Привет всем участникам экспедиции «Туған елге тағызым». Сегодня уже третий день, как мы находимся в приветливом и гостеприимном городе Астана. Мы ученики НИШ города Кызылорды, находимся в гостях у учеников НИШ города Астаны. Несмотря на погодные условия, шел дождь, мы утром с хорошим настроением выехали в аул «Родина». Нас удивило все, что там находится: животноводческая ферма, церковь, библиотека, дом культуры, спортивный хоккейный комплекс и самое главное это дороги. В каком ауле заасфальтированы все улицы? Если кто знает, где есть такой еще аул пожалуйста сообщите. Было очень много полезной информации, так как мы работаем в группе «География». Рядом с животноводческой фермой находится молочный завод. Этот завод обеспечивает жителей города Астаны молочными продуктами: молоко, кефир, сливочное масло, творог, сметана, ряженка. К сожалению, они не могут обеспечивать молочными продуктами другие города, так как, не хватает пока сырья. Но они потихоньку увеличивают выпуск своих продуктов. Было бы очень классно если в каждом регионе будут такие аулы. Сельское хозяйство будет тогда развиваться и каждый регион сможет обеспечивать себе продуктами питания.

Бейнеклипке сілтемесі
www.youtube.com/watch?v=uuwfgXD8qV8 сала алмай қойдым
Мағынасы мынадай екен

Бұл күндері менің қалай кетіп қалғым келеді десеші
Заттарымды жинастырып, сенің көлеңкеңнің жоқ боп кеткенін көргім келеді.
Сен мені аузыңдағы удай шайнап шайнап
Түкіріп тастадың.
Сен менің жарығымды сөндірдің, тамшы қаныма дейін ішіп қойдың
Бұл баяғыда болған, енді қазір маған дәл қазір қара:

Қайырмасы:

Бұл менің сен ешқашан иелене алмайтындай бөлігім!
Таяқ таста, бомба таста, соққы бер,
сен менің көңілімді сындыра алмайсың!

Мен өзімнің ұялы телефонымды лақтырып тастағым келеді
Шын мәнінде мен керек екенін түсіну үшін.
Өйткені сен мені алдадың, сенің махаббатың түкке тұрғысыз екен,
Махаббатың тігісі сөгілгендей.
Мен құрдымға кеттім, сен мені соған жеткіздің,
Бірақ, бұл баяғыда болған, дәл қазір маған қара:

[Қайырмасы]

енді қазір маған қара,
мен отшашудаймын,
сен мені енді ешқашан сөндіре алмайсың, мен жарқыраймын!
Сондықтан жақұт сақинаңды тастай сал, мен үшін мәні жоқ.
Санаңнан да шығара сал мені.
[Қайырмасы]

