Өскеменде бүгінгі күні көптен күткен оқиға болды — ашылуы қыркүйекке жоспарланған Абай мен оның досы Михаэлиске арналған ескерткіш уақытынан ерте ашылды. Неге Михаэлис екеуі? — деп сұрарсыз, «саясат!» деп жауап берер едм. Оған еш қарсылығым жоқ, әкімшіліктің шаруасы ғой. Оның үстіне ескерткіш Абай даңғылы мен Михаэлис көшелері қиылысында орналасыпты.
Әйткенмен, қуанарлықтай ештеңе болмады. «Халқымыздың Ұлысын хоббит еткен» скульптордың қолы қисық болды ма, әлде әкімдік оны асықтырды ма, нәтижені төменнен көре аласыздар! (жанымда фотоаппарат болмағаннан суреттерді қалалық сайттардың бірінен алдым, рұқсатын сұрадым). Абай мен Михаэлистің аяқтары қысқа болғаны былай тұрсын, астындағы «Абай Құнанбайұлы» деген жазуы болмаса Абайдың Абай екендігін түсіну қиын-ақ…
Қалалық сайттар демекші, қала тұрғындары жергілікті сайттарда ескерткішті ұнатпағандарын, наразылықтарын бірден білдіріп жатыр. Әйткенмен, Абай емес, Михаэлиске сірә жандары ашиды. Кейбіреулері жәй әзіл үшін де пікірлерін айтып жатыр…
Опщм Сіздер де көрсін, ойларын айтсын деп фотоларды ұсынып отырм:




Пы.Сы.«Абай мен Михаэлистің бірге түскен селфиі», «Банк жарнамасындағы хоббитерге ескерткіш» деп жергілікті азаматтар атап жатыр, ал Сіз не дейсіз?

Рейд 2 шығыпты интернетке, HDrip. Егер біріншісін көрген болсаңыз мұны да жібермеңіз.

Қазақ әдебиетіндегі жауһар жырларды халыққа жеткізудің жаңа жолын іздеу барысында Kaztube.kz порталы мен Әдебиет порталы жаңа жоба бастаған еді. Бейнепоэзия жобасы ақпан айынан бері көрермендерін тамаша өлеңдермен сусындатып келеді. Әдебиетке жаны құштар жастарды қазақ поэзиясындағы жауһар жырлармен тәрбиелей отырып, патриоттық сезімге баулуды көздеген жобаның алғашқы нұсқасының форматы мен ұзақтығы өзгертіліп, жаңа деммен шығарыла бастады.

Бүгінгі таңда барлығы 8 шығарылым портал қолданушыларының назарына ұсынылды. Оларды біздің порталдағы БЕЙНЕПОЭЗИЯ айдарынан көре аласыздар. Поэзия оқыған қонақтардың арасында актер, әнші, композитор, журналист әзіл-сықақ саласының маманы сынды кейіпкерлер бар. Алдағы уақытта бұл тізімнің ұзаратынына сеніміміз мол.

Мәңгілік қозғалтқыш қағидатына негізделе отырып, келесі жобаны бастағым келіп отыр. Track of the day — күделікті негізде толықтырылып отыратын үздік әндер топтамасы. Күн сайын үздік деп танылған кемінде бір ән назарларыңызға ұсынылады. Соңғы сөйлемде ырықсыз етіс қолданылғанымен, әндер тізімі менің талғамыма сай және менімен жасалатындығын айта кеткен жөн  

Өзіңізге белгілі, жақсы ән табу шын мәнінде үлкен проблема. Меніңше, жақсы ән дегеніміз кемінде бір-екі күн үзбей тындалатын туынды. Сондықтан, басты мақсат — сапалы музыкалық туындылармен бөлісу. Оған қоса жақсы әндердің тірілей орындалған нұсқаларымен бөліскім келеді. Оған қоса, кей әндерге жасалған кавер версиялар да бар қоржынымда. Жол-жөнекей отандық және шетелдік әртістер мен музыкалық топтардың шығармашылығын талқылайтын боламыз. Әрине, әрбір адамда музыка тыңдауға деген сұраныс деңгейі әртүрлі және ең бастысы — музыкалық талғамдар айрықшаланады. Сондықтан, ұсынылатын әндер ұнамауы да ғажап емес.

Қаласаңыз американдық Rolling Stone журналының "тарихтағы 500 ұлы ән" жинағын қарап шықсаңыздар да болады. Жеке басым, фонотекамдағы көптеген әндермен осы тізім арқылы таныстым. Дегенмен, бұл тізім тек ағылшын тіліндегі әндерден құралған және 21 ғасырда жазылған үш-ақ әнді қамтиды. Өз кезегінде, менің блогымда мұндай шектеулер жоқ.

Ресми бөлім аяқталды осымен  Әрине, менің бойымдағы басты қозғалтқыш күш — өзімнің музыкалық талғамым жоғары деген сенімділік. Және сіздермен үздік әндермен бөліскім келеді деп жазған кезімде, Құдайлардан от ұрлап кетіп, адамдарға табыстаған Прометей мысалы есіме түсіп кете береді.

Ендеше кеттік. Сонымен, track of the day — Coldplay тобының Yellow әні.
Тәбеттеріңіз ашылсын!



Бір қызығы, бұл әннің орыс тіліндегі нұсқасы да бар. Небо деп аталатын каверді талантты алқаш Григорий Лепс орындайды.



Өз кезегімде, Yellow әнінің қазақша нұсқасын ұсынамын. Ах да, Лепстің нұсқасына салып айту керек.

Қалдырдың сен жалғыз
1) Жарық жұлдыз, ерекше нұрланған
Қымбатты ең маған,
Қалдырдың сен жалғыз.
Ең сұлу қыз мен үшін әлемде
Бол мендiк десем де,
Қалдырдың сен жалғыз.
Таусылды төзiм, қинаған бiр өзің,
Қураған гүл сезiм,
Қалдырдың сен жалғыз.

Қайырмасы:
Қайдасың сен, қайда жүрсің?
Сағындырған есімде есімің
Ұмыттың ба әлде менi сен
Сәулем сенi сүйгем

2) Ұмытылар мұңға толы сәттер,
Уақыт зырлап өтер,
Қалдырдың сен жалғыз.
Жеңілдім бе, жеңдім бе белгiсiз,
Жүректі тек үнсiз,
Қалдырдың сен жалғыз.

