Жеңіс күнінің қарсаңында Гитлер туралы білдей бір журнал жазды. Анау-мынау емес, ғұламалар туралы жазып жүрген журналдың бұл әрекетін көпшілік түсіне алмай, наразылығын білдірді. Солай дауға, шуға ұласты. Журналдың бас редакторы Жарылқап Қалыбай мырза сотқа тартылды. Бәрі не себепті, қалай басталғаны туралы блогер Эльвира Ерғалина Жарылқап мырзадан сұхбат алды. Көріңіздер.

Бұл — ағылшын тілін жетілдірем деген және жоғары рейтингілі сериалдарды қайдан көрсем деп ойлап жүрген адамдарға таптырмайтын сайт. Тіпті Рунетте аналогы жоқ сайт десем де болады.
Ағылшын тіліндегі сериалдарды сапалы субтитрмен қарай аласыз. Анау-мынау емес, жоғары интлеектуалды, деректі — дерексіз, қара юморлы, британдық, HBO-дың немесе FOX-тың және т.б. талғамыңызға сай кез-келген сериалдың тәулігіне 6-7 эпизодын тегін қарай аласыз.

П.С. «Арчер» атты үлкендерге арналған мультфильмді және «Firefly» атты фантастикалық сериалды қатты рекомендтеймін. Талқылайтын, бірігіп мәз болып, таңданатын адам жоқ((((( 

Немесе Мәкенің кофесі:

Үлкейткіш шыны «лупа», қораның түбіндегі сандықтан табылған дөңгелек шынылы көзілдіріктің бір жағы, шағын призма, қою көк түсті шыны, компас.
Ойлап отырған шығарсыздар «неткен байлық» деп . Әрине, құпия орын бар, осы аталған байлықты сақтайтын.
Үлкейткіш шыны не үшін қажет? Ең біріншіден күн сәулесімен қағаз, ағаш бетін күйдіру үшін. Екіншіден сіріңке шырпысының басындағы күкіртті тұтандыру үшін. Үшіншіден қолға түскен құмырсқаны т.б. жәнтікті үлкейтіп қарау үшін керек.
Сынған көзілдірік шынысы. Қабақпен төменгі кірпік астына қыстырып алып жүру үшін. Неге көзге көзілдірік тағады? Оның бір әдемілігі бар шығар? Ондай ой жоқ. Тағу керек. Неге тағып жүру керек? Әркүнге дейін белгісіз.
Призма. Оның бір жағы айна болды. Айнасына қарасаң қиғаш қарағанда көретін бейнені көресің. Кейіннен физикадан Ньютонның тәжірбесін істеп көрдім. Призманың айна беті ұшып кеткен жерінен сәуле өткіздім. Сәуле призмадан өтіп шағын түрлі түсті төрбұрышты алдым. Оны лупаның көмегімен үлкейтіп көрдім.
Көк түсті шыны. Көзіңе тосып қарасаң одан дүние басқалай көрінеді, көкшіл түске бәрі боялады. Кейбір түстер ғайып болады. Көк шыныдан қарағанда қандай түсті көруге болмайды? Оның орнына не көресің? Үлкейгенде жауап білесің, ол кезде ше? Жоқ болады, неліктен? Солай болу керек шығар.
Компас, оны анда-санда қолға аласын. Сыртқы қабатын қай жаққа бұрсаңда қалқып тұрған тілі өз бағытыннан адаспай орнын тауып алады. Неге? Оның тілін басқа жаққа бұруға болады, тек магнит керек, оны да өсе келе білдік.



Зырылдауық пен ебелек ойыншығы. Қолдан жасалынған алғашқы техникалық құралдарым.

