1. 1940 жылы Гавай аралдарындағы американ әскерлерінің көңілін көтеру үшін құрылған Standart Games компаниясы кейін Service Games болып өзгерді. Ал қазір біз бұл компанияны қандай атпен танимыз?

2. Urban dictionary еркін сөздігіндегі жаңа сөздердің бірі Orange face (қызғылт бет) деп аталады. 1170 лайк, 1199 дислайк дауыс жинаған бұл сөз кімнің лақап аты?

3. Әнші Сергей Шнуров былай дейді: ИКС — долылардың ортасы. Адамдар шексіз долылықтың арасында. Себебі маңызды емес, ол жерде маңыздысы — долылық. Маған сахнадағы долылық ұнайды. ИКСті табыңыз.

4. 2-ші Дүниежүзілік Соғыс кезінде немістерден қашқан париждік еврейлер БҰЛ жерге келіп, жаңа төлқұжат ала бастады. Мұндай “тіркеу” қызметімен де айналысатын БҰЛ жерге жануарлардан тек мысықтар кіре алады. БҰЛ қандай жер?

5. Хесус Леонардо атты Нью-Йорк қаласының тұрғыны бір кеңсенің қоқыстарын жинайды. Нью-йорк таймс газеті 2010 жылы бұл кісінің кеңсе қоқыстарынан жарты миллион доллар ақша тапқаны туралы жазады. Хесус қандай кеңсенің қоқыстарын шығарады?

6. Дубай әкімшілігі 2017 мындай смарт-пальмалар арқылы қаланы толығымен немен қамтамасыз етпекші?


7. Қай елдің астанасы Әулие Жақып деп аталады?

8. 4745. 1930 жылы Жапонияда осыншама не тіркелді?

9. Викингтер сериалындағы кейіпкер Бьорнның айтуынша БҰЛАРДЫҢ бұрынғысы болмайды. Ресейлік саясаткер Милонов “Бізде әр 12-адам осындай. Бұған үйреніп кеткенбіз” дейді. Әңгіме кімдер туралы?

10. Бұл кісінің пайымдауынша, Махаббат — ауыр психологиялық дерт. Танымал кітабында махаббаттың екі жақты дамуы туралы да айтады: жыныстық құмарлық және асексуалдық тұрғыдан. Бұл кім?

11. 1963 жылы шыққан отандық фильмнің екінші режиссері қай кейіпкер туралы былай дейді:
“ИКС роліндегі Кәкеновті моншадан таптым. Сыриған арық балаң жігіт дөрекі мінезімен, шарт-шұрт қимылымен көзіме ерекше көрінген еді. Оны сынайын деп «арқамды езіп берші, балам» деп өтіндім. «Арқаңды езетін мен саған моншашымын ба?» деп өзіме дүрсе қоя бергені. Айтарын айтып, көз алдымнан ғайып болды.”

12. Суреттегі стилист Трамптың ертеңгі инаугурациясына қай жерде дайындалуда?


13. Австриялық ғалым Конрад Лоренцтің жазуынша, Австралия құрлығына аяқ басқан алғашқы еуропалықтар көрген қалталы сүтқоректілер тобына жатпайтындар: динго иті, жарқанаттар және?..

14. Андрей Галварчик және Анна Зиемкевич атты польшалық ғалымдардың жаңа кітабы ИКСті Еркек деп аталады. Кітаптағы мәлімет бойынша, гетересексуал еркектер денесінде ИКС бар еркектерді әйелдер көбірек ұнатады деп ойлайды. Ал әйелдерге шындығында бәрібір. ИКСті табыңыз.

15. БҰҰ-ның Нью-Йорктағы штаб пәтерінің алдында мүше елдердің тулары әліппелік реттілік бойынша тізіліп, ілінген. Дәл ортасындағы тудың түстерін атаңыз.

Сынақтың көкесі әлі алда.



Ұйқыдан оянған бетте сыртқа шығу туралы бұйрық берілді. Сағаттың тілі 07:00 көрсетіп тұр. Суық бөлмеде бүрісіп жатқан біздер, бойымызды тіктеп далаға шықтық. Аяусыз, тоқтаусыз соққан жел етімізден өте берді. Біршама қашықтық жүгіріп, кеңестік кезендегі әскери және саяси тұтқындар мемориалы орналасқан жерге дейін жеттік. Күн нұры түспеген уақытта бұл жер ерекше томсыраулы көрінеді екен. Денемізді қыздырып алғаннан кейін, кенеулі таңғы ас ішіп, жылынғандай болдық. Кешегі тосын сыйдан үрейленген көңілімізді аулау үшін психолог маман сергітетін командалық ойындар ойнатты. Көңіліміз көтеріліп, қарқылдаған күлкіміз күшейе бергені сол еді, «клубқа жиналыңдар» деген бұйырық естілді. Иә, біз бұған өз еркімізбен келісіп келдік. Шегінерге жол жоқ. Айтылған бұйрықтарды әскерилерше бұлжытпай орындауға тиіспіз. Ойын-күлкіні доғара қойып, клубқа беттедік. Бір қабатты ескі клубтың өзіндік тарихы бар болып шықты. 1934 жылы каторгаға жіберілген адамдар салған бұл клубтың сахнасында Людмила Зыкина ән шырқаған екен. Құлыптың сыртын қайта қаптап, жөндеу жұмыстары жүргізілгенімен, ағаш дуалдары сол күйі сақталған. Ал, бізге бұл жерде ешкім өнер көрсеткелі жатқан жоқ. Бектілген кесте бойынша — дәріс. Нұсқаушы Руслан Бек қауіпті аймақтарға жиналғанда қажетті құралдардың барлығымен таныстырды, көрсетті.





