Бүгінгі лекциямды мен қазіргі істеп жүрген жұмыс орнымдағы тәжірибеме арнаймын.
Қалай келдім, нендей проблема болды, онымен қалай айналыстым, қандай көрсеткіштерге қол жетті. Егжей-тегжейлі.
Facebook-тағы парақшамда көрсетілгендей, мен «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасында істеймін. Мерзім: 1,5 жыл.
Осы уақытқа дейін жұмыс істей жүріп, көзім жеткен нәрсе: журналистерге керегі эксклюзив, мереке сайын сыйлықтар емес, жақсы қарым-қатынас. Сәлемің түзу болса, олардың да компанияға қатынасы басқаша болады. Жалпы, PR-дың мәні де сол — компания басына күн туғанда бұқараның пікіріне бірден-бір әсер ететін нәрсе — дағдарысқа дейінгі қарым-қатынас, медиа мен қоғамдағы қалыптасқан беделі.

Сонымен, Ұлттық кәсіпкерлер палатасының Қарағандыдағы өкілдігінің бірден көзге түсетін проблемалары мыналар еді:
— кәсіпкерлік тақырыбында жазылатын дүниелердің сапасы нашар (шаруа қожалығы ашылды, Табан ауданындағы Ұлтарақ ауылында кәсіп ашылды деген тәрізді);
— джинса (жергілікті медиақұрылымдар жаңалықтарды тек қана ақылы негізде жариялайды);
— палатаның өз баспасөз қызметінің ұйым мақсаты мен міндеттерін насихаттаудағы кемшіліктері;
— көпшіліктің назарын аудартатын лайықты ақпараттың жоқтығы;
— әлеуметтік желіде жұмыс жүргізілмеуі (кәсіпкерлердің біразы желіде отыратындығына қарамастан);
— мультимедиа материалдардың жоқтығы;
— баспасөз өкілдерімен жүйелі жұмыс құрылмағандығы.

Проблемалардан бөлек, жайлы факторлар да бар еді:
— ұйым өкілдері — жоғары білікті мықты мамандар, яғни спикерлердің әрдайым өз саласы бойынша мүдірмей пікір айта алуы;
— ұйым басшылары кез келген уақытта баспасөз сауалдарына ашық, дайын;
— екі тілде сөйлейтін мамандар;
— баспасөз хатшысының басшылармен араласуына кедергі жоқ (алдын-ала жазылу, бастықтың қабағын бағу деген шикіліктің жоқтығы), тең дәрежеде сөйлесу, пікір алмасу мүмкіндігі;
— баспасөз хатшысы статусын, баспасөзбен дұрыс қарым-қатынас орнатудың маңызын жақсы түсінуі;
— бастамашыл мамандар — баспасөзге тақырып беріп, оның акцентін талқылап, мән-жайын түсіндіруге әзірлігі.

Сонымен, палатаға келгенде ең алдымен танысу хатын жаздым.
Аты-жөнім, тағайындалған қызметім, осыған дейін істеген қызметтерім, тәжірибем, сөйлейтін тілдерім, ұсынатын тақырыптарым. Жылы лебіз — ақпарат беруге әрдайым (тәулік бойы маған хабарласуға болады деп) дайын екендігіміз, барлық байланыс көздері (телефон, пошта, вацап, әлеуметтік желі, скайп, агент).
Нәтиже: Жасым қатарлас журналистердің бірен-саранымен универде бірге оқығандықтан сырттай таныстығым болмаса, көпшілігі менің атымды да естімеген кісілер. Сондықтан, танысу хатыма (40 шақты адресат) жартысынан көбі жауап берді, негізінен, "қош келдің, қуаныштымыз, хабарласамыз, сәттілік!" деген сипатта. Біразы бірден вацап бойынша қосылып, сәлемін айтты. Бөле-жара атап өтетін нәрсе — хабарласқандардың барлығы орысша жазатын журналистер.
Сонымен, таныстық.

