Ғасырға жуық тариxы бар еліміздің мандайалды университеті ҚазҰУ қай кезде де көшбасшы болудан жаңылған емес. Мәртебелі шаңырақта студенттер үшін барлық жағдай жасалған. Айталық, студенттерге академиялық ұтқырлықпен шет елден білімін толықтырып, жаңа тәжірибелерді игеру мүмкіндіктері университетіміздің бір орында тұрмай, студенттерінің жаңа белестерге шығуы мен білімдерін жетілдіруге күш салып отырғаны құптарлық іс. Осындай мүмкіндікті бірқатар студенттер мен магистранттар қалт жібермей, өз білімдерін шыңдауға университет пен жылуфизика және техникалық физика кафедрасының көмегімен, Эразмус+ бағдарламасы бойынша Франция елінің Нант қаласындағы жоғары инженерлер мектебіне бір жылға немесе бір оқу семестріне тәжірибе алмасуға бару мүмкіндігін тиімді пайдаланып отыр.
Франция елінің табалдырығын оң аяқпен аттап, Нант қаласына қадам баса отырып, үш жүз мыңдай халқы бар қала өзінің ертеректен қалған сәулет құрылыстарымен бірқатар білім алушылардың санасында қалып қойды. Магистранттар тұрғындарының сыпайылылығы, әрқашан жымия қарсы алып, жылы шыраймен шығарып салуына аса үлкен назар аударып отыр.
Қазақстаннан 6 студент аталмыш бағдарлама бойынша конкурстық шәкіртақыға ие болған, оның төртеуі киелі қара шаңырағымыздан болса, екі студент Көкшетау қаласынан барып отыр. Біздің студенттермен қатар басқа да шет мемлекеттерден келген студенттер саны да көп екен. Оқу қиын болғанымен алынбайтын қамал жоқ деп ұрандаған студенттер жергілікті оқу орнының жоғары білікті ұстаздарының оң көзбен көрініп, үлгерімдері жоғары болғандығын дәлелдейтін сертификаттарды иеленді.
Бұған қоса түрде қашықтан білім алу үшін «Жылуфизика және техникалық физика» кафедрасының професссорларымен, доценттерімен, ғылым кандидаттарымен, аға оқытушыларымен, кафедраның меңгерушісі ф.-м.ғ.д., проф. Бөлегенова С.Ә.-мен ғылыми-зерттеу жұмыстары бойынша жиі байланысқа шығып отырады.
Эразмус+ бағдарламасы білім беру мен оқыту жүйесінің тұрақты дамуы мен жаңартылуына, спорт және жастар саясатын дамытуға қолдау көрсетуге, сондай-ақ азаматтардың қабілеттерін арттыру арқылы олардың жұмысқа орналасу мүмкіндіктерін жоғарылатуға бағытталған. Жаңа бағдарлама адами потенциалға салынатын инвестициялар көлемін айтарлықтай ұлғайтуға бағытталып отыр. Алдағы уакытта Инвест көлемін арттыру мәселесі де оң шешімін таппақ. Әрине, бұл аталмыш бағдарламамен білімін жетілдіремін деушілерге таптырмас мүкіндік. Осы ретте сапалы білім алу үшін қолайлы мүмкіндік туғызып отырған университет ректорының да еңбегін тілге тиек еткен жөн.
ҚазҰУ-нің жетістігі жыл өткен сайын жаңарып, өзі тәрбилеп жатқан түлектерімен жасарып жатыр. Ал бұл академик Ғалым Мұтанұлының сапалы біліммен саналы ұрпақ тәрбиелеуде селқостық танытпайтындығының белгісі деп білеміз. Алдағы уақытта қара шаңырақтың мерейі мейілінше үстем болып әлемдік рейтингтерден ғана төбе көрсететіндігіне сеніміміз мол.

Авторлары: ҚазҰУ-нің оқытушылары Оспанова Ш.С., Нурмуханова А.З.

Экология дегенде есіңізге не түсуі мүмкін?
Оталған ағаштар,
Ашық ауада үйілген күкірт,
Төгілген мұнай қалдықтары
Қоқыс полигондары.
Басқа ше?
Қызығы экология десе есімізге ауаның ластануы ғана түседі.Жыл сайын елімізде бірнеше компания, фабрика, зауыттарға қалыпты мөлшерден асырды, экологияға зиян келтірді деп айыппұл салады. Бұл айыппұл қаншалықты дұрыс. Мәселе салынған айыппұл да емес. Айыппұл салумен экология жақсарып кетпейтіні белгілі. Айыппұл тек ел бюджетіне қомақты қаржы болып қазынаны қампайтты демесең экологиясы ластанған өңір үшін бұл еш нәтиже бермейтіні заңдылық. Ол үшін не істеу керек?
Айыппұлды тал егумен алмастыру қажет. Қалайша дейсіз ғой. Ол былай. Мысалға 1 тонна мұнай қалдығын төккен компанияға 100 миллион теңге айыппұл салмай оның орнына сол өңірдің аумағынан 100 гектар жерге тал ектіріп оны 10 жыл күтім жасатып баптаттырса. Халық үшін де, аймақтың экологиясы үшінде ең дұрыс шешім болары хақ. Эколгияға зиян келтірген барлық компанияға осындай жаза қолданса халық үшінде жаңа жұмыс орыны ашылып, бірнеше жылдан соң әлгі 100 гектарға егілген көшет орман алқабына ұласатыны сөзсіз. Бұның тиімділігі сол жаңа жұмыс орыны ашылып қана қоймайды бірнеше жылдан кейін демалыс аймағына да айналатын тамаша жоба деп есептеймін.

Бұл адам күнде таңертең аш қарынға сарымсақ жеген және оның ерекше тәжірибесі немен аяқталғанын көрейік.

Егер сіз денсаулығыңыздың өзгеруін және жақсаруын қаласаңыз, ол мақсатқа жетудің ең жақсы жолы қандай? Мүмкін сіз диетаны теңестіріп, зиянды тағамдарды тұтынуды тоқтатқан шығарсыз. Бәлкім, сіз кешенді витаминдер қабылдауға кірісесіз бе, бірақ не үшін босқа ақша жұмсау керек?

Бұл адам жер бетіндегі ең пайдалы өнімдердің бірін тұтыну арқылы өзінің денсаулығын жақсартуға шешім қабылдады. Тақырып әрине сарымсақ туралы. Осы кісі күн сайын аш қарынға бір сарымсақты жеп отырған!