Күндер өтер, келер қайта көктем
Бәрiбiр мен күтем…

«Блог деген не?», « Блогшы деген кім?» деген сұраққа Абзал Сариев жауап берген екен. Мен соның желісімен «Бүгінгі қазақ блогшылары блогосфераға қалай келді?» және «Блогерлік блогшыларға не берді?» деген сұрақтарға жауап іздеп көремін.

---

__________________БҮГІНГІ ҚАЗАҚ БЛОГШЫЛАРЫ БЛОГОСФЕРАҒА ҚАЛАЙ КЕЛДІ?_________________


Бұл сұраққа қазақ блогосферасының атасы атанған Асхат Еркімбаймен болған əңгімемді ұсынамын.

Сен блогшы болсаң интернетте жеке бренд боласың

Блогты мен 2009 жылдары алғаш Америкадан біліп келдім. Ол кезде интернет Қазақстанда кеңінен таралмаған уақыт еді. Сол кезде қазақ журналистеріне ақпараттық технологияларды қалай жеткізсе болады, біліп келгенімді қалай үйретсем, қалай сауаттандырсам деген сынды ойлар келді. Ең оңайы сол блогтан бастау болды. Сөйтіп, біз «Блог» дегенді сәнге айналдыруға тырыстық. «Блогшы болған жақсы, егер сен блогшы болсаң интернетте жеке бренд боласың» деген сияқты идеяны қоғамда культивацияладық. Соның нәтижесінде блог ашу, оны жүргізу жақсы қарқын алды.

Жаңа ұғым пайда болды

Мен алғаш қазақ тілінде блогты түсіндіре бастағанда кейбір басылымдар менің «блог» деген сөзімді «блок» деп өзгертіп жаңа ұғымды түсіне алмай жатты. Кейінінен блогосфера дамығаннан кейін белгілі бір блогтұғырнамаларда өзінің азаматтық позициясын білдіріп, қызығушылығымен бөлісіп, блогын жүрзігетін адамды біз «блогшы» деп таныдық. Алайда уақыт өте келе әлемде блогерлікке қызығушылық төмендей бастады. Оның орнын әлеуметтік желілер басты. Сол кезде әлеуметтік желілердің белсенді қолданушыларын блогшы деп тану белең алды. Қазір егер интернет аудитория солай түсінетін болса, әлеуметтік қолданушының 5 мың тұрақты қолданушысы бар, ол бір нәрсені жазған сайын оқырмандары оған 500 ұнату түймесін басатын болса немесе туиттерде оның 1000-нан аса оқырманы болса, соны блогшы деп атайық деген бір көзқарас қалыптасқан.
Асылында ғылыми әлемде батыста, мәселенки блогшы деп жаңа ақпарат тудырмайтын, ескі ақпаратқа жаңа бір мәлімет үстеп, соны әрі қарай тарататын адамды блогшы деп таниды және ол адамның ақпарат тарататын белгілі бір нақты алаңы бар.

«Блогшы» деп кімді атаймыз?

Бізде Қазақстанда «блогшы» деп әдетте біз азаматтық көзқарасын интернетте тұрақты түрде білдіріп отыратын, белсенді интернет қолданушыны таниды. Әрине, бұл анықтама академиялық ортада қолдануға келмейді. Бірақ Қазақстан интернет қолданушылары осы түсінікті жақын көретін сияқты.
Жеке өз басым бұған келісе алмаймын. Өйткені, менің түсінігімде блогшы деген өзінің азаматтық көзқарасын айқын көрсетіп отыратын, одан тайынбайтын, белсенді интернет қолданушы. Әйпесе, өзінің қызығушылығымен ғана бөлісетін, тек өзінің суретін жариялайтын адамды мен блогшы деп айта алмаймын. Бұл менің жеке анықтамам.

Қарым-қатынас болмаған жерде пікір алмасу болмайды

Адамдар бір автобусқа отырады, бірақ онда ешкім бір-бірімен сөйлеспейді, қарым-қатынас орнатпайды. Қарым-қатынас болмаған жерде пікір алмасу болмайды, соның арқасында жаңашылдықтың дамуы кешеуілдейді. Себебі, адамдар арасында қарым-қатынас болуы маңызды. Жаңа медиада адамдар бір-бірін көрмегендіктен осы «барьер» жойылады да, олардың арасында байланыс орнайды. Адамдар арасында қарым-қатынас қарқын ала бастағаннан соң олар бір-бірімен мәлімет алмаса бастайды, мәлімет алмасқан сайын олар пікір алмаса бастайды, пікір алмасқан сайын адамдардың ой-өрісі, санасы, белгілі бір мәселеге қатысты көзқарасы өзгереді немесе қалыптасады. Жаңа медианың құралдары осы тұрғыдан менің ойымша пайдалы. Әсіресе дүние жүзінде аумағы бойынша тоғызыншы орын алатын Қазақстан үшін. Мысалы, Батыс Қазақстандағы бір адамның көзқарасы Шығыс Қазақстандағы бір адаммен ұқсас болып, сөйтіп бір ортақ жобаны дүниеге алып келіп жатса бұл әлеуметтік желінің, жаңа медианың жеңісі дер едім. Себебі, дәстүрлі медиада оған қол жеткізу екіталай.

Наурыз мерекесі жаңа бір идеяның бастауы болсын

Бір ұнайтыны қазақ блогосферасындағы блогшылар арасында бірден үлкен ынтымақтастық пайда болды. Сол ынтымақтастық жойылмас үшін жылына бір рет наурыз айында, Наурыз мерекесі тек қана бір киіз үйдің ішінде қымыз ішіп, наурыз көже жейтін мейрам ретінде ғана қабылданбасын, Наурыз жаңа бір идеяның бастауы тәрізді өзінше сәнге айналсын деп, осы кезде «Blog Құрылтай» өткізуді дәстүрге айналдырдық. Блогерлердің бұл жиынына «Құрылтай» деген сөзді қосуда бұл ортада тек қазақстандық блогерлер ғана емес, шетелде тұратын қазақ блогерлерімен де қарым-қатынас орнатуды көздедік. Себебі Дүниежүзілік қазақтардың Құрылтайына көбіне үлкен кісілер барып, жастар қатыса алмай қалып жатамыз. Ал жаңа технологияларды әлемнің барлық жастары қолданады. Осы жаңа медианың арқасында бір-бірімізді көріп жатпасақ та интернет арқылы байланысып отырайық деген ниетпен «Blog Құрылтай» атауы пайда болды.

