MAO vs. Google немесе Android базасына көр қазып жатқандар

Өткен апталардың әлемдік аренадағы ең шулы жаңалығы сөзсіз, интернет-гигант Google компаниясының Microsoft, Apple, Oracle компанияларымен болған келеңсіздіктері болғанын білерсіздер! Бұл жөнінен ойларыңыз қалай? Бөлісе отырсаңыздар?!
*MAO — Microsoft, Apple, Oracle

Әрі қарай

Бала ғашық

Мұқағали Мақатаевтың сөзіне жазылған Тұрсынжан Шапайдың тамаша әні. Бұл өлең көпшілікке Мейрамбек Беспаевтың орындауында таныс болып үлгерген. Ал, осы әнді домбыраның сүйемелдеуінде естіп көрдіңіз бе?

Әрі қарай

Ақтөбеден SOS немесе Ішкі Істер Министріне ашық хат!

Ел-жұртты айналған хат маған да жетті. Ақтөбелік тұрғын тілінің тиегін ағытып, аянбастан барын жайып салыпты. Мазмұны — өңірдегі діни, саяси, кадрлық мәселелердің күйіп тұрғаны жөнінде. Дереккөзін біле алмадым. Шамасы Ішкі Істер Министрінің блогына қалдырылған сұрақ та болуы мүмкін не өңірлік һәм респбуликалық басылымда жарық көрген хат болуы да мүмкін. Шынымды айтсам, тексеріп жатпадым. Бірақ бұл хатты оқып бастағаннан-ақ біршама мәселенің басын қамтығанын бірден түсініп, Ақтөбедегі бәлкім мемлекетіміздегі жағдайдың әбден ушығып тұрғанын түсінгендей болдым. Әрине, бұл арыздың қаншалықты шынайы һәм жалған екенін де саралап-зерделеп жатпадым. Қазекем «Халық айтса қалып айтпайды» деп мен үшін әлдеқашан вердикт жасап кеткен. Ал анық-қанығын тексеруді құзырлы органдарға, сол үшін менің салығымнан күн көріп, нан жеп отырғандарға қалдырдым. Сонымен хаттың мәтініне тоқталсақ. Үтір-нүктесін де өзгертпедім. Тілі де сол күйінде, орысша:
Әрі қарай

Микротолқынды пеш немесе даяшыны ренжітпеңіз

Мен үшін микротолқынды пеш тек “Поле чудес” бағдарламасында берілетін ал былай қол жетпес қымбат бұйым еді. Қалай қолдану керегін білмейтінмін студент кезімде даяшылық істегенге дейін. Менің жұмысым түстен кейін 15-00де басталатын. Ресторан қаладан 5 км алыста орналасқан, көбінесе ашынасымен келетін бай адамдарға немесе қаладан алыс тыныш жерде тамақтанғысы келетін қалталыларға арналған ресторан. Жұмысқа кіріспестен бұрын алдымен тамақ ішіп алатын едім. Бір күні тамақ бітіп қалыпты мен келгенше.
Әрі қарай

Қолсағат

Дедің бе дүниедегі сыйлы адамым,
Ұсындың көңіліңнің қилы амалын.
Санамнан сырғыр емес сандуғаш қыз,
Қол беріп, қолсағатты сыйлағаның.
Әрі қарай

Жетектің немесе қамқорлықтың әлегі...

