Музыка тыңдауға, сақтауға, жүктеуге, таратуға және сатуға арналған сервистер мен түрлі девайстарға арналған қосымшалардың тізімін ұсынып отырмын. Тізімге енгізілген сервистер мен қосымшалардың дені легальды музыка таратады. Қолданушылар тарапынан жүктелетін әндердің заңдылығына мән бермейтіндері де бар.
Бұл сервистерді «Авторлық құқық» деген ұғымды басына теуіп — тегін, «не дегенмен шығармашылық адамының еңбегі ғой» деп — шартты-ақылы немесе «тегін жатқан дүние жоқ» дегенге көндігіп — ақылы түрде пайдалануға болады.

Сонымен:

1. SoundCloud
Әлеуметтік желінің функцияларын бойына жинақтаған музыкалық сервис. Музыкалық контентті орындаушының аты-жөні, әннің немесе альбом атауы бойынша іздеуге болады.
Музыкалық композициялардан бөлек, подкаст пен аудиокітаптардың кішірігім таңдауы бар.
Әрбір тіркелген қолданушы өзінің жеке плейлистін құрады. Тізімініе саундклоудта бар әндердің ұнағанын қосып, не өзі де жүктей алады.
Қызығы сол, қолданушының тізіміндегі әндерді әлеуметтік желідегі достары тыңдап ғана қоймай, пікір қалдыруына «рұқсат етілген». Тағы бір ерекшелігі: тек әнді ғана емес, әннің қысқа үзіндісін екшелеп алып, пікір қалдыруға болады.
Саундклоудтағы әндерді тыңдау тегін. Сервиске жүктелетін әндердің санына емес, уақытына шектеу қойылған. Барлығы 2 сағат уақыттан аспайтын тегін лимит берілген. Жүктелген контенттің тұтас уақыты 2 сағаттан асса, ақы төлеуге тура келеді. Жүктелетін контентке лицензиялық шектеулер қойылмайды.
iOS және Android ОЖ-іне арналған тегін қосымшалары бар. Мобильді қосымшалары өзінің ыңғайлылығымен «жатып та, тұрып та мақтана алады».
"Әндеткен Youtube" атты жұрт қойған атауы да бар. Сервистің 40 млн қолданушысы болса, соның тек 5% ғана ақылы аккаунтқа ие. Қызмет ақысы: айына — 4 $. 12 $ «лақтырып» лимитсіздік мәртебесін иеленуге болады.
Легальдылығы сол: саундклоудта танымал әншілер, ірі-ірі мейджор лейблдар өздерінің ресми аккаунттарын ашқан. Өнімдерін сол аккаунттары арқылы таратып отырады.

2. «Яндекс.Музыка»
Ресейлік сервис. Әзірге 10 млн композия бар. Ән қоржыны үнемі жаңарып, толығып отырады. Контенті «ойдан-қырдан қашқан» емес, легальды. «Яндекс.Музыканың» кереметі сол, қайдан тауып алатыны белгісіз, сирек кездесетін әндерді осындан кезігеді.
Тіркелуді қажетсінбейді, сайтқа кір де тыңдай бер.
«Вконтактедегі» заңсыз әндерді тыңдап-тыңдап, ақырында ұяты бетіне шыққан жан үшін таптырмас мекен.
«Вконтактідегі» плейлистті сүзіп шығып, өзінде бар сәйкес орижинал аудиожазбаларға алмастырады. Автоматты түрде сәйкес плейлист жасап береді. Онлайн-радиосы да бар.
Дербис компьютерден браузер арқылы тегін тыңдалады. iOS, Android басқаруындағы смартфондар арқылы браузерден тыңдау ақысы — айына 149 рубль, мобильді қосымшасы — айына 199 рубль. Неге қымбат десеңіз, төлемнің 30%-ын Google Play және App Store дүкендері ұстап қалады.
199 рубль төлеген жағдайда: әндіжүктеп алуға, осылайша онлайн тыңдауға болады. Сондай-ақ, «Яндекс.Музыканың» мобильді қосымшасы әндерді микрофон арқылы «тыңдап», қай ән екенін «танып-біледі».
Айтпақшы, алғашқы айда пайдалану — тегін.

