Балалық шақ сәттері. Ауыл мектебі, алтыншы класта оқимын. Мектеп директоры төртбұрыш көзілдірік киген, шашы ақ баса бастаған азамат:
-Неге сиыр жолдың шетіндегі шөпті мүйізіне іліп алып үйге әкелмейді?, -деп сұрақ астына алды. Кінә бар, қылығымыз бар, қарау бар, қадағалау бар соның нәтижесінде директор кабинетінде бүкіл класс болып тізіліп тұрмыз. Кінә тартқан қылығымыз балалық немесе қасақана қылық деп те айта алмаймын. Оқу кестесі бойынша соңғы алтыншы тарих сабағына кірмей қойдық. Неге кірмей қойдық? Өзімізде білмейміз. Жоғарғы класс оқушылары сабақтан қашып кеткенін естіп-білгендіктен болар, алғашқы рет солай істедік. Қашқанымыз? Сабақтан қашқан түріміз сол, мектептің артқы ауласына барып жүріп алдық.Сабақтың қырық бес минутты бір-бірлеп өтуде. Бірден мектептен үйге қайтып бару ешкімнің де ойына келген жоқ. Бір-бірімізден жасырып мектепке анда-санда қарайлаймыз. Мектептегі күн аяқталды үйге тарқап қайтатын уақыт. Жол-жөнекей бағыттас, көрші болып бөлініп тарқай бастағанымызда алдымыздан бір оқушы шығып:
-Сендерді мектепке кірсің деп, шақырып жатыр. Директордың кабинетіне -деді де кетіп қалды. Мектеп директоры бізді бақылап-бағып қарағанын білдіртпейді. Тарих сабағынан қашып кеткен соң сол пәннің үй тапсырмасын бізден сұрады. Үй тапсырмасын ешкім білмейтін болып шықты. Тарих пәні бойынша өтіп жатқан тақырыптардан сұрақтар қойды. Сұрақтарға жауап бергеннен үндемей тұрғанымыз басым. Өткен тақырыпқа оралған сайын ежелгі тарихқа үңілдік те адамзат тарихының басы -алғашқы адамның қауымдастығына бір-ақ жеттік.
Адамға ұқсас маймыл мен қазіргі адамды ажыратуға тапсырма алдық. Бұл жолы үндемеуге болмады. Түсіндіріп көрдік. Біреуіміз:
-Адам шоқпармен аңға шығады, -деді. Адамның осы бір қабілетіне қарап, оны маймылдан бір жақты ажыратпайтынымызға көзімізді жеткіздік. Өйткені маймыл таяқты, тасты да пайдаланып жемін табады.
Тірі маймылды ешқайсымыз көрмегендіктен маймылды күнде көріп жүрген сиырға айырбастадық.
Директор кабинетіндегі он бес минут бір сағаттай көрінді. Аяқ талды, қарын аши бастады.
Соңғы сұрақты директор өзі қойып, қойған сұрағына өзі оған жауап берді.
-Неге сиыр жолдың шетіндегі шөпті мүйізіне іліп алып үйге әкелмейді?, -деді де, біздің түрімізді анық көргісі келді ме көзілдірігін тануының үшіне қарай сырғытып көзілдіріктің үстінен қарап:
-Сиырда сана жоқ, сендерде сана бар, -деді. Дауысы бір қалыпты:
-Сана, сана сендерді жануарлардан ажыратып тұрған.
Осы сөздерден кейін бәрімізді үйге қайтарды.

P.S:
Қазір бізді қорғар еді.
-Сана туралы неге айтасыздар, олар сана деген сөздің мағынасын білгенге жастары кіші емес пе,өздеріңізде кінә. Мұғалімдерін ұнатпайды, сосын сабақтан қашып кетті, -деп ақтар.
Біз болсақ мұғалімді ұнатамыз немесе ұнатпаймыз деп те ойлап көрген жоқпыз. Тек еліктегеніміз болмаса. Егерде мұғалімді ұнатпауға болатынын білсек директор ағамызға қылығымызды ақтау үшін солай деп те айта салар едік. Бағымызға ондай сөзді естімеппіз, әйтпегенде қылығымызды санасыз немесе саналы деп бір жақты айту қиын болар еді.

