watchdog journalism: шынжырланған төбет

Бүгін мен керекинфоға алғаш рет тіркеліп отырмын. (Өз-өзіме "қош келдім" деп қояйын). Бұрындары керекинфоға оқырман ретінде жиі кіретінмін. Бықсыған жазбалар үшін емес, астындағы өрт пікірлер үшін кіретінмін. Тіркеле салып, көптен бері ойлап жүрген бір мәселені жаза кетпекпін. Оқырманнан отқа оранған коммент күтемін. Сонымен, бастадым...
Әрі қарай

Муха Мухырлыч. "Умник"

Ауырдың үстімен, жеңілдің астымен жүргенді арамдық дейтін уақыттар да болды. Сенбесеңдер, біздің уақыттың кез келген оқулығын аша қойыңыздар. Талдан таңқурай үзіп жатқан Зада арам, себебі арасында жемісті аузына да салып қояды. Ал Зере болса — адал, себебі әжесі айтқандай — тек себетке салып жатыр. Әні саған, балаға да түсінікті сюжет. Әні саған, тәрбие.
Әрі қарай

Пәндік олимпиада өтуде

Дәл қазір С.Аманжолов атындағы ШҚМУ «Журналистика» мамандығының 1-3 курс студенттері аралығында дәстүрлі түрде өтетін пәндік олимпиада өтіп жатыр. Мамандық оқытушылары – Гүлмира Ахметқалиқызы және Әсел Жұмағалиқызының ұйымдастыруымен өтетін білім сайысының бірінші кезеңінде қатысушылар теориялық білімдерімен сынға түсті. Ал бүгінгі өтіп жатқан екінші кезеңінде «ШҚМУ press» «Gold» «Online-2050» командалар іс-тәжірибелік біліктіліктерін көрсетуде. Олар «Ең үздік фото», «Ең үздік бейнесюжет», «Ең үздік онлайн жазба», «Берілген тақырып бойынша фотоаппаратпен жұмыс» номинациялары бойынша марапатталатын болады.
– Қатысушылар жақсы тақырыптарды көтеріп, мазмұнын ашып жатыр. Дегенмен де сапасы жөнінен аздаған кемшіліктер бар. Бейнесюжет белгілі бір тұлғаға ғана арналса әлдеқайда ұтымды болар еді,- деді облыстық «Дидар» газетінің бас редақторының орынбасары Азамат Қасым.

Қорытындысы бірер минуттардан кейін белгілі болмақ.
Әрі қарай

Пәндік олимпиада өтуде

Пәндік олимпиада өтуде

Дәл қазір С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университетінде болашақ журналистер арасында пәндік олимпиада өтуде. Аталмыш олимпиадада журналистика мамандығының 1-3 курс студенттері 2 кезең бойынша сайысқа түсуде. Онда «GOLD», «ШҚМУ PRESS», сондай-ақ «Online-2050» топтары өз біліктіліктері мен қабілетінің қарымын көрсетуде. Бірінші кезеңде теориялық білімді тексеру мақсатында тест өткізілсе, екінші кезеңде бойынша: «Ең үздік бейнесюжет», «Ең үздік фото», «Ең үздік онлайн жазба» номинациялары бойынша әділқазылар алқасы саралайтын болады. Сайыстың төрелігін «Дидар» газеті редакторының орынбасары Азамат Қасым, «Қазақстан-Өскемен» телеарнасының редакторы Азат Смағұл, «Нұр Отан» партиясы ШҚО филиалының саяси жұмыстар бөлімінің кеңесшісі Сымбат Рамазанов сынды беделді азаматтар айқындайды.

Олимпиада қорытындысы барлық кезеңдерден соң анықталып, жеңімпаздар республикалық олимпиадаға жолдама алады.
Әрі қарай

Муха Мухырлыч. "Телодвижение"

Муха Мухырлычтың әңгімелері жарық көргелі мыңдаған хаттар келіп түсті. Міне, солардың бірі:
«Привет, я стало юрист твоей дяди Веллингтоне живет который. Дело в том, что он умер, и оставил наследство в размере двести тысяч фунтов. Пожалуйста, свяжитесь со мной для оформления денег.».
Әрі қарай

Сегодня в Алматы прошла пресс конференция, посвященная предстоящему экологическому марафону по очистке гор «Охота на мусор»

Главная цель эко-акции «Охота на мусор» направлена на привлечение внимания отдыхающих к проблемам загрязнения природных зон и повышение уровня экологической культуры и грамотности жителей города.

2 марта в 12.00 состоялась пресс-конференция, посвященная I Общегородскому марафону «Охота на мусор». Спикерами конференции выступили Айнур Салимбаева -координатор Фонда «Бауыржан», Сырым Рахимбаев – Президент Общественного Фонда «ECO Standard», Олжас Бибанов – руководитель PR отдела компании Теле 2, Бекнур Кисиков – блогер, общественный деятель, Айсулу Ешниязова – председатель комитета молодежных организаций КазНУ молодежной политики при акимате г. Алматы и Даурен Жолдасбаев – руководитель проекта «Посади дерево».
По мнению координатора благотворительного фонда «Бауыржан», Айнуры Салимбаевой, акция должна выработать у алматинцев привычку самостоятельно заботиться о природе родного города не возлагая эту ответственность на волонтеров и общественные организации. Задачи, которые ставят организаторы за сезон: минимум собрать 200 тонн мусора, максимум научить людей убирать после себя мусор.
Президент Общественного Фонда « ECO Standard», Сырым Рахимбаев, заявил, что разработка и внедрение экологических сертификационных систем и программ для туристической деятельности является эффективным способом представления экологических сведений для привлечения новых путешественников и прогрессивным направлением развития, стимулирующим разработку новых качественных турпродуктов и услуг, наиболее экологически дружественных окружающей среде.
Экологическая сертификация крайне важна для проведения в жизнь концепции устойчивого развития экологического туризма. Большинство требований, связанных с прохождением процедуры экосертификации, являются отражением сущности экологического туризма, а значит, экологический сертификат выступает гарантом выполнения основополагающих принципов экотуризма и своеобразным «знаком качества».
Блог - EcoTanba: Сегодня в Алматы прошла пресс конференция, посвященная предстоящему экологическому марафону по очистке гор «Охота на мусор»Кроме того, наличие подобной экосертификации положительно влияет на имидж туристического объекта, повышает его популярность на рынке и является мощным маркетинговым инструментом, влияющим на уровень лояльности путешественников и жителей города.

Проведение Первого экологического общегородского марафона «Охота на мусор» в предгорьях города Алматы с участием жителей и гостей города, известных артистов, политиков и инициативных, студенческих групп, который стартует 2 апреля 2016 г.
Әрі қарай

Бәрімізге керек 13 қулық

Қулықты ақылды адамдар ғана жасай алады. Алаңғасарлардың қолынан ол келмейді. Нақты 13-ін жасап көрмесем де, бір-екеуін жүзеге асырып қарадым. ;) ;) ;) ;) ;) ;) ;) Негізі, қызық. Барлығыңызға ұсынамын. ;)

1. Біреуге көңіліңіз кетіп, оның сізге деген көзқарасын біле алмай дал болып жүрсіз. Әлгі жанды сырттай бақылап, айтатын бір сөзін таңдап алыңыз. Сол сөзді немесе синонимін пайдаланған сайын басыңызды изеп, жымиғанын байқайсыз.
Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық

2. Егер айтып отырған сөзіңізді өзгелер қалжыңсыз қабылдасын десеңіз: «Әкем осылай айтқан еді»,-деп қосып қойыңыз. Адамдар ата-ананың кеңесін бейсаналы түрде дұрыс деп қабылдауға бейім.

3. Құрбы-құрдас, әріптестер «Тас, қайшы, қағаз» ойнап жатады. Ойында әрдайым жеңімпаз болудың да құпиясы бар. Бәс басталардың дәл алдында қарсыласыңызға кез келген сұрақты қоя салыңыз. Сұрағыңызбен ойы шашырап тұрған ойыншы міндетті түрде «қайшыны» көрсетеді.
Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық
4. Әңгімелесушіңіз сізді мақұлдасын десеңіз, сұрақ қоя отырып басыңызды изеңіз. Басты изеу тек шындықты айтып тұрғаныңыздың белгісі ретінде қабылданады.

5. Таңғы сағат 8-де қоғамдық көлікте тірі жан болмаса екен деп армандадыңыз ба? Адамның ең көп шоғырланған жерінен кері бағытқа қараңыз. Барлығы екіге жарылып сізге жол ашып тұрғандай көрінетіні таңғалдырмай қоймас. Мұның сыры қарапайым: адамдар топырлап тұрған кезде олар басқа жүргіншілердің қайда бара жатқандығын ұғыну үшін көзіне қарап, оған соғысып қалмайын деп ығысумен болады екен.
Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық

6. Күні бойы бір әнді қайталап айта берсеңіз, өлеңнің соңын еске түсіріңіз. Адам санасы аяқталмаған істі жаттап қалады. Сондықтан ән сөзінің соңын ойласаңыз, ол өзінен өзі тоқтайды.

7. Балаңыздың брокколи жегенін қалайсыз ба? «Саған брокколи салайын ба?»,-деп емес, «Қанша брокколи салайын, екеу ме, бесеу ме?»,-деп сұраңыз. Олар үшін брокколиді сіз таңдап қойдыңыз. Бірақ балалар сұраққа жауап беру арқылы оны жеуді өздері қалағандай күй кешеді. Бұл қулықты өмірде кездесетін басқа да жағдайларда пайдалансаңыз болады.

8. Егер сізді біреу аңдып жүргенін байқасаңыз, жай ғана есінеп тұрып айналаңыздағыларды көзбен шолып өтіңіз. Есінеу қаншалықты әсерлі болса, қыр соңыңызға түсіп жүрген жанды соншалықты тез табасыз.
Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық
9. Танысыңыз заттыңызды керек жеріне жеткізіп тастасын десеңіз мынадай әдісті пайладаныңыз. Мәселен, әңгімелесіп тұрып, қорабыңызды оның қолына ұстатыңыз. Адамдардың дені мұндай алдаусыратуды байқамай, жауапкершілікті өз мойнына алып алады. Дегенмен сақ адамдардан абай болыңыз. Өзіңізді ұялтып тастауы мүмкін.

10. Қол алысып амандасу қажет екендігін біліп тұрсаңыз, алақаныңыздың қызып тұрғанына көз жеткізіңіз. Қолдың жылылығы достық пейіліңізді және елгезектігіңізді білдіреді. Суық алақан жек көрініш сезімін тудырады екен.

Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық
11. Өзгелер сізге көмектессін десеңіз өтінішіңізді: «Маған сенің көмегің керек...»,-деп бастаңыз. Адамдарға өзін айыпты сезіну ұнамайды. Сондықтан қол ұшын беруден бас тартуы неғайбыл.

12. Әңгімелесушіңіздің айтып отырған кей сөзін қайталаңыз. Сонда өзін мұқият тыңдап, түсініп отырғандығыңызға сенеді. Бірақ тым шектен шығып кетпеңіз.
Блог - BalgynBalgyn: Бәрімізге керек 13 қулық
13. Кімде кім сізді жақтырмай жүрсе, одан қарындаш сұраңыз. Бір жағынан, адамдар өздері жек көретін жанға көмектескісі келмейді, бір жағынан, бұл – бас тартатындай үлкен өтініш емес. Осылайша, кімнің қандай көңілі барын аңғаруға болады.
Әрі қарай

Менің 19-шы көктемім

Бүгін көктемнің алғашқы күні! Көктемнің алғашқы күні алғыс айту күні! Өмірімізде үлкен өзгерістер болса ғой деп тілеймін.Әрқашан алға ұмтылғым келеді, бірақ алға ұмтылған сайын алдымда көп тосқауылдарға тап болам. Сол тосқауылдардан өтіп бақытты болғым келеді! Ешқашан мұңайғым келмейді.Мұңаюдың не екенін білгім келмейді. Тек маxаббатпен, шаттықпен өмір сүргім келеді! Әлемді әдемі еткім келеді!
Әрі қарай

