Осында тұрсын

Түн. Кішкентай кезімде жек көретінмін. Түн болмаса екен деп ойлайтынмын. Сол кездің ассоциациялары: Аленький цветочек — мамам осы ертегіні ғана айта беретін. Қоңыр көрпе — әжем бізге арнап түйенің жүнінен тіккен көрпесі. Папам ертегі айтқанда кейде осы көрпені иіскейтін. Мамасын сағынған шығар. Қасқырлар — көшеде түнде қасқырлар жүреді деп ойлайтынмын. Мастар — көшеде сәл шу шықса, әне мастар жүр деп қорқытушы еді.

Түн. Он-он екі жастамын. Ауылдағы жазғы түндерді жақсы көретінмін. Ойыннан түн ішінде келетін едік. Қазір есіме түсетіні: Қорқынышты әңгімелер — ол кезде мастардан да, қасқырдан да қорықпайсың. Қорқатының қызыл перчатка, ақ адам, қара радио. Алқа-қотан отырып алып, бір біріңе тығылып, қорқынышты әңгімеден қалш-қалш етіп. Кейде құлағыңды жауып аласың. Не зорлық деймін де қазір. Сосын, көршінің огороды. Ел жатты ау дегенде, іші пысқан балалар көршінің огородына түседі. Не ұрлайды дисіз, баяғы қияр мен қызанақ. Кедйе ауыл сыртындағы орыс шалдың жүгерісіне түсеміз. Үйдегі огород көршілердікінен екі есе үлкен. қиярлар жиналмай сарғайып кетеді. Бірақ көршінікі тәтті ғой.
Сосын Тоқылдақ. Картошка немесе тасты жіпке байлап қойып, ақрын барап терезе жақтауына шеге не скрепке тығып қоясың да, соған іліп анааау жерге тығылып жіпті тартасың. Әлгі үйдің теезесін тық-тық қағып. Ең есуас көршіні таңдаймыз ғой. Бажылдап шығып, тырқыратып қуатын.
Ең әдемі, ең жарқын ассоциация жұлдыздар. Ондай жұлдыздарды кейін көрмеген сияқтымын. Үйге қайтып келе жатып аспанға қарайсың. Жұлдыздар көп болса, ертең жылы болады. Жылы болса, өзенге барамыз деген сөз. Жыпыр жыпыр етіп тұрады ғой. Өздері жап-жарық, үп-үлкен.
Бұл кезде ешкім ертегі айтпайды. Есесіне сенің қиялың Андерсеннің ертегілерінен де ғажайып.

Түн. Бойжеткенмін. Құрсыыын. Дым қызығы жоқ. Үйге жылдам бару керек. қазір тағы сөз естимін ау. Сонда бір қызық болсашы, сол ұрысты естуге тұратындай. Мамаға бір-екі сағаттан кейін келем дейсің де. Ұрысса міңгірлеп «айттым ғой бір-екіде келем деп»… Жүйкеңді тоздырыппын ғой)))
Ғашық болған түндер. Түндер шынымен барқыт қой. Ай ше? Күннен әдемі ғой. Жұлдыздар шынымен жымыңдайды. Әрине, бала кездегідей емес, бірақ сәл болса, сол жұлдызға жетейін деп тұрсың ғой. Қолыңды созсаң болғаны))) Шегірткелердің дауысы не деген тәтті еді. Тәтті жаз, ыстық дем, қысқа түн.

Түн. Қазір түн ұзааақ болса екен деп тілеймін. Енді әдемі жұлдызды түндер экранның мониторында ғана болатын шығар… Балалар ұйықтады, үй шаруасын да бітіргендеймін. Енді бір материалды жазып тастау керек. Ми істемей тұр, тоңазытқышта не бар екен. Қарным ашып кетті ғой. Бутербродымды жеп отырып видеоны қарай салайыншы. Мыналар онлайн боп тұр ғой. Неге ұйықтамайды екен осы жұрт. Қой, киноның жалғасын сосын көрем. Бір сағат жұмысымды жасайын. Әлде ертең ерте тұрып «на свежую голову» кірісейін ба? Ой, білем ғой қалай жасайтыныңды. Өшір давай интернетті… Қой, сағат алты боп қалыпты. Жатайын, ертең ерте тұру керек.