Домбыра Party-дің бесігі болған Астанада үш апта қатарынан ән шырқалмай қалды. Содан өткен бейсенбіде Нұржол бульварына жиналдық. Барсақ, ән айтуға келген, домбыра тыңдауға келген қалың көпшілік бар да, домбыра жоқ. «Ұяттың көкесі осы болды-ау» дей бергенім сол еді, арамыздан бір супержігіт табылып, домбыра әкелуге жүгіріп кетті.

Аталмыш футболшылардың жанкүйерлеріне арналған тарту-пост

---

Көбіне достарымызбен жинала қалсақ та, үйге қонақ шақырсақ та дайын нәрсеге тапсырыс бере салуға құмар болдық қой… Ол түсінікті-ақ, уақыт аз, ал кез келген супермаркетте бүгінгі күні тоқаштан бастап түрлі салаттарыңа дейін бәрін жасап сатады. Тіпті қазақы ет пен қамырға да тапсырыс берсеңіз ол да дап-дайын!

Бүгінгі жазбамда күнделікті жеп жүрген, алайда үй жағдайында да жасауға болатын дәмді тағамдардың біразының қанша теңгеге жасауға болатынын айтып, дүкеннен (кафе, асхана, фастфуд) қанша теңгеге сатып алатындығымызбен салыстырмақшымын. Жазбамды түскі шай ішкенде десертке жейтін тәтті тортымыздан бастап, кешкілік достармен бас қосқанда дастарханымыздың сәнін келтіріп тұратын пиццамен аяқтаймын l-)

Ендеше кеттік… \m/

"БИСКВИТНЫЙ ТОРТ" Қажетті ингредиенттер: Ұн — 200 гр/60 теңге Жұмыртқа — 4 дана/100 теңге Қант — 4 қасық/40-50 теңге Қопсытқыш (разрыхлитель) — 25 теңге Сәндеуге қажетті жемістер, тәттілер — 200 теңге 435 ТЕҢГЕ

ДҮКЕННЕН САТЫП АЛЫНҒАН ТОРТ ---------------------------------------> Киллограмы 2500 теңгеден басталады, 1 торт орта шамамен 3000 ТЕҢГЕ-дей болады

ШАБДАЛЫ КЕКСІ Қажетті ингредиенттер: Жұмыртқа — 2 дана/50 теңге Маргарин- 250 гр./60 теңге Қант Сода Ұн — 200 гр./60 теңге Қопсытқыш (разрыхлитель) — 25 теңге Шабдалы, сәндеуге қажетті шоколадтар — 200 теңге 395 ТЕҢГЕ

ДҮКЕННЕН САТЫП АЛЫҒАН КЕКС ---------------------------------------------------------------------> Киллограмы 1500 теңгеден, бір кекс орта шамамен 2000 — 2500 ТЕҢГЕ-дей болады

СҮЗБЕ ҚОСЫЛҒАН БӘЛІШ Қажетті ингредиенттер: Ұн — 300 гр/90 теңге Сүзбе — 250 гр/300 теңге Қант Сода Қопсытқыш (разрыхлитель) — 25 теңге Жұмыртқа — 2 дана/50 теңге Маргарин (немесе май қолдануға болады) — 250 гр/60 теңге 525 ТЕҢГЕ

ДҮКЕННЕН САТЫП АЛЫНҒАН БӘЛІШ ----------------------------------------> Киллограмы 1000 теңгеден басталады, бір бәліш орта шамамен 2500-3000 ТЕҢГЕ болады

КИМБАП/МАКИ Қажетті ингредиенттер: Нори жапырағы — 250 теңге Күріш Тұз Сыр, балық, қияр (өзіңіздің қалауыңызға қарай қажетті заттарыңызды қоса бересіз) — 400 теңге 650 ТЕҢГЕ

СУШИГЕ ТАПСЫРЫС БЕРГЕНДЕ ---------> Түріне қаратай 800 теңгеден басталады, ең көп тапсырыс берілетін «Филафельфия» маки 1400 ТЕҢГЕ тұрады

ДӨНЕР Қажетті ингредиенттер: Лаваш — 100 теңге Майонез, кетчуп Қуырылған картоп — 50 теңге Қияр, сәбіз, қызанақ — 70 теңге Ет (етті өзіңіздің қалауыңызға қарай қосасыз) — 200 теңге 420 ТЕҢГЕ

