Бұрынғы қазақ халқының жылдық тамақтану үрдісі.

Біздің ата — бабаларымыз, яғни қазақ деген халық дұрыс тамақтанудың адам ағзасына қаншалықты тікелей әсер ететінін ешбір өзге халықтардан кем білмеген. Сол сияқты жылдың
төрт мезгілінің де ағзаға қаншалықты әсері бар екенін,қай мезгілде қалай тамақтану керек екенін өте жақсы білген. Барлық дәрумендер тек қана көкөніс пен жеміс-жидектерде, болмаса балық, бақа-шаяндарда деген түсінік біздің аталарымызда ол заманда болмаған. Сонда да ғасырлар бойы өз тәжірбиелерінің нәтижиесінде жинақталған тұжырымдарының дұрыстығы арқасында ешқандай емханасы, курорты жоқ иен далада жойылып кетпестен, қазіргі білгішсініп жүрген біз сияқты ұрпақтарының негізін қалаған.Ал енді аталарымыз жыл он екі айда қандай
тәртіппен тамақтанған деген сұрақ туындауы әбден дұрыс-ақ. Көктем айы «Жуанның жіңішкеріп, жіңішкенің үзілер шағы»-деп аталған,«Көктемнің көк өзек шағы»-атанған уақыт та осы кез.Қыстан қиналап шыққан жұрт есін жиып, күш жинау үшін осы бір шақта көктемгі соғымдарын сойып, тоя тамақтанып әл жинаған, сөйтіп ағзаның әлсіреуіне жол бермеген.
Осы шақта мал төлдеп, ақ молайып,қымыз-шұбат ағыл-тегіл уақытқа жалғасқан.Бұрынғылардың «Мал ауызы көкке, жан ауызы аққа тиді»-деген уақыты осы шақ болса керек. Жаз бойғы тамақ негізі құрт-май,ірімшік, айран-қатық, бағлан қозы сияқты дәрумендерге бай тамақтар болған.
Қазақтың «Күн жаз, ет аз»-деген сөзі осы уақыттан қалса керек.Содан терең күзге дейін солай жалғасқан. Ел қыстауға көшіп,қора -қопсысын, отын суын жайлап алғаннан соң Қараша, Желтақсан айларында қысқы соғым басталған. Қазақта соғымға мал сою уақыты өзінше бір мереке іспеттес болған. Бұл уақыт бір айдай кезеңге созылып, соғым сайылған үйде өз майына қуырдақ дайындалып ағыл-тегіл, мәре-сәре болып жатқан.Қазақ негізі соғымға жылқы, түйе малдарын арнаған.Себебі бұл екі түліктің де еттрінің емдік қасиетке өте бай екенін аталарымыз жақсы білген.Қой малын арнаулы қонақтар келгенде ғана атап, бата сұрап сойған.Ал сиыр, ешкі малдары еріксіз, ақсақ-тоқсақ болмаса сойылмаған.Екеуінің де еті суықтық, жел әкеледі деп саналған. «Соғым сойылған күн, ақ түйенің қарыны жарылған күн» — деген сөз осы уақытты меңзесе керек. Сонымен қайран Бабаларым қысымен әр үйден соғым басын тойлап,қазыны кертіп,қартаны майын ағызып жеп көктемге де шыққан. Оған қазақтың қаймағы бұзылмаған кең сахарасының саф ауасын, сол даладағы саятшылық, аңшылықты, әр үйде күмбірлеген домбырамның қоңыр үнін қос.Осыдан кейін оған дәрумен, ритм, ситмің не керек деп еріксіз ойлайсың.Бұл менің ешқандай энциколопедиядан көшірмеген таза өз тұжырымым, сондықтан қателесуім әбден мүмкін.
Әрі қарай

Нақұй.кейзет - Ұлттық демотиваторлар сайты ("ұлттық" сөзі андай* үшін)

Naqui.kz доменінде орналасқан қазақша (енді бикья тілінде емес қой) демотиваторлардың жалдамалы пәтеріне қош келдің, дос.
Демотиватор сөзі батыстан (әлде шығыстан...), өзге тілден (тура мағынада емес, қазақ тілі деген сияқты ғой) енген сөз болса да, қазіргі түсте интернеттегі ең сұранысқа ие контенттің бірі боп есептеледі (naqyl.kz сайты бұлай деп мотиватор туралы айтып жүр, сенбе, дос). Сондықтан “Күнәсіз күнәһарлар орталығы” осы демотиваторларды қазақ тілінде жасауды жөн санады (ну, қалай, бірден байып кеткіміз келіп отыр). Бұл сайтта сіз демотиваторларды автоматты түрде жедел, сапалы жасай аласыз (егер қолыңыз иықтын өскен болса) һәм жасаған дүниеңізді осы сайтта, әлеуметтік желілерде қастарыңызға бағыттап (қас болғанда дене мүшесі емес, жау деген ғой), бөлісуіңізге, сондай-ақ, компьютеріңізге сақтап алуыңызға болады (мысалы, D:\рефереттар\порно).
Әрі қарай

Анекдотшы бала

Өткенде(21-ші ақпан) әжемнің қырқын беріп жатқан кезде бір туысымыз мені қасына шақырып алды. «Баяғыда бізге анекдот оқып бергеніңді білесің бе?».«Жоқ» дедім. Негізі есімде. Ол кезде мектепке бармаған кезімтін. Бес жас шамасындамын. Үйде "Қазақы қалжыңдар" әлде "Қазақша анекдоттар" дей ме бір жұқалтаң кітап бар еді. Ағаларым соның ішінен бір анекдотты бір-біріне оқып беріп, шиқылдап күліп отырғаны есімдетін. Сондай кезекті қонақтардың алдында өзімнің кітап оқи алатынымды көрсетіп мақтанғым кеп кетті. Көбісі «Лениншіл жасты» судыратып оқығанымда мақтап кететін. Қырсыққанда газет табыла қоймады. Әлгі жұқалтаң кітапты қолыма ұстап «Мама, анекдот оқып берейін бе?»-деп сұрадым. Әжем марқұм рұқсатын берді.
«Автобус ойдым-ойдым жерлермен секіртіп келе жатады. Жолаушылардың ішінде масаңдау жігіт болса керек. сол жүргізушіге „Әй, гондон! Ағаш тиеп келе жатқан жоқсың, жай жүұр“ деп қайта-қайта ескерту жасай берсе керек. Шыдай алмай кеткен жүргізуші қолына мантировкасын алып»Өзің түсесің бе, әлде түсіріп жіберейін бе?" деп анаған тұра ұмтылады. Сол кезде екеуінің ортасына бір әжей килігіп "Қарағым, Гондонжан, бір ашуыңды маған бер, барар жерімізге жетіп алайық" депті" деп бітетін әлгі анекдот. Қонақтар күлкіден қырылып қалды.«О»-ны «А» қылып оқу білмейміз. Әлгі сөзім тіптен күлкілі естілді -ау деймін…
Әрі қарай

«Бітпеген іс» немесе «қарға батқаным туралы»

Кеше өзіме 1-2 сағат көлемінде уақыт бөліп, Ақтөбе-Орск трассасы бойында орналасқан елді-мекендерді, нақтырақ айтсам, қыстың соңғы күнін фотосуретке түсіруге беріліс қорабы автомат көлікпен шыққам. Фотоға түсіріп енді бастап келе жатқанда, дөңгелектерім жаңа, барлық мезгілге арналған болса да, қарға баттым да қалдым. «Автоматтың бір кемшілігі осы» деп ішімнен ойлап қойдым. Алдын-ала айтып қояйын, мен әлі кәсіби фотограф емеспін, бұл мен үшін әзірге жай ғана мейнстрим.
Әрі қарай

Көкжалдар жаңа белгі іздеуде!!!



Қызылорданың Қайсар футбол клубы жаңа белгі(логотип) ойлап табуға конкурс жариялады.

Әр автордан 3 белгі қабылданады.

Жеңімпазға 75000тг көлемінде сыйақы беріледі.

Конкурс 1 наурызға дейін жалғасады.

Белгі жасар алдындағы ескерту:
-Қызыл және ақ түстерді қолдану
-Міндетті түрде қасқырдың және доптың суреті болуы
-Белгіде(логотип) ағылшын тілінде клубтың аты — FC Kaysar,
қаланың аты болуы — Qyzylorda(Kyzylorda) немесе Orda
-Құрылған жылын белгілеу — 1968
-Белгінің ақырғы нұсқасы векторлық форматта болуы және де басып шығаруға ыңғайлы болуы керек

Дайын жұмыстар мына электронды жәшікте қвбылданады:alimzhan90@gmail.com

Кайсар ФК-ның сайты: fckaysar.kz
Фан-клуб: wolves.kz

Жаңа белгі, жаңа маусым, жаңа мақсат, жаңа жеңіс…
Фэйсбукте: facebook.com/fckaysar.kz
Әрі қарай

Спорт сарап

asaubota ағамыз 2013 жыл қазақ интернетінде «бум» болады деп айтып еді. Соның куәсі болып келеміз. Жақында ҚазНеттің қоржыны тағы бір сайтпен толықты. Спортқа арналған «Спорт-сарап» деп аталатын жаңа сайт оқырмандарға жол тартты.

Негізі бұл сайтты 2013-тің қатарына жатқызуға келмес. Өйткені пыртал былтырғы желтоқсан айында ашылыпты. Олжас Нұразхан баурымыз басшылық жасайтын сайттан қызықты ақпараттар, фото, видео, сұхбаттар оқи аласыз.


Әзірге сайттың бастамасы жақсы. Спорт туралы жазатын Аламан, АлашАрена, СпортСарап сынды сайттардың көп болғаны дұрыс қой. Бәсекелестік болады ғой. Кіріп оқып тұрайық.

www.sportsarap.com/
Әрі қарай

Қарқыраған аяз салдары – бұл ақыр заман болмаса, онда не?!

2012 жылдың 11-12 желтоқсан күндері еліміздің солтүстік пен шығыс өңірлерін жаппай 35-48 градус шамасындағы аяусыз аяздар кеңеттен басып алды. Көптеген адамдар үсік алып, ауруханаларға жеткізіле бастады. Ауылдық типтес қалашықтар мен кішігірм қалалар соғыс кезіндегі блокада секілді сырттағы өмірден тыс қалды. Трассалар мен қалаға баратын жолдар жабылып, көліктер мұз сияқты қатып, оталу қиындықа түсіп халық алғашқы қауіп қатерліктерге ұшыра бастады. Кейінгі кезекті үлкен қалалар да өз меңшігіне иемденді. ШҚО бойынша Семей мен оның қасындағы кішігірім қалашықтардың әкімшіліктері былтырғы жылдың жіберген қателіктерінен сабақ ала алмай, биыл тағы да халықты тондырып, әлеуметтік қажетіліктерден сырт қалдырды. Канализация, су құбырлары белгілі бір сценарий секілді кезек-кезек жарылып, халықтың жағдайын қиындатып жіберген секілді. Осы уақытта әрбір минут, әрбір сағат өте бағалы болып, жауапты органдар бұл апатарды дереу шешу керек еді. Бірақ өкінішке орай, үйлердің іші мұз басып, кейбір бала-бақшалар мен мектептер, ауруханалар мен халыққа әлеуметтік кызмет көрсететін орындар жұмыстарын тоқтата бастады. Көшелерде адам саны өте санаулы… Қарапайым халық үлкен ойға бөленді. Бұл қиындықтар, өкінішке орай әлі де кейбір жерлерде жалғасын тапты.
Әрі қарай