де өлең, Бұтаның арасымен зытады өлеңге» салып отырып біраз нәрсенің басын қайырғандай едік, әлгі батырым әскерге кетемін-ау деп шықты. Бұл несі екен бетін қақпайлап, суыртпақтап, сыр тартып едім, әлгінде ғана әскерге шақыру пунктін көргенін, көріп қана қоймай, жанына барып толығырақ мәлімет алғанын айтты.