3. TuneIn
Менің «сүйіктім». Әлемнің түкпір-түкпіріндегі 70 мыңнан астам радионың басын құраған. Радиостанциялар жиілігі, аймағы мен стилі бойынша жіктелген.
Қолданушы 70мың радиостанцияның ішінен не тыңдарын білмей, абдырап қалса, не тыңдауға болатынын TuneInнің өзі ұсынады. Ұнаған радиостанцияларды таңдаулылар қатарына қосуға, тәнті еткен әнді «лайктап», қажет болса Amozon дүкенін сатып алуға болады.
TuneInнің мақтанашы сол, ыңғайлы мобильді қосымшалары. Android, iOS, Windows Phone, Blackberryге арналған TuneIn атты тегін және TuneIn Pro атты ақылы қосымшалары бар.
Pro-нұсқаның артықшылығы, эфирді жазып алу мүмкіндігі. Тыңдау кезінде ұнаған тұстарын ерекшелеп, қайта тыңдай аласыз.

4. Deezer
Француздық өнім. Мұрағатында 25 млн музыкалық композиция бар. Ән, не альбом атауы, әншінің аты-жөні бойынша ізделінеді. Әндеріне көңіл толмаса, 30 мың радиостанцияның кез-келгенін таңдау ұсынылады.
Бір ай бойына тегін. Одан кейін айына тек екі сағат ғана тыңдау шектеуі қойылады. Шектеуді алып тастау үшін, айына 4 доллар төлеп тұру жеткілікті. Ал 8 доллар төлеп, әндерді оффлайнда да тыңдау рахаты беріледі.
Мобильді платформалардың барлық түріне арналған қосымшалары бар. Қосымшаларының браузерлік нұсқасынан еш айырмасы жоқ.

5. Google Play Music
Алпауыт компанияның сервисі. Өзім қолданбағандықтан ештеңе айта алмаймын. Білетінім: айына 9,99 доллар төлеу керек. Сонда лицензиясы бар әндерді онлайнда-оффлайнда тыңдауға, жүктеп алуға рұқсат етіледі. Таңдау мол.
Өз тарапыңыздан 20 000 әнге дейін жүктеуге болады.
Білетіндер: «Веб-интерфейсі керемет ыңғайлы. Нағыз меломандарға арналған»,- дейді. Рас-өтірігін қайдам… Меломан емеспін. Сол себепті де бұл сервиске ұшыраспаған болармын.
Universal Music, Sony Entertainment Group, Warner Music Group және тағы да басқа мыңдаған тәуелсіз музыкалық студиялармен келісім-шартқа отырған сервисте 22 жанр бойынша миллиондаған әндер бар.

6. iTunes
Appleдің мақтанышы. Музыка индустриясының астан-кестеңін шығарған сервис. Қолданбағанмын. Өйткені, Apple гаджеттерін ұстамаймын.
Тұтас бір альбомды, не жеке әндерді сатып алуға болады. Бір әннің орташа бағасы 0,99 АҚШ доллары тұрады. Бір айға жазылу — 20$. Ән қоры бойынша әзірге әлемде бірінші.
Легальды киноның да үлкен қоры бар. Ақысын төлеп, кинотеатрға бармай, жоғары сапада iOS платформалы кез-келген гаджеттен көруге болады.
Айтпақшы, бұл сервис Қазақстанда іске қосылмаған. Ресейдің өзінде ресми түрде өткен жылы ашылды.

7. Bandcamp
Музыка әлеміндегі жолын тәй-тәйлап бастаған әншілердің арасында өте танымал сервис. Әншілер өздерінің альбомдарын сайтқа жүктейді. Қолданушылар тыңдайды. Қаласа, сатып алады.
Бағаны әншінің өзі қояды. «Сатпаймын, тегін жүктеп ала берсін» десе де өзі біледі. Қолданушының да жомарттығына шектеу қойылмаған. «Осыдан бірдеңе шығады. Дауысы жақсы. Қолдап жіберейінші» деп, қалағанынша ақша құюына да ұлықсат.
Ән форматын әншінің өзі түрлендіре алады. Ең төменгі битрейт сападағы mp3 форматтан бастап ең жоғары битрейттегі flac форматқа дейін таңдау бар.

«ПетроҚазақстан» компаниялар тобының құрамындағы «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» ЖШС Шымкент қаласында орналасқан. Мұнай өңдеумен айналысатын осы зауытта өртке қарсы оқу-жаттығу жиыны тұрақты түрде өтіп тұрады. Сондай жаттығулардың біріне барудың сәті түсті.

Зауыт сейсмологиялық қауіпті аймақта салынған.