Біріншісі зырылдауық. Қалай атасақ та, істеп көргенің есіне түсетіне күмәнім жоқ.
Ең бірінші түйме қажет. Неғұрлым үлкен соғұрлым жақсы. Қысқы сырт киім тон түймесін шздейсің. Екіншіден жуан оншы нөмірлі жіп қажет, жіп оралған ағаш орауыш өзі жеке бір байлық. Оны қалайша іске жаратып ойыншыққа айналдыратымызды ыңғайы түскенде айтып беремін.
Ұзындығы отыз-қырық сантиметрдей жіпті үзіп алып түйменің төрт көзі болса диагоналі бойынша екі көзінен өткізіп байлайсын. Зырылдауық дайын. Қолдың сұқ саусағына іліп он шақты рет алып айналдырасын, сосын екі жағынан тартасын, түйменің екі жағына ширатылған жіп тарқап оны айналдырады, жіп ширатылып болды дегенде жіпті тартқанын босатасын. Түйме өз екпінімен айналғанын тоқтата алмай жіпті кері бағытқа өзі ширатып орайды. Жіпті қайтадан кересін, ширатылғанын жазып түймені қарсы жақа айналдырады. Біраз ебін тапқан соң көп уақытқа дейін түймені ары-бері зырылдатып айналдырасын. Зырыдауық құралы қолдың әрі-бері сызық бойындағы қимылын түйменің осі бойынша айналуына түрленеді.
Қағаздан жасалған ебелек. Техникалық атауы жел турбинасы. Ауаның (газдың) қозғалысын механикалық қозғалысқа айналдырады. Осы тамаша ойыншықты қалай жасағанымды сипаттап берейін. Ойыншықты жасау барысында атқарылатын жұмысты екіге бөлуге болады дайындық және құрастыру деп. Дайындық жұмысы. Ені, ұзындығы бірдей қағаз дәтердің бетіндей парақ қажет. Парақ беттің төрт бұрышынан ортасына дейін бір сантиметр жеткізбей қиямыз. Төбелері бір-бірімен жалғасқан үшбұрышты төрт жапырақ шығады. Ұзындығы жиырма бес -қырық миллиметр шеге қарастырамыз. Құрылғымызды жинауға дайын.
Құрастырып болғанда төрт қалақты ебелек шығады. Алғашында дайындап қойған қағаздың үстінен қарап тұрсыз дерлік. Бір бұрышын ортаға иіп көріңіз -қалта, яғни қалақша пайда болады. Төрт үшбұрыштың біреуін идіңіз. Иген кезде қағазға қыр түсіруге болмайтынын ескертейін. Қалған үшбұрыштарын алғашқы үшбұрыштікіндей исеңіз ебелектің төрт қалақшасын аласыз. Соңғы қадам қалақшаларды бекіту қажет. Қалақша ұшштарын бір қолмен біріктіріп ұстап, шегемен арғы-берісінен өткізіп тесеміз де шегенің тесіп шыққан ұшынан ұстаймыз. Ебелек дайын. Сынауға болады. Қалақша үстінен үрлесеңіз айналуға тиіс.

сурет алынды мына жерден

7 мамырда әкеңізді, аға-ініңізді, жарыңызды, досыңызды,әріптесіңізді қалай құттықтадыңыз?
Біз Kaztube.kz ұжымының жігіттеріне видео жасадық  Операторымыз жасағандай керемет боп шықпаса да, құттықтау видео ретінде жақсы сияқты.
Біздің ұжымда қандай жігіттер жұмыс істейтінін көріңіздер  
Тағы да мейрамдарыңызбен, жігіттер!