ДӨНЕРГЕ ТАПСЫРЫС БЕРГЕНДЕ ---------------------------------------------------------------> Дөнердің ең қарапайым түрі 800 ТЕҢГЕ-ден басталады

ПИЦЦА Қажетті ингредиенттер: Ұн — 200 гр/60 теңге Қызанақ — 2 дана/70 теңге Тұз Ашытқы Сыр (сырдың көп болғаны жақсы) — 300-400 гр/ 400 теңге 530 ТЕҢГЕ

ПИЦЦАҒА ТАПСЫРЫС БЕРГЕНДЕ -------------------------------------> Пиццаның ең қарапайым түрі «Маргарита» негізінен 1100 ТЕҢГЕ-ден басталады

---

САЛЫСТЫРМАЛЫ ТҮРДЕ КҮНДЕ БОЛМАСА ДА, АПТАСЫНА 2-3 РЕТ ЖЕЙТІН ТАҒАМДАРЫМЫЗДЫҢ БАҒАСЫ ОСЫНДАЙ.

ҮЙ ТАМАҒЫ МА, ӘЛДЕ ФАСТФУД ПА? Таңдау өзіңізде :-/

Тамақты үйден дайындап ішіп-жейтін болсақ қааанша ақшамыз қалтамызда қалады екен иәәә?! ;;)

---

• *Тағамдарды дайындаған автор, ал азық-түліктердің бағасы Астана қаласының бағасымен есептелінді.
• ** Үй жағдайында дайындалатын тағамдардың құнын есептегенде әрбір үйден табылатын қант, тұз, сода, ашытқы бағасы қосылған жоқ.

---

P.S. «Барлық» жастардың сүйікті асы KFC жайында жазар едім, бірақ оның құпия түрде сақталатын дайындалу әдісін әлі білмеймін. Біліп жатсам міндетті түрде қосып қоямын :d Бірақ кәдімгі бір тауық KFC-дің кіп-кішкентай твистерімен бірдей болары анық!

Қазақтар мен Адайлардың тойын салыстырып көргім келді десең, ә  Шымкент пен Ақтауды таңдауыма еш себеп болған жоқ

---

---

Тұрсынбек Қабатов, асаба
— Тойдың қалай өтетіні елге, мекенге емес, тойды өткізіп жатырған әулетке байланысты. Ал, тойдың басталуы, өтуі еліміздің қай өңірі болса да бірдей боп кетті ғой. Негізі тойдың тізгінін ұстайтын асаба ғой, тойдағы халықтың көңіл-күйіне бағыт беріп отыратын да сол. Халық санынан аса айырмашылық көрмедім: Ақтаудан да, Шымкенттен де 500 адамдық той көрдім.

---

---

---

Нұржан Төлендиев, асаба
— Шымкент пен Ақтаудың тойында аса бір жер мен көктей ерекшелік жоқ. Шымкентте той қысқа болады, Ақтауда ұзақтау болады. Шымкентте кеш басталып, ерте бітеді; Ақтауда уақтылы басталып, кеш аяқталады. Шымкентте антракт деген мүлде болмайды, Ақтауда кейде болады, кейде болмайды. Шымкенттің тойында ең аз деген 300 адам болса, Ақтауда ең көп деген 300 адам шығар.

---

---

Абай Бегей, әнші (хит әні — Аспанға қараймын)
— Шымкенттің тойы басталғанда адам тола болады да, аяқталуға шақ қалғанда адам қалмайды. Сыйлықтарын береді де, қайтып кете береді. Ақтаудың тойына келген қонақтардың 90 пайызы аяқталғанша отырады. Шымкенттің адамдары би жағын қатырады. Шымкенттің халқы суретке түскенді жақсы көреді, менімен сол жақта көп түседі суретке.

---

---

---

Асхат Тарғынов, әнші (хит әні — Мария Магдалена)
— Мен әлі Шымкенттің тойында болмадым, жақында барамын. Ақтаудың тойында ән айттым, онда маған тойдың тым қазақи өтетіні ұнады. Тіпті тойда кездескен 5-6 орыстың өзі қазақша сөйлеп, қазақша тост айтып жүреді. Қазақы салт-дәстүрді сақтаған аймақ екен, тойда жақсы байқалды. Ұнады.

