Мұқаңа арнау

Кешіп өтіп жалғанның сын қатпарын,
Жарып кетті биігін мұздақтарын.
Гүрілдеген, тасыған өмір-өзен,
Шіркін ақын ағамнан мін таппадың.

Дантенің "Құдіретті комедиясын",
Аударып қазақшаға оқығансың.
Өмірге өткір қыран көзбен қарап,
Өлеңді өрмекшідей тоқығансың.

Жылататын жүректі жыр айтқанда,
Бірде лаулап,
кейде бір мұз қатқанба?
Қайрылған шаш,
Кең маңдай,
Терең ойлы!
Керемет қой қаламы тіл қатқанда.

Суретінен Мұқаңның көп сұраймын,
«Аққулар ұйықтағанда»
О,Құдайым,
«Музасымен» ақынның таныстыршы.
Бір сезініп қалайын,
ақ шырайын.
Әрі қарай

Жәкемнің дамбалы екен ғой

Ауылда Несіпбала деген жеңгеміз болды. Қыршаңқылығымен елді қыран-топан қылып жүретін. Ағамыз жуас, жеңгеміздің еті-тірі. Кеңес Одағы күшіне мініп тұрған заман. Алыс қыстақта қой бағады, бала-шаға жас, шаруа бастан асады. Ағамыздың рабочком құрдасы келген-кеткен сайын сынап-мінеп, жеңгемізге салақсың, үйің лас деп кетеді екен. Бір күні рабочком ауданнан өкіл ертіп келеді. Осыны пайдаланып жеңгеміз өкіл үйге ене бергенде бір шелек суды еденге төгіп жіберіпті. Су арса-арса еденнің тақтайларына сіңіп жоғалыпты. Шиеттей балаларымен тозығы жеткен үйде тірлік кешіп жақтанын көрген өкіл сол жолы рабачкомды сөгіп кетіпті дейді.
Қой төлдетіп, адам қолы жетіспей шабылып жатқан шақта ағамыздың үйіне сау етіп бір топ кісі келеді. Әдеттегідей ет асып, бас салынған табақты ортаға тартса, қойдың тісі қағылмай қалыпты. “Укробымен, укробымен астым” дейді екен жеңгеміз, тістің арасындағы шөптерді көріп.
Тағы бірде шаруа жайымен келген рабочком құрдас шайды енді ала беріп, “мына шәйің суып қалыпты ғой”,-деп мысқылдайды. Несіпбала жеңгеміз күс-күс саусақтарын шәйнекке малып жіберіп, ”кәне, ып-ыстық қой”,-деп еш саспастан шәй құюын жалғастыра беріпті.
Жаз келіп, елдің қол-аяғы кеңіп, мамыражай болған шақта жеңгеміз рабочком бастаған біраз құрдасты қонаққа шақырады. Үй мұнтаздай таза, дастархан жайнап тұр, қып-қызыл бауырсақты төгіп тастаған. Дәмі тіл үйіретін қуырдақты асап, бал қаймақпен шәй ішіп, келген қонақтар арқа-жарқа боп қалады. Жеңгемізде үн жоқ, сызылып, бір шүберекпен кеселерді қайта-қайта ысқылап сүртіп шәй құяды. Құйған сайын кесені жуып жіберіп, қайта сүртеді. Ел шәйға әбден қанды-ау деген заматта жеңгеміз жылан шағып алғандай орнынан атып тұрыпты. “Ойбуу, мынаны шүберек па десем, Жәкемнің дамбалы екен ғой”,- деп қолындағы ыдыс сүрткішті рабочком құрдасқа қарай лақтырып жіберіпті дейді.
Балаларымды жеткізсем деп, өзгеге есесін жібермей, бейнеттен көз ашпаған ағам мен жеңгем бүгінде бақилық болған. Артында езу тартқызар әдемі естеліктер қалды. Ал ұл-қызы ержетіп, бір-бір шаңырақтың егесі болып отыр. Адамға басқа не керек бұл өмірде.
Әрі қарай

