Пайғамбарымыздың заманында бір мүмін: «Уа, Алланың елшісі менің жағдайым болмай жатыр, кедейліктің азабын тартып жүрмін» деп мұңын шағып барыпты. Оған Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.): «Онда үйлен!» деп кеңес береді. Үйленген мүміннің жағдайы жақсара қоймайды. Екінші рет тағы келсе, оған: «Тағы да үйлен!» деп айтады. Екіншісін алады. Өз басын зорға алып жүрген мүміннің жағдайы жақсара қоймайды. Үшінші рет Пайғамбарымыздың алдына келеді, оған тағы да "үйлен!" деп кеңес береді. Төртінші келгенінде тағыда "үйлен!" деп айтады. Міне осы төртінші әйелі ғана пысықтау болып, олар бірлесіп жұмыс жасап, жағдайын түзеп, оңалады. Бұдан шығатын қорытынды, болашағың әйеліңе тікелей байланысты. Түрлі пікірлер болуы ғажап емес, бірақ: «Жақсы әйел ерінің есіктегі басын төрге, жаман әйел төрдегі басын есікке жетелейтінін» атам қазақ тегін айтпаса керек.

Аллаға шүкір тәуелсіз Қазақ еліміз. Әлемде жер көлемі жағынан 9 орын аламыз деп мақтана да қуана айтып, жар саламыз. Жас тәуелсіз ел ретінде жеткен жетістіктеріміз аз емес, бірақ қордаланып, сыздауықтай сыздатып, рухани азғындау мен ауытқушылыққа алып бара жатқан қоғам мүшелері жоқ емес.
Гитлер: «Жаулап алған жерлердің халқына таң азаннан кешке шейін дауыстап музыка тыңдату керек. Кітап оқуға мұрша келтірмеу керек. Рухани сусындамаған халықта уайым аз болады. Тиісінше басқару да оңай түседі» деп атап өткен екен. Қазіргі қоғамды қарап отырсақ, ақпараттық тасқынның арасында рухани құндылық жүйемізде де үлкен өзгерістер мен бетбұрыстар болып жатқаны жасырын емес. Жартылай жалаңаш былай тұрсын, тыржалаңаш қыздарды көріп өсіп келе жатқан жас ұрпақтың ертеңгі күнін көз алдымызға елестету қорқынышты. Рухани азғындаудың бастауы осыдан болса, ұлттық тұтастықтан айыратын жаңа бас ауру діни алауыздық болып отыр. Дәстүрлі дінімізден алшақтап, исламнан түбегейлі баз кешіп, шоқынып жатқан қазақтың ұл-қыздарын, Иса мәсіхті жырлап, домбыралатып, әндетіп жатқанды да көріп отырмыз. Осының ішінде ислам дінін ұстанушы халқымызыдң өзінде түрлі ірткі оқиғалары болып, арты әлеуметтік алауыздық, түсініспеушілікке әкеліп отыр.
Бүгін ойланбасаң ертең кеш болатыны анық. Бірақ, көзсіз ерушіліктің салдарынан көптеген қандастарымыз алған беттерінен танбай отыр. Бұл болашақта неге әкеліп соғуы мүмкін. Оны мөлшерлеп, қаперіне қыстырып та жатқан жоқ. «Дініміз ислам, тегіміз түркі» екенін ұмытпайық ағайын деп жар сала жариялап жатқанымен де, ұлттық, мемлекеттік ауқымда ойлап, бас қатырып жатқандар шамалы. Кешегі «Алаш» қозғалысының мүшелерінің жан айқайын елеп, ескеріп, қаперімізге алып, өткеннен сабақ ала отырып, болашаққа бағдар құрсақ, жастардың бойына рух беретін, ұлттық идея деңгейіне көтерілетін ұран тастай білсек, барша халыққа қозғау болар еді. ертеңгі күнге сенімсіз жігерсіз, әлжуаз, қабілетсіз, ынжық болып бара жатқандай ұрпақ. Бәріне бірдей топырақ шашқанымыз жарамас, көзінде оты бар, ұмтылып, талаптанып отырғандарымызда жетерлік. Бәрібірде бізге ұлтты ұйыстырушы "ұлттық идея" керек!

