Оятқышымды зар қақсатып барып, ұйқымнан әрең оянып, төсектен зорға көтерілетін мен бүгін таңда сергек оянып, жұмысқа томпаң-томпаң етіп, тез-ақ жеттім. Күттай кешіктім енді, ештеңе етпес

"Қазақ «Тойдың боларынан боладысы қызық», – деп бекер айтпаса керек.
Қыркүйек айының басында Талдықорған қаласының әкімі Ермек АЛПЫСОВ БАҚ өкілдерінің басын қосып, биыл Қала күні жаңа форматта, бір ай бойы өтетіндігін мәлімдегені белгілі. Мерекеге орайластырылған алғашқы шара қыркүйектің алтысы күні Өтенай ауылдық Мәдениет үйінде өткен «Талдықорған әуені» фольклорлық-этнографиялық ансамблінің Талдықорған әскери горнизоны сарбаздарына арналған концертінен бастау алып, содан бері жалпы саны 35 шара ұйымдастырылды. Қоңыр күзге рең беріп, қала тұрғындары мен қонақтарына қуаныш сыйлаған мереке қорытындысы облыс орталығында дүбірлеп өтті. Еліміздің дамуына сүбелі үлес қосатын облыс орталығына тек қана талдықорғандықтар ғана емес, Жетісудың өзге аудан, қалалары мен еліміздің өзге облыстарынан келген меймандар бас қосты.
Мереке облыс әкімінің орынбасарлары Тынышбай ДОСЫМБЕКОВ, Серікжан БЕСКЕМПІРОВ, облыстық мәслихат хатшысы Ермек КЕЛЕМСЕЙІТ және шаһар басшысы Ермек АЛПЫСОВ бастаған қаланың Құрметті азаматтары мен ардагерлердің «Даңқ обелискісіне» гүл шоқтарын қоюдан басталды. Отан үшін жанын қиғандарды бір минут үнсіздікпен еске алып, құрмет көрсеткен облысымыздың атқа мінер азаматтары бүгінгі бейбіт күннің шуағы майданда оқ пен оттың арасында жүріп, ел мен жерді қорғаған батырлардың маңдайтері, ерлігінің арқасы екендігін атап өтіп, жастарға патриоттық тәлім берді. Бұдан кейін меймандар Абай көшесінде орын тепкен Талдықорған әскери гарнизоны техникаларының көрмесін тамашалады. Ел экономикасының дамуы қорғаныс саласының тамырына қан жүгіртіп, шекара шебінде орналасқан облысымызды қорғаушылар заманауи техникалармен жабдықталғандығын қала тұрғындары мен қонақтары әдетте сырт көзден таса тұратын БТР, БМП, гаубица және Әуе қорғаныс құралдарын көзбен көріп, қолмен ұстауға мүмкіндік алды. Бұл әсіресе шаһардың жастарына қайталанбас мүмкіндік туғызып, балғын балалар бір сәт өздерін сарбаз сезініп, әскери өмірдің қызығына кенелді. Содан болар мұндағы жұрттың қарасы көбейіп, техникаға отырғысы келгендер кезекке тұруға асықты.
Орталық алаңның шығыс қақпасында мемлекеттік саясаттың жарқын жемісі ұлтаралық татулық пен ынтымақтастықты дәріптейтін этномәдени бірлестіктердің қолөнер және аспаздық көрмесі ұйымдастырылды. Облыс әкімінің орынбасары Тынышбай Досымбеков бастаған меймандар шағын этноауылда ұйғырдың хошанынан ауыз тиіп, шешеннің «лезгинкасы» мен корей халқының ұлттық биін тамашалады. Бір сөзбен айтқанда көрме жұмысы еліміздегі әр ұлт өз мәдениетін, тілін һәм дінін сақтауға мүмкіндік алып, оларға конституцияға сай тең мүмкіндік берілгендігін айшықтады. Ал, алаң орталығы бейнебір балалар әлеміне айналып, мұнда былдырлаған тәтті тілді бүлдіршіндер «Әнші балапан» байқауында бақ сынап, ересектерге көтеріңкі көңіл-күй сыйлады. «Қошақаным қайда екен?», «Айгөлек», «Ақ мамам» және «Мектебім» әнін шырқаған байқауға қатысушы балалардың өнеріне қарап, алдыңғы буын әншілердің орнын басар дарынды өрендер өсіп келе жатқандығына көз жеткіздік. Талдықорғанның тағы бір ерекшелігі өзге облыс орталықтарымен салыстырғанда мұнда балалар көркемсурет мектебі мен жас техниктер үйірмесі жұмысын тоқтатқан емес. Сондықтан болар, жас қылқалам шеберлерінің шығармашылығымен танысқан қала тұрғындары әр суреттің өзіндік ерекшелігін атап өтіп, балалардың ой-өрісінің кеңдігіне таңырқай қараса, болашақты болжаған жас техниктер ғарыш станциялары, кеме және өзге де заманауи техникалардың моделін құрастырып, көрерменнің ықыласына бөленді. «Балалар әлемін» ұмытылмастай қылып еске сақтау үшін орталық алаңда ойыншықтар әлемі, суретке түсу галереясы ұйымдастырылып, фотосуретшілер үшін бар жағдай жасалды. Мерекеге орай жас қылқалам шеберлері өз туындыларын меймандарға естеліке сыйлады."
«Жетісу» 27.09.13ж

