Елорда әкімдігінің медиа орталығы келесі аптада болатын бірқатар мәдени іс-шаралардың тізімін хабарлайды.

М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театрында қатарынан бірнеше премьера өтеді. 31 қазан – А. Анатольевтің «Қар ханшайымы» ертегісі, 1 қараша – П. Морозовтың «Ассоль» романтикалық феериясы. 2 қараша күні М. Булгаковтың «Мастер және Маргарита» қойылымын да тамашалауға болады. 3 қараша – Б. Жандарбековтің «Томирис – сақтар ханшайымы» эпикалық драмасы, 4 қараша – Л. Толстойдың «Анна Каренина» драмасы мен А. Хайттың «Леопольд мысықтың туған күні» атты ертегісі, 5 қараша – В. Зиминнің «Баяғыда екі түлкі өмір сүріпті» ертегісі мен А. Цагарелидің «Ханум» музыкалық комедиясы.

«Астана» концерт залында 31 қазан күні кешкісін «Әсерлі ән сал, домбыра» концерті өтеді. 1 қарашада «Айтыс – бабалар мұрасы» концерті, 3 қараша – «Шабыт» ХХ Халықаралық шығармашыл жастар фестивалінің ашылуы, 5 қарашада ҚазССР Мемлекеттік сыйлықтың иегері, СССР және Қазақстан халық әртісі, композитор Ғазиз Жұбановтың 90 жылдығына арналған концерт болады.

«Жастар» сарайында да қала тұрғындары мен қонақтары бірнеше оқиғаларға куә бола алады. 1 қарашада «GLORIA» халықаралық өнері конкурс-фестивалі, 2 қарашада «QazaQBalasy» халықаралық балалар конкурсы, 3 қарашада «Мир вкусного меда» бал көрмесі басталып, 12 қарашаға дейін жалғасады.

4 қараша – «Жайдарман» ойындарының қалалық лигасының финалы, 5 қараша – «Экзерсис» хореографиялық өнерінің VI халықаралық фестиваль-конкурсы.

Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыка-драма театрында 1 қараша күні А. Вальехоның «Күн сәулесі түспеген» психологиялық драмасы, 2 қараша – А. Айларовтың «Сүрінген сүр бойдақ» комедиясы, 3 қараша М. Байджиевтің «Тіл табысқандар» комедиясын ұсынады.

Тәуелсіздік сарайында 4-8 қараша аралығында декоративті қолданбалы өнері мен скульптура өнерін сүйетіндер көрмені барып тамашалауына болады.

Ал «Астана Опера» театрында 5 қараша күні «Петя мен қасқыр» концерті өтеді.

Yйде отыра беріп ішім пысып саяхатқа шықпақ болдым. Алдымен Жапонияға қарай жол тарттым. Төте жүріп отырып Токиоға бір ақ тоқтаппын.Көше толған абыр сабыр адамдар. Бәрі бір жаққа асығып бара жатқандай көрінді. Содан бір жапонды тоқтатып алып сұрадым.
Оу аға мына адамның бәрі қайда бара жатыр?
Ой ана бұрышта жаңадан Бешбармақ хаус ашылыпты соған кетіп бара жатырмыз. Тез бармасақ орын қалмай қалады. Бешбармағы керемет деп жеген адамдар айтып жеткізе алмай отыр. Ал мен асығыспын бауырым деді де ағаң алщаң басып кете барды.
Аа солай ма деп таңғалып тұрып қалыппын. Содан не болса да мен де барып көрейін деп қалың тобырға ілесіп кеттім.
Көп ұзамай ақ әлгі айтқан жерге келдім. Кезектегі адамдардың ұшы қиыры көрінер емес.Есік алдында ою кәзекей киген екі жапон жігіт қолдарында бір бір құман, келген қонақтарға саумайкім деп қолдарына су құйып ішке кіргізіп жатыр.
Қазақ болғанымның пайдасы тиіп кетті де баяғы қазақпыз ғой ға салып ішке кезексіз кіріп кеттім… Ойдоойт деген ай кең залда ине шаншып қоятын да жер қалмапты. Қалқада тұрған қос колонкадан Құрманғазының күйі құйылып тұр. Қос етек көйлек киген жапон қыздары ары бері жүгіріп жүр. Жапондықтар бес саусақтарынан аққан майды жалап жіберіп етті ұрып отыр. Тіпті қазақтардың қол жалайтын әдеттеріне деиін қалай үйреніп алған десейш…

