Неден бастайын? Өзім ат жақты, қыр мұрынды келгем. Нағашы ағамның мұрнына айнымай тартқан. Бірақ оның мұрнының тарихы зор. Бірінші рет доп теуіп жүргенде мұрнымен гол соққанда сынған. Екінші рет жоғары оқу орында сабақ жүргізген практикантканы ойлап келе жатып көшедегі бөренеге соққан. Ал менің мұрным қалай тартқан? Әсілі былай-ау:
Жатырда жатқан кезімде қабырғаға аямай соққам-ау, шамасы?
Одан анам көк өрікке жерік болып Қытайға құжатсыз тартып отырыпты. Мүмкін осыдан да шығар заңды бұзбай жүріп бұзғанға саналатыным. Туылғаннан ерекше бұзылған екем. Турасынан тартып әкемнің аузына шаптырыппын. Кейін әкем жайлы есімде қалғаны таңғысын мені мойнына отырғызып жүгіретіні.
Сөйтіп жүріп бес-алты жасқа келіппін. Біздің әке сымақ ішіп жыртылғанды сүйеді. Арағын құшақтап жыртылып жүріп, аңдаусызда қалтасынан «адам» сөзін түсіріп апты. Сол түсіріп алғанына қызарақтап бізді ұра беретін. Боксер болам деді ме? Білмейм. Қолын сермегенді сүйетін… Артынша бізді тастап кете барды. Аузына шаптырғаныма ренжіген-ау? Содан бері естігенім бес жұлдызды «Көше» атты қонақ үйде сыйлы қонақ дейді. Және екінші рет әйел алып, күнде сол әйелден оңбай таяқ жейді екен! Өмір алма кезек екені рас-ақ?!
Жеті жасқа келгенде мектепке бардық. Содан сабақтастарыммен емес алқашпен тығылмаш ойнадым. Менің тығылатын орным мектеп директорының арқасы еді… ақыры мені алып қашты. Сөйтсем, бұл алқаш менің әкем екен?! Мені ала қашты. «Көше» атты бес жұлдызды қонақ үйдің ерек қонақтарға арналған «Қоқыс» атты люкс-ынан орын тептік. Көпті көрген алқашым мені алдап жүріп өз үйіме ұрлыққа түсірді. Ұзаққа бармады, анам мені өзіне алды.
Содан бермен «әке» атты сөзді естісем шашым тік тұрып күлкіден жарылам. Қиналсамда сол әдет. Он сегізге келгеннен бері кәдімгідей вольтпен оңдырмай соғып, жерде көбік атып «диско» ойнаймын. Біртіндеп «танцор диско» дәрежесін иемдендім. Адамды ұялтып көрермендер бірге билейтін әдет тапты ғой… қайтейін?! Біртіндеп бір жағынан билеп, бір жағынан анекдотты жіберіп үйрендім. Аналарың шетінен «инфаркт»…
Негізі тірілуім өлең өрнектегеннен басталды. Ұйқы дегенді ұмытып түнімен жазып, сабақта сабақ емес, өлең жазумен өзімше «өнерлі» болатынмын. Сөйтсем, кішкене кезімде «мылқауланып» біраз әңгіме жиналып қалыпты да. Ең бірінші жазғаным:
Өмір – өзен ағып кетер,
Хандық, байлық бәрі бекер.
Одан әрмен «Жетім» деген жыр сымағымды жаздым. Өкініштісі оным нақ «жетімге» ұқсамай қапты…
Аяқ астынан ұйқаспен сөйлейтін әдет таптым да, «оратор» атандым.
Ең қызығы мынау: бала кезімде ағаштан оңбай құлап демім тоқтап қалған. Жанымдағы бала нағашы ағамды шақырып келсе, мен жылаудың орнына қарқылдап күліп отырғанмын. Ал ақымақтығым мынау: қосымша сабақтан үйге ұшып келе жатқам, жолдан жүгіріп өткенде көлік қақты. Сар жапырақтай ұшып барып арыққа құлап түскем. Шопыр болса дірдек қағып жаныма келді. Мен болсам «бәрі жақсы» деумен қайыра салғам. Бұнымен қоймай тағы бір рет соқты. Ұшып барып капотына құладым. Ұялғаным-ай? Зардап шеккен мен емес, көлік… Өзім таңғалам.