«ӘУРЕТТІҢ ТӘПСІРІ»

Атырау университетінде өткен форумда жасаған баяндамасында Қайрат Лама Шариф «діни дәрістерін» одан ары жалғап, жастардың Құранды дұрыс оқи алмайтынын айтты.

Қызық! «Өмір өтіп бара жатыр» деп жиі налимыз, бірақ жүрегіміздің түбіне терең үңілсек, сол өмірдің шынымен өтіп бара жатқанына өкініш таппаймыз.
Қызық! Қолымыздағы 100 теңге садақа үшін беруге көптік етеді, ал «100 теңгеге базарға барып сауда жаса» десе күлкіміз келеді.

Екінші бөлім

Сұрақ: Әйгілі төрт халифа кімдер?
Жауап: Әбу Бәкір (р.а.), Омар (р.а.), Осман (р.а.), Әли (р.а.).
Сұрақ: Құран кәрім қай халифаның кезінде кітап болып жиналды?
Жауап: Әбу Бәкірдің (р.а.) кезінде.
Сұрақ: Құран қанша аяттан тұрады?
Жауап: 6216 аят.

Ибн Омардың айтуынша, бір күні Мәдинаға келген бір топ саудагер мешітке түнемекші болады. Сол түні Хазірет Омар мен Абдуррахман ибн Ауф келген қонақтарды ұрылардан қорғап, қарауылдау мақсатында мешітте қалады.

Сұрақ: Раббың кім?
Жауап: Аллаһ тағала.
Сұрақ: Дінің қайсы?
Жауап: Ислам.
Сұрақ: Кітабың қандай?
Жауап: Құран Кәрім.

Құрылтайда Қазақстан Мұсылмандары Діни Басқармасының жаңа бас мүфтиі сайланды. Енді еліміздің Бас Мүфтиі, Дінбасы – Шығыс Қазақстан облысы, Семей өңір имамы Ержан Маямеров.