9 мамыр Қазақстанда ерекше күн боп саналады. Бұл мейрамды барлық қазақстандық жақсы көреді десек, артық болмас. Өйткені, дəл осы күні барлық майдаргерлерді, соғыста қаза тапқандар мен аман қайтқандарды, майданда ерен еңбегімен жеңіске үлес қосқандарды еске алып, көзі тірі ардагерлерге ерекше құрмет көрсетіледі.
Қазіргі өскелең ұрпақ Ұлы Отан Соғысы туралы не біледі деген сұрақпен «Назарбаев Интеллектуалды мектебінің» жоғары сынып оқушыларына сауал қойдық. Қуантатыны сол, сұм соғыстың тарихын бұл оқушылар «беске» біледі екен. Олар Бауыржан Момышұлы, Əлия Молдағұлова, Талғат Бигельдинов жəне басқа да батырлардың ерен ерлігін, ержүректігін мақтан тұтып, осы бейбіт күнге жеткізген батырлықтарына басын иеді. Қазіргі болашағы жарқын елімізді келер ұрпаққа дəл осы күйінде табыстау керек екенін сезінеді, өздеріне міндет санайды. «Ешкім ұмытылмайды, ештеңе ұмытылған жоқ» деп қайталайды оқушылар.
Осы сəтте Біз жеңіске қалай жеттік атты видеоны назарларыңызға ұсынамыз.
«Сынып сабағына» қатысқан «Назарбаев Интеллектуалды мектебінің» тізімдегі оқушыларына алғыс білдіреміз: Нуржан Онашабай (11 В), Дамира Джанзакова (12 В), Улангасен Томеген (9 D), Аружан Жакапбекова (8 С), Адиль Нурмухамбетов (7 Е).

