Мақала, фото ұрлаған газеттердің тізімі

Уа, блогшылар, Интернет белсенділері, еріктілер,
Блогшылардың барлығының арты таза емес екенін білемін (пост ұрлау, сілтеме қоймау, фото ұрлау). Десек те ең ұяты онмыңдаған халыққа тарайтын газет-журналдардың блогтар мен сайттардан мақала, әлеуметтік желілерден отбасылық фотоларды ұрлайтындығы анық қой. Айта-айта ауыз, жүре-жүре аяқ талды. Соттан қайыр болмады алғашқы ұмтылыста. Бірақ онымен тоқтап қалмайық. Соттасу-оттасу ниеттерің болса, хабар күтемін (жеке хат).
Әрі қарай

Көп ұрлыққа бір сылтау

Мақала ұрлағыш газеттерге хабарласып, қарақшылық әрекеттері туралы айтсаң, "Сайттарыңыздағы мақалалар жақсы болғандықтан, халыққа пайдалы болғандықтан, ауылда Интернет болмағандықтан, ел оқысын, көрсін деп газетімізде жарияладық. Сіздердің авторлық құқықтарыңызды бұзу туралы ешқандай арам ойымыз болған жоқ..." деп ақталады. Енді халыққа ұнамасын деп жазамыз ба, жаздырамыз ба?! Қарап отырсақ, газеттердің жасайтын ұрлықтары күннен-күнге көбейіп барады, ал айтатын сылтаулары сол базбаяғы қалпындағы, яғни коммнистік мазмұндағы ақталу ма, ұран ба, сондай бірдеңе.
Әрі қарай

"Жәрдем" газетіне жәрдем беріп келіппіз

Алматы облысына тарайтын «Жәрдем» атты газет бар. Жыланның екі тілі болады демекші, бұл газеттің де екі тілі бар. Келесі бір екершелігі ретінде газеттегі мақалалардың біразының ұрлықы мақала екендігін айтуға болады. Менің қарындасыма жазып беріп, кейін Мәліметтер.орг-ке қосқан СМОГ туралы мақалам да «Жәрдемге» жәрдем болыпты
Әрі қарай

Журналистерге сауат ашу дәрістері. 1-сабақ: копирайтиң, рирайтиң және қарақшылық


О заман сыртқы әлемнен оқшауланған кеңестік заман болатын. Қазір жан-жағымыз ашық, Интернет деген ғаламат бар. Білмегеніңді үйрену үшін, ең болмағанда, орыс тілін білсең жеткілікті.

Дәрісімізге оралсақ… Мақала жазуда мынадай түсініктер бар: копирайтиң (copywriting, copyright сөзімен байланысы жоқ), рирайтиң (rewriting) және қарақшылық (piracy).

Копирайтиң дегеніміз мақаланы басынан бастап соңына дейін өзіңіздің жазып шығуыңыз. Әдетте, мұндай мақалалар жарнамалық, пиарлық немесе тауар туралы мәлімет беру сипатында болады. Бірақ үнемі олай емес. Мақала жазу барысында ғылыми еңбектерден үзінді келтіріп, статистикалық деректерді кірістіруіңізге болады. Бастысы, мақаладағы сөйлемдердің басым бөлігі көшірмеден құралмау керек.
Әрі қарай

Шымкенттік қарақшы журналистер

Көптен бері ұры журналистер туралы ләм-мим демей кетіп едім. Пернетақтам қышып қалыпты бүгін
Сонымен, қарақшы газеттерді әшкерелеудің екінші маусымын ашық деп жариялаймын.

Оңтүстік Қазақстан облысында шығатын «Замана» атты облыстық газет бар. Оқуға-тұрарлық және тұрмайтын мақалақалалар мен емші-бақсыларды пиарлайтын мақалаларды жиі жариялап тұрады. Бүгіндікке сол газеттің Интернеттегі сайтынан қарақшылық жолмен алынған үш мақаланы таптым. Бұрынғы блогта жазған мақалам және кейін «Мәліметтер» мен «Ана мен бала» сайттарында жарияланған мақалаларымыз аздап өзгертіліп, өңделіп, басқа авторлардың атынан жарияланып кеткен.
Әрі қарай

Ақпараттың сілтемесін беріп отырыңдар, журналистер!

2011 жылы 25 қаңтар күні «Мәліметтер» сайтында "Угги етігі зиянды ма?" атты мақала жарияланды. Сол жылдың 20 сәуірі күні «Алаш айнасы» газетінің «Білгім келген бір сұрақ» айдарында угги етігінің денсаулыққа зияндылығы туралы материал шықты. Аздап өзгертіліп, мақала қысқартылған нұсқада берілді. Бірақ ешқандай сілтеме жоқ. Салыстырып қарағанда асты қызылмен сызылған сөздер мен сөйлемдер 99,9% дәлдікпен көшірілгендігі анықталды. 0,01% сай келмеуінің себебі біздегі мақалада бір үтірдің қойылмауында.


Суретті шертсеңіз, анық көрінеді
Әрі қарай