Алтыншы құрылтай да аяқталды.
Қарап тұрсаң, тәулік сайын ауысып, апта сайын түрленіп тұратын қазіргі заманда аз уақыт та емес. Ауыз толтырып айтатын жетістігіміз де жоқ. Сол, майда жеңіс(шік)тер. Ия, жастар көптеп тартылып жатыр, спикерлердің деңгейі өскен, құрылтайға министр келді… бірақ… жазбаның деңгейі өсті ме? Қай блогшы инфографиканы қатырып жасайды? Кім фотошедевр түсірді? Құдай ауу, видеоблогтың өзін күнделікті түсіріп жүрген адам таппайсың ғой..
,-деп жылап бастасаң постты :)
Кеше блог әлемінің ақсақалы бар, қарасақалы бар (Mikhael емес), Көкбөрісі бар ақылдастық. Отыра қалып биылға, келесі жылға жоспар құрып та тастадық. Келесі жылғы блогқұрылтайдың форматын да анықтап тастадық. Бұл мәселелерді негізі құрылтай кезінде (бәріміз бірігіп) айтылуы, талқылануы керек еді, алайда белгілі бір себептерге байланысты өтпеді. Сонымен…

ФОРМАТ

— Келесі жылы блогқұрылтай ақылы негізде өтеді.
Спонсорлар табамыз, қосымша қаржы табамыз, алайда символикалық болса да жарна төлеп келеді қатысушылар.
— Тек блогшылар ғана қатыстырылады.
Әлеуметтік желі мен интернет қолданушылардың жиылысы емес, блогшылардың шарасы болғандықтан, осы бастан блогқа тіркеліп жазба жазуды бастасаңыздар. Мүмкін шектеу де қоярмыз. Мәселен, блогыңызда кемі 20 жазба болуы тиіс деген секілді.
— Блогшылар арасында рейтинг жүреді.
Өзін-өзі мойындатқан блогшыларға артықшылықтар беріледі. Ол жарна төлемеу, жатын орынды ұйымдастырушылар көтеру, жол ақысын ұйымдастырушылар көтеру секілді тағы да басқа жеңілдіктер берілуі мүмкін.
— Үздіктер анықталады.
«Жыл блогері», «Жыл жаңалығы», "Үздік видеоблогер" секілді тағы да басқа номинациялар беріліп үздіктерді анықтап отырамыз.
— Қай өңірде өтетінін өзіміз анықтаймыз.
Әкімшіліктермен хабарласып, қай өңір қабылдауға дайын екені анықталған соң дауыс беру арқылы өңірді анықтаймыз. Әкімшілік спонсор емес, қолдаушы (орын, автобус т.б.) ретінде қатыстырылуы мүмкін.

Онан бөлек...
Блогкемп аясында тағы да 4 шара ұйымдастыруға тырысамыз.



Шара Астана қаласында мамыр мейрамдары кезінде өтеді. Әзірге 8-9 мамыр деп отырмыз, бірақ датасы өзгеруі мүмкін. Аты айтып тұрғандай тақырыптар видеоға арналады. Ішіне: видеоблог, сценарий, жарық қою, ютюб баптаулары, монетизация секілді көптеген тақырыптар кіреді.
Шара ақылы. Суммасы 5000 теңгенің жобасында болуы мүмкін. Онан асырмауға тырысамыз. Қатысушылар шектеусіз (яғни тек блогшылар ғана қатысады деген шарт жоқ).



Шара тамыз-шілде айларында Шымкент қаласында өтеді. Форматы былтырғы «Жазғы мектеп» секілді. Тақырып: мәтін. Яғни, мәтін жазу, тақырып қою, пост құрылымы, СММ тағы да басқа мәселелерге арналады.
Шара ақылы. Нақты сомасын қазір айта алмаймыз, бірақ 20-25 000 шамасында болады. Қатысушылар шектеулі. 50-60 адамнан аспауы тиіс. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Шара Алматы қаласында қазан айында өтеді. Фото түсіру, ракурс, фото жанрлары, жарық таңдау тағы да басқа мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.