Мына сайтқа қарап отырып аудардым, қатесі болса түзетерміз

-Қазақстанда жаңадан зауыт ашылады!, -десе қуанып қаламыз да, істің бір ұшын сезгенде қуаныш ғайып болады. Қандай да бір аспаптың тетігін бекітетін шрупты (schraube неміс тілінен) лицензсіз, яғни аспап жобалаушысының рұқсатысыз жасай алмайсың. Өйткені шығарылатын техникалық жабдық шетте жобаланған. Техника зат, зат емес компьютерлік программалық жабдықтардың бөліктерінде қолданатын алгоритмдердің де шетте иелері бар.
Соны түсінген соң«кері бағытта» жасап шығару әдісін қолға алдық. Кері бағытта жасау немесе жобалау әдісі дайын өнімнің нәтижесіне қарап сондай нәтижеге беретіндей өнімді жасап шығару жолы. Жеңіл автокөліктерді қарастырсақ, басқару тетіктері бірдей, бірақ та ішкі құрылғылары әр автокөлікке жасаушының техникалық шешіміне сай жасалынады. Өнімнің жасау жолы жаңадан қайта анықталады. Сонда нақты көшірмесін емес, мүлдем басқа өнім алынған болып есептелінеді. Ондай өнімге талас жоқ. Осындай жолмен шағын өнім алдық. Он жылдық еңбек нәтижесі. Ең бастасы бізді бағалады, бағалады өзіміздің ғалымдар, соған қуандық.
Қазақ тілінде айтып түсіндіргенге дайын болдық, бірақ та ағылшын тілінде түсіндірдік. Естірту үшін ағылшын тілі көмектескен болып шықты.
Осы жерге дейін оқып шықсаңыз:
-Не істеген бұлар?, -деп сұрақ қойған шығарсыз.
-Сондай ешнәрсе істеген емеспіз. Растрлық бейнелерді: қағаз бетіндегі әріптерді, фотосуреттегі автокөліктің мемлекеттік нөмірін т с.с. ақпаратты өңдеуді автоматтандыруға қол жеткіздік. Таңбалардың оптикалық тану мәселесін шешетін алгоритм алдық. Ең бастысы алгоритм өзіміздікі, ешқандай дайын программалық жабдықтың бөлігін қолданған жоқпыз. Нағыз дербес программа. Ендігі мақсат армандар санатынан -алгоритмді тетікте іске асыру микроаспапта. Мүмкін арманымызға жетеміз. Сонда қазіргі басты кемшілік «бейнені тану уақытын» көптігін азайтамыз да ең алғы қатардағы әлемдік көрсеткіштерге жетеміз (секундтың бөлігі). Кемшілігі бар дегенде ойлап қалмаңыз «мүлдем жарамсыз, баяу жұмыс істейді» дегендей қазірдің өзінде қолданысқа жарамды, тану сапасы сексен пайыздан төмен емес, яғни осындай тектес алгоритмдерді іске асыратын программалардан кем түспейді. Жалпы менің ұстанымым: кез-келген ғылымдағы білімге «мына жері немесе ана жері» деу үшін оған дейінгі білімді игеріп алған соң ой қорытып айту қажет.
Шетелде біздің студенттерге бар жаңалықты қолға ұстата бермейді. Шет елмен мүлдем араласпауға шақырып отырған жоқпын. «Тек өзгеге қарап жүріп түзелеміз» дегендерге қарсымын. Өзімізді сырттан бақылап үйренейік.
Студент кезінде орыс тілді ұстазым, орыстың кәрі әйелі:
-Сен жас елдің баласысың, қазақ тілінде де программалау тілін жасап шығарасыңдар, -дегені құлағымда қалыпты. Жиырма жыл бұрын естіген сөз еді. Студент едік. Бұл жеке әңгіме тақырыбы. Әзірше, біздің біліктілігімізбен білімізге сенген жастарға алғысымды білдіремін, оларсыз еңбегіміз жарыққа шықпасы анық еді. Оң істеріміз үзілмесін, жалғастырарымыз болсын!

Иә, Жанар мен үшін кураторым да, эдвайзерім де саналады. Шыны керек, куратор, эдвайзер сөздерінің қандай мағына беретінін, қайдан пайда болған білмеймін, аса қызық та емес. Бір білетінім, әйтеуір, топқа жауап беретін басшы ғой.

Оспанов Еділ деген жас жігіт біздің топқа куратор болып тағайындалған еді. Алғашқы жылымыз аузымыз ашылып жүріп өтті, әйтеуір. Бірінші жартыжылдықта қазір күйеуге шығып кеткен Шелектің қызы Назерке тобымызға староста болған. О баста ойнап жүріп қыздар сол кісіні сайлаған ғой. Айбек пен Рауан да біздің топқа қосылмай, бірінші топта қалды. Сол топта жеті-сегіз жігіт болған. Ал Әлібек екеуіміз жиырма жеті қыздың арасында қалдық. Қазақ бөлімі. Екінші топ. Алғашқы 8-наурыздан аман шықтық. Екінші жылы ойыншықтар сыйладық-ау деймін. Ал үшінші жылы жиырмадан астам қызды әкемтеатрға апардық. "Қилы заманға".

Алғашқы жартыжылдықта көптеген қыздардың пәндегі бағалары төмен болып қалды, қол қоятын құжаттар уақытында толтырылмады. Қысқасы, Назерке пысық қыз емес ше! Сөйтіп, екінші жартыжылдықта қыздар ақылдаса келіп, білімімен көзге түскен, пысықтығымен мақсатына ұмтылған Абитова Жанарды сайлады. Жанар топтың көшбасшысы болды. Әлбетте, орыс тілі сабағында маған ешкім ілесе алмады.

Енді айтпағым, Абитова Жанар тек қана топтың жауапкершілігін арқалаған адам болған жоқ. Оқудың екінші жылында Оспанов деген «кісі» АҚШ-қа ұшып кетті. Тіл оқиды, тағы бірдеңе оқиды екен. Қалай кетті, солай оның да аты өшті. Сөйтіп, біздің топтың кураторы да, эдвайзері де өзіміздің Жанар болды. Қысқасы, бастық болды. Жанар өзінің қабілетін сол оқудың екінші жылында анық көрсете бастады.

