Бұл постым ұялы телефон жайлы болмақ. Қазір екінің бірінің қолында ұялы телефон. Еңбектеген сәбиден, еңкейген қартқа дейін құлақтарына телефон тосып, күндіз-түні тыным таппай сөйлесумен әлек. Бұрын тек қалталы адамдардан ғана көретін болсақ, ал қазір әрқайсысының қолында кемінде екі ұялы телефоннан, тіпті кішкентай сәбилердің өзі қолдарынан ойыншық секілді тастамайды. Қарап отырсақ телефонсыз күніміз жоқ сияқты. Жатсақ та, тұрсақ та, отырсақ та қолымыздан телефонды тастамаймыз. Рас, оның ішінде бізге керекті мәліметтің барлығы бар. Мәселен: күнтізбе, есептеуіш, сағат, суретке түсу, ұнаған әніңді көшіру, тыңдау және т.б. Осы кішкентай заттың көмегінсіз еш нәрсе шеше алмайтын сияқтымыз. Тіпті, керек адамыңызды да қаланы шарламай-ақ телефон арқылы тауып аласың. Ұялы телефонның пайдасы да, зияны да бар. Алайда, қаншалықты адам өміріне зиян екенін біле бермейміз. Америкалық мамандардың зерттеген мәліметі бойынша мынандай ақпаратқа көзім жетті.
1. Ұялы телефон балалардың денсаулығына кері әсер етеді екен. Есте сақтау қабілеті нашарлайды, танымдық көз-қарасы төмендейді. Ашушаң болып келеді, тез шаршап, жүйкесі құриды. Ұялы телефонмен ұзақ сөйлесетін балалардың жүйкесі жұқарып, депрессиялық синдромға ұрынуы жиілейтін көрінеді.
2. Адамдар пойызда, қоғамдық көлікте, лифт ішінде телефонмен сөйлесіп жатады. Ең зияны да осы екен. Ұялы телефонның антеннасы мұндай жағдайда жоғары деңгейде радиация шығарады. Бұл дегеніміз адамның дене бөліктерін қыздырып, денсаулығына кері әсер беретін көрінеді. Мұның соңы мидағы қатерлі ісіктің пайда болуына әкеп соқтырады.
Айтайын дегенім, күндіз-түні ұялы телефонмен жүрудің қажеті жоқ. Керек мәліметіңді көргеннен кейін телефонды көз алдынан ысырып қойған абзал. Керісінше, кітап оқып, серуендеп, уақытынды тиімді өткізіп, айналаңдағы адамдарға көңіл бөлгенің жөн. Және де телефонмен сөйлесетін кезде құлаққап (наушник) тағып алған дұрыс екен. Егер де денсаулықтарыңыз бірінші орында тұрса, жазған мәліметімнен ой түйесіздер деп ойлаймын.

23 ақпан күні Қарағанды қаласында Асхат Қажытайдың ұйымдастыруымен «Атыңнан айналайын» атты Қайрат Әбеуовтің ән кеші болып өтті. Кешке арқаның белді, эстрада және дәстүрлі әншілері қатысты. Дәуренбек Әркенов, Сейіл Аяған, Қорабай Есенов ағаларымыз кеште құлақтың құрышын қандырар тамаша әндер орындады. Жиынның тізгінін қолына алып жүргізген ақын — Бағдат Мүбәрәк болды. Бұл кісілерді білмейтін қазақ кемде-кем шығар...


Домбырамен небір ғажап әндер орындалды. Елтіп, еріп отырасың. Құлағыңның құрышы қанып, жан-дүниең демалып, рахатқа бөленесің… Нағыз демалыс деген осы болар…

Кеш талантты әнші Қайрат Әбеуовтың әндерімен ашылды. Халық дәстүрлі әнді сағынып-ақ қалған екен. Домбырамен үндестік тапқан қоңыр дауысқа еріксіз сүйсінесін… Бірнеше әннің ішіндегі «Шашыңнан иіскейін» әнінің домбырамен шырқалуы әдемі болды.. Еркін Нұржановтың орындауында ойнақы болса, дәстүрлі ән көңіліңе басқаша әсер етеді екен… Сағыныш бар, сағыныш…



Келесі әнді Дәуренбек Әркенов ағамыз шырқады. Ерекше дауысымен. орындау шеберлігімен талайдың таңдайын қаққызған Дарабоз әншіні танымайтын қазақ жоқ шығар, сірә. Әсіресе, «Маңмаңгерді» орындағанда қандай… Алғаш рет бұл кісіні осы әнді орындағанда көрдім. Содан бері арқадағы кештерде Дәуренбек ағай ән айтса болды, сол жерге қалмай баратын болдым… Өз құлағыңмен тыңдап, көзіңмен көрген басқаша әсер қалдырады. Ол әсер бойыңда ұзаққа дейін қалқып жүреді.
Осы кеште орындалған Мұқағалидың «Арман-ай» әні қатты ұнады! Басыңды еріксіз шайқайсың, сай-сүйегін шымырлайды.