Сөйтсем кәдімгі қазақтың бешпармағының ол жақта аяғы жерге тимей тұр екен. Жапондықтарың балықтарын бір шетке ысырып қойып, қазақтың майлы етін тұтынуды сәнге айналдыра бастапты. Инстаграмды ашып жіберсең екі жапонның бірі «Бүгін үйге доставкамен бешпармақ алдырдық. Besh.kz қа рахмет тез жеткізіп берді, сыйлыққа бір литр қымыз да бар екен» деп бір бірімен жарыса жарнамалап жатады.Көшеде кетіп бара жатқан жігіт жанындағы сүйіктісінен «Жаным бүгін не жейміз» деп сұрай қалса ,қыз наздана еркелеп « Беш жейікші» дейді.Көше тола арнайы бешпармақ дайындайтын мейрамханалар, не керек күнде біреуі ашылып жатады екен. Ірі қара малды қазақстаннан ұшақпен алдыру қолайсыз болғандықтан, жапондықтар жаңа мал өсіру шаруашылығын қолға алғалы жатыр екен.
Содан не керек Токионы аралап болып ендігі Кореяға қарай бағыт алдым.
Азын аулақ қолжүгімді қонақ үйге қоя салып, Сеул көшелерін аралауға шықсаааам…
Алдымда кездескен биік ғимараттың бір жақ бетіне тұтастай бетмай жарнамалап тұрған сұлу қыздың суреті жапсырылыпты. Қыз бір қарағанда көзге таныс ұшырады. Сөйтсем кәдімгі өзіміздің Баян Есентаева. Таңданысымды жасыра алмастан көзімді уқалап жіберіп тағы қарадым.Шатаспаппын… Келе жатып алдымда кезіккен ғимараттардың бәрінде өзіміздің қазақ жұлдыздары. Ерлерге арналған шаш өсіру су сабынын жарнамалап тұрған Лұқпан ағамыз, сақал мұрт қыратын ұстараны жарнамалап тұрған Нұрлан Абдуллин ағамыз, көзілдірік жарнамалап тұрған Қайрат Нұртас.Келе жатып мектептің қасынан өткен кезде үзіліске шыққан бір топ қыздың әңгімесін құлағым шалып қалғаны.
Төреғали оппаның жаңа әнін естідің бе?
Жоқ мен Қайрат оппаны ғана тыңдаймын, жақында киносы да шықты деп естігем енді бізге де тезірек келсе екен эх Қайрат оппа…
Қыздар 91 тобы жаңа ән шығарыпты тыңдап көріңдерші…
Ой қойшы сол 91 ді біздің Корей эстрадасына ұқсаған бәрі бір сарынды поп әндер, киімдері де бір стиль… Төреғали оппаның әндерін айтсаңшы шіркііінн, сахнаға оюлы киім киіп шығып жүрегім қазақ дегенінің өзі неге тұрады… Оқу бітіріп қазақстанға барам да Төреш оппаны тауып алып екінші әйелі болам осыдан қара да тұр…
Ой саған қарамайды ол
Неге?
Қазақ қызға үйленем деп өзі айтып жүрген жоқ па
Бірақ ия… эхх жаңа куәлік жасатам ба қайтсем екен…

Общым Корей елінде қазақ эстрадасы аспандап тұр екен. Біздің жұлдыздарды танымайтын адам жоқ. Интернет теледидар бәрінде жүр… Базардағы жұрт Ернар Айдар, Төреғалидің суреттері басылған плакат, футболка, жастық, саптыаяқ сатып байып жатыр… Корей әншілері әндеріне сұраныс азайып енді ол байқұстар қазақша әндерге кавер жасап айтудан басқа амал қалмапты…
Келесі бағыт сырға толы Индия елі болды. Дели қаласын күні бойы аралап, көрікті жерлерін көріп енді қонақ үйге қайтпақ болдым… Қап сайтан! Қас қылғанда қонақ үйдің әдресін ұмтып қалыппын… Енді қайттім? Салым суға кетіп селқос аяңдап келе жатырмын… Бір кезде бір үйдің жанынан өтіп бара жатып қыстыға жылаған әиел адамның даусы естілгендей болды. Басымды көтеріп көз салсам дауыс әргіректегі қарапайым үйден шығып жатыр екен. Жаздың ыстық күні есікке тұтқан жұқа пердені ашып қарасам ар жағындағы кішкене бөлмеде жалғыз әйелден басқа ешкім жоқ. Жылап отырған да сол екен. Байқұсты сонша мұңға батырған не болды екен деп барлап қарасам, көзім теледидарға түсті. Көгілдір экранда, Меруерт апам Өтекешова иең қайда ақбозат деп көз жасын көлдетіп жатыр екен. Сөйтсем қарапайым үнді әйелі біздің Қыз Жібекке қосылып көңілі босап отырған болды. Бір кезде мені байқап жалт қарады. Қорқып айқайлай ма деп күдіктеніп енді кете берген кезде, әлгі әйел тоқтатып алды. Аман саулық сұрасып жағдайымды айтып едім,қал қалдың астына салды.Құдайы қонақсың ғой деп қояды. Қазақша киноларды көп көреді екен. Қазақ дәстүрлерін бәрін біліп алыпты. Бұрын балам қаладан дискі әкеліп беруші еді, енді кабел телевидиние қостырып көрім болды,әлгі қазақстан телеарнасынан керемет телехикаялар береді деп әңгімесін айта жүріп қазанға ет салды.Менің атым қожа, Батыр Баян, Махаббат бекеті бәрін тегіс көріп тастапты.Бір кезде алдыма буы бұрқырап бір табақ ет келді. Соғымнан қалған ұзынсарыға сақтап қойған пілдің сүр еті шығар деп қоям ішімнен. Сөйтсем сауып, ой тойыс табынып отырған жалғыз сиыры екен. Қойшы сонымен қасиетті малдың етіне тойып алып, күрең масала шайдан сораптадық ау отырып. Таңертеңгісін апам сыбаға деп сыртында Ерке Есмахан суреті бар бір пакет етін беріп шығарып салды.Айтып тұрмын ғой дәстүр пәстүрдің бәрін біледі деп…
Ияя бұл менің қиялымдағы параллель ғаламшарда болған жағдай. Екі мың отызыншы жыл екен деп бір кездері Асылбек Боранбай ағамыз армандап жазған еді. Сол екі мың отызыншы жылға да таяп қалдық. Енді қалған 23 жылда өзгеріс бола ма екен. Қазақ өзін әлемге таныта ала ма екен. Әлем қазақты мойындай ма екен. Әлде сол бұрынғыша жаттың қаңсығын таңсық көріп өтер ме екен бұл қазақ…