Бүгінде кең таралған гибридтық соғыс жайлы Рустам Эюбов есімді нұсқаушымыз дәріс жүргізді. Жалпы дискурстың мақсаты оқиға орнынан тікелей объективті ақпарат тарататын журналистер дайындау. Нұсқаушыларымыз қақтығыс жағдайларында журналист қалай жұмыс істеу керектігін түсіндірді. Басты қағида — журналист әскери киім түгелі, әскери элементі бар зат ұстамауы қажет. Қарсы жақ сіздің жау не журналист екеніңізді анықтап та жатпайды. Сондықтан да пресса екеніңізді барынша көрсетуіңіз керек. Журналистің ұрыс орнында жіберетін қателіктері көрсетілген “Репортерша” деген фильмнің үзінділерінен біраз дүние түйдік.




Теориялық білімімізді тәжірибемен ұштастырып, қарағандылық арнайы әскер жасағымен бірге полигонға шықтық. Қажетті нысанға танкімен жетіп, жаудың жаудырған оғынан қорғандық. Иесіз аңырап қалған үйлердің ішінде жасырынған қарақшыларды қолға түсіру операциясына куә болдық.


Келесі күннің сынағы жеңіл болмады. Командирге қалашыққа лаңкестер шабуыл жасағалы жатыр деген хабар жетіпті. Жарты сағат ішінде қажет деген құралдарымызды жинап, эвакуациға дайындалсын деген бұйрық берілді. Қауіпсіз аймаққа алып кететін жерге жетуіміз қажет. Ал ол үшін әуелі 12 км қашықтықты жаяу өткеруге тиіссің. Бір-біріміздің артымызда тізілген бойы отряд командиріне ілестік. “Алдарыңда кім, арттарында кім екенін жаттап алыңдар. Сапты бұзбаңдар. Қоқыс тастамаңдар.” деген нұсқау берілді. Бірақ арамыздағы біреу темекі тұқылын тастап үлгернген еді. Жау ізімізді тапты. Қайтадан оқ жауып, құтқарылу амалдарын жасадық. Бізді қоршап жүрген спецназдар жауды жойып отырды.







Қас қарайып кетті, біз әлі жүріп келеміз. Аялдауға болмайды, жау өкшелеп келеді. Тіпті дауыстап сөйлеп, қалта шам түгелі, ұялы телефондарымызды қосуға тыйым салынған. Түскі асты да ішіп үлгермеген біздің ішегіміз шұрылдай бастады. Ендігі бар арманымыз жалғыз, иесіз қалған үй орналасқан жерге жету. База сол маңайға әуеден консервілер түсіргенін рациямен хабарлады. Жету жарты шаруа, енді оларды қараңғыда тауып алу керек болып шықты. Екі-үшеуден бөлініп, азығымызды іздеуге кірістік. Межелеген уақытта жиналамыз деген жерде кенет құрам толық еместігі анықталды. Қараңғы түскенін пайдаланған қаскүнемдер ұзап кеткен журналистерді қолдарына түсірген екен. Тапқан азық-түлікті қоржындарымызға салып алып, эвакуация орнына асықтық. Әскери КамАзға мінісіп, тұтқынға алынған БАҚ өкілдерін құтқару үшін лаңкестердің лагеріне аттандық. Тәжірибелі арнайы әскер жасағының жігіттері журналистерді жау қолынан аман алып шығып, қаскүнемдердің көзін біржола құртты. Бәрі артта. Енді от жағып, бой жылытып, беймарал отырып, ішімізге ел қондырсақ болады. Бұл оқиғамыздың да соңы сәтті аяқталды. Алайда “шынайы ұрыс жағдайында көбіңіздің тірі қалуларыңыз екі талай еді” деген қорытынды жасады командиріміз Рустам Эюбов. Себебі шапшан әрекет ету, сақтық шараларын жасауда қателіктеріміз көп болды.



Ұмытылмастай әсер мен керемет тәжірибе үшін ҚР Қорғаныс министрлігінің БАҚ-пен жұмыс жөніндегі департаменті ұжымына алғысымды білдіремін. Ең жедел, сапалы жұмыс жасайтын ведомство екенін атап өткім келеді. Әскери дискурс кезіндегі барлық ақпарат, фото, видео материалдар министрліктің сайты мен әлеуметтік желілердегі парақшаларына дереу салынып отырды. Блогерлермен сынға түсе алатын баспасөз қызметкерлерінің оперативтілігіне таң қалдым.

Профессоинализмнің ақырғы күндері

Ресей билігі тігінен жəне көлденеңінен ылғи чекистерден қалыптасып бітті. Билік енді — түрлі күштер мен ағымдардың өзара тепе-теңдігінен тұратын қоғ амдық институт емес, бар болғаны корпоративтік бизнеске айналды. Тіпті совиеттер бұдағының билігінің өзі сонша қасаң болғанымен, қандай да күштік құрылымның тым күшейіп кетуінен қорқып,

Биыл бірыңғай мектеп формасы біраз шу болды. Формалардың бағасы мен сапасы және діни мотивтегі киімдерге тыйым салынуы турасында әсіресе. Мұндай даулар алдағы уақытта да болмауы үшін Білім және Ғылым Министрлігі нақты шаралар қолдануы тиіс деп ойлаймын. Бұл тұрғыда өз ұсыныстарымды жазбастан бұрын мамандардың пікірлерін қарап шығайық.