---

---

Шымкенттің тойы

Ақтаудың тойы

Тойға дайындық Қыз бен жігіт шаңырақ көтеруге келіскен соң, екі жақтың да ата-анасы келісім берсе, болашақ құдалар бір-бірімен (көбіне болашақ құдағилар) кездесіп, танысады. Бұл – «тәтті шәй» деп аталады. Тәтті шәйда той күнін белгілеп, әкелетін қалыңмал құнымен келісіп, құдалыққа баратын адамдар саны нақтыланады. Сырға салу Ұзату той болатын күні күндіз жігіттің ата-анасы, туыстары қыздың үйіне барады. Тамақ ішіп, танысқан соң екі жеңгесі қызды алып келеді де, жігіттің анасы қызға сырға тағып, маңдайынан сүйеді. Кейде жігіттің жеңгесі не әпкесі салады сырғаны. Сый: Қыздың бауырларына арнап «үй тоғызын», ата-анасына, туған әпке-сіңлілеріне бір-бір алтын не мата апарады, туған-туыстарға арнап «ағайын тоғызын» апарады. Ауыл әйелдеріне арналған тәтті-пәтті салынған қоржын болады. Қалыңмал Құдалар сырға салуға келгенде өздерімен бірге қалыңмалды да ала келеді. Шымкенттің қалыңмалы 2 мың АҚШ долларынан басталады. Орта баға – 500 мың теіге. Жігіт алғаш бара жатқандықтан «Іргебасар» алып барады, ол кілем не ақша болуы мүмкін. Қайтыс болғандарға арнап мал сойып, құран бағыштау үшін «Өлі-тіріге» бір қой алып барады немесе ақшасын береді. Күйеу аттандырар Шымкентте «Күйеу аттандырар» деген дәстүр жоқ. Күйеу жігіт қасына жолдасын ертіп, қыздың үйіне ата-анасымен бірге барады. Барлығы тойды, киттің түгел болуын уайымдап кете ме, әйтеуір күйеу жігіт елеусіз қалады. Ол өзімен-өзі қобалжып, "қуып" жүреді Күйеуді күтіп алу Күйеу жігіт құдалармен бірге келеді де, бөлек бөлмеге отырғызылады. Үйге кірмей тұрып, адыраспаннан тұтатылған отқа сұйық май тамызады. «Жаңа отаудың оты сөнбесін» деген мағынада. Күйеуге «қалта қағар», «төс қою» деген рәсімдер жасалады. Ол жасалған салттар үшін қыздың бір жеңгесіне ақша береді. Алдына қойылған төстің сынған-сынбағанына мән бермейді. Ұзату той Құдалар әбден танысып, ішіп-жегеннен соң қыздың ағайындары құдаларға үйін көрсету үшін қонаққа шақырады. Бірақ, қазір бәрі жиналып кафе-ресторанға бір-ақ күте салатын болған. Одан кейін кешке ұзату той болады. Ол ресторанда өтеді. Құдалар ресторанға кірерде арқан керу, тағы да басқа ешқандай рәсімдер жасалмайды. Қызды екі жеңгесі алып шығады, күйеу жігіт гүлімен қарсы алады да, ортаға отырады. Тілектер