Барлық шараның қорытындысы есебінде «Астана интернет форумы» өтеді. Бұл жерде тек қана блог емес, интернет мәселелері, ақпараттық қауіпсіздік, ІТ секілді көптеген мәселелерге арналады. Шара ақылы. Шамамен 5000-10000 жобасында болады. Бұл шараға да кез-келген адам қатыса алады. Тек қана блогшылар болсын деген шектеу жоқ.

Әзірге осы. Жаңалықтар болса хабарландырып тұрамыз ;)

Мен қазір 14 жастамын. Біз жақта қаладағыдай бірінші сыныпқа 7 жасынан емес, 6 жастан барады. Ал мен 5 жасымнан барыппын. Әкем мен анам жанымда, бір әпкем қуанышым болып, екі ағам қорғанышым болып, бір сіңлім жұбанышым болып жүрген шақтарым. Әкемнің ерке қызы болып өстім. Әкеме еркелеп жүріп алты жасымда әкемнен айырылып қалдым. Аллаға да жақсы адам керек қой… Не керек, ол кезде түсінбедім. Мамам мен бауырларым мұңіайып жүрді. Олардың есі бар ғой. Сіңлім екеуіміз бала боп жүрміз әлі. Мен әкемді сағынатынмын. Недегенмен әкенің махаббаты ерекше ғой! Әкем аман кезінде мені машинасына отырғызып ауруханаға апаратын. Сары аурумен ауырдым. Сол кездерді де, яғни, әкемнің қасында болған сәттерімді сағынатынмын. Солай, мен «дәрігер боламын» дедім. хех, ол кезде «дәрігер» емес, «доқтр» дейтінмін. Мен мамама «дәрігер боламын» деп айтатынмын. Мамам болса, ыстық құшағына алып, «жарығым, менің қызым ең мықты дәрігер болады» дейтін еді. Кейін, өсе келе, үшінші сыныбымнан «операция жасайтын дәрігер боламын» дейтін болдым. Келесі жылы, бір дәрігерлер туралы кино көріп «хирург» сөзін үйреніп, «хирург боламын» дедім. Бесінші сынып. Әкемнің жоқтығын анық сезінетін уақыт еді. Әкемнің жол апатынан аман қалмағанын біліп, алдыма мақсат қойдым. Мақсатым- әкем сияқты жол апатына ұшыраған адамдарға Алладан кейін көмек беру. Мен адамдарға көмектесуге құштар болдым. Адамдарға екінші өмір сыйлап, олардың алғысын алғым келді. Қазір тоғызыншы сыныппын, шүкір. Өзім аманмын, аман кезде басқаларды аман алып қалу үшін оқып жүрмін. Тоғыз жылдан бері бір рет те мамандығымды ауыстырған емеспін. Достарым мен өзімнен үлкен мектептегі достарымның әлі не мамандық таңдарын білмейтіні мені қызықтырады. Сонда, олардың өмірінде мамандық таңдауға себеп болмаған ба? Кейбіреулер айтады "Үйдегілер врач боласың дейді, бірақ мен болғым келмейді" деп. Түсінбейтінім, адам мамандығын сүймесе қалай жұмыс жасайды. Оның үстіне, дәрігерлік оңай мамандық емес. Кейбіреулері айтады «ақшасы көп мамандық таңдаймын ғой» деп. Ақша табу үшін де оқу керек қой. Менен барлығы қандай пән таңдайтынымды сұрағанда, бірден «биология» деп жауап беремін. Олар күледі "ұятсыз" деп. Кейбірі «ойвууу, отырып қаласың ғой» дейді. Оларға жауабым: «отырып қалсамда, оқуымды оқып, хирург боламын». Басқа не айтамын? Олар менің неліктен дәрігер болуды қалайтынымды білмейді де, мазақ қылады. Хех, мен оларға күлуім керек. «Армансыз адам, қанатсыз құспен тең». Армандау керек. Мамам да айтады «армандар орындалады» деп. Мен мамамның барлық айтқан сөзіне сеніп үйренгенмін, бұл жолы да сенемін «армандар орындалады». Қазіргі таңда мен Кореяға барып оқуды мақсат еттім. Жыл сайын «дәрігер боламын» деген арманыма бір мақсат қосып келемін. Құдай қаласа, мектепті үздік аяқтап, грантқа түсіп, бірінші курстан кейін Оңтүстік Кореяға тегін жолдамамен оқуға барамын. Білесіздер, қазір шет елдің студенттерімен алмасып, тәжірибе алмасып жүр. Мен де солай Оңтүстік Кореяға тәжірибе алмасуға барамын. Сосын, Қазақстанға қайта келемін. Қазақстанның «менмін» деген ауруханасынан тәжірибе жинап, ауылыма үлкен аурухана тұрғызамын. Сол кезде маған сенбегендер ұялатын болады. Мақсатыма жеткенде үлкендер маған батасын берері анық. «Батаменен ел көгерер» дейді ғой. Арғы дүниеде жүріп, әкем менімен мақтанатын болады! Әлі талай адам «Темірханның қызы ғой...» деп айтатын болады!
Қарап отырсаңыздар, тоғыз жылдан бері мақсат етіп келген бұл мамандыққа бір ғана себеп-Алланың әкемді алып кетуі. Армандай білу керек, сол арманға жету үшін мақсат қоя білу керек. Анам айтады АРМАНДАР ОРЫНДАЛАДЫ! Мен арманыма жетемін және жеткен кезде осында жазамын.