БҒМ былай дейді:

Форма білім берудің зайырлы сипатына сәйкес болуы тиіс, сондықтан «мектеп формасының үлгісі мен түсі классикалық стиль талабына сай болуы, біркелкі әрі ашық емес, ұстамды реңкте және үш түстен артық түсті араластырмай тігілуі тиіс».
Қыс мезгілінде ұлдар мен қыздарға «водолазка» мен тоқыма бешпет, ал қыздарға бұған қоса, сарафан киюге рұқсат етіледі. Ал жылдың өзге мезгілінде ұлдар – пенжек (пиджак), бешпет (жилет), шалбар, жейде, қыздар — классикалық үлгіде тігілген көйлек, шалбар немесе юбка, бешпет пен пенжек киюі тиіс.
Хиджаб, ниқаб, бурка (киiзден я терiден жүнiн сыртына қаратып тiккен жеңсiз шапан), пәренжі, сикх сәлдесі мен иудей тақиясы («кит» деп аталады) сияқты белгілі бір діни конфессияға қатысты белгілері бар киім киюге тыйым салынады.

Евгений Цай — «Қамқорлық» ұйымының жетекшісі

Мен бірыңғай форма болғанын құптаймын, бірақ бұл мәселені азды-көпті болсын, дұрыстап шешу керек қой. Мүмкін оны алуан түрлі үлгіде және сапалырақ етіп тігу керек шығар әрі мұндай қатаң шектеу қойылмауы тиіс деп ойлаймын. Мүмкін жұрттың шамасы жететіндей қара костюм-шалбар болғаны жөн шығар, әйтпесе бұл шаруа біреулер үшін ақша жасау көзіне, бизнеске айналып кетеді. Шенеуніктер «балалардың қамын ойлап жатырмыз» деп жар салады, ал іс жүзінде өз қалтасының ғана қамын ойлайды, балалардың есебінен пайда табуға тырысады.

Айнұр Әбдірәсілқызы — ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрлігі Дін істері комитеті Дін мәселелері жөніндегі ғылыми-зерттеу және талдау орталығының директоры

Мектеп формасының да көтеріп отырған өзіндік әлеуметтік-тұлғалық жүгі бар. Біріншіден, кез келген форма белгілі бір мекемеге қатыстылықты білдіретіндіктен, тұлғаға сол мекеме алдындағы жауапкершілікті жүктейді. Екіншіден, форма – құқықтық қатынастар шегін айқындайтын бақылау құралы. Қарапайым мысалмен өрнектесек, мектеп формасындағы бала сабақ уақытында көше кезіп жүрсе немесе компьютер клубында ойын ойнап отырса, кез келген учаскелік полиция қызметкерінің оның мән-жайын сұрап, қадағалауға құқығы бар. Үшіншіден, біртекті форма мектеп жасындағы балалардың әлеуметтік тұрғыдан жіктелуіне, психологиялық қысымдардың орын алуына жол бермейді, яғни «бұлақ бастан бұлғанбас» үшін форманың сақталуы қажет-ақ.

Досай Кенжетай — философия және теология ғылымдарының докторы, профессор

Ислам дінінде адамдар жынысына қарамастан жаратылысынан тең болғандықтан әйел мен ер адамдарға білім алу бірдей парыз етілген. Бүгінгі жаһанданған дүниеде, зайырлы білім сапасы тұрғысынан еліміз басқалармен терезесі тең болу мақсатын ұстанады. Сондықтан, орта мектепте оқитын кез келген оқушыны дін атрибуттарын желеу етіп, мемлекеттік мекемеде оқшаулануына, даралануына, ерекшеленуіне жол берілмейді. Мектеп жасына жеткен барлық балалар мектептен білім алуы шарт дейтін болсақ, мектеп киіміне қатысты жаңадан бекітілген талаптардан ешкім аттап кете алмайды.

Мұхитдин Исаұлы — теология ғылымының докторы, исламтанушы

Мектеп – киелі орын. Бүгінгі таңда мектептің киім формасы «хиджабқа» сәйкес келмейді деп, бүлдіршін сәби баланы Алланың ең маңызды парыз еткен ілімінен айыруға болмайды. Баланы мектепке жібермей «жаһил» ету, яғни қараңғы, надан ету – ең үлкен күнә. Ілім алмаған ұрпақтан күні ертең «жаһил», қараңғы қоғам шығады. Біз осыны мықтап түсініп алуымыз қажет.

Ершат Оңғаров — философия және мәдени антропология ғылымдарының Ph.D докторы, исламтанушы

