Қарағандының 80 жылдығына арналған фотобайқауға қатысар алдында, не түсірсем екен деп көп ойландым. Қарағандының тұрғыны болғандықтан, BlogCamp-ке алыстан ат терлетіп келетін блоггерлерге, мен үшін Астанадан кем түспейтін қаламның бар әдемілігін көрсеткім келді. Сондай — ақ жайдары тұрғындарын. Ендеше, көп созбай, бастайық!!!
1. Қарағанды — өнер ордасы! Cәкен Сейфуллин атындағы қазақ драма театры.

2. Әсемдігімен Әзірет Сұлтаннан кем түспейтін мешіт.


3. Ақжолтай жабық мұз айдыны.

4. Қарағанды вокзалынан шыққан бетте қарсы алдыңызда қасқайып тұратын Қаныш Сәтбаевтың ескерткіші.


5. Біразға дейін шулатқан Қарағанды қонақ үйі

6. Қарағанды жастарының жиі бас қосатын жері — «CITY Mall» сауда орталығы.

7. Қара шаңырақ — ҚарМУ!

8. Қара көмірдің астанасы Қарағандыға шолуды аяқтайтын Тәуелсіздік монуметі

P.S. Қарағандыдан қытайлықтарды көрсеңіз, таң қалмаңыздар! Тек біз ғана емес, олар да Blogcamp-ті асыға күтуде…

«Төрлет » сайты техникалық себептерге байланысты уақытша тоқтап тұр. Сайттағы блогы бар балалар бәйгеге дайындаған материалдарын жариялай алмай жатыр. Ботабек Тілегенов атты жігіттің видеобайқауға ұсынған дүниесін қабыл алыңыздар.

Сәлем, блогерлер! Көптен бері блогқа жазуды қойып кетіп едім. Оқуға байланысты жоспарларым да басқаша еді. Астанадан Алматыға баратын пойыздан қалып қоюым менің блог жүргізуді қайта қолға алуыма себеп болды. Блогқұрылтайдағы байқаулар да адамға шабыт береді екен.

Енді іске көшсек. Биылғы БҚ-да "Қарағанды қаласына 80 жыл" деген бірнеше байқау болғалы жатыр. Солардың бірнешеуіне қатысу үшін Қарағанды қаласына өз бетімізше блогтур жасадық. Білгенімізден білмегеніміз көп болды, қызықты жағдайлар да болды. "Қарағанды қаласына 80 жыл" фотобайқауына заманауи Қарағандының фотоларды ұсынып отырмын.