Содан бермен күн өтті, ай өтті, жыл өтті. Он сегізге келгенше бір рет «тежелмептім». Он сегізге келген соң газға басты. Сол басқаннан бері бір МАИ ұстамапты. Қайда қарап жүр деймін?
Қысқасы тағдыр мені «накаудтқа» жіберді. Былай болған ғо: отыз тоғыз градуспен бір ай «қуырып» алған. Қатты «қуырғанда» бүйрек зейнеткерлікке шықты. Іші пысқан соң бауыр ізімен кетті. Бүйрек кеткен соң қыңырланып асқазанның моторы күйіп-жанды. «Бұлар кеткен соң, мен қарап отырам ба?» — десіп аяқта декретке кетті. Ең соңында оларға ренжіп жүрек «брейк» билейтін болды.
Он екі мүшем еліктеуіш келген. Қызғанда асқазан істемеген соң, денеге су тарап моншаға айналып булана түсті. Будың жоғары қарай көтерілетіні заңдылық. Біздікіде тура миға барып жадымды тазалап жіберді. Бұрын оқығандарымның бірде бір түйірі есте жоқ. Дрігердің айтуынша мен қайта туылыппын, қызық ия?
Заң бойынша мешіттен көңілі ағарып шығатын еді. Бір күні мешітке барғанымда тізерлеп қалдым. Қыстың күні аяғым шаңғы, қолым таяқ болды. Қарға екі жолды сызып келем. Өткіншілер маған үрке қарайды, мен оларға қарап күліп келем. Қарды қолмен теуіп келем. Сөйтсем, бір километрдей жүріппін. Жолдан әйтеуір өттім. Мешіттің ауласына кірдім. Мешіттен бір жігіт шықты. Көмектесер десем кетіп барады. Амалсыз көмек сұрадым. Сонда бұл қазақ мешітте не істеп жүр?
Одан біретінде қызбен кездесіп жүргем. Ғашық едім. Жағдайымды білетін. Мен жұмыстан қайтқанда жатақанасына соғып кездесетінбіз. Ең соңғы кездесу алдында «вибрация» болдым да қалдым. Оның көзінен жас сорғалады. Бір жас жігіт жүгіріп кеп көмектеспек. Менікі тез басылды. Тура салып үстімді қағып:
— Сценарий бойынша ғой, — десем ағам шошып кеткен. Тайып тұрды.
Ал менің сүйкімдім шошынып иығыма жасын сіңдірді. Арамыз бұзылды. Өзім қандай мықты болсам да қоршаған ортама анайы әсерімді тигізетін бір «дүние» секілдімін.
Бұны жазуымның себебі мынау:
Түнде шәйнектей ысқырып қайнадым. Оның себебі тыныс жолында қақырық тұрып қалды. Неге тұрып қалды десеңіз, асқазанда төл құжатын ұмытып, «МАИ» жібермей қойған. Осыдан кеңірдекте «қақырық» тығыны орын алды. Мұндай кезде ажал келіп есік қағып тұрады. Анам жанымда сүйектен май шығарғандай маған «Құс! Құс!» деп әлек.
Ажал достым бірінші келгенінде бірге кеттік. Содан не керек бір ақ есікке бардым. Есігін қақсам, ашты да бір тепті. «Жассың»,- дейді.
Екінші рет келді. Жырымыз бір, күле-күле мені ұмытып кетті-ау? Қап?!
Кеше тағы келді. Маған «Кеттік пе?» дейді. Мен болсам:
— Мені алып кетсең қонаққа кеп тұратын үйден айрыласың ғой, — дедім. Ажал достым басын қасып:
— Рас, ия? – деп қайқайды. Не болсада Алланың қалауымен.
Өзім кейде күлкі мен жасты шатастырам. Айтқым келгені:
Халқым, күле біл!!!
ТӨРЕХАН Арыстан