Біріншіден, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы еліміздегі мұсылман қыз-келіншектер мен әйелдерді киім кию үлгісінде қазақ халқының салт-дәстүрлерін сақтай отырып, жинақы киінуге кеңес береді.
Біз діндар азаматтарды оқу орындарының мектеп оқушыларының киім үлгісіне қатысты қойылатын талаптарына түсіністікпен және сабырлықпен қарауға шақырамыз, өйткені бұл қадам орта мектептердегі киім үлгісін бірізділікке түсіру мақсатында қабылданған шешім болып табылады.
Екіншіден, жалпы орта мектеп оқушыларына қатысты ортақ киім формасы туралы жаңадан шығарылған бұйрықты бұра түсіндіріп, қолдан дау жасап, елді дүрліктірудің қажеті жоқ. Елімізде берік орныққан тұрақтылық пен тыныштыққа қызғанышпен қарайтын белгісіз топтар осы бір сәтті пайдаланып, ақпараттық құралдар мен түрлі әлеуметтік желілер арқылы ел арасына бүлік салуға тырысуда. Сондықтан, әрбір іске сабырмен, байыппен қарау керек.
Үшіншіден, ҚМДБ заң бойынша діни бірлестік болып есептеледі. Ал діни бірлестіктер мемлекеттік мекемелердің саясатына араласа алмайды. Бұл – заң талабы. Діни басқарма қоғамнан бөлек өмір сүріп жатқан жоқ. Сондықтан мемлекеттің шығарған әрбір заңына дін қызметкерлері қашанда құрметпен қарайды.
Төртіншіден, ҚР Білім және ғылым министрлігі шығарған бұйрықта мектеп формасының үлгісін қоғамдық кеңестер, ата-аналар комитеті, мектеп әкімшілігі бірлесе қарап, өз ұсыныстарын айтуларына болатындығы көрсетілген. Яғни қыздарының ұзын етек-жеңі бар, мектептің талаптарына сай киім киюін қалайтын ата-аналарға өз ұсыныстарын айтуларына мүмкіндік қарастырылған. Мен осы орайда жергілікті мектептерде киім үлгісін қабылдауда мұсылман жамағатының да тілегі ескерусіз қалмайды деп сенемін.

Айдар Әбуов — философия ғылымың докторы, профессор

Бұл, ең біріншіден, мемлекеттің әртүрлі этникалық және конфессиялық ерекшеліктерге ие азаматтардың ортақ білім алуына жағдай жасау қажеттілігінен туындайды. Егер мемлекет белгілі бір діннің мүддесіне басымдық берер болса мұндай жағдай басқа конфессияларды ұстанушыларға әділетсіздік болар еді. Ал екінші жағдайда, яғни барлық конфессия өкілдеріне білім беру мекемелерінде киімге қатысты толық таңдау беріліп, еркін форма ұсынылатын жағдайда әрбір конфессия өкілдері өздерінің өзіндік ерекшеліктерін көрсетуге тырысып, оқушылар арасында қайшылықтықты қарым-қатынас орын алған болар еді. Мектеп формасына қатысты бекітілген жаңа талаптарға жекелеген діндар азаматтардың біржақты сыни пікір танытуы көрініс беруде. Мұндай сыңаржақ көзқарас ұстануды қате деп санаймын, өйткені әрбір діндар азамат өзінің діни сеніміне барынша құрметпен қарайтын мемлекеттік органның ұстанымдарына түсіністік танытып, өз бойындағы рухани-адамгершілік қағидаттарды жетілдіруге және толық білім алуға талпынуы тиіс. Ең бастысы, бұл талаптар мектеп оқушыларына ғана қойылып отырғанын ескеруіміз қажет.

Әлбетте, бірыңғай форма қазіргі заман талабы. Бірақ, осындай мәселелерді қазірден шешіп алмаса болмайды деген ойдамын. Сондықтан бұл 2 мәселеге менің ұсынарым мыналар:

1. Форма дизайнын, түстерін БҒМ өзі бекітіп, нақты бір пішінмен кәсіпкерлер палатасында реестрде тұрған мекемелерге тапсыруы керек. Бір пішін, бір сапа, бір баға. Ал жеке мектептер ғана өз эмблемаларымен өз формаларын шығара алатын болады. Формалар 3 типте болуы тиіс деп ойлаймын: бастауыш, орта және жоғары сыныптар. Әр қайсысының түстерінде және дизайнында аздап ерекшелік болса — оқушының қай сыныптарда оқитыны белгілі болады.

2. Діни атрибутикамен мектепке келуге болмайтыны белгілі. Бірақ діни дәрістерді тереңдетіп оқытатын арнайы мектептер ашып, бұл мәселені шешуге болады. Ондай мектептерге оқушы қыздар орамалмен барар еді. Дінмен қатар басқа қатарластары сияқты өзге пәндерді де бірге оқып шығады. Түркиядағы «Имам хатип» мектептерін мысалға алуға болады бұл тұрғыда.

Керек-Ринг ойынына қатысушылар әр ойын сайын көбейіп келеді. Кешегі ойында командалар саны 8 болды. Залда 7 команда + Шымкенттен онлайн 1 команда. Біз үшін рекордтық көрсеткіш. Ойынға алғаш рет қатысқан Фортуна командасы 3-орын алды, дебютанттар үшін өте жақсы көрсеткіш. Тәжірибелі ойыншылардан құралып, алғаш рет бір команда болып жиналған Әйел бақыты 2-орында қалды. Ал соңғы кезде нәтижесіз ойын көрсетіп кеткен, Керек-Ринг ойындарында ең көп жеңіске жеткен Бақсы командасы кешегі ойында 19 мүмкіндіктен 12 ұпай алды!

1-тур сұрақтары asaubota

1. Жазғы Олимпиада ойындары әдетте жазда өтеді аты айтып тұрғандай. Алайда, бір рет ойындар қыркүйек айында өтті және бұл кез ол елде көктем мезгілі болатын. Бұл Олимпиада қай қалада өткен еді?

2. Картада көкпен белгіленген елдерде бұның пайыздық өлшемі өте төмен. Қараларда өте жоғары. Сарыдан қоңырға дейін деңгейі аса бермек. Картада ненің деңгейі белгіленген?