Бірінші топтың жігіттері Жанарды «староста» деп мазақ еткен болатын. Бірақ кейінгі жылдары сол топтың екі қызы (старосталары) неше рет ауысып, неше рет тағайындалды. Күлме топқа, боласың оппа! Оппа! Жанар әуелі фәкөлтеттің атынан тіл жарыстарына қатысып жүріп, жүлделерге ие болып, кейбір оқытушылардың сенімін ақтап, кафедраның көзіне түсіп жүрді. Бір күні тіл ғылымына қатысты ашық сабақ, одан соң дөңгелек үстел дей ме, сондай бірдеңелер өткіздік. Жанар — ұйымдастырушы, топтан ақша жинаушы, жоспар құрушы, т.б.

Жанар басшы болғалы дауыс көтеріп, ұрысатынды шығарды. Үндемей құтыласың. Бірақ ол топты осылай тәртіпке келтіріп алды. Жақсы жері, келесіде өтетін іс-шараларда бастығымыз бір айтады, ал біз дереу айтқанына қосыламыз. Уақыт өте тобымызды кафедрадағы оқытушылар мақтай бастады, жақынырақ тани бастады. Басқа да фәкөлтеттердің оқытушылары «Абитова Жанар» дегенде "ҚБ/2-топ" деген ұғымды түсіне бастады. Сәйкесінше, "ҚБ/2-топ" дегенде біздің бастығымыз Жанарды түсіне қоятын.

Топтың білім көрсеткіші де өсе бастады. Кез келген оқытушымен Жанар тез тіл табыса бастады. Емтихандарда аса қиындық болмады. Әлібек екеуміз тіптен оқымайтынбыз да, тек барып-қайтып жүретін едік. Әйтеуір, Жанардың жүгіруімен емтихандардан аман өтіп жүрдік. Менің жақсы әдетім бар еді, ауызша тапсыратын емтихандарға түк дайындалмай баратынмын. Есесіне, фәкөлтетте тобымыздың белсенділігі арта берді. Ал мен «проходной» бағаларды алып жүрдім. Басқа топтағылар дайындалып келіп «3» алатын.

Тағы не жазсам екен… Жаза берсем, таусылатын түрі жоқ. Бір күні Жанар марқұм Нұршайықовпен кездесуді өткізді. Әдеттегідей, біз ақша жинаймыз, шар үрлейміз, плакат, анау-мынау. Күлкіге қақырынып барып келетіні, Жанардың өткізген іс-шарасын деканат өз атына еншілеп алған еді. Шүкір, Жанар сол кеште өзі жүргізуші болды. Қызығы, сондай кештерде ән айтатын, би билейтін, домбырада ойнайтын қыз-жігіттер біздің топтан шыға бермейтін. Бізден тек Наркез домбырада ойнайтын, Майлықожаның термесін орындайтын. Байсабаева ғой. Поэзияға қатысты болса, Сағыздағы Адайдың қызы Ақмарал ер мінезді тұлғасымен жарқ етіп, «махамбетшілдігі» қозып, Махамбеттің өлеңдерін оқитын. Биыл күйеуге шығатын шығар, Атырауда жүр ғой мұғалім боп. Алғашқы староста Назерке басшылыққа пысық болмағанымен, үстел теннисінен әрдайым бас жүлделерді алатын.

Оқудың екінші, үшінші жылдарында жағдайымыз жақсы болды, шүкір. Фәкөлтетте аты көп аталатын топ болдық. Көптеген іс-шаралар өткізілді. Әлбетте, топтың ішкі саясатында кемшіліктер орын алып тұрды. Бір қызымыз оқудың ақшасын төлей алмай, төртінші жылға өтпей қалды. Қазір күйеуге шығып кетті-ау деймін. Грантта оқитын Дина деген қызымыз сабақтарға келмей, ақыры орнында қалды. Биыл бітіретін шығар. Сырттайға ауысқан қыздар болды-ау деймін. Кезінде оқуды бітіру керек болған, бірақ бітіре алмай қалған, өзіміздің деканаттағы Гүлмира апайдың (ҚазҰУ-дың да филфағының деканының оң қолы Гүлмира апай емес пе еді, ол кісінің өз көзіммен көргем кабинетінде) туысқаны сияқты бір қыз тобымызға қосылған оқудың соңғы жылында. Ол да, әйтеуір, бізбен бірге жүріп бітірді-ау оқуын.

Оқу жылдарында екі-үш қызымыз күйеуге шыққан болатын. Сол кезде топтағы белсенді қыздарға кейде «спонсор» болатынмын. Бірақ өзім бірде-бір тойға бармағам. Элеватордан оқу орнына әрең кеп жүрген адам едім 71-автобуспен. Әлібек Гауһардың тойына барған. Оқудың соңғы жылында аттестация дей ме, сондай бірдеңе болған. Сонда бәріміз дірілдеп жүрдік. Жоға, деканаттың өзі ғой көп қорқытқан. Оразахынова Нұрша апайымыз да: «Екінші курста тест тапсырарда бір дірілдеген едіңдер, енді бітіретін жылы тағы да дірілдейсіңдер», — деп бізге сөзімен қолдау көрсеткен болатын. Нұрша апайдың көп айтатын сөздері: «КазПИ кезінде...», «Оқымайтын болсаңдар оқудан шығыңдар, оқитын біреудің орнын иеленбей...» болатын.