айтылады, тост беріледі, театрланған көріністер (арнайы агенттіктер бар) қойалады. Той соңында қыз сыңсу айтып, ақ матаның үстімен сыртқа шығады. Қызды түнгі сағат 12-ге дейін алып кетеді. Беташар Жігіттің үйіне келіп, машинадан түскен бойда ауылдың үлкені қыздың басына ақ орамал салады. Есіктің алдында отқа май тамызып, табалдырықтан оң аяғымен аттап, үйге кіреді. Арнайы бір бөлмеде тұтулы тұрған шымылдық ішіне еніп, сол бөлмеде ұйықтайды. Ертесіне (кейде тура тойдың алдында) арнайы өзіне алынған халат, аяқ киімді киіп, көпшілік алдына беташарға шығады. Беташарда келіннің алдына банкі қойылып, аты аталып, келін сәлем салған жандардың бәрі банкіге ақша тастайды. Ол ақшаны бетін ашқан адам алады. Отқа май құю Қыз жігіттің үйіне келіп, машинадан түсіп, үйіне кірейін деп тұрғанда отқа май тамызып қояды (жоғарыда көрсетілді). Адыраспан тұтатылады да, ол бықсып жанып тұрғанда үстіне бір қасық той май салады не сұйық май құяды. Ол «кірген отауының оты өшпесін» деген ниетпен жасалады. «Гулянкі» Кейде Ұзату той мен Үйлену тойдың арасы апталап, айлап ұзап кете береді. Сондықтан Шымдықтарға тойдың алдындағы «гулянкі» өте маңызды. Қымбат көліктерді жалдап, қала/ауылды аралап, мешітке соғады. Бірақ, «гулянкіде» АХАЖға тіркеліп, некені заңды түрде қиятындар өте сирек. Той басталар уақытта тойханаға келеді. Үйлену той Той басталар уақытта жас жұбайлар гулянкіден қайтады. Жар-жар айтылып, екі жас ортаға жайғасады. Тойға қыздың ата-анасы, туыстары, достары қатысады. Жаңа құдалар ортаға шығып, тост сөйлеп, төс қағыстырады. Құда табақ таратылады. Ән айтылып, би биленеді. Жас жұбайлардың неке жүзігін жігіттің аға-жеңгесі не әпке-жездесі той басында тағады. Екі жас торт кесіп, бір-бірінің ата-анасына өз қолымен жегізеді. Келін шәй Той өтті. Келесі күні болмаса да, 2-3 күн ішінде ауыл-аймақтың үлкендері келіннің қолынан шәй ішуге келеді. Шәй ішіп болған соң келіннің ыдысына ештеңе салып кетпейді, көрімдік те берілмейді. Тойдыаман-есен өткізіп алғанын, онда болған қызықтарды талқылап, әңгіме айтып кетеді. Келін халат киіп, орамал тағады. Құдалық Шымкент өңірінің құдалығы Ұзату той болатын күні күндіз және Үйлену той болатын күні күндіз өтіп кетеді. Кейде жаңдайға байланысты тойдан кейін өткізіп жататыны да бар, өте сирек.