«Blog Құрылтай» не үшін әр қалада өтеді?

Алғашқы «Blog Құрылтай» өте сәтті өтті. Одан кейінгі құрылтайлар да ойлаған межеден шықты. Себебі, басты мақсат интернеттің басы-қасында жүрген қазақша ойлайтын, қазақша түйсінетін қазақ жастарының ынтымақтастығын арттыру еді. Сондықтан да «Blog Құрылтайды» көшпелі еттік. Сонымен қатар «Blog Құрылтай» өтетін өңірдегі қазақ жастарының ынтымақтастығын бекіту, нығайту, ешкімге тәуелсіз, еркін ойлайтын, ойын, пікірін ашық айта алатындардың басын қосып отыру көзделеді.

Блог өзектілігін жоюда

Әлемде блог өзектілігін жойып келе жатыр. Сондықтан адамдар бұрыңғыдай «Blog Құрылтайда» блог бастауды үйретпейді. Себебі әр нәрсенің өзінің дамуы, заңдылығы бар. Блог бұрынғыдай қызық емес, есесіне әлеуметтік желілер қызық. Әлеуметтік желілердің орнын алдағы уақытта тағы бір басқа дүние басады.
Бірақ интернет белсенділерінің басын қосу менінше керек. Өйткен интернетте жақсы дос бол, сөйлес бірақ жылына бір рет жүзбе-жүз кездесіп, интернетте айтылмаған дүниені айтып, ақылдасып, сол жерде жаңа бір жобаны дүниеге келтіруге себепші болатын нәрсе керек. Оның керектігін «Blog Құрылтай» дәлелдеді. Алғашқы «Blog Құрылтайдан» кейін-ақ қаншама жаңа жобалар пайда болды. Жасыратыны жоқ, сол жаңа жобалар қазір қазақ тілді интернетті дүр сілкіндіріп тұр. Біздің әр блогшымыз қазір жеке тұлғаға айналды. Әр блогшыдан қазір сұхбат алады. Кезіндегі блогшылар қазір бір бизнестің құлағынан ұстап дөңгелетіп жатыр. Сол ынтымақтастық нәтижесінде «Бірлік бар жерде тірлік бар» екендігін бәріміз көріп отырмыз.. «Blog Құрылтай» маған сонысымен ұнайды.

«Blog Құрылтайдың» болашағы

«Blog Құрылтайдың» болашағын, тіпті 5-10 жылдан кейін не боларын айту қиын. Ол уақытта бәлкім болар, бәлкім болмас. Бәлкім ол басқа бір қозғалысқа өзгеруі мүмкін. Мысалы қазір «Blog Құрылтайдың» негізінде өтіп жатқан «Домбыра party» бір құбылыс ретінде өз алдында келе жатыр. Сол сияқты бір салалық жобалар пайда болуы мүмкін. Себебі интернет ол дамиды, өзгереді. Бірақ не болса да меніңше блогшылар ынтымақтастығын жоғалтпай, бірлікте болғаны дұрыс. Себебі бірлік болса белгілі бір нәтижеге қол жеткізе аласың. Жеке-жеке жүрсең «Жалғыздың үні, жаяудың шаңы шықпайтыны» естен шығармау керек.

Ер жігіттің екі сөйлегені өлгені

Қарым-қатынас, араласу, пікір алмасу өте жақсы. Бірақ таяқтың екінші ұшы бұл пікір алмасу қандай бағытта өрбиді дегенге келіп тіреледі. Бар мәселе адамдар бұл пікір алмасуда нені көздеп отырғандығында. Себебі бұл қарым-қатынаста жақсы нәрсемен қатар, жаман нәрсе де айтылуы мүмкін. Аңдамай айтылған сөздің арты пікір алмасуға ұласып, оған ие бола алмай қаласың. Жаңа медианың ерекшелігі сол. Сен бір пікірді айттың, ол әлеуметтік желіге түскеннен кейін сен ол сөздің иесі емессің. Ол сөзідің иесі, оны әрі қарай іліп алып кететін сенің оқырмандарын. Сондықтан, сен оған ие бола алмайсың. Осы жағын аздап қауіп емес, ерекшелік деп айтуға болады. Өйткені, мысалы твиттерде бір сөзді қате айтсаң оны қайтып алып кешіріңдер қате кетіп қалыпты деп бәрінен кешірім сұрауың қиын. Сол үшін қазақтың «Ер жігіттің екі сөйлегені өлгені» деген мақалы осы жаңа медиада айрықша өзекті сияқты.

---

_______________________________БЛОГЕРЛІК БЛОГШЫЛАРҒА НЕ БЕРДІ?________________________________

---

Zevsko:
— Мен өзімді нақты блогермін деп айта алмаймын. Бірақ блогерлік маған үлкен пайда алып келді. Мысалы біріншіден өзімнің азаматтық позициямды ашық, ойымды емін-еркін білдіруге мүмкіндік берді. Екіншіден, шығармашылықпен айналысуға мүмкіндік тудырды. Блогерліктің арқасында блогерлермен етене жақын танысып, солардың арқасында фотожурналистикаға деген қызығушылым пайда болды. Блогерлік мені үлкен жетістіктерге жетеледі. Блогерлік маған керемет үлкен достар берді. Қазіргі уақытта бала кезімдегі сыныптастарым, көрші, ағайын –тумаларымнан гөрі блогерлермен тығыз қарым-қатынастамын. Солардың арқасында мен көп нәрсе үйрендім, өмірлік көзқарасым қалыптасты. Блогерлік маған жанашыр достар, аға-әпкелер берді. Сол үшін блогерлік менің өмірімде ерекше орын алады.