Оқудың соңғы жылында Жанар бастығымыз әбден жұмсарды. Бірақ топтың ісіне жауапкершілігі әлі де керемет болды. Топтағы студенттерге бұйрық беруге бұрынғыдай қажыр-қайраты қалмаған еді. Ең қызығы, бізді "әдемілеп" суретке түсіріп кеткен, әдемілеп шығарып беремін деген, ақырында "әдемілеп" лақтырып кеткен фотоға түсіруші арық жігіт біздің ақшамызды алып кетті өзімен бірге. Әрқайсысымыз 8 мың теңгеден жинадық қой деймін. Енді сол жігіт не қайтыс болды, болмаса түрмеге отырды, мүгедек боп қалды деген сияқты "қараңғы" версияларға үмітімді арнаймын. Жамандыққа қайда ұшыраса да, аман болсын. Әлі жер басып, дөнер жеп, бала-шағасын асырап жүрсе, бір күні оңбайтынын ұмытпаса екен деймін. Жамандық жасасаң, алдыңа жамандық боп қайтады ғой. Ол адамның өзіне қайтпаған күнде оның отбасына, болмаса туыстарына қайтады. Бізге де сол керек, қазір фотоәлбомсыз отырмыз.

Жалпы, Жанардың басқару қабілеті керемет. Жоға, ол тек Word-қа мәтін жазуды, ВКонтактеде әңгімелесуді ғана біледі. Айнабұлақта тұрады. Блог жүргізетін сайттарды білмейді, блог деген сөзді естімеген. Контент-менежір, өмірі интернетке байланған емес. Қазір Абай атындағы «Дарында» (№10-ау деймін шамасы) мұғалім боп қызмет етіп жүр. Ұлттық кітапханада дайындалып жүр. Биыл мәгәстірге тағы да тапсырады. Өткен жылы түсе алмай қалды «каким-то образом». Докторлықты қуатын түрі бар. Әзірге жігіті жоқ десең, ә!

Топта тағы да басқа белсенді қыздар болды ғой. Солардың бірі Ләззат пен Динара да қазір Жанармен бірге бір мектепте қызмет етіп жүр. Ләззат басқа жерде әдіскер болған еді, ал Динара 59-да мұғалім болған. Жанар бастық екеуін өзінің қасына жинап алды. Биыл Атыраудан Ақмарал келетін сияқты. Сондай ниеті бар. Атырауда маса шағып тастапты. Бір күні «Дарында» біреуі директор, біреуі зауыш боп отырса, мен таң қалмаймын. Бұл қыздар ғылыммен айналысамыз дейді ғой. Қайдам, бес жыл ішінде оқу орнына оқытушы боп орналасып алатын шығар. Анау Акрамның жүрісі: қазір ТарМУ-дың бір жерінде кафедрада жұмыс істеп жүр. Мәгәстірін де оқып жатыр. Бұл кісілер Twitter-де жоқ әзілдесе қояйын десең. Содан елге танымал адамдармен әзілдесіп отырасың, бейтаныс адамдармен әңгімелесіп отырасың Twitter-де. Олар блог жазбайды, Canon/Nikon фотоқұрылғылары жоқ. Телефондарына видео түсірмейді YouTube-қа салатындай. Бірақ оқып жүрген, қызметте жүрген адамдар. Менің де миымнан шәпәтәқ еткізіп, интернетті алып тастаса ғой, шіркін!

Нұрбол аға да алғашқы жылы мәгәстірге түсе алмай, «Жас Қазақта» жұмыс істеді ғой. Биыл мәгәстірді бітіріп жатыр. Жақында 250 мың теңге де жеңіп алды. Мәләдес-әй! Жанар да биыл мәгәстірге түсіп кетсе екен деп тілеймін ал. Өкініштісі, қазір топтың студенттері жан-жаққа шашырап кетті, бірлік жоқ, хабарласу жоқ, т.б. Осман империясы сияқты ыдырап кетті ғой, қасқа!

Мен сияқты сіздер жайлы бірге оқыған таныстарыңыз бір жерлерде жазып жатса, қызық шығар, ә-на!? Кім біледі, мен жайлы да топтағылардан біреу бір жерге бірдеңе жазған шығар… Қой, құрысын, аман болсын бәрі! Әрі жүрсін, әрі!..