Енді, тақырыптар аясын шолу керек.
Палата деген немене? Несие беретін жер ме, әлде акимат сияқты нәрсе ма?
Бұл ең қиыны еді. Жалпы, аймақтарда палатаның миссиясын насихаттау, қызметі туралы ақпараттандыру шаруасы ауыр жүрді. Өйткені біз Даму сияқты ақша бермейміз, әкімдікіндей құзырымыз жоқ, партия сияқты ойбайлап келушілерге де көрсете алар көмегіміз шамалы. Біздің ұйым:
— кәсіпкерлердің құқығын қорғайды, негізінен бизнестің меморгандармен туындаған мәселелерін шешеді, істі болғандардың соттағы ресми өкілдері (адвокаттық қызмет) болады;
— мемлекеттік сатып алу, тендерлерде орын алған әділетсіздікпен күресуге атсалысады;
— бизнес-бастаманы сүйемелдейді (идеямен келесіз — сізге бизнес-жоспар, бюджеттік жоспар жасап, маркетингін, нарығын анықтайды), соңына дейін, жоба қаржы алғанға (Даму, Казагро немесе басқа қаржы институттары арқылы) дейін кәсіпкермен бірге жүреді;
— мемлекеттен алынатын қаражат — субсидия, несиелерді ала алмаған жағдайда көмектеседі;
— шетелдік әріптестермен қарым-қатынас орнатуға көмектеседі;
— бизнес жүргізуге қатысты барлық заңнама бойынша түсіндірме береді;
— статистикалық, деректер базаларын жасақтайды.
Палатаның істейтін жұмысы одан да көп, ең негізгілері ғана осы. Яғни, маған жұмыс аясының кеңдігі, міндеттердің көптігі, жұмыстың бастан асатындығы қатты ұнады. Сондықтан, келісім беріп, айылығының көңілімнен шықпай тұрғанына қарамастан, астананы тастап, осы ұйымға келдім.

Басты проблема — экономика, кәсіпкерлік тақырыбы аймақтарда (провинцияда) өтпейтіндігі.
Газетті ашып қалсаң — бауыздап кетті, сойып тастады (Қарағандының бағзы заманғы репутациясы әлі тірі), несие үшін бала-шағасымен үйінен қуылды, біздің майқұдықский ГГГ жеңді, әкім тұрды, әкім отырды, әкімнің орынбасары әкімге жәрекмалла айтты, Әбдішев сотталды, Әбдішев босатылды, көше атын өзгертуге халық қарсы, жөнделмеген жол, автобус жолақысы, әкім жаман, жоғи әкім күшті… Болды. Анда-санда әкімдіктің өзі «экономикалық өсім қарқынды» деп, қыртқан, түсініксіз цифрларды жариялайды. Жаңа кәсіпорындар ашылғанда, шын мәндегі аймақ экономикасына қандай мультипликативті ықпалы мен пайдасы болды, Арселор Қытайға темір-терсек өткізгенінен не пайда, оның салығы қайда жұмсалады — ондай ақпарат мүлдем жоқ. Сабдарлы саясат, 1000 қадам, кәсіпорын ашылды, кәсіпорын жабылды.
Енді ТВ қосайық — әкім келді, әкім жеді, әкім ұрысты, балабақшада утренник болды, Талқанбай Бұлтаңбаевтың арғы атасы Қошбол батырға ескерткіш қойылды, оны әкім салтанатты түрде ашты. Жаңа мектеп ашылды. Әкімдік адамының сөйлеген сөзі: «президентіміз елбасының тапсырмасымен осылай етватрмыз» (тапсырма болмаса, пысқырмайтын да болар).

Бұдан шығатын міндеттер:
Экономика, кәсіпкерлік тақырыбына, кәсіп жүргізудегі қиыншылықтарға көпшілік назарын аудару керек.
Журналистердің кәсіпкерлік айналасындағы мәселелерге қызығушылығын арттыру керек.
Аймақта қалыптасқан "әдет-ғұрыптан" — релиздер форматынан, сауал жіберу, жауап алу тәртібінен, ешкім түсініп болмайтын құрғақ түсініктемеден, анау-мынау адамның қолы жете бермейтін ұйым статусынан бас тарту керек.
Еш хабарламада «елбасы тапсырмасымен», «100 қадам», «ойбай, бітті, құрыдық» деген шаблон, құр статистика болмау керек.
Палата мамандарының барлығын эксперт ретінде ғана таныстыру, құрғақ комментарий беруден бас тартқызу керек.
Релиздерді сторителлинг форматында ғана жасап, тұрақты ету керек.
Журналистерге пайдалы шаралар ұйымдастыру керек.
Барлық байланыс көздері бойынша үнемі желіде болу керек.
Баспасөз шақырылмай қалған жұмыс топтарының шараларынан үнемі релиз тарату (яғни, не болып, не қойып жатқандығынан хабардар етіп отыру) керек.
Баспасаөз шақырылған шараларға келе алмай қалған журналистерді қажетті материалдармен қамтамасыз ету — аудиожазба, фотосуреттер, қосымша ақпаратты жіберу керек.
Әріптестердің жұмысын жеңілдету, жеделдету мақсатында аудионың сөзжазбасын жіберуге тырысу керек.
Материалдарының тақырыптары бойынша қажетті кәсіпкерлердің байланыстарымен бөлісу керек.