Тойға дайындық Қыз бен жігіт шаңырақ көтеруге келісіп, өз ата-анасының келісімін алады. Тойдың қай мерзімде өтетінін отбасымен өзара ақылдасады. Одан басқа ешқандай кездесу, танысулар болмайды. Екі жақ та өздері дайындықтарын жүргізе береді. Сырға салу немесе үкі тағу Жігіттің ата-анасы, туыстары болашақ келінінің үйіне құда түсіп келеді. Қызға сырға салып, үкі тағып, қызды «белгілеп кетеді». Қыздың үйі тамағын беріп, щығарып салады. Той уақыты да осы күні нақтыланады. Сый: жігіт жақ болашақ құдасының үйіне келе жатқандықтан үйіне «ілуім» деп, кілем алып барады; костюм-шалбар, мата, жаулық салынған сөмкесі бар, ауыл әйелдеріне, балаларға арналған тәтті-пәтті салынған қоржын апарада. Қоржын «дәм» деп аталады. Қалыңмал Сырға салуға келген құдалар қыздың қалыңмалын да ала келеді. Ақтаудың қалыңмалы 300 мың теңгеден басталатын көрінеді. Жағдайы барлар миллиондап апарады екен. Қалыңмадан бөлек «той мал» деп 50-70 мыңның жобасында тағы теңге тастап кетеді. Оны тойға сояды деп ырымдаса, өлілерге құрбандыққа тағы бір мал сойылып, құран бағышталу керек. «Өлі-тірі» үшін тағы бір мал немесе шапан әкеледі. Күйеу аттандырар Ұзату тойдан бір күн бұрын үлкендер батасын беріп, қасына 1-2 құданы қосып, күйеу баланы қыздың еліне аттандырады. Күйеу жақта мал сойылып, бәрі абыр-сабыр болатын бұл үлкен жиын «күйеу аттандырар» деп аталады. Күйеуді күтіп алу Күйеу қыздың еліне келгенде бас құданың үйіне кірмейді, бөлек отауға қабылданып, бөлек сый беріледі. Қасына еріп келген құдалар ғана бас құданың үйіне барады. Күйеуге «күйеу табақ» тартылады. Күйеу табақпен төс алып келеді, сол төстің сүріншегін сындырып әкелген жеңгесіне ақша ұсыну керек. Ал, сүріншек сындырылмаса, күйеудің ақша бермеуге қақысы бар. «Күйеудің ілуі» деп – кілем, дәм алып барады. Ұзату той Күйеу келгеннен кейін қызды аттантыру тойы болады. Ресторанда өтетін ұзату тойға барардың өзінде қызды үйден екі жеңгесі алып шығып, машинаға отырғызып жібереді. Күйеумен бірге келген құдаларды тойханаға кірерде арқан керіп қарсы алады. Құдалар ақша беріп, ішке кіреді.Тойда қызды ортаға сол жеңгелері алып шыққанда, ортада гүл шоқтарымен күйеу жігіт күтіп алады. Сонымен тілектер айтылып, тост беріліп, той өтеді. Той соңында қыз сыңсу айтып, ақ матаның үстімен жүреді де, қыздың үйіне барады. Күйеу сол үйде қонып, қызды ертесіне күндіз алып кетеді. Қызбен бірге екі жеңгесі де кетеді Беташар Қыз жігіттің ауылына келіп, машинадан түскен бойда жігіттің екі жеңгесі қолтықтап алып келеді. Дәл сол жерде, яғни тойхананың жанында беташар болады. Беташарда келінге бүкіл туған-туыс, ауыл-аймақты таныстырады. Аты аталған адамдар ақшаны ортадағы банкіге жинамайды, балаларға шашады, тәттілер, шашу шашылады. Отқа май құю Беташардан соң келін бірден үйге кіргізілмейді, ресторан жанынан тіккен ағаш үйге (киіз үй) оң аяғымен енеді. Қойдың іш майы салынған отты тұтатып, үлкен кісілер оттың ыстығымен «жүзің жылы болсын» деп бетін, «құрсағыңа бала бітсін» деп құрсағын сипайды. Ол кірген отауда ең алдымен қыз боп иығына жамылып келген қызыл орамалын ақ орамалға ауыстырады. Орамалды ауылдың берекелі, алтын құрсақты анасы ауыстырып береді. «Гулянкі» Беташардан кейін жастар жағы машинаға отырып, қала сыртына қыдырып кетеді. Жол-жөнекей АХАЖға тіркеледі, неке жүзігі тағылады. Кейбіреулер мешітке кіріп, құран оқытып шығады. Қаланы аралап, той басталар уақытта бір-ақ қайтады. Үйлену той Той басталатын уақытта жас жұбайлар мен жастар тойханаға келеді. Жар-жар айтылып, екі жас ортаға жайғасады. Тойға қыздың екі жеңгесі ғана қатысады, ата-анасы келмейді. Екі жеңгесіне той үстінде алтын тағылады. Құда табақ, бас табақтар ескі құдаларға тартылады. Ән айтылып, би биленеді. Кәдімгі той өтеді. Соңында екі жас торт кеседі. Келін шәй Той өтті. Келесі күні ауылдың бүкіл үлкендері жиналып, келіннің қолынан шәй ішеді. Болған соң шәй табағына (ыдыс) «келіннің көрімдігі» деп ақша тастап кетеді. Бұл Ақтауда «тәтті шәй» деп аталады. Тәтті шәйда келін арнайы тіктірілген ұзын шәй көйлекті киеді, басына ақ орамал тағып, үстіне кәжекей киеді. Құдалық Тойдан кейін 2-3 күн өткен соң құдалық болады. Қыздың ата-анасы, туғандары 30 шақты адам болып, қыздың жасауын алып келеді. Құдаларды шашу шашып, шұбатпен қарсы алады. Үйге кіріп, ас алынған соң әйелдер жағы әкелген дүние-мүлікті көруге шығады. Одан кейін қыз жақ пен жігіт жақ ортақ ақша шығарып, ресторанда құдалық өткізеді, тойлайды. Құдалықты құдалар қызы түскен үйге ғана қонақ болады. Құдаларға ұн жағылмайды.