3. Юморист Стас Янковскийдің пікірінше Үкіметтің Қылмыспен кезекті күресінде тағы да кім жеңді?

4. 2007 жылы Ирактан танымал болып оралған әскер Колби Баззелді Esquire журналы жұмысқа алды. АҚШ қарулы күштерінің сарбазы Колби Баззел Ирактағы әскери қызметі кезінде не жүргізген еді?

5. Суретте ненің жарнамалық постері?


6. Бұл ойынның шығарушылары болып ақ-қара киімді бір католик орденінің мүшелері саналады. Діни қызметкерлерге құмар ойындары тыйым салынғандықтан осы ойынды ойлап тапқан деседі. Ойынды бастар алдында Тәңріні ұлықтайды. Тіпті ойынның аты Тәңрінің латын тіліндегі атауынан шыққан. Италияда шыққан бұл қандай үстел ойыны?

7. Қазіргі Олимпиада ойындарының құрушысы Пьер де Кубэртен ойындарға тек әуесқой ойыншылардың қатысуын қалады. Осылайша алғашқы ойындарға кәсіпқой спортшылар қатыстырылмады. ІІ Дүниежүзілік Соғыстан кейін бұл ереже өзгере бастады. Ал қазір тек жалғыз бір спорт түрі ғана әуесқойлық ережесімен өткізіледі. Қай спорт түрі?

8. Ашылғанына биыл 10 жыл болған Twitter бұл смайликті ең көп қолданылған ретінде атап өтті. Твиттершілер бүгінге дейін твиттерінде және пікірлерінде 14,5 млрд рет пайдаланған екен. Ал Оксфорд сөздігі 2015 жылы бұл смайликке “Жыл сөзі” атағын берді. Иә, иә, сөз емес, смайликке. Өйткені, зерттеулер бойынша бұл 2015 жылы ең көп қолданылған эмодзи екен. Жауап ретінде смайликтың атын емес, өзін ғана жіберіңіз.

9. Бұл күнді жапондар Жер Күні деп атайды. Ал еуропа халықтарының біразында көнеримдіктерден қалған Сатурн күнімен байланысады. Білім және ғылым министрі Сағадиевтің айтуынша, мұндай өте маңызды күн бұрын біздің оқушыларда болған жоқ. Бірақ, енді жаңа бағдарламаға сәйкес болатын болды. Бұл қандай күн?

2-тур сұрақтары MERmukhanov

1. 1970 жылы Қазақстан милициясы тауда тығылып жүрген адамжегіш маньякты іздеуде аса табысқа жете алмады. Әскер тікұшақтары да шарасыз болды. Сол кезде жергілікті милиционерлер республикада әзір жоқ, бірақ Мәскеуде бар секциядан көмек сұрады. Бұл секцияда немен айналысатын еді?

2. Бразилиядағы соңғы 1,5 – 2 жылда пайда болған сыралардың бірі 7,1 пайыз алкогольдан тұрады. Бірдей әріптен басталатын екі сөзден тұратын оның қазақша атауын дәл атаңыз.

3. Қазақстанның бір қаласында отыз бес жылдық мерейтойына орай 2006 жылы ОЛАРҒА арнап ескерткіш орнатты. Доцент Женя кезінде бұл қалада гастрольда болыпты, сол себепті жылы оңтүстік қаласы есте қалып, репликаны сол ұсыныпты деседі, алайда айтқан Раднэр болатын. Сава болса, АҚШ-қа көшіп кетті.
Ескерткіш кімдерге орнатылған?

4. Марк Твеннің сөзін толықтырыңыз:
_______ _______ — бізге қалған 364 күнде кім екенімізді еске салатын күн.

5. Назар аударыңыздар, ойбастар!
Морин Эванс өз рецепттерінде ОНЫҢ екі түрін жазу үшін сөз басында кіші және үлкен әріпті пайдаланып ажыратады.
Геральдикада ОЛ — бейбітшіліктің белгісі, ал оның төрттік «досы» — соғыстың белгісі деседі.
Орта ғасырлардағы саяхатшы пилигримдер өзімен бірге тек ең қажетті нәрселерді алған. Олардың әрқайсысында шағын ашылмалы бақалшық болған екен. Бұл бақалшықтар ОНЫҢ қызметін атқарған.

6. Бұл суреттер Лондонда жасалған, алайда Нью-Йоркте, Барселонада, Тайпейде, Алматыда, Новосибирскте және тағы басқа қалаларда осы тақылеттес суреттерді сала беруге болар еді.
Сіз көріп отырған суреттерден біз алып тастаған фонның не екенін екі сөзбен атаңыз


7. Орыс жұмбағын шешіңіз.
Бір аптада алтын және жас ұлан
Неге ақбас кәріге ол айналған?
Сонсоң тағы қос күнде
Тақыр бас боп кеттің бе?

8. Қазақстандық «Ross Limited» компаниясының негізін қалаушы, жас кондитер Әділхан Сартаев әлемдегі ең қымбат кәмпиттер шығарды. 6 шоколад кәмпиті салынатын қара вулкандық әйнек қорабының әрқайсысы 14 мың доллар тұрады. Кәмпит фольгасының орнына 585 пробалы жұқа алтын қатпар пайдаланылған. Әр кәмпит түрлі формада және түрлі стихияны білдіреді: тетраэдр – отты, октаэдр – ауаны, куб – жерді, икосаэдр – суды, додекаэдр – эфирді, ал сфера формадағы – ОСЫНЫ. Осыншама ысырапты түсіне алмаған сұрақ авторының пікірінше, кондитердің басында да – ОСЫ.
Соңғы сфера тәрізді кәмпит нені білдіреді?

