Астана қаласы Мемлекеттік кірістер департаментінің мәліметінше, қазіргі кезде жалпы құны 20 666 млн. теңгені құрайтын 4 947 мүлік нысаны заңдастырылған. Сонымен қатар, 11 арнайы декларация қабылданып, 8 322 млн. теңге мөлшерінде ақшалай қаржы заңдастырылды.

Астана қаласының МКД түсіндіру жұмыстары басқармасының басшысы Сәуле Баймағамбетова салық төлеушілерге арналған семинар барысында мүлікті заңдастырудың жаңа ережелері туралы айтып берді. Оның айтуынша, заңдастыру мерзімі үстіміздегі жылдың 31 желтоқсанына дейін ұзартуға және процедураны жеңілдетуге қатысты өзгерістер енгізілген.

Айта кетейік, мүлікті заңдастыруға қатысты кез келген мәліметтер салықтық және бакнтік құпия болып табылады. Ақпаратты таратқаны үшін қылмыстық жауапкершілік қарастырылған. Сондай-ақ, заңдастыру субъектілері құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдар тарапынан заңнан тыс әрекеттерден қорғалған. Яғни, мүлікті және ақшаны заңдастыру фактісінің дәлелі ретінде пайдалануға немесе қылмыстық іс қозғауға тыйым салынған. Заңдастырылған мүлікті тәркілеуге де болмайды.

Осыдан екі жыл бұрын жарияланған мақала.
Журналистика маман­дығын таңдағандағы мақ­са­тым – ана тіліміздің да­муына үлес қосу болатын. Келешекте қоғамға пайда­лы маман иесі болып шы­ға аламын ба деген ой кел­ді. Менің байқағаным қа­зақтың тілі әлі де төрге озбай тұрған сияқты. Осы жылдың 12 қыркүйек күні Қарағанды қаласындағы Кен­шілер мәдениет са­ра­йын­да халқымызға та­нымал біртуар тұлға, Қа­зақстанның халық жа­зушысы, «Түркі тілдес ха­лықтар арасындағы ең үздік әлем ақыны» сый­лы­ғының иегері Мұх­тар Шахановтың «Ғұмыр­да­рия» атты поэзия кеші өт­ті.
Кешті ұйымдастырушы – мәдениет саласындағы аға-апаларымыз. «Тілдер кү­ні» мерекесіне арналған кеш­тің өтетіндігі, оған қазақ халқының бір­туар, танымал тұлға, тіл жа­нашыры Мұхтар Ша­ха­нов қатысатыны жө­нін­дегі хабарламасы ха­лыққа жетпеді ме, әл­де қазақ халқының өз ті­ліне деген енжарлығы ма, әйтеуір, көрермен за­лын­дағы бос орын көп болды. Кеш өте тар­тым­ды өтті. Мұхтар Шаха­нов ағамыздың сөзіне жа­зылған әндер шырқалып, жүректі тебірентер өлең­дері оқылды. Кештегі ерек­ше әсер қалдырған жай кіп-кішкентай бүлдіршін, не бары төрт жастағы Шәй­мерден Әскеннің ақын өлеңдерін жатқа оқуы бол­ды. Ақынның өлеңін жат­қа оқымақ түгілі, біз­дің қатарымыздағы студент­тер арасында Мұхтар Ша­хановтың кім екенін біл­мейтіндері де бар.
Әрине, бүгінгі заман ға­ламтордың дамыған ке­зеңі. Жастар өз қажетін ғаламтор арқылы іздеп та­уып, тәжірибе алмасып жатады. Ғаламтор арқылы ойларын бөліседі.
Менің ойымша ғаламтор – «үнсіздік әлемі». Адам бір-бірімен сөйлесу арқылы өз ойын толық жеткізіп, ті­лін шыңдай түседі емес пе? Қазақ тілі мемлекеттік тіл болып есептелгенімен, қоғамда өз деңгейінде қол­даныста жоқ. Қолында билігі бар бастықтар сөз­дерін қа­зақ­ша бастап, со­дан кейін үй­реншікті орыс тілде ұза­ғынан көсіліп сөй­лейді.
Қазіргі жастар бір-бі­рі­мен қалыптасып кет­кен орыс тілі арқылы пі­кір­ле­сіп, ой бөлісіп жа­та­ды. Сонымен қатар, ға­лам­тордағы ой-пікірлерін де көбінесе орыс тілінде біл­діреді.
Байқап отырсам, «Тіл­дер күніне» байланыс­ты өтетін мерекелік ша­ра­ларда көз бояушылық бай­қалады. Қа­зақ ті­лін жетік білетін бас­қа ұлт өкілін халық алды­на шығарып, «Міне, көр­діңіздер ме, қазақ тілін бас­қа ұлттар да меңгеріп жатыр» дейді.
Мұндай жасандылықпен қазақ тілінің төрге шығуы мүмкін емес.
Жоғарғы оқу орын­да­рындағы студенттер ер­­тең қоғамда өз маман­дықтары бойынша қызмет етеді. Сондықтан, жоғарғы оқу орындарындағы сту­дент­тер қазақ тілінің қа­жеттілігін білуі үшін әр факультеттер жанынан тіл орталықтарын қалып­тастырып, ана тілімізді тереңдетіп оқы­ту қажет. Сонда ғана Президен­ті­міз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «2025 жылға қарай халқымыздың 95 па­йызы қазақша сөйлейді» деген ойы іске асатын бо­лады.
Пы.Сы: "Ғаламтор арқылы ойларын бөліседі",-дегенге пікірім өзгерді. Мысалға керекинфоны алсақ… Осы арқылы ойымызды толықтай жеткізіп те, жазып та жүрміз. Тіпті керекинфодан бастау алған мықты-мықты деген блогер, журналистеріміз қазіргі уақытта ел мақтаныштары. Сол себептенде ғаламтор — "үнсіздік әлемі" дей алмаймын.
2 Пы.Сы: Қалай ойлайсыздар 9 жылда xалқымыздың 95 пайызы қазақша сөйлейді ме?

Жүрегіңіз жиі шаншып ауырады ма? Бұл ауру көптеген адамды мазалайтыны сөзсіз. Мені де мазалайтын. Мен қалай айықтым?

Бала кезімде жүрегім жиі шаншитын. Кез-келген сәтте, сабақта, теледидар қарап отырғанда шаншып қалса, демала алмай біраз қиналатынмын. Дем жетпей, атып тұрғанда ата-анамның барлығының зәресі ұшатын. Бірнеше секундқа дем жетпей, шаншып басылатын. Кейде ұзақ секундтарға созылса дәп сол сәтте өліп қалам — деген ойлар келетін. Жағаға шығып қалған балықтың күйі осындай болатын сияқты. Әр сәт сайын қазір шаншып кететіндей бойымда үрей жүретін.

Анамның мамандығы дәрігер болғандықтан, үнемі ізденісте жүретін. Россия каналында бір шалдың денсаулыққа байланысты бағдарламасы бар. Соның біреуін қалдырмай, үнемі көретін. Керек жерін жазып алатын. Бір күні «Жүрек шаншуына» байланысты ем-домды сол жерден естіп, маған қолданып көрді.

Жүрек шаншуының емі:

Күнде таңертең аш қарынға сиырдың пісірілмеген сүтіне 1-2 тал чеснок қосып, жарты — бір сағатқа тұндырып қоясыз. Содан кейін соны ішесіз. Осы әдісті күнде қолданып, 2-3 ай ішсеңіз жүрегіңіздің шаншуы азаяды. Ескерту: Міндетті түрде шикі сүт және таңертең ашқарынға ішесіз.

Мен осы тәсілді 3 ай қолдандым. Осыдан кейін бірде-бір рет бұрыңғыдай қиналып көрген емеспін, біраз жылдар болды. Аллаға шүкір, бұндай дерттің барын ұмытқандаймын. Шикілей сүт табу қиынырақ болар, дегенмен табуға болады. Бұл әдісті қолданып көріңіз. Пайдасы расымен бар! Жүректеріңіз ауырмасын!

Ана… Ана үш әріптен ғана тұратын сөз. Алайда осы сөздің астарында телегей-теңіз ой жатыр. Дүние есігін ашқан әрбір адам ең алдымен ыстық махаббатымен, жүрегімен, сезімімен бір ғажайып иісті сезеді. Ол — ана жүрегі, ана сезімі, ана иісі.
«Ана бір қолымен әлемді тербетсе, екінші қолымен бесікті тербетеді» деген. Расымен, анасыз өмірді, әлемді елестету мүмкін емес, Ана деген сөзге лүпіл қақпайтын жүрек, мөлдіремейтін жанар жоқ. Ана — өмірдің бастауы. Ана — отбасы ұйытқысы. Тіпті, анамыз 10 минутқа сыртқа шығып кетсе, лапылдап жанып жатқан отымыз сөніп қалғандай, үйдің іші қараңғыланып, түнеріп қалады. Ал, анамыз үйдің табалдырығын аттай бастағанда үйге бір жарқ сәуле шашылғандай, бұлттанып бара жатқан аспанымыз кенеттен күн шығарып жібергендей үйдің іші лезде жарқылдап, аппақ моншақтар төгілгендей ғажайып сәулелендіреді. Сондықтан да анамызды ешқашан ренжітпей, көңілге кірбің келтіретін сөздер айтпай, керісінше жылы сөздер айтып масаттандырыңыз. Сонда ғана ананың күлімсіреген, бақытты жүзін көресің. Айналамызға нұрын шашып жүрген аналарымыз аман болсын!!! Әрқашан қадірлеп, сыйлап, қастерлеп өтейік!!!

Мен Қарқаралының таулы аймағының тумасымын. Туған жерімнің аты — Жаңатоған. Туған жер бәріне ыстық қой, «андай-мындай» деп мақтап миларыңызды шірітпей-ақ қояйын.) Өзгелерге ұқсай бермейтін ерекшелігін ғана айтып өткенді жөн көрдім.
Әсіресе, Қыс айында..



1) Таудың ортасында орналасқандықтан, барлық жер тып-тынық, желсіз түнде жарық ай болып тұрса, бізде алай-дүлей, дым көрінбейтін боран ұйытқиды да тұрады. Әсіресе, басқа жерден жол жүріп келе жатып, ауылыңа кіре берісте дым көрінбейтін ақ түтек боранды көріп таңғаласың.

2) Қар. Жұқа қар дегенді көрмейсің. Барлық жерде тау-тау болып үйіліп, омбылайсың да жүресің. Боран болған күні таңертең ұйқыдан тұрғанда, есігін сырттан жабылып қалады. Оны кішкентай терезеден шығып күрейсің немесе көршің күреп береді. Айтпақшы, олар пеш жағады екен ғой. Қардан отын қораң да бітеліп қалса, уот саған тағы да артық жұмыс.

3) Бәрінің зәресі ұшатын атышулы «Тоқылдақ» деген тау бар. Ол тура ауылға кіреберісте жол бойындағы үлкен тау. Керемееет үлкен де емес енді. Міне мына тау:

Қыста үп еткен жел тұрса бітті, ауылға кіріп-шығуыңыз оңайға соқпайды. Қыста жиі естейтін сөздеріңіз: «Тоқылдақта қалып қоймаңдар», «Тоқылдақ ашық па екен?» «Тоқылдақта қалып қойыпты», «Тоқылдақтан өтіп алсақ болды». Елдің уайымы — осы. Күрек, тағы басқа заттар оңайлықпен көмектеспейді. Бір УАЗ-дың өзі әзер сүйреп шығарады. Осы Тоқылдақта небір оқиғалар болды. Боран болса ауылдағылар жолға шықпайды, ал бері келе жатқан жолаушының келгенін ешкім байқамайды. Себебі, түпте орналасқандықтан басқа көліктер өтпейді, сеть атаулы ұстамайды. Ол жерде үсіп-қатып бірнеше сағат, 24 сағат та қалып қойған жолаушылар жетерлік. Бір жақсысы Қарқаралыға шыққан 5-6 көлік болса бірінің соңында бірі, бір-бірін итеріп, күреп жанталасып жүреді. Сондай жақсылық жасалынып жатқан дүниені көргенде жүрегін елжіреп кетеді.) Ауылдың басты проблемасы — жолды үнемі тазартып отыру.

Міне, осылай… Қар астында тіршілік кешіп жатқан жандардың күнделікті өмір сүруі оңай емес… Әсіресе, мал асырайтындар үшін. Оларды бағып келу, су-шөбін беру бар. Әсіресе, ақ түтек боран мен қақаған аязда. Біреулер Қаладағы 1 бөлмелі пәтеріне риза болмай жүр… «Ауыл деген рахат қой, оларда уақыт көөп» — деп қызығамыз кейде. Ауыл расымен рахат, ауасы таза, табиғат!.. Бірақ, бейнеті де соғырлұм… Демалып барушылар үшін 100 пайыз ұнайды әрине!.. Жазда өртпен, қыста қармен, көктемде сумен алысады. Олардың өзі бас-басына бір-бір тақырып. Ойлай берсе проблема шаш етектен.) Соның бәріне қарамастан Туған жерін әркім сүйеді әрине!:j
Туған жерімнің сыртқы көрінісін мына жерден көре аласыздар::j

Your text to link...

Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы 2016 жылғы 20 наурызға тағайындалған партиялық тізімдер бойынша сайланатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі және мәслихаттар депутаттарының сайлауына байланысты прокуратура органдары конституциялық өкілеттіктеріне сәйкес барлық сайлау процесінің қатысушыларымен сайлау туралы заңнаманың дәл және бірыңғай қолданылуына жоғарғы қадағалауды жүзеге асыратынын мәлімдейді.

Адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау, заңдылықты сақтау, заң бұзушылықтардың алдын алу, сондай-ақ қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында сайлау процесіне қатысушылардың назарын сайлау алдындағы іс-шараларға қатысты келесі заңнама нормаларына аударамыз.

Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 20.01.2016 жылғы №3/83 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының кезектен тыс сайлауына дайындалу және өткізу бойынша негізгі іс-шаралардың Күнтізбелік жоспарына сәйкес ертең 2016 жылғы 20 ақпанда сайлау алдындағы үгіт басталады, ол 2016 жылғы 18 наурызда сағат 24-те аяқталады.

Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 20.01.2016 жылғы №3/82 қаулысымен бекітілген Күнтізбелік жоспарға сәйкес Қазақстан Республикасы мәслихаттарының депутаттарын сайлау бойынша сайлау алдындағы үгіт 2016 жылғы 24 ақпанда басталады және 18 наурызда сағат 24-те аяқталады.

Сайлау алдындағы үгiт – бұл сайлаушылардың белгiлi бiр кандидатты, саяси партияны жақтап немесе қарсы дауыс беруге қатысуына түрткi болу мақсатындағы қызмет («Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Конституциялық заңның 27-бабының 1-тармағы, бұдан әрі – Конституциялық заң).

Конституциялық заңның 27-бабының 3-тармағына сәйкес сайлау алдындағы үгiт бұқаралық ақпарат құралдары арқылы, баспа, дыбыс-бейне және өзге де үгiт материалдарын шығару және (немесе) тарату жолымен жүзеге асырылады.Сайлау алдындағы үгiт заңнамада белгiленген тәртiппен және Конституциялық заңда тыйым салынбаған сайлау алдындағы жария iс-шаралар(сайлаушылармен жиналыстар және кездесулер, жария пікір таластар мен пiкiр алысулар, митингiлер, шерулер, демонстрациялар және өзге де жария іс-шаралар) арқылы да жүзеге асырылуы мүмкін.

Бұл ретте, Конституциялық заң бұқаралық ақпарат құралдарын кандидаттардың сайлау науқанын объективтi көрсетудi жүзеге асыруға, кандидаттың, саяси партияның ар-намысына, қадiр-қасиетiне және iскерлiк беделiне көрiнеу нұқсан келтiретiн үгiт материалдары мен өзге де ақпаратты жариялаудан аулақ болуға мiндеттейді.

Саяси партиялардың және мәслихаттар депутаттығына кандидаттардың сайлау алдындағы бағдарламаларында Республиканың конституциялық құрылысын күштеп өзгерту, оның тұтастығын бұзу, мемлекет қауiпсiздігіне нұқсан келтiру, әлеуметтік, нәсілдiк, ұлттық, дiни, тектiк-топтық және рулық араздықты қоздыру, қатыгездiк пен зорлық-зомбылыққа бас ұру, сондай-ақ заңдарда көзделмеген әскерилендiрілген құралымдар құру идеялары уағыздалмауға тиiс (Конституциялық заңның 29-бабы).

«Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен Интернет-ресурстар бұқаралық ақпарат құралдарына жатқызылғанын атап өтеміз.

Сәйкесінше, Интернет желісіндегі сайлау алдындағы үгіт бұқаралық ақпарат құралдарына қойылған талаптар ескеріле отырып жүргізілуі тиіс.

Конституциялық заңның 28-бабының 9-тармағына сәйкес сайлаумен байланысты қоғамдық пікірге сұрау салу нәтижелерін жариялаған кезде бұқаралық ақпарат құралдары сұрау салуды жүргiзген ұйымды, сұрау салуды жүргізуге тапсырыс берген және оның ақшасын төлеген адамдарды, сұрау салу жүргiзілген уақытты, ақпарат жинау әдiсiн, сұрау салудың нақты тұжырымын, сұралғандардың саны мен сұрау салу нәтижесінің қателiк коэффициентiн көрсетуге мiндеттi.

Бұқаралық ақпарат құралдарында қоғамдық пікірге сұрау салу нәтижелерiн, сайлау нәтижелерiнiң болжамын, сайлауға байланысты өзге де зерттеулердi дауыс берiлетін күн алдындағы бес күн ішінде және дауыс берiлетiн күні жариялауға жол берілмейдi.

Сайлау күнi дауыс берілетiн жайда қоғамдық пiкiрге сұрау салуға тыйым салынады.

Соңғы кезде сайлау науқаны барысында жекелеген тұлғалармен әртүрлі Интернет-ресурстарда онлайн-дауыс берулер (онлайн-сұрау салулар) ұйымдастыру және олардың нәтижелерін жариялау тәжірибеге алынғанын атап өту қажет.

Осындай әрекеттерде қоғамдық пікірге сұрау салудың барлық белгілері бар болғандықтан оларға Конституциялық заңның 28-бабы 9-тармағының жоғарыда мазмұндалған талаптары тең өлшемде таралады.

Жариялы сайлау алдындағы іс-шараларды өткізу кезінде жиналыстар, митингілер, шерулер және демонстрациялар болып табылатын қоғамдық, топтық немесе жеке мүдделерді білдіру орын алады.

Бейбiт жиналыстар, митингiлер, шерулер, пикеттер және демонстрациялар ұйымдастыру мен өткізу тәртібі Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасында бейбiт жиналыстар, митингiлер, шерулер, пикеттер және демонстрациялар ұйымдастыру мен өткізу тәртібі туралы» Заңымен (бұдан әрі — Заң) реттеледі.

Бұл Заң қоғамдық тәртіпті, тұрғындардың денсаулықтары мен өмірлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын сақтауға бағытталуына байланысты жаппай жария шаралар алдын ала ескертіп, жергілікті атқарушы органдарының рұқсатымен арнайы белгіленген жерлерде көлiктiң, өзге де инфрақұрылым объектiлерiнiң қалыпты жұмыс iстеуiне нұқсан келтіретін бөгеттерді жоя отырып өткізілуі тиіс.

Осыны ескере отырып, жабық ғимараттардан тыс жерлердегі Конституциялық заңның 27-бабы 3-тармағының 2-тармақшасында көрсетілген жариялы сайлау алдындағы іс-шаралар Заңмен белгіленген тәртіпте өткізілуі тиіс.

Конституциялық заңның 27-бабының 9-тармағымен сайлау алдындағы жөнсiз үгіттi жүргiзуге тыйым салынады.

Сайлау науқаны үшiн арнайы әзiрленген баспа материалдарын, соның iшiнде безендiрiлген материалдарды, сондай-ақ омырауға тағатын белгiлердi, жалауларды, жалаушаларды тегiн таратуды қоспағанда, сайлаушыларға тегiн немесе жеңiлдiк шарттарымен тауарлар, бағалы қағаздар беріп, қызметтер көрсету, сондай-ақ лотереялар, қайырымдылық акцияларын өткiзу, ақша төлеу не осындайларға уәде беру арқылы сайлау алдындағы үгiттi жүргiзу сайлау алдындағы жөнсiз үгіт деп саналады.

Конституциялық заңның 27-бабының 1-тармағына сай шетелдіктердiң, азаматтығы жоқ адамдардың, шетелдік заңды тұлғалардың және халықаралық ұйымдардың кандидаттарды, партиялық тізімдер ұсынған саяси партияларды ұсынуға және сайлауға, сайлауда белгiлi бір нәтижеге қол жеткiзуге кедергі болатын және (немесе) демеп жіберетін қызметті жүзеге асыруына тыйым салынады.

Халықаралық ұйымдар мен халықаралық қоғамдық бiрлестiктер, шетелдiк мемлекеттік органдар, шет елдердiң Заңды тұлғалары мен азаматтығы жоқ адамдар тарапынан Республикадағы сайлауды қаржыландыруға, олардың қандай да болмасын тiкелей немесе жанама түрде республикадағы сайлауды қаржыландыруға қатысуына тыйым салынады (Конституциялық заңның 33-бабының 3-тармағы).

Сайлау жарияланған (тағайындалған) кезден бастап, кандидаттарды, партиялық тізімдер ұсынған саяси партияларды, сондай-ақ олардың атынан немесе оларды қолдап кeз келген жеке және заңды тұлғаларға, ойын-сауық және спорттық iс-шараларын ұйымдастыруды қоспағанда, қайырымдылық iс-шараларын өткiзуге тыйым салынады.Кандидаттың, партиялық тізімдер ұсынған саяси партияның, сондай-ақ оның сенiм бiлдiрген адамдарының осы тармақта белгiленген ережелердi бұзуы кандидатты, партиялық тізімді тiркеу туралы шешімнің күшiн жоюға әкеп соғады(Конституциялық заңның 27-бабының 9-тармағы).

Конституциялық заңның 34-бабына сәйкес кандидаттың сайлау алдындағы үгiтiн қаржыландыру сайлау қорлары қаражатынан жүзеге асырылады.

Бұл ретте, мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының, қайырымдылық ұйымдарының, дiни бiрлестiктердiң, өздерiнiң жарғылық капиталында шетелдiк қатысушысы бар қазақстандық заңды тұлғалардың ерiктi қайырмалдықтары, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың анонимдiк қайырмалдықтары сайлау қорларының құралу көздері бола алмайды (тыйым салынады).

Сайлау науқанын сайлау қорларынан бөлек қаржыландыруға немесе кандидаттарға, партиялық тізімдер ұсынған саяси партияларға өзге материалдық көмек көрсетуге тыйым салынады.

Дегенмен, Конституциялық заңның 28-бабының 1-тармақшасына сәйкес Конституциялық заңға сәйкес сайлау қорларын құрмайтын азаматтар, қоғамдық бiрлестіктер қаржыландыруды талап етпейтiн сайлау алдындағы үгіт жүргiзуге құқылы.

Дей тұрғанымен, кандидатқа, саяси партияға сайлау алдындағы үгітті жүргiзуге байланысты қызмет көрсететiн жеке және заңды тұлғаларда Конституциялық заңның 28-бабының 7-тармағына сәйкес оның осы қызметтердi қабылдауға жазбаша келiсiмi болуға тиiс.

Сайлау болатын күнi және оның қарсаңындағы күнi кез келген үгiтке тыйым салынады (Конституциялық заңның 32-бабының 1-тармағы).

Сайлау болатын күні не оның қарсаңындағы күні сайлау алдындағы үгітті жүргізу, депутаттыққа кандидаттарға, олардың сенiм бiлдiрілген тұлғаларына сайлау алдындағы үгiтті жүргiзу құқығын iске асыру процесiнде кедергi келтiру, кандидаттар, саяси партиялар туралы көрінеу жалған мәліметтер тарату немесе сайлаудың нәтижесіне ықпал ету мақсатында олардың абыройына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне нұқсан келтіретін өзге де әрекеттер жасау, шетелдiктердiң, азаматтығы жоқ адамдардың, шетелдiк заңды тұлғалардың және халықаралық ұйымдардың кандидаттарды, партиялық тізімдер ұсынған саяси партияларды ұсынуға және сайлауға, сайлауда белгiлi бiр нәтижеге қол жеткiзуге кедергi келтіретін және (немесе) ықпал ететiн қызметтi жүзеге асыруы, сайлау алдындағы үгiтті, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жүргiзу шарттарын бұзу, анонимдік үгiттеу материалдарын дайындау немесе тарату, үгіттеу материалдарын қасақана жою, бүлдіру, сайлау науқанын сайлау қорларынан тыс қаржыландыру немесе оған өзге де материалдық көмек көрсету, жеке және заңды тұлғалардың кандидаттарға, саяси партияға олардың жазбаша келiсiмiнсiз қызметтер көрсетуi, сайлауға байланысты қоғамдық пiкiрге сауалнама жүргiзу шарттарын бұзу, үгіт материалдарын ескерткіштерде, обелисктерде, тарихи, мәдени немесе сәулеттік құндылығы бар ғимараттар мен құрылыстарда, сондай-ақ дауыс беруге арналған үй-жайларда орналастыру әкімшілік жауапкершілікке әкеп соқтырады(Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 11-тарауы).

Сайлау құқықтарын немесе сайлау комиссияларының жұмысын жүзеге асыруына кедергi жасау, қоғамдық тәртіпті бұзу немесе азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне не қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіру қаупін төндіретін көрінеу жалған ақпарат тарату қылмыстық жауапкершілікке әкеледі (Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 150, 274-баптары).

Жоғарыда келтірілген заңнама нормаларын түсіндіре отырып, Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы барлық жеке және заңды тұлғаларды, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарын сайлау процесі барысында, соның ішінде сайлау алдындағы үгітті немесе жарияіс-шараларды заңсыз өткізуге жол бермеу бөлігінде заңдылықты мүлтіксіз сақтауға шақырады.

Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы
prokuror.gov.kz/kaz/baspasoz/akparaty/kazakstan-respublikasynyn-prokuratura-turaly-zanynyn-25-2-babynyn-trtibindegi

Қала әкімдігінің ғимаратында «Белсенді азамат» акциясының жалғасы ретінде екінші брифинг өтті. Бұл жолы еңбек заңнамасы, өндірістік травматизм, сондай-ақ көші-қон мәселелері талқыланды.

Брифинг барысында Астана қаласы ІІД Көші-қон полициясы басқармасының басшысы Гульвира Дөненбаеваның айтуынша, бүгінде елорда еңбек мигранттары үшін тартымды қалаға айналып, қарқынды дамып келеді.

– 2014 жылғы сәуір айынан бастап жеке тұлғалар жұмыс істеу үшін еңбек патенттерін алатын болды, өткен жылы 7563 патент берілді. Қиыр шетел азаматтарына келсек, олар квота бойынша жұмыс істейді. Ал кәсіпорындарға жұмыскерлерді лицензиясыз қабылдаған жұмыс берушілер әкімшілік жауапкершілікке тартылады. 2015 жылы 78 заңды тұлға заң бұзушылыққа жол берген, – деді Г. Дөненбаева.

Еңбек қатынастары саласында жол берілетін негізгі бұзушылықтардың бірі еңбекақыны уақытылы төлемеу болып табылады. Жұмыскердің еңбекақысы ағымдағы айдың бірінші онкүндігінде төленуі тиіс. Қалалық прокуратура басқармасының басшысы Әділ Оспановтың айтуынша, өткен жылы 32 жағдай анықталды. Ол барлық азаматтарды бірінші күннен бастап жұмыс берушіден еңбек келісімшартын жасасуды талап етуге шақырды, өйткені, кейін еңбек қатынастарының болғанын дәлелдеу қиынға соғады.

Еңбек саласындағы тағы да бір маңызды мәселе өндірістік травматизм болып табылады.

– Өткен жылы 76 өндірістік жарақат алу жағдайы тіркелген. Бірақ оның алдындағы жылмен салыстырғанда бақытсыз жағдайлар саны азайған. Бұған Астана аумағында заң бұзушылыққа жол берген ірі құрылыс нысандарының қызметін тоқтатып қою сияқты қатаң шаралар қабылдау ықпал еткен. Көп жағдайда құрылысшылар жұмыскерлер үшін жеке және ұжымдық қорғау құралдарын сатып алмайды, – деді А. Оспанов.

Айта кетейік, сенбі күні «Белсенді азамат» акциясы аясында білім және денсаулық сақтау саласына арналған үшінші брифинг өтеді.

Ашық есік күнін өткізу кезінде елорда тұрғындарынан 638 жазбаша өтініш келіп түскен, қазіргі кезде олар жүйелендіріліп, орындалу мерзімдері көрсетілген іс-шаралар жоспары әзірленді. Жақын арада өтініш берушілерге берілген жауаптар елорда әкімдігінің ресми сайтында жарияланатын болады.

astana.gov.kz/kk/modules/material/9982

1983 жыл. Қыс. Мамықтай жұмсақ, аппақ қар қымтанған табиғат. Екі апталық боран басылып, күн шуағын төгіп қуантып тұр. Жұмыстан ертерек шыққан ол бүгінгі күнін екі апта бойы үйден шыға алмай отырған сүйікті итіне арнамақ. Үйіне келісімен ауқаттанып, итін серуенге алып шықты. Күн күлімдеп, ақ ұлпа қар жылт-жылт етеді. Екі апта түз көрмеген ит біресе алға озып, біресе әр бұрышты тіміскелеп, тым озып кетсе, иесіне қайта оралып, «тезірек жүрсеңші» дегендей үріп қояды.
Екеуі достасқалы біраз жыл болыпты. Бұл екеуі табысқанда анасынан жаңа туған күшік еді. Иесі сүтпен асырап, өсірді. Бір күні күшік ашық тұрған есіктен далаға шықты. Есік алдында жүрген үлкен итке жайдан-жай соқтығып, таланып қалғаны да есінде. Қыңсылап жатқан жерінен иесі тауып алып, дәрігерге көрсеткен. Дәрігер: «Күшік әлсіз, өліп қалады. Әуре болмай-ақ қойыңыз», — деген күрсініп. Алайда иесі көнбеді. Жолда дәріханаға соғып, дәрі-дәрмек алды. Оны бір айдай емдеп, ақыры дегеніне жетіп, аяққа тұрғызды. Содан бері ол иесіне адал қызмет етіп келеді. Ұлы достық осыдан басталған-тын…
Міне, ол тағы да алға озып кетті. Қайта бұрылып еді, иесі көрінбеді. Кейін қайтып келсе, иесі жерде жатыр екен. «Жүрсеңші, серуендейік» деп үріп, иесін орнынан тұрғызбақ болды. Алайда иесі үндемеді. Жақын келіп, иіскелеп, жүзіне үңілді де, бір нәрсені түсінді. Әлі суый қоймаған жансыз дене жанына жата кетті. Дабыл үні естілді. Айнала адамдарға тола бастады. Ақ халатты біреулер иесіне жақындамақ болып еді, бұл жібермеді. Иесін қимады. Олар жақындаса, онымен мәңгілік қоштасатынын біледі. Бір суық қол ине сұғып, көзі қарауыта берді.
Оянса, үйінде емес екен. Бөтен жер, бөгде адамдар. Тор темірдің ызғарлы суығы. Осы жерде ол үш күн жатып, сосын барып бейтаныс адамдардың жетектеуімен өз үйіне келді. Үйіне келісімен, құйылған асқа қарамай, барлық бөлмелерді аралап иесін іздеді. Алайда таба алмады. Сыртқы есік ашылғанын аңдып, зып беріп сыртқа шықты. Соңынан атын атап шақырған дауысты да елемеді. Қалай да иесін табуы керек.
Иіс бұны қала сыртындағы зиратқа әкелді. Қар… қар астында жас топырақ. Қар астында иесі. Ол қарды аршып, жерді қазбақ болды. Алайда онысынан түк шықпады. Сіресіп қатқан жер берілмеді. Ол аршылған жерге жатып, иесінің жанына жайғасты. Жан досы болған иесін қалай жалғыз тастап кетпек? Жоқ, ол оны жалғыз қалдырмайды. Ол иесінің жанында болады. Көз алдында күндер батып, таңдар атуда. Бірте-бірте иттің көзі жұмыла берді. Ол иесі тәрізді мәңгілік ұйқыға батты. Ақ қар ит үстін көміп, иесі екеуін бір бүтінге айналдырды. Мамықтай жұмсақ, аппақ қар қымтанған табиғат сол күйі. Күн шуағын төгіп, қуантып тұр…

Р.S. Ескі күнделігімді ақтарып отырып, мына өлең жолдарына көзім түсті. Осыдан бір-екі жыл бұрын жазылған-ау деймін шамасы…
Оқи отырып, " киім көрдім ішінде адамы жоқ, адам көрдім үстінде киімі жоқ"- деген сөздер ойыма орала берді...


Ақ қардай көйлек кигенсің

Сағынып жүрек сүйген шын,
Өлең мен әсем күйге енсін.
Адалдық бояуларындай,
Ақ қардай көйлек кигенсің.
Алысып асау сезіммен,
Ақ таңмен бірге көз ілгем.
Бақыттың құсы басыма,
Қонады жалғыз өзіңмен.
Қашанда іңкәр сенім өр,
Жүректен жыр боп төгілер,
Сен киіп жүрген сол көйлек,
Жібектей маған көрінер.
Қиялы, ойлар, танымдар.
Жүрекке жыр боп қондырар,
Ақ көйлекті жан, қайдасың?
Сені іздеп жүрген сағым бар…

* * * * *
Ақыреттік көйлек кигенше,
Жауқазын көңіл солмасын.
Көкейден кетпей жүргенсің,
Түсіне мені білгейсің…
Күндіз ой, түнде түсімде,
Ақ қардай көйлек кигенсің.

Ерте кезден бастап қазақ халқы қыздарының тәрбиесіне ерекше көңіл бөлген. Аялы алақандарына салып еркелетіп, мәпелеп өсірген. "Қызға қырық үйден тыйым", "Қыздың жолы жіңішке" деп, әу бастан-ақ жақсыдан үйренуге, жаманнан жиренуге баулыды. Киген киіміне, қос бұрымына да ерекше күтім жасаған. Сөйлеген сөзі мен жүрген жүрісіне дейін мән беріп, ағаттық жіберген жерлерін жөндеп, түзеп отырған. Әрқашан қыздарына тәлім-тәрбие беріп, өнеге көрсетіп, үлкенді сыйлауды, кішіге ізет көрсетуді үйретті, яғни адамгершілік қасиеттерді жастайынан бойларына сіңіртті. Көпке топырақ шашпаймын, алайда сол заманның тектілігінің үлгісін қазіргі кейбір қыздардың бойынан табу қиын. Олар өздерінің ар-намысын жоғары бағаламайды. Ашық-шашық киініп, кіндіктерін жарқыратып ашып, сояудай тырнақ жапсырып, кірпіктерің ұзартып жүргендер, әдемі болып көрінеміз деп ойлайды. Бірақ та олай емес, бұл қазақ қыздарына жат қылық. Түнгі клубтардан қазақ қыздарының тайраңдап жүргенін көрсең, ішің ашиды. Содан, некесіз сәбилер дүниеге келіп, қоқыс-жәшіктерден, әжетханалардан табылып жатқандарын жаңалықтардан естіп жатырмыз. Тіпті, жазықсыз сәбидің құнын зат сияқты ақшамен саудалап, сатып жатқандарды көрсең жылағың келеді. Сондықтан, айтайын дегенім қазақ қыздарына әрқашан атымызға кір келтірмей, тектілігімізді, арымызды сақтайық. Саналы ұрпақ дүниеге келсін десек, қазақ деген атқа лайық болайық!!!