Басшыға бағынғанның зияны жоқ. Басшыға құрмет көрсету — міндет. Басшыларымыз аман жүрсін! Ал Оспановты мойындай алмайды екенмін қай жерде жүрсе де. Оқудың соңғы жылында кураторымыз Жанар деген жас оқытушы болған, тіл білімі сабағын оқытатын. Ол кісі де екінші топтың басшысы болып мойындалмайды, түйіндемесі қарастырылмайды. Қария жасына жетсем де, топтың басшысы «Абитова Жанар» болды деп ыржаң етіп, қалған екі тісімді көрсетіп, таяғыма сүйеніп кете беремін пінсиә алуға…

Бул кызык окиганын али кунге дейин маган пайдасы тиип келе жатыр деп ойлайм. 10-15 жыл отседе али есимнен кетпейди. \Кыс мезгили. Мен калада 1 курс окып журген кезим болатын. Ауылдан аке шешем акша салып жиберетин болып, соны вокзалга келип кутип турмын.Келетин таксиим кешиккен сон, тонып калдым. Кун суык, содан кишкене жылынып алайын деп, вокзалдын ишиндеги кишкентай шайханалардан шай ишип тур едим. Бир кезде жасы 80 -85 терге таяп калган бир аже, сыртынан турине карасан, коше кангып журген бомждарга уксайды.Журип туруга хали жок, тонып калган. Сол аже вокзалдын бир бурышында отырып алып, шай ишип турган еки жас жигитке, жалынып шай акелип беруин сурап отырды. Оган алги еки жигит мазак кылып, келемежтеп кулки етип жайбаракат шайларын ишип тура берди. Содан буган шыдай алмаган мен, ажейге деп арнап бир бокал ыстык шай, еки пирожки алып бардым. Аже касына барып, колымдагы шай мен пирожкилерди усынганымда, куанганынан ажейдин жылаганы али кунге дейин есимде. Мен ол кисини жубатудамын. Сол киси орнынан турып, маган колынды жай деп, ак батасын берди. Бата дегенде кандай бата десейш, батасын узак айтты, оте кушти кушти тилектери бар, али кулагымда тур гой!!! Бул омиримдеги умытылмайтын саттердин бири.

Бүгін больницадан шықтым...23 жыл өмірімде бірінші рет жатып тұрғаным.Сол больницада жатқан 1 айдың ішінде қанша досым бар екенін, кімдер жәй қасымда жүрген адамдар екенін, кімге тіпті қажетім жоқ екенімді түсіндім.

Кейбір кездері магазинде сатушы 5-10 теңге здача қайтаруы керек болып, таба алмай жатса не істерімді білмим. 5-10 теңге үшін күтіп тұру ұят сияқты бірақ бір жағынан ертең керек болад деп ойлап қоясың.

Бүгін жұмыста обед ішіп отсам, көптен өзине бас кетирип жүрген қыз келiп қақ алдыма отырды. Кундегідей емес тамақты аккуратно ішуге тура келді)))

Cүйіп қосылған келіншегімнің көзіне шөп салдым, ол біліп қойды. Бірақ, ештеңе айтпады. Тек үнсіз көзіме ұзақ қарады. Ал түнде оның қалай жылап жатқанын естіп жаттым. Тек таңға жақын ғана үнсіз ұйықтап жатты. Мен де сол уақытта ұйықтадым. Ал таңертең одан кешірім сұрайын деп жақындап едім, ол үнсіз жатты… Жүрек соғысы тоқтап, қатты қиналғаннан көз жұмған екен… Өз-өзімді жек көремін. Оның өмірден өткеніне бүгін тура бір жыл. Оның жастайынан жүрегі ауыратын еді, ал мен соны біле тұра 5 минуттық ләззат үшін басқамен болдым… Біз екеуміз қанша
ма қиындықты бірге бөліскен едік. Мені шын сүйе алған жалғыз жан тек сол еді. Ал енді бәрі де кеш. Қазір мен намаз оқимын. Сүйгендеріңізді бағалаңыздар, ешқашан нәпсінің жетегіне ермеңіздер. Зинақорлық ең үлкен күнә екенін сіздер де біліп жүріңіздер.

Бұданда басқа құпиялы оқиғаларды, 1001 Оқиға паблигінен таба аласыз.
vk.com/okiga

— Оп! Т! Байы-Мәйіт! — деді ғой, тарақан Миша ашуланып.
— Иә, не боп қалды? — деді ғой, тарақан Талғатыш таңданып, таңдайы кеуіп, таңғажайып түсінен шошып оянып.
— Өй, мына сөкілер жиналып қалыпты залға. Тыныштығымыздың шырқын шырқ қылатын болды ғой.

