Дебат дөрекілік пе?
Алғаш 1-курсқа келгенде университеттің (ЕҰУ) жастар ісіне көп көңіл бөлгенін байқадым. Көңілің қалаған бірлестікті «шертіп жүріп» таңдай аласың. Би, ән, театр, саясат, қоғамдық шара немесе өнер дейсің бе, өзің білесің. Бастысы, өз қызығушылығың мен қабілетіңе сайын дөп табу. Көпшілігінің басын шалып та көрдік) Алайды, таңдауым «Парасат» пікірсайыс клубына тоқтады. Тоқтатқан да сондағы аура, сондағы жаңа достарым болды.
Пікірсайыс… Бұл сөзді естігенде көптің ойына сөз таластырып жатқандар мен дау-дамай алаңы келетіні шындық. Алайда, нағыз пікірсайыстың не екенін көпшілік біле бермейді. Ол жастың да жасамыстың да ойлау қабілетін дамытатын, мәселеге екіұшты талдау жасауды үйрететін, ораторлық өнеріңді ұштап, аудиторияның алдында қымсынбай сөйлеуге жол ашатын мектеп. Шынында, «Парасатқа» келгенге дейінгі Құндыз мүлде басқа еді. Қазір біраз тәжірибе жидым, дебаттың шыңына жетпесем де, өзімді тұлғалық жетілдіру процесінде даму бар.
Бірақ, мұны тек сол ортаға тұрақты болғандар ғана біледі. Басқасының ойы жоғарыдағыдай нетаивтен құралады. Сол үшін сіздерге біршама құпиялармен бөліскім келді.
Дебат мүлде таңсық адамдар болса, азғантай ақпарат берген дұрыс шығар.
Пікірсайыстың ежелден қалыптасып қазірге жеткен бірнше форматтары болады: БПФ (Британдық парламенттік), АПФ (Американдық парламенттік), ЛД (Линкольн-Дуглас), КПФ (Карл-Поппер) және тағы басқалар.
БПФ бойынша ойында 2 спикерден (ойыншы) тұратын 4 фракция (команда) 1 руумды (room) құрайды. Үкімет және оппозияция ашушы және жабушы үстелдерден құралады. Позиция жеребе нәтижесінде (турнирде tabmaker) анықталады. Қарар (алдын ала немесе 15 минут бұрын) ұсынылады.
Төреші, тайм-кипер ойынды бақылап, бағалап отырады. Айтпақшы, ойын шешімі әділ өтуі үшін мұнда жұп төрешілік болмайды. Кейде тіпті жалғыз төреші де шешім шығара береді. Feedback деген бар, — төрешімен кері байланыс. Яғни, шығарылған шешімнің дұрыстығын дәлелдеп, ұтылыс мен ұтыстың себептерін түсіндіреді.
Иә, иә, терминдер көп! Ол өте-мөте «серьезный» нәрсе. Сол себепті, дебатПЕН ойнамаңыз, дебатТЫ ойнаңыз.
Қымбатты, дебат ойнамайтын достым, егер сіз мұны айқай-шу десеңіз, қателесесіз, бұл – мәдениетті пікір алмасу. Дебат, бұл – «ханым, бикеш, мырза, сіз» деген жіңішке сөздер)
Ең қызығы, пікірсайыс мамандық таңдамайды. Себебі, ұсынылатын резолюциялар қоғамның барлық саласын қамтиды. Тіптен бар ғой, дұрыс ойлай білу, ойын аргументтермен дәлелдеу барлығына керек «нәрсе» деп ойлаймын.
Дебат — республика жастарын біріктіктіретін құндылық. Өте жиі ұйымдастырылатын турнирлердің нәтижесінде 1 дебатердің 200 шақты дебатер-досы болады (орта есеппен).
«Не туралы айтасыңдар осы?» дейтіндерге бірнеше қарардың мысалын келтіріп кетейін –
«Бұл палата білім жүйесін модернизациялаудың тиімді механизмін ұсынады.
БП әлемдік су ресурстары қоғам меншігі болуы тиіс деп есептейді
БП эфтаназияға тыйым салады
БП ТМД елдері біріңғай тарих кітабын жазып шығу ақталады д.е.
БП жекеменшік денсаулық сақтау ұйымдарына тиым салады.
БП заңсыз жолымен табылған дәлелдердiң қылмыстық iске қосуын ақтайды»
Мінекей, осы секілді тізім кете береді. Сіз дебат «оғы» арқылы қаншама «қоянды» ататыныңызды түсінген шығарсыз?)
