Астананың көшелеріне код пен индекс енгізуді ұсынды

Астана жаңалықтары: Астананың көшелеріне код пен индекс енгізуді ұсынды

Астананың қала көшелеріне біртіндеп индексация енгізуді ұсынды, деп хабарлайды елорда әкімдігінің ресми сайты. Идентификациялық префикс – көшенің коды немесе басқалай сөзбен айтқанда қала бойынша үздік бағыт-бағдарға арналған бірегей әріп-цифрлы почта индексі.

Астаналық урбанистика орталығы хабарлағандай тиісті жоба қала салу кеңесінде қаралды.

Көшелерге индекс енгізудің қағидасы қаланы 6 бағыттаушы ауданға бөлуде жатыр – ол Оң (жағалау), Орталық, Шығыс және Сол (жағалау) – Батыс, Орталық, Шығыс. Ал шекаралар табиғи шекараларға сәйкес бөлінеді яғни Есіл өзені, Сарыбұлақ, Ақбұлақ, Талдыкөл өзені және Нұра-Есіл каналы.

Астаналық урбанистика орталығы хабарлағандай көшенің индексін білген адам оған керекті көшенің қай ауданда екенін нақты біледі және шамамен қайда орналасқанын болжайды.

«Индекс әлдеқайда ыңғайлы, көп адамдар көшенің атауынан жаңылысып жатады немесе есінде қалмайды. Мысалы, көлденең және тігінен орналасқан көшелер бар. Олар белгілі бір тәртіппен салынған – бірі жұп көшелер, ал басқасы тақ. Көшенің атауы префикс көшелермен кетеді және цифрлық көрсеткіші болады. Егер жұп болса яғни 2, 4, 6… Демек, келесі көше 6-дан кейін 8 болады деп ойлайсыз. Бұл бағыттауға арналған және префикс сенің қаланың қай тұсында екеніңді түсінуге мүмкіндік береді. Бұл жаяу жүргіншілер мен автомобилистерге ыңғайлы», — деді Урбанистика орталығының орынбасары Асхат Садуов.

Префиксті біз адамдарға қай жақпен кетіп бара жатқанын білетін құрал ретінде пайдаланамыз. Сектордың аталуының екі нұсқасы бар: қазақ және ағылшын белгілерімен. Мәселен, ағылшынша N – North, S – South солай кете береді», — деді А. Садуов.

Бағдарлау үшін ағылшынша жазылған жағын пайдаланған жөн, өйткені олар көптен бері тұр және астанаға келген шетелдіктерге де түсінікті.
Астана жаңалықтары: Астананың көшелеріне код пен индекс енгізуді ұсынды
«Біз әрбір көшемен жеке-жеке жұмыс жасауды жоспарлар отырмыз. Оның концептін бекітіп те қойдық. Мекенжайды тіркейтіндермен бірге жұмыс істейміз, қазірдің өзінде кадастрлық мәліметтерді көшенің индексімен бірге қосымша көрсеткішпен игерудеміз. Көше атаулары әзірге бұрынғысынша қалады, тек қосымша қабат қосылады. Адамдарда қосымша таңдау пайда болады – әдеттегідей көшенің атауымен бағыт алады немесе астананың жаңа тұрғындары үшін префикс бойынша қозғалады», — деді Асхат Садуов.

«Қосымша функция бағдарлауға арналған. Мекенжай тіркеуінде әзірге бәрі бұрынғысынша қалады, тек қосымша тағы бір көрсеткіш пайда болады», — деді сарапшы.

Урбанистика орталығы сондай-ақ қазіргі таңда орындаушылардың қала көшелеріне индекс қағиадаларын енгізуге қатысты қоғамның пікірі мен бағасын білгісі келетіні айта кетті.