9. Орта ғасырларда медициналық әдебиетте ОЛ «Құдайдың көмегімен» дегенді білдірген. Картографияда ауылды білдірген. Инженер үшін ол – «сегіз тарам» немесе «сегіз алаң», музыкант үшін диез белгісі – «нотаны жарты тонға көтеруді» меңзейді. Американлық үшін шетелдік валютаның бірін білдіре алады.
Ал біз оны жиі қалай атаймыз?

10. Нэнси Астордың үйінде көп танымал адам жиналатын. Бірақ соған орай, Чарли Чаплин «Өзімді басқа әйелге келгендей сезінемін» дейтін.
Ендеше, сол басқа әйел туралы сұрақ:
Мари Гросхольц 1760 жылы туды. Ол сол кездің өзінде-ақ тыныш және ерекше түгі жоқ Бейкер стриттегі ғимараттың иесі еді. Ұнатқан жігіті Франсуаға күйеуге тиген шағы да сол болатын.
Франсуаның фамилиясын атаңыз.

Бұл дала кезген адамға сабақ болар оқиға.

Кәсібімізге байланысты кеміргіш індеріне көп үңілеміз, тіпті жалаң қолымызды сұғып жіберіп, қармап жатамыз. Қорыныштысы кеміргіштер емес… Ін аузындағы қуыстарды неше түрлі ұсақжәндіктер қоныстанады. Неше түрлі қоңыздар, құмырсқалар, кірпі, тасбақа, жылан – бәрін кездестіріп жүрміз. Бұл «квартиранттардың» кейбірі ін қожасына пайда әкелсе, екіншісінің пайдасы да, зияны да жоқ, ал үшіншісі қожайынның арқасында күн көреді. Біз үшін қауіптісі інге тығылатын улы жыландар, бүйі мен саршаяндар.

Күн қатты қызған кезде сексеуілді тоғайдың шетіне шатыр құрып дем алғанбыз. Түс ауып, кешкі салқынмен жүрмек болып, астымызға жайған брезент жаймамызды жинап алсақ, құмға көміле жиналған он шақты саршаянды байқадық. Екеуі ірі, қалғандары мап-майда болып, жыбырлап жатыр. Ұсақтарының бірін шырпы қорабына салып алдым. Бұл әлі тісі шыпаған бөлтірік сияқты, шағуды білмейтін кезі…

Саршаян – өрмекші тұқымдастарының ертеден келе жатқан түрі. Түріне қарап, өрмекшіге ұқсату қиын, есесіне жұрттың бәріне таныс. Бунақ-бунақ ұзын құйрығы мен алдыңғы аяқтарындағы қысқаш-шымшуырлары оны өзге тұқымдастарынан ерекшелеп тұрады. Ұсақ жәндіктерді қысқаштарымен ұстап алса, ірлерін құйрық ұшындағы улы бізбен шаншып, жансыздандырады.

Менің қолымдағы саршаян әлі әлсіз, күнге қарасаң ішек-қарны көрінетіндей мөлдір. Бұлар кейде тірілей туып, кейде жұмыртқадан жарып шығады. Қырық-елу шақты кішкентай шаяндар енесінің арқасына жабысып, бір-екі апта тәрбие алады. Түсіп қалмау үшін бұл кезде аяқтарында тырнақ емес, сорғыш жабысқы болады. Осы бір-екі аптаның ішінде тырнақтары өсіп, сыртқы қабыршақ қабаты қатқылдана бастайды. Алдағы бір-бір жарым жыл ішінде қабыршағы (хитин) әлі алты-жеті рет ауысуы тиіс. Содан кейін ғана саршаян ересек шағына жетеді.

Саршаян түн жәндігі. Күннің нұры тайған бойда қорқынышты қысқаштарын ұмсындырып, бунақты құйрығын бұлғақтата азық іздеуге аттанады. Қысқаштарында орналасқан өте сезімтал талшықтар ықтимал жемтікті қалт жібермейді. Шап беріп ұстаған құрбаны әл бермейтіндей болса, бунақты құйрық іске қосылады. Бір шанышқаны жеткілікті. Аздан соң жемтіктің қарсыласар шамасы қалмайды. Қатты ашыққан кезде саршаян өзінен кіші, әлсіздерін де жеп қоя салады. Тағы бір қасиеті тамақсыз да ұзақ уақыт өмір сүре алады.

… Әлгі қорапша далада киген күртенің қалтасында жүре беріпті. Іссапардан оралып, есеп-қисабымды өткізіп жүргенде жұмысшылардың бірі шырпы сұрады (темекі шекпесем де, қалтамда міндетті түрде сіріңке жүреді). Ойымда ештеңе жоқ, қалтамдағы қорапты ұстата салдым. Темекі тұтатпақ болған жігіт ойбайлап атып тұрғаны. Аузындағы темекі бір жаққа, шырпы қорабы бір жаққа ұшты. Жігітке емес, қорапшаға ұмтылдым. Ішінде бас жағы езіліп қалған саршаян жатыр екен. Осыдан жиырма күн бұрын қолға түскен әлжуаз жәндік жауына қарсы тұра алатын «сарбаз» болып өсіпті. Аш құрсақ күндер тіпті әсер етпеген.

