Туын жерге түсірмеген қазағым,
Болашаққа үлкен қадам тастадың.
Артта қалсын көрген мұң мен азабың,
Шоғы биік, арманы асқақ қазағым.

Бабалардың қаны сіңген қара жер.
Әліде талай қазақ жұртын тербетер.
Ерлікпенен туған жерін қорғайтын,
Жан даламда туар әлі талай ер.

Бүгінде көп елін ойлар жастарың,
Әйтеуір біріксе екен бастарың,
Шықса екен ел бастайтын ер жігіт,
Орындайтын елінің асқақ арманын.

Әзіл, қалжың, анекдот. Әрине, бұның бәрі жанға ерекше қуаныш, күлкі сыйлайтын әңгімелер. Алайда, кейбір анекдоттар бір қарағанда жәй күлкі үшін шығарылған дүниеге ұқсағанымен, дұрыстап ойланып қарасаң, астарында философиялық ой жатады. Менің қазіргі мақалама арқау болған осындай бір анекдот.

Бір кездері өмірде қой аузынан шөп алмас ең аңқау адам болыпты. Сол адамның аңқаулығын пайдаланып жұрт оны үнемі алдап кете беретін. Жұрттың қулығынан шаршаған әлігі Аңқау іштей өшігіп «Осы жұрт мені үнемі алдап кете береді. Ендеше неге мен де оларға солай жауап қайтармаймын» деп, біреуді алдамақ болады. Сөйтеп ақыры мақсатына жетеді. Өш алып айызы қанған Аңқау үйіне оралып:

— «Мен біреуді қатырып тұрып алдадым» деп, Жолдасына мақтанбасы бар ма.

— «Кімді алдадың?» дейді, Жолдасы оған таң қалған жүзімен.

— «Таксисті алдадым» деп еңсесін көтеріп кеп айтады.

— "Қалай алдадың" десе, әлігі Аңқау байғұс:

— «Ақшасын төлеп, бірақ мінбей кеттім» депті.

Бұдан кейін, бұл Аңқаудан асқан ақымақ жоқ шығар дерсіз. Бірақ қателесеcіз. Неге, өйткені ондайлар толып жүр. Олар көп жағдайда университеттер мен колледждерде жүреді. Яғни олар — аңқау студенттер.

Иә, иә. дәл өзі. Ата-анамыз үстіне көйлек алмаса да соңғы тиын тебеніне дейін беріп бізді оқытып жатыр. Ал кейбіреуіміз ата-анамызға масыл болмай, түске дейін оқып, түстен кейін жұмыс жасап, ақша тауып, бар жалақымызды оқудың ақшасына жұмсаймыз. Бірақ көбінесе сабағына салғырт қарайтындар, осы жұмыс жасап жүргендер. Бірақ олардың артықшылығы оқу ақысын уақытылы төлеп тұрады. Тек қана олар емес, бәріміз де ақшамызды кешікпей төлеуге тырысамыз. Қарызымыздан құтылғаннан кейін үстімізден ауыр жүк түскендей болады. Бірақ, бұл жерде тағы да «Бірақ» бар. Біздер әйтеуір университетке барымызды беріп жатырмыз, (тағы да) беріп жатырмыз. Оның ішінде заңдысы да бар, заңсызы да бар. Мұғалімге жәй «сыйлық» ретінде беретініміз де бар. Алайда, өзіміз не алып жатырмыз? Жалпы, университетке біз білім алу үшін, үйрену үшін келеміз. Бірақ сол білім бойымызға сіңіп жатыр ма? Әлде сол Аңқау кейіпкерімізге ұқсап, ақшасын төлеп, бірақ оқымай бәрін қатырып жүрміз бе? Осы хақында ойланайықшы. Бәрімізге белгілі, біздер (студенттер) қазір сессия деген майданды басымыздан кешіп жатырмыз. Тағы да сол өзін айлакер көрген Аңқаудың кейпіне еніп жатырмыз.

ГТА видеоойынындағы кейіпкерлерді салу:

Концерт аяғы, таныстыру:

ПыСы: Арал Ас қомандасындағы туған күн иесі Ақылбек пен Ғалым басында таныстырылды.) Назарларыңызға рахмет!

«Беломестная – Сабынино – Авдеевка аудандарында 1943 жылдың шілде айының 5-сі мен 17-сі аралығында неміс басқыншыларымен болған ұрыста, ауыр жараланған миномет командирін ауыстырып, қарсыластың 100 жуық жаяу әскерін жойып, шабуылды тоқтатты, 1 станокты және 2 қол пулеметін құртты.