Суреттер интернеттен алынды. Ақтаудың тойын айтып берген Гүлжан апыма, Шымкенттің тойын айтып берген жеңгеме рахмет! Гүлжан апаның жеке архивінен алынған суреттер үшін де алғысым шексіз.

Қазақстанда 4 миллион адам семіздікке шалдыққан. Тамақтану академиясы осылай шошытады. Ал, әлемде 2015 жылға қарай артық салмақ 3 миллиард адамды алқымнан алмақ. Масштабты сезіп отырсыз ба? Адамзаттың жартысына жуығы семіз. Мұны енді дерт дейміз бе? Әлде, жұқпалы болмаса да індет деген дұрыс па?

Астанамыз күн санап өсіп келеді. Өскен сайын қалаға келетін қонақтар саны да артуда. Алматыдағыдай керемет табиғат, көңіл көтеру орындары болмаса да, мәдени орындар (театр, музейлер) көптеп ашылуда. Дегенмен қалаға келгендердің басым бөлігі ең алдымен «Хан шатыр» немесе «Керуенге» беттері анық. Бұл екеуі – қаламыздың басты сауда және ойын-сауық орталықтары. Сыртқы архитектурасы мен ішкі безендірілуі жағынан талайды таңдай қақтырады. Ал басқа қандай артықшылықтары бар екен? Бір-бірімен де салыстырып көрейік.

Орналасуы
Негізі екеуі де сол жағалауда, бір-бірінен бәлендей қашық та емес. Дегенмен «Керуеннің» орналасу орны қолайлырақ, меніңше. Дәл қасында Бәйтерек те тиіп тұр. Жаяу қыдырыстайтын «Нұржол» бульварының ең әсем жерлері осы Керуенді жағалайды.

«Керуен»-«Хан шатыр» 1:0.

Дария, қала тұрғыны: «Мен үшін «Керуен» ыстық. Өйткені «Керуен» — алғашқы таныстықтардың басталған жері.»

Шопинг
Негізінен мұндай сауда орталықтарында бірдей брендті бутиктер болатыны себепті, баға жағынан айырмашылық жоқтың қасы. Алайда «Хан шатырдың» басымдығы – бутиктер саны әлдеқайда көп, сондықтан ұсыныс та мол. Ауылдағы кішкентай бауырларыма көңілге қонымды бағамен базарлық алатын «LC Waikiki» бутигі «Керуенде», мысалы, жоқ. Киім-кешектен бөлек түрлі сирек бұйымдар, тұрмысқа қажетті заттардың бәрі осы жерде.
Мақсатыңыз тек қана сауда-саттық болса, еш ойланбастан «Хан шатырға» барыңыз. Қолжетімді бағамен іздегеніңізді табатыныңызға сенімім мол.

Осылайша «Керуен»-«Хан шатыр» 1:1.

Асаубек, қала тұрғыны: «Хан шатыр» жақсы ғой. Іздегеніңді (тауар) жылдам табасың, көңіл көтеруге де ыңғайлы. Бағалары да көңілге қонымды.

Сауық
Балаларды ойнатуға «Хан Шатырда» аттракциондар көбірек. Сонымен қатар әдеттегі «Хэппилон», «Бэбилон» тектес ойыншықтардан бөлек мұнда «Dinopark», «Құбыжықтарды аулау» қорқыныш бөлмесі бар. Балалардың ойыннан жалықпайтыны белгілі ғой, дегенмен абайлаңыз, өзіңіз шаршап, әбден басыңыз ауыруы мүмкін.
«Хан шатырда» сонымен қатар «Sky beach club» жасанды тропикалық жағажайы бар. Өздерінің айтуынша, құмы Мальдив түбектерінен әкелінген.
«Хан шатырдың» бірінші қабат холының кеңдігі себепті апта сайын түрлі концерттер, қайырымдылық шаралары өтіп тұрады. Есесіне қаладағы бірден-бір энтузиастік ұлттық шоу — домбыра пати әр бейсенбі сайын «Керуеннің» алдында өтеді. Өкініштісі, тек қана жаз маусымында.
Екі кешенде де кинотеатр бар. Бірақ 3D IMAX — тек қана «Керуенде». Қала жастары кино көруге негізінен «Керуенге» барады. Оған себеп келесі пунктте. Ал әзірге екеуіне де бір-бір ұпайдан қостым,

«Керуен»-«Хан шатыр» 2:2.