Мұратбай Алашбайұлы

24 шілде күні Астанадағы Бирхофф мейрамханасында Керек-ринг кезекті ойыны өтті. 6 команда қатысқан бұл ойында Бақсы командасына мықты бәсекелес пайда болып, жеңіске Нұр-Мафия жетті.

Astana Art Fest екінші қазіргі заманғы өнер фестивалінің ашылуына екі күн қалды. Бүгін көптен күткен шараны ұйымдастырушылар мен оған қатысушылар биылғы шараның тұжрымдамасы, инсталляциялар туралы айтып беріп, айырықша перфоманстарды таныстырды.

Аталған шара барысында 42 өнер қайраткері 50 астам туындысын көпшілік назарына ұсынады. Фестиваль аясында конкурстық және білім беру бағдарламалары, шеберлік дәрістер мен шығармашылық зертханалар ұйымдастырылады.

— Биылғы фестиваль бағытының негізгі идеясы – адам энергиясы. Ашық аспан астында өтетін көрмеде қазіргі заманғы өнер, сәулет, өнеркәсіптік дизайн және музыка саласындағы суретшілеріміздің туындылары қойылады. Шілденің 4-і мен 6-сы аралығында Елорда күнін мерекелеу аясында 8-ден кешкі 12-ге дейін кеш қонақтары Швейцария мен Германиядан келген диджейлердің музыкасын тыңдайды, — деді Astana Art Fest 2016 ұйымдастырушыларының бірі Әнуар Нұрпейісов.

Шараны өткізудің басты идеяларының бірі барша әлемде кеңінен таралып жатқан көше театрларын дамыту болып табылады. Биыл Astana Art Fest фестиваліне тек қазақстандық театрлар ғана қатысады.

Art фестивалі шілденің 4-і мен 6-сы аралығында Нұржол желегінде өтеді. Қазіргі заманғы өнер әлеміндегі шара үш күнге жалғасады. Сонымен қатар, маңызды мәселелерді тақылауға арналған Astana Art Forum пікірталас алаңы жасалмақ. Оған ғалымдар, дизайнерлер, суретшілер және т.б. қатысады. Фестиваль ҚР Ұлттық музейінде Art Fest Gala Night шарасымен аяқталады, онда Швейцария, Ұлыбритания және Қазақстанның әртістерінің, мәскеулік медиапоэзия зертханасының ерекше қойылымдарын тамашалауға болады.

Әдетте кино өнерін екіге жіктеп жатамыз – бұқаралық және авторлық. Бұқаралық фильмдер өндірісі бизнес жоба ретінде қарастырылады, сәйкесінше, бұндай өнімдердің басты мақсаттарының бірі – табыс табу. Авторлық киномен әуестенетіндер үшін жағдай сәл басқашалау – олар жұмыстарына қаржыны өз қалтасынан, не болмаса, тынымсыз шапқылап, қалталы азаматтардың табалдырығын тоздырып жүріп жинаған демеушілік көмектен табады. Әдетте авторлық кино табыс әкелмейді, түрлі фестивальдар аралап, конкурстық ғұмырмен шектеледі.

Бірақ фестивальдарға да белсене қатысып, жалпы қауымға да кеңінен тарай алатын фильмдер бар, сондай өнімдерді жасай алатын әмбебап, интеллектуал шеберлер кездеседі. Көп емес, әрине. Бірақ бар.


«The Hollywood Reporter: Russian Edition» (THR) басылымы ағайынды Коэндердің және солар түсірген «Цезарь жасасын!» фильмінің мысалында тәуелсіз және авторлық киноның коммерциялық қырлары туралы баяндапты. Мақала авторы Владимир Захаров, жазбасында артхаус тек жүлделер жинап қоймай, кассалық жетістіктерге де жете алатыны жайында айтыпты. Сол материалдың еркін тәржімәсін назарларыңызға ұсынамыз.

Ағайынды Коэндер бизнес-тәртіпке және жауапкершілікке өздерінің алғашқы жобалары — «Жай ғана қан» («Blood Simple») фильмін түсіру кезінде-ақ үйренген. Картинаны қаржыландыру үшін олар «Зұлым өліктерді» («Evil Dead») түсірген Сэм Рэймидің жолын таңдапты: Джоэл мен Итан оператор Барри Зонненфельдпен бірге екі минуттық трейлер түсіріп, оны болашақ инвесторларға көрсетеді.

Жас Джоэл Коэн қолына трейлер мен 16 мм-лік проекторды ұстап алып, дантистердің, архитекторлардың, сұлулық салон басшыларының, Миннесотаның басқа да белгілі кәсіпкерлерінің табалдырығын тоздырады. Жиырма шақты кездесудің ішінен біреуі қаржы бөлуге келіскен, сөйтіп ол 750 мың долларды жинауға бір жылға жуық уақытын жұмсапты.


«Жай ғана қан» жобасында 60 шақты инвестор болған, олардың басым бөлігі өндіріске 5-10 мың доллар көлемінде қаржы салғандар. Бір қызығы – ағайындылар осы алғашқы фильмдерінен кейін өз өнімдеріне ешқашан қаржы іздемеген екен. «Жай ғана қан» «Санденс» фестивалінің бас жүлдесін иемденеді және кинотеатрлардан көрсетіледі. Осыдан кейін режиссерлерге ақша ұсынатын ниеттілер өздері табылатын болған.