Жоба бойынша өз пікіріңіз бен ұсынысыңызды office@urbanastana.com. электронды мекенжайына жолдауыңызға болады.
Әрі қарай

Астанада 6-12 тамыз аралығында өтетін мәдени және спорттық шаралар

Астана жаңалықтары: Астанада 6-12 тамыз аралығында өтетін мәдени және спорттық шаралар

Астананың «Столичный», «Жерұйық», «Студенческий» саябақтары мен қаланың тұрғын үй алаптарында елорданың 20 жылдығына арналған концерттік бағдарламалар жалғасын табады. Тұрғын үй алаптарының тұрғындары «Думанды Сарыарқа» концертін жексенбіде сағат 15:00 және 19:00-де тамашалай алады. Ал елорда саябақтарында өтетін «Саябақтың жеті кереметі» концерттерін жұмыс күндері сағат 14:00-ден 18:00-ге дейін, демалыс күндері сағат 12:00-ден 16:00-ге дейін көрермен назарына ұсынылатын болады.

6-12 тамыз аралығында Тәуелсіздік сарайында ҚР Өнер Академиясы дайындаған «Астана – арман қала» атты қолданбалы және көркем сурет көрмесі, «Ақанаевтар әулеті» және С. Мүсіреповтың «Жаңа бастау» жеке көрмелері, сондай-ақ, фотожурналист, жергілікті тарихшы Нұрмұхамат Имамовтың шығармашылығына арналған көрме жұмыс істейді. Экспозицияны сағат 10:00-ден 18:00-ге дейін көруге болады.

Ал 7 тамыздан 26 қыркүйекке дейін елорда тұрғындары роботтар балының қонағы атана алады. Келушілерді Америка, Еуропа, Оңтүстік Корея және Жапония сияқты елдерден әкелінген роботтар қуантайтын болады. Кештің басты қонағы – ұлыбританиялық робот гуманоид Теспиан. Күліп-жылай алатын робот қонақтармен әңгіме -дүкен құрып қана қоймай, Шекспирдің шығармаларын оқи алады. Ұйымдастырушылардың айтуынша, робот театрландырылған қойылымдарға да қатысқан. Ән салып, кітап оқитын техниканы «Нұр Әлем» павильонында сағат 10:00-ден 20:00-ге дейін көруге болады.

Ретро әуендерді ұнатындар үшін Есіл өзені жағалауының амфитеатрында 9 тамызда сағат 19:00-де 90-шы жылдардың «IloveAstana, Ilove 90-th» концерті ұйымдастырылады деп күтілуде.

Бұдан бөлек, 9-12 тамыз аралығында «Этноауыл» ұлттық мәдени кешенінде «Алпамыс» атты театрландырылған цирк шоуын тамашалауға болады. Қойылым сағат 19:30-да басталмақ.

«Астана – Операның» камералық залында 10 тамызда сағат 19:00-де өнер сүйер қауымның назарына «Музыкалық демалыс» концерттік бағдарламасы ұсынылады.

Сенбі және жексенбі, 11 және 12 тамызда, елорда циркінде Астана тұрғындары мен қонақтарының алдында мәскеулік «Планета 13» Никулин циркі өнер көрсетеді деп жоспарланған. Басталуы сағат 16:00-де.

Қуыршақтар театры өзінің кішкентай көрермендері үшін А. Салаевтың «Жалқаудың айласы» атты ертегісін дайындапты. Балалар қойылымды сағат 12:00-де және 14:00-де тамашалай алады.

Сонымен қатар, 6-12 тамыз аралығында елорданың спорттық нысандарында да іс-шараларды өткізу жоспарланған. Бұл күндері «Дәулет» спорт кешенінде 12 жасқа дейінгі балаларға арасында теннистен ҚР Кубогі жарыстары өтеді.

Ал «Барыс-Арена»спорт кешенінде 9-12 тамыз аралығында хоккейден халықаралық ІХ турнир «ҚР Президенті Кубогі» аясында матчтар өтеді. Матчтар сағат 14:00-ге белгіленді.

Аптаны драг-рейсингтен Астана қаласы кубогінің 4 кезеңі мен қала саябақтарында «FitnessParkAstana» бағдарламасы бойынша өтетін спорттық іс-шаралар аяқтайды. Жарыстар 12 тамызда өтеді.
Әрі қарай

Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі аумағынан Өгем, Сайрамсу, Қасқасу, Біркөлік, Машат, Дәубаба және Көкбұлақ өзендері ағып өтеді. Бұл материалда біз Сайрамсу төменгі көлге саяхатты 20 суретте баяндап бермекпіз.