Шынын айту керек, бұл жұмысқа әбден төселгенше 4 айдай уақыт өтті. Өйткені орталық аппараттағы бұқарамен байланыс департаментінде 10 адам істеп отырған жұмысты аймақтарда жалғыз баспасөз хатшылары істейді. Жұмыс көлемі азырақ деуге келмейді. Жалпы, жұмыс тақырыбын, стратегияны, ережелерді түсіну үшін, жұмыс қарқынын оңалдырып, өзіңе ыңғайлап алуға 3-4 ай кетуі — қалыпты нәрсе. Ал ұжыммен 1 айдан аз уақыт ішінде тіл табысып үлгеру қажет. Ол жұмыс істеу кезінде психологиялық жайлылықты қамтамасыз ететін бірден-бір фактор.
Палатада баспасөз хатшыларының жұмысының бағасын көрсететін KPI жүйесі жасалған. Төрт ай бойы мен ол бойынша аутсайдерлер қатарынан табылдым. Үздіктер қатарынан табылу үшін мына шарттар орындалуы керек:
— аптасына сайтқа 5 мақала
— мәтіндердің 2 тілде жазылуы
— мәтін сапасы
— арнайы айдарлар бойынша айына 4 мақала, интервью, аналитика
— басты жаңалықтарға айына кемінде 4 материал шығару
— баспасөзбен қарым-қатынас: сауалдар саны, жауап берілген уақыты
— журналистерге арналған арнайы шаралар (оқыту, пресс-турлар, ойын-сауық)
— ТВ-контент
— баспасөз мониторингі бойынша көрсеткіш
— кампанияларды аймақтарда өткізу
— басшылық имиджін көтеру бойынша шаралар
— баспасөз конференциялары айына 3-4 рет.
Аутсайдер кезімде қызметімде қалуым-қалмауым екіталай шаруа еді. Осы шарттарды орындауға шамам жеткен соң, үздіктер қатарына кіріп, департамент бастығының ұсынуымен жалақым өсті.


Алғашқы нәтижелер.
Сонымен, жарты жылдан соң жұмысымыздың алғашқы нәтижелері көріне бастады:
Релиздер күнделікті жіберіліп отырғандықтан, журналистердің «кәсіпкерлер палатасы» деген тіркеске, кәсіпкерлік проблемалары деген тақырыпқа көздері үйрене бастады.
Кәсіпкерлік бірден несиеге белшеден батып тұрып бастайтын нәрсе еместігін түсініп, сол туралы жаза бастады.
Бизнестің мемлекеттік органдармен арасындағы көптеген мәселелердің беті ашылды, баспасөзде ол туралы кеңінен жазыла, айтыла бастады.
Бизнестің қызметіме зияны тиеді деп қоя салатын мәселелері бойынша ой-пікірлері енді басқаша — сенімдірек шыға бастады, жалтақтамай, бар проблеманы бар деп, ашып айта бастады.
Баспасөз беттерінде «палата көмегінің арқасында» деген сөздер жиіледі.
Журналистер түрлі сауалдарымен жиірек хабарласа бастады, нақты, түсінікті, көңіл толатын жауаптарын алып жатты.
Сауалдарға бірден, тез арада, 3-4 сағат ішінде жауап беру әдетке айналды, кері байланыс реттелді.


Тура жарты жыл өткенсін, мен еңбегімнің құнын білу үшін сауалнама жүргіздім. Оған бас аяғы 20 шақты адам қатысып (неге аз екенін білмеймін), жұмысыма бағасын берді. Сұрақтармен де, жауаптарымен де таныса аласыз:
Сұрақтар: docs.google.com/a/palata.kz/forms/d/1Fq0phKqdkGunx09CtnNE4B0zt7UjH8wxnnjfdZuhOfg/viewform?c=0&w=1
Жауаптар жиынтығы: docs.google.com/forms/d/1Fq0phKqdkGunx09CtnNE4B0zt7UjH8wxnnjfdZuhOfg/viewanalytics
Сауалнама жұмысыма айтарлықтай нақтылық енгізді. Тұрақты түрде жасайын десем, не сұрай берем, мазаларын алып деген ой келеді. Мүмкін, палатадан кетер алдында жасармын.