Осы жылы Астанада 9 900 орынға арналған 9 мектептін құрылысы басталды, деп хабарлайды Астана қаласы әкімдігінің медиа орталығы.

Сонымен қатар, қалалық мектептердегі орын жетіспеушілікті жою үшін 2 600 орынға арналған бес жапсырмалы корпус қолданысқа берілді.

«Ой-Зерек» радиобағдарламасының 2017 жылғы 21 қазандағы эфирінде 3-айналымның кезекті ойыны өтті. Қонаққа келген «Әйел бақыты» командасы ойынды 4:7 есебімен аяқтады.

Сұрақтар міне:

Әзіл-қалжың энциклопедиядан үзінді: «Ересек адам – бұл ОСЫЛАЙ өсуді доғарып, енді СОЛАЙ өсетін адам». Ауыстырылған екі сөзді бір кең таралған ермекпен айналысып отырып кездестіруге болады. Қандай екі сөз?

»Тақтар ойыны" сериалында корольдің бас кеңесшісі, әмірін орындаушының кеудесіндегі белгісінде, бір таңғаларлығы, ИКС орналасқан. Магнит өрісінде орналасқан тогы бар өткізгішке әсер ететін механикалық күштің бағытын анықтауға арналған ереже де ИКСтің атымен аталады. Сіздердің араларыңызда ИКСі негізгі, басым пайдаланатын адам бар (немесе жоқ). ИКСті екі сөзбен атаңыз.

Қазақ жұмбағын шешіңіз.
Ойласам заттың жүзі дөп-дөңгелек,
Бұл нәрсе басбармақтай болса керек.
Жалғыз-ақ басқан жерде ізі қалар,
Оны да ойламай шеш, ақылы зерек.

Әйгілі фигуристкалар Мао Асада мен әпкесі Май Асада бала күнінде бір өнер түрімен айналысады, ал мәнерлеп сырғанауға кейінірек келеді. Олардың анасы – 1925 жылы туған орыс әйелінің өнеріне табынушы жанкүйер болған. Бұл орыс әйелін атаңыз.

Негізі оның құнын санау мүмкін емес, бірақ 2005 жылғы дерек бойынша, ғалымдар ИКСтің бағасын есептеп шыға алыпты және ол 4,8 млн доллар тұрыпты. Жас ұлғайған сайын, 44 пен 55 жас аралығында ол 5,2 млн-ге көбейеді. Spathiphyllumді [спатифиллум] ел ішінде ИКС деп атайды, өйткені гүлдеу уақытында отбасына береке келіп, жалғыздар жұбын тауып, жанжалдар доғарылып, ана болғысы келетіндер жақсы жаңалық естиді деп саналады. Ал бір отандық сайтта ИКСтің ұзақтығы 1 сағат 40 минут, жиілігі — аптасына 5 рет делінген. ИКСті екі сөзбен атаңыз.

Ағылшын уикипедиясында келтірілген нұсқалардың біріне сәйкес, бұл қалыптасқан сөз-тұжырым өлгендердің жоқ екенін (яки өлгендер санының 0 екенін) хабарлайтын әскери рапорттардан шыққан. Бұл қалыптасқан сөзді атаңыз.

Тьери Мюглер деген ИКС «ИКСті» көріп шабыттанып, 2006 жылы, мысалы, " N 1 пәк қыз" немесе «Париж 1738» деген атаулар енген топтама ұсынды. ИКС деп жасырылған қандай шетелдік сөз?