Ақпарат тарату арқылы бұқараның санасына әсер ету процесінің басталғанына бірнеше жүзжылдықтар өтті. Ол сонау алғашқы болып шыққан газеттерден бастау алып, одан кейін радио, теледидар көмегімен іске асырылса, 21 ғасырда ғаламтордың ғаламат күшін сезіндік.
Қазір басым топ өкілдері бұқара халықты өз қалауына қамшылап, арбауына айдап отыр. Стереотиптер салу арқылы адамдарды алдап қана қоймай, құлша құрдымға қуып, организмді ғана емес, сананы улауда. Дегенін істетіп, қарапайым халықты аузына қаратып отыр. Және бұның бәрі күш қолдану емес, адамның ойлау жүйесіне әсер ету арқылы жүзеге асырылуда. Ал адамның ойлау жүйесіне әсер ету бұқаралық ақпарат құралдарының көмегімен(газет, теледидар, интернет жүйесі, әлеуметтік желілер) істелуде.
Адам өз таңдауын жасаудан қалған сияқты. Мысалы, киім таңдауды алайық. Киімді әрине қай кездегідей сән үлгісіне («мода») қарап алады. Ал, сол моданың мода екенін кім шешеді?! Сол брендтің иесі немесе жарнамашылар. Біздің таңдауымызды әлде әр сезонға «моданы» анықтап, таңдап беретін соларғой. Олар өздеріне ұнағанын не қалағанын «мода» десе болды сол киім үлгісі әлемге тарайды. Айнала бәрі киіп жүргеннен кейін біз де сол жақсы екен деп сатып алып, киюге ынтызар боламыз. БАҚ-нан күнде жарнамалап жатқаннан кейін біздің миымызға, санамызға орнығып алатыны соншалық біздің таңдауымыз соған тартады да тұрады.
Менің мамандығым — PR (Public relations) Қазақша қоғаммен байланыс. Қысқаша мазмұндайтын болсақ: PR — бұл бұқараның санасын бұғаулап бағындыру. Яғни, қарапайым халықтың санасын, ойын басқару, сол арқылы ыңғайлы іс-әрекеттерге итермелеп, қалаулы таңдаулар жасату. Бұл жаңағы айтқан тауар таңдауға да қолданылады. Манипуляциялау деуге де болады. Таңдау туралы тағы бірер мысал келтірсек, ыдыс жуу керек болғанда не керек? ойыңызға алғаш келетіні — FAIRY. түгелдей болмаса да көпшілігі солай. Санамызға құйып тастағаны соншалық басқа жуғыш заттардың бар екені, олардың сапасы fairy ден артық болуы мүмкін екені ойымызға кіріп те шықпайды. Жаңа жыл жақындаса ойға тағы да бірінші келетіні «Соса соla» сусыны ия?
Жарайды, тауардан алшақтайық. Теледидардан көретін, интернеттен оқитын жаңалықтарға келсек. Қандай жаңалық көрсек соны рас деп есептейміз. Әрине, өтірік дей алмаймын. Бірақ жалпы осы «шынайы» мен «шынайы емес» дегенді кім қалай түсінеді?(«реально», «не реально») иә, сіздердің араларыңызда мен интернеттен көрген барлық жаңалыққа бірден сене кетпеймін, бірінші оқимын, содан кейін ойланып, анализ жасаймын дейтіндер кездесуі мүмкін. БІрақ сол анализді жасау үшін де салыстыратын ақпарат керек яғни екінші ақпарат көзі. Оның рас екеніне кім кепіл? Бұл жағдай тек интернеттегі ақпаратқа емес, жалпы бұқаралық ақпарат құралдарының бәріне байланысты.
Бір PR маманы лекциясында мынадай ой айтқан болатын: «Мен, ЕШҚАШАН, ЕШКІМГЕ 100%-ға сенбеймін! Маған Панама мойнағы Солтүстік Америка мен Оңтүстік Американың арасын бөліп тұр десе сенбеймін. Фотодан. бейнероликтен көрсетсе 90% сенермін, ал, панама мойнағымен өткізіп, көзбен көрсетсе 99,9% сенермін. Бірақ көзбен көргенге де 100% сенбеймін. Себебі, көз де кей кезде алдамшы.» Бұл сөздерден кейін «Секрет» документалды фильміндегі «көзбен көрген шынайы емес, адамның ойындағы нәрсе шынайы» деген ой келді.
Адам басқалардан ерекше ойлағанның өзінде ойлау жүйесі — қоршаған ортасының, бұқаралық ақпарат құралдарының сол адамның ойына, санасына салып қойған стереотиптерінен, былайша айтқанда «шекарасынан» немесе санаға салған «шеңберінен» шыға алмайтындай.
Бұқаралық ақпарат құралдарының көмегімен ғасырлар бойы адамдарды алдау туралы ойымның соңғы жағында ең толғандыратын нәрсе туралы жазғым келді. Ол адамзат тарихында ашылған ең ірі жаңалықтардың бірі АЙҒА ЕҢ АЛҒАШ ҚОНҒАН НАСАНЫҢ (АҚШ) қонуы. Алдауы мүмкін деген күдіктердің ең ірісі осы, біртүрлі көрінсе де)
«Иллюминаттар» деген сөз таныс шығар. Құпия символдардың шешімін іздеп табушыларды осылай атайды. Иллюминаттардың зерттеулеріне көңіл аударсақ НАСА-ның алғашқы айға қонуын жоққа шығарады. Сонда НАСА бүкіл адамзатты алдағаны ма? Бір қызығы менің бұлай ойлауыма әсер еткен ақпараттар да интернеттен алынған бұл менің ойым ғана.
Сонымен не шынайы? не шынайы емес?! осыған дейін айдан анық болып көрінген, көзбен көргеніміз, құлақпен естігеніміздің бәрі өтірік шығар? Бізді алдаған шығар деген ой тек мені ғана алаңдатады дегенге сенбеймін. Бұның бәрі менің ойларым және ойландыратын нәрселерді мысалға келтірсек өте көп. Сіздер қалай ойлайсыздар?!