Таразда Блог-Құрылтай атымен өткен іс-шарадан кейін кей түсініктерді қайтадан қарау керек деген ойға келдім. Жиын өтті. Жақсы өтті. Бірақ, формат басқа, қатысушылар басқа, блогерлер аз. Неге бұлай болды, бізден қандай қателер кетті, енді не істейміз деместен бұрын алдымен негізгі терминдерді бір шолып шығайық.

БЛОГ
Адамның интернеттегі жеке күнделігі, түрлі тақырыптарда ойларын жазатын алаңы. Бұл алаңқай дербес стенделон домендегі блог немесе КерекИнфо, Массагет, Айтабер, Блогтайм, Wordpress.com, Blogspot, ЖЖ, Ювижн сияқты блог-платформаларда ашылған блог. Әлеуметтік желілердегі жеке апарақшалармен шатастыруға болмайды. Ол әр адамның виртуал әлемдегі паспорты. Ал, блог — күнделігі, дәптері.

БЛОГЕР
Алдыңғы пункттен түсінгеніңіздей Блогер — блог жүргізетін адам. Оны стилінен, никнеймінен, тақырыптарынан көпшілік онлайн немесе оффлайн танитын адам. Көбіне блогер бірнеше жерде емес, тек бір платформада жазады.

БЛОГГИНГ
Блог жүргізу, пікір жазу, блогосфера өміріне белсене қатысу.

БЛОГОСФЕРА
Блогерлердің тіршілік аймағы. Блогерлер ортасы. Блогерлер жиыны, түрлі іс-шаралары.

БЛОГКЕМП
Блогерлер жиналатын қала сыртындағы лагерь жиыны. Түрлі мастер-класстар және демалыс. Еркін форматта пікірталас. Негізгі мақсат — блогерлерді бір жерге жинап, һәм дәріс, һәм демалыс өткізу. Қатысу үшін жарна төленеді.

БЛОГ-ҚҰРЫЛТАЙ
Жылына бір рет өтетін кең көлемдегі жиын. Мақсат — танысу, білісу, тәжірибе алмасу, бірге қыдыру, қаламен танысу. Қатысу үшін жарна алынбайды, шығындары демеушілер тарапынан жабылады, сәйкесінше олардың да талаптары орындалады. Мысалы блог-турлар, экскурсиялар, пиар мақалалар, репортаждар арқылы.

БЛОГ-ТУР
Блогерлер арқылы жарнама жасауды көздейтін экскурсия түрі. Тапсырыс беруші жақтың талаптары бойынша блогерлер көрген білгендерін репортаж, сұхбат форматында жазады.