(Ашық аспан астында — «Open air» турнирінен)
Ең маңыздысы, пікірсайысшылар — қоғамдағы кез келген мәселе төңірегінде өзіндік ойы бар, субъективті пікір иелері. Олар жан жақты, потенциалдары мықты келеді. Асыра сілтеп мақтауда демеңіз, мен жүрген орта сондай. Мен жүрген «Парасат» — үлкен жанұя!
Әрі қарай
Пікірсайыс… Бұл сөзді естігенде көптің ойына сөз таластырып жатқандар мен дау-дамай алаңы келетіні шындық. Алайда, нағыз пікірсайыстың не екенін көпшілік біле бермейді. Ол жастың да жасамыстың да ойлау қабілетін дамытатын, мәселеге екіұшты талдау жасауды үйрететін, ораторлық өнеріңді ұштап, аудиторияның алдында қымсынбай сөйлеуге жол ашатын мектеп. Шынында, «Парасатқа» келгенге дейінгі Құндыз мүлде басқа еді. Қазір біраз тәжірибе жидым, дебаттың шыңына жетпесем де, өзімді тұлғалық жетілдіру процесінде даму бар.
Бірақ, мұны тек сол ортаға тұрақты болғандар ғана біледі. Басқасының ойы жоғарыдағыдай нетаивтен құралады. Сол үшін сіздерге біршама құпиялармен бөліскім келді.
Дебат мүлде таңсық адамдар болса, азғантай ақпарат берген дұрыс шығар.
Пікірсайыстың ежелден қалыптасып қазірге жеткен бірнше форматтары болады: БПФ (Британдық парламенттік), АПФ (Американдық парламенттік), ЛД (Линкольн-Дуглас), КПФ (Карл-Поппер) және тағы басқалар.
БПФ бойынша ойында 2 спикерден (ойыншы) тұратын 4 фракция (команда) 1 руумды (room) құрайды. Үкімет және оппозияция ашушы және жабушы үстелдерден құралады. Позиция жеребе нәтижесінде (турнирде tabmaker) анықталады. Қарар (алдын ала немесе 15 минут бұрын) ұсынылады.
Төреші, тайм-кипер ойынды бақылап, бағалап отырады. Айтпақшы, ойын шешімі әділ өтуі үшін мұнда жұп төрешілік болмайды. Кейде тіпті жалғыз төреші де шешім шығара береді. Feedback деген бар, — төрешімен кері байланыс. Яғни, шығарылған шешімнің дұрыстығын дәлелдеп, ұтылыс мен ұтыстың себептерін түсіндіреді.
Иә, иә, терминдер көп! Ол өте-мөте «серьезный» нәрсе. Сол себепті, дебатПЕН ойнамаңыз, дебатТЫ ойнаңыз.
Қымбатты, дебат ойнамайтын достым, егер сіз мұны айқай-шу десеңіз, қателесесіз, бұл – мәдениетті пікір алмасу. Дебат, бұл – «ханым, бикеш, мырза, сіз» деген жіңішке сөздер)
Ең қызығы, пікірсайыс мамандық таңдамайды. Себебі, ұсынылатын резолюциялар қоғамның барлық саласын қамтиды. Тіптен бар ғой, дұрыс ойлай білу, ойын аргументтермен дәлелдеу барлығына керек «нәрсе» деп ойлаймын.
Дебат — республика жастарын біріктіктіретін құндылық. Өте жиі ұйымдастырылатын турнирлердің нәтижесінде 1 дебатердің 200 шақты дебатер-досы болады (орта есеппен).
«Не туралы айтасыңдар осы?» дейтіндерге бірнеше қарардың мысалын келтіріп кетейін –
«Бұл палата білім жүйесін модернизациялаудың тиімді механизмін ұсынады.
БП әлемдік су ресурстары қоғам меншігі болуы тиіс деп есептейді
БП эфтаназияға тыйым салады
БП ТМД елдері біріңғай тарих кітабын жазып шығу ақталады д.е.
БП жекеменшік денсаулық сақтау ұйымдарына тиым салады.
БП заңсыз жолымен табылған дәлелдердiң қылмыстық iске қосуын ақтайды»
Мінекей, осы секілді тізім кете береді. Сіз дебат «оғы» арқылы қаншама «қоянды» ататыныңызды түсінген шығарсыз?)
(Ашық аспан астында — «Open air» турнирінен)
Ең маңыздысы, пікірсайысшылар — қоғамдағы кез келген мәселе төңірегінде өзіндік ойы бар, субъективті пікір иелері. Олар жан жақты, потенциалдары мықты келеді. Асыра сілтеп мақтауда демеңіз, мен жүрген орта сондай. Мен жүрген «Парасат» — үлкен жанұя!