Журналистермен байланысты нығайту

Біраз уақыт өткен соң, журналистерге танымдық-пайдалы шара өткізбек боп шештім. Жұмысына пайдалы не істеуге болады? Әрине, семинар немесе мастер класс! Аяқ астынан бұл ойымды жүзеге асыруда үлкен көмегімен келе қалған — Александр Данилов деген жолдасым еді. Адам саны көп болды, 30 шақты журналист қатысуға тілек білідіріп, барлығы келіп, қатысып, сертификаттарын алды.
Сашаның өзі де, мен де, тыңдаушылар да өте риза болдық.

Бәрі сондайлық керемет, ың-шыңсыз ба сонда? деген сұрақ мазалап отырса, жауабым — әрине, жоқ. Ыдыс-аяқ сылдырламай тұрмайды, жұмыс сипаты сондай — бірде күшті, бірде боқ, әлбетте, таяқ жеген кездер болды.
1. Палата қызмет ете бастаған алғашқы жылы (мен екінші жылында келдім) журналистерге тақырып өткізе алмағандықтан, ақы төлеп жаздырып, жаман үйретіп алған. Нәтижесінде, медиақұралдар арасында «палата бай, ақша төлейді» деген пікір әбден қалыптасып қалған. Соның салдарынан алғашқы кездері журналистердің қатысуынсыз өткен шаралар көп болды. Ол үшін, әрине, регулярно таяқ жеп отырдым. Тіпті төлейік деген тапсырманы орындаудан бас тартып, аяғында мониторинг дым жарияланымсыз қалғаны да бар. Бұл — джинса, ол жөнінде бөлек пост жазамын.
2. Осы уақыт ішінде журналистердің жіберген 2 сауалын ақыры жауапсыз қалдырдым. Қол тимеді, ұмытып кеттім, істегім келмеді. Үнемі хабарласыңдар, жауапсыз қалдырмаймын деп қақылдағаныммен, менде де осындай жағдайлар болды. Ол үшін жек көріп кеткенім жоқ өзімді, жұмыс қой, түрлі жағдай болады…
3. Аккредитация жасамайтын әдетім үшін әлі күнге дейін сөз естимін. Бірақ, аккредитациядан саналы түрде бас тартқан адам болғандықтан, қалай болған күнде менің релизім міндетті түрде жарияланатынын білетіндіктен, қанша таяқ жесем де, оны жасамаймын. Мәжбүрлегім келмейді әріптестерді.
4. Шығармашылық адамымын, мені қинамаңдар, қалай жұмыс істегім келеді — солай істеймін деген ауру қағидам бар. Түн ортасына дейін жұмыс істеп, таңертең қатты кешігіп (кейде түс ауа) келетін әдетім де бар. Сол үшін маған 4 рет сөгіс жарияланған. Оның екеуі — қатаң сөгіс. Технически, менімен уже баяғыда қош айтысуы керек еді. Бірақ, әзірге орнымдамын.
5. ҰКП орталық аппаратының талабы бойынша мен күнде 1 релиз/мақала сайтқа жариялап отыруым керек. Шыны керек, «шығармашылық адамы» болғандықтан, шабытымды тосып жүріп алатын кездер баршылық. Кейде бүтін 1 апта мүлдем мақаласыз болатын кездер де баршылық. Ал кейде тыныштала алмай, аптасына 10-12 релиз жазылатын кездер болады. Мұнымды басшылық түсіне бермейді, ырбыңдатып алдық, көзіңді құртам дейтін кездер болады.

Қазіргі істеп жүрген жұмысымның түрі осы. Сұрақтарың болса, сұраңдар. Біраз нәрсе айтылмай қалды ғой деймін.

Олардыкі қабыл болмайды дейтін мен емес. Өйткені, бір мұсылманның бойынан кемшілік іздеген адамның бойынан Құдай кемшілік табады. Дұрыс-бұрысы бар, әрбір ауыз бекіткен пенденің ризығы өзін күтеді. Жай, ораза басталғалы ортамнан, айналамнан байқағаным бойынша ғой. Сонымен, олар:
— Терминдер қолдана бастады. «Ифтардан кейін хабарласайын», «Көршім ифтарға шақырып еді», т.б.
— «Бөліне» бастады. «Бізге шаш қиюға бола ма екен?», «Біз ерте келе алмаймыз», «Бізге де бара беруге болады» т.б.
— Кішкене «міндетсіне» бастады. «Күн болса ыссы, аузым болса ораза», «Шөлдеп кеуіп тұрсам, «фантаңды» жарқыратып сен де!» т.б.
— Тыйыла бастады. «Мына колбаса халал ма екен?», «Былтырғы орамалымды тауып, тартып алдым» т.б.
— Уатсаппен мағыналы суреттер жібере бастады.




