"Уаххабист" деген кімдер?

“Сталин дәуіріндегі “Халық жауы” деген термин білесіздер ме? Біреу саған ұнамаса, оны “Халық жауы”, оның әйелін “Халық жауының әйелі”, баласын “Халық жауының баласы”, көршісін “Халық жауының көршісі” деп ата дегені естеріңізде ме? Дәл сол секілді уахабшы, вахабист деген терминдеріне де қатысты. Мен ол сөзді қолданатындардан анық, ашық “Уахабшы қайда?” деп сұрасам, әрбір адам ол сөзді өзі қалағанша түсіндіріп бағады. Ал негізінде, уахабшы деген сөз қайдан шықты? Осыдан екі жүз жылдай бұрын Сауд Арабиясында Мұхаммед ибн ‘Абдулуаһһаб деген кісі пайда болды. Ол кездері Сауд Арабия аумағында ширк (Аллаға серік қосу) қатты таралып кеткен болатын. “Лә иләһә иллә-Ллаһ” (Алладан басқа құлшылық етуге лайықты ешкім жоқ) деп куәлік беретін мұсылмандардың өзі талдарға, ағаштарға, тастарға, қабірлерге табынып кеткен болатын. Олар сол талдар мен тастардың жанында әулиелер жерленгендіктен мыналар да киелі деп есептейтін болған. Мұхаммед ибн ‘Абдулуаһһаб таухидке шақыра бастады. Сөйтіп, Алланың мейірімен, араб түбегіндегі көпшілік оның дағуатын жылы қабылдады. Сол заманда ағылшындардың отары болған Үндістаннан мыңдаған мұсылмандар қажылық жасауға Қағба қарай ағылып жататын. Олар да дағуатқа құлақ түріп, таухидке бет бұрып жатқан еді, еліне оралған соң олар да жерлестеріне ақиқатты жеткізе бастады. Бұны көрген ағылшындар Ислам таралып, өздері әлсіреп жатқанын түсініп, Осман халифатындағы түріктердің надандығын пайдаланып, “уахабшы” деген сөзді ойлап шығарып, бәріне белгілі “Ағылшын тыңшысының жазбалары” атты кітапты басып шығарды. Мұның барлығын олар таухид дағуатын тоқтату үшін істеген болатын. Ал кез келген мұсылманның жүрегінде “Пайғамбарға ғана еру керек, соныкі ғана дұрыс, қалғандары дұрыс емес” деген сенім бар. Олар болса, соны пайдаланып мұсылмандардың арасына “Мұхаммед ибн ‘Абдулуаһһаб бесінші мәзһаб құрып жатыр” деген сықылды дақпырт таратып жіберді, сөйтіп адамдар таухидтен бас тарта бастады. Содан соң оларға “өзіңе ұнамағанның бәрін уахабшы деп ата” деген сөзді таратты. Солайша, бұл сөз үмбетке дендеп еніп, әлі күнге дейін толастамай жалғасып келеді. Мұсылмандар бірін-бірі уахабшы дейді. Ал олардан: “Уахабшы деген кім?” деп сұрасаң, нақты, түсінікті түрде жауап бере алмайды. Тек біреуді шеттетіп тастағың келсе, оған уахабшы деген лақап бер дегеннен басқа айтары жоқ.

Сондықтан, бауырлар, қазіргі күндегі мұсылмандардың өкініштен өзек өртейтіндей жағдайдан құтылуы үшін ең алдымен таухидтен бастау қажет!”

© Ринат Әбу Мухаммад
Әрі қарай

"Келін" фильмі Ауғанстанда түсірілген немесе Вахан дәлізіндегі түнгі сыбыр

Ал сол кезде...: Келін фильмі Ауғанстанда түсірілген немесе Вахан дәлізіндегі түнгі сыбыр
Ауғанстанда адам аяғы оңайлықпен жете бермес Вахан дәлізі деген жер бар. Мұнда ешкімге бас имеген 1100 қырғыз мекен етеді. Ортағасырлық өмір сүру қалпын сақтаған олар табиғи шаруашылықпен айналысады. Сыртқы әлемнен байланысудың жалғыз ғана жолы, ол — апиын сатуға шығатын кез.
Вахан дәлізі — Ауғанстанның солтүстік-шығысындағы Бадахшан провинциясына қарасты Вахан ауданы аумағында ұзыннан — ұзақ созылып жатқан жіңішке алқап. Ұзындығы 295 шақырымға, ені 15-тен 27 шақырымға дейін жетеді. Памир, Вахан және Пяндж өзендерінің алаптарына кіреді. Таулы аймақ. Табиғаты қатал.
Вахан дәлізінің өзі екі державаның тартысы нәтижесінде пайда болған. XIX ғасырдың соңында Британия мен Ресей империясы арасында Орталық Азиядағы ықпал үшін болған талас — "үлкен ойын" деп аталды. Екі империя 1873 және 1895 жылдары өзара келісімдер жасады. Сол бойынша осыбір географиялық мекен — патшалық Ресейдің қарауындағы Орта Азия мен британиялық Үндістанның бір-біріне соқтығыса кетуін болдырмайтын дәнекер аралық ретінде таңдалынып алынды.
Әрі қарай

Тәуіптердің айла-амалдары

Сана мен сезім: Тәуіптердің айла-амалдары

Бәрің адам жанының маманы боп алыпсыңдар байқап отырсам. Мысық екеш арыстанды (бұл да мысық қо) асырап көріп пе едіңдер?! © Satibaldi

Преәлгібула™

Баяғыда шатыры шайқалған шерменделер көңілін көншітіп, өмірінің өзегіне оралу үшін наебимамға мұң шағып жергілікті мешітке немесе турасынан сатанисттік шіркеуге тұрақты прихожан бола салатын еді.
Тоқсаныншы жылдары қит етсе тәуіпке, әулиелерге бару сән болды. Кашпировский, Чумак, Сары Әулие, Ақ әулие. Ендеше одан бөлек санаға түрлі зорлық пен зомбылық арқылы өзгеріс енгізетін танымал құбылыстарға тоқталсақ…
Әрі қарай

Репрессия құрбандарының мекені болған КАРЛАГ!

Армысыздар, достар! Керекинфоға тіркелгелі бері алғаш рет пост жазғалы отырмын. Өзім бұл сайтқа жақында ғана келдім. Достасып кетеміз деген ойдамын!
Дүйсенбі күні 7 сағат бойы түсірілімде болғанмын. Облыс әкімінің бұйрығымен, бірнеше нысанды аралап қайттық. Жол ұзақ, шаршатты. Соңғы нысан, Долинка ауылында орналасқан, КАРЛАГ мұражайы болды. Бұрыннан сол мұражайды суреттерден емес, өз көзіммен көргім келген. Әйтеуір сәті түсіп, барлық бөлмесін аралап шықтық. Алғаш кірген кезде қарапайым ғимаратқа кіргендей болдым. Тек суреттер мен қағаздарға толы мұражай деп қаласың. Бірақ, ең қорқыныштысы төменгі қабатта екен.

Блог - askhatkyzy: Репрессия құрбандарының мекені болған КАРЛАГ!
Әрі қарай

Бет-әлпеті қазаққа ұқсайтын ТВ жүргізушісіне Астанада жақсы жұмыс және пәтер берілмеді

Блог - Rafaello: Бет-әлпеті қазаққа ұқсайтын ТВ жүргізушісіне Астанада жақсы жұмыс және пәтер берілмедіӘсет Хайнрихтың әкесі неміс, шешесі тува халқынан. Бірнеше жыл облыстық ТВ-де қызмет еткен Әсет 1 жыл бұрын арман қуып, Астанаға келген еді. Орындалмаған армандарына өкпелі Әсет кеше Лесная поляна ықшамауданындағы автобус аялдамасында баспасөз мәслихатын өткізді.

— Туған жерімде танымал тұлға едім. ТВ жүргізушілігінен бөлек концерт, шығармашылық кештерді де жүргіздім. Достарым «Астанаға баруың керек. Ол жақта саған жақсы жұмыс, пәтер де беріледі» дегесін, сол сөздерге сеніп келген едім. Мүлдем олай болмады. Тіпті ең болмаса СТВ арнасына да кіре алмадым
Әрі қарай

Көне әндер

Біз де жас болғанбыз демекші, 80-жылдардың соңы, 90-жылдардың басы кезінде өліп-талып тыңдаған хиттарымызды ұсынып отырмын, әрине, бұл тізімге бәрі кірмеді, кезінде жеке өзіме ұнағандары ғана, қазір қарап отырсам, "әлжуаз романтиканың" табы бар секілді…

Әрі қарай