1999 жылы Лондон ауруханаларының біріне қызығушылық пен абайсыздық кесірінен (көзінен) күйік жарақат алған пациент түседі. Күйіктің формасына қарап, оқыс оқиғаның орын алған дәлме-дәл уақытын да анықтауға мүмкіндік туды (максимум бірнеше минут ауытқушылықпен). Жарақаттың пайда болуына себеп болған оқиғаны (құбылысты) екі сөзбен табыңыз.

АЛЬФА – жасырылған сөз немесе сөздер. Популизмді сынай отырып, Хрущев былай депті: «Саясаткерлер барлық жерде бірдей: олар АЛЬФА жерде көпір салуға уәде береді». Уикипедияға енсек, АЛЬФА – Барсакелмес аралының бұрынғы атауы, һәм «Гоби» сөзін де қазақшаға АЛЬФА деп аударуға болады. АЛЬФАны атаңыз.

Бір киношолушысы әзілдеп, бұл әйел туралы фильммен бір қатарға Терминатор және Электроникті қояды. 20 ғасырдың бұл (арнайы атағы бар) ханымы кім?

Орсон Уэллс „Әлемдер соғысы“ радиоқойылымынан кейін көтерілген дүрбелеңнен соң қоқан-лоққы хаттар келе бастағанын есіне алады. Бірде ол өзі ойнап жатқан спектакль кезінде бірінші қатардағы көрермендердің бірі қолын қалтасына салғанын көреді. Уэллс оған үрейленіп көзін алмай қарап қалады, алайда көрерменнің алып шыққаны тапанша емес-тін. «Одан да мені атып кеткені жақсы еді» дейді Уэллс. Көрермен қалтасынан не алып шыққан?

Мына жерде фейсбуктегі тікелей эфир бөлігі бар.

Футболдың қара маржаны атанған Пеле бүгін 77 жасқа келіп отыр. Үш мәрте әлем чемпионы атанған Пеле ұлттық құрамада 92 ойын өткізіп 78 гол соққан.



Футбол карьерасында 1281 гол соққан Пеле 6 мәрте бір ойында 5 голдан, 30 мәрте 4 голдан және 92 мәрте хэт-трик жасаған.



Он бір жасында оның талантын байқаған кезінде ол көшеде аяқ киім бояушы еді. Ал 15 жасында алғашқы келісім-шартын Сантос футбол клубымен жасаған кезінде айлығы он доллар ғана еді.



Пеле алғашқы айлығына анасына газбен жұмыс істейтін плита алып береді, бірақ олар газ плитасын ұзақ уақыт қолданбайды өйткені ол ауылға газ көп жылдардан кейін келеді.



Пеленің футболын көру үшін тіпті Нигерия Биафра соғысында екі күндік демалыс жариялайды!



Ия, Пеле туралы айтылатын дүние көп. Мен Пеленің айтып, яғни сәуегейлік жасаған бірақ орындалмаған TOP-5 болжамдарын жазайын.

5 — Қытай 2002 әлем чемпионатында топтан шығады.
Нәтиже: Қытай топтан шығу түгілі, гол сала алмай үйіне қайтады.



4 — Аргентина мен Франция 2002 әлем чемпионатының финалында ойнайды.
Нәтиже: Қос команда да топтан шыға алмайды, ал Франция тіпті гол да соға алмайды.



3 — Роналдоның футбол ғұмыры бітті.
Нәтиже: Роналдо 2009-жылы Коринтианс футбол клубына оралып, алғашқы 14 ойында 10 гол соғып командасының чемпион болуына үлес қосады.



2 — Африка елдерінің бірі әлем чемпионы болады.
Пеле миллениумға дейін осындай болжам жасаған бірақ ол болжам әлі орындалмады.



1 — 2002 әлем чемпионатында Бразилия топтан да шыға алмайды.
Нәтижесі суретте тұр %)



P.S.: Пелені жақтырмайтындар да бар, яғни «Гарринчаның жағдайы қиын кезде Пеле қайда еді?» дейтіндер. Футбол — командалық ойын. Пелені мықты қылған мықты командаластары. Мысалға, сол командаластары 1962 жылы Пелесіз де чемпион болған %)

Бұл жазбадан Парижге саяхат туралы кеңестер іздемеңіз. Тек жұмыс бабымен екі-үш күнге барған адамның әсерлері деп түсінгейсіз.
1. Триумф аркасы. Шынын айтсам, түпнұсқаны көріп, Астанадағы аркамыз үшін ұялып кеттім. Жалпы Париждің ескерткіш, монументтері ғана емес, ғимараттарындағы әрлеу элементтерінің өзі эстетика тұрғысынан музейдегі экспонаттан кем емес.


2. Париж көшелері. Парижде 8 мыңнан астам көше бар. Жалпы ауданы 105,4 км² қала үшін көп иә? Әрине, әр үй сайын көше болса. Біз қаланы жаяу көп араладық. Қолымыздағы картаға емес, алыстан сорайып тұрған Эйфель Мұнарасына қарап жол тауып отырдық. Кейбір үйлерді төрт жағынан төрт көше бойлап жатады.