:)

— Әр сөз, сөйлемімен ораза тұтқанынан хабардар етіп жүр. «Қайта қарның ашып қиналмайды екенсің, онша сезінбейді екенсің»,

:p

— Сағат үшке таман статус өзгертеді, аватар ауыстырады.
— «Сухурға» дейін ұйықтамайтындықтан ұйқысы қанбай жүргендігін айта отырады.
— «Шокируют»: «Ораза біткесін «жусаңшы», «Арақ қанда қырық күн сақталады екен, апта бұрын ішіп ем, енді босқа ұстап жүрген жоқ па екем?», «Халал емес екен, өзің жей бер», «Ертең алты күндік оразаны ұстаймын, бір жыл ұстағанмен тең екен», «Түн ішінде душқа түсіп жүрем бе деп, күйеуді бөлек бөлмеге жібердім бір айға»…
Тағысын тағылар. Аз-мұз хабары бар адам ретінде бірдеңе дей қалсаң «Өзің аузыңды жаптың ба?» деп аузыңды жаба қояды. Тақырыпқа өз сөзіммен «бес тугрик» қосып қояйын:
— Ауызды жаппайды — бекітеді ;)
— Біреу алдыңа ас қойғанда ғана «Аузым берік еді» деп ілтипат білдірген ләзім. Басқа уақытта, тек қана Құдай қабыл етсін деген ниет.
— Бұл айда қарын ғана емес, көз де, тіл де, құлақ та ораза: жаман сөз айтудан, өсек тыңдаудан тыйылу. Нәпсіге ораза: сонда біреудің сусын ішкеніне тамсанбақ түгілі төбеңнен құйса да жұтынбайсың.
— Таң намазына он минут қалғанда сәресі ішетінің секілді, кешкі намаздан он минут былайырақ ораза ашқан құп. Бұл енді «ауыз жапқандағыдай» шарт емес, сенімділік үшін. Әрі, сол арада арман-тілек, жақсылық ойлауға болады. Себебі, ауыз ашқалы тұрған пенденің тілегін орындамаудан Алла ұялады екен.
— Парыз оразадан кейінгі алты күндік нәпілді бір жылдық оразамен теңестіріп жатады. Бірақ, қарызы барлар үшін емес қой.
— Әдейі ыссыға шығу, терлеп-тепшу арқылы сауап молаяды деген қате. Керісінше, сая іздеу керек, оңай жағын қарастыру керек.
— Аузы берік адамдардың көзінше тамақ жеу ораза мәдениетіне жатпайды, сондай-ақ, олар да рұқсат күндері (үтір, ем-шара, жол-сапар) басқалардың көзінше тамақтанбайды. Жасырынып, тасада су ұрттап алуға болады. Бөтен сенімдегілердің ораза жайында қате ойламауы үшін: «Кеше аузы берік, бүгін ашық, ораза деген осы екен» дегендей.
— Пісіріп жатқан тамақтың дәмін бір ғана жағдайда көруге болады: күйеуі ескерту жасаса.
— Сәресіге ұйықтап қалса, күндіз аңдамай бірдеңе жеп қалса, ниет қылып оразасын ары қарай жалғастырады.
— Табиғаттағы құбылыстарға қарап (жұлдыз жарық, мысалы) Қадір түнін есептеп шығарғанымен, оның нақты қай түн екенін Пайғамбардың өзі де дөп басып айта алмапты. Тек, кейінгі он күннің бірі екені белгілі. Сондықтан:

— Хақ мұсылман Оразадан кейінгі алты ай «Қап, бітіп қалды-ау» деп өкінсе, дейінгі алты ай «Жақындады» деп қуанып жүреді екен…

Француздар Россия24 арнасының бір сюжетін толық талдап шығыпты. Жаңалықтар арқылы манипуляция жасаудың озық үлгісі. Видеоны соңына дейін қараңыз