Басқа-басқа өзімнің «Сусын» деп есептейтін сусындарымның ішінде қатып қалып, басқасын жиып қойып, талғап жүріп ішетін сусыным жоқ екен. Әйтеуір спиртті ішімдік болмаса болды. Сусынның қадірін алыс жолға шыққанда білесің. Шіліңгір шілдеде, болмаса тамылжыған тамызда қаларалық автобусқа сусынсыз міну өз-өзіңді азапты өлімге қиюмен тең дүниенің бірі. Бұндайда мөлшерсіз көп сусынды да ала алмайсың. Көліктің келесі тоқтайтын нүктесіне дейін жететін сусын алып алып, соны ептеп ұртап отыруды әдетте айналдырғанмын. Менің қалааралық автобусқа сирек те болса мініп тұрған кездерде баратын екі нүктем бар. Бірі Балқаш, екіншісі Жаңаарқа. Біріншісі Қарғанадыдан 400 шақырымдай жерде, екіншісі 200 шақырым мұғдарында. Жолға шығарда әрбір ұсақ-үйекке мән беріп, «Ананы ұмытқан жоқсың ба, салып қойдың ба ?» деп келіншегін мазалай беретін жанның бірімін. Жолдан бір күн бұрын ұйықтай алмаймын. Жолда ұйықтағанды ұнатамын. Бейтаныс жерге бара жатпаған соң жолды басқаша қалай қысқартасың?!
Құлағыма «Емпүшімнің» құлақтығын тағып алып ойға шомамын. Иә, иә, жаңылыс оқыған жоқсыздар. Музыка тыңдай отырып ойға шомамын. Қаланың кранынан тамған суды ішіп отырып, жайлаудағы Тасбұлақтың суын армандайтын мен, алыс жолдарға арнайы музыкалар жазып аламын…
… Саржайлауым менің,
Жан жайлауым менің,
Ән – жайлауым менің.
Беу-беу, Сарыарқа!
Аққу аңсап қонған
Ақ маңдай көлдер.
Сал самалы саумалдай болған
Мақпалдай белдер.
Бал бұлағы есіліп аққан-оу, Сарыарқа,
Арғымағы көсіліп шапқан-оу,
Аңыз дала, Абыз дала,
Қобыз дала, Сарыарқа!..-Бекболат ағамның орындауындағы Ақселеу атамыздың осыбір әнімен сусындап отырып әрнені ойлап кетемін. Өзімнің балалығым қалған Сарыарқаның бір пұшпағы Жаңаарқаның Қарасу жайлауында өткен балалығым көз алдымнан зуылдап өтеді. Расымен де мен осы жайлаудың төсіндегі әр бұлақтың суына сусындап өстім. Суын ұрттасаң миыңды аузыңа түсірер тастай суы бар, таудың етек жағындағы тастардың арасынан ағып жатқан Тасбұлақтың, қанша ұртасаңда шөлің қанбайтын, таңдайыңа сіңіп кете беретін әнебір төскейдегі Төсбұлақтың, болмаса Қарасу бойындағы құдықтағы қара суды сіміріп ішер ме еді… Арғымақпен көсіліп шапқанда тұяқ астында дөңгелеп, артыңда бұлдырап қала беретін белдерге тағы бір мәрте барып, дәл солай көсіліп шапқың келіп кетеді… Бірақ, автобус бір ыршып секірген кезде өзіңнің қалааралық автобуста келе жатқаныңды, қолыңда бұлақтың емес, қайдан құйылып алынғалы белгісіз газсыз сусыныңның бар екені есіңе еріксіз түседі. Ол кезде өзімнің «Блогиадаға» қатысатынымнан хабарым жоқ, сондай-ақ әйтеуір бір турдың тақырыбы «Сусын» болатынынан да бейхабар болсам да бүйірінде «Tassay» деп жазылған сусынымнан бір ұртап қойып, шөлімді бір басып алып, халық әндерінен сусындауды әрі қарай жалғастырып кетемін…
… Айбозым, айхай бозым, даңғыл бозым,
Ел шалғай, жүре алмадым, жалғыз өзім- деп Біржан шау тартқан кезінде бір егілген екен. Осыбір әнді бала кезімде атамның қара радиосынан сан рет тыңдадым. Мағынасын жете түсіне алмаған едім. Түсінгенім автордың атымен сырласып отырғаны ғана. Менің балалығым өткен жайлауда свет, тоқ деген атымен жоқ. Өзім құралпылас балалар да жоқ. Мен де астыма мінген атыма «Тайбуырылым менің, қазір ауылға шауып барып келе қойсақ ешкім біліп қоймайды ма? Сенің неге ертегідегідей «Астыңғы ернің қыбырламайды, үстіңгі ернің неге жыбырламайды? Кластастарымның не істеп жатқанын бірге көріп келе алар ма едік?» деп өзімше сырымды айтып жүретінмін. Қызық. Қой, әділқазылар сусын туралы жазба емес деп жүрер, осы жерде «Тассайдан» тағы бір мәрте ұрттап алайық. «Тассайдың» жақсы суысын екені рас, бірақ, ішкен сайын кезенем кебе береді ме қызық…
… Бір жағы Алматының Талғар, Түрген
Сыйласып жақсы емес пе бірге жүрген, бүлдірген
Қандай жақсы құрбылармен бір жүрген...-әнді орындаушы Нартуева Әйгеріммен таныстығым бар. 2009 жылы Жүсіпбек Елебеков атындағы дәстүрлі әндерді орындаушылар конкурсына келген еді. Әрбір әріпін анық айтатын, құлағыңның құрышын қандыра орындайтын әнші. Осындай әншілердің орындауындағы әндерді жалықпай тыңдай беруге болады. Өзі күйеуге тиді ме екен? Әйгерім жайлы ойлағандікі ме, әлде, күннің аптабынан ба, әйтеуір аузымның кеуіп кеткенін аңғардым. Сусыннан тағы бүр ұрттауға тура келді…
«Сусын» тақырыбындағы жазбам сіздердің сусындарыңызды қандырар, қандырмасынан хабарым жоқ. Осы жазбамды Қайрат ағамыздың орындауындағы «Бір келіншек» әнінің орындалуы кезінде аяқтаппын. Ия, қазылар не дер екен, қазылар алқасындағы бір келіншек не дер екен…

Ямайкада «кедейшіліктен құтылғың келсе жүгір» деген аталы сөз бар екен. Мұның мағынасы – спортпен айналысқанда ғана қиыншылықтан құтыласың дегенді білдіреді. Ал спорттың ақша табу көзіне айналғалы қаша-а-ан! Ендігі жерде Қазақстан спортшылары Тайгер Вудсдай болмаса да, әлемдік аренада жеткен жетістіктері үшін қаржылай сыйақымен марапатталатын болды.