БЛОГИАДА
Берілген тақырыптар бойынша арнайы жүлде үшін жазылатын посттар жарысы.

Енді бастапқы тақырыпқа оралайық. Тараздағы Құрылтай Жамбыл облысы әкімдігінің демеушілігімен өтті, ұйымдастыру да олардың мойнында болды. Біз тек қонақ қатысушы ретінде бардық. Сондықтан қонақ «дастарханын» сынап кетуден аулақпыз. Тек блогерлікті өмір стилі ретінде ұстанатын топ ретінде негізгі түсініктердің өзгеруі, негізгі форматтан алшақтануы әлбетте жанымызға батты. Бұлай бұларын алдын ала білдік те. «Бұл кең көлемдегі соңғы құрылтай болуы мүмкін» деп жаздым да. Бірақ, бардық, көрдік, өз ортамызда жиналдық, өз құрылтайымызды да өткіздік. Бұл тұрғыда өте жақсы жиын болды. Көптен көрмеген достармен бас қостық, тәжірибе бөлістік, білмегенімізді үйрендік, бірге қыдырдық. Біздің негізгі мақсат та осы еді.

Жанымыз ашитыны — блогерліктің сөз ретінде де, іс ретінде де қадірі кете бастағаны. Ойлап қарасақ шын Құрылтай 2011, 2012 жылдары Алматы мен Астанада ғана өтіпті. Блогерлік те осы жылдардан кейін ұйқыға кете бастады. Басты себеп ретінде әлеуметтік желілердің танымал бола бастауын айтамыз. Сол жылдары Твиттерге тіркеле бастаған саясаткер, қоғам қайраткерлеріне блогер аты беріле бастауы осы үрдістің басы болды. Блогосфераны жандандыру мақсатында 2014, 2015 жылдары Блогиада жарысы өткізілді. Бірақ, бұл да тек уақытша нәтиже берді. Жарыстан соң қайтадан сылбырлық басталды. Керісінше адамдар тек ақшалай мотивация болмаса жазғысы келмейтіндей болып қалғандай болды.

Бірақ, бәрі өз қолымызда. Блогосфераны қайтадан тірілту үшін бір әрекеттер жасауымыз керек. Ең алдымен мына постта жазған негізгі түсініктерді өз орындарына қойып, әр нәрсені өз атымен атау керек. Блогерлікті қайтадан тренд, престиж ұғым қылуымыз қажет. Блогерлік өлді, бұрынғылар енді жазбайды, қазір жазатындар жастар деген оймен келіспеймін. Керісінше блогерлік 30 жастан кейін басталады деп ойлаймын. Адамның ойы да, тәжірибесі де қалыптасқан кез. Нағыз сапалы мақала, тұшымды ой жазатын кез. Ендеше не тұрыс? Кеттік, блогтарымызды қайтадан қолға алайық!

1. Klout деген не?
Klout — 2008 жылы Сан Францискода құрылған әлеуметтік сараптама жасайтын компания. Әлеуметтік желі қолданушыларының белсенділік және ықпалдылық дәрежесін 1-100 арасындағы балл бойынша өлшейді. Жүйеге тіркелген қолданушы өзінің қаншалықты ықпалды екенін біле алады.

2. Klout-қа қалай тіркеледі?
klout.com сайтында қолданушы Twitter, Facebook аккаунты арқылы немесе жәй ғана email арқылы тіркеле алады. Бірақ, тәжірибеміз бойынша ұсынарымыз: Twitter арқылы тіркелу жеңілірек. Егер басқаша тіркеліп, кейін Twitter аккаунтыңызды қосқыңыз келсе мәселе туындауы мүмкін.

3. Кімдер тіркеле алады?
Жеке қолданушылардан бөлек компания, мекеме, ұйым немесе кез келген парақша тіркеле алады. Жүйеге Facebook парақшасын және өзге әлеуметтік желілердегі аккаунттарын қоса аласыз.