Шымкенттіктер,

Шымкент қаласының Қоғамдық кеңесі бар. 27 члені бар. Уот, осы кеңес Шымкент қаласының ішінде қатынайтын қоғамдық көліктерге жолақыны 50 теңгеден 70 теңгеге қымбаттатуды талқыға салып, қолдап дауыс берді.
Қала ішіндегі қоғамдық көлік жолақысын 50 теңгеден 70 теңгеге көтеруді қолдап дауыс бергендердің түрі мен аты-жөнін біліп жүріңіздер!
Әр сәт 15 орынды газельге 25 адам тоғытылғанда;
жолаушының шектен тыс көптігінен автобустардың есігі жабылмағанда;
автобус ішіндегі бірінің үстіне үшіншісі мінгескен адамдардың санынан терлеп-тепшіп, ауа жетпей қиналғанда,
бір-бірімен ызғыта жарысып, светофорға жеткенде кілт тоқтағаннан басыңыз мойныңыздан ажырап кетуге сәл қалғанда,
және осы үшін де 70 теңге төлеген сәтте жолақының қымбаттауын қолдап дауыс берген мына суреттегілерді есіңізге алыңыз.

Айтпақшы, Шымкент қаласының Қоғамдық кеңесіне мына 27 членнің 24-і қолдап дауыс беріп, қалғаны талқылауға келмей қалыпты.

Шымкент қаласының Қоғамдық кеңесі

Ла Лиганың 31-ші туры көпшіліктің пікірінше әлемдегі № 1 матч саналатын Барселона мен Реал Мадрид командаларының кездесуімен есте қалды, бұл матчты біз бен сіз Эль Класико деп білеміз. «Бұл Класико басқа Класикодан өзгерек» деп мақалдатуға да өзіндік себебі бар, соның бір-екеуіне тоқтала кетсем:

• Бұл Класикоға апта қалған әлемдік аңыз ойыншы және кезінде Эль Класиконың дәмін де татқан голландиялық Йохан Кройфф дүниеден өтті. Камп Ноуда әдемі баннермен бұл аңыз адамды шығарып салды
• Тағы бір аңыз ойыншы, мадридтік клуб тізгінін ұстағанына көп бола қоймаған Зиданның да бұл алғашқы Класикосы болатын
• Осыған дейінгі ойында каталониялық клуб өздерінің басты қаруы МСН арқылы қатарынан 39 ойын ұтылмай келді және бұл матчта да сөзсіз фаворит қатарында болды

Сонымен, ойын сіз бен біз, немесе алдын ала күтілген сценарий бойынша өрбімегенін бәріміздің көз көрді. Осы матч қарсаңында Зидан өзінің бапкер ретіндегі беделін біраз көтеріп алды, себебі мұның алды французға сенгендерден сенбегендердің қарасы көп еді, әлгі эксперт саналатын глорлар шеттерінен «физрук» атағын беріп жатты. Ал Роналду болса өзін сынағандардың аузына біразға дейін құм құйды десем болады. Менің айтпағым, корольдік клубтың жанкүйері ретінде біз қалай жеңдік және не әсер етті, міне осы сұраққа өзімше жауап іздеп көрдім.


1. Реал бұл ойында қараша айындағы (0:4) үлкен қателікті қайталамауға тырысты.
Тики таканың негізін салған және допты бақылауды басты назарға алатын каталониялық клубқа қарсы бірінші нөмірмен ойнауға тырысу отпен ойнаумен тең дер едім, Реал бұл ойында сөзсіз екінші нөмірмен ойнады және ешқайда асықпады. Біздің қару контршабуыл екенін бәрі біледі және соған сену қажет болды. Алғашқы минуттардан тым қатты прессингке де берілмеді, мұның бәрі Зиданның тактикасы екені анық.


2. Таза опорник қызметін атқарған бразилиялық Каземиро
Сол қараша айында да жеңіліске ұшыраудың басты себебі таза номинальды опорниктің болмауы, Кроос пен Модричтің қосындысы да бұл қызметті атқара алмас еді. Сол галактикос заманынан белгілі Макелелені аздап көз алдымызға келтірген Каземироның еңбегі орасан зор, Барселонаның басты шабуылына дем беретін орталық зонасын ойдағыдай қарауылдай алды. Және мені таң қалдырғаны көбіне тәртіп бұзып, ескерту қағазына көп түсетін Каземиро бұл жолы аса сақ ойнай алды. Зидан енді білгенінен жаңылмаса бұл жігітті негізгі құрамға қосуға тиісті. Тек артылған үмітті ақтаса игі, тек Хедираның тағдырын қайталамас деп тілейік.