---

Orkenegro:
— Блог мені біріншіден, жақсы ортамен табыстырды. Асхат Еркімбай досымнан бастап қыл аяғы өзіңе дейінгі жаны жайсаң, ойы ұшқыр, қаламы жүйрік қауымның мүшесіне айналдым. Блог екіншіден, Саясат Нұрбек, Ерлан Қарин, Мұрат Әбенов, Бекболат Тілеухан секілді әншейінде қолың жетпейтін ел ағаларының қаперіне түсудің жолын көрсетті. Олардың бір-екі қолпашына кеудемізге шелпек пісіріп жіберіп, блогты бұрқылдаттық. Блог үшіншіден, азды-көпті танымалдылық әкелді. Журналист ретінде жеткеніме блогерліктің буы қосылып, ара-тұра блог-турдың, тегін шайдың көркіне айналдық. Одан әрі бұл ермегім медиалекторлыққа ауысты. Аз-маз табыс әкеліп жатқанын да қалай жасырайын. Айтпақшы, ең бастысын ұмытып кетіппін, блог маған әйел тауып берді. Бәйбішемді мен емес, ол мені таңдады десе де болар (күліп). Себебі, блогымды оқып жүрген… оқып жүрген. Содан «типа» тәнті болып, менің «Мой мирыма» 5-6 рет достық жіберген. Мен оны қабылдағам. Әйтеуір, бір күні қабылдап қойыппын, сөйлесіп қойыппын… бір күні қарасам, үйде жүр…

---

AKY:
— Блогерлік ең алдымен маған тамаша достар сыйлады. Сонымен қатар шыңдалуыма, сөз саптауымның жақсаруына септігін тигізді. «Блогиада» секілді керемет жобаға қатысу мүмкіндігін берді. Блоггингті жақсы көрем!

---

Gastarbaiter:
— Блогерлік менің жазу қабілетімді жақсартты, Қазақстанның әр бұрышында көптеген достар табуыма себепші болды, шығармашылық реализация берді.

---

Сәния Қуанқызы: — Сауатты, сапалы, ардагер блогерлердің қатарында жүріп өзіңді блогермін деуге ұяламын. Дегенмен оқуға да, жазуға да мектептен жақын болғандықтан, өзімнің рухани азығымды осы бағытта таптым деуге болады. 2010 жылдардан бастап қазақ блогерлерінің оқырманы болдым, алғаш жазуымды 2012 жылы бастадым да, 2014 жылы аты жер жарған «Блогиада» атты доданың қатысушысы болдым. Байқаудың бірінші кезеңінен ұшып кеттім, дегенмен мықты мектептен өттім. Бастапқыда блогтарым күнделікке ұқсады, яғни жан дүниемдегі құбылыстарды сыртқа шығарудың бір құралы ретінде көрдім. Кейін қоршаған ортамда болып жатқан құбылыстарды жаза бастадым, маған басқа блогерлердің ойы қызық болды. Ал, енді ең бастасы өзге блогерлерді оқи отырып, комменттер арқылы пікір алмасауды, сайттың ішінде болатын «климатты» сезуді үйренгеннен кейін, тағы басқа сырларды меңгере отырып өзімінің жұмыс істеп жүрген ЖШС-тің сайтын ашып, соның жетекшісі болдым. Ол сайт қазір де жұмысын сәтті жалғастырып келеді. Блогерлік бағытты ұстанып, осылай жалғастырып «шебер блогер» болғым келеді де, ақшаны осы бағытта тапсам деймін. Себебі бұл жұмысты істеу үшін белгіленген уақытпен кеңседе отырудың қажеті жоқ, ал мен саяхаттауды қатты жақсы көремін. Бірақ әлі де көп білім, тәжірибе, еңбек қажет. Сондықтан келесі жылы тағы да «Блогиада» додасына өтінішімді жіберіп, «қасқыр» блогерлерден құралған жюрилерден біраз тәрбиеленсем бе деймін.

---

Ардақ Құлтай:

— Блогерміз деп жүргендердің барлығы да әлеуметтік желіде болсын, блогтұғырларда болсын қазақ тілде жазып, қазақ тілді контенттің интернетте көбеюіне үлес қосып жатыр. Мен блог жазу арқылы көп ақпарат алдым, түйгенім де аз емес. Ақпаратты жазып жаттау қаншалықты тиімді екенін ескерсек, блогерлер әржақты білім жинаған, қарым-қатынас құруды үйренген адамдар екеніне көз жеткіземіз. Мен қазір журналиспін деп те, толыққанды блогермін деп те айта алмаймын. Себебі белгілі бір мәселені көтеріп, оны соңына дейін қадағалап, шешіп тастаған дымым жоқ. Тек әр айтып жүрген ойымыздан әрқайсымыз сабақ алып, пайдаға асыра алсақ деген ниеттеміз. Оны-мұны тындырған адамдай боп жүрміз ғой. Жоғары моральді болғансып, пафоспен сөйледі десеңіздер де айтайын, ертеңгі ақпарат заманында әркім өз шаруасынан аса алмай жатқанда кейінгі ұрпақ іздегенін табатындай, білгісі келгенін біле алатындай жағдайға жетсек, сол біздің ең басты пайдамыз.

---

Aikona:
— Блогерлік маған көп достар берді. Өмірге деген көз-қарасымды, мамандығымды өзгерткізді. Ізденіс сыйлады және өз мүмкіндіктерімді ашуға көмек берді. Жетістігім сол өзімнің сайт ашуым шығар. Соны жүргізіп, таныту көп қуаныш сыйлайды.

---

Aya:
— Блогерлік жаңа ортамен танысуға, өмірді басқа тұрғыдан тануға үйретті, көмектесті. Осы екеуінің өзі ғана үлкен жетістік деп білемін.

---

Abzal Sariyev:

— Блогерлік мені бауырымдай араласып кеткен көп достар мен ағалық ақылын аямаған жанашыр жандармен жолықтырды. Өміріме азық ақылын айтты, сынын айтты, шынын айтты. Ғұмырымды түбегейлі басқа арнаға ауыстырды, дұрыс арнаға.

---

Patik:
— Блогерліктің арқасында достар таптым. Интернетті мақсатты түрде пайдалана бастадым. Өзімнің жобаларымды іске асыруға мүмкіндік алдым

---

Aikarakoz:
— Блогерлік маған, ең алдымен, керемет достар сыйлады. Қазір бауырымдай боп кеткен достарым қаншама. Тіпті, 2-3 күн көрмесем сағынып қалатын жағдайға жеткенмін. Екінші, блогерлік мені шыңдады. Ойымды еркін жеткізе алатын болдым, әрнәрсені жан-жақты ойланып алып барып қорытынды жасауды үйрендім. «Креатив» деген дүниені де блогерліктің арқасында дамытып жатырмын. Үшіншіден, блогерліктің арқасында қызмет етіп жатырмын. Иә, солай, блогер достарыммен бірігіп жоба жасап, жұмыс істедік. Блогерліктің арқасында нан жеп отырмын. Төртіншіден, қолөнер жағынан бірдеңе бітірген болсам, блогерліктің арқасында. Тағы да сол блогерлердің ақыл-кеңес, қолдауымен, мақтауымен біраз нәрсе жасап тастадым.