Нәтижені білгіңіз келе ме? Бұдан әрі қарай қараңыз!
1. Сарымсақ түрлі бактериялық инфекциялармен күреседі!

Сарымсақ саңырауқұлақ инфекцияларының қаупін төмендетеді.

2. Қан қысымын қалыпқа келтіреді.

3. Артериялардың бітелуін және қартаюын тежейді.

4. Рак клеткаларына қарсы күресуге көмектеседі

5. Антиокоагулянт ретінде әрекет етеді, қан құрамында пайда болуын алдын алады.

6. Сарымсақ — салқын тигенге қарсы жақсы құрал.

7. Бауыр ауруын және жүрек-тамыр ауруларын болдырмауға көмектеседі

8. Қандағы холестерин деңгейін бақылауға мүмкіндік береді

9. Иммунитетті күшейтеді

10. Нерв жүйесінің жұмысын жақсартады

Сарымсақты үнемі пайдаланудың арқасында адам әлдеқайда сау және күшті болады.

Егер сіз сарымсақты бағаламасаңыз, онда оған деген көзқарасыңызды өзгертудің уақыты келді!

Қызым тұр-тұр, айнам-ау, ботам-ау тұрағой енді, сабақтан кешігетін болдың ғой, -деді Сәлимә әжей ұйқыда жатқан немересін еркелетіп оятып. Күн кешегідей емес қатты аяз, кеше ауа-райында циклон болады деп еді рас екен. Мына күннің салқындығы бет қаратар емес, түрі жамандеп ас үйдегі таңғы асты әзірлеп өз-өзімен сөйлесіп жүргені. Немересі Айшада ұйқысын қимай әже онда сабаққа бармай-ақ қояйын деді. Жоқ ботам-ау сабақтан қалуға болмайды. Келе ғой күнім шәйіңді ішіп ал, жұмыртқада қуырып қойдым таңғы асыңды іше ғой деді, немересінің асты-үстіне түсіп. Әже сабақтан кешігіп қалмаймыз ба сағат сегізде сабақ басталады деді сағат тілінің 7-ден кеткенін нұсқап немересі үстелге отыра кетіп. Мына күннің аязы қатты, оның үстіне түнімен қар ұйытқып жерді біраз қар басқан маршутпен барсақ кешігетін болармыз, жолдан такси тоқтатып мінерміз деді әжесі.
Әже мен тамақ ішіп болдым, барып киінемін жарай ма деп немересі ас үйден шыға бергені сол еді, әжесінің қызым қолыңды жууды ұмытпа деген дауысы саңқ етіп шыға кетті. Сәлимә әжейде жанталасып ас үйді реттеп, түскі астың тамағын мұздатқыштан шығарғаны сол екен кіре беріс жақтан әже шығайық кешігеміз деген немересі Айшаның даусы шықты. Қазір ботам күте тұр етігіңді кие бер мен қазір киініп алайын деген әжесінің дауысыда ас үй жақтан естілді. Жүр қызым деп әжесі үйдің кілтін алып, қолына немересінің сөмкесін ұстап сыртқа ентелей шыға берді.
Даладағы күннің ызғары 3-ші қабаттағы подьезге жетеді.Төменгі қабатқа түскен сайын желдің ызғары құлақ тесердей ысқырып тұр. Сыртқы есікті аша бергені сол еді қатты желдің екпіні есікті оңай аштырар емес оның үстіне есікке де мұз қатыпты. Әупірімде немересінің қолынан жетелей далаға шығып еді Астананың желі кісіні қаңбақтай ұшыратын түрі бар.Тобықтан асатын қардың қалыңдығыда аяқты адымдап бастырар емес.Немересін жетелей жол бойына шығып такси тоқтатып еді, зулаған көліктердің біреуі бұрылып тоқтайтын түрі жоқ.
Шамамен 10-минуттай уақыт өткенде Лада маркалы ақ көлік келіп тоқтай кетті. Сәлимә әжейде жалма-жан көліктің есігін ашып 34-ші мектепке 500 теңге деді. Ой апа күннің мынандай аязында 500-іңіз не 1200 теңге болады деді әдеттегі бағаны есе көтеріп. Айналайын-ау күнде 400-теңгеге барып жүрген жерім еді дей бергені сол еді, таксидегі жігіттің апа онда басқа такси тоқтатыңыз деп көліктің есігін жабуға ұмтылғаны, немересінің дірдектеген түрін көріп жарайды балам 1200 болсада барайын деп көліктің ішіне бүрсең қағып отыра кетті.
Апа бізге ренішіңіз болмасын жұмыс болса осы такси, отбасы асырау, жан бағу керек дегендей. Қазір бензинде қымбат, оның үстіне ерегескендей мына күннің құтырғанын көрмеймісің?-деп таксиші жігітте күндегі әуеніне сала кетті. Оныңда дұрыс шығар балам деп Сәлимә әжейде әңгімені одан әрі жалғағысы келмей, шаршаулы үнмен жауап қатты. Мектепке жетем дегенше таксиші жігіт біресе музыка қосып, біресе ауа-райын сөз етіп өз-өзімен арпалысып келеді. Арада 15-минут уақытта межелеген мектепке де жетті. Балам-ау анау пешоходтың жанына тоқтай ғой деді, ақшасын таксишіге ұстатып. Көліктен түсіп немересінің қолынан ұстап мектепке қарай жүре бергені сол еді. Жаңағы өздері келген такси көлігі қалың жауған қардан байқамады ма орнынан сәл ұзай бере жолдың шетіндегі бетонға машинасын соғып тұрды да қалды.Осы уақытта Сәлимә әжей немересі Айша екеуі бүрсең қаға, асығыс жүріп мектепке қарай кетіп бара жатты.