3. Париж жолдары. Көше жолдары өте тар. Кей жолдардың ені 1-2 метр. Бірақ пробканы байқамадым. Айтпақшы, байқағаным Парижде көбіне тротуарлары асфальт, ал көлік жүретін жолдар тастан қаланған. Бірнеше ғасыр бұрын қаланған күйі жатыр-ау.
Көбіне көліктер шағын, 2 адамдық машиналар көп. Автобустар бар, бірақ сирек көресіз. Жартысының өзі tourist bus сияқты. Метро өте ыңғайлы, арзан (1,9 €). Сондықтан да халық көбіне жер асты көлігін пайдаланады. Сосын тағы бір назар аудартқан жағдай, бір де бір рет машинаның сигналын естімеппін. Тек ашық терезеден ара-тұра полиция (не жедел жәрдем бе екен) көлігінің сигналын еститінмін.


4. Париж кафелері. Таң атпай кафелер сыртқа үстел, орындықтарын шығарып жатады. Париж халқы жол бойындағы жұртқа қарап отырғанды жақсы көреді екен. Таңертеңгі тоғызда осындай кафелерде сыртта круасанын жеп, кофесін сораптап, газет оқып отырған жұртты көп көремін. Соған қарағанда үйде тамақтанғаннан гөрі сыртта ауқаттанған арзанырақ па деп ойладым. Біз тоқтаған қонақүйде таңғы ас негізгі төлемге кірмейді, 14 € тұрады екен. Ал даладағы кафеде таңғы комплекс 10 €. Айтпақшы, кафелерде түскі, кешкі асты да la carte (менюмен) емес, комплекспен алсаңыз арзанға түседі. Шамамен €16-20.


5. Еркіндік және қауіпсіздік. Түнгі Парижде жалғыз қыдырсаңыз да өзіңізді қауіпсіз сезінесіз. Бейтаныс қала, ағылған жұрт. Бірақ еш қорқыныш жоқ. Мұндағы жұрт өте толерантты. Париж халқының едәуір бөлігін шетелдік туристер, эмигранттар құрайтын әсерде болдым. Француздардан гөрі араб, тунистіктер мен еврейлерді жиі кездестірдім. Көшеде көмек сұрасаң да ешқайсы қабағын шытпайды, барынша көмектесіп, жол сілтеп жіберуге әзір тұрады. Көшеде жиналып алып ереуілдеп тұрған жұртты қуып жатқан ешкім жоқ.

Бұл сурет автордың түнгі серуені барысында сағат 02 шамасында түсірілген еді

6. Адамдары. Ең әдемі қыздар қазақ дейсіз бе)) Ең әдемі әйелдер француз бикештері. Тіпті егде тартқан әйелдердің жүзінде сұлулық бар. Бірақ сән астанасы Париждегі адамдар керемет киінеді деп айтпас едім. Сәнқой итальяндықтарға еш ұлт жетпес-ау. Француздар да киімнің жарасымдылығына емес, ыңғайлылығына кбірек мән беретін сияқты.

Бұл жерде әдемі француз келіншегі тұр деп елестетіңіз ;)

7. Париж махаббат қаласы емес, шоппинг қаласы дер едім. Қанша қаражатпен барсаңыз да, аз болып көрінеді. Жұмсалған соманың бір бөлігін қайтарып беретін такс фри арқасында дюти фриден де сауда жасауға мүмкіндік туатынын еске салайын. Дүкендер аралағанда төлқұжатыңыз немесе көшірмесін өзіңізбен алып жүргеніңіз жөн. Және егер дүкенде 175€ асатын сомаға сауда жасасаңыз, чегіңізді жоғалтпаңыз. Әуежайда арнайы терминалдарда сканерлеп, төлеген ақшаңыздың 12 пайызын қайтарып аласыз.

қаражатыңыздың негізгі бөлігі қайда кететіні түсінікті ғой))

8. Музейлер. Музейлер саны бойынша Париж алдына қала салмас. Бірақ музейлердің көбісі сағат жетіде жабылып қалады. Луврға келіп, кірмей кеткен себебім де осы))) Айтпақшы, музей аралаймын десеңіз, музей карталарын сатып алаңыз. Музей картасын сатып алсаңыз, 60 жуық музейге тегін кіре аласыз. Мұндай карталар құны 2 күндік — 48 €, 4 күн — 62 €, 6 күн — 74 €. Қымбат десеңіз, музейлердің бір реттік бағасын қарап көріңіз: Триумфальды арка— 9,5€, Помпиду орталығы — 13€, Лувр — 12€, Нотр-дам — 8,5€, Пантеон — 8,5€, Роден музейі -7€, Версаль — 18€
Луврға кірмегеніме әлі өкінемін. Бірақ, бітпеген шаруам болса, демек қайта ораламын деген сөз ғой?