Баяғының балалары әкесі арқасынан сегіз өрім қамшымен сабап жатса да әкесіне қарсы шықпайтын көрінеді. Қазір ғой "ә" десе «мә» дейміз. Мына видеода да әкесіне қарсы шыққан баланы көреміз.
Әкелі-балалы Балғабек және Балқан Смағұловтар арасындағы күй тартыс.
Ә, айтпақшы, тақырыпқа келсек. Негізі "Әкесінің аузынан түсе қалған" деп жазғым келген. Сіздер де осы төмендегі нұсқамен оқи салыңыздар.

«ӘУРЕТТІҢ ТӘПСІРІ»

Атырау университетінде өткен форумда жасаған баяндамасында Қайрат Лама Шариф «діни дәрістерін» одан ары жалғап, жастардың Құранды дұрыс оқи алмайтынын айтты.

Өткенде мына жазбамда «Биоотын—энергия көзі. Қаншалықты үмітім ақталады? „ Өскемен қаласында Германия елшілігі ұсынған “ Возобновляемые источники энергии. Сделано в Германи» аударсақ «жаңғыртылмалы энергия көздері Германияда жасалынған» атты көрмеге бармақшы болғанымды жазғанмын. Бардым, көрмені жетекшілерінің арттарынан еріп келген бір топ мектеп оқушылары аралап жүр. Көрме бойынша жетекші әрбір баннер қасына барып түсіктемесін айтып жатырмын. Көрме дегеніміз 20 шақты баннер. Мұндайды стендтік көрме деп те атайды. Стендтерінде әр тақырып бойынша қысқа шолу жасалынған. Іліп алар ешнәрсе жоқ. Бір нақты компанияның, кондырғының техникалық сипаты, Германияның нақты қандай жерінде іске асырылғандығы т с.с. нақты ақпаратты таппайсын. Орыс тілін ғана түсінетін жабайы халыққа Германия елінің кереметтілігін ұлықтап көрсететін көрме деп түсіндім. Шыдамай кетіп залдың ортасына шығып алып өзімді таныстырған соң жерге қарап отырмағанымызды айттым. «Су диірмен бізде де болған. Желді пайдаланып құдықтан су шығарып малды суарамыз, бізде қиды отын қыламыз оны бізге германдықтар тайпасы үйреткен жоқ (біз үйретпесек оларға). Біраздан соң биодизелімізді де өндіреміз. Геотермальді жылу көзін де пайдаланамыз. Біз тек жаңғырмалы энергияны пайдалану көлемінен қалып қойдық, энергетикалық ресурстар қымбаттады (елімізде тапшы дегенге тілім бармайды), қажеттілік туындады, енді бізде жаңғырмалы энергияны пайдалану көлемін арттырамыз»,— деп бір кең дем алып қалғансын ғой

Оралдағы жергілікті ТДК 42 жеке телеарнасынан көрген және өзіме ұнаған жобалардың бірі «Егіздер шоуы». Әлемге белгілі хиттердің қазақша нұсқалары клип ретінде көрсетіледі. Ұйымдастырушылар Парасат Ибраев, Бауыржан Рахимов және орындаушы Медет Өтегенов — қазақтың Энрике Иглесиасы.))

Jessie-J — Price Tag (feat. B.o.B)



Enrique Iglesias feat. Ludacris — Tonight (I'm fucking you)



P.S. Медетке өнер жолында сәттілік тілеймін!

1. Шерхан

Көрдім көзбен айтарым рас құба құп,
Тағдырға да пенде болар шұбар құл.
Тазалықты жуып шайып пасықтық,
Жүректегі сенімді де қылар құм.

Қара сый да, жарық сый да бір Алладан,
Қаралықты тілеп алар адамдар.
Бір тамшы сұм ойың хасіл болар-ау?
Басқа түсер ағат басқан қадамдар!

Аққу қанат сынып құжға таланған,
Алтын тұқым аспас екен шабаннан.
Бастан өтіп таттым дәмін заһардың,
Арбап-сулап кірді тікен табаннан.

Зарын ашып гүлім қурай жылаған,
Мұңлы күйдің үні баурай тыңдағам.
Тамыр кесіп көктем бүрін аттырмай,
Аллам оны сынақпенен сылаған.

Қыз да, ұл да харам іске уланған,
Жамбы жинап фәнилікке буланған.
Шәкәрімнің ізін басып жырлайын,
Шері мүңкіп шабыт туған тұманнан.

Асыл шешей үміттенген арман бар,
Оңдайды ғой ондайды да Тарлан шал.
Өркен жайса шөберелеп шөпшекті,
Көне қосын тамыр жайып жосылар.

Білім теріп кеуде қаққан ұлы бар,
Қажет! — депті, — сұлу ару, білімдар.
Дастарқанды мұштап ұрып ақырды,
Егде ана жылап болды кіріптар.