Сондықтан да зауыт басшылығы жер сілкінісі бола қалған жағдайда зілзаланың салдарын жою бойынша әр айда бір рет әзірлік өткереді. Әрбір дайындық — шарттылық жағдайында жүргізіледі. Болуы мүмкін жайттардың тізімі жасалынып, сценарийі әзірленеді. Шын оқиғаға мейлінше ұқсатылады.







Алдымен "Қуаттылығы 7-8 баллдық жер сілкінісі болды" деген хабар берілді.



Дабыл қағылғаннан кейін азаматтық қорғаныс бөліміне қарасты апатты-құтқару отрядтары апат болуы мүмкін нүктелердің амандығын тексеруге кірісті.


Жер байланыстары тобы байланыс штабын құрып, басқа штаб жетекшілері мен топтар арасында радиобайланыст орнатуды міндеттеріне алды. Ал, энергоцех тобы штабтарға автономиялық қозғалтқышта өндірілетін электр қуатын жеткізіп, орталықтандырылған электр желілерін ток көзінен ажыратып тастады.





Су-құбыр отряды үйіндіні аршып, екінші дүмпу болған кезде құбырлардың дәнекерленген тұстарында пайда болған тесіктерді бекітті.




Барлау тобы бензин жылыстаған және газдану болып жатқан орындарды анықтап, басқа топтардың апатты оқшаулауына жағдай жасады.





Зілзала дүмпуі екінші рет қайталанғанда құбыр жұмыстарын тексеру тобы бензин сақталған резервуарлардың бірі тесілгенін анықтады. Бас оператор зауыт диспетчеріне жағдайды хабарлаған соң, барлық бөлімдер «Гермис» ұялы байланыс жүйесі арқылы құлағдар етілді. Зауыттың "Өртке қарсы" акционерлік филиалының отряды мен төтенше жағдайлар департаментінің өртке қарсы қызметі өрт орнына келіп жетті.









Мұнай өнімдерінің жануын ақ көбікпен ғана тоқтату мүмкін болғандықтан өрт ошағына ақ көбік, ал жан-жағына су шашылды.





















Осылайша өрт сөндіріліп, айналасы сумен мұздатылды.



Оқу-жаттығуға барлығы 150-дей адам қатыстырылып, 16 дана арнайы техника пайдаланылды.

Күні кеше Daily Express порталы HBO телеарнасының Джон Сноу туралы жеке сериал түсіру жоспары бар екенін хабарлады. Онда «Тақтар ойыны» сериалының бас кейіпкері Джон Сноу туралы спин-офф түсіретіні айтылған. Алайда, EW порталы бұл ақпаратты терістеді. Дәлірегі, «Тақтар ойыны» сериалы өкілдерінің айтуынша, Джон Сноу туралы жеке сериал түсіру шындыққа жанаспайды.
Ал, сіз талай көрерменнің сүйікті кейіпкеріне айналған Джон Сноу туралы бөлек сериал түсірілгенін қалайсыз ба?

Ал сол кезде… жаз болатын. 2018-жыл, шілде айының бірінші жұлдызы. Әлгі… «спокойствие, только спокойствие» дей беретін, арқасындағы вентиляторы арқылы ұшып жүретін, балалардың түн ұйқысын ұрлап, тосап жей беретін кейіпкер — Карлсонның, сондай-ақ, «Пеппи-ұзын шұлықтың», Альфред Нобельдің, белгілі жазушылар Астрид Линдгрен, Стиг Ларссон мен Майгулль Аксельссонның, «Денесінде айдаһар бейнеленген қыз», «Апалы-сіңлілі 7-еудің құпиясы» сынды фильмдерге түскен актриса Нуми Рапастың, белгілі футболшы Златан Ибрахимовичтің, даңқты «АББА», «Roxette», «Europe», «Army of Lovers», «Ace of Base», «E-Type», «Vacuum» топтарының, «Arash», «Dr.Alban», «Bosson», дарынды диджей «Avicii»-дің, «Tele2», «Oriflame», «Volvo», «Koenigsegg», «SCANIA», «Skype», «Ericsson», «IKEA», «Minecraft», «H&M», «Saab» Отанына, асхана мен жиындарда «швед столы», тұрмыста «швед отбасы», раллиде «шведский зажим», қылмыста «Стокгольм синдромы» сынды ұғымдардың елі – Швецияға бір «какой-то» концертке бола келіп қалғансың ғо. Осылайша, Шенген. Шенгенге Швециядан бастап енгем. Ендеше әлемдегі қымбат қалалардың бірі, халық арасында «Солтүстік Венеция» аталып кеткен, 14 аралдың үстінде орналасқан Стокгольмге шағын фото-саяхатымызды бастайық. Фотолар көп негізі, сервер де резеңке емес деп 30-ын ішінен іріктеп алғаным.)