Тарақан Миша мен Талғатыш еден жалаған күйі залға жетті. Залда «он алты жастағылар» толып, бықсып отыр екен. Бір кезде қоңырау қағылайын деп еді, ондай зат жоқ қой. Есік те қағылған жоқ. Төртінші қабат қой. Есік те ашық. Бұрыннан ашық. Тағы бір екі-үш қыз кірді үйге. Кіре берген кезде бұл қыздар дәліздегі жыртық-мыртық әбөйларды көрген де шығар. Тарақандардың жилкомплексі бар төлетте. «Нәжіс карпарейшін» жыртық ақсионерлік ұйымының меншігіндегі зәулім үйлер ғой. Сол тарақандар ғылыммен айналысып жатыр. Дәліздегі әбөйларды да жыртып әкеткен солар ғой. Том-том кітаптар шығарып жатыр кәсіпкерлері.

Бұл — Рәпшәннің үйі ғой. Өзбешкі емес. Қазақтың қара сопақ баласы ғой. Алматыда бір көліжде оқып жатыр. Жексенбі күні Алматыға жол жүретін болғасын осы сенбіде кешкі уақытта мини-бешір жасап жатқан түрі ғой. Рәпшән өзі аты шыққан жігіттердің жартысы. «Пәдиез қайраткері» атағы да "құр бекер емес" емес. Қап-қара болса да, мықырдың қыздары келді ғой үйіне. Ағасы «Ауған» арғы бөлмеде жатқан шығар демалып, болмаса көшеде дала кезіп жүрген де шығар. Інісі Ринат пен тағы бір ойнап жүріп туып алудан дүниеге келген екі жүгермек бар. Есімдерін қой знает. Тәтесі Айнаның тірі екенін білмеймін. Әйтеуір, пәдиезде аты аталады да жүреді. Шешесі үйінде болған шығар бас-көз-құлақ-аяқ боп.

Не керек, көп созылып кетті ғой. Сонымен бешір болып жатыр. Бұл үй ғой, Алматыдағы Абылай хандағы кілті бар қаталары дейсің бе?! Рәпшәннің шешесінің көзінше… Олай бұл жолы болмайды ғой, ойбай! Алматыда болса үш сәрі. Жастардың бір(әз(і)ғандары) зінә жасайды ғой ауылдағы қазыққа байланған есектер секілді. Бұлар әншейін тамақты опырып отырып, осырып отырып, өтірік әңгімелерден жіберіп, түрсиіне жіберіп, сілекейлері ағып, соңында би билеп… Міне, осы би билеп жатқан тұста көхнәдан тарақан Миша мен Талғатыш «бірәттарын» жинап келеді ғой ше…

Кейбір бірәттарын Рәпшәннің бірәттары езіп жатты. Бірақ Миша мен Талғатыш өпітті, істәжді тарақандар ғой. Пінсиәда жүр дейді «Боқшылар» піртиәсінің қырттияшылары. — Қарындас, сізбен билеуге рұқсат па? — деп, жынтілмендік жасайды тарақан Миша өзінше. Енді орыстың тарақаны ғой. Үшінші қабатта мент Вадим тұрады ғой. Тарақан Миша кезінде сол жақта қірөшепкі үйлерде тұрды ғой. Жағдайы жақсарып, «Нәжістен» үй алды. Көлік мінді. Арнайы көлік қоятын орындары да бар үй жақтарында. Жә, ләп-ләп! Сөйтіп, Айкамен ба, Микамен ба, билей бастады. Тарақанның есінде жоқ. Бидегі қыздардың бәрі бірдей көрінді ғой. Бірдей болмай ше, саны жалтырап тұрса, иығы, көкірегі ашық болса, шашы жалбыраған болса, өлтіріп боянып, тірілтіп сыланып алған болса… деп кете береді, негізі. Бірдей боп көрінген.

Рәпшән барып «біздің үйдің тарақандарымен қалайша билеп жүрсіңдер» деп сұрағандай болды миы арқылы, кинодағыдай ше… Қыздар да мәз боп билей берді Миша мен Талғатыш тарақандармен. Кеш бітуге тақап қалған кезде екі тарақан қалған қалдық тамақтың бәрін үйлеріне әкетті. Сөйтсе, екеуі міссионер екен. Миша да мұрт бар, Талғатыш тағып алған екен. Қабырғаның бәрі боқ-боқ. Аяқтарының іздері ғой. Қыздар он-оннан қайтты. Бәсе, пәдиез пістес сасып тұр сыраға. Аюдың суреті салынған сыралардың қаушақтары жатыр сасып. Әй, қыздарға бәрібір екен болғаны да. Темекінің бішөктері де көп екен. Нас на қой ғой, лас! Қыздар тарақандармен сүйіскен бе, пәдиездің бәрі нәжіске айналды. По қой екен ғой «он алты жастағыларға». Лижбі билейтін жер, опыратын тамақ, осыратын кеңістік, аз(дап)ғ(р)ы(қт)нд(айтын) әдет пен әрекет болса болғаны, жетікілікті… Әй, Рәпшәннің тарақандары-ай!..