негізі бұл суретте ертең Луврға келетініме сенімді болғам))

P.S. Жалпы, азды-кемді шетел көрген адам ретінде айтарым, біздің Астана еш астаналардан кем емес. Әдемі ғимараттар, таза қала, ойын-сауық. Жетіспейтіні тек мәдениет сияқты…

Кей адамдардың басқаларға қарағанда жоғары интеллектті екенін мінез-құлқынан, әрекеттерінен, ойларынан, ұстанымдарынан байқауға болады. Ақылдылықты анықтаудың тосын 6 белгісін қарап көрейік.

1. Психикалық ауытқушылық.
Британ ғалымдарының зерттеуінше, 8 жасында жоғары интеллекті болған балалар мұндай дертке жиі шалдығады екен. Әсіресе биполяр ауытқушылық көп байқалады. Мұндай адамдарда депрессия, уайым, ауыр балалық шақ немесе есірткінің әсерінен айыға алмау көбірек кездеседі. Эволюциялық тұрғыдан қарасақ та адамзат уайым-қорқыныш және интеллекттің арқасында ғана бүгінге дейін аман жетті. Өйткені үнемі қауіп-қатерді ойлау және одан шығудың жолдарын қарастырды.

2. Либерализм және атеизм
Сатоси Канадзава атты психологтың пайымдауынша, еркін көзқарастағы және дін ұстанбайтын адамдардың интеллекті жоғарылау болады. Оның зерттеуінше, ультраконсерватор жасөспірімдерде IQ 95 болса, либерал көзқарастағыларда 106,5. Діндар жастарда орташа есеппен 97, атеистерде 103 болған. Канадзаваның теориясы бойынша дін және консерватизм адамзаттың көпғасырлық эволюциясының өнімі. Ал жаңа эволюциялық шешімдерге жету үшін түрлі идеяларға ашықтық және басқаша көзқарас керек. Және әлбетте жақсы ой мен логика да керек.

3. Түнгі өмір
Эволюция психологы Канадзава бұл жерде де жоғары интеллектті адамдар қалыпты эволюциялық күн тәртібінен бөлек өмір сүреді дейді. Адамдар бұрын тіршілік үшін тек күннің жарық кезін пайдаланып, түнде тек ұйықтайтын болса, қазіргі жоғары IQ-лі адамдар бұл дәстүрді бұзып, түнгі уақытты пайдалана бастапты. Психологтың зерттеулері де мұны растайды. Ерте жатып, ерте тұратындарға қарағанда түнгі «жапалақтардың» IQ-і жоғары болған.

4. Жалғыздыққа құмарлық
Жоғары интеллектті адамдар жалғыздықтан да ләззат ала алады. Ал адамдардың көбі керісінше достармен, көпшілікпен кездескенді ұнатады. IQ жоғарылар түрлі жобаларды ойлап жүреді де, көпшілікпен кездесіп уақыт құртқылары және алаңдағылары келмейді.
Эволюциялық тұрғыдан қарайтын болсақ, бұрын адамдар бірігіп ғана тіршілік ете алды. Ал ақылды адамдар қашанда жалғыз өздері жеке жол ашуға тырысты. Мұндай адамдар басқаларға қарағанда жаңашылдықты тез қабылдап, тез үйренеді.

5. Басқаларға сенуге бейімділік
Интеллекті жоғары адамдар басқаларға сену бойынша да алда. Тек ағайын-туысқан, достары ғана емес, кез келген саладан сенімді адамдар таба алады. Олар сенімсіз адамдарды, кімдерге қандай істі тапсыруға болмайтынын жақсы сараптай алады. Сондықтан да сенуге тұрарлық адамдарды жақсы анықтай алады.

6. Қимылдың аздығы
Ақылды адамдар аз қозғалады. Білімге құштарлығы төмен адамдар жұмыс аптасы ішінде интеллекті жоғарыларға қарағанда көбірек қимылдайды. Ойшыл емес адамдар интеллектуал істерден тез жалығады да, оның орнына істейтін басқа нәрселер тауып алады. Ал интеллектуал жалқаулар көп қозғалысқа жоқ.