Үкіметтік награда – «Қызыл Жұлдыз» орденіне лайық»

Теледидардан әуен тыңдап отырып, мына клипті көзім шалды. Ерекше назарымды аударғаны — кемпірдің үстіне кигені болды. Бір қарағанда — оюланған камзол сияқты екен. Дұрыстап қарасақ жапырақтың суреті. Көзге тартымды көрінеді. Біздің клиптерде киім іздеп әлек. Өз ұлттық киімдер аша түсетіндей ғой қайта.

Біз жалпы есімді жалқы есімге айналдыруға құмармыз. Көп нәрсені өзімізге жақын заттың атымен атаймыз. Мысалы: Жергөкті(подгузник) — «Памперс» дейміз. Шоколад десе — «сникерс», ыдыс жуатын сұйықтықтың бәрін бірдей «Фэйри» деп атаймыз. «Ксерокс» — көшіру құрылғысының бір маркасы. «Газель» — барлық шағын автобусқа қатысты. Солай солай кете береді.
Мен айтпай қалған тағы қандай жалпыға танымал ұғымдар бар?

Біздің қазақ халқы – мұсылман, діні – ислам екендігін үнемі Елбасымыз биік мінбелерден тектен текке айтып жүргені жоқ. Сан ғасырлар бойы исламдық жолды ұстанған ата бабаларымыз осы дінге лайықтап өз әдеп-ғұрып, салт дәстүрін, наным сенімдерін жасаған, әрі ұрпақтан ұрпаққа жалғастырып отырған.
Бірақ тарихтан білетініміздей, еліміз 250 жылдан аса Ресей елінің боданында болып, олардың күштеп жүргізілген орыстандыру саясатының зардабын тарттық. Халқымыздың қасиеттеген ислам дінін мансұқтап және 70 жылдай халықтың санасын билеген коммунистік идеологияның атеистік тәрбиесі дінімізді мүлдем жоққа шығарып, мәңгүрт ете жаздаған болатын. Құдайға шүкір қазір еліміз тәуелсіздік алып, егеменді елміз. Халқымыз ислам дінімен қайта қауышып, көпшілік имандылыққа бой ұруда.
Тәуелсіздік алған алғаш жылдарында еліміздегі экономикалық қиындық, әлеуметтік және қоғамдық-саяси жағдайға көптеген қиындықтар алып келген болатын. Сондықтан елбасымыз «алдымен экономика, одан кейін саясат» деген қағиданы ұстанып, мемлекетті аяғынан тұрғызуға барлық күш жігерін арнаған болатын. Міне осындай өтпелі кезеңде және қабылданған Ата Заңда көрсетілгендей зайырлы мемлекет болғандықтан, тәуелсіздіктен кейінгі жылдары мемлекет органдарының діни ұйымдардың жұмыстарына бақылау функциясынан тыс тікелей араласпаған болатын. Осындай жағдайды пайдаланған дәстүрлі емес діни ағымдар өздерінің үгіт-насихат жұмыстарын емін еркін жүргізіп, өздерінің діни сенімдерін елімізде таратқан болатын. Бұл Қазақстан халқының рухани жағдайына үлкен әсерін тигізіп, діни сауаты төмен көптеген қаракөз қандастарымыздың сол діндердің шырмауына кіріп, рухани азғындауына алып келді. Соңғы уақыттарда қоғамда жиілеп кеткен дәстүрлі емес діни ағымның жетегіне өтіп кеткен адамдардың отбасыларында болып жатқан орны толмас оқиғаларға апарып соғуы үлкен мәселеге алып келді. Экономикалық жағдай тұрақталып, даму жолына түскен еліміздегі мұндай діни алауыздық оқиғалары ұлтаралық татулық, діни толеранттылық, еліміздің біртұтас дамуы жолында кедергі келтіретінін білеміз.