Күз мезгілін жақсы көрем. Бірақ сан алуан түске боялған жапырақтар қалықтай келіп қара жердің бетіне қонған сәтін көргенде бойымды көңілсіздік билеп, көзіме жас келеді. Күздің тағы бір таңы атты…

Жылы көрпемді басыма бүркеп алып, тәтті ұйқымды қимай жатырмын. Осы кезде әлдекім бетімді бүркеп жатқан көрпені ашып, суық алақанымен маңдайымнан сипағандай болды. Орнымнан тұрып, жан-жағыма жалтақтай қарап едім, қасымда отырған ешкімді көрмедім. Сөйтсем, соққан жел жартылай ашық тұрған терезені айқара ашып тастапты. Көрпемді ашып, маңдайымнан сипаған салқын самал екен…

Литвалық дизайнер Юлионас Урбонас жеңіл, ешқандай ауырсынусыз және әдемі түрде фәни өмірден бақи өмірге аттандыратын америка қырлары (американские горки) аттракционының жобасын жасап шығарыпты.

Техникалық сипаттамалары
Ұзындығы… 7544 м
Жоғарыға шығу биіктігі… 500 м
Құлдилау биіктігі… 510 м
Көтерілу уақыты… 120 с
Құлдилау уақыты… 10 с
Ең жоғарғы жылдамдық… 100 м/с
Сақиналар саны… 7
Ең жоғарғы жүктеме… 10 g
Асқынған жүктеме уақыты… 60 с
Жолдағы уақыт… 200 с
Әрекет ету принциптері
Эвтаназиялық қырлардағы вагонетка жарты шақырымдық биіктікке баяу көтеріледі де, қарқынды түрде төмен құлдилап, кезекпен жеті сақинадан өтеді. Тартылыс күшінің есебінен қозғала отырып, адам ағзасына әсер ететін жүктемені аса қауіпті 10 g көрсеткішіне дейін жеткізеді. Америка қырларында әдетте ең жоғарғы жүктеме 4-6 g шамасында және олардың ұзақтығы бірнеше секундтан аспайды.

«Америка қырларына 24 адамды мінгізіп, олардың барлығы өлі күйінде келсе, бұл америка қырларының ең идеал түрі болар еді. Білесіз бе, мұны ұйымдастыруға болады.». ДЖОН АЛЛЕН — Әлемдегі америка қырларын шығарушы Philadelphia Toboggan Company, компаниясының бұрынғы президенті.