Бонус видеолар:

Жаз. Екеуміз үй маңындағы ескі қаша жанында тұрмыз. Сырттан қарағанда əңгімеміз қызық болып көрінгенімен, жанарымызға толассыз келіп тығылып тұрған көздің мөлдір жасын əзер ұстаудамыз. Күлкі астындағы қалың мұң. Ортақ таныстарымызды сұрап біраз тұрдық.Бір мезет сен де, мен де үндемей қалдық. Қараңғы далаға түскен айдың əлсіз сəулесімен мұнарлана көрініп тұрған тау басына қадала қарап сен тұрсың, жасыл желегі мен қатқыл тастарын жаңа көргендей жерге қадала қарап мен тұрмын. Арадағы үнсіздік денемді мұздатып барады. Неге келгеніңді де айтпадың? Ішім сезіп тұрса да, өзі айтсын деген едім. Тағы да үнсізсің. Əдеттегідей өзім сөз бастадым:

— Екеуміз көріспегелі біраз уақыт өтіп кетіпті ғой, иә?- дедім. Менің тосыннан сөйлегенімді күтпедің бе,əлде қалың ойыңды дауысым шошытты ма селк ете қалдың.

-Ау! Аа, иә біраз болып қалыпты. Жоғалып кеттің ғой, хабарласпайсың да-дедің.

«Мен бе хабарсыз кеткен, қашанғы мен, неге мен? Сен неге іздемейсің, неге келмейсің, неге айтпайсың?»- деп дауыстап айтқым келгенімен тағы да сыпайылықпен сен арамызға құрып берген шекарадан аса алмай кері қайттым. Сəл жымиып қарап:

-Уақыт болмады хабарласуға,- дедім. Тағы да үнсіздік.

Бұл жолғы үнсіздікті сен жойдың.

-Қалың киініп шық, жүріп қайтайық. Жарайды дегендей басымды изеп ишара білдіріп үйге қарай бет алдым. Үстіме қалың киім киіп, аяқ киімімді ауыстыра салысымен көп күттірмейін деп тездете басып қайта шықтым.

-Кеттік пе?

— Аха, кеттік.

Жол жиегінің екі бөлігіне бөлініп арамызға қойған шекара іспетті ортаны бөле жатқан арықты бойлай жүріп келеміз. Даладан иттердің үрген дауысы ғана естіледі.

— Қалаға қашан қайтасың? Əлі біраз боласың ба?- деп сұрақ қойдың.

— Иа, біраз қаламын. Сен қашан келдің?

— Жаңа ғана келдім. Сен ауылда деген соң келгенім ғой, көріп кетейін деп.

Күткенім осы сөз болса керек. Езуім еркімнен тыс жымиып тұр. Тағысын- тағы əңгімелермен қалай айналып үй алдына қайта келгенімізді де байқамай қалыппын. Уақыт та біршама болып қалыпты.

-«Жарайды, мен кірейін»-, дегенім сол еді, бойыңа бар батылдықты жыйғандай болып қолымнан ұстадың.

— Тоқтай тұршы,- деп тоқтаттың. Тоқтап тұрмын, тыңдап тұрмын дегендей қос кірпігімді əлсін-əлсін қағып қарап тұрдым.

— Қайырлы түн!- дедің. «Бары осы ма, неге өткенге оралайық демейсің, неге басынан көрейік демейсің, қателік сенен де, менен де емес қой деп неге айтпайсың?» деген сан мыңдаған сауал ішімде тулап қоя берді. Үмітім үзілді дегендей жымиып тез артқа бұрылдым. Көзіме әу бастан тұнған мөлтек жасымды бұл жолы ұстап тұра алмадым. Еріксіз шығып кетті.

Түсіндім. Бір біткен оқиға қайта басталмайтынын түсіндім. Арамызға түскен адамдардың жеңіске жеткенін түсіндім. Біздің хикая соңына да жеткенін түсіндім. Мен бəрін дəл осы күні түсіндім. Сені алғаш көрген күннен «аққу» дейтін едім. Ақтығың мен түр əлпетің үшін ғана емес, махаббатың үшін де солай дейтінмін. Бүгін мен сол аққуымнан айырылдым. Жетімкөлге аққулар оралмағаны сынды, менің де аққуым жүрегімнен ұшып кетті. Ол енді оралмайды.