Саясат, қала тұрғыны: «Қыдырысқа «Керуен» жақсы, себебі біздің жасымызда ойнау мен көңіл көтеруден бұрын тыныш әңгімелесу, жайлы отырыс ұйымдастыру жақсырақ. Ал сауда жасауға әрине «Хан шатыр»

Фуд-корт
Екі орталықта да атаулары бірдей тамақтану нүктелері бар, ал баға жағынан пәлендей айырмашылық жоқ. Жастар сүйіп жейтін KFC екеуінде де бар. Бірақ «Керуеннің» фуд-корты әлдеқайда кең, соның әсерінен еркін тыныстайсың десең де болады. Қаңғыр-күңгір шуы да азырақ. Ұлттық нақыштағы әдемі залы — достармен кездесуге таптырмайтын орын. Бірнеше үстелдерді қосып жіберіп рахаттана уақыт өткізуге болады.
«Хан шатырда» қымбат та әдемі мейрамханалар көбірек, бірақ қандай да бір романтикалық немесе іскерлік кездесу үшін өз басым қаламыздағы қаптаған жекелеген мейрамханаларды таңдар едім. Сондықтан бұл жағынан басымдықты «Керуенге» беремін.

«Керуен»-«Ханшатыр» 3:2.

Ая, қала тұрғыны: «Екеуінің де атауы мен үшін ерекше сауда орындары. Алайда алғаш көргенімде «Керуеннің» ішкі дизайны, қазақы нақышы таң қалдырған болатын. Себебі Алматы, өзге қалалардан мұндай нақыштағы қоғамдық орындарды кездестіре бермейміз. «Керуенде» кездескен таныстарымның жақсы болғандықтан ба «Керуен» қолайлы, тамағы дәмді көрініп тұрады. «Хан Шатырдың» іші ала көлеңке, шулылығымен мені тез-ақ шаршатып жібереді. Өзім Астана қаласына жақында келгендіктен де артықшылық-кемшілігін біле қоймаған болармын.»

Қызмет
Екі сауда орталығында да автотұрақ бар. Банкомат, түрлі терминалдармен қамтамасыз етілген, авиа және теміржол кассалары, фотосалондар бар. «Керуенде» «Galmart», «Хан шатырда» «Green» гипермаркеттері бар. «Керуенде» «Халық банк» болса, «Хан шатырда» «Цеснабанк».
Айырмашылығы, «Хан шатырда» бұларға қоса кір жуу, киім тігу, кілт жасату, аяқ-киім шеберханасы тектес қызметтер қарастырылыған. Сондықтан бұл тұрғыда ұпайды «Хан шатырға» бергім келіп отыр.

Нұржол, қала тұрғыны: «Хан шатыр» жақсы. Себебі, онда жақсы сауда бутиктері бар және қолжетімді. Үлкен. Ойын-сауық орталықтары, кинотеатр, аттракцион, тамақтану орындары, супермаркет және қажет болатын қызмет түрлерінің арнайы орындарына баруға болады. Мәселен, телефон операторлары, интернет операторлары, банктер.»

Сонымен, «Керуен»-«Хан шатыр» 3:3.

Достық жеңді деуші ме еді мұндайда? Қарап тұрсаңыз бірінен бірінің артық-кемі жоқ, айырмашылықтары ғана бар. Бәрі де тек тұтынушылардың қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған. Қайда баруды өзіңіздің мақсатыңызға байланысты таңдайсыз.

Сауда сәтті, қыдырыс тәтті болсын!

Алғашқы екі сурет интернеттен алынды

Бір жыл бұрын Сіздермен өмірімдегі ең қуанышты сәттерімнің бірімен
бөліскен болатынмын. Жазбада қалдырған ақ тілектеріңіз қабыл болып, шамамен екі ай бұрын, 14 маусымда нәрестелі болдым.

Блогер Эльвира Ерғалина қызық эксперимент жасап көрді. Абзал Сариев пен Азамат Тілеповтың көмегімен жүзеге асқан әлеуметтік эксперимент астаналықтардың біреудің жеке өміріне араласқысы келмейтінін көрсетті

Сіз ше, көшеде қызды ұрып жатса, көмектесер ма едіңіз?

Алтын ине салу тәсілдерін өзара салыстыру.

Елімізде тәуіпшілік пен сынықшылықтан басқа назар аударуға тұрарлық бейдәстүрлі қандай да бір ем түрі болса, ол — Шығыстың инемен емдеу тәсілі. Кейбір науқастарға дәстүрлі медицина алтын ине салдыруға арнайы нұсқау береді. Ал кейбір дәрігерлер оны өзіне қосымша кәсіп етіп алған.