Бұдан басқа Кройфф үшін жеңуі керек болған Барселона алғашқы голдан соң аздап қарқынын жоғалтып алғаны да бар. Және жап жас Варанның Пепеден әлі де үйренер тұстар көп, бәрін оңай алдайтын Неймарды португалиялық уысында ұстай білді. Ал арбитр мәселесі қай Класико болмасын, екінші талқыланатын тақырып қатарында. Екі жаққа да ойнауға мүмкіндік бергені қуантады, және уақытында ысқырық жасап, сары-қызылды қағазды да аямады. Бәрі шулап жатқан Рамостың Мессиге жасаған фолы(??) туралы айтсам, сырт көзге фол болған анық, және ол пенальти емес айып алаңның сыртында еді. Ал кейбір бейнеқайталауларда Рамостың аяғы допқа тигенін көруге болады. Ал, арбитрдің Бейлдің таза голын неге санамай тастағанын түсіну қиындау болар, оны сіздерге қалдырдым.


Статистика былай дейді: бұл екі клуб арасындағы 192 матч, Реалдың пайдасында 82 жеңіс, 37 тең ойын. Барлығы 318 гол соғып, 300 гол жіберген, кешегі өткен матчта Реал Класико аясындағы Ноу Кампта 100 және 101-ші голын соқты. Бенземаның Реал тарихына мықтап енерлік аты бар, ал Криштиану жаңа бастаманың бастауына себепкер боп отыр. Сонымне бірге соңғы өткен он Класикода екі команда бір біріне гол соққан және 14 жыл бойы Класико 0-0 есебін таблодан көре алмай келеді.

Енді Реалдықтар осы қалыппен Чемпиондар Лигасынан бір жақсы нәтиже шығарады деп сенемін және Hala Madrid!

Ақын болғым келмейді, өлеңім бар,
Өлеңім бар, қажетті көлемін ал,
Адам болғым келеді, адам болғым,
Бұл жалғанға бір-ақ рет келемін-ау.

Арам болғым келмейді-ау, ұятым бар,
Кетсін әрмен отқа май құятындар,
Мен өлгенде тәнімді жерге көміп,
Қу дүние-ай, сый қылып ұятымды ал.

Бастық шықпас, болмаймын, бата алмаймын,
Мүдделесті «бақ» үшін сата алмаймын,
Кішілермен қырлысып қырық пышақ,
Үлкендердің «астына жата алмаймын».

Болса дағы жүрегі мейірімді,
Дәрігердің, байқасақ, күйі мұңды,
Сынған қолға ағаш сап, түзетсемде,
Жинай алман, өлген жан, киіміңді.

Өмірінде көрмеген жоқ саласы,
Журналистер қоғамның бейшарасы.
Көз алдында халықтың қорғаны ол,
Қолындағы биіктің гитарасы.

Кейін қарай, ей көңіл, тартасыңба.
Жоғалмаған қадір бар әр тасыңда.
Дүниенің халыққа бақ болуы,
Дөңгелеткен адамның арқасында
©Ернар Сейтахмет

Алтыншы құрылтай да аяқталды.
Қарап тұрсаң, тәулік сайын ауысып, апта сайын түрленіп тұратын қазіргі заманда аз уақыт та емес. Ауыз толтырып айтатын жетістігіміз де жоқ. Сол, майда жеңіс(шік)тер. Ия, жастар көптеп тартылып жатыр, спикерлердің деңгейі өскен, құрылтайға министр келді… бірақ… жазбаның деңгейі өсті ме? Қай блогшы инфографиканы қатырып жасайды? Кім фотошедевр түсірді? Құдай ауу, видеоблогтың өзін күнделікті түсіріп жүрген адам таппайсың ғой..
,-деп жылап бастасаң постты :)
Кеше блог әлемінің ақсақалы бар, қарасақалы бар (Mikhael емес), Көкбөрісі бар ақылдастық. Отыра қалып биылға, келесі жылға жоспар құрып та тастадық. Келесі жылғы блогқұрылтайдың форматын да анықтап тастадық. Бұл мәселелерді негізі құрылтай кезінде (бәріміз бірігіп) айтылуы, талқылануы керек еді, алайда белгілі бір себептерге байланысты өтпеді. Сонымен…