Тәуелсіз кино әдетте алдын-ала сатылым арқылы қаржыландырылады. Дайын сценариймен және қатысуға келісім берген жұлдыздармен продюсер немесе режиссер болашақ прокатшысын іздейді. Өз өніміңе серіктестер іздеуге Канн кинофестивалі секілді ірі форумдар аясында өтетін кинонарықтар арқылы қол жеткізуге болады. Сатушы бұндайда бірден ақша алмайды, тек жобаның дамуына ықпал ететін уәде-келісімдерге қол жеткізеді. Осындай уәделердің арқасында инвестиция мен кредит тартуға мүмкіндік туады.

Қазір ағайынды Коэндерге инвесторлардың өздері кезекке тұратын көрінеді. Бұған «Бартон Финктің» («Barton Fink») Канндағы жетістіктері, екеуінің алғашқы «Оскарлары» көп септігін тигізіпті. «Цезарь жасасын!» және тағы бірқатар фильмдерді олар британдық Working Title киностудиясымен бірге істеді, «Льюин Дэвистің ішкі әлемін» француздардың Studio Canal компаниясы қаржыландырды, ал «Нағыз мәрттік» («True Grit») әдетте боевиктер түсіретін Skydance есебінен қаржыландырылды.


Кім қаржы құйса да, ағайынды Коэндер шығармашылық еркіндікті және ақырғы монтаж құқығын қашан да өздеріне қалдырады. Сөйте тұра олар ақшалай табысқа да қол жеткізіп жүр. Джоэл мен Итанның карьерасында бір ғана күйреу болды: олардың алғашқы голливудтық тәжірибесі — «Хадсакердің өкілі» («The Hudsucker Proxy»). Warner Bros. студиясы өндірген жоба 40 млн долларлық бюджетпен 3 миллиондай ғана тапты.

Осыдан кейін ағайындылар шағын бюджетті жобаларға қайтып оралып, 7 миллионға «Фаргоны» түсірді. Олардың қаржылық стратегиясы да осылай қалыптасты: күмәнді жобалар шағын бюджетке түсіріліп, шектеулі прокатпен шығады, ал елеп-екшелген, бұқараға түсінікті фильмдер ірі өндірістік шығындармен, атақты жұлдыздармен жасалады және барынша көп кинотеатрларды қамтуға тырысады.

Жобаның ауқымына қарамастан, киножүлделер мен фестивальдар жарнама мен маркетинг үшін маңызды болып қала береді. Коэндер өнімдерін Каннға да, Венецияға да әкелуге тырысады, сондай-ақ марапаттар маусымы – қыркүйек-желтоқсан аралығында оларды прокатқа да жіберуге ұмтылады. Мысалы «Нағыз мәрттік» 2010 жылы Рождество қарсаңында жарық көрді және келесі жылдың сәуір айының соңына да дейін Америкада экраннан түскен жоқ. Бұндай жетістікке марапаттар маусымы әсер еткені анық, фильмнің марапатталғаны туралы әрбір жаңалық оның кинотеатрдағы көрсетілім кезеңін ұзарта түсті.

Бірақ олардың соңғы туындылары «Цезарь жасасынның» жағдайы сәл басқашалау. Фильм «Оскар» номинанттары жарияланғаннан кейін көрсетіле бастады. Марапаттар маусымына сәйкес келмеуі оның кассалық түсіміне кері әсерін тигізуі де мүмкін еді. Алайда, фильм Берлин фестивалінде таныстырылғанын да ұмытпау керек. Түрлі қатерге қарамастан картина шығынын екі есе ақтап алды.

АҒАЙЫНДЫ КОЭНДЕРДІҢ ЕҢ КАССАЛЫ ФИЛЬМДЕРІ

Пенденің дейтұғын
дөңгелек Жерді үйім,
Сүйгенін табуы —
мәселе ең қиын.
Жердің тек білгені —
тоқтаусыз айналу,
Оңай ма, оңай ма
Ғашық боп қалу?

Қаңтардың қар желі еседі,
Толассыз мазалап нөсері,
Жұлдыздар айнала көшеді,
Қала зар қақсайды.
Көрмейді адамдар бір-бірін,
Байқамай өтеді мұңлығын,
Жоғалтпас осылай кімді кім,
Содан соң ешқашан таппайды.

Сезімге тағы бір
қиындық бар қарсы:
Тапқан соң боп шықса
алдамшы, алдамшы?!
Жалғанын табасың,
Шатасқан бір күні
оңай ма, оңай ма
анықтау мұны?!

Қаңтардың қар желі еседі,
Толассыз мазалап нөсері,
Жұлдыздар айнала көшеді,
Қала зар қақсайды.
Көрмейді адамдар бір-бірін,
Байқамай өтеді мұңлығын,
Жоғалтпас осылай кімді кім,
Содан соң ешқашан таппайды.

Бір жақта жүрекжар
махаббат бар маған,
Мәңгілік,
ешкім де қайталай алмаған.
Көптен оны іздедім,
Күндерде зулаған
оңай ма, оңай ма
кезігу оған?!

Қаңтардың қар желі еседі,
Толассыз мазалап нөсері,
Жұлдыздар айнала көшеді,
Қала зар қақсайды.
Көрмейді адамдар бір-бірін,
Байқамай өтеді мұңлығын,
Жоғалтпас осылай кімді кім,
Содан соң таппайды
ешқашан, ешқашан,
Содан соң ешқашан таппайды.

пы.сы. Пост-түпнұсқа мен жеке орындаулардан өздеріңіз ұнағанын таңдап аларсыздар. 8-) *Angel*