Әлеуметтік желілерден « Голливудтық жұлдыз ҚР-ның азаматтығын алмақшы» деген тақырыптағы жаңалықтарды көзіңіз шалған болар. Екі бірдей елдің азаматы Кэри Тагаваның қандай оймен қазақстандық болғысы келетіндігін жете түсінбедім.
Өскемен қаласына шетелдік бір топ танымал жұлдыздар, атап айтсам, Майкл Мэдсен, Бай Лин, Марк Дакаскас және Эрик Асенов ШҚО жайлы фильм түсірмек оймен келген болатын. Фильмнің нақты қандай жанрда түсірілетіндігі белгісіз. Ал Кэри Тагава туындыға продюсерлік ете отырып, Абай мен Шәкәрім туған өлкеге деген тамаша таңданысын жасырмады.
К. Тагаваның «жапондықтардың түбірі Қазақстанда жатыр, екі ұлттың генетикалық коды бір» деген сөзіне не қуанарымды, не қорқу керек екендігімді түсінбедім. Әрине, жат елдің жұлдызы еліміздің мерейін бір көтеріп тастағанына қуандым. Бірақ түбіміз түрік деп жүріп, бір-ақ сәтте жапондықтармен аталас бола жаздағанымыз көңіліме күдік ұялатты. Үндінің Лакшмиі жердің астына тыныштық бермей, қалың қытай жер бетіндегі жұртты зар қақсатып жүргендіктен бе, тіпті жаңа да жағымды жаңалыққа үркіп қарайтын болдық.
Бір қуантарлығы Ата Заңымыздың үшінші азаматтық бермейтіндігі. Кэри Тагава АҚШ мен Жапония елінің азаматы. Ал өзге елдің азаматы кәмелет жасқа толмаса, ата-бабалары қазақ жерін мекен етіп, белгілі бір себептермен көшіп кетсе және ҚР-ның құрметті азаматы, еңбек сіңірген қайраткері болса ғана мемлекетімізідің азаматы немесе азаматшасы атана алады. Тагава мырзаның 18 жасқа қайта айналып келмейтіні анық. Азаматтық алу үшін қазақстандық туыстарын тауып, шежіресін шегелеп алуы қажет немесе ең кем дегенде халқымыздың әртісі атануы тиіс. Бұлардың біріне де қолы жетпесе, өзге елдің азаматтығынан бас тартуы тиіс. Жапондық жарық жұлдыздың «ағамыз» болып шығу-шықпауы уақыт еншісінде. Ал шырайлы шығысымызды барша әлемге көрсететін болашақ туынды тек туристтерді тартса екен. Дархан даламызға өзгенің «көзін тигізіп», жер дауына ұласпаса игі еді…

Ел көзінен тасаланған Ерболат Құдайберген бүгінгі қазақ эстрадасына қатысты пікір білдірді.
Ол қазақтың атын әлемге танытқан Димаш Құдайбергенді ерекше дауыс иесіне теңеді деп хабарлайды «Сөккен әңгіме» бағдарламасына сілтеме жасаған NUR.KZ.

«ДИМАШТЫҢ ДАУЫСЫ, ОРЫНДАУ ШЕБЕРЛІГІ ДӘСТҮРЛІ ЕМЕС. БІРАҚ, ОЛ БІЗДІҢ АТАҒЫМЫЗДЫ ӘЛЕМГЕ ШЫҒАРЫП ЖҮР. НЕГІЗІ ТАБИҒАТ БОЙЫНША, ЕРКЕК АДАМ ШИҚЫЛДАМАЙДЫ. ЕРКЕКТІҢ ДАУЫСЫ ТЕНОР БОЛАДЫ. АЛ ДИМАШТЫКІ СОПРАНО. ОЛ ЕКІ-ҮШ ҒАСЫРДА БІР ТУЫЛАДЫ», — ДЕДІ.

Сондай-ақ, ол Димаш Құдайбергенді қанша жерден сыйлағанымен, ешқашан тойына шақырмайтынын да жеткізді.

Есін білгелі көріп келе жатқаны табан мен ұлтарақ. Дене болмысы да кәсібіне икемделіп қалған: жауырыны еңкіш тартып, мойыны төменге қарай иіліп отырады, басының иығынан жоғары көтеріле қоюы да тым сирек. Қыл тектес қалың қасына дейін төменге қарай қайырылып өсіп, кірпігіне жалғасқан. Мұрынын пысылдатып тартқыштай береді. Үнемі төменге қарап отырғандықтан мұрынына өзі мидың артық сұйығы деп есептейтін мұрынбоқ жиі жиналып қалатын болса керек. Қолындағы жібі үзіліп кетсе немесе шегесі қисық қағылса мұрынның пысылдаған дауысы тым жиілеп кетеді. Құйрығын басып отырған орындығы шағын, тізесін тым бүкпей отырғанына қарап бойының тапал екенін білуге болады. Шашы? Қысы жазы жібі тарқатыла бастаған ескі, кір сіңген майлы малақайын басынан шешпегендіктен шаштаразға баруы сирек. Бурыл шашы желкесіне түсіп, құлағының үстінен бұйраланып малақай астынан шыға келген кезде ғана бір барады. Тырнақтарының айналасына, саусақтарының жарылған, жырылған тұстарына сұп-сұр кір сіңген. Кейде мүк өсіп келе жатырғандай елестейді. Сұқ саусағы мен бармағына жұққан желімді алжапқышына сүрткіштей бергендіктен, киімі салтақ-салтақ. Кейде жұмыс аяқталар уақытта қырылдаған дауысымен әуені де, сөзі де түсініксіз әндететіні бар. Бірақ бұл құбылысты байқағандар жоқтың қасы.
Бұл етікші. Атының кім екені де белгісіз. Өткен-кеткеннің аяқ киімін тігеді, ақысын алады. Тапсырыс берушінің бетіне емес, үнемі аяғына, тапсырған затына қарайды. Аяғындағы жылтыраған жаңа аяқ киімін көрсе іштей қанша уақытта тозатынын жобалайды. Шеберлігін біреу келіп мақтаса аяқ астынан абыржып, терлеп-тепшіп, қасы, мұрыны, ауызы жыбырлап ыңғайсыз жағдайға түседі. Бұндай кезде қандай жауап қайтару керек екенін ол білмеуі де мүмкін. Сосын іштей әлгі кісінің мақтауы сыртқа естілді ме екен деп елеңдейді. Әсіресі көрші дүңгіршектегі самса сататын жуан белді, ақсары әйелдің естігенін қалап тұрғанын өзі де жөндеп сезбейді.
Жұмыс аяқталып дүңгіршегін кілттеп, сыртқа шықты. Қарыны аш болмаса да жаңа біз атап өткен әйелден самса алды. Оны сол жерде тұрып жеді. Бұған назар аудармастан үлкен пышағымен асығыс пияз турап жатқан әйелге бірдеңе айтқысы келгендей ішке қарай елеңдеп қарап қояды. Жып-жылы ұлтарақ салып бергені үшін біреудің алғыс айтқанын, иа болмаса ақшасын артығымен төлеп, бұны арқасынан қағып, бас бармағын шошайтып «Мынауский шеберсің!» деп мақтап кеткен әлгі жігіт туралы айтқысы келді ме кім білсін? Самсасын тауысып болып, қалтасынан кір сіңген сұр шүберегін алып ауызын сүртті де, бетіндегі әжімдерін жиырып күлімсірегендей кейіп танытып, төмен қараған күйі: «Рахмет!» деді. Өзіне қаратылып айтылған «Сен әлі осы жерде тұр ма едің?» деген самсашы әйелдің нәзік дауысын ести сала ыстық шай ұрттағандай қолқасынан бастап, ішіне дейін жылып кетті. «Иә, бүгін табыс көп болды, тапсырыстарды ерте аяқтадым» деп жауап қайтарғысы келеді. Бірақ сұрақ пен жауаптың арасында біраз уақыт өтіп кеткен соң бұл сөздерді айту орынсыз екенін біледі де, үндемеді. Бүгежектеп кетіп бара жатып, артына бұрылып, дүңгіршек терезесінен аппақ білектері дір дір етіп әлі пияз тураған әйел сұлбасына қарады. Ол болса көзінен ыршып түскен жасты алжапқышымен асығыс сүрте салып, кері жұмысын жалғастыра берді.
Өз өлшемінен үлкендеу болса да жап жаңа костюм киіп алған арық жігіт дүңгіршекке келіп, самсашы әйелмен қалжыңдаса бастады. Аяқ киімінің тозығы жеткен, күтімсіз екенін көрмесе жұрт бұл жігітті бір мекемеде бастық, немесе әйтеуір әкімдердің жанында жүретін белсенділердің біреуі деп ойлауы мүмкін. Самса пісіретін ыстық пештің қызуына беті алабұрта қызарып терезеден басын ғана шығарған күйі әзілдесіп тұрған ана әйел де солай ойлауы мүмкін. Күлімдеуге икемсіз езуін тартып етікші де жымиды. Кімге, неге жымиғаны белгісіз.
Күнделікті автобусына мінді де, адамдардың әңгімесін тыңдады. Калада болған атышулы қылмысты талқылап жатты біреулер, біреулер жанармай қымбатшылығын әңгіме етті. Тас жол төселінбеген балшықты көшелерге күйініп отырды көрші көшеде тұратын жүзі таныс кемпір. Дауысы қаттырақ шыққан сайын аяғымен онсыз да бауыры сөгілгелі тұрған ескі автобустыұ еденін тепсініп қояды. Ескі етігіне жұққан балшық көптен бері жуылмай, тас цементке айнала бастапты. Бұл да алуан мәнді әңгіменің біріне ілескісі келгендей ерінін икемдеген. Алайда не айтарын білмеді. Тағы да езуін құлағына қарай сүйкімсіздеу созыңқырап жымиған кейіп танытты да артынша ыңғайсызданып қалды. Біреулер күліп отырғанымды байқап қалды ма дегендей көзіне қарай бұйраланып өскен қастарының астынан көзін жасқаншақтана жоғары көтерген. Бұл отырған тұсқа қарап отырған ешкім де жоқ екен.
Қала сыртындағы жабайы теректер қаптаған күтімсіз саяжайдағы үйшігіне кірді. Күні бойы жылы пештің жанындағы жатқан қара ала арық мысық тырнақтарын еденге қадап тұрып, керіліп алды да мияулап, аяғына оратылды. Етікші пешті жағып, сүт жылытты.
«Көшемізге тасжол салса жақсы болар еді-ау» деп күбірледі. Мысық жылы сүтке мұртын малды…

Омар Хайям рубаяттары
орыс тілінен тәржімелеген
Насыреддин Қожырбайұлы

-1-
Әй ессіз байлығыңды шаш, жұмса,
Ұрылар сөз байласып аштырса,
Саудыраған сүйегің жатар қабірде,
Қазына болмассың көріңнен қайта суырса.
-2-
Пәниді теңедім шахмат тақтасына,
Әрі итеріп, бері жыққан қарамай ақ қарасына.
Біз бір жүрген пешкіміз көптің бірі,
Өлген соң тыға салар қараңғы көр астына.
-3- …
Сен массың шаттан Хайям,
Сен жеңдің шаттан Хайям.
Түпсіз тұңғыйық жұтпай тұрғанда,
Тірлігіңе мүсе тұт татқан Хайям.
-4-
Өмірдің соңғы сыйы махаббат,
Жүрекке соққы болып қадалар.
Соңғы демім қалғанда ерніңнен сүйдір,
Ыстық деміңнің отына күйдір.
-5-
Жұлдызды түні қорқыныш билеп бойыңды,
Түпсіз терең тұңғыйыққа батарсың.
Жұлдыздар сансыз өткенде ағып қасыңнан,
Мәңгілікке, басың айналып жатарсың.
-6-
Өмірме? Базар… досыңды іздеме
Өмірме? Базар… ақсасаң дәрі іздеме.
Өзің өзгерме, жұртқа күлімде,
Бірақ көлгірсу жұрттан іздеме.

-7-
Досым азайды! Күн сайын саған,
Оттың ұшқынын өшіріп бағам,
Қолымды қыссаң әрдайым ойлан,
Сілтесемба деп, -қолыңды маған.
-8-
Өзімнен сұраймын, нені меңгердім, өстім,
Алдымда не тұр… жанталас, тулаума? еш тым.
Күлге айналсам… адамдар айтар,
Өрттің жалыны жанды да өшті.
-9-
Шақырып әтеш таңғы салқында,
Жалт еткен жұлдыз, ақты қарқындап.
Өткен өміріңдей зымырап түнде,
Сезбей ақ қалдың жаның алқымда.
-10-
Тамшы қоштасты теңізбен көз жасын төгіп,
Теңіз тұрды күліп, сыртынан көріп.
Көкке самғада, қайтадан құла,
Бәрі бір толқындарыма кетерсің шөгіп.
-11-
Біріншіден маған сұрамай берді өмірді,
Артынан басталды арпалыс кернеп көңілді.
Енді кет, -дейді, иә келісемін,
Бірақ, байланыс қайда, мағынасы неден көрінді.
-12-
Қақпандар, шұңқырлар жолыма менің,
Жаратқан қойды да жүр алға, -деді.
Бәрін көріп тұрып жалғыз қалдырды,
Бас тартты құтқармай, қалдырмай сенім.
-13-
Өміріңді толтырып қызық кезіңе,
Жүрегіңді толтырып тәтті сезімге.
Жаратқан талап етеді… толған кесеңді,
Еңкейтсеңде төкпе, өмірден безінбе…
-14-
Шарт емес сұлу болып туу деген,
Сұлулық келер саған білу менен.
Жаныңның сұлулығына сөз жетпейді,
Тең келмес оған сыртқы сұлу денең.
-15-
Тебілген допта айта алмас не -иә, не -жоқ деп,
Ұшарда кетер алысқа көктеп.
Бізден сұрамас сұрқия тағдыр да,
Тепкен өзі шешер кім қайда кетпек.
-16-
Сен күнаһар, адастың Хайям?
Көз жасың төкпе аспанға Хайям.
Шындыққа тіке қарап, ажал тос жасқанба,
О жакта түпсіз, не — аяныш асқанға.
-17-
Кеше, патша сарайының басында қарға,
Отыр, тырнағында бас сүйек бар, да.
Қайда кернейшілер, -деп қарқылдап қояр,
Даңқын асырыңдар, мақтаңдар алға!…
-18-
Өлімнен қорықпаң, өмірден қорқың,
Кездейсоқ берген өмірде сор тым.
Қажетпе? күрессіз бере салармын,
Алдымда қазылған беймәлім ор — тым.
-19-
Аруақтардың құпиясына бойлата алған ой-сана,
Жүрегімен сезіне алар кім алдында тұрсада.
Ол асыл тас баға жетпес, өзі сүңгуір, ол теңіз,
Осы сөздің даналығына ой жүгіртіп білсеңіз.
-20-
Тұрлаусыз мынау өмірде жақсылық, жамандық өтер,
Тұрлаусыз мынау өмірде қуаныш, қайғыда бітер.
Өміріміз біздің осындай, күресу немесе бүгілу,
Тек қана өзіңе қатысты, болмасын түңілу.
-21-
Бай болып кәбап жесеңде бәрі өтер,
Таң атпай шарап ішсеңде бәрі өтер.
Диуана қатқан нанын суға езіп,
Үйсіз, күйсіз жүрседе бәрі өтер.
-22-
Бәрі сатылады, бәрін сатады,
Ал, өмір бізге сыртымыздан күліп жатады.
Көріп тұрып соны, қарсымыз таң қаламыз,
Бірақ өзімізде сатамыз, сатыла аламыз.
-23-
Тамшы айтты, -біз мүсәпірміз, біз теңбіз,
Алыс елдің жағасын көре алмас кембіз.
Осы тамшы теңізге қосылдыда,
Айқайлады, -біз терең, біз кеңбіз…
-24-
Жахан денесінің жаны білсең болары ол ақиқат,
Жан сезімің Дүние жанын толтыруы ақиқат.
Бөлшегі ол табиғаттың біле білсең!
Жазмышты бұзып-жарып өтері оның ақиқат.
-24-
Туған жердің топырағынан байланысты үзсең сен,
Не екеніңді білген жақсы, қайда барып түссең сен.
Жоғалтқаның өн-бойыңа жаратқанның еккенін,
Мешітке де барар жолды ұмытарсың білсең сен.
-25-
Асыл адам батыл келер, әрі таза білсеңіз,
Даналардың тәжірибесін еске алып жүрсеңіз.
Жер ананың топырағына қандай тылсым тартады,
Асылдықтың құдыреті ол ойға салып көрсеңіз.
-26-
Артықтығыңды өзгеден сезе білсең. -еркексің,
Істеріңе істеген сене білсең -еркексің.
Сүрінгенде мұқатсаң саған деген құрмет жоқ,
Бақытсызға мейрімді бола білсең – еркексің.
-27-
Қалауым кесел құртын жойсам деймін,
Қалауым жұртан жырақ тайсам деймін.
Сұмдықты болып жатқан көрмеу үшін,
Тағдырдың тауқыметін шайсам деймін.
-28-
Таңға дейін барсыңба, әлде жоқсыңба,
Жақсылықтың дәнін сепсең көпсінбе.
Сұм жалғанда қорғай білің достықты,
Әр бір сәтті қадірлейтін дос мықты.
-29-
Асыл жандар жақсы көрер бір — бірін,
Басқалардың қайғысы мен тірлігін,
Ортақ көріп, қол созуға дайын бол,
Қызғанбасаң өрге басар бірлігің.
-30-
Жүрегіңмен сезе білу, ұға білу қажет ақ,
Бұл пәнидің қызығынан баз кеше білу қажет ақ.
Жаратқанды біліп сезу қасиетін бермесе,
Жаратқанның ұлылығын сезе алмассың ендеше.
-31-
Көздерің жұм жүрек көзше жарқырар,
Дүние өзгеріп, айналаңда жарқырар.
Нәпсеңді тый арыл артық қызықтан,
Нәтижесін көп күттірмей дүние өзгеше жарқырар.
-32-
Жаратқанның саған ғана бергенімен байсың сен,
Жүрегіңді жаралама, қыйындықа төзуді қаламайсың сен.
Назаланба жаныңа басқа ауыр жүк ала алмайсын сен.
Бәрін тастап кетерсіңде, қайта келе алмайсың сен.
-33-
Үстімізден біздердің билік етуге келсең сен,
Жамандыққа бармада ақылға кел сенсең сен.
Кеше еш кім емес ең, ертең еш кім болмассың,
Бүгін өмір сүруді білуден ары аса алмассың.
-34-
Өзгенің айтқанымен қудалаудан аулақ бол,
Адамдар арасында шыдамды, мейрімді бол.
Өзімнің еркімнен тыс жамандық жасадым десең,
Еш жан сенбес ондай ақталуыңа сенің сол.
-35-
Сұрқияны құпияңа жолатпа,
Ақымақты құпияңа жолатпа.
Адамдар арасынан өзіңе көз салда,
Үмітпен үнсіз құпияңа жолатпа.
-36-
Күндіз түні құдайды іздеп жортасың,
Өзіңнен тыс құдайды іздеп жортасың.
Жаратқан айтады әр түрлі сөзіңмен,
Мені іздесең табарсың өзіңнен.
-37-
Азғананға мүсе тұтда түзу өмір сүрсеңші,
Еркін өмір, бостандықтың қадірін сен білсеңші.
Жан адамды күндемей жүр кім байырақ болсада,
Сененде өткен жарлылар көп бұл өмірде сенсеңші.

-38-
Еш біреуге әуре болма бір нәрсені ұқтырып,
Тыңдағысы келмегендер тыңдамайды ешқашан,
Түсінгісі келмегендер түсінбейді ешқашан.
Өзіңізге сенген жандар қажет етпес артық сөз,
Түсінгендер артық сөзді қажет етпес ешқашан.
-39-
Жоқтан бар ғып жер мен күнді тіршілікті жараттың,
Хан мен, қара, маскүнем, естіне құзырыңа қараттың,
Барлық жанды бірдей қылып өмір нұрын септіңде,
Шындығыңа бас игізіп күллі әлемге тараттың,
-40-
Күндіз-түні күнә арқалап мынау жалған дүниеде,
Күндіз-түні аяушылық күтіп жалған дүниеде.
Адамдардан үмітім жоқ жалғыз ғана қыларым,
Пендеңді кеш — күндіз-түні жаратқаннан сұрарым.
-41-
Жаратқанның құдыретіне көз жеткізіп тұралсаң,
Күйкі тірлік құрсауынан жолын тауып шыға алсаң.
Ей жасаған мейріміңді төк, көз қырыңды салғайсың,
Бахытым деп білер еді қамқорыңа алғайсың.
-42-
Мен сенен қашып едім, кешірде қабылда,
Қайырымдылық жасада қамқорлығыңа қабылда.
Маңдайға сызып берген жолыңнан тайдырмассың,
Сыздыңба?! Сол жолмен алға баста табылған.
-43-
Өткен күннің масқарасы қиналтпайды мені,
Күнәға талай батқаным ұялтпайды мені.
Мейірім төксе аллам қорықпаспын күна арқалаудан,
Қыл көпір масқарасы қорқытады тегі.

-44-
Аймен күнге теңер едім сыйынғанды өзіңе,
Ғұмыр бойы құлдық етем дәлел болсын сөзіме.
Сәтсіздіктен қорғадағы, бақыт бізге сыйлашы,
Дүниедегі бар тіршілікті жамандыққа қыймашы.
-45-
Бар қаңғыбас, дімкәспенен кедейлерді білесің,
Бар лажсыз қайғыменен қанжұтқандарды білесің.
Ал, шақырсам ауырудан ыңырсуды есітіп,
Үнсіз қалсам сақаулардың сөйлегенін білерсің.
-46-
Сен кім едің тірілерге сұлулықты сыйлаған,
Әлде жүрек ауыруын, әлде қайғы сыйлаған.
Бізге қуаныш бермесеңде алғысымызды айтамыз,
Сен жүз есе сақисыңғой қайғыменен қыйнаған.
-47-
Егер сүйсең айрылысқанға қайыл бол,
Азаппенен ұйқысыз өтуге дайын бол.
Жүрек қысса жауқазынның бүріндей,
Жанды қыйып қанмен жууға дайын бол.
-48-
Оян қане бүгінгі түн махаббаттың қупиясына арналган,
Бүгінгі түн ғашығыңды аймалауға арналған.
Есік біткен жабылады түнге қарай сыртынан,
Махаббаттың есігі ғана ашылуға арналған.
-49-
Ғашықтықтан өзіңе азап отын жақтым мен,
Күні-түні қайғының азабында тарттым мен.
Қан жылайды жүрегім жаным жатыр жаралы,
Дәрменсіздік бой алып көз жасымды таттым мен.
-50-
Күнам менің сенімімді жоғалтып,
Әулиені ұятынан тындырар.
Осы жүктің ауырлығы тым артық,
Маhшар күні таразыны сындырар.
-51-
Үмітім жоқ дұрыстығына жолымның,
Қателіктен жүрегімде құтқармас.
Ұйқы орнына шарап ішсем толы мұң,
Мәңгі ұйқы еш бір жанды құтқармас.
-52-
Адамзатты ең алғашқы байланысатын жібідағы үзілді,
Кімге сеніп, кіммен дос боп, сүйерсің кімді -түзілді.
Адамшылық жойылғанба, бәріненде безген жөн.
Сырыңды ашпа құр босына мейлің көнбе, мейлің көн.
-53-
Тасқа ұқсап қатты болсам егеп-егеп жоқ қылар,
Балауыздай жұмсақ болсам ерітіп ақ жоқ қылар.
Ал, майыссам тартып қалып адырнадай садақтың,
Түзелсем ақ жебе қылып жауға қарай атқылар.
-54-
Жалғыздықтың достарымнан жақсы екенін түсіндім,
Жақсы, жаман адамдардың көрмеу үшін пішінін.
Жан дүниемді танып алып, өн бойымнан өзімнің,
Арашашы болар едім ар сотына кісінің.
-55-
Жер бетінде бастысына аудармаймыз көңілді,
Таң алдында күндізгі асты, ойламаймыз өмірді,
Бір ғажайып күтемізде көк аспанға көз салып,
Жер бетінен дәметпейміз отырамыз таң қалып.
-56-
Уәдемде бере алмаймын саған, шарап ішпеуге,
Ешкім дағы кедергі емес маған, шарап ішпеуге.
Тыйым болар екі жүзді адамдарға, тек балам!
Даналардың күналарын мойыныма мен алам.
-57-
Жүрегіңе ұяласа махаббат,
Арманыңа ерттеп мініп апарад.
Жүрегіңнен таба алмаса ол орын,
Жүрек соқпай қасірет уын татар ақ.
-58-
Уәде беріп бұл жалғанда тағы содан бас тарттым,
Уәденің жан айқайы біле білсең асқақ тым.
Кеше ғана уәде үшін мен кесені сындырсам,
Ал, мен бүгін кесе үшін сол тыйымды тастаппын.
-59-
Бір бұрышты тапталып ұшып жатқан қалмай түр,
Жыртық көйлек үстінде жылап жатыр раушан гүл,
Қандай кәззап жұлды екен қалдырмады бірде бүр.
Мақтанды жел менмін, -деп «мен мықтымын соны біл»
-60-
Көзден ақан су емес ғой көзжастығы белгілі,
Қайғы үшін шыдамда керектігі белгілі.
Ұзақ өмір сүру үшін зардап шексең мөлшермен,
Не болмаса өмір сүрсең қысқа ғана өлшеммен.
-61-
Ертең Қожа бәріне жауап бересің,
Алла алдына күнәхар боп келерсің.
Белден батқан егер күнаң болмаса,
Қорлық көрмей қылкөпірден енерсің.
-62-
Сұрағыңды қысқа сабақ қолдайды:
Жаратқанның мекен жайы болмайды.
Бол сөздерде мән мағына бар ұгар,
Түсінбесең өз жаныңа үңілде,
Іздеп қара жаратқанға қайдан тұрақ табылар.
-63-
Махаббаттың жолында қамшылама атыңды,
Әлің бітіп құларсың түсіне алмай затыңды.
Махаббаттың отына күйгендерге мін тақпа,
Бөтен жанның жалынын сезе алмассың татымды.
-64-
Дүниенің қызығы ол, бал секілді тоймайсың,
Қаның тасып бірде ыссы, бірде діріл қоймайсың.
Ал, зұлымдар жоқ жұқаның бауырынан кебаб жеп,
Қалай өзін жиренішті қылатынын ойлайсың.
-65-
Көк аспанның дөңгелегі білігіндей диірменнің,
Ескірмейді тасы дағы қарап тұрсаң иіргенін.
Уақыт шіркін көмейіне қанша астықты салсада,
Жалмауызша жалмап жатыр көре алмассың түйілгенін
-66-
Жүрегің ғашығым деп соға алмаса,
Махаббатсыз өмірің құр далбаса.
Ондайларды ойлай бер тірі өлік деп,
Махаббат дүниесіне ене алмаса.
-67-
Қызғаныш сезіміне бой алдырма жаныңа қысымшылық әкеледі,
Басқа жанды кемсітсең өмір саған, жаныңа тұтқын сезім әпереді.
Іс түскенде басына жақыныңның, қол үшін бер шығуға қыйындықтан,
Жақсылығың алдыңнан шығар анық ол жаныңнан табылар сені ұқан.
-68-
Жамандықба жасағаным жақсылық деп ойлаған,
Жақсылықба жасағаным жамандыққа айналған.
Білмей келем не керегін жаныма, о жаратқан!
Тілейтінім жақсылыққа толы болсын от басыммен айналам.