Сайрамсу төменгі көлі — 2350 м биіктікте мұздан жасалған көл. Оның қазаншұңқыры гитара тәріздес болып табылады. Көлдің төменгі жағында түсі ашық жасыл және өте салқын болып келеді. Көлдің түсі нақ екі түрге бөлінуі, яғни ашық көкшіл және ашық жасыл болуы өте қызықты. Кез-келген ауа-райында көлдің түсі өзгеріссіз екі түрлі.

Көлікпен Сайрамсуға дейін келіп, төменгі көлге жету үшін тағы да 9 км жаяу жүру қажет. Кеттік!

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Сіздер дайын болсаңыздар, біз де саяхатымызды бастайық.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Сарқырап Сайрамсу ағып жатыр.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Баратын жеріміз аноооу жерде.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Төменгі көлге барарда 6 мәрте көпір пайдаланылады. Солардың бірінен көрініс.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Аноооу қарды көрдіңіздер ме? Төменгі көл сол жерде.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Сайрам-өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі территориясында 7 табиғат зонасы бар, шөлейттен бастап тау зонасына дейінгі, яғни онда өсімдіктің 1635 түрі, сүтқоректілердің 59 түрі, құстардың 300 түрі кездеседі. Саяхат барысында сізге көбелек, инелік, кішігірім жыландар серіктес болады.

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Төменгі көлге жақындап қалдық. Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Сайрамсудан төменгі көлге дейін 9 км жүрсеңіз де, 1 км-дей жоғары қарай шығу керек. Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Анау қырды ассақ болды. Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Төменгі көл мына қырдың артында. Бұл жердегі бір ғажайып — төменгі көлден ағып келе жатқан су мына тастардың арасына кіріп жоқ болып кетеді де кейін басқа жерден пайда болады. Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Картадан қарап көрсеңіздер болады %)Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Төменгі көлге жету үшін соңғы қадамдар…

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Келдік…

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Неткен табиғат?!

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Төменгі көлде бірнеше бұлақ бар. 9 км жаяу жүріп келгенде, шаршағаныңды ұмытып кетесің. Осында келуді сіздерге де жазсын, құрметті оқырман!

Блог - shota2030: Төменгі көл саяхаты - 20 суретте

Студенттер "Тиіннің" көшірмесін тегін жасаған

Алматы облысы Қарасай ауданында Егін шаруашылығындағы инновациялық агротехникалық паркі көрме ұйымдастырды. Шараға жұртшылық назарын аудару үшн Қазақ ұлттық аграрлық университетінің студенттері әлеуметтік желіде көп талқыланған Алматыдағы құны 23 миллион теңгелік «Тиін» ескерткішінің көшірмесін тұрғызған.
Әрі қарай

Жамбыл өңіріндегі киелі жерлер

Жамбыл облысы әкімдігінің мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы «Тарихи-мәдени ескерткіштерді қорғау және қалпына келтіру дирекциясы» КММ-нің мемлекеттік әлеуметтік тапсырысы шеңберінде «Жамбыл облысы «Қазақстан студенттернің Альянсы» жастар қоғамдық ұйымдастыруымен «Жалпыұлттық қоғамдық сананы қалыптастыруда маңызды болып табылатын киелі орындарды анықтау, насихаттау және зерделеудің техникалық ерекшеліктері» жобасы аясында Жамбыл облысының өңірлік деңгейдегі қасиетті нысандар тізіміне енген Көшек батыр кесенесіне экспедиция жұмысы ұйымдастырырылды.
Көшек Қарасайұлы – жоңғарлар шапқыншылығына қарсы күрес кезінедегі қазақ қолбасшысы, батыр. Есім хан мен Жәңгір ханның сенімді серіктерінің бірі. Талас өзенің төменгі бойында туып өскен. Тектұрмас түбіндегі биік шоқы Көшек батырдың жазғы жайлауы болған. Бұл шоқыны халық Көшек батыр көзі тірісінде – ақ Көшек шоқысы деп атап кеткен. Аңыздарға қарағанда Көшек батыр хан атанған. Оған хан атағын Есім ханның өзі берген көрінеді. Көшек батырдың даңқы Батыр қонтайшының басқыншылығына қарсы соғыста барынша асқақтайды. Көшек батыр Тектұрмас қамалын нығайта отырып, көршілес қырғыздармен қосылып, жау әскерлеріне тойтарыс берген. 1643 ж. Андасай бойындағы Кеңгір деген жерде Жәңгір ханның Батыр қонтайшысының елу мыңдық әскеріне ойсырата соққы берген шайқасында Көшек батыр ерлігімен көзге түсті. Тектұрмас түбінде болған шайқаста Қарадөң деген жоңғар батырмен жекпе – жекке шығып оны жер жастандырады. Көшек батыр жоңғар қонтайшысы Оншанмен де жекпе – жекке шыққан. Жекпе – жекте жеңіліс тапқан Оншаннан қазақтармен соғыспау туралы ант алып, еліне қайтарған. Салқам Жәңгір дүниеден қайтқан соң болған сұрапыл шайқастың бірінде Көшек батыр ерлікпен қаза табады. #Жамбылоблысы #Көшекбатыр #экспедиция #Руханижаңғыру #ask_taraz
Әрі қарай

Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек

Астана — еліміздің елордасы, саяси орталығы қазір рухани, мәдени, экономикалық діңгегіне де айналып келеді. Әлем картасында ойып тұрып орын алған шаһар Орта Азия, Азия, Еуразия, тіпті дүние жүзіне таңсық фактілерге ие. Ендеше, Астананың 20 әлемдік қырын ашып көрейік.
Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Әлемдегі екінші суық астана
Астана Ұлан-Батырдан кейінгі салқын астана болып табылады. Оған ұйытқыған желдің қарқынын қосыңыз. Жалпы, қаладағы температураның ең төменгі көрсеткіші −51,6 °C 1893 жылдың 5 қаңтарында тіркелген.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Хан шатыр — әлемдегі шатыр тектес ең үлкен ғимарат
Норман Фостердің туындысы Гиннестің рекордтар кітабына енген. Әрине, алып ғимарат Мәскеудегі Патша-қоңырау немесе Патша-зеңбірек секілді «Шатырлардың ішіндегі ханы» деген мағына білдіреді.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Рекордтық көлемдегі ет асылды
2015 жылы Астанада салмағы 736,5 килограмдық ет тағамы әзірленді. Гиннестің рекордтар кітабына енген бұл ұлттық асқа 800 кг ет, 14 қап пияз, 300 кг қамыр кетті.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Мұхиттан ең алыс орналасқан океанариум
«Думан» ойын-сауық кешеніндегі океанариумнан ең жақын мұхитқа дейінгі қашықтық 3000 километрді құрайды. Гиннестің рекордтар кітабына енгізілген. 3 миллион л көлем суда 2000 мақұлық тіршілік етеді.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Пирамидадағы лифтілер қиыс қозғалады
Бейбітшілік және келісім сарайындағы лифтілер қабырғасы сияқты қиыс қозғалады. Тігінен емес, 60 градус диагональ көтерілетін бұл лифтілер Эйфель мұнарасы мен Лас-Вегастағы «Люксор» қонақ үйінің лифтілеріне парапар.


Ұлттық бидің ең ауқымды флешмобы
Қазақстан тәуелсіздігінің 20 жылдығына арнап, 2012 жылдың 16 желтоқсанында жастар флешмобы өтті. Халықаралық және отандық бақылаушыдар ұлттық биді бір уақытта ең көп адам билеген шараға куә болды. Лондондағы штаб-пәтерге берілген өтінім мақұлданып, рекорд тіркелді.


Чемпиондар лигасы тарихындағы ең ұзақ қашықтыққа ұшу
«Астана» ФК УЕФА Чемпиондар лигасы тарихындағы екеуара матч өткізуге кеткен ең ұзақ жол жүрудің бірі бойынша есте қалды. Мысалы, Шотландиялық «Селтикпен» ойын кезінде Глазгоға барып-қайту 10000 км-ді құрады.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Астана — өз статусын атауымен білдіретін қос қаланың бірі
Елдің тілінен аударғанда «Астана» деген мағына беретін әлемде екі-ақ қала бар. Олар — Оңтүстік Кореяның бас қаласы Сеул («Соуль») және біздің елорда. Кейбір әлемдік астаналар бағдарлы тіркестерге ие, мысалы, Бейжің мен Токио «Солтүстік астана» немесе «Шығыс астана» деген мағына білдіреді.