---

Көкбөрі Қазақұлы:
— Блогерлік маған жаңа өмір, ойыма жаңа өзгеріс берді. Блогерлікке бет бұрмаса мен Астанаға келмес едім, бүгінгідей достар таппас едім.

---

Жанасыл Болатбек:
— Жалпы өзімді блогшымын деп есептемеймін, блогерлікке хобби ретінде қараймын. Осы ортада жүргеніме өкінбеймін, ең бастысы талай жақсы достар таптым. Жалпы интернетпен 2003 жылдары таныса бастадым. Сол кезде қазақша ештеңе таппадым, ештеңе түсінбеді, келе бере .kazakh.ru-ды біраз бұрқыраттық, кейін on.kz-ға тірелдім.Керекинфоны көрген кезде қазақтардың шоғырланған ортасын көріп кәдімгідей қуандым. Сол керектен бастап көзім ашыла бастады.

---

Faraon:

— Дәлірек блогерлер маған не берді деген дұрыс болар. Өйткені, журналист болсамдағы өзімді керемет жазғыш блогермін деп айта алмаймын. Мен өмірімде Асхат Еркімбай, Аршат Оразов сынды мықты блогерлермен танысқаныма қатты қуанамын. КерекИнфоның мектебінен сабақ алып, өмірге көзқарасым өзгерді. Бүгінгі күні блогерлік менің өмірімді 180 градусқа өзгертіп жіберді деп айта аламын. Мен алғаш блогқа келген 2011 жылдардан бері бұл сала біраз өзгерді. Мықты блогерлердің саны артты, жаңа керемет жобалар дүниеге келді. Қазнеттің бар блогерлеріне тек сәттілік тілеймін! Алға!

«Блог жүргізгеннен блогерге не пайда?»
Дәл осы сұрақ көпті мазалары сөзсіз. «Жарнамамен күремесе де, қасықтап ақша табуда» тұрғысындағы жауапты айта алмағандықтан (әзірге ҚазНетте жарнама жағынан табысты болған блогерді көрмедім), «Көзін тапқанға кез келген істе пайда бар,» — деп-ақ құтылуға болады.

Иә, шынында да, біле-білген жанға блог жүргізу — үлкен мектеп. Қандай да бір тақырыпты тарқатып жазу үшін әбден ізденеді, оқырмандарына қызығырақ пост ұсыну үшін ізденістен алған ақпараттарын тәжірибеге ұластырады. Соңында өзі ізденіп, өзі қаныққан сол тақырыпта әбден шыңдалып, маман боп шыға келеді.
Жазып жүрген салада шеберлігін әбден арттырып, еңбегін табыс көзіне айналдырып отырған жандар аз емес. Блогтан бизнеске қарай бет алған Қазнеттің бірнеше блогері жайлы біле жүріңіз.

---

Лаура Мырзақоңырова, Дәмді әлем
— Күнделікті пісірген тамағымды, тәттілерімді Инстаграмдағы парақшама жүктеп жүрдім. Фолловерлерім қалай пісіргенімді жиі сұрайтын, пікір қылып бір-екі рет жазған соң басқаша жол іздей бастадым. Сөйтіп, damdialem.blogspot.com блогымды ашып, мәзірлерді сонда жазам деп шештім. Басында блог жүргізу, оны оқырмандардың талқылап, «рецептті» тағы сұрауы маған өте қызық болды. Аз уақыт ішінде блогыма неше түрлі тағамның мәзірі толып қалды. Өзім білетін тағамдар қатарын толықтыру үшін, блогыма жаңа мәзір салу үшін барынша іздендім, көп нәрсе үйрендім. Блогымды оқып, сол арқылы танысқан құрбыларым тапсырыс бере бастады. Біреуден біреу естіп, тапсырыс берушілер қатары да көбейді. Жеткізу мүмкіндігім болмағандықтан Ақтаудың ішінен ғана тапсырыс қабылдаймын. Көбіне кішігірім отырыстар мен туған күндерге тәттілер, торттар пісіремін. Үлкен тойға да тәттілер дайындап беруімді өтініп жатады, бірақ көп көлемде дайындайтын үлкен ыдыстарым жоқ. Оның үстіне, мұғаліммін, уақытым да көп емес. Тапсырыстарды түнде дайындаймын, себебі, екі баламды ұйықтатып барып жасамасам, әр нәрсені шұқып, маза бермей қояды. Табысым жаман емес, азық-түлікке кеткен ақшаны есептеп, екі еселеймін — бағасы шығады. Қазір блогымды сайтқа үлкейтіп жатырмын. Алдағы уақытта жеке ісімді кафетерий ашудан бастап, үлкен мейрамханаға дейін ұлғайту ойда бар. Бизнесім жүріп кеткенде де блог жүргізуді тастамаймын. Оқырмандарымды далада қалдырғым келмейді.