Сезімдер
10 g көлеміндегі жүктемені жоғарғы пилотаж фигураларын орындау барысында ұшқыштар сезінеді. Осындай аса жоғары жүктемені біршама уақыт (ал эвтаназиялық қырларда бұл уақыт толық бір минутты құрайды) басынан өткерген адам басында эйфориялық сезімде болады. Бұл ретте, еркін құлдилау барысында вагонетка жүрек арқылы өтетін вертикалды ось бойымен айналуының нәтижесінде одан кейінгі адамға әсер ететін негативті сипаттарды басатын анестезиялық әсерге бой алдырады, яғни адамның көз алдында күлгін мұнар (Эльвираның күлгін көзілдірігіне кандидат ) пайда болады, жан-жақты көруі жоғалуына байланысты тек туннельді көз көру (туннельное зрение) орын алып, адам есінен айрылады (G-LOC, аса жоғары жүктеме әсерінен есінен танып қалу), содан соң өмірмен қош айтысады.
Өлім себебі
Церебралды гипоксия — аса жоғары жүктемелер әсерінен миға оттегі бармай қалады, опшым.
Ғылыми негіз
Жобаның кеңесшісі Лондон Империялық колледжі жанындағы Кеңістіктегі бағытсыздану зертханасынан вестибулярлық аппарат қызметінің бұзылуларымен және көлікте бас айналу проблемаларымен айналысатын Майкл Грести болды.

Статистика
Ойын-сауық парктерінің ірі операторларының бірі Six Flags жүргізген зерттеулерге сәйкес америка қырларында өлімге алып келетін жарақаттар алу мүмкіндігі 1:1 500 000 000 көрсеткішін құрайды, яғни шезлонгтардың аяқ асты жиналып қалуы мен гольфке қарағанда анағұрлым төмен. Алайда, АҚШ тұтынушы тауарлар қауіпсіздігі бойынша комиссиясының мәліметтеріне сенсек, апаттарды есепке алмағанда жылын аттракциондарда 2 адам өліп, жүзден астам адам ауруханаға түседі екен.
Қолданылуы
Дизайнердің бастапқы ойына сәйкес бұл құрылғы эвтаназия үшін және гуманды өлім жазасы үшін қолданыла алады. Автор, америка қырлары жоғарғы жүктеменің күшімен адам өлтіру үшін ең қолайлы құрылғы еместігін мойындайды, бұл ретте центрифуга бұдан тиімдірек. Алайда, америка қырлаы эстетикалық тұрғыдан жеңіп тұрғаны сөзсіз.

Дереккөз

Айналам қоңыр түске (күзді айтам) боялып жатқанда әр құбылыстан позитив іздеуге көштім. Адамдардан, әр әрекеттен, тіпті орын алған сәтсіздіктің өзінен қуаныш күткім келеді, жақсылық көргім келеді.
Арылмас әдетке айналдырып алуға болатын мұндай қасиеттің қаныма сіңіп кеткенін қалаймын.
Маған сәттілік тілей отырып, күн сайын бірнеше позитивтен жеткізіп отыруға тырысатын 100 күнімде сіз де менімен бірге өзгеруге тырысарсыз… бәлкім…

