Қазақ Хандығының 550 жылдығы тойланады деген сәттен қызу дайындықты бастап жіберген жанның бірі — Аңсаған Мұстафа. Жақында ғана суреттерінің көрмесін өткізген Аңсаған суретші дүбірлі мерекеде креатив суреттерін футболкаға басып шығарып, сатылымға қоймақшы. Әр суреттің беретін мән-мағынасы болады. Ол туралы суретші ару өзі айтсын.

Күнделікті радиотолқындардан тыңдап жүрген дауыс иесін өмірде көргіңіз келе ме?
Радиобағдарламалардың қалай даярланып, тікелей эфирде қалай жүретінін көргіңіз келе ме?
Әндердің қалай таңдалатынын, кім таңдайтынын көргіңіз келе ме?
Ендеше біз Астана радиосына қонаққа барып, осы сұрақтарға жауап іздеп көрдік.
Сізге қызық болады деген үміттеміз :)

Бүгін яғни 26-ыншы қаңтар күні атақты бапкер Қозы Малриньюдың туылған күні. Өте ерекше жан Моу футболды қатырып ойнамаса да бапкерлік өмірінде көптеген табыстарға жетті. Мен бұл мақаламда Моудың жеткен жетістіктеріне емес, футбол тарихында қалған қанатты сөздерін жазбақпын.

Журналист — «Бапкер болу үшін алдымен футболшы болу керек қой»
Қозы Малринью — «Сонда шабандоз болу үшін бірінші ат болу керек пе?»



Қозы Малринью — «Егер оңайын таңдағанымда Портуда қалар едім. Әдемі көк кресло, Чемпиондар Лигасының кубогы және Құдай, Құдайдан кейін мен...»



Журналист — «Команда шаршаңқы ма еді?»
Қозы Малринью — «Шаршаңқы? Күні бойы жұмыс істеп үйіне 50 доллар табыс әкелетін әке шаршаңқы болады, біз емес!»



Дани Алвес – «Малринью жақсы бапкер болуы мүмкін, бірақ футболды ойлап таппады ғой»
Қозы Малринью — «Футболды мен ойлап таппауым мүмкін бірақ Бразилияны португалдар тапты»



Қозы Малринью — «Мәселе Роналдуды алуда емес, мәселе Роналдуға допты осылай алдыра білу...»



Қозы Малринью – «Арсен Венгер әлі бала шаға бағудан арылмағандықтан командасын чемпион қыла алмай жүр»



Енді шамалы ғана Қозының өмірбаяны туралы өз аузынан тыңдайық…

Қозы Малринью — «Бүгін бір шындық айтайын, мен Сетубалда емес Шымкентте туылдым щещесс»



Қозы Малринью — «1963 жылы 26 қаңтарда Шымкент қаласындағы 112-інші кварталда өмірге келдім»



Қозы Малринью — «6 жасымда Шымкент қаласындағы ағылшынша тереңдетіле оқытылатын 8-інші мектеп гимназиясының табалдырығын аттадым»



Қозы Малринью — «Ал мынау Португалия Сетубалдан Шымкентке енді қоныс аударған кезімдегі суретім»

Бала кезімнен бері үлкендердің әңгімелерін естігенді жақсы көретінмін. Әсіресе тарихи әңгімелерін. Бұл оқиға да сол тойдан кейін, сол ақсақалдың әңгімесі.
«Жылжиды аққу» тағы да басқа әңгімелердің шет жағасын естігеннен кейін мен де ақсақалға жармастым. Жолымыз бір екен таксиге бірге отырдым. Сол өте шыққан жиырма шақты минуттың ішінде әңгіме айтқанды жақсы көретін ата Шәмші Қалдаяқовтың «Сыр сұлуы» әні туралы бір оқиғаны айтып берді.
Күндердің күнінде Шәмші ағамыздың досы үйіне келіп әңгіме барысында «Сырдан да жаны ерке, тістері күріштен де аппақ, жігіттердің барлығы әніне қосатын, Сыр бойы түгел мақтап жататын Саған шабыт әкелген Сырдың құпия сұлуы кім? Қашан көрсетесің?» деген екен. Шәкең де көп ойланбастан «Қатты көргің келген болса осындай күні келеді. Күтіп алуға менімен жүр» депті. Уақыт өте келе Шәмші аға қасына досын ертіп вокзалға келеді. Досы шыдамсыздықпен көзіне іліккен әдемі қыздардың барлығын нұсқап «осы қыз ба?» деп сұрай берген екен. Бір уақытта вогоннан түскен сұлулардың соңынан денелі, еркек шора әйел адам түсіпті. Шәмші досына қарап «Мені сағындарған Сыр сұлуы осы» деген екен. Көзіне басқаша елестеткен досы Шәмшіге ренішті көзбен қарап «Мына әйелдің қай жерін ұнаттың?» депті. Сонда Шәкең: «Досым, Сен менің әнімді түсінбеген екенсің? Оның тәні емес жаны сұлу! Қасыңа келіп сәлемдескенен бастап жанының сұлулығына ғашық боласың» депті.
Тәннің ғана сұлулығына сүйсінбей, Жанның да сұлулығын көре білейік!

Қайран сол Сыр сұлуы қайдасың?!

OnePlus One смартфоны туралы Фейсбуктегі бір досымның постынан оқып едім. Кейін видеошолулар арқылы толық білгеннен кейін кәдімгідей қызығып кеттім. Әйеліме дұрыс телефон керек болып жүр еді, туған күніне сыйлық жасайын деп шештім.

Телефонның сипаттамасы:
Фотокамера — 13 мп
Алдыңғы камера — 5 мп
Видео кеңейтілімі — 3840x2160
Процессор — Qualcomm Snapdragon 801, 2500 МГц
Процессор ядросы — 4
Ішкі жады — 64 Гб
Жедел жады — 3 Гб
Батарея сыйымдылығы — 3100 мАч

Бұл кереметтердің барлығы $349 долларға (шамамен 64 мың теңге)! Жазда жүргізілген тестілеу кезінде, смартфондардың өнімділігін тексеретін AnTuTu бағдарламасы OnePlus One-ға бірінші орын беріпті. Бұдан бөлек, телефонның 16 Гб-тық түрі бар, ол 299 доллар.

OnePlus One брендінің лозунгы: «Смартфондарды өлтіруші». Интернетте оқыған шолуларымның барлығы дерлік бұл лозунгтың растығын алға тартады. Бұндай артықшылықтар соңғы шыққан ірі брендтердің телефондарында да бола бермейді.

Бір ғана минусы бар: OnePlus One смартфоны еркін сатылымда жоқ. Ресми сайтына тіркелген қолданушылар инвайт арқылы сатып ала алады. Оның өзінде инвайтты қанша күтетінің белгісіз.

Инвайт алу жолдары
Неге тек қана инвайтпен сатады? Бұған жас компанияның өндірістік қуатының әлі дұрыс жолға қойылмауы себеп болып отыр. Бір жағынан олар жаппай сатылым өзін ақтамай қала ма деп қорқатын көрінеді. Сондықтан, тек шақырулар арқылы сатылып жатыр.

Бірақ жақында жақсы жаңалық естідім: Смартфон енді еркін сатылымға шыға бастамақ. Алғашқыда 20 қаңтарда деген, бірақ уақыт тағы кейінге шегерілген секілді.

Енді инвайтты қалай аламыз? Егер сайтына тіркелген болсаңыз, олар кейде сауалнама жүргізеді. Сервистерін жақсарту мақсатында. Сондай шараларына белсене қатыссаңыз — көп кешікпей сілтеме түрінде инвайт келеді. Сілтемеге өтіп, инвайтты іске қосасыз. Сосын сайттың бастапқы бетінен телефонға тапсырыс бересіз.

Екінші тәсілі — ресми сайттағы форумнан сұрау, соның ішінде Ресейге арналған форумынан. Біреулерге инвайт келіп тұрса және ол өзіне керек болмаса сол жерде бөліседі (біреулер тегін, біреулер ақысына). Мен осы тәсілмен алдым. Сұраншақтар сізсіз де ол жерде көп, сол себепті тегін алу үшін барынша аяушылық сезімдерін тудыратындай себептер келтіріп сұраңыз :)

Кейін өзіңізге инвайттар келіп тұрса, бөлісуден қашпаңыз. Онсыз да инвайт 24 сағатқа жарамды.

Ал үшінші тәсілді қолдануды ұсынбас едім: қазір eBay интернет-аукционында инвайт саудасы өршіп тұр. Алғашқыда осы жерден алмақ болып едім, аукционға қатысушылар бағаны өсіріп-өсіріп, бір инвайттың бағасы телефонның жарты құнына дейін жақындады. Оны тастап кеттім де, форумнан сұрастырып тегін алдым.

Қалай тапсырыс береміз
OnePlus One әкімшілігі тапсырысты тікелей Қазақстанға жеткізе алмайды. Сол себепті курьерлік қызметтер көрсететін фирмаларға жүгінеміз. Маған біреулер usa-kaz.com сайтын ұсынған еді. Соның мысалында көрсетейін.
Сайтқа тіркелеміз, тіркелгеннен кейін сізге Америкадағы мекен-жайларын береді:

Осы мекен-жайды OnePlus One сайтында смартфонға тапсырыс бергенде көрсетеміз. Телефон алдымен соларға жеткізіледі. Ал әлгі фирма тауарды қабылдағаннан кейін Қазақстанға жібереді. Қызмет құны — 1 кг үшін 20 доллар (шамамен 3600 теңге). 0,60 кг болатын смартфонды жеткізу құны маған 13 долларға шықты.

Қызметін қалай төлеймін
Usa-kaz.com сайтында «Мой баланс» бөлімінде жеке профиліңізге ақша енгізу тәсілдері көрсетілген. Мен жалақы картамды PayPal сервисіне жалғадым да, сол сервис арқылы өз профиліме аудардым. Ал профилдегі ақшаны төлем кезінде өздері шешіп алады.
«Мои посылки» бөліміне тапсырысты салғаннан кейін, оның жүру жолын, қай статуста екенін бақылап отырамыз:

Өздеріңіз көріп тұрғандай, посылканы 10.01.2015 ж. енгіздім, араға 12 күн салып 22-сі күні тауар Алматыға жеткізілді. Алматыдағы кеңсесіне хабарласып, 23-і күні смартфонды алып кеттім.

Жоғарыда айтқанымның бәрі OnePlus One смартфонының америкалық (немесе халықаралық) нұсқасына қатысты. Егер бұл процедураларды ұзақ, қолайсыз деп шешсеңіз — Алматыдан қытайлық нұсқасын тауып қалуыңыз әбден мүмкін. Бірақ бағасы әжептәуір қымбат болады, кем дегенде 80-90 мың теңгеге шығады. Ал Америкадан тапсырыс берген телефоным — жеткізу құны, комиссия, қырт-сырттарымен қосып бәрін есептегенде 73 мың теңгеге шықты.

Сосын Қытайда өндірілген OnePlus One-да «глюктер» бар деп жатыр. Әсіресе, аудармасы ақсап жатса керек, жүйенің кейбір жерлерінен иероглифтер көріп қалуыңыз әбден мүмкін.

Алданып қалмаңыз
Егер Қазақстаннан алуға шешім қабылдасаңыз, сізге телефонның Америкадан әкелінгенін айтып, сатушы құлақтан тебуі мүмкін. Ондайда Қытай мен Америкада өндірілген смартфондардың арасында бір сыртқы айырмашылықты естен шығармау керек:
Халықаралық нұсқада корпустың артқы жағында Cyanogen деген белгі болады, ал қытайлықта — жоқ.

Қысқаша осы, қосымша сұрақтар болса білгенімше жауап беруге әзірмін :)

P.S. Әйелімді танитындар, оған айтпай тұра тұрыңдар. Туған күні ақпанда :)

Oral B қаласы (көктем) / Орал қаласы (life)
Уайтхиллдық Хэтроуда (қыс)
Уайтхиллдық Уайтхиллда (қыс) / Жаздың соңғы түні

Енді міне, Ақтау.

Иса пайғамбардың кезекті 2015 жылдығына берілген 4 күндік демалыста Каспийдің толқынын көрем деп шештім. Естеріңізде болса, дәл 1 жыл бұрын Атырауда болғам. Қолдан келгенше, қалтам көтергенше демекші, жыл сайын Қазақстанның өзім үшін жаңа облыс орталықтарында болуды мақсат еткенім рас. Ал негізгі мақсат — Қазақстанды визуалды құшақтау, ойша игеру. Үнемі гастрольде жүретін өнер иелері не кәсіпкерлер секілді немесе командировкада жүретін өзге де мамандық иесі болмасам да, бұл мәселені уақытынан бұрын шешем дегенім шығар бәлкім. Қазақияның кез келген қаласын атай қалғанда, басты көшелері мен орталықтарын еске түсіріп ойша қорытып жібергеннің пайдасы болмаса, кедергісі қанша?!) Оның үстіне жаңа таныстықтар.

Өзбек ұлтының дайындаған палауын жеген адамның аузында дәмі қалатыны сөзсіз. Олар пісірген палаудың күріші шашырап, түсі сап-сары болып, дәмі ерекше тәтті болады. Әсіресе, ерлері пісірген тағамның тәттілігі ерекше.

Сол керемет пісетін өзбектердің асының құпиясы неде? Тағамның қай құрамын қашан салу керек?

Оны мына видеодан көре аласыздар.

Етті бөлек пісіріп алу. Суын аз, мүлде аз құю. Оның бәрін өздеріңіз көріп алған дұрыс.

Қазақ болмаса да, қазақша әндерін мәз боп тыңдап жүрген Сон Паскалымыз тағы да бір клипін түсірді. «Жол» деп аталады. Үнемі ізденісте жүретін италяндық жігіттің еңбегін бағалап қояйық!


Өзі ұшыраған дау-дамайдан кейін сахнадан көрінбей кеткен Қайрат Түнтековты халық сан-саққа жүгіртті. «Ол Қазақстанның шоу-бизнесінен аластатылды» деген де қауесет шыққан болатын. Соның бәрін жоққа шығарғысы келді ме екен, «Бақыттымын» деп ән салыпты. Қайраттың «Happy» атты клипін көріңіз ;)

Мен өтірік айтуды үйрендім. Мырс етіп күлкіңіз келсе, сіздікі әбден дұрыс. Өйткені, ешқандай да періште емеспін. Иә, бұрындары да талай өтіріктерді айтқанмын. Бірақ, соның қайсыбірін жүрегіме ауыр алып, «осыным күнә болды-ау, осыным дұрыс болмады-ау» деп қайғырып отырған сәтім есімде жоқ, яғни санақ жүргізбеппін. Әрине, өтірігін санап, сызып қойып жүргендер бар болса кешірім өтінем.
Өмір бізге бейпіл берілгендей уақытты ысырап еткішпіз. Шындықтың сыңары өтірік те кейде аңғал, мәрт, құтқарғыш роліне еніп кететіні бар. Өне бойы шыңғырып тұрған шындықпен өмір сүрер болсақ, қазіргі маска киіп алған кейпімізден дым да қалмас еді.
Өзгелер тұрмақ өзіңнен жасыратын шын кейпіңді өтірікпен жамап-жасқап, өтірік күліп, өтірік қайғырғансып жүруге мәжбүр болатын кездерден жүрек айныса да, Хақтың шарапатынан үміт үзбейміз.
Өтірікті кейде не үшін айтамын деп ойланамын. Көп әңгіме болмас үшін, дауға ұласпас үшін, бәзбір адамдар туралы шын ойыңды бүркіп қалып, жақаурата салу, жек көріп тұрсаң да өтірік күлумен ғана құтылып кету, кейде шындықтан да мықты құтқарушы ма деп қалам?
Өтірікті жақсы көрмеймін, бірақ шындықты сүйем деп те жалған айта алмаймын. Егер мен шынымды айтар болсам, ох, біраз адамдардың жүрегі айнып, өмір бойы бетімді көрмей кетуі мүмкін. Адам мен Алла тұрмақ, өз шынымды өзіме жайып салуға қорқамын. Сөйтемін де, жылы жауып қоюға тырысамын. Өзіңді жайып салу шарт емес, күштеп тұрған да ешкім жоқ. Бірақ, сол бірнәрсе мазалайды да тұрады. Сол кезде сенің қасыңнан шындық көкең емес, өтірікпен орап қойған сыртқы бейнең келеді. Кім жәрдемдесті? Тағы да сол, өтірік қол ұшын созған.
Шындық сені көп жағдайда абыройлы ете бермейді. Иә, небір күнә жасаған екенсің, жариялама. Айтуға, ақталуға міндетті емессің. Шындық та құтқара алмайды. Өтемі – жазасын алу немесе сол жазаны күту.
Он жасқа дейінгі өтірік кешірімді шығар. Ал жиырма жасқа дейінгі айтқан өтіріктеріңіз ақтап алуға келе ме? Оны қойшы, отыздан асқан шақта қатталып жиналған өтірік-архивіңіз сізге маза бере ме? Адам жасы ұлғайған сайын өтірікті де шебер, сондай нанымды етіп айтады екен. Әсіресе, өзімнен жиі байқаймын. Мысал келтіре кетейін бе?
Ол: – Қалай жағдайың, көрінбей кеттің? Бәрі дұрыс па?
Мен: – Иә, жақсы, бәрі ойдағыдай.
Сауал берушім досым болсын, дос емесім болсын, «Жақсы» деген өтірікті айтамын көп жағдайда. Себебі, өмір болған соң как раз бір проблемамен басың қатып жүруі мүмкін. Оны дос емес біреу сұрап тұрса өліп кетсең де айтпауың керек. Себебі, ол көп сөзге ұластырып, өсек деген ауылдың шаңын шығаруы мүмкін. Айтатын да, айтпайтын да бір шаруаларыңды шындықпен емес, айналайын сол мыңболғыр өтірігіңмен арашалап аласың.
Жаңа періште емеспін дедім ғой. Кейде менде өсек тыңдағанды, біреулердің өтірігі ашылғанын естігім келеді. Ол көпке танымал шенеунік пе әлде жұлдыз ба болса, тіпті көзім жайнап кетеді. Көзі жоқта талайларды сыртынан сыбап, талайлардың түгін қоймадық. Сол кезде өзімді періште сезінгем жоқ әрине, жүрегім тітіркеніп-ақ кетеді. Ертесіне ол адамның бетіне түк болмағандай күле қарап, амандасатынымды айтсайшы бәрінен бұрын. Ол ол ма, тіпті араласып дастарқанының төрінен бір-ақ шығамын. Сол төрге мені шындық емес, өтірік шығарып тұр емес пе?!
Шындығың сүмірейіп сонау подъездің қалқасында емес, сенің адами болмысыңнан әлдеқашан ысырылып қалып кеткені ойымызға да келмейді. Бірақ, қанша дегенмен шындықтың мінезі сондай нашар, ойламаған жерден шымшып алып, селк еткізеді. Өтіріктің сыңары өткір шындықтың бетіне қарай алмай, ал арпалыс келіп.
Түн баласы жасаған күнәларым маза бермей дөңбекшіп, өтіріктерімді кеше гөр деп Жасағанға жалбарынам. Енді өтірігім сүмірейіп, шындығым үстем құрады. Ойлаймын кейде, шындықтың мекені қараңғыны жамылған Түн бе деп. Ал өтірікке жарық берілген сияқты сайран сал қалағаныңша деп.
Себебі, таң атысымен өтірікпен қалай сәлемдескенімді өзім де аңдамай қалам. Жиырма мен отыз жас аралығында айтқан өтіріктер кішкене жеңілдеу екен. Ал отыздан асқан сайын өтірігіңе де отыз келі қосылып кете ме білмедім, салмағын ауырсынатын болыппын. Қоғам да, адам да, билік те, саясат та мені өтірік айтуға мәжбүрлеп отыр, анау кінәлі, мынау кінәлі, әлемдік өркениет кінәлі, жылдамдық кінәлі, ақпараттың көптігі кінәлі, солардың кірі жұқпай қоймайды деп, тағы да сол айналайын өтірікпен бір жұбанып аламын.
Өтірік маған не берді? Ештеңе. Тек күнделікті маскамның шешіліп қалмауына септігі тисе болды.
Ал шындық не берді? Бұл кішкене болсын адамдықты ұмытпауды, жүрегіме үңіліп кірден тазалап тұруды үйретті.
Өтірікті тәтті деп жатады. Өз басым тәттілігін сезініп көрмеппін. Тек сытылып шығуға ғана көмектесетінін мойындаймын. Ал шындықтың ащы дәмін өзімше татып жүрмін.
Бірақ, өтірікті де өмірімнен мүлде алып тастай алмайды екенмін. Керектігін ұқтым. Жанға біткен жара сияқты өмірімнің соңына дейін мазалап өтетінін байғұс жүрегім сезіп тұр. Хотя бы сөз соңында өтірік мүләйімсімей-ақ қояйын, шындықтың да өтіріктің бар болғаны үшін өте әдемі көрінетін жалған кейпі бар.
Шындықтың өтірікке, өтіріктің шындыққа айналатынын дәл мына бүгін 9 қаңтар күні түсінген сияқтымын. Бұған дейін не ойлап келгенімді өзім де білмеймін.
9. 01. 2015 жыл

Биыл Ұлы Отан соғысының аяқталып, Кеңес Одағының жеңіске жеткеніне 70 жыл. Бұл мерекені дүбірлі қылып тойлау тапсырмасы берілді, дайындық тасталып та кетті. Әрбір БАҚ ҰОС ардагерлерін іздеп, олардың шама-шарқына қарап сұхбат алуда. Мемлекеттен де қомақты қаржы бөлініп, 70 жылдықты өте ауқымды көлемде тойлау жоспарда.

Біз де бұл мерекеге дайындығымызды бастадық. 90 жастан асса да, күш-қуаты сарқылмаған Қадан атаның шаңырағында болып, қызықты сұрақтар қойдық. Ардагер атамызға мемлекет үй берген екен, оған қоса, түрлі сыйлықтары тағы бар.