---

Өркен Кенжебек, Өркеннің өрнегі
— Алғаш блог деген дүние барын 2008 жылы білгем. Қазір «Астана ақшамы» газетінде журналист боп істейтін Әділбек Жапақ желкелеп апарып, бір интернет-кафеден жеке блогымды ашып берді. Сондағы паролім есте қалмапты. 2009 жылы Асхат Еркімбай тағы бір ашып берді. Тағы ұмыттым. Қашан саналы түрде өзім қызығып, 2010 жылы мамыр айында Асхат пен Есенгүл Кәпқызы өткізген семинарға қатыспайынша, ұмыта бердім. Содан бері төрт жыл… Шеберліктің шыңына жеткен жоқпын. Шыны керек, 2010-2011 жыл аралығында 1-1,5 жылдай блогингтің құмарына түсіп, түн ұйқымызды бұзып, күніне 4-5 жазба жазған дәурен өтті. Кейін құмар басылды. Есейдік пе, білмедім, сайт ашып кеттік. Қазақтілді блогерлер әлі кәсіби бизнес жолына түскен жоқ. Бірақ, былтырдан бастап өзімді медиалектор ретінде позициялауды жөн санағам. Қанша дегенмен, сайт ашқан, жапқан, газет-ТВдағы 7 жылдық тәжірибеміз бар. Соны бөлісейін әрі «бере жатса, артық тиын қалта теспес» деп, лекторлыққа кіріскенмін. Ұсынысты ең бірінші Яков Федоров досым айтты. "Қазақстанның әр түкпіріндегі 13 Назарбаев зияткерлік мектептерінің оңтүстік-батыс жағын мен алсам, солтүстік-шығыс жағын сен алсаң," — деді. Келістім. Семинарларымды барынша қызықты өткізуге тырысқанмен, тақырыбым – саяси болғандықтан ба, сәл ауырлау өтеді. Көбіне семинар тақырыптарым – блог ашу, блогты жүргізу, жаңа медиа талаптары, әлеуметтік желілердегі медиамінез-құлық, журналистің ақпарат іздеуі, оның ұстанымы және т.б. Бізде қазақ тренер шықса, ол міндетті түрде ақшасыз, тегін семинар өткізу керек секілді көрінеді. Егер ақша деп қалсаң, онда сен — оңбағансың, патриот емессің. «Әй, уақытым бар, дайындығым бар,» — деп айтайын десең, түсінбей қалады көбі. Бірақ, жайлап сеңді бұзып келеміз. Бұрын әр семинарыма 10 мың алсам, қазір сол соманы 5-6 есеге көбейте салсаңыз, табысымыз шамалап қалады. Кейін бизнесім мықты боп жатса, блог жүргізуді тастауым мүмкін. Әлішер Елікбаев секілді әр семинарға кемі 1000-1500 доллардан берем деп жатса, блогты тастау… зәшем, ол қиын емес.

---

Әйгерім Бегімбет, Әйгерімнің блогы
— Блогымда жазылып жүрген посттардан бөлек «Фотогалерея» деген айдар болды. Сол жерге түсірген суреттерімді салам да, артынша ұнатпай қалып, өшіріп тастаймын. Солай біраз уақыт салып, өшіріп жүрдім. Блогыма жақсы сурет салу үшін достарымды, көрші-қолаңдарды, айналамдағының бәрін суретке түсіріп, машықтандым, тәжірибе жинадым. Биыл көктемде ғой деймін, Шымкенттегі жекеменшік газет фотограф болып жұмыс істеуге шақырды. Мені Гугл арқылы тауыпты. Сонда қызмет етіп жүріп, таныстарыма, достарыма 10 тойды тегін түсіріп бердім. Мақсатым — білмегенімді үйрену еді. Қазір дос-жарандарымның тойына тегін барғанымнан бөлек, бір тойды бастан-аяқ түсіріп, барлық суретті флешкаға жазып бергенім — 5000 теңге, ал, альбом жасау 15 мың теңгеден басталады. Түсірген суреттерімді флешкасына жазып берген соң өшіріп тастап отырады екем, дұрыс емес. Тимур аға (Бектұр) «суреттеріңді жина, сайт ашып берем,» деген. Ол сайтты өзіме PR үшін пайдаланамын, ал блогты тастамаймын.

---

Райхан Әкімбаева, Еркеқыз
— Керекинфо сайтына алғаш тіркелгенімде сондағы блогерлердің жазғанына қарап шабыттанып, қыз балаға арнап тоқыған дайын көйлегімді ілдім. Көйлек сүйкімді шыққан болса керек-ті, ең алғашқы тапсырыс та көйлек болды. Алғашқы постыма көптеген мақтау пікірлер жазылды, сол пікірлер мені ары қарай тек қана блог жазуға емес, сонымен қатар, тоқыма тоқуға да шабыттандыра түсті. Бір-екі постымнан кейін-ақ тапсырыстар түсе бастады. Алматылық блогер қыз өзіне саусақсыз қолғапшаға (митенки) тапсырыс берді. Бұрын-соңды ондай тоқымаған мен үшін жаңалық болды, ізденуіме тура келді. Әркез бір көйлектің схемасын іздеп отырып, басқа жаңа дүниелерге тап боласың. Көбіне кішкентай ұл-қыздарға тоқығандықтан жаңа дүниелер көзіңнің жауын алып, тоқымасыңа қоймайды. Байлыққа батып кетпесем де, пайдасын көріп жатырмын. Қазір жаз болған соң тапсырыс аз, күн салқындағанда көбейеді. Кейде физикалық жақтан үлгермей қалып жатамын. Жеке дүкен ашу ойымда болғанмен, нақты жоспар жоқ. Әзірге осы темппен-ақ қолымды шынықтыра берейін. Тапсырыстар тым көп болып жатса, дүкен емес, фабрика ашып жіберемін-ау… Шымкентке көшіп келгенімізде интернетке шыға алмай, блог жазуым тоқтап қалған-ды. Содан бәсеңдеп қалдым. Кейін жазып көрдім, бірақ бұрынғыдай алып-ұшып тұрған шабыт болмаған соң ба, қалды. Блог жазуыма еш кедергі жоқ, тек жалқаулығым басып тұр.

---

Айжан Кәрібаева, Кербезful
— Менің салам видеоблог болған соң, ең алғашқы видео түсіре бастағанда «бьютиблогты міндетті түрде жасап көремін» деген ой болған. Өйткені, қазақтілді аудиторияға дәл осы сала жетіспейді деп ойлаймын. Қазірше бьютиблог саласын видеоблогыма енді-енді қосып келе жатырмын. Екі видеом бар, бірінде кешкі макияж жасау жолын көрсетсем, екіншісінде шаш үлгісін, маникюр жасау бар. Ең бастысы, өз тәжірибеңмен бөлісемін, өзіме көмектесетін, өзім қолданатын нәрселерді жеткізіп отырамын. Негізі хоббиді кәсіпке айналдыру тек дұрыс ойға, икемге байланысты. Сол себепті бьютиблогымды бизнеске айналдыру жоспарда бар. Қазірше оған тек жақсылап негіз салу керек. Баян (тәтем) екеуіміздің онлайн-дүкеніміз бар. Ол жерде қыздардың әшекейі, көзілдіріктер, сұлулық пен сәнге арналған бұйымдар сатылады. Онлайн-дүкеніміз Инстаграм арқылы жұмыс істейді, енді оны бьютиблогпен байланыстыруымыз керек. Оның барлығы біраз уақыт пен тәжірибені керек етеді. Өйткені, бұл — Баянның да, менің де негізгі жұмысымыз емес. Тікелей онлайн-шоптың табысы жап-жақсы. Табысты қайтадан айналымға салып отырамыз. Бизнесіміз дамып кетіп жатса, блог жүргізуді тоқтатпаймын. Өйткені, бұл жерде бизнестің көзі — блог емес, блогтың көзі — бизнес болып отыр. Сол себепті менің қызығушылығым бизнесте емес, блогта. Екеуін бір-бірімен байланыстырып, екі жаққа да пайда әкелгім келеді.