Қап-қара жалын тозақтан қорқам тозақтан
Сұп-суық хабар кеп жете ме деп сол жақтан
Шыжылдап майлар, сатырлап сүйек жанғанда
Лағнет айтып айтып бес күндік сынақ жалғанға
Ібілісті қарғап, түзу бір жолдан тайдырған
Азапқа ылайық мазаққа ғана сай қылған
Мың шақты емес миллион жылға айдалып
Қор болар ме екем қып-қызыл шоққа айналып
Адамның ұлы ем дүниеге мынау таралған
Дәрежемді айтсам періштеден артық жаралған
Бүгінде бірақ періште қайда мен қайда
Кім созар қолын мүшкілдеу біздің жағдайға
Бауырларым да, бала-шағам, дос, жекжатым
Шайқаспай беріліп шайтанға әскер боп жатыр
Бәріде дана бәріде көсем шетінен
Дәуірлеп дәурен сүруге мықтап бекінген
Ақырет қамын жасамай жүріп әлекпен
Алланың ұлы мейірімінен дәметкен
Сол оттан қорқам, тозақтан қорқам тозақтан
Көрмейді соны қазақтар біздің көзі аққан
Ағылған солай парақорлардын парады
Маскүнемің әне қолтығына қысқан арағы
Жемқорын анау отырған әрең тыныстап
Зинақорың жүр шоколад, шампан, гүл ұстап
Сопылар кетті Аллаға пірін серік қып
Зіркілдеп зікір салғандарыңнан зеріктік
Дымыңды білмес дүмшелер кетті молда боп
Құдайым оңда, әруағым өзің қолда деп
Сәуегей, балгер, тәуіптер кетті дес бермей
Құранның қатал ескертпелерінен сескенбей
Әр төмпешікті әулие санап асыға
Мәр-мәрдан өріп, кесене салдық басына
Қарасаң қайда ағыл да тегіл ысырап
Ысталды кеуде тәңір кәріне ұшырап
Өнерде жүрген сезімнің сансыз құлдары
Сендерде болдың тақ пенен даңқтың құрбаны
Ақын мен әнші серіліктен ептеп татса дәм
Оралың барда ойна-күл деп қақсаған
Жазушы қайтпек бауыры бүтін басы аман
Кейіпкерлердін тағдырын ойдан жасаған
Сан ғасыр бұрын бақилық болған кісінің
Қиялға еріп саламыз сурет мүсінін
Айтылған ғайбат сөздерге сөзсіз жауап бар
Саулайды тілден тірнектеп жиған сауаптар
Қалады ертен қарқ та қарқ, күлкі қалжының
Тозақта шөлдеп, ішкенді ыстық қанды ірің
Жегенің сонда тікенек тектес ас болса
Ата-анаңмен де алмайсын онда достаса
Шайтанға тозақ, жәннәттән оған үміт жоқ
Солқылдақтарды әкетіп жатыр үгіттеп
Сондықтан түскен төрт кітап, сансыз пайғамбар
Сақтаныңдар деп сайтани сауық сайраннан
Жаратушы өзі жөн сілтеп сені қорғаса
Азғырушыға қашқын келеді алдаса
Ғибадат түгел, құлшылық бүтін болмаса
Ниетім түзу жүрек таза деу далбаса
Раббына құл боп өмір сүргісі келмеген
Түсінбей қойдым тәкәппарсыған елге мен
Көз жұмып барып ел ішкен уды менде ішкем
Әдісі артық нәпсіні сонда жеңбестен
Сәл ерте білсем, сан соғып калмай оңбастан
Сәждеге мандай тигізбеспе едім он жастан
Құрышты судай қайнатқан пештен көп ыстық
Азаптан қорықпай әз-әзілдермен өбістік
Қимастай қызық хараммен жиған мал-мүлік
Сорлатар ма екен төзгісіз отта жандырып
Өртеніп жатып өлейін десем өле алмай
Өкірер ме екем өмірге екі келе алмай
Біз қайбір достар пайғамбар сынды асыл ек
Асығып аққан судаймыз, құмы, тасы көп
Шын мұсылман боп өте алмау сұмдық қасірет
Жәрдем бер Алла, жәнәтті бізге нәсіп ет. Әмин!

авторы СЕРІК ҚАЛИЕВ

Терме – текті сөздің төресі, рухани тәрбиенің құралы, қазақы пәлсапа мен данышпандықтың көзі. Өкінішке қарай, бір кездері сайын даланың саңлақ ұрпақтары ұлттық тәрбиеге ұстын еткен, асыл дінімізді насихаттаудың, ақ пен қараны, жақсы мен жаманды, адал ман харамды ажыратудың құралы болған терме жазу шығармашылығы кейінгі кезде тоқырап қалғаны жасырын емес. Бабадан ұрпаққа аманат болған, кейінгі кездері кенжелеп қалған осынау өнерді «Әзірет Сұлтан» мешіті қайта жаңғыртпақ.

«Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Әзірет Сұлтан» мешітінің ашылу салтанатында: «Әзірет Сұлтан» мешіті тек қана құлшылық орны емес, бас мешіт ірі рухани және мәдени-ағарту орталығы болуы тиіс», – деуі арқылы Президентіміз дініміздің алдағы жұмысы осы бағытта дамуы қажет екенін меңзеді. Осы орайда «Әзірет Сұлтан» мешіті ұлтымыздың рухани тәрбие құралы, қазақы пәлсапа мен данышпандықтың көзі, ұлттық өнеріміз – термеге бәйге жариялап отыр», – деді «Әзірет Сұлтан» мешітінің бас имамы Қайрат Жолдыбайұлы.

Оның айтуынша, қазақ халқы Ислам дінін әрқашан өзінің өнерімен сабақтастырып, дәстүрімен ұштастыра білген халық. Ұрпағына, бала-шағасына насихатты мақал-мәтел, жыр-дастан, хикаялармен және термелермен жеткізе білген. Қазаққа жай сөзден гөрі жыр-термелер қымбат. Себебі, қазақтың жыр-термелерінің барлығы – үгіт-насихат. Міне, осы дүниелерді ескерген мешіт осындау ауқымды шараны қолға алуға бел буып отыр.