Артық танау
Күнделікті өмірде көбіне мұрнымыздың екі тесігімен емес, тек біреуімен ғана дем аламыз.
Алты пенденің тек үшеуі ғана бір танау тесігімен тыныс алады. Аса кірпияз, алайда соншалық күтімсіз адам денесі танаудың екі тесігінен қатар емес, тек бірден-бірге алмастыра отырып, ауа өткізеді. Бұл жағдайдың периодты түрде қайталануы көп жағдайда дененің кеңістікте орналасу қалпына: көлденең, тігінен, бір жақ иығымен, етпетінен, шалқасынан жатқанда, денінің саулығына, ауадағы газдардың пайыздық үлес бойынша құрамына байланысты өзгеріп отырады.
Мұрында арнайы түктердің түрі бар, солар өз кезегінде тітіркенеді. Осылайша, ол түктер көлемін ұлғайтып, «белсенді емес» мұрын тесігін жауып қалады. Түрлі зерттеулерден белгілі болғандай, оң жақ танау тесігімен тыныстағанда қандағы глюкоза деңгейі жоғарылап, оттегін сіңіру де көбейетіні байқалған. Және де мидың оң жақ бөлігінің жұмыс белсенділігі күшейеді. Сол жақ тесікпен ауа қабылдағанда, кері жағдай қалыптасады.

Ауылда нанды табаға жауып, қидың қызуымен пісіреді. Біздің ауылда солай әйтеуір. Нан таусылып қалу деген мәселе болады кейде. Сол кезде көрші үйден бір таба нан сұрап аласың. Бір күні біздің үйде нан таусылып қалды, қырсыққанда қантта бітуге таяпты(мыналар жарымаған сорлылар екен демеңіздер, бұл сонау 90-шы жылдар, әйтеуір 90-91ші жылдың біреуі).

70-тегi шал мен кемпiр төсекте жатып, өткен кеткендi еске алады. Кемпiрдiң көзi шалдың белден төменгi жағына түседi. Сөитсе шалдың көрпесi акырын көтерiлiп келiп, тоқтап қалыпты, таңғалған кемпiр көрпенi көтерiп, ашып кеп қалса, шал саусағымен көрпенi көтерiп, «первый апрель — никому не верь» деген екен.

ПыСы: агент (агент ашқалы бері)арқылы келген анектердің ішіндегі ең күлкілісі осы болды.

Бір күні біреу дәрігерге барыпты. Дәргерге өз мәселесін айта бастапты:

— Саусағыммен басымды ұстасам басым ауырады, жүрегімді ұстасам жүрегім ауырады, ішімді ұстасам ішім ауырады. Мен бұл ауруларға шыдай алар емеспін. Бұған қандай ем бар?

Дәрігер оның саусағын ұстаған кезде науқас адам аурудан шыдай алмай айқайлай бастапты. Сол кезде дәрігер:

— Сенің ауруың басыңда, жүрегіңде, ішіңде емес. Сенің саусағың сынған, сол жерің ауырып тұр.

— Ханым, біздің ұл мен келіннің саусақтарын да бір дәрігерге көрсетсек пе екен? Екеуі бір бірінің жүректерін ұрып қоймай жатыр.