---

Рахат Ғизатолла, Сарықазақ
— Блог жүргізіп жүріп, суретке түсіре бастадым. Суретке түсіре бастаған соң, фотоаппарат және оның аксессуарлары туралы, суретке қалай түсіру керек секілді тақырыптарды жаза бастадым. Болашақта осы тақырыпта видеоблог жүргізем деген жоспар бар. Фотографияда теория мен практиканы қатар алып жүру керек. Бірақ, техника мен уақыт тапшылығына байланысты практикам аздау секілді. Айналы фотоаппаратты қолға алған сәттен ақша табу жағын қарастыра бастадым.
Алғашқы клиентке өте қатты қобалжыдым, екі жастың лав сториі болатын. Алғашқы емес, әр клиентке қобалжимын. Өйткені, әр адамның ерекшелігі бар, фотосурет арқылы оның тән сұлулығымен қатар жан сұлулығын, мінезін көрсете білуің керек. Бизнес деп айту маған келіңкіремейтін сияқты. Өйткені, мен өзге мамандық бойынша тұрақты жұмыс істеймін. Ал, фотография — қосымша. Сондықтан одан түсетін ақша да — қосымша табыс. Ақша көбіне фотоаппараттың өзіне жұмсалады, фототехникалық аксессуарлар сатып алуға кетеді. Фотосуретке түсіре бастағалы жазуым азайды. Бір нәрсені суреттеп жазып отырғанша, бір фотосуретпен ойыңды жеткізіп тастағың келіп тұрады. Тіпті суреттің астына коммент жазуға да ерінетін болып кетіппін. Егер техниканың тілін жақсы білсең, ізденісің жақсы болса, бұл кәсіпті дөңгелетіп әкетуге болады.

---

Өзімде де хобби және қосымша табыс көзі ретінде алып жүрген іс бар. Ол — қолөнер. Қолөнер туралы блог жазып, тәжірибе жинамасам да, шыңдалуыма бірден-бір себепкер болған — блогер-достарым. Алғаш рет әшекейді өзіме жасап, әлеуметтік желіге суретін салғанымда блогер-достарым мақтау пікір жазған. Сол мақтауға қомпаңдап, одан сайын әдемі, ерекше дүниелер жасауға асығып жүрдім. Солай-солай бір жұмысымнан келесісін асырамын деп жүріп, кішігірім шебер боп шыға келдім. Тапсырыс беруді бастаған да — мақтап жүрген жандар еді, жарнамасын күшейткен де — солар . Тапсырыс Фейзбук және Инстаграм арқылы келеді. Қазір табысым жақсы. Болашақта жеке бизнесті қолға алғым келеді. Үлкен мақсатыма қарай адымдап келемін. Арманыма жететініме сенем!

Жаңа медиа дәстүрлі журналистиканы ауыстырады деген әңгімені алғаш естігелі бері төрт рет министрлер кабинеті алмасыпты. Алайда, тәжірибе көрсетіп отырғандай Қазнет секілді қолданушысы аз ортада блогосфера ТВ мен газет-журналдарды ауыстыратын емес, қосымша құрал ретінде ғана пайдаланылуда.

Уақыт өтеді, бір толқынның орнын келесісі басады. Блоггинг те солай. Бұрын белсенді жазып жүрген кей блогшының жазбасын қазір таппайсың. Оның ішінде блогосферадан жоғалып кету жігіттерден гөрі қыздарға көбірек тән сияқты. Себептері де түсінікті: жанұялық өмір, уақыт тапшылығы, қызығушылықтың азаюы т.б. кете береді. Тіпті өзімнің де блогыма тек блогиада басталғалы жан кіре бастағаны өтірік емес. Дегенмен сырттарынан бал ашпай, бұл туралы «ғайып болған» қыздардың өздерінен сұрауды жөн көрдім. Олардың бірқатарынан «Блог жүргізбей кету себебі неде?» «Блог жүргізуді жалғастырмақ ойы бар ма?» деген сияқты сауалдарға жауап алдым.

---

Астаналық Айжан Сапарова (Aizhantabyn ) бір кезде WordPress-те қыздардың сырласу орнына айналған «Қыздар әлемі» атты блогтан бастап, кейін осы Керекинфо блогтұғырында ақ қонжығының сапалы фотоларымен, әдемі ақ өлеңдерімен әйгілі болды. Содан соң Массагет порталында күні кешеге дейін түрлі тақырыптағы жазбаларымен бөлісіп келген сұлу кенет ұшты-күйлі жоқ болып кетті, тіпті Фейсбуктен де таппай қалдым. Астанада өткен «Блогкемп-2012» шарасын үйлестірушілерінің бірін Инстаграмда «тығылып» жүрген жерінен ұстап алдым

«Блог жазбай кетуімнің басты себебі — уақыттың тапшылығы, оған қоса еріншектігім де бар. Алдағы жоспарда блог жүргізуді жалғастыру ойымда бар, алдымен өміріме біраз өзгерістер енгізіп алайын. Фотоблог форматында «аспаздық» тақырыбында жазғым келеді. Анығы – сапалы мәзір және сапалы сурет.»

---

Германияда қызмет бабымен тұрақтап қалған аруымыз Сымбат Айжарық (Simona ) WordPress блогтұғырында сол жақтан күнделік жүргізіп, арасында қыздарға келбет пен сымбат сырлары туралы жазбаларын арнап қоятын. Керекинфодағы пікірталастарға қатысып тұратын, енді қарасам блогы соңғы рет 2013 жылдың желтоқсанында жаңарыпты. Дегенмен Simona Фейсбук парақшасында әлі де неміс халқының өмір салтындағы өзгешеліктер туралы бөлісіп тұрады.