Reddit интернет-сервисінің floatyverve нигімен танымал қолданушысы
Құс жолы галактикасының
NASA Spitzer инфрақызыл телескопымен түсірілген 400 мың фотосуретінен 7 минуттық видео құрастырыпты.
Ол әрбір фотосуретті фоторедактор бағдарламаның көмегімен компьютерде өңдеп, саундтрек таңдап, монтаждап,
түрлі-түсті видероликке айналдырған. Осының бәріне 5 ай жұмсалыпты. 400 мың фотосуретті өңдеу дегеннің не екенін елестетіп отырған шығарсыз?

Видеоны қарап отырсаңыз, құдды бір Құс жолымен ұшып бара жатқандай әсерге бөленесіз.
Айтпақшы, видеоның 4k сападағы, салмағы 4,2 гигабайт болатын нұсқасын 2 долларға сатып алуыңызға болады.

Сондай күшті енді

суретте: ортада — Серікғани Көшеров

Серікғани Көшеров - үлкен теннистен 
ұлттық санаттағы бапкер, 
кәсіби теннисші.

Бізде тенниске мамандық ретінде қарау жоқ. Кәсіби деңгейде дайындалу ғана үлкен жетістіктерге жеткізеді. Ал теннисте кәсіби әзірлік үшін көп ақша қажет.

Теннисте бәрі қымбат. Ракеткадан бастап кортқа дейін… Жай ракетка бағасының өзі 50 доллардан басталып, 300 долларға дейін барады. Красовканың өзі қымбат. Жаттығудың әр түріне, корттың түріне арналған жеке-жеке красовкалар болады. Кортты жалға алу бар. Шетелге барғанда да мұның барлығын ешкім тегін бермейді.

Теннис — қымбат спорт түрі. Кәсіби деңгейде айналысу үшін теннисшінің қалтасынан мол шығын жұмсалады. Бәлкім, осы себепті де үлкен теннис — бұқаралық спорт түріне айналып кете қойған жоқ.

Теннисте үш түрлі бағыт бойынша жағдай жасап алуға болады. Біреулер теннис арқылы мол қаражат тауып, карьера құрғысы келеді. Енді біреулер сол теннис ойыны арқылы шетелде білім алғысы келеді. Тағы біреулері осында тенниске жаттықтыратын спорт академиясын ашып, балаларды жинап, сабақ береді.

Қаламыздағы (Шымкент қаласы) халықаралық теннис орталығында жылына 11 халықаралық турнир өтеді. Бұл өз балаларымыздың ұпай жинауы үшін өте жақсы мүмкіндік. Жүлде қоры 10 мың долларлық турнирде 1-орын алған теннисшіге 1500 АҚШ долларын береді. Ұтса, 1500 доллар. Сондай 11 турнир болады, бізде. Ұту үшін соған сәйкес дайындық болуы керек.

Ата-аналар тарапынан бұл спортқа өз балаларын алып келетіндері аз. Бұған насихаттау жұмыстарының әлсіздігі де себеп.

Қазақ теннисінде жеті түйткіл бар. Осы минустарды жойса, кәсіби деңгейдегі дайындық та болады.
Біріншіден, ата-ананың үлкен теннис жөнінде таным-түсінігі нашар. Баланың іс-қимылдарына сәйкес келмейтінді айтып, соны талап етеді. Аз шығынмен көп нәрсе алуды қалайды.
Екіншіден, спортшының денсаулығын қадағалаудың дұрыс жолға қойылмауы.
Үшіншіден, жеке бапкерден бөлек теннис бапкерін де жалдау керек.
Төртіншіден, жеке дене дайындығына жауапты бапкері болу қажет. Бізде ол жоқ. Жеке дене дайындығы бойынша мамандары тенниске жеңіл атлетика, күрес сияқты басқа спорт түрлерінен келеді. Теннисшінің дене дайындығына маманданған бапкердің болмауы.
Бесіншіден, жеке спарринг партнер болуы қажет. Спортшы деңгейін көтеру үшін әр күні бір сағаттай спарринг-партнермен ойнайды.
Алтыншыдан, турнирлік жоспарлар орындалуы керек. Қазақстан ішіндегі, шет елдердегі жарыстарға барып тұру үшін де әрдайым қаражат болу қажет. Бұл шеберлікті шыңдайды, ұпай жинайды.
Жетіншіден, бапкерлердің арасында ауызбіршіліктің жоқтығы. Әркім өз бетінше жұмыс істегісі келеді.

Бір теннисшіні кәсіби тұрғыдан дайындауға кететін шығын жас мөлшеріне байланысты өзгеріп отырады. 13 жасқа дейінгі бала үшін бір жылға 50-60 мың доллар, 14-18 жастан асса одан да екі-үш есе көп қаржы керек. 5-10 жаста 20-25 мың доллар жетеді. Қазіргі үлкен теннис өте агрессивті. Барлық ойыншылар 3-4 бапкерден жалдап алған.

Тума талантты анықтауда арнайы қабылданған сынақтар бар. 5 — 8 жас аралығындағы балалар түрлі сынақтар тапсырады. Мысалы, бір орыннан алға ыршып секіру; 18 метрді жүгіріп өту уақыт көрсеткіші; Бір орыннан жоғары секіру;
Жаттығудың түрлері бар: сегіздік; икемділікке арналған жаттығу. шыдамдылыққа арналған жаттығу; сезімталдығын дамытуға арналған жаттығу;

Тума таланттарды тегін жаттықтырамын. Орта дәрежедегі спортшы ақысын төлеп жаттығады. Сағатына 2 мың теңге. Дәрежесі орта теннисшіні талантқа апарып қосып қоюға әсте болмайды. Өйткені, ол талантты төмен қарай тартып кетеді.

18 декабря т.г. в г. Стамбул, Турецкая Республика (River Plaza) состоялся турецко-казахстанский инвестиционный бизнес-форум с участием деловых кругов двух стран, сообщает ИА silteme.kz.

Организаторами с казахстанской стороны выступили Министерство по инвестициям и развитию Республики Казахстан, Национальная палата предпринимателей РК «Атамекен», Внешнеторговая палата Казахстана и Посольство Республики Казахстан в Турецкой Республике. С турецкой стороны организаторами выступили Министерство экономики Турецкой Республики, Комитет внешнеэкономических связей Турции (DEIK).

В бизнес форуме приняли участие более 100 представителей крупных и средних компаний Казахстана и Турции.

На полях бизнес-форума были проведены двусторонние переговоры в формате B2B между казахстанскими и турецкими предпринимателями в различных сферах экономики: строительство, энергетика, текстильная промышленность, сельское хозяйство, пищевая промышленность, машиностроение и производство сельскохозяйственного оборудования, туризм, инвестиции, образование, и т.д.

В ходе бизнес-форума были заслушаны выступления об инвестиционных возможностях Казахстана, а также преимуществах совместного сотрудничества и перспективах дальнейшего продвижения торгово-экономического партнерства РК и Турции.

Қазақ халқының ырымында «Айнаны ашық қалдыруға болмайды» деген ұғым бар. Бұл ырым тектен-текке айтылмаса керек-ті. Өйткені, одан басқа әлеммен байланыс жасалады деген ой бар секілді. Сондықтан үлкендер түнге қарай айнаның бетін жауып жүруді тапсыратын. Шындығында, кейбірде сол айнаға қатысты тосын жайларды құлағымыз шалып қалатын. Түннің ішінде айнаның ішінен белгісіз адамның сұлбасын көргендер бар. Соның салдарынан кейбір адамдар тілін кәлимаға зорға келтіріп, қатты қорыққаны жасырын емес. "Қорыққанға қос көрінеді" дегенмен, сол көрініс бірнеше мәрте қайталанғанын да құлағымыз талай мәрте шалған еді. Сонымен не керек, айна біз үшін түсініксіз құбылысқа айналды десек те артық емес. Әрине, оны зерттеп көрсеңіз, тылсым дүниенің талай сырына назар аударуға болады. Бірақ, әзірге осы тақырыпты тереңнен зерттейтін ғалымдар жоқтығ қасы. Соның салдарынан бұл жағдайлар әлі күнге дейін түсініксіз сауалға айналып отырғаны тағы бар. Үлкендердің «Айнаның бетін жауып жүріңдер» деген сөзі әрбіріміздің құлағымызда тұрған шығар. Сонымен, айна туралы не білеміз? Осы тұрғыда қолдағы мәліметтермен бөлісіп көрелік. Айна – кез келген үйде қолданатын мүлік. Жалпы, үлкендердің айтуынша, айнаны сыйға тартуға, немесе бұрын қолданыста болған айнаны сатып алуға болмайды. Өйткені, айна – қараған жанның энергиясын тартып алып, адамдардың бет-бейнесін, айнаның бетіне түскен қимыл қозғалыстарды компьютер бағдарламасы секілді жадында мықтап сақтап қалады деген түсінік бар. Олай екенін бүгінгі зерттеушілер де дәлелдеп отыр. Сондықтан ескі айна келесі бір басқа жанға кері әсерін тигізуі мүмкін. Ал тіптен қолданылмаған су жаңа айнаның адамға еш қауіптілігі жоқ деп есептеледі
Өз келбетіңді өзіңе көрсететін айнаның сыйқыры да өз алдына. Ертеректе жас бойжеткендер сол айнаның көмегімен өмірлік жарын көруге тырысса, болашақты болжап, өмірінің өткенін көре алғандар да болыпты. Емшілер арасында айнамен аурудың бетін қайтарғандар да кездескен. Мысалы, орта ғасырда өмір сүрген Парацелсь науқастың айнаға үрлеген демі арқылы аурудың диагнозын қойып, сырқаттарды айна арқылы емдеген. Ол магиялық сыйқырдың көмегімен сырқаттың бойына дендеген аурудың жаман энергиясын пациенттің айнадағы бейнесіне ауыстырған деген аңыз бар. Айнаның шығу тарихы тым тереңде жатыр. Оны сонау ежелгі Шумер, Үнді және Мысыр елдерінде жасаған. Басында айнаны шыны тәріздес, қаралау түсті обсидиан, қола және күмістен дайындаған екен. Алғашқы шыны айналарды ХІІ ғасырда Мурано аралына қоныс теуіп, сол жерде жұмыс істеген венециялық шеберлер жасапты. Бірде Муранодағы шыны жасаушылар кішкентай мәрмәрдің бетіне қалайыны жайып тастап, үстіне сынап құяды. Сынап қосылған қалайыдан «амальгама» деп аталатын қоспа дайын болыпты. Оның үстіне шыны әйнек жабыстырған. Осылайша, қарапайым қажеттілікті өтейтін тұрмыстық бұйым осыдан 9 ғасыр бұрын пайда болады. Бірақ, венециялықтар өнертапқыштық құпияларын 200 жылдан астам уақыт бойы сақтап, айнаны жат жұрттықтарға қымбат бағамен сатып, табыс тауыпты.
Қазіргі таңда айнаны қарапайым қажеттілігінен басқа үйге, кеңселерге, демалыс орындарына көрік беру мақсатында да пайдаланып жатамыз. Алайда, айнаның пайдасынан басқа, адамзатқа тигізер зиянды жағы бар көрінеді. Мәселен, орыс халқының нанымы бойынша, айнаны ұйықтап жатқан адамға қарама-қарсы қоюға болмайды. Себебі, түн ортасында оянып кеткен адам онан өз бейнесін көргенде кенеттен шошынып, бойындағы күш-жігерін жоғалтып алуы мүмкін екен. Ал, Шығыс елдерінде айнаны әсіресе үйдің кіреберісіне орнатып, оның босағадағы жағымсыз энергияларды бейнелейтініне сенген. Еуропада көршісінің жаман ойларын, арам пиғылдарын бейнелейді деп айнаны терезенің тұсына қойған. Ал, Испанияда тіл-көзден сақтау үшін сәби киіміне толтырып айна тіккен. Мұнда жалпы сәбиді 3 жасына дейін айнаға қаратуға болмайды деген қағида сақталған. Өйткені, еуропалықтар бала кекештеніп, тілі кеш шығуы мүмкін деп сенген. Кейде айна екі дүнеиені жалғастырушы секілді. Оны ғалым Раймонд А.Моудидің еңбегінен көруге болады. Ол «Өлімнен кейінгі өмір» атты кітабында «айнада өлген адамдардың аруақтары пайда болады» алыпқашпа әңгімелердің қаншалықты шындыққа жанасатынын тексеріп көрмекке бел буады. Атақты психиатор айнамен жабдықталған арнайы бөлме дайындап, сонда тәжірибе жасайды. Нәтижесі тіптен таңғаларлық. Өз еріктерімен келген он адамның бесеуі айнадан қайтыс болған туыстарын көріп, олармен байланысқа түсе алған. Мұндай экспериментті Санкт-Петербургтік танымал психотерапевт Виктор Ветвин де жасаған екен. Бүгінде оның айнамен жабдықталған «Психомантиум» деп аталатын орталығы бар. Ветвиннің орталығында болып, өзгеріп шыққан адамдар болыпты. Соның бірі көлік апатынан қаза болған ұлын қайғырумен депрессияға түскен келіншек: «Мен баламды көріп, онымен сөйлестім, оған ол жақта жайлы екен» деп қалыпты өмірге қайта оралыпты. Осыған қарап-ақ айнаның да сыры бар екенін ұғуға болады. Алайда, онан жөнсіз қорқудың қажеті жоқ. Сөз соңында ақша мен айнаға қатысты ырымға келейік, қаражатыңызды молайтқыңыз келсе, бұған айнаның тигізер көмегі бар екен. Мысалы, айнаның алдына бірнеше кесек ірі купюраларды шашып қойсаңыз, табыс көзі молаятын көрінеді. Үйде кiсi қаза тапқанда нелiктен айнаның бетi жабылады? Өлiм кезiнде айна о дүниеге есiк ашатын қақпа тәрiздi. Сол арқылы үйге жын-шайтандар кiрiп кетпеуi үшiн бетi жабылады. Базбiреулер өлген адамның жаны айна арқылы керi қайтып келмес үшiн жабу керек дейдi. Қалай болғанда да мұншалықты қасиеттi құралды немқұрайлы емес, күтiп ұстаған жөн»
Жәрмеңкеден алынған ескі айна. 37 адам келесі иелері қайтыс болған. Луи Арто айна иесі айна алдында өлтірілген басқа иелерінің бәрінде сол оқиға қайталанған
Барбара есімді патшаның ұлына үйленгелі жүрген қызды болашақ енесі улап өлтіреді. Баласын басқа қызға үйлендірген. Бірақ ол қыз да көп ұзамай өліп қалған. Жігіт Барбараны көру үшін мистикалық дүниені пайдаланғысы келіп екі апта күткен жер төледе. Арманы орындалып қызды көреді, тек ескертеді оған жақындауға болмайды деп. Бірақ сүйіктісін көрген ол бірден құшақтауға асыққан. Ал ол бейне қара болып жоғалып кеткен. Одан кейін қанша жыл өтсе де әлі сол Барбара бейнесін қамалдан көретіндер көп.