Үйлі-күйлі, шоқып терген қыз барды,
Шоқалақты сыннан өтіп шыдапты.
Машайықтан текті туған жар етсең,
Боларсың-ау қылыш тері қынапты.

Тыңдап жігіт анасынан қолқаны,
Өткір қанды, ыза туды қылқанды.
Көзі қызыл, уыт төгіп иір тіл,
Осы болды керегенің сынғаны.

Жылдар-жылдар көшкін көшіп ауыпты,
Шерхан өрбіп өсіп білім сауыпты.
Тәкәпарлық бойға дарып қайыспас,
Қызыл қағаз иемденіп даурықты.

Түйе түяқ еңбек ақы суырды,
Төрт тағандап жылан тері шұбырды.
Ойын қуып ұмыт қылды мейірді,
Өзді-өзі жанын отқа қуырды.

Жалғасы бар…
ТӨРЕХАН Арыстан

Көп фильмдерді қарап отырып, байқайсың, әдейі «Оскарға» арнап түсіретіндей. Көбіне олар қызықты немесе аса бір терең фильмдар да емес. Бірақ олар артхаус та болып кетпейді. Өзінше бір пәлсапасы бар, шытырмандау, адамгершілік құндылықтары типа жасырылып түсірілген, міндетті түрде «серьезный» фильм болады. «Старикам тут не место», «Повелитель бури», жақындағы "«Арго» операциясы",«Черный лебедь», номинант болғандардан «Начало», «Мне бы в небо», «Жизнь Пи» тағысын тағылар.
Қазақтардан «Шал» сондай фильм. Әрі касса жинайтын, әрі «ақылды» мувилар модада қазір.
Оның қасында 90-жылдары әртүрлі, шынымен арнайы «Оскар»-ға үміттеніп түсірілмеген фильмдер жеңімпаздар атанған еді.

Төмендегі суреттерді қандай жанрға, қандай стильге жатқызуға болады? Не болса да, «еее, қалай сонда?» деп миыңды напрягать ететін суреттер, ия.

Баяғыда Мәскеуде қазақ өнерінің онкүндігі өткенін оқыдық. Онда өте күші әсер қалдырып, Күләш бастап таңданыс туғызған. Сол онкүндіктен қалған бейнематериалдар бар шығар, ия?! Қатты көргім келеді соны. Бастапқы қазақтың заманауи өнерінің туылу кезеңдеріне куә болатын бейнематериалдар көрдіңіз бе? Мысалы, алғашқы опреамыз, Шараның билері /негізі Шара шынымен хас талант болған екен ғо, биге сіңірген еңбегіне тәнті болдым, автобиографиялық кітабына сенем мен оның/ соларды көргім келеді. Мен тіпті «Амангелді» фильмін де көрген жоқпын.
Сосын Әміренің дауысын кім естіді? Шынымен де қандай болған екен? Шара жазады, "Әміренің үні кезінде жазылмады, тек көзкөргендердің айтуы болмаса, оның даусын кейінгі ұрпақ ести алмай арманда да қалар еді. Қуанышқа орай, соңғы жылдары техникалық сапасы нашар болса да, оның диктофонға жазылған
7-8 әні табылды, онда да Парижден табылды. Ал осындай табылмай, қол ұстатапай кеткен халқымыздың інжу-маржандары қаншама!" деп.
Бәлкім, мен тек керектіні интернеттен іздеп, қарайтын болғандықтан, мақұрым қалған шығармын. Себебі еліміздің ұлттық арналарынан көрсетілген шығар олар. Онкүндіктің телевидениеге түсірілмеуі мүмкін емес ғо. Күләштің даусын естідім, Шараның билерін кім көрді? Қандайларын?

P.S. «Амангелді» фильмі ютюбта бар екен. Көрем бүгін.

Құрметті Айтишниктер!
Ештеңе жазбай-ақ қойдым. Тек мына видеоны басынан аяғына дейін қарауларыңызды сұраймын. Сосын жеткізу қабілеті жақсы біреулеріңіз егжей-тегжейлі пост етсеңіздер, бұл оған тұрарлық дүние.


P.S. Кішкенеден соң 'Особое мнение' фильмінің бастапқы 15 минутын қарап шықсаңыз, күшті болады.