-69-
Саған деген құмарлықтан душар болдым қайғыға,
Күндіз-түні сол қайғыдан бақытсызбын айыбына.
Сол құсадан жан қыйналып қан жылайды жүрегім,
Көз жасымды төктімдағы әлсіз қалдым білемін.
-70-
Жүрегің ғашығым деп соға алмаса,
Махаббатсыз өмірің құр далбаса.
Ондайларды ойлай бер тірі өлік деп,
Махаббат дүниесіне ене алмаса.
-71-
Қызғаныш сезіміне бой алдырма жаныңа қысымшылық әкеледі,
Басқа жанды кемсітсең өмір саған, жаныңа тұтқын сезім әпереді.
Іс түскенде басына жақыныңның, қол үшін бер шығуға қыйындықтан,
Жақсылығың алдыңнан шығар анық ол жаныңнан табылар сені ұқан.
-72-
Жамандықба жасағаным жақсылық деп ойлаған,
Жақсылықба жасағаным жамандыққа айналған.
Білмей келем не керегін жаныма, о жаратқан!
Тілейтінім жақсылыққа толы болсын от басыммен айналам.
-73-
Саған деген құмарлықтан душар болдым қайғыға,
Күндіз-түні сол қайғыдан бақытсызбын айыбына.
Сол құсадан жан қыйналып қан жылайды жүрегім,
Көз жасымды төктімдағы әлсіз қалдым білемін.
-74
Ер жігітше айтар сөздің мән-мағанасын баянда,
Өз сөзіңнің қожасы боп мән-мағанасын баянда.
Бекер саған қос құлақпен жалғыз тілді бермеген,
Екі рет тыңдап тоқ етерін жалғыз рет баянда.
-75-
Өзіңменен айрылысарда табылмаса емші егер,
Отқа оранып жанып кетем өмірімді кел шегер.
Өзіңменен кездескенде бұл пәнимен қоштасам,
Қызық емес маған жарық күндіз өлім келсе егер.
-76-
Қыйындықты көп көргендер биіктерге шыға алар,
Бір пұт тұзды тауса білген бал қадірін ұға алар.
Көздің жасын көл қылғандар шынайы ғып күле алар,
Өлім дәмін татқан жандар шындап өмір сүре алар.
-77-
Кейбіреулер раушан гүлдің сезе алмаса талшығын,
Ал, біреулер тау шөбінен ала білер бал шырын.
Кейбіреулер болмашыны мәңгі бақи ұмытпас,
Біреу үшін жан қыйсаңда ұға білмес бар шыным.
-78-
Жаны төмен адамдар,
Тұмсығын созар биікке.
Қайдан ұқсын надандар,
Кеткен соң сіңіп сүйекке.
-79-
Сұлу болу сұлу болып туу емес білсеңіз,
Сұлулықты үйрену қыйын емес көрсеңіз.
Жаны әсем адамдарға қалай жаның сүйсінбес,
Сырты сұлу жандар оған тең келмейді сенсеңіз.
-80-
Кісіге етпе жамандық қайта соғар өзіңе,
Құдығыңа түкірме су ішерсің көзінен.
Төмен жанды кемсітпене боларын білмессің,
Іс түскенде басыңа зар боларсың сөзіне.
-81-
Сатқындық қылма досыңа одан өткен жоқ қайғы,
Сүйіктіңді жоғалтпа қайта айналып соқпайды.
Өзіңді өзің алдама уақыты келсе ұғарсың,
Сол өтірік басыңа ораларын боп қайғы.
-82-
Құлқыныңның құлы болу маңдайыңа жазғанба,
Өміріңнің қожасы бол тағдырыңа алданба.
Бұл өмірде қу құлқынды тойдыра алған адам жоқ,
Дүние түбі жеткізбейді мынау бес күн жалғанда.
-83-
Аузын бақан көп нәрседен құтқарар,
Көк мылжыңның күні қараң боп қалар.
Кіп кішкентай тіл құдыретін қараңыз,
Талайларды бұл өмірден жоқ қылар.
-84-
Жаны асылдар жақсы көрер бір-бірін,
Басқа жанның қайғысына ортақ боп,
Өзіңді ұмыт үндеме,
Егер келсе құрметке бөленгің,
Өзгелерді күндеме.
-85-
Батылдықпен қорқыныш, асылдықпен азғындық,
Өн бойыңа берілген әуел бастан ол қылық.
Алла берген сол қылық жаман болсын не жақсы,
Өле-өлгенше бойыңда өзгерместен қалмақшы.
-86-
Күндеме күшті менен бай болғанды,
Шықан күн батуы хақ бұл жалғанды.
Бір жұтым ауадайын қысқа өмірді,
Пайдалан қарыз үшін, -деп қалғанды.
-87-
Мағыналы өмір сүру үшін білу керек ғажап зат,
Екі маңызды ережені еске сақта адамзат.
Кез келгенді жегеннен аш жүргенің көп артық,
Кез келгенмен жүргеннен жалғыз жүрген көп артық.
-88-
Өркөкірек оқымысты есектердің ішінде,
Тырысқайсың көрінуге оқымысты есек пішінде.
Әйтпесе бұл ақымақтар есек емес жандарды,
Кіналайды нұқсан келтірді, -депүлкенменен кішіңе.
-89-
Дана болғың келсе егер басқаларға жұмсақ бол,
Даналығың өзгенің ауыртпасын жанын сол.
Тағдыр қаталдығымен күресуде батыл бол,
Көңліне тиме кісінің ауыртпалық болар ол.
-89-
Мәңгі өмірді бәрібір сатып ала алмасаң,
Күлкілі ғой өмір бойы тырнақтап жинапқармасаң.
Ал, өмірді уақытша саған берген ғой,
Уақытыңды бос өткізбе қалғаны оныңдалбаса.
-90-
Жүрегіңнің ыстығын сүймесіңе бергенше,
Жалғыз жүріп өмір сүр одандағы, өлгенше.
Баға жетпес сезімді көрінгенге беріп алданба,
Кездескендеқалауың сүйе алмассың жалғанда
-91-
Тек бүгінгі күнмен өмір сүретінге,
Ертеңгі күнді шыдамсыз күтетінге.
Қараңғылық күзетшісі айқайлайды:
Ей ақылсыздар,
Екі жақтада сыйақы жоқ білесіңбе.