Сəлем. Жағдайың қалай? Хатымның басын немен бастарымды білмей отырмын. Саған арнаймын ба, әлде өзіммен-өзім сырласу ма белгісіз. Білемін, арада 2 жыл уақыт өтті. Сен мені ұмытып қалған да боларсың? Әлеуметтік желілер барда осылай хат бергені несі деп ойлап отырсың ба? Арамыздағы махаббат ауылдың шаңын жұтып, топыраққа аунап жүрген бала махаббаттан бастау алғандықтан ескілікпен естелікті аяқтауды жөн көрдім.
Жақын арада ауылға барып қайтқанмын. Алыстан болса да сені көрдім. Есейіп қалыпсың. Баяғы бала қылығың, еркелігің мүлде жоқ. Мен білген, мен таныған ерке қыз қайда кеткен деп таңырқап қалдым. Тек өзгермегені ашық мінезің мен әзілқой қалпың. Жаныңда жүрген адамдарға күлкі сыйлап жүресің, ақылыңды айтып отырасың.
«Адам бойындағы қателіктерден сабақ алуы керек»-, деп жиі айтатын едің ғой. Сол сөзің əлі есімде. Арада қаншама жылдар өтті, мен қателіктерден сабақ алдым, бірақ қортындысы сен айтқандай жақсы болмады. Сен қайта келмедің.
Сыртыңнан естуімше саған көз салып жүрген жандар бар екен. Сенің ше, көңілің бар ма оларға? Маған ше? Қараңғы бөлмеге жағылған майшамның кішкене жарығындай болсын үміт бар ма менде? Əлде алапат дауылдай соққан жел, жанған оттыңды өшірді ме? Жігіттердің өткінші жауындай сезімдерін жақтырмайтын едің, мен кеткелі талай жауын астында қалған боларсың. Жоқ сол жауындар сөндірдіме отыңды?
Сұрақтар көп қойсам кешір.Сен маған жауап қатуға тиісті де емессің. Жүрегімнің түбінде жібере алмауым ол менің қателігім. Асықпай шешім шығаруға, жаным мен жүрегімді басқа жанға арнауға барынша тырысып жүрмін. Сенесің бе, қолымнан келмеді. Бір адамға арналған сезім, екінші бір адамға олай арналуы мүмкін емес екен екен.
Аман бол алғашқы махаббат. Сен жақсысына лайықтысың.