Бұған дейін «тоғызыншы территорияның» ұландарына Олимпиададағы жүлдесіне қосымша қомақты ақшалай сыйлық беріліп келді. Биылдан бастап әлем, Азия чемпионаттарында топ жарған дүлділдерге қаржылай көмек көрсетілмек. ҚР үкіметінің 2014 жылғы 4 ақпандағы №53 қаулысы бойынша халықаралық жарыстардың жүлдегерлеріне түрлі мөлшерде сыйақы тағайындалды. Жеке пікірім бойынша, бұл – бұрынғы премьер-министр Серік Ахметовтың ел спортын өркендетудегі маңызды қадамының бірі.
Бұрын Сурдолимипиадалық спорт түрлерінің жүлдегерлері назардан тыс қалып жүрсе, жаңа қаулыға сәйкес алтын медальға – 50 000 доллар, күміске – 35 000 доллар, қолаға – 25 000 доллар беріледі. Тіпті, үздік алтылыққа енгендерге де ақшалай сыйлық табыс етіледі. Сондай-ақ, спортшылардың да бапкерлері назардан тыс қалған жоқ. Олимпиада, Паралимпиада, Сурдолимпиада бойынша үздік алтылыққа кірген спортшылардың жаттықтырушылары түрлі көлемдегі бір реттік сыйақымен марапатталады.

Журналист Руслан Меделбек спортшыларға қаржылай көмек көрсетудің пайдасы мол екенін айтады:

– Қазақстан спортшыларына қаржылай қолдау қажет. Бұл оларға үлкен стимул болмақ. Біз бір олимпиадаға барып, елу алтын алатын АҚШ не Қытай емеспіз. Қазақстанға алтынның да, қоланың да бағасы бір. Сондықтан, әлем чемпионаты мен Олимпиада ойындарында орын алған спортшыларға қаржы беру саясатын қолдаймын. Оларды ерте жастан зейнетке шығару саясаты заңға еңгізілсе тіпті керемет болар еді. Жүлдегерлер мен чемпиондарға жасалып жатқан құрметтің құны жақсы. Мемлекеттен бөлек жергілікті әкімдіктер мен демеушілер мараппаттайды. Демек, жеткілікті. Спорттағы жетістік шынайы PR. Сондықтан нағыз жарнамаға кеткен қаржының өтеуі болары анық. Мемлекеттің жеңімпаздарды мараппаттауы, оларға ерекше құрмет көрсетуі дұрыс шешім деп есептеймін.

Халықаралық жарыстарда топ жарған басқа спортшылар қаржылай қанша сыйақы алатынын төмендегі графикадан көре аласыз.

Әлеуметтік жарнама қоғамды өзгертуге бағытталған және қоғам ішіндегі әлеуметтік мәселелерді талқыға салатын жарнама болып табылады. АҚШ пен Еуропада PSA (Public Service Announcement) термині ретінде қолданылады.

Тарихына үңілсек, пәленің бәрі бастау алатын АҚШ-та сонау 1906 жылы ААҰ-ның (Америка Азаматтық Ұйымы) [Ниагара сарқырамасын] сол кездегі энергетикалық компаниялардың келтіретін зиянынан қорғауды насихаттайтын жарнамасынан басталады. 1917 жылы АҚШ-та Жейміс Монтгомери Флектің «Әй, бала, америкалық әскерге өте-мөте қажетсің!» деп жазылған [плакаты] шығады. Бұл плакатта Сэм көке сол қолын беліне қойып, оң қолының саусағын «Әй, сен!» дегендей көрсетіп тұрды. Одан соң Кеңес өкіметінде де осыған ұқсас плакаттар шыға бастады: «Родина-мать зовет!» (Иракли Тоидзе).