Орталық Азиядағы қос ірі мешіттің бірі — «Хазірет Сұлтан»
Түркіменстандағы «Түркіменбашы рухы» мешітімен қатар бұл діни орда Орта Азияда теңдессіз болып отыр. Аумағы 11 гектар мешіт 10 мың адамға дейін сыйдыра алады. Сопылықтың басты өкілдерінің бірі Қожа Ахмет Яссауидің құрметіне аталған, ұлттық нақыштағы ғимараттың биіктігі — 51 м, минареті — 77 м.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Астананың 23 бауырлас қаласы бар
Астана әлемнің 18 елінің 23 қаласымен бауырласы болып келеді. Мысалы, ең алғашқы бауырласқан қаланың бірі Гданьскпен 1996 жылы ресми келісілді. Жалпы, астанамызға Анкара, Стамбул, Ізмір, Мәскеу, Санкт-Петербург, Қазан, Амман, Рига, Ташкент, Гданьск, Варшава, Киев, Сеул, Дубай, Бейжің, Манила, Тбилиси, Бішкек, Ханой, Ницца, Оулу, Белград, Уфа қалалары бауырлас.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
«Астананың құрметті азаматы» атанған 4 ел басшысы бар
Бұл атаққа елбасы Н.Ә.Назарбаевпен бірге Грекия Республикасының экс-президенті Константинос Стефанопулос, Кореяның бұрынғы басшысы Ли Мен Бак және Молдова Республикасының Петру Лучински ие.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Астана паркіндегі терек ғасырдан ұзақ өсіп тұр
Астанадағы ең кәрі ағаш — 120 жылдық терек. Климаттық ерекшеліктерге сай, ыстық белдеуде көп өспейтін ағаш — азиядағы ең кәрі теректің бірі.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Бадди аюлары келген 16-ыншы қала
2010 жылы Астанаға әйгілі қонжықтар әкелінді. 2010 жылы «Германия Қазақстанда» бағдарламасы аясында «United Buddy Bears» («Аюлар достастығы» экспозициясы Астанаға қойылды. Әлемнің жұзден астам елдерінің мінез-құлқын сипаттайтын қонжықтар ірі қалаларды әлі де аралап келеді.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Кәріс аспаздары 157,8-метрлік кимбап роллын дайындады

2011 жылы 160 адам еңбектенген бұл рекорд «Сүйікті қалаға — аспаздар шеберлігі» фестивалі аясында тіркелді. Ескі алаңда қыдырып жүрген барлық қонақ тегін асқа қарық болғаны да рас.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Әлемдегі ең ұзын әкімшілік ғимараттың бірі орналасқан
Әрине, бұл — министрліктер үйі. Оның ұзындығы 1,5 км-ді құрайды.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
«Астана Опера» — Орталық Азияның ең үлкен театры
Театрдың бас залы 1250 орынға арналған. Акустикасын келтіруге Еуропаның маңдайалды мамандары қатысты.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
Көлемі өзгеретін ғимарат
Тағы да пирамида. Бейбітшілік және келсім сарайының ені ауа температурасының өзгерісіне байланысты өзгеріп отырады. Қаланың шүғыл континенттік климатына сай, архитектор Фостер ғимарат діңгегін сырғанайтын тірекке орналастырған, сондықтан болат қаңқасы қозғалмалы: қыста қысылып, жазда кеңейеді. Айырмашылық 6 см-ге дейін болуы мүмкін.

Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
111-метрлік мемлекеттік ту көтерілген
Алғаш рет ту 2012 жылы Мемлекеттік рәміздер күні көтерілді. Жалауының ауданы 450 кшаршы метрді құрайды. Қаланың көп жерінен оңай көруге болады.