12 ақпанда еңселі Елормадызда жаңа – «Байқоңыр» ауданының ашылатындығы туралы жаңалық жарыққа шықты.

Байқоңыр – адамзат баласы тұңғыш рет ғарыш көгіне самғаған Қазақстанның қаситетті жері. Күні бүгінге дейін адам баласын ғарыш көгімен байланыстырып келе жатқан стратегиялық орталық. Сондықтан жаңа ауданға Байқоңыр атауын таңдау, бір сөзбен бейнелеп айтсақ арайлы Астанамыздың биікке ұмтылған өміршең мұраттарын білдіреді.

Жаңа аудан өзінің алдына қойылған тиісті міндеттердің үдесінен шығып, халықтың игілігіне қызмет етеді деп сенемін.

Арман НҰРҒАЗИН
«Астана қаласының азаматтық альянсы» заңды тұлғалар бірлестігінің төрағасы

«Нұр Отан» партиясы Төрағасының Бірінші орынбасары Мәулен Әшімбаевпартия филиалдарының өкілдерімен кездесті. Партияның өңірлік, аймақтық филиалдарымен қатар ірі кәсіпорындар базасында құрылған филиал және бастауыш партия ұйымдарының басшылары қатысқан жиында Елбасының партия қызметін жаңғырту жөніндегі тапсырмасы кеңінен талқыланды. Жиынды ашқан Мәулен Әшімбаев партиялық жаңғырудың басым бағыттарын атап өтіп, алда тұрған міндеттердің аймақтық деңгейде де аса маңызды екеніне назар аударды. Партия Төрағасы Бірінші орынбасарының айтуынша, нұротандықтар елімізде қолға алынған жүйелі өзгерістердің негізгі қозғаушы күші болуы керек. Сол үшін алдымен өзімізге партияның негізгі міндетін анықтап, идеологиялық жұмыстың бағыт-бағдарын айқындап алу керектігін айтқан Мәулен Әшімбаев: – Біз бүгінде көбіне ішкі жұмыстарға басымдық беріп, солармен ғана шектеліп қалғандаймыз. Тіпті кейбіреулер Орталық аппаратқа құдды бір министрлік, ал партияның аймақтардағы филиалдарына жергілікті әкімдіктердің бір бөліміндей қарайды. Бұл Елбасымыздың партияның алдына қойған мақсат-міндеттері мен атқарар рөлін дұрыс түсінбеудің салдарынан болып отыр. Мемлекет басшысы: «Нұр Отан» – министрлік те, атқарушы билік те емес. Ол – стратегиялық күш», – деп партияның бағыт-бағдарын анықтап берді. Сондықтан біз жұмысы жүйелі әрі тиімді, міндеті айқын стратегиялық күш болып қалыптасуымыз керек, – деді. Мәулен Әшімбаев партияның жаңа бағытта жұмыс істеп, нақты нәтижелерге қол жеткізуі үшін қалыптасқан әдіс-тәсілдер мен форматты өзгертуді ұсынды. Бірінші кезекте партия жұмысына дебюрократизация қажет екенін де тілге тиек етті. Бұл, әрине, өңірлерге де тікелей қатысты бастама. Сондықтан жергілікті жерлерде нұротандықтар өздерін партия шенеунігі емес, халықпен ашық әрі тікелей жұмыс істейтін партия мүшесі ретінде көрсете білуі тиіс. Партиялық іс-шараларды таптаурын нұсқадан арылтып, қоғаммен саяси байланысты жаңаша қарқынмен қайта орнатудың да маңызы зор. Нұротандықтардың ұйымдастыруымен өтетін әр іс-шара мәнді, мазмұнды, креативті болып қана қоймай, нақты нәтижеге қол жеткізуі керек. Сондай-ақ, жиында идеологиялық жұмыстарда өңірлердің «Рухани жаңғыру» бағдарламасына басымдық беруі керектігі айтылды.