«Еліміздің болашағы – жастардың қолында» деп Елбасымыз жастарға арнаған әр сөзінде сенім білдіріп отырады. Ол жастар сендер Қазақстанның төл тумасы болып табыласындар.Сендердің ата- аналарың аңсаған тәуелсіз, еркін мемлекеттің ұл қызы болып табыласындар. Сендердің қазіргі таңдағы басты міндеттерің білім алып, ата аналарыңның аттарына кір келтірмей, болашақта армандаған мақсаттарыңа қол жеткізу жолында еңбектену болып табылады. Ал осының орнына сендер жаңағыдай өзге діннің шырмауына кіріп, ата аналарыңмен араздасып, еліміздің сан ғасырдан қалыптасқан салт-дәстүріне қарсы шығып жатсаңдар еліміздің болашағы қандай болмақ?
«Жау жүрек мыңбала» фильмін көрген боларсыңдар. Ата бабаларымыз осындай ұлан байтақ жерді, найзаның ұшымен, білектің күшімен сақтап қалғанын көруге болады.
Тәуелсіз ел ұландары тәуелсіздіктің қадірін жете түсінбей келе жатқандай болып көрінеді. Қазіргі қоғамда болып жатқан оқиғаларды бағамдай отырып осындай ой түйесін. Жастарымыз рухани азғынданған, тым қатыгезденіп барады. Жастарды қойып, жасөспірімдеріміз арасындағы қылмыс өршіп тұр. Мұның бәрі жас тәуелсіз мемлекетіміздің рухани-әлеуметтік саласына сын болып табылады. Кінәні алыстан іздемей, бірінші өзімізден іздеуіміз керек. Қазіргі таңда ұрпақ тәрбиелеп отырған ата-аналарымызда мынадай қағида қалыптасып кеткен: баланы материалдық тұрғыдан қарап, мектепке киімі мен күнделікті тамағын қамтамасыз етіп отырсам болды, қалғанын мектеп және басқа орта тәрбиелеп өсіреді деген сияқты. Міне осыдан келіп көптеген әлеуметтік қайшылықтар туындап отырады, ата-аналар ұстаздарды, ұзтаздар ата-аналарды кінәләп жатады. Екі ортада өскелең ұрпақ зардабын тартады. Жиырма бірінші ғасырға келіп адам психологиясы өзгеріп, жаңғырудың жаңа сатысына өтті. Еліміз өтпелі кезең қиыншылықтарымен қатар сананың да өтпелі кезең үдерістерін басынан кешіруде. Адам санасының өзгергенінің белгісі деп қазір кез келген адамның жеке басының құндылықтарын, ой-пікірін, тәлім-тәрбие, санасы мен өресіні, оның дүниеанымдық көзқарасына орай жеке мүддесіне сай әрекетке көшуін айтумызға болады. Басым көпшілігімізде эгоизм, эгоистік көзқарас жоғары тұр. Эгоизм басым болған жерде адамгершілік, көпшілдік, қоғамшылдық туралы пікірлердің әлсіз болатыны түсінікті жағдай. Эгоистік көзқарастың басымдығынан қоғамда орын алып жатқан оқиғалардың түп-негізін байқауға болады.
«Ел боламын десең, бесігіңді түзе» — деген М. Әуезовтың ұлағатты сөзі бар. Қазақ халқының даналық сөздер қорында осы сияқты тағылымды сөздер көптеп сақталған. Осы ұлағатты сөздерді жасөспірімдеріміздің санасына сіңіріп өсірсек, «сабақты ине сәтімен» дегендей, сәтімен түсіндіре білсек, еліміздің ертеңі үшін еңбек ететін, ұлжанды азаматтарды көптеп тәрбиелеген болар едік. Қоғамдағы әлеуметтік-рухани ахуалға баға бере отыра кінәні біржақты жастар мен жасөспірімдерге арта бермеуіміз керек. Жас ұрпақ жас отырғызылған шыбық секілді, оны қалай иісең солай қарай өседі, яғни жас кезінде қандай тәлім-тәрбие көрсе, өскенде солай қарай бет бұрмақ.

Ана
Сен бақыттысың,
Жыламағың!
Жай түсіп жатқанда да құламадың
Тәңіріңнен мен едім ғой сұрағаның
Сондықтан жыламағың, жыламағың! (М.Мақатаев)
-деп, бірінші блогымның тұсауын ешқандай асыл тасқа жетпейтін АНА деген жанға арнадым. АНА деген қасиетті, күміспен қапталған, алтынмен аптаған сөз. Бірақ біз сол «ана» дегеннің орнына «мама» деп қолданып кеткеніміз өкінішті-ақ. Алайда, қай тілде айтылмасын — ол асыл сөз мағынасын өзгертпейді. Біз неге махаббат дегенде бір жақты ойлап қаламыз, Анамызға деген махаббатты ұмытпадықпа?! Қайтседе, тек Ана ғана бізді 9 ай құрсағында, 3 жыл алақанында және өмір бойы жүрегінде әлпештеп өтеді. Ия, әрине бірінші — Алланы, екінші Пайғамбарымызды(С.А.С), содан сон Анамызды, Әкемізді сүйуіміз керек.
Бірде пайғамбарымызға Мұхаммед (с.ғ.с)ге біреу кеп:
-Ең алдымен жақсылықты кімге істейсің десе,
-АНАМА!,-депті.
-Жарайды, ал сосын кімге десе,
-АНАМА!,-депті.
-Иә түсіндім ғой, ал сонан соң ше? десе
-Тағыда АНАМА депті!
Жұмақтың кілті ананың табанының астында демекші оған аса қамқор көрсетіп, бөлек, ерекше көңіл бөлейік! «Анаңды Меккеге үш арқалап барсаң да, қарызын өтей алмайсың» деген дана қазақ халқы.
Ана туралы Бір кішкене видеоролик немесе сурет көріп қалсам көзіме жас ұйыла кетеді, бұл Мейірімі Шексіз, Рахымды Аллаһ Тағаланың жүрегіме берген мейірімі ма?! Сол сәтте өз анам есіме түсіп, жүгіріп құшақтап алып Рахметімді айтып, қалай бақытты қыла аламын деп сұрағымда келіп тұрады.
Ананың махаббатына, құдіретіне тамсанған талай ақын әнін арнап, жырын жазып, талай жазушы қалам тербеген. Мен анамды өзімнің өмірлік идеалым деп санаймын. Әлпештеп, аялап, төрт ұйқысын төрт бөліп өсірген Анама бас иемін!

Соңына айтарым анаға махаббат жүрегінің түбінде, оны сөзбен жеткізу мүмкін емес. Бірақ, жәй ғана сөз айтпай амалын жасайық!
P.S. Әкемді де ұмытқан жоқпын, оны да ерекше жақсы көремін!

Бір де бір мақсатымызға жеткеніміз аналарымыздың арқасы Аллаһ қалауымен.
 Жердегі періштем — АНАм!

Кандиру («тіс тазалағыш», «кәдуілгі ванделлия») — тоя қоректенгенде ұзындығы 15 см-ге дейін жететін балық-паразит. Әдетте сіріңкенің көлеміндей ғана болып келеді. Амазонка суларында мекендейді. Пиранья екеш, пираньяның да жыртқыштығы кандирудың жанында асылып қалады. Мөлдір, түссіз, сынаптай сырғымалы, тіліктей ұзынша келген бұл титтей неме айналасындағы басқа балықтың желбезегі арқылы өткен су ағымын сезіп, оттексіз судағы аммиак иісіне елітіп, жөңкіген бойда, желбезек арқылы балықтың ішіне енеді. Мейлінше тереңірек қуысқа кіре түсетін ол, орналасып алып, айналасын тістелейді. Тістелеген жерінен аққан қанға тойып алып, жемтігін тастап шығады. Кандирудың қорегіне айналған ұсақ балықтар сол мезетте өліп кетсе, үлкендері көбіне тірі қалады.
Адам үшін қатері сол, қуығына ие бола алмаған бейбақ суға шаптырып, не шомылған орнында жіберіп тұрса, судағы аммиактың иісін, не өзге температура мен құрамға ие сұйықтықты сезген кандиру зәр бойымен жылжып, еркек болса бұтағына, әйел адам болса сәйкесінше қайнарына енеді. Уретраға жайғасқаннан кейін, қанға тойып, не шығып кете алмай, не қалып қойғысы келмей — аласұрып, жан-жағын тістелеп, ақырында қонжиған орнында өледі. Жан шыдатпас, азапты ауырулар сонда болады. Сәті түссе, анусқа да кіреді. Тік ішектегі жағдай да уретрадағы оқиғаға ұқсас аяқталады.

Темір адамды таныстып жатудың қажеті шамалы, кино саласындағы қызықты «Темір адам», «Темір адам — 2», және енді нарыққа шыққан «Темір адам — 3». басында сүйсініп көргенім енді, соңғы 3-ші нұсқасында бір өзгеріс байқадым, мүмкін ол жәй солай болған шығар. Неге олай өзгертті екен деген сауал ойымнан шықпай қойды