«Блог жүргізуге уақыт жоқ, әрі Муза апай шаршап калған  Оның үстіне жалпы қазақ қоғамында өмір сүрмеген соң, оқырман қауым рухани немен қоректенетінін анық білмеймін. Қазнеттен алыстап кеттім. Негізі блоггер тұрмақ, колумнист боп кеткім бар. Қызықтыратын тақырып: «Қоғамға 40 жерден тыйым».

---

Бір кездегі «Балғырған» және "Қолөнер" блогтарының иесі Салтанат Мұратбекованы (Balgyrgan) қазіргі жастар біле бермес. Алматы қаласында өткен ең алғашқы, ең ыстық блогкемптің басы-қасында жүрген белсенді қызды қазір әлеуметтік желілерден де табу қиын. Әйтсе де Инстаграмға баласының суреттерін салып тұрады екен. Салтаның жауабы қысқа да нұсқа болды:

«Блогты қойған себебім — тұрмыс құрдым, ал ол жақта көп уақыт жоқ. Жоспарым — көп бала табу »

---

Астаналық Виктория Әлжанова (Karakyz ) да күнделігін WordPress блогтұғырында бастап, кейін Керекинфода сирек те болса өте-мөте құнды ақпаратпен бөлісіп отыратын. Соңғы «АҚШ құқық мектептеріне магистратураға оқуға түсу» атты жазбасы талай үміткерге көмек болғаны анық. Сол постты жаза сала АҚШ-қа оқуға кетіп қалған «Қарақызымыз» (негізі әппақ) қуанышымызға орай араға бір жыл салып қатарымызға қосылды.

«Блог жүргізбеу себебім ретінде бірінші келген ой «уақыт» болған еді. Бірақ, ниет болса, уақыт табуға болатыны еске түсті. Ең басты себеп — шабыттың, стимулдың, мотивацияның жоқтығы. Бұрын блог жүргізіп бастап келе жатқан кезде (2007 жыл) қазақша контент өте аз еді, сол қазақша контентті көбейту мақсаты итермеледі, күшті мотивация болды. Қазір жағдай өзгерген, кез-келген қазақша жазба «фурор» тудыратын заманы өткен. Белгілі бір мақсат, мотивация болмаса, стихиялық түрде блог жүргізгім келмейді.
Блог жүргізуді жалғастыру жоспарда бар. Енді соны құнттау керек Тақырыпты өзім өмірде не қызықтырады, сол бойынша таңдаймын. Мысалы, салауатты өмір салты, дұрыс тамақтану, спорт. Себебі дәл қазір мен үшін өзекті тақырып — денсаулық.»

---

Сонау көне Керекинфодан келе жатқан атыраулық сұлуымыз Анар Қартқожақова (Gulistan ) жаңа Керекинфода гүл өсіру сырларымен бөлісіп, шетелдік сапарлары туралы фоторепке қарық қылып қоятын. Ал қазір тұрмыста, оны тек Фейсбук пен Агенттен табасыз.

«Блог жүргізбей кеткен себебім – бірінші кезекте ортаның өзгеруі. Жаңа толқын жаңа бағдарлама, мақсат, бағдармен келеді де, әдетте оның алдыңғысы көп сұранысқа ие болмай қалады. «Оқырманы жоқ блог жетім» осы жерге дөп айтылғандай. Блог жүргізуді жалғастыру жайында ойлар бар, бірақ нақты жоспар жоқ. Тақырып бір бағытта болғанын қалар едім. Гүлдер тақырыбын ауқымын кеңейтіп жазуға болады. Басындағыдай емес, қазір сұраныс форматы өзгеріп келеді. Сосын халықтық педагогика қызықтырады.»

---

Қатарымызға кейінірек қосылса да Керекинфоның жұлдызына айналып үлгерген Маржан Тулеева (madlen ) Алматы қаласында өтетін шаралар афишасын тиянақты түрде жазып тұратын. Талай кемптің ұйытқысы болып жүрген, Астанада өткен «Блогкемп-2012»-ге алматылықтарды ұйымдастырып, «жинап» әкелген Моржығымыз кейін тұрмысқа шықты да, блогты тастады. Ой, жоқ, басқа да себептері бар екен

«Блог жүргізуді бастамай жатып тоқтатып қойдым. Маған блогтан гөрі сол блогтың авторы қызық. Реалдағы қарым-қатынас маңыздырақ. Керекинфодан өзіме достар тапқанда жазуды қоя салдым.
Дегенмен блог жүргізуді жалғастырғым келеді. Бірақ ол үшін ойды жинақтау керек. Жазған затына жауапкершілікпен қарайтын блогерлер аз. Не жазсам да өзім білем дейтіндердің қатарына косылғым келмейді. Соны білмегендіктен жалғастыра алмай жүрмін. Алматы мен басқа қалалардағы сервис туралы жазғым келеді. Оған көп ізденушілік, креатив және уақыт керек. Жауапкершілікпен қарау керек. Қазір ондай жағдай жоқ »

---

Дегенмен, қарап отырсақ, үміт жоқ емес сияқты. Қыздардың дені блог жүргізуді жалғастыруға ниетті екен. Әсіресе тақырыптық блог жүргізгілері келетіндігі ерекше көңіл қуантады — салалық блогтар Қазнетте әлі де аз ғой.

Қыздар, блогтарыңды жаңартыңдаршы! Сағыныппын...

Суреттер қыздардың әлеуметтік желілердегі парақшаларынан алынды.

_________________________________Блог деген не? Блоггер деген кім?__________________________________

Блог жүргізу және фитнес, хм-м…
Мұндай тақырыпты мен «фитнес гуруы» немесе шекесінен нұр төгілген блогосфераның соңғы апостолы атағына дәмеленгендіктен таңдағаным жоқ. Фитнестің кей қағидалары мен тәсілдерін саналы не бейсаналы түрде қолдануым маған бір кездері блог жүргізуде үлкен пайдасын тигізген. Кейбірі мен үшін әлі де тың, әлі де пайдалы. Сондықтан, оларды өзіңізбен бөлісудің мүмкіндігін мүлт жібергім келмейді. Ендеше, жаттығушының ырсылы мен пернетақтаның тынымсыз тырсылында нендей ортақ нәрселер бар екен? Көрелік.