Кім барады? Кім барды? Қалай?

Естімедіңіздер ме? Мені атып кетті… Тура жүрегімнен, сосын «кәнтрөлный» деп қақ маңдайымнан атып тастады. Әуелі не үшін атқандарын сұрағым келген, үлгере алмадым, сұрауға уақытым да жоқ еді, жан тәсілім етіп бара жатырмын ғой. Бір кезде өлі денемнен Жан болып ұшып шықтым. Жеп- жеңілмін, бес грамм да шықпайтын шығармын? Мәйітімді қимай тұрып: «Е-е, бейшара қазақ, неге өлгеніңді білесің бе? Билікке жақпай қалдың. Жаңаша ойлай бастадың, жағымпаздануды білмедің, кландарға қырғи болдың, өтірік патриоттар мен ұраншылдарды әшкереледің. Ал, не болды? Өлдің де қалдың… Сауап саған!» дедім мырс-мырс күліп.
Бір қызығы, менің даусымды ешкім естімеді, ешкім мені көрмеді. Шөлдеген соң су ішіп едім, сұлбамның әр жері жыртық екен, сарылдап ағып кете берді. Қарасам, мені атып тастаған жалдамалылар қарқ-қарқ күліп, көліктерінде кетіп барады екен, ұшып барып, біреуінің басына салып қалдым. Ол «Саған не болды?» деп жанындағы қанішерден сұрады. «Өй, сен неге мұрнымның ішіндегі жүнімді жұлып жатырсың?» деп сұрады анау бұрылып. Жыным келді. Беттеріне түкіріп едім, бір-бірінен: «Неге жылап отырымыз, а?» деп сұрасты. Ұшып жүрмін. Қазақстанымды айналып. Құдайым-ау, әділетсіздіктерден көз ашпай келеді екенбіз ғой! Сотың да, финполың да, салықшың да, білім министрлігіндегі шенеуніктер де пара алып жатыр! Бәрінің қолдарын қақтым, беттерін тістедім, жүгіріп келіп теуіп жіберемін. Былқ етсейші. Енді… Мен әшейін… Жанмын ғой. Сұлбамын… О тоба, ертеңіне мен туралы газеттерде былай деп жазыпты: «Ол өзін-өзі жек көргені соншалық, өзін-өзі аямастан төрт рет атты… Тірі болғанда, өзін атқаны үшін сотталатын еді...» депті. Билікте бет жоқ екен ғой! Ішкі істер министрінің кабинетіне ұшып бардым. Министр кофе ішіп отыр екен. «Оңбағансың! Қалай ұялмайсың, а?»-- дедім айқайлап. Естімеді. Кофесінің ішіне түсіп, шомыла бастаған едім, ол мені ішіп қойды. Кеңірдегі арқылы сырғанап, асқазанына топ етіп түстім. Асқазаны қап қараңғы екен, не свет жоқ, не газ жоқ, не теледидар жоқ, жата-жата ішім пысты. Өзінің де мемлекеттен жемеген нәрсесі жоқ екен! Асқазанының экологиясы жүдә нашар… Кеңірдегіне жабыса өрмелеп, жүрегін тыңдадым. Сөйтсем, тапсырыс алушылар тағы бір саяси тұлғаны көмекшілерімен қоса атып тастапты. Жүрегі соған қуана соғып тұр! Ол есінеп жатқанда, аузынан ұшып шықтым. «Қазақты қазақ қорлады-ау!»-- деп күйініп, шекара жаққа ұшып келсем, құдайым-ау, шекара генералы шпиондармен шәй ішіп отыр! Біз жаққа өткізгені үшін пара алды менің көзімше… Мойнынан қылғындырып едім, тамағын қасыды да қойды. Көзін шұқып едім, көзін жұмып қалғанда, саусағым кірпіктеріне қысылып қалып, айқайлап жібердім. Жаман ауырып кетті… «Құдая бетің құрысын!»-- деп ұшып кеттім. Ұшып жүрсем, көкте мен сияқты ЖАН рухтары көп екен! Жер бетіндегі жазықсыз қырылғандардың Жандары қалықтап жүр. Желтоқсан құрбандарының, Жаңаөзенде қырылған¬дар¬дың ЖАН періштелері ұшып келіп, менің атылып өлгеніме көңіл айтып жатыр. Бір кезде біреу иығымнан түртті. Жас жігіттің Жаны екен. «Аға, Америка президенті Обама әйелімен ажырасайын деп жатыр дейді, әйеліне қырындап қайтсам бола ма?» деп сұрайды. «Жындысың ба? Олар тойғаннан ажырасады, өзің неге өлдің?» деп сұрадым. «Бір байдың баласы машинасымен мыжып кетті… Бірақ сотталған жоқ...» --деді ол мұңайып. Содан жарық дүниедегі үйіне қонаққа шақырды. Үйіне барсақ, жылы өтпей жатып, әйелі көңілдесімен құшақтасып отыр екен. Жігіттің жыны келіп, әйелінің шашынан тартты. Көңілдесінің кіндігін шұқылады. Мұрнынан шертті. Олар елең қылмай, шешіне бастағанда, ұял¬ғанымнан ұшып кеттім. Ал, ұялмайтындар жер бетінде жыбырлап жүр… Әй, адамдар-ай, кейбірің адам емессіңдер ғой!