ФОРМАТ

— Келесі жылы блогқұрылтай ақылы негізде өтеді.
Спонсорлар табамыз, қосымша қаржы табамыз, алайда символикалық болса да жарна төлеп келеді қатысушылар.
— Тек блогшылар ғана қатыстырылады.
Әлеуметтік желі мен интернет қолданушылардың жиылысы емес, блогшылардың шарасы болғандықтан, осы бастан блогқа тіркеліп жазба жазуды бастасаңыздар. Мүмкін шектеу де қоярмыз. Мәселен, блогыңызда кемі 20 жазба болуы тиіс деген секілді.
— Блогшылар арасында рейтинг жүреді.
Өзін-өзі мойындатқан блогшыларға артықшылықтар беріледі. Ол жарна төлемеу, жатын орынды ұйымдастырушылар көтеру, жол ақысын ұйымдастырушылар көтеру секілді тағы да басқа жеңілдіктер берілуі мүмкін.
— Үздіктер анықталады.
«Жыл блогері», «Жыл жаңалығы», "Үздік видеоблогер" секілді тағы да басқа номинациялар беріліп үздіктерді анықтап отырамыз.
— Қай өңірде өтетінін өзіміз анықтаймыз.
Әкімшіліктермен хабарласып, қай өңір қабылдауға дайын екені анықталған соң дауыс беру арқылы өңірді анықтаймыз. Әкімшілік спонсор емес, қолдаушы (орын, автобус т.б.) ретінде қатыстырылуы мүмкін.

Онан бөлек...
Блогкемп аясында тағы да 4 шара ұйымдастыруға тырысамыз.



Шара Астана қаласында мамыр мейрамдары кезінде өтеді. Әзірге 8-9 мамыр деп отырмыз, бірақ датасы өзгеруі мүмкін. Аты айтып тұрғандай тақырыптар видеоға арналады. Ішіне: видеоблог, сценарий, жарық қою, ютюб баптаулары, монетизация секілді көптеген тақырыптар кіреді.
Шара ақылы. Суммасы 5000 теңгенің жобасында болуы мүмкін. Онан асырмауға тырысамыз. Қатысушылар шектеусіз (яғни тек блогшылар ғана қатысады деген шарт жоқ).



Шара тамыз-шілде айларында Шымкент қаласында өтеді. Форматы былтырғы «Жазғы мектеп» секілді. Тақырып: мәтін. Яғни, мәтін жазу, тақырып қою, пост құрылымы, СММ тағы да басқа мәселелерге арналады.
Шара ақылы. Нақты сомасын қазір айта алмаймыз, бірақ 20-25 000 шамасында болады. Қатысушылар шектеулі. 50-60 адамнан аспауы тиіс. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Шара Алматы қаласында қазан айында өтеді. Фото түсіру, ракурс, фото жанрлары, жарық таңдау тағы да басқа мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Барлық шараның қорытындысы есебінде «Астана интернет форумы» өтеді. Бұл жерде тек қана блог емес, интернет мәселелері, ақпараттық қауіпсіздік, ІТ секілді көптеген мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.

Әзірге осы. Жаңалықтар болса хабарландырып тұрамыз ;)

Кеше, Каирде, 94 жасқа қараған шағында, Әлемнің Ұлы Азаматы, Біріккен Ұлттар Ұйымының 1992-1996 жылдар аралығындағы бас хатшысы Бутрос Бутрос Ғали қаззақтарға білдірместен дүниеден озды.

Алаштың арқа сүйер алтыннан ардақты қазақ жұртым, амансыздар ма?! Ең алдымен өзімді таныстырып өтейін. Мен, Гүлзат Сəрсембекқызы Қарағанды облысы Балқаш қаласында туып өстім.
Қазақта «Армансыз адам, қанатсыз құспен тең» — деген сөз бар емес пе?! Шынында да арманның өзі өнер ғой. Өмірде 2 нəрсені таңдауда қателеспеу керек: біреуі — мамандық болса, екіншісі — жар таңдау. Өзімнің жүрек қалауымен таңдаған мамандығым — журналистика. Осы саланы таңдағаныма еш өкінбеймін. Осыдан 3 жыл бұрын Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды Мемлекеттік университетіне құжатымды тапсырып, бісміллə деп журналистикаға аяқ бастым.
Керекинфоға көкейімде жүрген сын — жазбаларымды жазып жəне де жазу стилімді қалыптастырып, жетілдіргім келеді.

Біз қазақ мұсылман болғандықтан әлемге танымал адамдар исламға өтсе, төбеміз көкке жете қуанамыз. Бұл жазбам дәл сондай сезімде болған индуизм, сайентология, буддизм, каббала және православ діні өкілдері жайлы болмақ )