Бүгін түнде Чемпиондар лигасының топтық кезеңінің екінші тур ойындары басталады. Турдың алдына Чемпиондар лигасының тарихындағы болған ең қызықты статистикалық мәліметтерді ұсынып отырмын.
Чемпиондар лигасының 2013/14 жылғы маусымының алғашқы турында «Аякс» пен «Галатасарайдың» қақпасына хет-трих жасаған әлемнің ең үздік ойыншылары Лионель Месси мен Криштиану Роналду бір сатыға жоғарылады. Нақтырақ айтсақ, осы уақытқа дейін екінші орында келе жатқан Руд ван Нистелройдан Месси екі допқа ұзап шықты. Ал португал жұлдызы Роналду әйгілі Тьерри Анриді артқа тастап, бесінші орынға тұрақтады.
Төменде Чемпиондар лигасының ең үздік 10 сұрмергені көрсетілген:
1. Раул Гонсалес –71
2. Лионель Месси– 62
3. Руд ван Нистелрой – 60
4. Андрей Шевченко – 59
5. Криштиану Роналду – 54
6. Тьерри Анри – 51
7. Филиппо Индзаги – 50
8. Альфредо Ди Стефано – 49
9. Эйсебио– 47
10. Алессандро Дель Пьеро – 44
УЕФА чемпиондар лигасының тарихында ең жылдам голды 2007 жылы «Бавария» шабуылшысы Рой Макай «Реалдың» қақпасына соққан еді. Содан бері бұл көрсеткіш әлі жаңарған жоқ.
Төменде Чемпиондар лигасының тарихында соғылған ең жылдам голдар берілген:
10,12 сек. – Рой Макай («Бавария») 07/03/2007, «Бавария – «Реал» (Мадрид) – 2:1 (1/8 финал).
10,84 сек. – Жонас («Валенсия»). 01/11/2011, «Валенсия» – «Байер» – 3:1 (топтық кезең).
20,06 сек. – Жильерто Силва («Арсенал») 09/25/ 2002, ПСВ – «Арсенал» – 0:4 (топтық кезең).
20,11 сек. – Алессандро Дель Пьеро («Ювентус») 01/10/1997, «Манчестер Юнайтед» – «Ювентус» – 3:2 (топтық кезең).
21,20 сек. – Кларенс Зеедорф («Милан») 09/28/2005, «Шальке-04» – «Милан» – 2:2 (топтық кезең).
24,00 сек. – Пато («Милан») 19/09/ 2011, «Барселона» – «Милан» – 2: 2 (топтық кезең).
25,02 сек. – Давид Алаба («Бавария») 04/02/2013, «Бавария» – «Ювентус» – 2:0 (1/4 финал).
25,20 сек. – Марек Кинцел («Рапид») 02/11/2005, «Брюгге» – «Рапид» – 3:2 (топтық кезең).
25,54 сек. – Деян Станкович («Интер») 05/04/2011, «Интер» – «Шальке-04» – 2:5 (1/4 финал).
28,21 сек. – Мариано Бомбарда («Виллем II») 10/20/1999, «Виллем II» – «Спарта» (Прага) – 3:4 (топтық кезең).
28,46 сек. – Александрод Алексудис («Панатинаикос») 22/11/1995 «Панатинаикос» – «Ольборг» – 2:0 (топтық кезең).

Чемпиондар лигасының тарихында алты ойынның барлығында жеңіске жеткен бес команда бар. Олар: «Милан» (1992). ПСЖ (1994),«Спартак» (1995), «Барселона» (2002), «Реал» (2011), 2002 жылы АЕК алты ойынның барлығын тең аяқтаған.
Еуропаның үш ірі турнирі Чемпиондар лигасы, УЕФА кубогы (қазіргі Еуропа лигасы), Кубок иегерлерінің кубогы турнирінде жеңіске жеткен үш клуб бар. Олар: «Ювентус», «Аякс», «Бавария».
Чемпиондар Кубогының тарихындағы ең ірі жеңіс: «Динамо» (Бухарест) – «Красейдерс» – 11:0 (1973).
Чемпиондар лигасының плей-офф кезеңінде ең ірі жеңіс: «Манчестер Юнайтед» – 7:1 (1/4финал, 2007 жылы); «Бавария» – «Спортинг» – 7:1 (1/ 8, 2009 жылы).
Қос матч қорытындысы бойынша доп айырмашылығы ең көп ойын: «Бенфика» – «Дюделанж» – 18:0 (1965 жылы).
Чемпиондар лигасының топтық кезеңіндегі ең ірі жеңіс: «Ливерпуль» – «Бешикташ» – 8:0 (2007 жылы).
«Манчестер Юнайтед» – 25 ойын қатарынан ұтылмаған (2007 жылғы «Миланмен» болған ½ финалдан 2009 жылғы «Барселона» болған финалға дейін). «Арсенал» 2005/ 06 жылғы маусымда 10 матч қатарынан қақпасында бірде-бір доп жібермеген (995 минут бойы 2005 жылдың қыркүйегінен 300 жылдың мамырына дейін). «Ныюкасл» 2002/03 жылғы маусымда топтық кезеңнің алғашқы үш матчында ұтылса да, плей-оффқа шыққан болатын.

КерекБлогер байқауында осы аптаның тақырыбы: Технология

Осы тақырыпта түрлі форматтағы жазбалар, сауалнамалар, салыстырмалар, фотосеттер, сараптамалар күтеміз. Сәттілік!