--Қыздарға мың үйден тиым… Өйткені, қазіргі қыздардың аяқтары емес, ауыздары жүреді…
--Келіншектердің талтайып тұруына болмайды… Жабыстырып киген шалбар-ла¬ры айырылып кетеді.
--Әйел қойдың басын мүжімейді, мүжісе күйеуінің басын мүжіп кетеді…
--Өз құдығыңа түкірме, көршің де түкіріп кетеді…
--Банкті айналып жүгірме… Бәрібір несиеңді кешірмейді.
--Алқаштарға қолыңды шошайтпа… Ақша сұрайды.
--Парақор әкімнің қолын алма, «парақорлық вирусы» жұғып кетеді…
--Саясатқа барма, саясат сайқал, жүргіш. Көңілшек қыздар сияқты бұзылып ке¬те¬сің.
--Өз желкеңді өзің тістеме… Аузың созылып кетеді…
--Халықтың нанын тартып жеме, оқ атпа, Украйнаның сұм президенті сияқты қашып жүресің, аяғыңды әр жерден басып жүресің…
--Қазақстанның керегесін керме, табалдырығына тышпа… Геморой боласың.
--Шпион көрсең, шәй берме… Шекараңды тіліп кетеді.
--Екіқабат әйелге теңге ұстатпайды. Ұстатса, теңге құнсызданып кетеді…
--Билікте жүріп ысқырма… Ресейге елші болып кетесің…
--Түнгі көбелек қыздарды құшақтама, оларды айналып жүгірме… Шайтан ұрады.
--Бастығыңның бетіне үрлеме, тырнағын тістеме… Кісілік жұғады.
--Жұрт алдында мұрныңды тазалама, ышқырыңды қасыма, аспанға түкірме, тіліңді сумаңдатып, шығара берме… Жындыханада жатқаныңды біліп қояды.
--Қыздар, жігіттерге сұқ саусағыңды шошайтпа, күйеуге тимей қаласың…
--Түнде « Водаканалға» барма...(суға) Баға қымбаттап кетеді.
--Қымбатшылыққа басыңды шайқама, таңдайыңды тақылдатпа, жындыбас боласың.
--Депутаттарға күлме, тіл тигізбе… Өз басыңа келеді…
--Билік желіне қарсы түкірме, билік дауылына қарсы дәрет сындырма… Өзіңе шашырайды.
--Жексұрын бастығыңның қасында жел шығарма… Бірге иістенесің…
--Қазақ тіліне ерніңді шығарма, боқтама. Ернің жырық болады.
--Табаныңды қасыма, жемқор болып, шетелге қашып кетесің.
--Министрдің қойдың миын жеуге болмайды. Мисыз, миғұла министр болып кетеді…
--Таяққа сүйенбе, күйеуіңе сүйен. Күйеуің сонда тоқал алмайды.
--Әйеліңді ұрма, қолың сал болып қалады…
--Ұйықтап жатқан енеңді аттап өтпе. Енеңе қарай жүгірме. Тентексің бе не?
--Әйелдер мерекесі қарсаңында ақша санама… Кедей боласың.
--Қазақ қыздарының алдын негр кесіп өтсе, жолы болмайды. Оған тигенмен, бақытсыз боласың.
--Бензин колонкасына қарап тырқылдап күлме, мұнайлы ел болсаң да бензин қымбаттап кетеді.
--Депутат болсаң, жағыңды таянып отырма, тістерің түсіп қалады.
Мен шығарған ырымдар мен жырымдар осындай. Сіз өзі ырымға сенесіз бе, әлде халыққа өтірік есеп беретін әкімге сенесіз бе?