4. Ұпайлар қалай есептеледі?
Жүйеге тіркелгеннен кейін Facebook, Foursquare, Google+, Instagram, LinkedIn, Twitter, YouTube, Wikipedia аккаунттарын және парақшаларын қоса аласыз. Сондай-ақ Bing іздеу жүйесінде сіздің атыңыз жиі индекстелетін болса, ол да ұпай әкеледі. Тіркелгеннен кейін 72 сағат ішінде нақты ұпайыңыз шығады. Жүйе сіздің посттарыңызға деген басқалардың реакциясын есептейді. Яғни, посттарға лайк саны, бөлісім саны, пікір саны, оқырмандарыңыздың саны.

5. Неше күндік белсенділік есепке алынады?
Klout желідегі соңғы 90 күніңіздегі бөлісімдер бойынша мәлімет жинайды. Осы кезеңдегі ең төменгі және жоғары ұпайыңызды берілген график бойынша бақылап отыра аласыз.

6. Оларға бұдан не пайда?
Klout түрлі компаниялармен келісіп, өзінің қолданушыларына жеңілдіктер ұсынады. Қолданушылар ұпай сандары бойынша жаңа өнімдер, акцияларға қатысып, арзан бағамен сатып ала алады. Klout бұл компаниялардан комиссия алады.

7. Klout-тан маған не пайда?
Жоғарыда айтылған жеңілдіктерден пайдалана аласыз. Өзіңіздің желідегі перформансыңызды бағалай аласыз. Жұртқа сізден шығатын қандай контенттің қызығырақ екенін бағамдайсыз. Еліміздегі түрлі блогтур, акция, іс-шараларға шақыру аласыз.

8. Klout рейтингі не үшін керек?
Рейтинг көп жағдайда PR компанияларға, желідегі белсенділерді, блогерлерді қажетсінетін іс-шара ұйымдастырушылар үшін пайдалы. Өздеріне қажетті алаңдарда белсенділерді рейтинг арқылы қарап отырып, шақыра алады. Әр қолданушының Klout парақшасына кіріп, оның соңғы танымал бөлісімдерін қарауға болады. Осылайша кімнің қай желіде белсендірек екенін байқауға болады. Мысалы: бір жаңалықты тарату үшін Facebook белсенділері қажет болса, бір өнім немесе афиша тарату үшін Instagram белсенділері қажет. Ал, біреулер видеосын Youtube арқылы жарнамалатқысы келсе осы рейтингтен қажет адамдарын таба алады. Қазақстандық қолданушылар рейтингін kaznet.me/rating/personal сілтемесінен қарауға болады. Бұл жерде жеке қолданушылардан бөлек Компаниялар, БАҚ, Үкімет санаттары бойынша да рейтинг жасақталған. Ал, егер тек қазақша жазатын қолданушылар рейтингі керек болса: jas.kz/klout

9. SMM тұрғысынан қалай бағалауға болады?
SMM тұрғысынан өте пайдалы қызмет. Мықты SMM-ші рейтингтегі ұпайымен жұмыс берушісінің алдында мақтана алады, портфолиосына сенімді түрде қоса алады. Ал, жұмыс беруші жұмыстың қалай жүріп жатқанын қадағалай алады.

10. Ең үлкен ұпай кімдерде?
Барак Обаманың ұпайы 99. Нью-Йорк Таймс газетінікі де 99. Ал, Қазақстанда жоғары ұпайға Мұхамеджан Тазабек (77) пен Есен Елеукен (77) ие.



Klout ұпайын көтеру бойынша кеңестер:
— өзіңіз жиі қолданатын барлық әлеуметтік желі аккаунттарыңызды қосыңыз;
— рейтинг басындағылармен, яғни күштілермен байланыста болыңыз. олардың репосттары, лайктары, коменттері маңызды;
— сапалы контент жасаңыз. пост санын көбейту нәтиже әкелмейді, сапалы контент ұпай көтереді;
— пікірталас құруға тырысыңыз. комент саны көбейген сайын ұпайыңыз да көбеймек.

P.S. Klout рейтингі үшін желідегі өміріңізді өзгертуге тырыспаңыз. Виртуал өмірдің мәні бұл ғана емес. Шынайы болуға тырысыңыз, сапалы контент жасаңыз. Рейтингі өздігінен келеді. Сәттілік!

Адам адамға сыйлық жасағысы келсе, бағалы бұйымдарды ойлай бастайды. Қалтасындағы теңгетайларға қарап, жете алмаған затына қамығады. Кейбірі қымбат ұялы телефон алғысы келіп, ата-анасына ауыртпашылық салып бес жылдық кредитке бірақ салады. Пенде болғандықтан айтылған мәселені құр оқығаннан басқа түзетуге қадам баспаймыз ғой. Маған кішкене кезімнен біреуден қарызға ақша алуға немесе қарыздар болуға тыйым салып келген. Егер қалаған нәрсені алуға қаражат жетпеген кезде, өзімше қор жинаймын. Жеткілікті мөлшерде болғанда ешкімге масыл болмай, мойныма кредит қанжыламай, қалаған затыма қол жеткіземін. Адамның қиялы ұшқыр болып келеді. Бірде-бір ақша шығармай, ешқандай сөрелерден сатып алмайтын, ешкімде болмайтын заттарды жасап шығаруға болады. Сіздерге мен жасаған сыйлықтар топтамасын ұсынғым келеді. Мүмкін, пайдам тиер!

1. Купон. Ағамның туған күніне бергенмін. Қашан жасағаным есімде жоқ. Аздап, ұялып тұрмын. Бірдеңе орысша жазыппын ғой. Оқыған сайын күлкім келеді.

2. Ине мен жіпті ермек қылу. Негізі тоқу білсеңіз, тіпті, керемет болады. Өзімше, жүрек пішінді ине қадағышты тігіппін.

3. Оригами. Қағаздан неше түрлі пішіндерді жасау. Көбіне хобби ретінде ұнайды.

4.Мотоцикл. Ер балаларға арналған сыйлық. Жап-жаңа ғана жасадым. Қолдан-қол қалмады. Қиын екен. Қайта көмекке көкем келді. Бірігіп шаруаны тез тындырдық.

P.S.: Негізі сыйлықтың көлеміне, бағасына назар аудармаған жөн. Адамның көңілі шынайы шын ықыласпен тарту еткен заты әрқашан жылы қабылданады. Кешеден бері бойымды бір сұрақ кернеп барады. Ал қазір өз қолымен жасаған заттарды адамдар бір-біріне сыйға тарта ма? Әлде нарыққа кіргеніміз соншалық сыйлықты ақшаға сатып алғанды жөн көреміз бе? Ал сіз өз қолыңызбен сыйлық жасап көрдіңіз бе?

Бар жанарды жаулаған жайдарман ашық!

Жоғары лигада соңғы рет осылай дегелі 1 ай өтіпті. Жайдарманның ақтық сайысы өткелі дегенім, әлбетте. Конгресс-холлдың балконы да лық толған сол күні кей жанкүйерлердің отырысынан тұрысы көп болған шығар.
Естелік ескіре бастағандай, еміс-еміс есімдегін жуырда болған эфир қайта жаңғыртты. Енді? Шоламыз ба, қайтеміз?
Ок. Сонымен, бұл күні ойнаған ұжымдар мынадай атаулармен топтасқан жастар еді:
1. Аягөз құрамасы, Аягөз қаласы, Шығыс Қазақстан облысы;
2. Сырдария құрамасы, Жетісай қаласы, Мақтарал ауданы, Оңтүстік Қазақстан облысы;
3. Сағыз құрамасы, Сағыз ауылы, Қызылқоға ауданы, Атырау облысы;
4. Жаснар, Алматы қаласы;
5. Күлтегін, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана қаласы.

«Талант ауылда туады, Алматыда өледі». Енді пензес қылып ауылда туып, өлер кезімде Алматыға көшкелі жатқан талантпын, яки, осы ғаламат сөзді өзім ойлап таптым деп айтпай ақ қояйын. Маған бұл ғақлия сөздің авторынан көрі «Түсінесің бе Карл?!» деген афоризмнің авторы жақын болып тұр. Хотя мен екеуінің де авторын білмеймін…