сурет алынған жер
Құрсақтағы жетіліуші ұрық ретіндегі сәби — кіндігі арқылы анасының ағзасымен жүрек соғысына тікелей бағынышты. Ауа да, дамып өсу үшін қажет қорек пен нәр де анасынан беріледі. Кіндігі кесілген кішкентай адамға әліде болса қамқорлық керек, ол қамқоршылары — анасы мен акушерлер. Қамқоршылары — жөргектен құтылғысы келіп қарсы болған кіп кішкентай адамды оның ырқынан тыс қайталап орап тастайды. Енді ғана рахаттанып, құрсақ мейрамына қомағайлана кірісе бастағанда емшекке шектеу қойылады. Бұл кіп кішкентай адамзаттың өз еркімен ешнәрсе жасауына болмайды. Бәрін қамқоршылары шешіп отырады. Әлгі кішкентай адамзатымыз өсе бастайды. Апыл-тапыл қадам жасай бастағаннан ақ — өзі қызық көрген нәрселерін барып өз еркімен қызықтауына, ұстап көруіне(дәмін татуына) тағыда тыйымдар. Тағыда сол қамқоршылары(ата-анасы): «анда барма», «аузыңа салма», «айқайлама», «бұлай жасама». Қыл аяғы, сол кішкентай адамзаттың қашан ішіп, қашан тышуына шейін шешесі немесе басқада қамқоршылары шешеді. Ал енді қашан ұйықтап, қашан ойнауды айтпасада түсінікті.
Сонымен, бұл кішкентай адамзаттың ойы – «Қап бәлем, осыдан үлкен болып өсермін!»
Мектеп жасы басталды, енді не болмақ? Бұрынғыданда бетер, енді мұғалім(а), сабақ кестесі, қоңырау… Ал сабақтан кейін: үйдегі қамқоршыларына шамасының жеткенінше беретін парыздық көмегі…
«Мейлің дейді, есейе бастаған адам – Әліде өсермін».
Өскен сайын ол адазаттың қамқоршылары азаюдың орнына көбейіп, тіпті зорайып кетеді. Жоғарғы сыныптарда сыныптастарының қамқорлығын елемеу сөкеттік болып саналады. Бұл адам, енді үйдегі қамқорлықтан гөрі тыстағы(қоршаған ортасы) қамқорлыққа душар бола бастайды. Себебі, оның көп уақтысы сол ортада өтіп жатыр. Ортадағы әлеуметтік факторлар оның тәртібіне, өзін-өзі ортаға сай ұстауына себепкер болатыныда анық.
Қамқорлықтан еркіндікке шығу жайлы ой мазалауын қоймайды:
«Кәмелетке толсам, еркіндігімде көбейер, жаңа өмір басталар!». Тағда олай емес, енді басқа ортаның қамқорлығы басталады.
Мысалы, 18 жасыңда ғашықтықтың сиқыр сілемдеріне сүңгіп кеттің делік. Енді сол сезімнің тұтқынысың. Ендігі жердегі жетекшің сол. Сол адамның ырқына көніп, болмаса сол адамның арманына ортақтасқың немесе өз арманыңмен бөліскің келіп тұрады. Тағыда еркіндік жайлы арманыңа тұсау салынады.
Үйленіп алғаннан кейін өз еркіңмен шешім қабылдап, жарыңды ырқыңа көндіру тіпті мүмкін болмай қалады. Ендігі еркіндігің жанұяңдағы парызыңмен тұсалады. Өміріңді — жанұяңа, балаларыңа, олардың арманына арнайсың. Сенің арманыңда ендігі жерде жалтақтай бастайды. Балалар өскен сайын жаупкершілікте өсе бастайды, еркіндігіңді тағыда шектеуіңе тура келеді: достарыңмен сыр шертісіп сыралатқанды қойып, үйге қарай асығасың. Себебі, сені үйде жұбайың мен балаларың күтуде. Ал енді немерелі болсаң тіпті басқа күйге түсесің. Соншалықты сүйікті де сүйкімді, тәтті боларма? Өз еркіңмен солардың арманының тұтқыны боласың… «Өз балаңды өскенше, балаңның баласын өлгенше бағасың» — деген бар ау. Ендігі жерде, еркіндікті аңсап жүріп жинап алған кеселдерің есік қағып, достығын ұсынады. Олардан қашып дәрігерлердің қамқорлығына мойыныңды ұсынасың. Осылайша, ақырғы демің шейін біреуге тәуелді немесе біреудің қамқорлығында боласың.
Ақырып келіп, шешімі жоқ түйткіл пайда болады: сонда еркіндік, бостандық дегендер қайда? Тіпті сол бір тұжырымдардың адам өмірінде орны барма? Сонда біз нені армандап жүрміз? Айналамызға қарасақ, жоғарыдағы айтылғандардан басқа жолмен жетілген адамды таппаймыз. Сонда — еркіндік, бостандық деген құндылықтарымыз әлі шешімін таппай келе жатқаныма?
Еркіндік жайлы еркін ойланып көрелікші, ол не өзі? Ол, біздің қалауымыз бен талпынысымызға деген шектеулердің болмауы. Ол мүмкінбе? Біз социумда(қоғамдастықта) тұрамыз. Ал адам өміріндегі социум үнемі өзгерістерге ұшырап отырады, оның өзгеру жиілігіне байланысты мінездемесі де өзгерісте болады. Сол ортадан өзімізді қалай босатпақпыз? Ол, мүмкін емес нәрсе, біз сол ортаның бір бөлікшесіміз. Еркіндік жайлы тек армандай алатынымыз ғана болмаса, ортамыз үшін жаупкершіліктен тек жаратушының әмірімен бақилық болған кезімізде ғана құтыламыз.
– Кейде осы бір еркіндік деген қиялдың соңында кетіп көп нәрсені бүлдіріпте жатамыз. Көпті көрген, естоқтатқан ересек адамдар сол қиялдың соңында таңдап қосылған жарымен ажырасыпта жатса, кейбір жастар қиялдың соңында үйден қашып жатады...
Жалғасы болар...
Әрі қарай

Өзгенің көзімен қарау

Бұл пікіріме келісерсіз, келіспессіз — бірақ, бүгін мен Азаттықтың беттерін ақтарып отырып мынадай тоқтамға келдім. Біз бір нәрсе туралы ойланатын болсақ өзгенің көрсетуі арқылы ғана ой түйеді екенбіз. Түсінікті болуы үшін сол Азаттықта жазылған Стинг туралы мақаланы келтірейік. Олардың жазуынша Стингтің істеген ісі ерлікке пара-пар екен. Енді соның астындағы пікірлерге назар аударсақ барлығы Стингті қолпаштаған. Мен өз басым Стингтікі ерлік, болмаса жаны ашу деп ойламаймын. Ол жай ғана өзінің беделін өсіруді ойлады. Әйтпесе, адамға жаны ашығыш болса төрт құбыласын еврейлер жауып тастаған Палестинаның тағдырына неге бейжай қарады? «Америкалық арман» ядролық қару іздеп Иракқа кіргенде сол Стинг шошқа тағалап жүріп пе? Келтіре берсең мысалдар көп. Былай ойлаймын, егер Азаттық Стингтің Қазақстанға келмеуін жамандап жазғанда пікір жазған оқырманның баршасы Стингті жамандар еді.
Әрі қарай