Абайдың қара сөздері - IV сөз

Әрбір байқаған адам білсе керек: күлкі өзі бір мастық екенін, әрбір мас кісіден ғафил көп өтетұғынын да, әрбір мастың сөйлеген кезінде бас ауыртатұғынын. Бұлай болғанда, күлкіге салынған кісі не шаруадан, не ақылдан, не бір ұят келерлік істен құр, ғафил көп өткізіп отырса керек. Осындай ғафилдік көп өткізіп, өлмеген кісінің не дүниеде, не ахиретте басы бір ауырмай қалмаса керек.
Әрбір уайым-қайғы ойлағыш кісі не дүние шаруасына, не ахирет шаруасына өзгеден жинақырақ болса керек. Әрбір жинақылықтың түбі кәніш болса керек. Енді олай болғанда, үнемі уайым-қайғыменен жүре аламыз ба? Үнемі күлмей жүруге жан шыдай ма екен? Жоқ, мен үнемі уайым-қайғыменен бол демеймін. Уайым-қайғысыздығыңа уайым-қайғы қыл дағы, сол уайым-қайғысыздықтан құтыларлық орынды харекет табу керек һәм қылу керек. Әрбір орынды харекет өзі де уайым-қайғыны азайтады, орынсыз күлкіменен азайтпа, орынды харекетпен азайт!
Шығар есігін таба алмай, уайым-қайғының ішіне кіріп алып, қамалып қалмақ, ол өзі де — бір антұрғандық. Және әрбір жаман кісінің қылығына күлсең, оған рахаттанып күлме, ыза болғаныңнан күл, ызалы күлкі — өзі де қайғы. Ондай күлкіге үнемі өзің де салынбассың, әрбір жақсы адамның жақсылық тапқанына рахаттанып күлсең, оның жақсылықты жақсылығынан тапқандығын ғибрат көріп күл. Әрбір ғибрат алмақтың өзі де мастыққа жібермей, уақытымен тоқтатады. Көп күлкінің бәрін де мақтағаным жоқ, оның ішінде бір күлкі бар-ау, құдай жаратқан орныменен іштен, көкіректен, жүректен келмейді, қолдан жасап, сыртыменен бет-аузын түзеп, бай-бай күлкінің әнін сәндеп, әдемішілік үшін күлетін бояма күлкі.
Адам баласы жылап туады, кейіп өледі. Екі ортада, бұ дүниенің рахатының кайда екенін білмей, бірін-бірі аңдып, біріне-бірі мақтанып, есіл өмірді ескерусіз, босқа, жарамсыз қылықпен, қор етіп өткізеді де, таусылған күнде бір күндік өмірді бар малына сатып алуға таба алмайды.
Қулық саумақ, көз сүзіп, тіленіп, адам саумақ — өнерсіз иттің ісі. Әуелі құдайға сыйынып, екінші өз қайратыңа сүйеніп, еңбегіңді сау, еңбек қылсаң, қара жер де береді, құр тастамайды.
Әрі қарай

ІЛЕ. Қайсар ҚАУЫМБЕК

Менің жыр сұлтанатымнан таңдап тағы бір шайырды алдарыңызға әкелдім. Жыр оқып, әділ бағалаңыздар. Бұл ақын ҚазҰУ-да оқиды.

Ілем менің,
Түнермегін — шерлі анам,
Сені күтіп жатыр алда кең далаң.
Мен де қалдым арман — тауға бара алмай,
Сен де қалдың арнаң толмай сорлаған.
Сен жыладың Балқашыңа кете алмай,
Мен жыладым қалқашыма жете алмай.
Жұртын аңсап бота көңіл боздайды,
Бұлқынады бұғаудан бір босанбай.
Сен де ортайдың, сан тарау боп бүліндің,
Мен де ортайдым, мың сүріндім, жығылдым.
Жағалаудан үні естілер іңірде,
Үйірінен адасқан бір құлынның.
Толқыныңды ұзатып сап сан асау,
Тарылдың ба, беу, ілемнің жағасы — ау!
Сені күткен қасіретті Балқашың,
Мені күткен қасиетті Алатау.
Түнермегін!
Ілем менің — мұңлығым,
Сізге пана, бізге пана кім бүгін ?!
Бетонжүрек, безбүйрек бұл заманда,
Бауырлар да іздемейді бір -бірін!
Толқып -толқып сенен де енді құм қалар,
Өртей -өртей менен де енді күл қалар.
Арғы жақтан жүрек жылытар тым құрса,
Екеумізге келмей қойды -ау бір хабар!..
Әрі қарай

Тағы бір құрыған көрші

Зевстің төсек тоятынан жер бетіндегі ұсақ-түйектерді ойлауға мұршасы болмай тұрғанында, тағы бір көршімнің үстінен арыз құссам деймін.
Очм, өзім де дұрыс білмейм, шамамен былай: ол үйін біреулерге жөндеуге берген. Ал олар заңда
Әрі қарай

Гальфньюз Елбасыны оңдырмапты

Abu Dhabi: General Shaikh Mohammad Bin Zayed Al Nahyan, Abu Dhabi Crown Prince and Deputy Supreme Commander of the UAE Armed Forces, received President Noor Sultan Nizar Bayev of Kazakhstan, who is on a special visit in the country, on Wednesday.

Shaikh Mohammad greeted Bayev and lauded the deep rooted friendly relationship between the two countries.

On his part Bayev expressed his pleasure at visiting the UAE, and commended the great development that has taken place in the country.
gulfnews.com/news/gulf/uae/general/shaikh-mohammad-receives-kazakhstan-president-1.924048
Әрі қарай