1942 жылы АҚШ-та әлеуметтік жарнамалардың басты үйлестірушісі болып табылатын Жарнама кеңесі (adcouncil.org) құрылды. Алғашқы кезде кәрістермен соғысып жатқан жауынгерлерге хат жазуды; көлікте белбеуді тағуды; ормандады өрттен қорғауды жарнамалады. Кейіннен ғой қоғамдағы сауатсыздықты, балаларға зорлық жасаушыларға қатысты, ЖИТС-ке қарсылық секілді нәрселерді жарнамалаған болатын. 1993-2000 жылдар аралығында Клинтон әкімшілігі нашақорлықпен күресу жолында әлеуметтік жарнамаларға 1,8 млрд өздерінің долларын құртқан екен.

Ал Ұлыбританияда 1946 жылы әлеуметтік жарнамамен айналысатын «Ақпараттың Орталық кеңсесі» құрылған. Жылдық бюжеті 300 млн еуроны құраса, әлеуметтік жарнамаға жылына 195 млн еуро жұмсайды екен.

Ресейде 1993 жылы мемлекеттік емес Жарнама кеңесі құрылған болатын. Уақыт өте коммерциялық емес ұйымдар көбейген соң, 2008 жылы Мәскеуде әлеуметтік жарнаманы дамытумен айналысатын Одақ пайда болды. Ал 2011 жылы Мәскеуде осы әлеуметтік жарнаманың «қазан-ошағының» басында жүретін Комиссия құрылды.

Әлеуметтік жарнаманың халықаралық фестивалі бар IAA Responsibility Awards деп аталатын. Халықаралық Жарнама Қауымдастығымен 2008 жылы құрылған болатын. Фестиваль жыл сайын өтіп тұрады.

Жалпы, қазіргі таңдағы әлеуметтік роликтер осы әлеуметтік жарнамалардың қарқынды дамуымен пайда болды. Қысқаметражды фильмдер көбінесе деректі, ғылыми-көпшілік, мультипликациялық, т.б. болып келеді. Қысқаметражды фильмдердің драматургиялық ерекшелігі – айтайын деген түпкі ойының дәлдігі мен ықшамдылығында. Сондықтан әлеуметтік роликтер қысқаметражды фильмдер қатарына жатпайды. Екеуі екі бөлек нәрсе. Бүгінгі таңда әлеуметтік роликтерді қолында камерасы бар адамның да түсіре беруге мүмкіндігі көп.

Қосымша:

Ниагара сарқырамасы Солтүстік Америкадағы АҚШ пен Канаданың шекарасымен ағып өтетін Ниагара өзенінің орта ағысында. Эри мен Онтарио көлдерінің қысқа аралығында Ниагара өзені 100 метрге жуық биіктіктен төмен қарай құлап ағады. Су құламасының астындағы тау жыныстары доломитті әктастар мен сазды тақтатастардан тұрады. Әктастардан тұратын кемері үнемі шайылудың әсерінен Эри көліне қарай жылына 7-10 см жылжуда. Козий аралымен екі бөлікке бөлінген: канадалық бөлігінің биіктігі 48 м, ені 800 м және америкалық бөлігінің биіктігі 51 м, ені 300 м. Судың гүрілі 25 км жерге дейін жетеді.

Плакат – графиканың бір түрі, тұжырымды мәтіні бар көрнекі бейнеленген өнер шығармасы. Елімізде кешегі 60-жылдардан бастап дами бастады. С.Я.Сухов, Д.Н.Поляков, Ш.Кенжебаев, Г.М.Мамаев, М.Ержанов, В.А.Цветков, А.А.Юлдашев, А.Дүзелханов, К.А.Каметов деген кісілер осы өнердің басы-қасында жүріп, нанын тауып жеген.