«Махаббат, қызық мол жылдар» романы қазақ оқырмандарының ішіндегі ғашық бола білген әрбір жүрек иесінің жастығының астына қойып, сүйіп оқитын кітабы бола білді. Ондағы кейіпкерлер, олар арасындағы кіршіксіз сүйіспеншілік, махаббат оқиғалары талай оқырманның көзіне жас алдырғаны белгілі. Шығармадағы Ербол мен Меңтай өмірде болғанымен, жазушының мұншама ғашықтықты қолдан жасап, құйып шыққан тұлғалары. Шын мәнінде Ерболдың (Әзілхан Нұршайықов) Меңтайға (Нұрғалима) деген сүйіспеншілігі, шексіз құрметі бөлек әңгіме. Ал негізінде бұл романдағы Меңтай образын сомдауда аяулы жары Халиманың болмысы әсер еткендігін жазушы сұхбаттарында да айтады. Енді осы қос ғашық жайлы әңгіме өрбіткенді жөн көрдік. Ғашықтардың танысуы әуелде былай басталыпты: Әзілхан Нұршайықовтың өз әңгімесінде ең алғаш рет 1936 жылы он төрт жасында Орынкеш есімді қызға ғашық болғаны жайлы айтылады. «Үш жыл ішінде Орынкешке 100 хат жазыппын» дейді тағы бір әңгімесіне. 1939 жылдың соңына дейін ғашықтық сезімі үзілмеген бала ғашықтардың соңғы әңгімесі Әзілханның Халимамен танысуына мұрындық болады.
Әзілхан Нұршайықов: — Қыркүйек айында оқу басталды. 5 қыркүйек күні қызымды іздеп, ол оқитын мектептің жатақханасына барсам, есіктің алдында отыратын кемпір: «Бұл араға келуге болмайды, аулақ кет», — деп ішке кіргізбейді. Не істерімді білмей тұрғанымда, мектеп жақтан шашы қиылған, аяғына детдомский бәтіңке киген бір аппақ қыз келіп қалды. Интернаттың киімін киген қызды тоқтатып, Орынкешті сұрадым. Ол Орынкешпен бірге оқитынын, бір бөлмеде тұратынын айтқанда: «Орынкешті шақырып жіберші» деп өтіндім. Дереу шақыратынын айтты. Шақырушы қыздан да жауап жоқ. «Не боп қалды екен?» деп дегбірсізденіп мен тұрмын. Әлден уақыт өткенде, аппақ қыздың өзі ғана шығып келеді. Тымпыңдаған аяғына тас байлап алғандай ілбіп басып, әрең қасыма келді де, басын төмен салып, үндемей тұрып қалды. «Орынкеш келе ме?» десем: «Жоқ. Енді келмесін, маған көрінбесін деді» деген сөзін әрең үзіп-үзіп айтты. Мынадай сөзді естіген мен еріксіз жылап жібердім. Сол үшін Алматыдағы оқуымды тастап келгенде, көрінбесін дегені несі деп жабырқадым. Жылап тұрып, қасымдағы қызға қарасам, ол да жылап тұр. «Сен неге жылайсың?» десем: «Саған жаным ашып кетті» дейді. «Саған жаным ашып кетті» деген сөзі жүрегімді дір-р еткізді. Мынау нағыз тазалықтың, адамгершіліктің белгісі ғой деген ой келді…
Халима Өзақанова: — 1936 жылы Семейде №11-мектеп ашылып, қазақша білім алуға көштім, 6 класқа бардым. Класымызға Жарма ауданының, Ақбұзау ауылынан Орынкеш деген қыз келді. Әзілхан деген дос жігіті бар екен. Екеуі бір ауылдан. Әзілхан жеті жылдық мектеп бітіріпті. Педучилищеде оқиды. Орынкешке қырындап келіп тұратын. Бірде: — Халима, Орынкешті шақырып берші, – деп өтінді. — Орынкеш, сенің жігітің іздеп келіп тұр десем, шықпайды. Қалаға келген соң, көңілі өзгелерге ауған ба, әйтеуір құлықсыз. Әзілхан да келуін кілт тоқтатты.
Әзілхан Нұршайықов: — Міне, сол қызбен Семейдің облыстық кітапханасында жиі ұшырасып қап жүрдік. Әр кездескен сайын Орынкешті сұраймын. Ара-тұра Орынкешке арнаған өлеңдерімді беріп жіберемін. Ертеңіне: «Жауап жазды ма?» деймін. «Жоқ», — дейді ол. Үш жылдың ішінде Орынкешке 100 хат жазыппын. Осылайша ортамыздағы хат тасушы, дәнекер, өте адал қызбен достасып кетіп, Халимаға ғашық болдым. Бірақ, оған ғашық екенімді білдіргенім жоқ. Өте тату, дос болып жүрдік. Бер жағым – дос, ар жағым – ғашық. Ол менің түпкі ойымды сезе ме, сезбей ме, білмеймін. Тіс жарып айтпайды. Бірақ, маған деген достық қамқорлығында қапы жоқ болатын. Ылғи жанашырлық жасап жүретін. Өзара достық хаттар да жазысатынбыз.
Халима Өзақанова: — Мен кітапқұмар едім. Сол кезде Гоголь атындағы қалалық кітапханада кешкі 10-ға дейін сарыла кітап оқимын. Әзілхан да кітапсүйер жігіт екен. Екеумізді Семей кітапханасы табыстырды. Күнде кешкілік шығарып салады. Алғаш бозбала Әзілханның қолының ыстық табын, жүрек жылуын тұла бойыммен сезінген сәтте, қып-қызыл болып, ұялып төмен қарадым. Қолымды тартып ала қойдым… "Қол ұстасып бақыт жырын шертеміз дедік"
Міне, осылай табысқан достық ұлы сезімге айналады.