Кәусәр сезім

Ғашықтық келсе, жеңер бойыңды алып –деп Абай атамыз айтқандай махаббат деген тұғыры биік, алтын діңгекті, кең мағыналы ұлы сезім.
Тамсандырған балдай тәтті мөлдір таза кәусәр бұлақ сусынынан дәм татқызып, шуағын шашып, нұрын төккен ақ сәулелі әсем бағында шарықтау, қанат біткен қиялымен көк аспанда қалықтап, қайғы мен мұңды, жаныңды оттай күйдірген қызғанышты, жүрегіңді мың құбылтып, жүз жылатқан шынайы сағынышты төзе білу – бұл махаббаттың бізге қойған талабы, шарты. Бұл сезімді сезу әр адамға бір арман, ал сезіп көрген адамға үлкен бақыт.
Әрі қарай

Балалар үйі

Балалар үйі-
Шаттанып сәби күлмейді,
«Менікі» деуді білмейді.
Жыласа шаршап қояды,
Өксімей көзін ілмейді.
Қ. Әбілдәқызы

Түс ауған шақ. Биік дуалдармен қоршалған бақтың ішінде асыр салып ойнап жүрген балалар. Тек Диляра ғана ағаштың бір түбінде көңілсіз отыр. Диляра небары 8-жаста, бұйра шашы иығынан асып, ерке, жәудіреген көзі елжіретпей қоймайтын, жүрегі мейірімге толы, өтірік айта алмайтын, жат қылықтан ада, жан жүрегі таза бала.

Аспан жартылай бұлтты, арасында қатты жел ұрып өтеді. Жел ағаштарды тербеткенде айнала гуілдеп, бойыңды үрей билейді. Диляра ағаш жапырақтары қозғалған сайын қорқып, анасының құшағына енгісі келеді. Жанына жақын адамнан пана тапқысы келеді. Бірақ, бұның бәрі арман,қиял ғана… Диляраның жалғыздыққа бойы үйреніп келе жатқанына 2 жылдай болып қалды. Сол 2 жылда жүрегінде жазылмас ауыр жара қала берді…

Уақыт, орта Диляраны өзгертпей қоймас. Бастапқыда ол: «Мамам келеді. Оның «Мерседесі», ал папамның «Тайотасы бар», -дейтін… Және әр сөзін «біздің үйде...» деп бастайтын. Қазір төмен қарауы басым.

Сүп-сүйкімді Диляра кіп-кішкентай болып, тағдырынан екі мәрте оңбай соққы алған бейкүнә. Оны 18 жастағы туған анасы бөбектер үйіне, одан екі айдан соң, асырап алған анасы 8 жасында балалар үйіне өткізіп отыр.

Бұл қатыгездікті қойсаңызшы! Егер Диляраның ақыл-есінде, он екі мүшесінде бір кемшілік болса, «пендешілік ай» дейсің ғой!..

-Қане, балалар, енді өз бөлмелеріңе барып, шуламай ғана сабақтарына дайындалыңдар»-деген Гүлзира апайдың даусы шықты. Гүлзира апай осындағы ең мейірімді тәрбиеші апай. Мұны естіген балалар ойындары қанбай, еріксіз, «төрт қабырғалы үйге» кіріп бара жатты.

Диляра да орнынан әрең тұрып, көзінен бір-екі моншақ жас домалап жерге түсті. Ол көз-жасын сүртіп алдына қарап еді, Гүлзира апаймен бірге әдеміше келген, жас, бойы ұзын, тал шыбықтай нәзік, жүзінде мейірім толы бір жас қызбен әңгімелесіп тұр екен. Гүлзира апай:

-Диляра қызым, бері келіп кетші- деп шақырды.Диляра жылағанын байқатпай апайына барды. Гүлзира апай қасындағы жас қызды осында тәрбиеші болып келгенін айтып, Диляра екеуін таныстырды. Ары қарай екеуі әңгімелескен күйі кетіп қалды.
Диляра тағдырының тағы да бір келесі таңы атты. күн күркіреп, жаңбыр төгіп жауып тұр. Тағы да көңілсіз күймен Диляра терезеге үңіліп тұр. Арғы жақтан сықырлап есіктен біреу кіріп келе жатты. Диляра елең етіп қараса жаңа келген тәрбиешісі екен. Қолында тәтті-дәмділер бар. Ол тәрбиешісінің аты Ботагөз. Диляра орнынан тұрайын дей бергенде, тәрбиешісі «отыра бер» деп, қасына ептеп жайғасты. Ботагөз тәрбиешісі Диляраны бауырына тартып:

-Диляра, жасың нешеде?
-Жасым 8-де.
-Ммм… 2-сыныпта оқиды екенсің.
-Иә…

-Осында келгеніңе көп болды ма?-деп сұрай бергені сол еді, Диляраның көңілі босап, жылап жіберді. Ботагөз апайы сәл сасқалақтап «Жаным, кешірші»-деп, бетінен сүйіп, «Кел, тәтті жейік»- деп, ақыры көңілін жұбатты-ау. Ботагөз тағы да Дилярамен сырласқысы келіп:

-Есіңде қалған ең қуанышты сәтіңді айтып берші?
Диляраның сол сәтте көңілі көтеріліп:
-Менің туған күнімді бір күн үйде, бір күн тауға барып тойлайтынбыз. Киімдерім шкафқа сыймай тұратын. Папам әкеле беретін. Қуыршақтарымның бір үйі бар-тын. Мамам әткеншекке отырғанда, мені қатты қысып құшақтап алаты. Бір бөлмеде бес жас үлкен Ақжол ағам екеуіміз ғана жататынбыз.
Менен кейінгі Жансая жаңа туғанда, қолы қуыршақтікіндей болатын. Санжар бауырымды тоссам, отырмай, жүгіріп бара жатып «жіберіп» қоятын.-деді күрсініп.

-Енді ең қорыққанымды, қатты шошып кеткенімді айтайын ба?..
Сабақтан келгенде, мамам мені қасына отырғызып: «мен сенің туған анаң емеспін, сені «дом малюткадан» алғам. Папаң қарсы болған. Онда Ақжол ғана бар-тын...»-деді. Мен қатты жылап, жалаң аяқ далаға шығып кеттім. Алдымнан Ақжол шығып, өтірік, өтірік айтады деп жұбатты. Сосын бір күні менің барлық киімдерімді сыртқа жайып қойыпты. Ертесіне бір сумканы көтерді де: «Жүр, машинаға отыр» деді.

Бір бөлмеден Ғазиза анам жылап шықты. Мені бір тәте үстіне ертіп әкетті. Ішім солқылдап, денем дірілдеп бір күн жыладым. Гүлзира апай: «Жылап болдың ба, әбден жылап ал, тазар, сосын жыламайсың»,-деді.
Жаңа жылда үйге телефон соғып, құттықтайын дегем, маған мамам қатты ұрысты, «бізді ұмыт» ,-деді Мен ұйықтағанда, көп түс көремін. Үйдегілердің бәрі сөйлеметін фото сияқты боп кете береді! Кете береді…

Ботагөз тәрбиешісі шынында қатты тебіреніп, жүрегі елжіреп, жанарына жас толып, « жарайды, қазір келемін»-деп, тысқа шығып кетті.

Ботагөз баққа барып, орындыққа жайғасып, терең ойға шомып кетті.
… Мейірім орнын жауыздық басып бара ма? Жетімдер… ата-анасынан, ана тілінен, ұлттың қадір қасиетінен, мейірімділіктен айырылған қара домалақтардың қамын, тағдырын кім ойлайды?.. Бізге ата-бабаларымыз осындай қатыгездік пен реніші өшпес өрескелді мұра етіп қалдырып па еді?! Жоқ. Халқымыз ата-анасыз қалған баланы жетімсіретпей, ел болып қамқорлықтарына алған-деп Ботагөз тәрбиешінің жүзінен мұң, ертеңге үрей мен қарайтын сезім байқалады.
Расында, торғай екеш торғай да балапанын қорғайды. Сонда біздің кім болғанымыз. Ойланайықшы. Біз ұлттық сана сезімнен, шынайы болмысымыздан айырылып бара жатырмыз. Сондықтан біз ұлттық сана сезімге және ұлттық тәрбиеге зәруміз.Өмір жалғасуда, бірақ, жетімдер мәселесі шешілмей, болашақта да үлкен мәселе болып қалмаса екен деген іштей үрей бар…
Әрі қарай