Әлемдегі ең үлкен сфералық ғимарат
«ЭКСПО-2017» көрмесінің сәулеттік символы саналған ғимарат – «Нұр Әлем» павильоны. Бұл ғимараттың диаметрі 80 метр, биіктігі 100 метр, ал жалпы ауданы 22000 шаршы метр. Көрем кезінде еліміздің тарихы, мәдениеті, көрікті жерлері, соңғы жетістіктерімен таныстырған бұл айрықша нысан энергия түрлерін паш еткен ғылыми нүктеге де айналды. «Нұр Әлемді» салуға 13 000 тонна металл пайдаланылды, ал шардың беті 2 800 шыны панельмен қапталған.
Жалпы, EXPO-2017 көрмесі өткен 3 айда әлемнің 178 елінен 4 млн адам келіп қатысты. Барлық павильондардфы қарап шығу үшін 96 сағат керек еді.


Блог - MERmukhanov: Астана - әлем картасында: таңғаларлық 20 дерек
5 жылда — 30 үздік қалаға
2003 жылы, яғни елорда болғаннан 5 жыл кейін астанамыз Moody’s Investors Service әлемдік рейтингілік агенттіктің нұсқасы бойынша, дүние жүзінің ең үздік 30 қаласының қатарына енді.
Әлемге таңсық боларлық біз жинаған 20 факті осы. Бұл да елорданың ерекше 20 қыры. Ал сен астанамыз туралы қандай ерекше, көпшілікке беймәлім дерек білесің, оқырман?

Астана блокчейн платформасына қалай өтеді?

Блокчейн деген кезде адамның ойына ең алдымен криптовалюталар және солармен жасалатын транзакциялар келеді. Негізінде блокчейн тек криптовалюта үшін ғана емес, түрлі функцияларға ие жүйе.

Блокчейн — мәліметтерді, деректерді, жазбаларды тізбектеп сақтау технологиясы. Ада өміріне қатысты барлық құжаттамалы деректер блоктарда тізбектеліп сақталады. Яғни, қағазға жазылатын деректердің бәрін blockchain-ге де тіркеуге болады. Бірақ бұл деректерді өзгертуге, жоюға, қолдан жасауға болмайды. Өткен күнмен жазба жасай салатын нотариустар, айыппұлыңызды базадан өшіретіндер, несие тарихын жаңартатындар дәурені өтеді. Blockchain деректерін яғни блоктарды және олардың мазмұнын иесі рұқсат етсе кез-келген адам көре алады. Демек blockchain желісінің пайдаланушысына оның деректерін растайтын нотариус, тіркеуші, аудитор, сақтандыру агенті, бақылаушылар сияқты делдалдар қажет болмайды.

Мемлекеттік басқару және атқару саласы бойынша қарайтын болсақ, Астанада блокчейн қаржы, денсаулық сақтау және медицина, логистика, жер кадастры, мемлекеттік және корпоративтік құжатайналым бойынша пайдаланылатын болады.

Қазірдің өзінде бірнеше сала бойынша блокчейн платформасы қолданылуда:

— Давоста өткен Дүниежүзілік экономикалық форум аясында «Астана» халықаралық қаржы орталығы мен Waves блокчейн-платформасы ынтымақтастық және стратегиялық серіктестік туралы меморандумға қол қойды. Серіктестік мақсаты – жаңа блокчейн-платформаны қолдана отырып, қаржылық технологияларға арналған озық экожүйені қалыптастыру.

— Осы жылдың тамыз айында блокчейн технологиясын қолдана отырып, салықтың орындалуының айқындығын қамтамасыз ететін жобаның тұсаукесерін өтеді. Жобаның мәні — салық төлеушілердің қаржылық-транзакцияларын онлайн түрде қадағалап, оларға салықты уақытында қайтару.

— Жер қатынастары саласында онлайн аукциондар өткізілуде. Аукционға қатысатындар өз үйлерінде, я болмаса кеңселерінде отырып, онлайн режимде аукционға қатыса береді.

— Биылғы «StartUp Weekend» денсаулық сақтау мен білім салаларындағы блокчейн және смарт-келісімшарттарға арналды. Қатысушылар командалар осы технологиялар негізінде мекемелердің тапсырыстарын орындауға тырысты.