(Мақала Әзілхан Нұршайықов пен Халима Өзақанованың көзі тірісінде әр басылымға берген сұхбаттарынан іріктеліп жазылды)

Қазақ блогосферасына жаңа блог-платформа қосылды — Astana.Live

Astana.Live — Астаналық блогерлерге арналған блог-платформа.

Түрлі тақырып, айдарларда Астана қаласындағы жаңалықтар, мақалалар, афишалар, мультимедиа (фото, видео, аудио) жарияланады.

Кез келген пост түріне сауалнама қосуға болады және тіпті 1 сауалнама емес, бірнеше.

Қолданушылар барлық посттарға пікір жаза алады. Пікір жазу үшін тіркелу қажет.

Қолданушылар әр постқа баға бере алады. Үздік посттар, яғни 8+ алғандар автоматты түрде алғашқы бетке шығады.

Бір постты бірнеше айдарға салуға болады. Ол үшін алдымен өзне қажет айдарларға (блогтарға) қосылу керек.

Жеке немесе корпоративтік блог ашуға болады. Яғни Астанадағы мекемелер өз жаңалықтарын өз блогтарына жариялай алады.

Астаналық блогерлерге түрлі конкурстар ұсынылатын болады. Белсенді блогерлер сыйлықтармен марапатталады.

«Ой-Зерек» радиобағдарламасының 2017 жылғы 14 қазандағы эфирінде 3-айналымның үшінші ойыны өтті. Қонаққа келген «4.fm» командасы ойынды 5:6 есебімен аяқтады.

«Әйел» элементінің әзілдік сипаттамасында «Атомдық массасы 60; 40 пен 250 арасындағы изотоптары бар, немесе алтын, күміс, платина сияқты металдармен жақсы қарым-қатынасады» деген сияқты сипаттар бар. Оның латынша әріптермен таңбалануы — Микронезия федератив штаттарының доменімен бірдей. Бұл доменді бір қызмет яки мекемелер өздері үшін белсенді пайдаланады екен. Бұл қысқартылған аббревеатураны, яғни қаріптерді атаңыз.

Сатиралық романында Оруэлл балалары мен немерелері отағасын жақсы көргенін, алайда бәрібір өздерін бес тонналық Альфамен қауіпсіздендіріп, қорғанғандай болғанын жазады. «Альфа» сөзін кейде қызмет көрсету хабарландыруында жазылып тұратынын ескере отырып, құрама сөзбен атаңыз.

Қазақтың (биологиялық сипаттағы) жұмбағын шешіңіз:
Бір күмбездің ішінде мың күмбез.

Ғасырлар тоғысында дыбыс жазуға арналған «си-ди» және видеоақпарат жазуға арналған «ди-ви-ди» шықты. Дисктердің көлемі бірдей болатын, ал қораптары әртүрлі-тұғын. Бұған киімнің қандай бөлігі кінәлі болды деуге болады?

Франк Геллердің «Екінші түн» романында сиқырлы кілем үшін таласқа түскен үш саяхатшының басынын кешкендері суреттеледі. Алдыңғы сөйлемде қандай сөзді тастап кеткенімізді атаңыз.

Бір мультфильмде мынадай эпизод бар: арыстан үлкен кеңес құрып, келген хат жайлы айтып беру үшін жануарларды жинайды. Аңдардың көбі хатқа сенеді, алайда кейбірі, мысалы, жалғызмүйіз ат, сенбейді. Хат авторын атаңыз.

Түркі ақыны Сәйф Сараи «Сухейіл мен Гүлдірсін» поэмасында өзінің жарқыраған сүйіктісін айналып жүрген аруды суреттейді. Аудармашының пікірнше, (XIV ғасыр ақыны) Сараи шамамен бір жарым ғасырға кімнің алдын ораған?

«Х — ешқашан шешуі табылмас жұмбақ, ешкім шығара алмас қиын есеп» дейді Оралхан Бөкей. Бақытжан Байқадамов: «Х дегеніміз ән, ән дегеніміз — Х» деген. Ал Ленинград блокадасы кезіндегі Ладога көлі арқылы өтетін жалғыз көлік магистралін Х жолы деп атаған. Х-ті атаңыз.

1506 жылы жазылған Бернхард Штригельдің картинасында екі адам және ауада қалықтаған бүктеме қағаз бейнеленген. Осындай қағаздардың аналогтары — бұлжымас бөлшегі болып келетін заманауи жанрды атаңыз.

Қала көшелерімен жүйрік болидтердің жарысы өтпес бұрын, көшелерге дәнекерлеушілер шығады. Әйтпесе, мысалы, 1990 жылы Монреальдағы автожарыс кезінде орын алған сияқты апат болуы мүмкін. Дәнекерлеушілер не істейді сонда?

Набоковтың кейіпкері үй маңында (өз бағын қарап) жүріп, күндер жоғалып, орнына айлар пайда болғанын байқайды. Ол не туралы айтып тұр?

Эфир аудиожазбасын ресми сайттан тыңдауға болады.