Қазақ өнерінде ең алғаш гитарамен ән салған, "Қоштасу", «Жас қалам» атты әндерімен халықтың сүйіктісіне айналған Қорабай Есенов ағамыздың осы кешке келуі халықты қуантты. Қошеметті аямай көрсетіп, әндеріне жұп сұрап сахнадан жібергісі келмеді. Соңында «Аққу сезім» әнін дауыстап сұрап, орындауын өтінгендер көп болды. Талайдан өз құлағыммен есіп, көрсем деген арманым орындалды!



Қорабай, Табылды ағаларымыздың ізін жалғаушы Гитараны жанына серік ерткен, көпшіліктің сүйікті әншісі Сейіл Аяған да көрерменді қуантып, бірнеше әндерін орындады.



Осылайша қазақтың әнін, дәстүрін дәріптеген кеш өз мәресіне жетті.
Кешті ұйымдастырған Асхат Қажытайға алғысымыз шексіз. Кештен әдемі көңіл-күймен шықтық. Осындай кештер жиі өткізіліп тұрса екен. Халықты, әсіресе жастар жағын осындай кештерге көптеп тартуымыз керек. Ұлттық дәстүрді жоғалтпау, ұрпаққа насихат ету парыз. Бірінің болмаса бірінің рухани дүниесінің баюуына септігін тигізері сөзсіз.

Ұялы телефоныма қажетті заттың барлығын Орталық Әмбебап Дүкеніндегі (ЦУМ) сатушы болып жұмыс істейтін танысымнан сатып алатынмын. Әрине, таныс болғаннан кейін әр барғанымда түрлі жеңілдіктер жасап, кеңпейілдік танытып жатады.%) Қазіргі дағдарыс кезінде студент үшін бұл кішкене болса да жеңілдік. Өткен аптада аталмыш дүкендегі досымды іздеп тағы бардым. Бұл жолы телефоныма қуаттандыратын құрылғы сатып алмақшымын. Зәулім ғимараттың ең төменгі қабатына түсіп, таныс досымның шағын дүкеншегіне келдім. Бірақ, сатушы орнында жоқ екен. Әрине, күтуден басқа еш шарам болмады. Уақыт өткізбек болып дүкеннің әр қабатын аралап жүріп ойыма түрлі сауалдар келді. Қоғамда орын алып жатқан үлкен дағдарысқа қарамастан дүкеннің іші тұтынушыларға лық толы екен. Осы бір күрделі әрі өзекті сұраққа осы xалық не дер екен деген ой келді сосын. Әсіресе, жастар қауымы. Уақытым зая кетпеу үшін сауалнама жүргізуге бел будым. "Қазіргі елдегі дағдарыс сіздің өміріңізге қаншалықты әсер етуде?" деген сұрағымды негізгі тақырып етіп сауалнама алуға кірістім. Менің бұл сұрағымды естіген жұрттың көбі жауап беруден бас тартып, ат тондарын ала қашты. Бірі естімегенсіп төмен қарап, енді бірі елемей өте шыққандары да болды. Менің сауалым оларға тым қиынға соқты ма екен әлде? Бір-екі ауыз сөзбен тіл қатса, кетіп бара жатқан ештеңелері жоқ. Бұл жағдайдан кейін қазақ жастарының бір кемшін тұсын байқағандай болдым. Бір ауыз сөзді айтуға тілдері күрмеліп, беттерін басып ұялып жатты. Сөйтіп, неге жауап бермегендері мен үшін беймәлім күйде қала берді. Қайтсем де 4-5 адамнан сұрағыма жауап алуым керек деп мен де алған бетімнен қайтқан жоқпын. Әйтеуір дегенде, әйпіремдеп жүріп төрт адамнан жауап алдым-ау.
Бейтаныс жан: Қазіргі доллардың еркін қалықтауы уақытында Қазақстанның жағдайы тұрақсыз деп ойлаймын. Себебі кез келген жұмыс орнын қарасаңыз да барлық жерде қысқарту жүріп жатыр. Соған қарағанда қиын тиетін сияқты.

Ару қыз: Менің ойымша Елбасымыздың «Нұрлы жол» бағдарламасында дағдарыстан шығу жолдары қарастырылған. Сол себепті біз сабыр сақтап, қолдау жасауымыз керек деп есептеймін өз басым.

Ер жігіт: Жалпы жағдай жаман емес, осы күнге жеткізіп отырған елбасымызға рақмет.

123: Қазіргі таңда Қазақстанның жағдайы тұрақсыз деп ойлаймын.

Ал сізге қазіргі дағдарыс қаншалықты әсер етуде?

Жаралып ем жалғыз тамшы сұйықтан,
Қысылып ақ шығып едім тұйықтан.
Анашымның құрсағынан тоғыз ай,
Кең дүниеге шығып едім болып таң.

Анашым ай қандай жолға бастадың,
Бүгінғана дүние есігін ашқаным.
Не жазып ем шықпай жатып жарыққа,
Әжетхана нәжісіне тастадың.

Ақ әжемай не жазып ем мен саған,
Сұлу жиен мен есеспе ем аңсаған.
Қалайғана тәрбиеледің қызыңды,
Соны менің түсінбейді бар санам.

Демеушіме ед қыз балаға қырық үйден,
Ата-ананың тәрбиесі мен бар түйген.
Қалай ғана жүре аларсың жер басып,
Босағасын аттап шығып бір үйден.

Сорлы қазақ қайда кетіп барасың,
Жоғалттыңба жақсы, жаман арасын.
Ұрпағыңды сен осылай қорласаң,
Қайдан барып қадір,қасиет табасың.

Қарағанды қаласында қоқыс өңдейтін зауыт туралы 2000-ыншы жылдары айтылған болатын. Қаржылық дағдарысқа байланысты жоба ол кезде іске асқан жоқ. 2010 жылы аталмыш мәселе тағы да көтерілді. Бұл жолы құны бірнеше миллиард теңгені құрайтын жобаға неміс инвесторлары қызығушылық білдірген. Алайда басы таудай болып басталған жобаның соңы құрдымға кетті. Себебі бюджетте қаражат жоқ. Ал Қарағандыда қоқыс қалдықтарын өңдейтін бір ғана зауыт бар. Ол — қаламыздағы «Ресайклинг» компаниясы. Оның қызмет көрсету аумағына қала мен сұрыптау мөлшері кіреді. Яғни компания облыстың барлық аудандарына қызмет көрсетпейді. Ең басты мәселе сол, тұрғындар қоқысты жәшіктерге сұрыптап салу жағына келгенде енжарлық танытады.

Бүгінде көшеде шашылып-төгіліп жататын қалдықтарға жұртшылықтың көзі үйреніп кеткен. Көрсе де көрмеген болып өте шығады.


Ең бастысы қоқыс төгетін контейнерлер бос тұр. Ал оны қоршаған қоршаудың сыртқы жағында үйіліп жатқан қалдықтарда есеп жоқ.


Тұрмыстық қалдықтарды жою бүгінгі таңда өте өткір күйде тұрған мәселе. Бұл біздің қаламыз үшін ғана емес, бүкіл еліміз үшін де маңызды.
Өз сөзінде: «Бірінші мәселе олар үлкен аумақты алып жатса, екінші мәселе оларды жою кезіндегі ауаға таралатын түрлі газдардың адамға кері әсер етуі»,-дейді Қарағанды қалалық мәслиxат xатшысы Қабдығали Оспанов.

Ал енді статистикаға назар аударсақ, республикамызда 6325 елді мекеннің 4525-інде ғана тұрмыстық қалдықтар мен күл-қоқыс төгілетін арнаулы полигондар бар. Оның тек 307-сі ғана заңдастырылған. (2015жыл)

Тек бір белгілі жайт — біздің қаламыздың қоқыс орталығына айналып бара жатқандығына билік өкілдері мен эколог мамандардың дабыл қақпайтыны қынжылтады.

Осыдан үш күн бұрын билет алу үшін теміржол кассасында кезекте тұрған едім. Алдымда егдей жастағы қарт кісі өз кезегін күтіп тұр екен. Асықпай, ептеп билетін алып болып, назарын бізге аударды. Біраз қарап тұрып:

-сендерге кім шаштарыңды жаюға рұқсат берді, бұл қазақ қызының болмысына жат нәрсе. Батысқа еліктемеңдер! Әлде, ата-аналарың сендерді осылай тәрбиеледі ме?! Әйтеуір шаштарыңның түсі қара екен, соған тәубе. Осы шаштарың түбінен қиып, сары түске бояп қоятындарға ешкім ақыл айтпайды ма?! Сендерге айтарым, қайда жүрсеңдер де қазақи болмыстарыңды жоғалтпаңдар! Аман болыңдар! Менің айтқандарым жүректеріне жетті деп ойлаймын,-деп, өз жолымен кете берді. Ұялғанымнан жерге кіріп кете жаздадым. Сол сөздер сүйегімнен өтті. Бұл қарт кісіге еш ренжігенім жоқ. Керісінше, рақметімді айтамын. «Көп жасағаннан сұрама, көпті көргеннен сұра» демей ме?! Осындай жандардан үлгі алмай, кімге қарап, кімнен тәлім-тәрбие алып өсеміз?!

Расымен де, ойлап қарасаң, баяғы заманда күйеуі қайтыс болып, жесір атанған әйел ғана шашың жаятын. Ал қазір, заман ағымына ілесеміз деп, қазақи болмысымызды, рухани мұраларымызды жоғалтып бара жатқандаймыз. Әртүрлі жағдай болады, бірақ бұл жағдайды мәңгілік жадымда сақтарым анық. Жаныма қатты батты. Сіздермен бөлісіп отырған себебім де сол. Көрген, білген жерлеріңізде айта жүріңіздер. «Көп түкірсе- көл» деген…

«Біз алдағы уақытта да мемлекеттік тілді дамыту бағытындағы кешенді жобаларды жүзеге асыруды табандылықпен жалғастыра береміз. Қазақ алфавитін 2025 жылға қарай латын графикасына көшіруге дайындық жұмысын осы бастан қолға алу қажет. Бұл қазақ тілін жаңғыртып қана қоймай, оны осы заманғы ақпараттың тіліне айналдырады» дейді елбасы өз жолдауында. Дамыған елдердің басым бөлігі латын қарпін күні бүгінге дейін қолданып келеді. Қазіргі заманның, техниканың, білімнің, ғылымның тілі латын қарпінде. Сіз латын әліпбиіне көшуді қолдайсыз ба? Сіздің пікіріңіз қандай?

Аарон Рэмзи: «Біз бірінші таймда жақсы ойын өрнегін көрсеттік және тіпті бірнеше қауіпті шабуылдар ұйымдастырдық. Өкінішке орай, ең болмаса бізге олардың біреуін голға айналдыру бақыты бұйырмады. Біз үшін енді ширек финалға шығу қиынға соғады, себебі жауапты кездесу айтарлықтай қиынға соғары анық. Бірақ сонда да өз мүмкірдіктерімізді пайдаланып, тырысуымыз керек».

Жай ғана суреттерді орналастыра салдым. Қызық болып қалса))


«ThePianoGuys»


«Simply Three»

Сезім ұшқындарын оятқан күз
Р.S. Осыдан бірнеше жыл бұрын журналистика мамандығына түсу үшін шығармашылық емтихан тапсырған болатынмын. Маған мына бір (сайын, жапырақ, жылу, шақ, ел аузында, үмітсіз, нағыз, қар) деген сөздерді қатыстырып күз бен қыздың сезімі туралы эссе жазу тапсырмасы келді. Уақыт тапшы, ойыма дым түсер емес. Ол кезде қанатым қатаиып, қаламым ұшталмаған еді. Тек бар арман мақсатым оқуға түсу болатын. Сол менің алғашқы шимай шатпағым...
Күз. Әр мезгіл келіп кеткен сайын мен үшін осы күздің орны бөлек. Ұйқылы көңілімді түртіп оятқандай, нақ осы мезгіл жүрегіме небір сезім ұшқындарын себеді. Жаныма ерекше күй, жүрегіме қайталанбас сезім сыйлайды. Ел аузында күздің бірнеше атауы бар деседі. Солардың бірі – мырза күз, бұл жеміс-жидектер пісіп, молайған шақ екен. Сен де осы мезгілде мені піскен жемістей тәтті сезімдерге тойдыртып кеткенсің. Дәл осы күз мен үшін ғажайып, сезімдер іспеттес, Жалғасын табар сары күз – ағаштың, жапырақтың сарғайып түлеген кезі екен. Сағыныш сезімі солып, жапырақша сарғайып, ағаштан бір талдап үзілген жапырақтай жүрегім үмітсіз күйді бастан өткереді… Осыдан келеді екен жылауық күз. Күн жылуы азайып, салқын тарта жауындатып, нөсерлетіп тұрады. Өшкелі тұрған сезімдей. Келесі келер қоңыр күз – бұл енді қара суық, жүрекке қоңыр суығы жеткендей. Қара күзді айтпаса да түсінікті, нағыз суық түскен кез, сөніп-өшіп сезім күлі қалған кез. Содан кейін біз күткен келіп жетті-ау, бақырау күз. Қар жауып, ызғары тоңдырған кез. Күздің соңғы айлары, соңғы түстер сынды. Бәрі өткен, бәрі кеткен сол бір – КҮЗ…