— «1000 орын – көше саудасы» бағдарламасын жүзеге асыру блокчейн жүйесі бойынша мамыр айында өтті. Бұл өз кезегінде адами факторды барынша қысқартып, орындарды ашық түрде бөлуге септігін тигізеді.

Болашақта Астанада блокчейн арқылы жасалатын нәрселердің мысалы:

Авторлық құқық тіркеу. Ascribe платформасы қазірдің өзінде суретшілер, өнер және шығармашылық адамдарының туындыларының авторлық құқықтарын тіркеуде.

Жеке бас қауіпсіздігі. BAASIS ID және Civic  платформалары тұлғалардың жеке мәліметтерін сақтайды. Несие және басқа операциялар бойынша алаяқтардан қорғайды.

Сайлау немесе дауыс беру. Follow My Vote арқылы болашақта тұрғындар сайлау учаскесіне бармай-ақ үйлерінде отырып-ақ дауыс бере алады.

Билікпен қатынас. Жергілікті атқарушы органдармен түрлі азаматтық, тұрмыстық, құқықтық мәселелер блокчейн платформалары арқылы шешіледі. Құжат рәсімдеу, тіркеу, қол қою операциялары.

Құжатайналымы. мемлекеттік және кәсіпкерлік құжатайналымы толықтай блокчейн платформасына өтетін болады.

Мемлекеттік сатып алу және аукциондар. Қазірдің өзінде кей аукциондар блокчейн жүйесінде өтіп жатыр. Ал мемлекеттік сатып алу олығымен осы жүйеге өтеді.

Білім жүйесі. Балабақша, мектепке тіркеу, оқушы үлгерімін бақылау түбегейлі блокчейн жүйесіне өтеді. Оның алғышарттары жасалуда.

Денсаулық сақтау. Емханаларға кезек, медициналық карталар, тіркелулер, ауруды алдын ала анықтау сияқты процедуралар толықтай блокчейн жүйесіне көшеді.

Бұның барлығы Астанада қалай орындалады?

Астана Innovations жанынан құрылған Смарт технологиялар бойынша құзірет орталығы блокчейн технологияның қандай салалар және қандай қалалық түйткілдерді шешу үшін қолданылатынын зерттеді. Мемлекеттік сектордағы технологияларды пайдаланудың көптеген нұсқалары қарастырылды. Олар – дипломдар мен аттестаттар беру, балаларды балабақшаға кезекке қою, еңбекке жарамсыздық парақтары мен рецептілерді рәсімдеу, дауыс беру мен әлеуметтік сауалнамалар жүргізу. Барлық әлеуетті сценарийлер (юс-кейстер) STREET (scope, track, rank, evaluate, evangelize, transfer) әдіснамасы аясында инстинкттер мен басқа елдер тәжірибесіне негізделген шешімдерді қабылдауға жол бермеу мақсатында блокчейн-бастамаларды бағалау және оларды басқаруды сәйкестендіру үшін бағаланды. Смарт технологиялар бойынша құзірет орталығының бірнеше апталық жұмысының нәтижесі – жылжымайтын мүлік нарығын блокчейн технологияға өткізудің ұзақмерзімдіқ стратегиясы болды.

Бірінші кезеңдерде пилоттық жоба ретінде құзірет орталығы «Bitfury» компаниясымен арада жасалған әріптестік туралы меморандум аясында «Bitfury» компаниясымен, «Астана қаласының инвестициялар және даму басқармасы» ММ және «Астана қаласының Жер қатынастары және жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасы» ММ-мен Астана қаласындағы жер пайдалану құқықтарын сату бойынша аукциондар өткізуге арналған технологияны сынап-көруді жоспарлап отыр. Екінші кезеңде, команда смарт-келісімшарттарды пайдалана отырып, мемлекеттік жер кадастры мен жылжымайтын мүлік регистрінің қолданыстағы жүйелері негізінде жер телімдері мен басқа да жылжымайтын мүлік түрлеріне меншік құқықтарын рәсімдеу үшін технологияны тарататын болады. Үшінші кезеңде команда үлескерлік қатысу шарттарын тіркеу және құрылыс кезеңіндегі нысандарды есепке алу үдерістерін «блокчейндейтін» болады.