Ғасырлар тоғысындағы әңгіме… Жалпы, астындағы аты кісінісе Аллаға тәубәсін айтып, «сен тимесең мен тимейтін» момын халықпыз ғой. Тұла бойымыз тұнып тұрған — толеранттылық! Барға — қанағат, жоққа — мезірет айтып отыратын ата — бабаларымыз, апа-әжелеріміз қолындағы бар нәрсесін өз балаларына қимай, қашан келетіні бір құдайға мәлім құдайы қонағына сақтап отыратыны — соның бір дәлелі. Ал мен оқыған "Құз басындағы аңшының зары" кітабы — екі бөлек әлемнің, яғни қазақтың қайсар ақыны — Мұхтар Шаханов пен қырғыз ағайынның ардақтысы, бүкіл әлем бас иген Шыңғыс Айтматовтың диалогынан тұрады. Оқуға кеңес беремін! Халқымыздың өткен өміріндегі көлеңке тұстарды әшкерелеп, тарихи оқиғаларға да анализ жасап отырады қос наркескен. Сол арқылы әңгімеден әңгіме өрбітіп, туған халықтарының күйін күйіттейді. Сәттілік достар! Оқып жатсаңыздар ойларыңызбен бөлісе отырарсыздар!

Блогерлер жатын орын шығынын өзі төлейтін болғандықтан барынша қалтаға салмақ салмайтын жолдарды қарастырдым. Қайта-қайта айта беретін «Корона» қонақ үйімді ол кезде спортшылар брондап қойған екен. Жалпы, сол кезде облысымыда көптеген іс-шаралар өтеді-ау деймін. 3-4 адамға арналған стандартты нөмірлері бар қонақ үйлер бос емес. Сондықтан да пәтер жалдаудан басқа амалымыз жоқ. Таңдаған кезде пәтерлердің арасының бір-біріне жақын орналасуын және қадағаладым. Сөйтіп жүріп тапқандай болдым. Орталықтан жаяу адамға 15 минөттік жерден 3 бөлмелі 5 пәтер, 2 бөлмелі 6 пәтер, 1 бөлмелі 1 пәтер таптым.Екі пәтерден басқасы бір подъезде, қалған екеуі көрші аулада.
Сонымен, 1 бөлмелі пәтерге 2 адамға, 2 бөлмеліге 4 адамға, 3 бөлмеге 6 адамға рұқсат етіледі екен. ал, келушілердің саны мына сандардың қосындысынан әжептеуір артық болатын секілді. Әйтүп-бүйтіп, әр нөмірге артық екі адам кіргізтуге келісім алдым. Бағалары, 1 бөлме 5 мың, 2 бөлме 7-10 мың аралығында (жөндеу жұмыстарына байланысты),3 бөлмелілер 12-15 мың аралығында.
Пәтерлердің жағдайлары жақсы.Душ кабиналары, кір мәшинелері, тоңазтқыштары, теледидарлары, микротолқынды пештері, тоқ пештері, теледидары, қала телефоны, диван, төсектері бар. Барлығы жақсы жөндеуден өткен. Тек, көрші ауладағы 3 бөлмелі бір пәтердің жөндеу жұмыстары аса емес.Арзанқолды жыртыла бастаған обой, бөлме аралық есігінің жақтауымен қоса жоқтығын есептемегенде бұнда да кір мәшине, барлығы бар.Құбырлары ақаусыз.Қонуға болады жалпы. Сонымен, жан басына шаққанда 2500 теңге шамасында шығады.егер, жоғарыда көрсетілгендей екі адамнан артық қонса одан да аз келеді адам басына. Суреттер сөйлесін:

Үлкейтіп қарау.

Пайдаланылған материялдардың авторларына алғыс.

Биыл BlogCamp-2014 шеңберінде өтетін "Қарағанды қаласының 80 жылдығына арналған үздік фотосуреттер" байқауына өз нұсқамды ұсынып көрмекпін.

Қарағанды — шахтерлер қаласы. Мен үшін шахтерлер — өз деңгейінде жете бағаланбай жүрген өнеркәсіптің қаһармандары. Маған шахтерлер мен блогерлерді байланыстыру қажет болды. Бұл идеямды іске асыру үшін 2008 жылы шыққан «Таңғажайып Халк» («The Incredible Hulk») фильмінің постерін негізге алдым:


Суретте шахтер және блогер бейнеленген. Бұл бір жағынан аталған фильм постеріне пародия, әрі шахтер мен блогшыны бірге көрсету амалы.

Ал мынау түпнұсқа постердің өзі: