Менің өмірімдегі сәулелі сәттердің көбі Алматыдағы қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп – интернат қабырғасында өтті

Әбіләкімнің: «Жақсы қатын алсаң күнде қыз,
жаман қыз алсаң сол түннен кейін бәрібір қатын болады» деген сөзінен кейін ойланып қалдым…
Осы "қатын" сөзі жаман мағына білдіре ма әлде…
Тарихта олай емес секілді (осы жерде мамандығым тарихшы екенін тек сіздердің емес, өзімнің де есіме салып қояйын ). Мысалы, «Бабаджа хатун» — вряд ли (осы сөздің тура мағынасындағы аударылуын жазсаңдар түзеп қояйын) жаман әйелге қауым мавзолей салады. Логикаға сай келе ма?
Тағы бір мысал, "Қатон-қарағай" — жер аты. Бұл жерде ауыспалы мағынада қолданып тұрған секілді.
Осы және басқа мәліметтерді салыстыра отырып қарасақ, қатын сөзінің түп-төркіні СҰЛУ деген сөз ау деймін. Кейінірек басқа мағынаға ауысып кеткен (қазір жаман еркекті "қатын" дейді мысалы)…
Ал атам қазақ жабайы… тойыс жұбайларын "Әй, қатын" деп шақыратын болған (қазір де қолданад, бірақ көп емес).
Соған қарағанда жаман сөз мес ау дим… Бастығым айтатын: "қатын болу мәртебе" деп , әрине басқа мағынада… Айтуынша қатын сөзі — бұрынғы уақытта семьяға, кланға әжептәуір қызмет істеп, дәрежесі көтерілген әйел адамдарға таңылады.
Сіздер қандай ойдасыздар?
Қатын болу оңай ма?

Жүргенде бойдақ болған кезім құрып
Өзімді жас жігіттей сезіндіріп
Армысың Көркем атты сұлу бикеш
Көзіне киіп алған көзілдірік?!

26-27 наурыз күндері, Астана қаласы, Жастар сарайында Республикалық Жоғары лиганың 1/8 финалдары өтеді!
Қандай командалар сайысқа түсетіні мында.
Келіңіздер, бірге жанкүйер болайық!

Бейтаныс туындының құнын алғаш көргеннен-ақ анықтау қиын екендігін кім біліпті. Әйтеуір, талғамға талас жоқтың керімен жүрсе де, біреудің дегеніне мойын бұрып, ақыл тоқтатудан қалған емес. Тарихты ақтарсақ, ешкімнің сүрлеуін қайталамайтындай-ақ соны бағытқа жол тартқан, болмаса қалыпты шеңбердің көлемін кеңейтуге ғана атсалысып отырған, тіптен болмай, жүз жылдық қалыптасқан торға өзін бейсаналы түрде тықпалап отырған әркелкі шешімдерге куә.

Әлемдік анимация сол әркелкіліктің ортасында адасып, тақырып іздеуде тығырыққа тірелген тұста, біресе оң жақтағы – классикалық ертегілерге, біресе сол жақтағы – соны техникалық мүмкіндіктерге басын ұра даурығып жатқан-ды

Кинематографияда бұның санаға қонымды шекарасы әлі де айқындалмаған. Режиссердің жасаған әр қадамын жүз жылдық клишемен түсіндіріп беруге болады ма, болмаса өзі үшін де, өзінің саласы үшінде батыл шешім жасап отыр ма – анықтау қиын. Әсіресе, қазіргі кездегі кино тарихы мен географиясының кеңейіп, тақырыптарының күрделене бастауынан – ақтаңдақ тұстар азая түсті, онда бейімделу қиындап кетті.



Әлемдік анимация сол әркелкіліктің ортасында адасып, тақырып іздеуде тығырыққа тірелген тұста, біресе оң жақтағы – классикалық ертегілерге, біресе сол жақтағы – соны техникалық мүмкіндіктерге басын ұра даурығып жатқан-ды, ал сол уақытта жапон анимесі өзінің диснейлік-емес әлемін құрып үлгерген көрінеді.

Бүгін, Ойыл уақытымен сағат 12-30 шамаларында, Қобыланды батыр атындағы стадионда Ақтөбе футбол клабының жаңа ойыншыларымен таныстыру рәсімі болып өтті. Осы рәсімнен фотоүзінді:

Бүгін Керектегі VKM, Малика, Венера Касымова деген қыздардың туылған күні!
Шын жүректен құттықтаймыз! Бақыт тілейміз, төмендегі жыр жолдары Олардың биік мәртебесіне арналады)))
Арда жұрт, аманбысың, Керек деген,
Мен бүгін қуанышты дерек берем!
Тап бүгін ВКМ ару туылған күн!
Бұл қызды мен көбіңнен ерек көрем!
Санасы сергек, білім, білігі мол,
Ойы да біразыңнан зерек дер ем)))
Айтқаны орындалып келе жатыр,
Астанаға көктем енді келед деген,
Күнтізбеде Наурыз деп тұрса болды,
Қар кетеді, Күн де нұрын төгед деген,
Венеражан, көктемің құтты болсын,
Орасын көңіліңді желекпенен!
Бар биікті бағындыр ойыңа алған,
Асу деген қалмасын, Сен өтпеген.
Таусылмайтын мол байлық берсін Тәңір,
Дос, туысқа шашсаң да шелекпенен!
Мен тоқтайын осымен, ендігісін,
Халқың айтсын, тілектес КЕРЕК деген!
Сөз соңында… Шолпанжан, әкел бетті!
Кім сүйеді, сол бетті мен өппеген)))

ПыСы: Кстати, саған арнап сыйлық алғам,
Оны енді… Кешке қарай бөлек берем)))

Майсөк бала кездің дәмі. Әлі есімде, наурыз келе мамам осы тағамды дайындай бастайтын. Наурыз көжеден гөрі осы тағамды күтетін едім. Сары май мен қантты салып, сүтке пісірілген сөктің дәмі

Тойда болдым. Қазақпыз ғой, ойын тойымыз ешқашан таусылмайды. Артымыз жалтырап жатса да бетіміз жылтырап той жасаймыз… Бірақ бұл той басқа тойдан ерекше болды. Иесінің байлығын айтып мақтайын немесе өзімнің бір шала тойғанымды айтайын деп отырған жоқпын. Басы да басқаларынан ерекшелігі жоқ, кәдімгі дүбәрә мақтаншақтықпен басталып, галстуктарын карындарына мәпелеп қойған еркектер мен бойына шақ келмесе де ең қымбат көйлектерін иықтарына ілген әйелдер мәртебесіне байланысты кезек-кезек шығып, етектей-етектей сөз сөйледі… Бір кезде басқаларынан еш ерекшелігі жоқ бір қайыстай қара келіншек шықты. Көптің арасында ерекше көрінгісі келді ме, кім білсін сөзінің басында «Здесь что интересно все говорят на казахском, но я буду говорить на русском, так как я себя причисляю к шалаказахам!» деп мақтанышпен қойып қалғаны. Басқалары ду күлді, тіпті қол шапалақтап жіберді! Айтқан сөзін көпшілік қолдағанына мастанған келіншек айналасына нұрлана бір қарап алып, ұзақ сонар сөзін бастап кетті… Ары қарай менің көзім қарауытып, құлағым тұнып жүре берді…

Көшеде жүремін. Адамбыз ғой, көшеде жүргеннің не сөкеттігі бар? Ия, білемін, біздер көшеге тек бір шаруамен шығамыз. Баратын жерімізге жылдам барамыз да, жұмысымыз біткен соң екі аяқты жерге тигізбей үйге қарай құйғытамыз. Тіпті еш шаруамыз жоқ болса қарынды сыйпап қойып ұйықтаймыз. Өзгелер сияқты серуендеу жоқ қой бізде… Міне ана тіліміздің ақсап жатуының басты себебі осында жатыр!.. Қалай? Былай! Егер атасы көрмегенді ботасы көріп жүрген атқамінер қазақ күнде кешке жақын көше бойлап серуендеуді әдетке айналдырса көрер еді… Қателерді… Тұнып тұрған қателерді… Қазақ тілінің қаңсып қалғанын… Дүбәрә аудармаларды… Әттең… Білетіндер билікке жақын жүретіндер мінетін көліктің терезесіне орнатылған қара үлдір сырттағы әлемді нұрлы қылып көрсетеді дейді… Шын шығар…

Көршім бар. Жалғызбасты. Жақында көшіп келген. Үкімет тегін үй таратқанда тайыншадай итінің құжаттарын өткізген бе, екі бөлмелі пәтер алыпты. Көрші қақысы – Тәңір қақысы, есік алдында итіне бой жаздырып жүрген көршіммен тілдескім келді. Жай, есігімізге есігіміз тиіп тұрған соң таныс болайық деп… Әңгіме жараспады… Көршім де… О, Тоба, шапқылап жүретін тайынша төбет те… бір ауыз қазақша түсінбейді екен… Арсалаңдап жетіп келген ит «Кет!» дегеніңе пысқырып та қарамайды, «Пошелды» күтеді… Қайта итінің ниеті нұрлы екен, түсінбесе де ыржалаңдай береді, иесі менің «Ассалауыма» мұрнын шүйіріп өте берді…

Осындайды көргенде менің ауылға көшіп кеткім келеді… Қазағы да қазақ, басқасы да қазақ… Негізі кімнің түп-тұқияны қайдан шықса одан шықсын, бірақ барлығы бір тілде сөйлесе ынтымағы да мызғымас болады екен… Міне Ел Бірлігі қайда жатыр… Қазақпыз ғой…

Өйткені бүгін халықаралық мышықтар (мысықтар) күні.
суреттегі мышықтардың бәрі Стамбулдықтар.

Аюб Султан. «Достали со своими зеркалками» дегендей болды.

Ал мынаның аталары султанның сарайында өмір сүрген болар бәлки. Султанахметтен жақын жерде