Тауық асырап көрген адамсыңдар ма өздерің? © Сатыбалды

Шын, мен тауық сойып көрмегенмін соятын да ойым жоқ, бірақ сойватқан кезде ұстап тұрғаным рас еді. Басын балтамен шабайын деп тұрып, маған «жіберіп қойма!» деп ескерткен. Бәлеге ма, балтамен аямай-ақ «тарс» еткенде шошынғаннан жібере салғанмын. Сосын анау басы жоқ тауық ойбайлап қашсын, сол бойы ұстатпай қойды. Міне, саған «тауық сорпа!»

Қазанның 3-і күні Астанада қарағандылық «Шахтер» мен «Маккаби» (Хайфа) клубтары кездеседі. Бұл Еуропа лигасының топтық кезеңінің екінші тур ойындары. «Шахтердің» Еуропа лигасының топтық кезеңі аясында Қазақстанда өткізетін алғашқы матчы.

Хайфаның «Маккабиі» Қазақстанға осымен екінші рет келмекші. Оның алдында 2009 жылы Чемпиондар лигасының үшінші іріктеу кезеңінде «Ақтөбемен» кездескен еді. Ақтөбеде өткен ойын 0:0 болып аяқталса, Израильде 4:3 есебімен хайфалық жігіттер басым түскен болатын. Матчтың алғашы 15 минутында үш доп соққан Муханов шәкірттерін ойынды тамашалап отырған көрерменнің ешқайсысы жеңіледі деп ойламаған шығар. Бірақ, сол ойында Сидельников қақпасынан төрт доп алып шығуға мәжбүр болды. Демек, бұл команданың кездесудің соңына дейін табандылық танытып оңайшылықпен берілмейтіні көрініп тұр.

Бірінші турда «Шахтер» ежелгі Эллада еліне барып, ПАОК-тан соңғы минутта өкінішке қарай ұтылып қалды. Тағы да сол соңғы минуттар синдромынан құтыла алмай келеміз…

Ал «Маккаби» өз алаңында АЗ (Голландия) клубына 0:1 есебімен жол берді.

Хайфаның «Маккаби» клубы 1913 жылы құрылған. Израилдың 12 дүркін чемпионы. Бес рет ел кубогында жеңіске жетккен. Сондай-ақ, төрт рет Израиль лигасының кубогын олжалаған.

УЕФА Чемпиондар лигасының 2002/03 жылғы маусымында «Маккаби» алғаш рет аталмыш турнирдің топтық кезеңіне жолдама алды. Осылайша Израиль футбол тарихында Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне шыққан алғашқы команда ретінде тарихта қалды. Сол жылы хайфалықтар бүкіл әлемді таңқалдыратын сенсация жасады. Чемпиондар лигасының топтық кезеңінің дебютаны «Маккаби» аузын айға білеген, Сэр Алекс Фергюсен жаттықтыратын «Манчестер Юнайтедті» 3:0 есебімен ойсырата ұттты.

Соңғы 10 жыл көлемінде Израиль чемпионатында 7 рет жеңіске жетіп, 2 рет Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне жолдама алған. Сондай-ақ, 4 рет Еуропа лигасының топтық кезеңінде өнер көрсеткен. 2007 жылы ширек финалға дейін жетті.

Чемпиондар лигасының 2009/10 жылғы маусымында топтық кезеңде бірде-бір кездесу жеңіске жетпеген әрі бір голда соқпаған алғашқы команда ретінде тіркелді. «Маккабидің» тобына сол жылы «Бордо», «Ювентус», «Бавария» сияқты ең мықты командалар түскен болатын.

«Маккабиде» кезінде Йосси Бенаюн, Олег Кузнецов, Якуби Айегбени сияқты танымал футболшылар өнер көрсеткен.

«Шахтер» Еурпа лигасында өнер көрсетіп жүрген командалардың ішінде ең шығысында орналасқан. Хайфа мен Астананың арасы 3600 шақырым.

Қарағандылық клуб биылғы жылы еуродода аясында Қазақстанда өткізген үш кездесудің ешқайсында өз қақпасына бірде-бір гол жіберген жоқ. Бұл жолы да солай болса, қоржынға алғашқы үш ұпайды салуға тамаша мүмкіндік туып тұр.

Израил біріншілігінің соңғы турында «Маккаби» «Бней-Сахнин» клубымен 0:0 есебімен тең тарқасты.